B eroep sv ereniging v an fabrik anten, invoed ers en verdelers van m edische hulpm iddelen v.z.w. DIAGNOSTIC In-Vitro IMPLANTS

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "B eroep sv ereniging v an fabrik anten, invoed ers en verdelers van m edische hulpm iddelen v.z.w. DIAGNOSTIC In-Vitro IMPLANTS"

Transcriptie

1 B eroep sv ereniging v an fabrik anten, invoed ers en verdelers van m edische hulpm iddelen v.z.w. DIAGNOSTIC In-Vitro IMPLANTS MEDICAL CONSUMABLES MEDICAL EQUIPMENT & SYSTEMS

2

3 UNAMEC is de Belgische beroepsvereniging van fabrikanten, invoerders en verdelers van medische hulpmiddelen en telt meer dan 200 bedrijven, goed voor 80% van de betrokken markt. De leden worden onderverdeeld in 4 productsegmenten: in-vitro diagnostiek, verbruiksgoederen, implantaten en medische investerings-goederen. Samen vertegenwoordigen zij 1,5 miljoen referenties voor een jaaromzet van 3,4 miljard euro en ongeveer banen in België. Wat doet UNAMEC voor de sector? Wij vertegenwoordigen de medische hulpmiddelensector bij alle belanghebbenden om zo de essentiële rol en de toegevoegde waarde van onze industrie in de gezondheidszorg te ondersteunen. Wat doen de leden van UNAMEC voor de gezondheidszorg? Zij investeren in up-to-date Medische Technologieën en Systemen, met de daaraan verbonden kwaliteitsbewaking en opleiding, en optimaliseren aldus de efficiëntie van de gezondheidszorg. Wat doet UNAMEC voor de patiënten? Door als een betrouwbare partner permanent en proactief bij te dragen tot de evolutie van betaalbare gezondheidszorg in België, willen wij de patiënten de beste beschikbare behandeling verzekeren. Wat zijn onze vier prioriteiten? 1. Een financiering, die zowel rekening houdt met de specifieke meerwaarde van onze producten als met een betaalbare gezondheidszorg. 2. Toegang voor de patiënten en de zorgverleners tot innovatie. 3. De kwaliteit en de meerwaarde van onze producten. 4. Waken over de ethiek. Gezien de specificiteit en de toenemende techniciteit van de medische hulpmiddelen, verbindt UNAMEC zich er toe de informatie en kennis over deze producten bij alle gezondheidsbeoefenaars te verhogen. Daarom pleit UNAMEC voor een meer doorgedreven overleg en samenwerking tussen de overheid, de gezondheidszorgverstrekkers en de industrie. Wat zijn medische hulpmiddelen? Dit zijn alle producten en uitrustingen die onder het toepassingsgebied vallen van de Europese richtlijnen Medische Hulpmiddelen (93/42/EG), Actief implanteerbare medische hulpmiddelen (90/385/EG) en Medische hulpmiddelen voor in-vitro diagnostiek (98/79/EG). Het gaat dus om een heel ruim werkgebied, van injectienaalden, rolstoelen en snelverbanden over implantaten en pacemakers tot medische beeldvorming en in-vitro diagnose testen. Voor meer informatie: Richard Van den Broeck, Directeur UNAMEC Tel r.vandenbroeck@unamec.be - 3

4 INHOUD UNAMEC POSITION PAPER - SUMMARY DIAGNOSTIC In-Vitro BIOLOGIE CLINIQUE POSITION PAPER - DIAGNOSTIC In-Vitro BIOLOGIE CLINIQUE DEFINITIE FINANCIERING TOEGANKELIJKHEID VOOR PATIENTEN EN ZORGVERLENERS KWALITEIT EN MEERWAARDE A. Diabetes B. Hartziekten C. Borstkanker ETHIEK A. Sociale verantwoordelijkheid B. Integriteit AANBEVELINGEN POSITION PAPER - SUMMARY IMPLANTATEN EN INVASIEVE MEDISCHE HULPMIDDELEN POSITION PAPER - IMPLANTATEN EN INVASIEVE MEDISCHE HULPMIDDELEN DEFINITIE FINANCIERING TOEGANKELIJKHEID VOOR PATIENTEN EN ZORGVERLENERS KWALITEIT MEERWAARDE ETHIEK POSITION PAPER - SUMMARY MEDICAL CONSUMABLES POSITION PAPER - MEDICAL CONSUMABLES DEFINITIE A. Bandagisterie B. Thuiszorg / Ziekenhuis C. Andere gezondheidssectoren FINANCIERING A. Ziekenhuis B. Ambulant TOEGANKELIJKHEID VOOR PATIENTEN EN ZORGVERLENERS A. Verschuiving van ziekenhuis naar ambulante sector B. Het traject van de patiënt met zijn multidisciplinair team KWALITEIT EN MEERWAARDE A. Chronische zieken B. E-health C. Normen D. Technische complexiteit van de verbruiksgoederen E. Duurzaamheid ETHIEK A. Distributie kanalen B. Deontologische code AANBEVELINGEN POSITION PAPER - SUMMARY MEDICAL EQUIPMENT and SYSTEMS POSITION PAPER - MEDICAL EQUIPMENT AND SYSTEMS DEFINITIE FINANCIERING TOEGANKELIJKHEID VOOR PATIENTEN EN ZORGVERLENERS KWALITEIT EN MEERWAARDE ETHIEK

5 5

6 1 6 POSITION PAPER - SUMMARY DIAGNOSTIC In-Vitro KLINISCHE BIOLOGIE

7 PO SITIO N PA PER - SUM M A RY DIA GNO STIC In-V itro K LINISCHE BIO LO GIE 1. DEFINITIE In-vitro diagnostica (IVD) zijn medische hulpmiddelen die gebruikt worden om informatie te geven over de gezondheidstoestand van de patiënt. Dit gebeurt via analyses op materiaal dat afkomstig is van het menselijk lichaam zoals bloed of urine. 2. FINA NCIERING De totale kostprijs van alle biologische testen in België maken 5,2% van de totale gezondheidskosten uit. Het aandeel van de IVD industrie bedraagt 328,7 miljoen euro. Dit komt overheen met 27,4% van de uitgaven klinische biologie in 2009 of 1,4% van het totale gezondheidsbudget. De interpretatie van de resultaten die voortkomen uit deze testen, zijn ondersteunend bij 60% tot 70% van de medische beslissingen. 3. TOEGANKELIJKHEID V OOR DE PATIENTEN EN DE ZORGV ERLENERS Deze technologische innovaties kunnen leiden tot een verhoogde levenskwaliteit voor de patiënt en een meer efficiënte en toegankelijke gezondheidszorg waarbij de patiënt sneller terugkeert naar het actieve leven. 4. K W A LITEIT EN M EERW A A RDE Een vroegtijdige diagnose door middel van testen en een efficiënte behandeling heeft aanzienlijke gevolgen voor de gezondheid en de levenskwaliteit van de patiënten. Innovatieve in-vitro diagnostiek biedt een basis voor specifieke testen en effectieve farmaca. De combinatie van beide leidt tot het juiste geneesmiddel. Kwalitatieve testen kunnen duidelijk helpen om de doelstellingen van de beleidsstrategie van de betrokken overheden te verwezenlijken. 5. ETHIEK Alle activiteiten van UNAMEC respecteren de ethische normen en zijn in overeenstemming met de wetgeving, de deontologische code van UNAMEC en de criteria van Mdeon. POSITION PAPER - SUMMARY DIAGNOSTIC In-Vitro KLINISCHE BIOLOGIE 7

8 PO SITIO N PA PER DIA GNO STIC In-V itro K LINISCHE BIO LO G IE 1. DEFINITIE De klinische biologie, ook wel medische diagnostiek genoemd, wordt gedefinieerd als het onderzoek naar de bepaling van concentraties van lichaamsvreemde stoffen en van bijproducten van de stofwisseling in alle mogelijke humane vloeistoffen en weefsels. De klinische biologie vormt één van de belangrijkste beslissingspijlers in de gezondheidszorg. Ze speelt een essentiële rol in het opsporen, de diagnose en de follow-up van een hele reeks pathologieën. Een niet-tijdige diagnose of niet-accurate behandeling van een pathologie door het niet-optimaal aanwenden van klinische testen kan zware gevolgen hebben, zowel voor de patiënt als voor het gezondheidsbudget 1. Wat zijn in-vitro diagnostische medische hulpmiddelen (IVD s)? In-vitro diagnostica zijn medische hulpmiddelen die gebruikt worden om informatie te geven over de gezondheidstoestand van een patiënt. Dit gebeurt via analyses op materiaal dat afkomstig is van het menselijk lichaam zoals bloed of urine. In-vitro diagnostica laat medische technologieën toe de gezondheidszorg van morgen te structureren. In-vitro diagnostica spelen een cruciale rol in de preventie van ziekten, bij het stellen van een vroege diagnose en vooral bij het instellen van een optimale therapie. Via innovatieve diagnostische technieken en efficiënte monitoring van de patiënt zullen in-vitro diagnostica bijdragen tot een behandeling op maat van de patiënt. 2. FINA NCIERING Het aandeel van de klinische biologie in het totale gezondheidsbudget van 23,1 miljard euro voor 2009 bedraagt: uitgaven klinische biologie 2009: miljoen euro (52% ambulant 48% gehospitaliseerd) (27% via akte 73% via forfaitaire basis: via verpleegdag, opname, forfait) uitgaven diabetesconventies 2009: 96,8 miljoen euro (split: euro pompconventie euro kinderenconventie euro volwassenenconventie) totaal klinische biologie 2009 (inclusief diabetes): 1.294,8 miljoen euro De uitgaven voor de klinische biologie (exclusief diabetes en dringende verstrekkingen) stijgen over de laatste 10 jaar gemiddeld met 6,9%. De klinische biologie (exclusief diabetes) maakt 5,2% uit van de totale uitgaven van het RIZIV. 1. Voorstel van resolutie van 16 januari 2008 betreffende de impact van de innovatie in de klinische biologie op het Belgische gezondheidsbeleid, Parl. St., Leg52K0687/001 8 POSITION PAPER - DIAGNOSTIC In-Vitro KLINISCHE BIOLOGIE

