- votum - zegengroet - zingen Psalm 104:1, 8 - gebed. - lezen Joh 3:1-8 en Col 1: zingen Liedboek 435:1, 2 - preek - zingen Psalm 51:4

Transcriptie

1 - votum - zegengroet - zingen Psalm 104:1, 8 - gebed - lezen Joh 3:1-8 en Col 1: zingen Liedboek 435:1, 2 - preek - zingen Psalm 51:4 - gebed - geloofsbelijdenis zingen Gez 178b - collecte - zingen Gez 64:1-4 - zegen 1

2 Preek: 341 Datum: 20 jan 2013 Lezen: Joh 3:1-8 en Col 1:1-14 Thema: Gods Geest doet het licht aan Plaats: Zeist Door: Gerke Roorda 1. Opnieuw geboren? Ben jij, bent u vervuld met de Heilige Geest? Zo begonnen we de vorige keer. Ben jij vervuld met de Heilige Geest? Dat is een vraag die je ook op deze manier zou kunnen stellen: ben jij opnieuw geboren? Zo spreekt de Here Jezus met Nicodemus over het werk van de Heilige Geest: Jezus zei:' Waarachtig, ik verzeker u: alleen wie opnieuw wordt geboren, kan het koninkrijk van God zien. ' De Here Jezus legt er de nadruk op: zonder opnieuw geboren te worden, kun je het koninkrijk van God niet zien. Hij legt uit dat dat het werk is van de heilige Geest. Opnieuw geboren worden is noodzakelijk. Maar wat is dat dan precies vervuld worden met de Heilige Geest, wat is dat dan precies opnieuw geboren worden? Als we de brieven van Paulus daarover lezen dan komen we tegen dat Paulus spreekt over een nieuwe schepping door de Geest. Hij spreekt over het afleggen van de oude mens en het aan doen van de nieuwe mens. Hij spreekt over overgaan van het rijk van de duisternis naar het rijk van Christus, het rijk van het licht. Paulus en Johannes spreken over heilig worden, over groeien in liefde, fijngevoeligheid, wijsheid en inzicht. Je ziet elke keer andere manieren van spreken, vanuit verschillende invalshoeken wordt hetzelfde thema belicht. En het is niet goed mogelijk om het in één sluitende definitie te gieten: dit is wedergeboorte, dit is de doop met de Heilige Geest, dit is vervuld zijn met de Geest. De ene keer komt het werk van de Geest meer naar voren als een moment, als een startpunt zoals in Johannes 3 als de Here Jezus spreekt over opnieuw geboren worden. De andere keer komt het werk van de Geest meer naar voren als een groeiproces zoals in de brief van Paulus aan de Colossenzen over door de Geest groeien in de kennis van God. Op verschillende momenten worden in de bijbel verschillende aspecten van het 2

3 werk van de Geest belicht. In alle diversiteit komt deze lijn naar voren: 1) Wedergeboorte, bekering, vervuld zijn met de heilige Geest, heiliging, groei van de vrucht van de Geest, zonder dat kun je het koninkrijk van God niet zien. 2) Wat nodig is, is een totale make over, een complete restauratie. De bijbel spreekt over opnieuw geboren worden, zoals je geboren bent, zo ben je ongeschikt voor het koninkrijk van God. Je moet niet een beetje bijgeschaafd worden, maar compleet vernieuwd worden. Een nieuwe schepping. De schepping moet overgedaan worden omdat het bederf van de schepping en ook van ons leven zo diep zit, we moeten helemaal uit elkaar gehaald worden om opnieuw in elkaar gezet te worden. De bijbel spreekt dan over van het duister naar het licht geroepen worden, ja uit de dood naar het leven geroepen worden. 3) Dat is iets dat ligt niet in onze macht. Ik kan mijzelf niet laten opstaan uit de dood. Ik kan op allerlei mogelijk manieren aan mijzelf werken. Goede gewoontes aanleren, trainen om in balans met mijzelf en omgeving te leven, eraan werken dat ik een integer, goed, vriendelijk en open mens ben. Prachtig. Maar er is meer nodig, een herschepping. Want de dood en het verderf zit zo diep in mij. Gods werk in mijn leven is nodig. 4) Tegelijk gaat dat werk van God niet buiten mij om. Het gaat net zoals met het leven zelf. Op een dag wordt je geboren. Daar doe je zelf helemaal niets aan. Je ontvangt het leven. En elke dag dat je leven mag ontvang je het leven. Tegelijk brengt juist het feit dat ik het leven ontvang met zich mee, dat ik leef. Dat ik kan denken en doen, kan eten en drinken, kan leren en luieren. Ik kan goede en slechte dingen doen, ik kan mijn leven zinvol besteden of verspillen, ik kan gezond of ongezond leven. En wat ik doe met het ontvangen leven, heeft invloed op dat leven zelf. Ik ontvang het leven en tegelijk maak ik wat van het leven. Zo geldt dat ook voor het geestelijk leven. Niet ik laat mijzelf opnieuw geboren worden, dat doet de Geest. Hij schenkt mij het geloof, hij laat zijn vrucht groeien: liefde, vreugde en vrede, geduld, vriendelijkheid en goedheid geloof, zachtmoedigheid en zelfbeheersing. Wat doe ik daarmee? Als je het verwaarloosd kwijnt het weg. Doof de Geest 3