9 Uitgaven klinische biologie (exclusief diabetes) in duizend euro Ambulant Per akte Forfait Totaal Gehospitaliseerd Per akte Maxi- en superforfait Per opname Per verpleegdag Totaal Totaal De totale kostprijs van alle biologische testen in België, van eenvoudige zelftesten tot de meer geautomatiseerde laboratoriumtesten, maken 5,2% van de totale gezondheidskosten uit. Het aandeel van de IVD industrie binnen het totale gezondheidsbudget bedraagt slechts 1,4% of 328,7 miljoen euro. De interpretatie van de resultaten die voortkomen uit deze testen, zijn ondersteunend bij 60% tot 70% van de medische beslissingen voor het bepalen van het optimale zorgpad of therapie. De objectieve verdeling van het aandeel van de industrie gebeurt via de facturatie van technische prestaties die deel uitmaken van de nomenclatuur van het RIZIV. De resterende 869,3 miljoen euro worden voornamelijk besteed aan artsenhonoraria en forfaitaire terugbetalingen. UNAMEC stelt voor een fundamentele gezondheidseconomische analyse te laten uitvoeren door het Kenniscentrum van de toegevoegde waarde van de klinische biologie. 3. TOEG A NK ELIJK HEID V O O R PA TIENTEN EN ZO RG V ERLENERS Technologische innovaties kondigen nieuwe therapeutische benaderingen aan. Bepaalde testen die momenteel op de markt gebracht worden sluiten aan bij de nieuwe technologische benaderingen die berusten op de continuïteit van de zorgen en een doorgedreven individualisering van de geneeskunde, beter bekend als Gepersonaliseerde gezondheidszorg. Hierbij worden categorieën van mensen geïdentificeerd die in aanmerking komen voor een specifieke therapie. POSITION PAPER - DIAGNOSTIC In-Vitro KLINISCHE BIOLOGIE 9

10 UNAMEC is ervan overtuigd dat de diagnostische test een deel wordt van het behandelingsproces en in combinatie met de therapie een cruciale sturingsfactor in de geneeskunde. Deze nieuwe strategie heeft o.a. de volgende toepassingsgebieden: Predispositie Screening Vroegtijdige diagnose Het vooraf bepalen van de kans op slagen van de behandeling De opvolging van de reactie op een behandeling en de bepaling van de meest doeltreffende hoeveelheid medicatie zonder schadelijke bijwerking. De innovatieve technologieën doen hun intrede in het klinisch laboratorium. De komst van de moleculaire biologie opent belangrijke perspectieven en brengt de laboratoriumgeneeskunde naar een nieuwe dimensie en nieuwe toepassingsgebieden. In de moleculaire biologie bestudeert men de processen in levende cellen op het kleinste functionele niveau, namelijk dat van de moleculen. Hiervoor wordt een grote verscheidenheid aan technieken gebruikt, om de werking van de cel te doorgronden en afwijkingen te detecteren die kunnen leiden tot een diagnose. Proteomics brengen combinaties van eiwitten in kaart van organismen, op een manier die waardevolle informatie geeft over complexe aandoeningen en hun optimale behandeling. Genomics verleggen het terrein van de laboratoriumgeneeskunde van het curatieve naar het voorkomen door te peilen naar predispositie of voorbestemdheid. Op basis van dergelijke informatie kan een aanpassing van de levensstijl (met of zonder therapeutische begeleiding) een anders onherroepelijk ziekteproces helpen vermijden. Deze technologische innovaties kunnen leiden tot: 1. Een verhoogde levenskwaliteit voor de patiënt. 2. Een meer efficiënte en toegankelijke gezondheidszorg. 3. Een maatschappelijk voordeel, waarbij de patiënt sneller terugkeert naar het actieve leven. 4. K W A LITEIT EN M EERW A A RDE A. Diabetes Het belang van de biologische controle van de diabetesparameters, in de strijd tegen deze ziekte en in het bijzonder in de preventie van de diverse gevreesde complicaties, hoeft niet te worden herhaald. Een laattijdige diagnose van type 2 diabetici leidt op lange termijn tot een verhoogde graad van mortaliteit en morbiditeit van patiënten, met kosten voor de gezondheidszorg tot gevolg. Een recent gepubliceerde studie bevestigt dat vroegtijdige bloedglucose monitoring een vermindering betekent van 40 tot 60 % van mortaliteit en morbiditeit, met dito kostenvermindering bij behandeling van laatcomplicaties van diabetes. 10 POSITION PAPER - DIAGNOSTIC In-Vitro KLINISCHE BIOLOGIE

11 Hierbij een aantal epidemiologische data: 85% van de diabetici vertonen verwikkelingen aan de ogen (blindheid: 2%) 86% van de diabetici vertonen verwikkelingen aan de nieren bij 5 tot 10% van de diabetici dreigt een amputatie door vasculaire of infectieuze complicaties in de onderste ledematen. Het sterftecijfer als gevolg van complicaties bij diabetes is hoog: 55% van de diabetici overlijden aan hartaandoeningen 8% van de diabetici overlijden aan een cerebrovasculair accident 6% van de diabetici overlijden aan een infectie. Degelijke vroegtijdige diagnose door middel van testen die eenvoudig zijn voor de arts, weinig of niet invasief voor de patiënt, heeft aanzienlijke gevolgen zowel voor de gezondheid en de levenskwaliteit van de betrokken patiënt als voor het gezondheidsbudget. B. Hartziekten Belang van preventie, vroegtijdige opsporing en efficiënte behandeling. In België staan hartziekten in voor zowat 35% van alle doodsoorzaken 2. Zowel de Federale Overheid als de Franse Gemeenschap leggen enorm de nadruk op de strijd tegen hartziekten. Zij hebben daarbij zowel oog voor een preventief luik alsook een betere begeleiding van mensen die reeds lijden aan een ernstige hartaandoening. Ofschoon dat in Vlaanderen hartziekten bij respectievelijk 30,9% en 37% van de mannen en vrouwen instaat als hoofdoorzaak van overlijden, voorziet de Vlaamse regering geen bijkomende maatregelen in haar beleidsplannen 3. Dit is zeer merkwaardig. Toegevoegde waarde van een sterke diagnostiek in cardiologische preventie. Op het vlak van de cardiologie kan de klinische biologie met de ontwikkeling van de cardiale biomerkers een enorme bijdrage leveren. Bij het vroegtijdig vaststellen van hartziekten of een meer nauwkeurige behandeling kunnen levens gered worden. Onnodige infarcten die levensbedreigende situatie opleveren en de mobilisatie van urgentiediensten vereist, worden vermeden. Om hierop een antwoord te bieden, hebben wetenschappers een aantal cardiale biomerkers ontwikkeld om zulk beleid te realiseren. Het betreft dan ondermeer de Troponin T test en de NT-ProBNP test. Over deze laatste liet ondermeer het KCE zich al positief uit 4. Overheidsbeleid en diagnostiek solide partners? Vandaag zijn er kwalitatieve testen beschikbaar die duidelijk helpen om de doelstellingen van de beleidsstrategie van de betrokken overheden te verwezenlijken. UNAMEC wenst hierin zijn verantwoordelijkheid op te nemen en wenst hierbij een gesprekspartner voor de overheid te zijn Foncq, Ch. (2008), plan communautaire opérationnel de promotion de la santé pour les années , Brussel: MCF, Van Ackere, S. (2007), Beleidsbrief Welzijn Volksgezondheid en gezin, Brussel. Vl. Reg., 185; Regeringsverklaring van 22 juli 2004, Vertrouwen geven, verantwoordelijkheid nemen, Vlaams Parlement., Parl. St. 31(2004) Nr KCE (2005), Het gebruik van natriuretische peptides in de diagnostische aanpak van patiënten met vermoeden van hartfalen. Brussel: KCE, 62 (KCE reports vol. 24A) POSITION PAPER - DIAGNOSTIC In-Vitro KLINISCHE BIOLOGIE 11

12 C. Borstkanker Borstkanker is de meest frequent voorkomende kanker bij de vrouw met jaarlijks nieuwe gevallen per jaar voor België. 8 à 9% van de vrouwen ontwikkelt borstkanker gedurende hun leven. Dit maakt het tot een van de meest voorkomende types van kanker bij vrouwen. Ieder jaar wordt meer dan 1 miljoen nieuwe gevallen van borstkanker wereldwijd vastgesteld. Dit betekent ongeveer doden per jaar. De in-vitro diagnostica spelen een cruciale rol in de opsporing en de juiste behandeling van deze aandoening. Een groot aantal innovatieve testen wordt ontwikkeld vanuit de moleculaire biologie. De focus is gericht op biomerkers die een basis bieden voor specifieke testen en effectieve farmaca. De combinatie van beide leidt tot het juiste geneesmiddel. Een voorbeeld is een specifieke vorm van borstkanker, de zogenaamde HER2-positieve tumor. In geval van HER2-positieve borstkanker wordt een verhoogd HER2 proteïnegehalte gemeten aan het oppervlak van de tumor. Dit staat bekend als HER2 positiviteit. Een hoog gehalte HER2 wordt gemeten in deze zeer agressieve vorm van de ziekte. Onderzoek met een specifieke test toont aan dat HER2-positiviteit wordt vastgesteld bij ongeveer 20-30% van vrouwen met borstkanker. Op die manier kunnen vrouwen worden geselecteerd die voor een specifieke behandelingswijze in aanmerking komen. 5. ETHIEK A. Sociale verantwoordelijkheid Alle activiteiten van DIAGNOSTIC In-Vitro beogen het optimaliseren van de patiëntenzorg en de gezondheidszorg waarbij de patiënt centraal staat. DIAGNOSTIC In-Vitro stimuleert het juist gebruik van IVD testen binnen de intended use. B. Integriteit Alle activiteiten van DIAGNOSTIC In-Vitro respecteren de ethische normen en zijn in overeenstemming met de wetgeving, de deontologische code van UNAMEC en de criteria van Mdeon. Participatie in de discussie en opbouwen van een partnership met beleidsmakers, artsen, opinieleiders, laboratoria en andere stakeholders. Trachten om anderen te overtuigen om zich te mengen in het debat over het efficiënt en ethisch gebruik van beschikbare gezondheidszorgbronnen. IVD industrie informeren over het wettelijk en ethisch kader. 12 POSITION PAPER - DIAGNOSTIC In-Vitro KLINISCHE BIOLOGIE

13 6. A A NBEV ELING EN Kernboodschappen: De in-vitro diagnostica hebben hun klinisch nut bewezen om ziekten vroegtijdig op te sporen (voorbeeld: HPV opsporen van SOA) Nieuwe en bestaande testen verlagen de gezondheidskost (voorbeeld: cholesterol) De informatie, resulterend uit een nieuwe test of bestaande test, leidt naar een therapie met een positieve invloed op de gezondheid van de patiënt (voorbeeld: kankermerkers) Het instellen of het niet instellen van een therapie, volgend op het resultaat van een nieuwe of bestaande test, zorgt voor een verbetering van de levenskwaliteit (voorbeeld: diabetes) Een oordeelkundig gebruik van de in-vitro diagnostica doen de gezondheidskost dalen met een maatschappelijk voordeel als gevolg. Tegelijkertijd doet een lagere gezondheidskost de toegankelijkheid voor de patiënt toenemen (voorbeeld: theranostics, gepersonaliseerde gezondheidszorg). Op basis van deze kernboodschappen vraagt UNAMEC: Een periodiek overleg te organiseren tussen de Belgische gezondheidsstakeholders en de industrie om de transversale gevolgen te evalueren van de innovatie in de klinische biologie op het budget van de totale gezondheidszorg. Bij het RIZIV aan te dringen op het uitwerken van een versnelde procedure voor de introductie van innovatieve testen in de klinische biologie in de nomenclatuur. Met de gemeenschappen te overleggen om in de opleiding geneeskunde meer aandacht te besteden aan de diverse toepassingen van de klinische biologie binnen het kiezen van zorgpaden en/of therapieën. POSITION PAPER - DIAGNOSTIC In-Vitro KLINISCHE BIOLOGIE 13

14 2 14 POSITION PAPER - SUMMARY IMPLANTATEN EN INVASIEVE MEDISCHE HULPMIDDELEN

15 PO SITIO N PA PER - SUM M A RY IM PLA NTATEN EN INV A SIEV E M EDISCHE HULPM IDDELEN 1. DEFINITIE Een implantaat is een medisch hulpmiddel ontworpen om geheel in het menselijk lichaam te worden ingebracht of om een epitheeloppervlak of het oppervlak van het oog te vervangen, door middel van een chirurgische ingreep en dat is bestemd om na de ingreep ter plaatse te blijven. Een invasief medisch hulpmiddel wordt gedeeltelijk of volledig in het lichaam ingebracht, ofwel door een lichaamsopening, ofwel door het lichaamsoppervlak heen. 2. FINA NCIERING UNAMEC wenst een versnelling in de financiering en vergoeding van nieuwe technologieën en stelt, in dit kader, het volgende voor: Invoeren van een transversaal denkpatroon bij de introductie van nieuwe implantaten of invasieve medische hulpmiddelen in samenwerking met de industrie. Voorzien van een aangepast jaarlijks budget voor veelbelovende technologieën. 3. TOEG A NK ELIJK HEID V O O R PA TIENTEN EN ZO RG V ERLENERS De patiënt heeft recht op toegang tot de allernieuwste behandelingen. Teneinde de toegang tot nieuwe technologieën te versnellen en te optimaliseren stelt UNAMEC volgende maatregelen voor: Doorvoeren van een duidelijke administratieve vereenvoudiging. Versnellen van de procedure voor het op de markt brengen van innovatieve implantaten en invasieve medische hulpmiddelen. Het uitwerken van een specifiek HTA beoordelingsproces eigen aan de medische hulpmiddelen. 4. K W A LITEIT M EERW A A RDE UNAMEC wil de waarde van de CE markering onderlijnen en beschouwt het CE certificaat als een garantie voor hoogstaande kwaliteit, klinische werkzaamheid en veiligheid van de op de markt zijnde implantaten en invasieve medische hulpmiddelen. 5. ETHIEK UNAMEC werkt actief aan de naleving van de van kracht zijnde regel en is ten alle tijde bereid deel te nemen aan elk nieuw initiatief in deze richting. POSITION PAPER - SUMMARY IMPLANTATEN EN INVASIEVE MEDISCHE HULPMIDDELEN 15

16 PO SITIO N PA PER IM PLA NTATEN EN INV A SIEV E M EDISCHE HULPM IDDELEN 1. DEFINITIE Een implantaat wordt gedefinieerd als elk medisch hulpmiddel dat is ontworpen om geheel in het menselijk lichaam te worden ingebracht of om een epitheeloppervlak of het oppervlak van het oog te vervangen, door middel van een chirurgische ingreep en dat is bestemd om na de ingreep ter plaatse te blijven. Eveneens beschouwd als implantaat is een hulpmiddel dat bestemd is om door middel van een chirurgische ingreep in het menselijk lichaam te worden ingebracht en dat bestemd is om daar na de ingreep gedurende een periode van ten minste 30 dagen te blijven. Daarnaast wordt een invasief medisch hulpmiddel omschreven als een medisch hulpmiddel dat gedeeltelijk of volledig in het lichaam binnendringt, ofwel door een lichaamsopening, ofwel door het lichaamsoppervlak heen. Het onderscheid tussen de beide definities bestaat, met andere woorden, in de aanwezigheid of niet van het medisch hulpmiddel in het menselijk lichaam na afloop van de medische procedure. 2. FINA NCIERING In 2010 bedroegen de totale RIZIV uitgaven voor de sector implantaten en invasieve medische hulpmiddelen 516 miljoen euro, of 2,26% van de totale uitgaven voor de gezondheidszorg zijnde miljoen euro 1. Financiering van implantaten en invasieve medische hulpmiddelen verloopt vooral via het terugbetalingsysteem van het RIZIV. De patiënt betaalt vaak nog een eigen bijdrage via het remgeld. Niet-terugbetaalde invasieve medische hulpmiddelen worden gefinancierd via het budget financiële middelen (BFM) van het ziekenhuis, niet-terugbetaalde implantaten zijn ten laste van de patiënt. De terugbetalingtarieven voor implantaten worden sinds 1998 niet geïndexeerd. Dit is tevens, zij het in mindere mate, het geval voor de invasieve medische hulpmiddelen. Concreet betekent dit een jaarlijkse devaluatie van 2% voor de implantaten en invasieve medische hulpmiddelen. Daarbovenop werd de laatste jaren, in het kader van verschillende budget beperkende initiatieven, het terugbetaalbare bedrag voor diverse implantaten en invasieve medische hulpmiddelen verminderd, vaak met belangrijke prijsverlagingen tot gevolg. 1. RIZIV: statistieken 2009; p ; 16 POSITION PAPER - IMPLANTATEN EN INVASIEVE MEDISCHE HULPMIDDELEN