4 niet uit. Zaai niet op de akker van het vlees, maar op de akker van de Geest. Als je dorst hebt, kom drinken. De bijbel spreekt in dat opzicht onbekommerd over het werk van God (herschepping, opnieuw geboren worden) waarbij tegelijk al even onbekommerd de roep klinkt tot bekering, tot een heilig leven. Die roep kan juist klinken, omdat God werkt met zijn Geest. We worden door God nooit teruggeworpen op onszelf, maar altijd op Hem. Hij vraagt wat Hij zelf geeft. Dus: 1) opnieuw geboren worden door de Geest is noodzakelijk 2) dat is een complete vernieuwing van wie we zijn 3) die de Geest ons schenkt 4) en wij in geloof moeten ontvangen 2. Gods Geest doet het licht aan Dat God vraagt wat Hij geeft betekent niet dat het allemaal spanningsloos verloopt. Integendeel. Als de Here Jezus met Nicodemus spreekt zegt Hij: jullie moeten allemaal opnieuw geboren worden. Jullie, niet alleen Nicodemus, maar ook de rest van de groep waar Nicodemus bij hoort. De Farizeeën. De Here Jezus zegt tegen vrome mensen, zoals jij bent, zo kan het niet. Dat moet helemaal overnieuw. En bij eigenlijk elk mens roept dat verzet op. Als je vraagt om vervulling met de Geest, dan vraag je of Jezus Christus elk hoekje van je huis en van je hart mag komen vullen. Als Hij dat doet, besef wel waar je om vraagt. Het is gemakkelijker om te geloven zonder het werk van de Heilige Geest. Als je vraagt om vervulling met de Geest, dan vraag je of de Heilige Geest het licht aan wil doen in jouw leven, in jouw hart. Zolang het daar donker is, of schemerig. Zo duister is je leven toch ook weer niet, toch? Zolang het donker of schemerig is, vallen heel veel dingen je niet op. En heb je er ook geen last van. Als je vraagt om de vervulling van de Geest, dan vraag je erom dat de Heilige Geest je dingen van jezelf onder ogen brengt, die je liever in het schemerdonker laat. Of die je gewoon niet ziet. Kanten van het leven met God die je nog niet kent, maar die je stap voor stap in je leven mag ontdekken, door het licht van de 4

5 Heilige Geest, door Gods Woord je eigen te maken en door de invloed van andere christenen in je leven. Om mijn bidden en bijbellezen vorm te geven gebruik ik sinds kort een prachtig boek Bid, Luister en Leef. Een gebedenboek waarin bijbelgedeeltes en ook gebedssuggesties aangereikt worden. Dan staat er bijvoorbeeld: bid voor je collega s of bid voor jezelf of bid voor gebeurtenissen in de wereld. Afgelopen week was er een gebedssuggestie om voor bepaalde mensen te bidden. Mensen waar ik moeite mee heb. Ik merkte weerstand om voor hen te bidden. Ach, natuurlijk, in algemene zin kon ik natuurlijk prima bidden wilt u ook met die en die zijn, amen klaar. Maar met in mijn achterhoofd het gebed om vervuld te worden met de Geest, het gebed om de vrucht van de Geest, werd ik ontdekt aan heel andere dingen in mijn hart dan liefde, vreugde en vrede, geduld, vriendelijkheid en goedheid, geloof, zachtmoedigheid en zelfbeheersing. En natuurlijk, graag en van harte wil ik geloven en met alle plezier een preek maken over het werk van de Heilige Geest. Prachtig toch die vrucht van de Geest, dat doet je het water in de mond lopen. Maar Heer, kunnen we dit punt niet laten rusten? Wat nodig is op zo n moment is eerlijk leren zijn tegenover God over wat er van binnen speelt. Heer ik moet U eerlijk zeggen dat er weerstand in me leeft, wilt U de weerstand in me afbreken. Gods Geest doet het licht aan. Hij legt zijn vinger bij concrete zonden, bij verborgen zonden. Hij ontdekt ons aan patronen en karaktertrekken in ons leven waarvoor - God zij dank - geen plek is in het koninkrijk van God. Bidden om de vervulling met de Geest betekent dat we Hem vragen om ons leven overhoop te halen. Om ons vooral niet met rust te laten. Maar ons te laten groeien en wijsheid en inzicht. Ja, om Christus in ons te laten groeien. Dat duurt een leven lang. Oudere broeders en zusters kunnen er van getuigen dat het niet steeds beter gaat. Je komt niet steeds hoger op de geestelijke ladder. Het besef van eigen onvermogen en de noodzaak tot overgave aan God mag steeds verder groeien. Door dat besef van eigen onvermogen maakt de Geest maakt ruimte voor Christus. 5