17 De door het RIZIV gebudgetteerde middelen voor het terugbetalen van nieuwe technologieën worden met veel vertraging ontplooid. Op basis van de RIZIV cijfers heeft UNAMEC berekend dat de gecumuleerde achterstand voor de groep implantaten en invasieve medische hulpmiddelen 150 miljoen euro zou bedragen voor de periode Een bedrag van 152 miljoen euro is eind 2007 bevestigd geweest door de Christelijke Mutualiteiten 2. Ondertussen blijft de lijst van nieuwe technologieën, wachtend op een terugbetaling, maar groeien. Het budgettair silo denken laat vele kansen tot kostenbesparing in de gezondheidszorg onbenut. Financiering van nieuwe technologieën wordt enkel bekeken vanuit het specifieke, ter beschikking gestelde budget binnen het RIZIV voor de implantaten en invasieve medische hulpmiddelen, waardoor geen rekening wordt gehouden met de transversale kostenbesparingen die kunnen gebeuren binnen andere budgetten. Teneinde de financiering van nieuwe technologieën te versnellen stelt UNAMEC het volgende voor: Invoeren van een transversaal denkpatroon bij de introductie van nieuwe implantaten of invasieve medische hulpmiddelen in samenwerking met de industrie. Voorzien van een aangepast jaarlijks budget voor veelbelovende technologieën. 3. TOEG A NK ELIJK HEID V O O R PA TIENTEN EN ZO RG V ERLENERS Alhoewel de C.E. markering betekent dat medische hulpmiddelen overal in de Europese Unie in de handel kunnen worden gebracht, stellen enkele landen, waaronder België, bijkomende en strengere voorwaarden met het oog op het bekomen van een terugbetaling die de toegang voor de patiënt bemoeilijken. De in ons land gehanteerde terugbetalingprocedures zorgen ervoor dat patiënten en zorgverleners langer moeten wachten op innovatieve technieken dan in andere landen. Om terugbetaling voor een product te bekomen, moeten de producenten en verdelers een dossier indienen bij het RIZIV. Dit dossier moet, behalve het CE-certificaat, informatie bevatten met betrekking tot de gebruikte materialen in de invasieve medische hulpmiddelen of implantaten, in-vitro en in-vivo testen, een overzicht van de meest relevante klinische studies, enz Health Technology Assessment (HTA) speelt een steeds grotere rol in het beslissingsproces om medische technologieën al dan niet beschikbaar te stellen voor de patiënt. Ook in België baseert het RIZIV zich meer en meer op de conclusies en aanbevelingen van het Federaal Kenniscentrum (KCE) om beslissingen te nemen over terugbetaling, financiering en marktpenetratie van medische hulpmiddelen. Ze eisen dat technologieën worden ondersteund door gerandomiseerde (RCT), gecontroleerde en gepubliceerde klinische studies. Voor veel medische technologieën en chirurgische ingrepen is dergelijk bewijs vaak beperkt of nog niet beschikbaar op het moment van de lancering. 2. Persbericht - Christelijke Mutualiteiten. Een ziekenhuisopname: betaalbaar voor iedereen, 4 december 2007 POSITION PAPER - IMPLANTATEN EN INVASIEVE MEDISCHE HULPMIDDELEN 17

18 De conclusies uit dergelijke HTA studies zijn dan ook vaak gelimiteerd, zelfs negatief met als gevolg dat de toegang tot de betrokken medische hulpmiddelen wordt beperkt. De gebruikte methodologie in deze HTA studies is echter niet aangepast aan de specifieke kenmerken van de medische hulpmiddelen en houdt b.v.b. geen rekening met de snelheid van de technologische evolutie in deze markt. Het proces waarbinnen de meerwaarde van een nieuwe technologie bepaald wordt moet transparant zijn, wat vereist dat alle relevante belanghebbenden, zorgverleners, ziekenhuisbeheerders, betalers, patiënten en fabrikanten in alle stadia van het proces betrokken moeten zijn. Voor bepaalde producten, zoals actieve implantaten (pacemakers), hartkleppen, oogimplantaten, gewrichtsimplantaten (heup en knie) en wervelzuil implantaten geldt dat er, vooraleer er een RIZIV-dossier wordt ingediend, bijkomend een prijsaanvraag aan de FOD Economie gericht dient te worden. In dit dossier dient men onder meer de volledige prijsstructuur kenbaar te maken (berekening op basis van de aankoopprijs en kosten verbonden aan de verkoop) maar ook de prijs van het hulpmiddel in andere landen van de Europese Unie en de prijs van vergelijkbare producten in België. Op basis van dat dossier, kent de Minister die de economie onder zijn bevoegdheid heeft aan het product een officiële maximum prijs toe. Meestal is deze prijs lager dan deze voorgesteld door de firma. Daarna volgt de aanvraag tot terugbetaling bij het RIZIV waarbij onvoldoende rekening wordt gehouden met de door de Minister toegestane verkoopprijs en de bedrijven vaak gevraagd worden hun prijzen voor een tweede keer naar beneden te herzien. Teneinde de toegang tot nieuwe technologieën te versnellen en te optimaliseren stelt UNAMEC het volgende voor: Doorvoeren van een duidelijke administratieve vereenvoudiging. Versnellen van de procedure voor het op de markt brengen van innovatieve implantaten en invasieve medische hulpmiddelen. Uitwerken van een specifiek HTA beoordelingsproces eigen aan de medische hulpmiddelen. 4. K W A LITEIT M EERW A A RDE Implantaten en invasieve medische hulpmiddelen bieden een kwalitatieve meerwaarde op verscheidene vlakken: zij kunnen levensreddend zijn, zij kunnen de levensverwachting van de patient verlengen, zij kunnen bijdragen tot de verbetering van de levenskwaliteit van patiënten en kunnen kostenbesparend werken voor de maatschappij en voor de ziekteverzekering in het bijzonder. Innovatieve implantaten en invasieve medische hulpmiddelen bieden nieuwe therapeutische opties voor patiënten die vroeger niet behandeld konden worden. Daarenboven worden bestaande technieken en technologieën constant verbeterd. De industrie stelt alles in het werk om innovatieve producten met meerwaarde zo snel en optimaal mogelijk ter beschikking te stellen van de patiënt en de zorgverlener. Zo zorgen zij onder andere voor een continue en kwaliteitsvolle productopleiding voor alle gebruikers en 18 POSITION PAPER - IMPLANTATEN EN INVASIEVE MEDISCHE HULPMIDDELEN

19 indien gewenst, voor technisch advies, voor, tijdens en na de plaatsing of het gebruik van een implantaat of invasief medisch hulpmiddel. De industrie neemt ook de nodige logistieke ondersteuning op zich door het beschikbaar stellen en constant aanpassen/moderniseren/bijwerken van het instrumentarium noodzakelijk voor het veilig en optimaal gebruik van de implantaten en invasieve medische hulpmiddelen. Zij waarborgt tevens een snelle levering van een groot gamma van modellen en afmetingen, waardoor het ziekenhuis niet dient te investeren in voorraad en een gepersonaliseerde oplossing voor de patient gewaarborgd wordt. In tegenstelling tot de geneesmiddelen moeten de medische hulpmiddelen niet europees of nationaal geregistreerd worden. Volgens de Nieuwe Benadering uitgewerkt door de Europese Commissie, is het de fabrikant die zich moet vergewissen dat de producten voldoen aan alle essentiële vereisten. Zodra dit werd gedocumenteerd, mag de fabrikant zijn product CE markeren. Een onafhankelijke studie 3 heeft recent aangetoond dat de huidige Europese regulering via CE markering voor medische hulpmiddelen een efficiënt systeem is om patiënten snel toegang te verlenen tot de allernieuwste technologieën zonder hun veiligheid in het gedrang te brengen. Andere systemen zoals het F.D.A. (Food & Drug Administration) blijken, ondanks de eis naar meer klinisch onderzoek, geen bijkomende garanties qua patiëntveiligheid of hulpmiddel doeltreffendheid te geven. UNAMEC wil de waarde van de CE markering onderlijnen en beschouwt het CE certificaat als een garantie voor hoogstaande kwaliteit, klinische werkzaamheid en veiligheid van de op de markt zijnde implantaten en invasieve medische hulpmiddelen. 5. ETHIEK Een voorbeeldig ethisch gedrag van alle actoren verdient bijzondere aandacht binnen de sector. Wij streven naar volledige naleving van de bestaande wetgeving terzake en waken over de uitvoering van de UNAMEC gedragscode. Het naleven van de wetgeving en de ethische code van de sector zijn basisvereisten. Zo maken het naleven van de procedures m.b.t. aankoop, de opleiding, de gebruiksrichtlijnen van het materiaal, de herstellingen en het onderhoud van de hulpmiddelen ook integraal deel uit van een ethisch gedrag. UNAMEC werkt actief aan de naleving van de van kracht zijnde regels en is ten alle tijde bereid deel te nemen aan elk nieuw initiatief in deze richting. 3. FDA Impact on U.S. Medical Technology Innovation: A Survey of Over 200 Medical Technology Companies November 2010 by Josh Makower, MD consulting Professor of medicine, Stanford university. POSITION PAPER - IMPLANTATEN EN INVASIEVE MEDISCHE HULPMIDDELEN 19