6 3. Bidden is luisteren Vervuld zijn met de Heilige Geest, opnieuw geboren worden, hoe ziet dat er precies uit? Hoe weet ik zeker dat ik de vervulling met de Heilige Geest ken? Als je met die vraag bedoelt: Hoe voelt dat, hoe ervaar je dat? Dan kan ik daar geen helder eenduidig antwoord op geven. Er zijn verhalen van mensen die vervulling van de Geest kennen als een wonderlijke ervaring van licht, of warmte of nabijheid. Er zijn verhalen van mensen die de vervulling van de Geest kennen als een verpletterende ervaring van hun eigen zondig zijn tegenover God. Waardoor er een diep besef is ontstaan van Gods genade. Mooie, bijzondere en bemoedigende verhalen kun je horen. Het kan je ook onrustig maken, als jouw verhaal niet zo spectaculair is. Weet je wat spectaculair is, dat is dit: dat de Heilige Geest mensen heiligt. Karakters vormt naar het beeld van Jezus Christus. De manier waarop hij dat doet, is van persoon tot persoon verschillend. De vraag is niet: hoe bijzonder is jouw verhaal. De vraag is: laat jij je vervullen door de Heilige Geest, krijgt de Geest de ruimte in jouw leven om aan jouw karakter te werken? Om zijn bijzondere werk te doen? Daarmee is vervuld zijn van de Heilige Geest niet iets waarvan je zegt ja toen heb ik dat ervaren, iets wat je hebt. Het kan zijn dat je zoiets een keer hebt mogen ontvangen, dank God daarvoor. Het kan zijn dat je een dergelijke ervaring niet kent, wordt er niet onrustig onder. Voor ons allemaal is het nodig dat we aangesloten blijven op Bron om steeds weer vervuld te worden en vervuld te blijven. In de woorden van de Catechismus: God wil zijn genade en zijn Heilige Geest alleen geven aan hen die van harte en zonder ophouden Hem daarom bidden en daarvoor danken. Vervuld zijn met de Geest, hoe ontvang je dat? Door het gebed. Het is goed om een misverstand met betrekking tot bidden uit de weg te ruimen. Bij bidden denken we al snel aan alles wat we willen zeggen tegen God. Vragen, lofprijzingen. Het gebed als middel, als instrument om dingen bij God los te krijgen, of aan God mee te delen. In het gebed verloopt de communicatie dan zo: jij bent de zender en God de ontvanger. Op belangrijke momenten tijdens zijn leven op aarde ging de Here Jezus hele nachten in gebed. Wat denk je, zou Hij de hele nacht door alleen gepraat 6