20 20 POSITION PAPER - SUMMARY MEDICAL CONSUMABLES 3

21 PO SITIO N PA PER - SUM M A RY M EDICA L CO NSUM A BLES 1. DEFINITIE Onder medische verbruiksgoederen verstaan we alle medische hulpmiddelen die een groot, vaak dagelijks, gebruik kennen. Sommige verbruiksgoederen zijn specifiek voor het ziekenhuis, heel wat producten worden ook gebruikt in de ambulante sector. De patiënt wordt vaak behandeld met medische verbruiksgoederen binnen het ziekenhuis waarna deze verder gebruikt worden in de thuiszorg. 2. FINA NCIERING Buiten het ziekenhuis kennen deze hulpmiddelen een specifieke ambulante terugbetaling of forfait, maar vaak zijn ze helemaal niet terugbetaald. Soms zijn ze ook gekoppeld aan de akte van verstrekkers. Binnen het ziekenhuis vallen grotendeels de medische verbruiksgoederen onder de ligdagprijs en worden gefinancierd via het deelbudget B2 klinische diensten van het BFM. Indien ze niet onder het BFM vallen is de terugbetaling van verbruiksgoederen gekoppeld aan een akte van verstrekkers. 3. TOEG A NK ELIJK HEID V O O R PA TIENTEN EN ZO RG V ERLENERS Een kortere hospitalisatieduur leidt tot verdere toename voor wat betreft het verbruik van medische verbruiksgoederen buiten de ziekenhuizen. Voor de ambulante sector is er nood aan een specifiek wettelijk kader (rond financiering en distributie) zodat de patiënt weet, welke zorgverlener wat mag en kan doen (v.b. zorgtraject). Patiënten dienen vroeger gediagnosticeerd en opgevolgd te worden om zo ernstige complicaties met de daaraan verbonden financiering te beperken. 4. K W A LITEIT M EERW A A RDE De industrie gelooft een belangrijke bijdrage te kunnen leveren bij: Opleidingen over gebruik van (soms technisch complexe) medische verbruiksgoederen. Efficiënte toegang tot de juiste hulpmiddelen voor het groeiend aantal chronische zieken. Informatie en communicatietechnologie in de gezondheidszorg (e-health). Bewaking en toepassing van normen. 5. ETHIEK UNAMEC vraagt heel nadrukkelijk dat alle verschillende actoren (producenten, verdelers, toeleveranciers, ) de juridische en ethische bepalingen die van toepassing zijn naleven volgens de overeengekomen gedragscode. POSITION PAPER - SUMMARY MEDICAL CONSUMABLES 21

22 PO SITIO N PA PER M EDICA L CO NSUM A BLES 1. DEFINITIE Onder medische verbruiksgoederen verstaan we alle medische hulpmiddelen die een groot -vaak dagelijks- gebruik kennen. Specifiek voor het ziekenhuis: betekenen zij meestal per stuk geen hoge kost, ressorteren ze onder deelbudget B2 van het Budget van financiële middelen (BFM) worden in grote aantallen afgenomen en worden frequent besteld worden ze op vele verschillende ziekenhuisdiensten en door veel verschillende soorten ziekenhuiszorgverstrekkers gebruikt Het financieel luik van verbruiksgoederen is federale materie (FOD) Volksgezondheid en RIZIV. Specifiek voor de ambulante sector: zijn deze producten bij aankoop door de patiënt meestal niet of weinig terugbetaald door de verzekeringsorganismen waardoor de totale kost voor de patiënt zelf sterk toeneemt zijn ze in de privé EHBO-kast het meest vertegenwoordigd naast de medicatie zijn ze in het terugbetalingscircuit verdeeld over verschillende soorten terugbetalingssystemen (i.e. overeenkomsten, forfaits, verweven aan akten van zorgverstrekkers ) het financieel luik van verbruiksgoederen is federale en/of regionale materie (i.e. FOD Volksgezondheid, RIZIV, Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH), Agence Wallone pour l Intégration des Personnes Handicapées (AWIPH), Commission communautaire française (Cocof), Dienststelle für Personen mit Behinderung (DPB)) De industrie dient hoofdzakelijk haar steriele verbruiksgoederen te notificeren bij het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG). Bij UNAMEC worden de medische verbruiksgoederen opgesplitst in 3 grote groepen. Vele hulpmiddelen kunnen in meer dan één van de hieronder opgesomde groepen voorkomen. A. Bandagisterie Alle medische verbruiksgoederen die worden verstrekt door de sector bandagisterie zowel binnen de ziekenhuizen als ambulant. Qua terugbetaling valt dit onder artikel 27, 28 8 en 29 van de RIZIV nomenclatuur. Binnen het RIZIV worden deze medische hulpmiddelen behandeld binnen de overeenkomstencommissie bandagisterie, de werkgroep orthopedie en de Technische Raad Rolstoelen (TRR). B. Thuiszorg / Ziekenhuis Onder deze noemer vallen de meeste verbruiksgoederen. Vaak worden deze hulpmiddelen binnen het ziekenhuis opgestart en kennen deze meer en meer een verschuiving naar de thuiszorg. Met thuiszorg wordt bedoeld ten huize van de patiënt, dus een patiënt die verblijft in: 22 POSITION PAPER - MEDICAL CONSUMABLES

23 zijn woonst een revalidatiecentrum een rust-en verzorgingstehuis een rustoord voor bejaarden een psychiatrisch verzorgingstehuis een dagverzorgingscentrum een door de Gemeenschappen/Gewesten erkend semi-internaat een Medisch-Pedagogisch Instituut Qua terugbetaling kennen deze hulpmiddelen een specifieke ambulante terugbetaling of tegemoetkoming of forfait of zijn ze vaak niet terugbetaald. Binnen het RIZIV worden deze medische hulpmiddelen behandeld binnen de Technische Raad voor Diagnostische middelen en Verzorgingsmiddelen (TRDVM) of door één van de overeenkomstencommissies. De medische verbruiksgoederen binnen het ziekenhuis vallen grotendeels onder de ligdagprijs. C. Andere gezondheidssectoren Onder deze rubriek vallen alle verbruiksgoederen die behoren tot de regio boven de hals en niet thuishoren bij de productgroep implantaten. Ze zijn gelinkt aan een groep van verstrekkers, waaronder o.a.: oogartsen NKO specialisten tandartsen Qua terugbetaling kennen deze hulpmiddelen een specifieke ambulante terugbetaling (i.e. art. 4, 14h i - l, 30, 31 van de RIZIV nomenclatuur). Binnen het RIZIV worden deze medische hulpmiddelen behandeld in de commissies waar deze zorgverstrekkers zijn vertegenwoordigd. 2. FINA NCIERING Het belang van de sector medische verbruiksgoederen wordt geraamd op 1 miljard euro. Bij de financiering van de medische verbruiksgoederen moet een onderscheid gemaakt worden tussen de goederen verbruikt binnen het ziekenhuis en deze verbruikt buiten het ziekenhuis. A. Ziekenhuis De medische verbruiksgoederen binnen het ziekenhuis worden gefinancierd via het deelbudget B2 klinische diensten van het BFM. Dit budgetonderdeel dekt de kosten van verpleegkundig en verzorgend personeel alsook van medische verbruiksgoederen. De financiële verantwoordelijkheid hiervoor valt onder de FOD Volksgezondheid, Directoraat Generaal-Gezondheidsvoorzieningen. Indien ze niet onder het BFM vallen, is de terugbetaling van de verbruiksgoederen gekoppeld aan een akte van verstrekkers. B. Ambulant De medische verbruiksgoederen buiten de gezondheidszorginstellingen worden geheel, gedeeltelijk of niet terugbetaald via de RIZIV nomenclatuur, soms ook gekoppeld aan de akte van verstrekkers. De financiële verantwoordelijkheid hiervoor valt hoofdzakelijk onder het RIZIV. POSITION PAPER - MEDICAL CONSUMABLES 23

24 Gehandicapten kunnen ook van een bijkomende financiële hulp genieten. Het is goed om te noteren dat de uitgaven in de ambulante sector voortdurend stijgen. 3. TOEG A NK ELIJK HEID V O O R PA TIENTEN EN ZO RG V ERLENERS A. Verschuiving van ziekenhuis naar ambulante sector Een verdere toename wat betreft het verbruik van medische verbruiksgoederen buiten de ziekenhuizen als gevolg van een kortere hospitalisatieduur (en een gewijzigde ziekenhuisfinanciering) met daaraan gekoppeld de stijgende vraag naar een (specifieke en aangepaste) terugbetaling in de thuiszorg is een merkwaardige tendens. B. Het traject van de patiënt met zijn multidisciplinair team De patiënt mag en kan niet meer gezien worden als een intramuros (enkel binnen het ziekenhuis) of extramuros (ambulante) patiënt. Patiënten dienen vroeger gediagnosticeerd en opgevolgd te worden om zo ernstige complicaties met de daaraan verbonden zware financiering te beperken. De patiënt wordt in zijn/haar traject gevolgd door een multidisciplinair team. Zorgtrajecten, klinische paden en zorgbekkens worden meer en meer in het leven geroepen. UNAMEC wil zich duidelijk positioneren als belangrijke partner binnen de huidige en toekomstige gezondheidszorg. Onvoldoende toegankelijkheid van medische verbruiksgoederen ambulant ten gevolge van niet bestaande of niet aangepaste wetgeving hoort bij de huidige context. Hierdoor neemt het persoonlijk aandeel voor de patiënt gestadig toe. A. De ambulante sector verbruiksgoederen heeft met zeer veel verschillende soorten zorgverstrekkers te maken. Het is noodzakelijk dat een duidelijk wettelijk kader rond alle zorgverleners wordt gecreëerd zodat iedereen, maar vooral de patiënt, weet welke zorgverlener wat mag en kan doen (K.B. 78). De overgang van ziekenhuis naar ambulante zorg dient zo eenvoudig en vlot mogelijk te verlopen voor de patiënt. B. Komen tot een efficiënt werkende TRDVM, die de nood voor de patiënten voor bepaalde medische hulpmiddelen goed kan invullen en nakomen. 4. K W A LITEIT EN M EERW A A RDE A. Chronische zieken Patiënten met (een) chronische ziekte(n) dienen een duidelijk kader te verkrijgen omtrent hun erkenning. Zo hebben erkende chronische zieke personen efficiënte toegang tot informatie en een kwaliteitsvol organisatorisch kader met een administratieve vereenvoudiging voor de patiënten zelf maar ook voor de verschillende actoren in de gezondheidszorg. B. E-health Hogere levenskwaliteit, betere toegankelijkheid tot zorg, snellere communicatie, meer patiënten, minder zorgverstrekkers, zijn enkele factoren die invloed hebben op informatie en communicatietechnologie (ICT) in de gezondheidszorg. Allerlei e-health instrumenten 24 POSITION PAPER - MEDICAL CONSUMABLES

25 en technieken worden ontwikkeld voor o.a. de patiënt en de zorgverstrekkers. Voorbeelden zijn het doorseinen van resultaten van medische beeldvorming en parameters van klinische biologie sneller doorgestuurd, geïntegreerde bluetooth applicaties voor patiënten en hun begeleidende zorgverstrekkers, elektronische voorschriften, C. Normen Normen zullen in de toekomst meer aan bod komen. Ook bij de terugbetalingdossiers zal dit een bepalende factor kunnen worden (voorbeelden zijn o.a. terugbetalingdossiers ambulante pompen en pennaalden). D. Technische complexiteit van de verbruiksgoederen De verschillende zorgverstrekkers dienen levenslang te leren door o.a. het toenemend aantal referenties en technisch complexer worden van medische verbruiksgoederen. De medische technologie zal thuiszorg doen groeien en omgekeerd. Allerhande opleidingen en diensten worden door de industrie georganiseerd i.s.m. met de verschillende stakeholders. E. Duurzaamheid 5. ETHIEK De duurzaamheid van ons gezondheidszorgsysteem zal enkel worden gegarandeerd door rekening te houden met het toewijzen van budgetten volgens het concept van de QALY (Quality Adjusted Life Year). A. Distributie kanalen De huidige trend in de richting van de thuiszorg en thuishospitalisatie vereist een update van erkenning van rechtspersoonlijkheid voor de distributiekanalen (beademing assistentie, dialyse, enterale en parenterale voeding, ) B. Deontologische code UNAMEC vraagt heel nadrukkelijk dat alle verschillende actoren (producten, verdelers, toeleveranciers, ) de juridische en ethische bepalingen die van toepassing zijn naleven volgens de overeengekomen gedragscode. 6. A A NBEV ELING EN 1. Voor medische verbruiksgoederen bestaat geen duidelijk (of transparant) financieringssysteem noch distributiekanalen voor de behandeling en opvolging van de patiënt buiten het ziekenhuis. Wij vinden dat het opstellen van een duidelijk wettelijk kader noodzakelijk is. 2. Wij zien een noodzaak om meer aandacht te besteden aan het aantal toenemende chronische zieken. 3. Onze aandacht dient ook te gaan naar meer preventieve zorg om chronische aandoeningen te voorkomen. 4. Wij geloven in het ontwikkelen van zorgtrajecten kan helpen bij het verkrijgen van een betere terugbetaling. 5. Wij staan in voor continue opleiding van de vakkundige zorgverstrekker; deze is bijzonder belangrijk om meer efficiëntie en betere resultaten te garanderen. 6. Wij willen ons engageren om alle betrokkene stakeholders regelmatig en goed te informeren. POSITION PAPER - MEDICAL CONSUMABLES 25

26 4 26 POSITION PAPER - SUMMARY MEDICAL EQUIPMENT and SYSTEMS

27 PO SITIO N PA PER - SUM M A RY MEDICAL EQUIPMENT and SYSTEMS 1. DEFINITIE Onder medische investeringsgoederen worden medische hulpmiddelen verstaan die: een aankoopprijs van meer dan euro (excl. BTW)/stuk (KB van 14 augustus 1987), met een minimum afschrijfperiode van 5 jaar bestemd zijn voor meermalig en langdurig gebruik. 2. FINA NCIERING De bevoegde autoriteiten dienen financiële ruimte te garanderen, een kwalitatieve gezondheidszorg, inclusief preventiebeleid, tot stand te brengen. UNAMEC wil als volwaardige partner betrokken worden om samen met alle stakeholders binnen de gezondheidszorg om mogelijke alternatieven van financiering en/of een vereenvoudiging ervan te realiseren. 3. TOEG A NK ELIJK HEID V O O R PA TIENTEN EN ZO RG V ERLENERS Medische investeringsgoederen moeten helpen de doelstellingen van de gezondheidszorg te realiseren namelijk aan elke patiënt toegang geven tot een snelle en juiste diagnose en de meest aangewezen behandeling. 4. K W A LITEIT EN M EERW A A RDE De materiovigilantie is cruciaal en garandeert de veiligheid en de gezondheid van gezondheidspersoneel en patiënten. UNAMEC beveelt aan om, systematisch en minstens vanaf het 5de jaar, een jaarlijkse check of onderhoud te laten uitvoeren door de fabrikant of een door hem erkende organisatie (de richtlijnen van de fabrikant moeten steeds worden gevolgd). Een permanente opleiding en training van de gebruiker is een noodzaak. 5. ETHIEK UNAMEC ijvert actief voor een ethisch beleid en staat ter beschikking om de werking van de gezondheidszorg met alle stakeholders in die zin verder uit te bouwen. POSITION PAPER - SUMMARY MEDICAL EQUIPMENT and SYSTEMS 27

28 PO SITIO N PA PER M EDICA L EQ UIPM ENT and SY STEM S 1. DEFINITIE De medische investeringsgoederen worden onderverdeeld in: Medische beeldvorming waaronder Nucleaire Magnetische Resonantie (NMR), Computer Tomografie (CT), Positron Emissie Tomografie (PET), ultrasound, nucleaire geneeskunde, radiotherapie, enz Elektromedische apparatuur waaronder monitoring van patiënten op intensieve zorgen, anesthesie- en beademingsapparatuur, laparoscopie- en endoscopiemateriaal, spuit- of infuuspompen, dialyseapparatuur, de via motoren en/of perslucht aangedreven toestellen gebruikt aan de operatietafel, ziekenhuisbedden, rolstoelen, enz Healthcare IT waaronder het Picture Archiving and Communication Systems (PACS), e-health toepassingen (telegeneeskunde/telemonitoring), het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD), Klinische Informatie Systemen, enz Onder medische investeringsgoederen worden medische hulpmiddelen verstaan die: een aankoopprijs van meer dan euro (excl. BTW) / stuk vertegenwoordigen (Koninklijk Besluit van 14 augustus 1987 tot bepaling van de minimumindeling van het algemeen rekeningstelsel voor de ziekenhuizen (BS 01/09/1987)) bestemd zijn voor meermalig en langdurig gebruik een minimum afschrijftermijn van 5 Jaar hebben. 2. FINA NCIERING Zonder in detail te willen treden, kunnen we stellen dat de medische investeringsgoederen, qua financiering, grosso modo opgesplitst zijn in 3 groepen: 1. Medische investeringsgoederen die geen honoraria genereren (dus niet direct gekoppeld zijn aan de RIZIV nomenclatuur) zoals bijvoorbeeld bedden of operatietafels. In ziekenhuizen worden deze meestal gefinancierd door het Budget Financiële Middelen (BFM). In sommige gevallen of in privépraktijken gebeurt dit door de eigen middelen van de gezondheidszorgverstrekkers. 2. Medische investeringsgoederen die wel honoraria genereren zoals dialyseapparatuur of bepaalde diagnose apparatuur. Deze worden niet gefinancierd door het BFM en worden, ook in privépraktijken, door de activiteiten van de zorgverleners gefinancierd. 28 POSITION PAPER - MEDICAL EQUIPMENT and SYSTEMS

Wat doet UNAMEC voor de sector? Wat doen de leden van UNAMEC voor de gezondheidszorg? Wat doet UNAMEC voor de patiënten?

Wat doet UNAMEC voor de sector? Wat doen de leden van UNAMEC voor de gezondheidszorg? Wat doet UNAMEC voor de patiënten? UNAMEC is de Belgische beroepsvereniging van fabrikanten, invoerders en verdelers van medische hulpmiddelen en telt meer dan 200 bedrijven, goed voor 80% van de betrokken markt. De leden worden onderverdeeld

Nadere informatie

Wat doet UNAMEC voor de sector? Wat doen de leden van UNAMEC voor de gezondheidszorg? Wat doet UNAMEC voor de patiënten?

Wat doet UNAMEC voor de sector? Wat doen de leden van UNAMEC voor de gezondheidszorg? Wat doet UNAMEC voor de patiënten? UNAMEC is de Belgische beroepsvereniging van fabrikanten, invoerders en verdelers van medische hulpmiddelen en telt meer dan 200 bedrijven, goed voor 80% van de betrokken markt. De leden worden onderverdeeld

Nadere informatie

Wat doet UNAMEC voor de sector? Wat doen de leden van UNAMEC voor de gezondheidszorg? Wat doet UNAMEC voor de patiënten?