7 hebben. Alleen gezonden hebben? Of zal Hij ook ontvangen hebben? Als de Here Jezus zijn leerlingen leert bidden, dan leert Hij hen een gebed waarbij dat wat ze zeggen en vragen niet alleen een boodschap is naar boven, maar direct ook z n weerslag heeft op de bidder. Uw Naam worde geheiligd als ik dat vraag, heeft het direct z n weerslag op mijn eigen leven. De ontheiliging van Gods Naam in mijn eigen leven wordt bijna als vanzelf door Gods Geest in de schijnwerpers gezet. Deze woorden bidden betekent tegelijk een onderwerping van mijzelf aan God: laat mijn leven toegewijd zijn aan Uw Naam. Je kunt het Onze Vader ook op deze manier kunnen bidden: na elke bede, na elke zin een stilte laten vallen En in die stilte Luisteren Luisteren? Ja. Stilte is de zendtijd van de Geest. Als je stil bent, sluit je je even af voor het lawaai van je leven. Leg je al die stemmen die klinken in je gedachten even het zwijgen op. Wat wil God van mij? Stilte komt niet vanzelf, stilte moet je organiseren. Hoe doe jij dat, stilte organiseren? Heb je een stilteplek in huis of in je agenda? Ga je wandelen? Mediteer je? Of jakker je altijd maar door, is er altijd ruis en drukte? Zoek stilte op of organiseer het, luister naar Gods stem in je hart! Bidden is niet alleen praten, maar vooral ook luisteren. Niet alleen vragen, maar ook bevraagd worden. Bidden is op deze manier je leven afstemmen op het koninkrijk van God. Dat is pijnlijk en bemoedigend tegelijk. Pijnlijk omdat je ontdekt wordt aan je eigen onrust, je eigen onwil, je eigen onvermogen, je zonden en je zondige patronen. De Geest leert je jezelf en God onder ogen te komen. De Geest leert je je zonde en kleinheid te belijden. De Geest helpt je, je leven te spiegelen aan Jezus Christus, kijk zo moet het worden. Pijnlijk omdat je jezelf onder ogen moet komen, bemoedigend omdat de Geest het je laat zien, niet om het je onder de neus te wrijven, maar om je te heiligen. De Geest helpt je daarnaar uit te strekken. Het is de bedoeling, als je zo jezelf onder ogen komt, dat er wat gaat groeien. Nederigheid en verwondering - dat God van mij houdt en mij wil bevrijden. Wat mag groeien is mildheid en geduld - als God zoveel geduld met mij heeft 7

8 Volgende week wil ik graag verder ingaan op de betekenis van het werk van de Geest in de kerk. De Geest is niet op individuen uitgestort, maar op Gods volk, de Geest is aan de gemeente gegeven. Dat heeft een heel persoonlijke uitwerking. Tegelijk is het van belang dat we niet op het smalle spoor terecht komen van ik en mijn spiritualiteit. We hebben elkaar nodig om te leven door de Geest. Dat helpt om onzekerheid over het werk en de vrucht van de Geest in ons eigen leven te overwinnen. We moeten het elkaar vragen en het elkaar zeggen. Daarom is het zo nodig dat we vertrouwelijk persoonlijk met elkaar omgaan. Wil je mij vertellen wat jij ziet van Gods Geest in mijn leven en mag ik jou vertellen waar ik tegen mezelf aanloop. Zullen we daar samen voor bidden? We zijn aan elkaar gegeven om elkaar op te bouwen. En elkaar op te dragen in het gebed. Wie ga jij bemoedigen? Wie mag voor jou een spiegel zijn? We zijn geroepen om elkaar op te dragen in de gebeden. De kwetsbaarheid van je eigen geloof beseft en je eigen afhankelijkheid van het werk van de Geest, leert je bidden voor de mensen om je heen. Bidt op die manier voor elkaar in de gemeente. Voor mensen van wie je houdt en die dichtbij je staan. Maar evengoed voor mensen die die je liever zag gaan dan komen. Want weet je, het zou best kunnen zijn dat diegene aan wie jij je in de kerk het meeste stoort, jouw juist door God gegeven is om te groeien in geduld, vriendelijkheid en zachtmoedigheid. Bidt op die manier voor elkaar in de gemeente. 4. Schuld belijden Elke preek in deze serie hoop ik af te sluiten met een concrete handreiking. Voor deze keer haal ik er twee dingen naar voren. Het ene is dit: Opnieuw geboren worden, bekering, afleggen van de oude mens en het aantrekken van de nieuwe mens, vervuld worden met de Geest die ons omvormt naar het beeld van Christus, zonder dat kun je het koninkrijk van God niet zien. Het andere is het belang van het gebed: hoe meer ik mij verdiep in het werk van de Heilige Geest, hoe meer ik besef dat het daadwerkelijk zo is, zoals de catechismus zegt, God zijn genade en zijn Heilige Geest alleen wil geven aan hen die van harte en zonder ophouden Hem daarom bidden en daarvoor danken. 8

9 Zo kom ik tot de concrete handreiking voor komende week: oefen je in nederigheid. Maak je klein voor God. Ga in gebed met je leven naar God. Open je hart en je leven voor het werk van de Heilige Geest. Vraag Hem te helpen jezelf onder ogen te komen. Beleid je zonden en tekortkomingen. Waar nodig, bekeer je. Maak schoon schip. Vraag Hem om de kracht te breken met zonde en een nieuw leven te gaan leiden. Bidt zo niet alleen voor jezelf, maar ook voor elkaar in de gemeente. Leren bidden, leren jezelf en elkaar onder ogen te komen, groeien in het leven door de Geest. Bidt of zo bij ons allen de vrucht van de Geest mag groeien. 9