Wat doet UNAMEC voor de sector? Wat doen de leden van UNAMEC voor de gezondheidszorg? Wat doet UNAMEC voor de patiënten? UNAMEC is de Belgische beroepsvereniging van fabrikanten, invoerders en verdelers van medische hulpmiddelen en telt meer dan 200 bedrijven, goed voor 80% van de betrokken markt. De leden worden onderverdeeld

Nadere informatie

OVERHEIDSOPDRACHTEN EN MEDISCHE HULPMIDDELEN

OVERHEIDSOPDRACHTEN EN MEDISCHE HULPMIDDELEN EN MEDISCHE HULPMIDDELEN COMMISSIE (COO)- VERGADERING DONDERDAG 26 MAART 2015 / 13.30 UUR TE BRUSSEL MEDISCHE CONSUMPTIEGOEDEREN per stuk geen hoge kost betekenen ressorterenonder deelbudget B2 van het

Nadere informatie

MASTERCLASS MEDICAL DEVICES Opleidingen 2013. Een overzicht over de werking van de medische hulpmiddelen sector

MASTERCLASS MEDICAL DEVICES Opleidingen 2013. Een overzicht over de werking van de medische hulpmiddelen sector MASTERCLASS MEDICAL DEVICES Opleidingen 2013 Een overzicht over de werking van de medische hulpmiddelen sector MASTERCLASS MEDICAL DEVICES 2013 UNAMEC nodigt u uit om in te schrijven op het concept van

Nadere informatie

Voorstel van resolutie tot verbetering van de situatie Van de chronische zieken. (ingediend door Maggie De Block) TOELICHTING

Voorstel van resolutie tot verbetering van de situatie Van de chronische zieken. (ingediend door Maggie De Block) TOELICHTING Voorstel van resolutie tot verbetering van de situatie Van de chronische zieken (ingediend door Maggie De Block) TOELICHTING Het regeerakkoord wijdt een paragraaf aan de noodzakelijke maatregelen voor

Nadere informatie

R I Z I V Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering

R I Z I V Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering R I Z I V Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering OMZENDBRIEF AAN DE ALGEMENE ZIEKENHUIZEN OMZ. ZH. 2013/13 Dienst voor geneeskundige verzorging Correspondent: Directie verzorgingsinstellingen

Nadere informatie

Een geïntegreerd zorgmodel voor abnormale moeheid: Oost-en West Vlaanderen

Een geïntegreerd zorgmodel voor abnormale moeheid: Oost-en West Vlaanderen Een geïntegreerd zorgmodel voor abnormale moeheid: Oost-en West Vlaanderen Rol van de kinesitherapeut D Hooghe Simon Axxon, Physical Therapy in Belgium CVS: Voorstel van proefproject Inleiding: 2009: KCE

Nadere informatie

Welkom bij uw apotheker

Welkom bij uw apotheker Welkom bij uw apotheker Eerstelijnsgezondheidswerker De apotheker Als volwaardige zorgverstrekker neemt de apotheker een centrale plaats in binnen ons gezondheidsstelsel. Hij is steeds bereikbaar zonder

Nadere informatie

Borstkankeropsporing in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC)

Borstkankeropsporing in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC) Borstkankeropsporing in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC) Borstkankeropsporing in de BBC Situering Het Vlaams bevolkingsonderzoek naar borstkanker is een initiatief van de Vlaamse

Nadere informatie

Artikel Art. 2.

Artikel Art. 2. 12 NOVEMBER 2008. KB tot uitvoering van artikel 57, 2, van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994, betreffende de berekeningsregels

Nadere informatie

Ziekte van Alzheimer. Impact van de beperkingsmaatregelen op de terugbetaling. studie

Ziekte van Alzheimer. Impact van de beperkingsmaatregelen op de terugbetaling. studie studie Ziekte van Alzheimer Impact van de beperkingsmaatregelen op de terugbetaling van geneesmiddelen De ziekte van Alzheimer is een groot probleem voor onze volksgezondheid, niet alleen omdat er zoveel

Nadere informatie

BIJWERKING 1999/12. Bron : R.I.Z.I.V. - Dienst voor Geneeskundige Verzorging

BIJWERKING 1999/12. Bron : R.I.Z.I.V. - Dienst voor Geneeskundige Verzorging INSTRUCTIES AAN DE VERPLEGINGSINRICHTINGEN, AAN DE ERKENDE LABORATORIA VOOR KLINISCHE BIOLOGIE, AAN DE VERPLEEGKUNDIGEN EN ALLE ANDERE INRICHTINGEN OF VERSTREKKERS DIE GEBRUIK MAKEN VAN HET SYSTEEM VAN

Nadere informatie

25 APRIL Koninklijk besluit houdende. vaststelling van de normen. waaraan een functie `zeldzame ziekten' moet voldoen

25 APRIL Koninklijk besluit houdende. vaststelling van de normen. waaraan een functie `zeldzame ziekten' moet voldoen 25 APRIL 2014. - Koninklijk besluit houdende vaststelling van de normen waaraan een functie `zeldzame ziekten' moet voldoen om te worden erkend en erkend te blijven BS 08/08/2014 HOOFDSTUK 1. - Algemene

Nadere informatie

15 FEBRUARI Koninklijk besluit betreffende de kwalitatieve toetsing van de medische activiteit in de ziekenhuizen

15 FEBRUARI Koninklijk besluit betreffende de kwalitatieve toetsing van de medische activiteit in de ziekenhuizen 15 FEBRUARI 1999. - Koninklijk besluit betreffende de kwalitatieve toetsing van de medische activiteit in de ziekenhuizen BS 25/03/1999 in voege vanaf 04/04/1999 Gewijzigd door: KB12/08/2000 BS 29/08/2000

Nadere informatie

23 april 2015 Dr. Hilde Pincé (UZ Leuven- KU Leuven) Dr. Ingrid Mertens (FOD Volksgezondheid)

23 april 2015 Dr. Hilde Pincé (UZ Leuven- KU Leuven) Dr. Ingrid Mertens (FOD Volksgezondheid) 23 april 2015 Dr. Hilde Pincé (UZ Leuven- KU Leuven) Dr. Ingrid Mertens (FOD Volksgezondheid) Pentalfa sessie ICD-10-BE Pentalfa sessie ICD-10-BE Wat zijn mogelijke financiële gevolgen voor uw ziekenhuis?

Nadere informatie

Helft zorgverzekerden komt niet rond

Helft zorgverzekerden komt niet rond Bijlage perstekst Helft zorgverzekerden komt niet rond 1. Het belang van de zorgverzekering Het HIVA onderzoek (2008) 1 bevestigt het nut van de Vlaamse zorgverzekering. Voor zorgerkenden maakt het wel

Nadere informatie

Impact van het kankerplan op het beleid van de ziekteverzekering. ri de ridder 26.11.2012

Impact van het kankerplan op het beleid van de ziekteverzekering. ri de ridder 26.11.2012 Impact van het kankerplan op het beleid van de ziekteverzekering ri de ridder 26.11.2012 begrotingsconclaaf 29/2/2008 regeerakkoord leterme 19/3/2008 een investering van 380 miljoen euro over periode 2008

Nadere informatie

Europese verordening MH en reprocessing single use. 35 ste Symposium V.V.O.V. 20 april 2018 Apr. T. Onsea

Europese verordening MH en reprocessing single use. 35 ste Symposium V.V.O.V. 20 april 2018 Apr. T. Onsea Europese verordening MH en reprocessing single use 35 ste Symposium V.V.O.V. 20 april 2018 Apr. T. Onsea Inhoud Definitie medisch hulpmiddel (MH) Verordening EU 2017/745 voor MH Doelstelling en wettelijk

Nadere informatie

Market Access and novel medical technologies: What does the future bring? Richard Van den Broeck

Market Access and novel medical technologies: What does the future bring? Richard Van den Broeck Market Access and novel medical technologies: What does the future bring? Richard Van den Broeck 1 Welke rol is er weggelegd voor de industrie in de Extra-Murale setting? Richard Van den Broeck 2 Inleiding

Nadere informatie

Federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten Traceerbaarheid van implantaten De implantaatkaart

Federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten Traceerbaarheid van implantaten De implantaatkaart Federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten Traceerbaarheid van implantaten De implantaatkaart Vanessa Binamé- 13/03/15 Agenda Inleiding Traceerbaarheid van implantaten Implantaatkaart

Nadere informatie

Daarnaast moeten vanaf 1 juli 2007 de forfaits chronische pijn als daghospitalisatie geregistreerd worden (artikel 4, 8).

Daarnaast moeten vanaf 1 juli 2007 de forfaits chronische pijn als daghospitalisatie geregistreerd worden (artikel 4, 8). Directoraat-generaal Organisatie Gezondheidszorvoorzieningen Dienst Datamanagement UW BRIEF VAN UW REF. ONZE REF. DM/RCM-MKG/n.48_07 DATUM 09/11/2007 Ter attentie van de Algemeen Directeur de Hoofdgeneesheer

Nadere informatie

Vergadering WG Klinische Biologie 21 maart 2017

Vergadering WG Klinische Biologie 21 maart 2017 TGR 17-231 RIJKSINSTITUUT VOOR ZIEKTE- EN INVALIDITEITSVERZEKERING Openbare instelling opgericht bij de wet van 9 augustus 1963 Tervurenlaan 211-1150 Brussel Dienst Geneeskundige Verzorging TECHNISCHE

Nadere informatie

R I Z I V Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering

R I Z I V Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering R I Z I V Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering AAN DE LABORATORIA Dienst voor geneeskundige verzorging Correspondent: Annelies Degraeve Attaché Tel.: 02/739.78.45 E-Mail: Annelies.Degraeve@riziv.fgov.be

Nadere informatie

Wet- en Regelgeving rond de Palliatieve Zorg in Vlaanderen

Wet- en Regelgeving rond de Palliatieve Zorg in Vlaanderen Wet- en Regelgeving rond de Palliatieve Zorg in Vlaanderen In dit document wordt een samenvatting gegeven van de belangrijkste wet- en regelgeving met betrekking tot palliatieve zorg: 1. m.b.t. de zorgverlening

Nadere informatie

Studiedag 12 februari Nieuwe regelgeving voor de terugbetaling van implantaten: wat is er veranderd in 2014?

Studiedag 12 februari Nieuwe regelgeving voor de terugbetaling van implantaten: wat is er veranderd in 2014? Studiedag 12 februari 2015 Nieuwe regelgeving voor de terugbetaling van implantaten: wat is er veranderd in 2014? Marleen Louagie Wnd Adviseur-generaal Riziv, Dienst geneeskundige verzorging Wet van 15

Nadere informatie

MASTERCLASS MEDICAL DEVICES Opleidingen Een overzicht over de werking van de medische hulpmiddelen sector

MASTERCLASS MEDICAL DEVICES Opleidingen Een overzicht over de werking van de medische hulpmiddelen sector MASTERCLASS MEDICAL DEVICES Opleidingen 2016 Een overzicht over de werking van de medische hulpmiddelen sector MASTERCLASS MEDICAL DEVICES 2016 UNAMEC nodigt u uit om in te schrijven op het concept van

Nadere informatie

TOELICHTING BIJ DE OPNAMEVERKLARING: kamerkeuze & financiële voorwaarden voor een opname in een psychiatrisch ziekenhuis

TOELICHTING BIJ DE OPNAMEVERKLARING: kamerkeuze & financiële voorwaarden voor een opname in een psychiatrisch ziekenhuis Nakuurhome Papiermoleken Oudebaan 293 3000 Leuven TOELICHTING BIJ DE OPNAMEVERKLARING: kamerkeuze & financiële voorwaarden voor een opname in een psychiatrisch ziekenhuis Inleiding Met dit document willen

Nadere informatie

Klinische netwerken: uitdagingen, verantwoordelijkheden en middelen van een ziekenhuismutatie

Klinische netwerken: uitdagingen, verantwoordelijkheden en middelen van een ziekenhuismutatie Klinische netwerken: uitdagingen, verantwoordelijkheden en middelen van een ziekenhuismutatie Jean-Noël Godin, deskundige adviseur voor volksgezondheid VBS-GBS Symposium Het gewijzigde ziekenhuislandschap

Nadere informatie

CD&V SOCIALE VOORUITGANG DOOR ECONOMISCHE GROEI EEN DUIDELIJKE DOELGERICHTE EN DUURZAME VISIE OP ZORG

CD&V SOCIALE VOORUITGANG DOOR ECONOMISCHE GROEI EEN DUIDELIJKE DOELGERICHTE EN DUURZAME VISIE OP ZORG CDV 3 D ZORGPLAN SOCIALE VOORUITGANG DOOR ECONOMISCHE GROEI EEN DUIDELIJKE DOELGERICHTE EN DUURZAME VISIE OP ZORG CDV 3 D ZORGPLAN SOCIALE VOORUITGANG DOOR ECONOMISCHE GROEI MENS CENTRAAL TOTALE ZORG SAMENWERKEN

Nadere informatie

V.A.N.-TOP MINISTER JO VANDEURZEN 21 NOVEMBER 2015

V.A.N.-TOP MINISTER JO VANDEURZEN 21 NOVEMBER 2015 V.A.N.-TOP MINISTER JO VANDEURZEN 21 NOVEMBER 2015 ZORG IN EVOLUTIE 2 ZORG IN EVOLUTIE Professioneel gestuurde zorg Hospitalocentrisme Gezondheidszorg welzijn gescheiden Nadruk acute geneeskunde Aanbodgestuurde

Nadere informatie

Coordinatie--ZH--KB Nucleaire-geneeskunde-met-PET-scan--NORMEN.doc

Coordinatie--ZH--KB Nucleaire-geneeskunde-met-PET-scan--NORMEN.doc 14 DECEMBER 2006. Koninklijk besluit houdende vaststelling van de NORMEN waaraan een dienst nucleaire geneeskunde waarin een PET-scanner wordt opgesteld moet voldoen om te worden erkend als medisch-technische

Nadere informatie

2 dienst medische beeldvorming : een dienst erkend overeenkomstig het koninklijk besluit van 28 november 1986;

2 dienst medische beeldvorming : een dienst erkend overeenkomstig het koninklijk besluit van 28 november 1986; 25 OKTOBER 2006. - Koninklijk besluit houdende vaststelling van de normen waaraan een dienst waarin een magnetische resonantie tomograaf wordt opgesteld, moet voldoen om te worden erkend BS 11/12/2006

Nadere informatie

Omschrijving en indeling van hulpmiddelen

Omschrijving en indeling van hulpmiddelen Omschrijving en indeling van hulpmiddelen Inleiding Hulpmiddelen indelen is geen sinecure. Toch is het belangrijk om helderheid te proberen scheppen rond wat we bedoelen met hulpmiddelen. Verschillende

Nadere informatie

RIJKSINSTITUUT VOOR ZIEKTE- EN INVALIDITEITSVERZEKERING Openbare instelling opgericht bij de wet van 9 augustus 1963 TERVURENLAAN BRUSSEL

RIJKSINSTITUUT VOOR ZIEKTE- EN INVALIDITEITSVERZEKERING Openbare instelling opgericht bij de wet van 9 augustus 1963 TERVURENLAAN BRUSSEL RIJKSINSTITUUT VOOR ZIEKTE- EN INVALIDITEITSVERZEKERING Openbare instelling opgericht bij de wet van 9 augustus 1963 TERVURENLAAN 211-1150 BRUSSEL Dienst voor Geneeskundige Verzorging INSTRUCTIES VOOR

Nadere informatie

Groep.10 : Uitzonderlijke spelers binnen het biopharma ecosysteem ALGEMENE VERENIGING VAN DE GENEESMIDDELENINDUSTRIE

Groep.10 : Uitzonderlijke spelers binnen het biopharma ecosysteem ALGEMENE VERENIGING VAN DE GENEESMIDDELENINDUSTRIE Groep.0 : Uitzonderlijke spelers binnen het biopharma ecosysteem ALGEMENE VERENIGING VAN DE GENEESMIDDELENINDUSTRIE Groep.0 waardevolle spelers in de economie en tewerkstelling pharma.be groepeert meer

Nadere informatie

Risicopopulatie: wanneer moet je drie keer nadenken als je een onderzoek aanvraagt? Dr. Pieter Marchal

Risicopopulatie: wanneer moet je drie keer nadenken als je een onderzoek aanvraagt? Dr. Pieter Marchal Risicopopulatie: wanneer moet je drie keer nadenken als je een onderzoek aanvraagt? Dr. Pieter Marchal Risicopopulatie Risicopopulatie = iedereen Risicopopulatie Kinderen en jong volwassenen Zwangerschap

Nadere informatie

TOELICHTING BIJ DE OPNAMEVERKLARING:

TOELICHTING BIJ DE OPNAMEVERKLARING: UMC Sint-Pieter Hoogstraat 322 1000 Brussel RIZIV num. : 7/10076/61 TOELICHTING BIJ DE OPNAMEVERKLARING: kamerkeuze & financiële voorwaarden voor een klassieke opname of een opname in dagziekenhuis Inleiding

Nadere informatie

Risico op sterfte door hart- en vaatziekten in 10 jaar tijd met 25 procent gedaald

Risico op sterfte door hart- en vaatziekten in 10 jaar tijd met 25 procent gedaald PERSMEDEDELING VAN JO VANDEURZEN, VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN 4 oktober 2012 Risico op sterfte door hart- en vaatziekten in 10 jaar tijd met 25 procent gedaald De kans dat Vlamingen

Nadere informatie

BIJLAGE 1: NOTA VAN DE NATIONALE CONFEDERATIE VAN DE VERZORGINGSINSTELLINGEN

BIJLAGE 1: NOTA VAN DE NATIONALE CONFEDERATIE VAN DE VERZORGINGSINSTELLINGEN BIJLAGE 1: NOTA VAN DE NATIONALE CONFEDERATIE VAN DE VERZORGINGSINSTELLINGEN 1 Summary Het gebruik van medische hulpmiddelen is sterk toegenomen ten gevolge van sterk evoluerende medische technieken en

Nadere informatie

VOORSTEL VAN RESOLUTIE. over het verbeteren van de betaalbaarheid van tandzorg. (ingediend door Karin Jiroflée)

VOORSTEL VAN RESOLUTIE. over het verbeteren van de betaalbaarheid van tandzorg. (ingediend door Karin Jiroflée) VOORSTEL VAN RESOLUTIE over het verbeteren van de betaalbaarheid van tandzorg (ingediend door Karin Jiroflée) Toelichting Inleiding De afgelopen jaren was de gezondheidszorg steevast voorwerp van forse

Nadere informatie

Aanvraag tot aanpassing van de lijst. Koen De Smet, Eva D Haese, Frédéric Lecomte, Sigrid Mulier, Valérie Noblesse

Aanvraag tot aanpassing van de lijst. Koen De Smet, Eva D Haese, Frédéric Lecomte, Sigrid Mulier, Valérie Noblesse Aanvraag tot aanpassing van de lijst Koen De Smet, Eva D Haese, Frédéric Lecomte, Sigrid Mulier, Valérie Noblesse 1 Procedure tot aanpassing van lijst Procedure tot aanpassing van de lijst: Implantaten

Nadere informatie

UiJreksel roadmap 2013-2018. Actualisering Roadmap e- Gezondheid 2013-2018 Ac>epunt 6 Minimaal EPD Sessie 6 01 juni 2015 5/30/15

UiJreksel roadmap 2013-2018. Actualisering Roadmap e- Gezondheid 2013-2018 Ac>epunt 6 Minimaal EPD Sessie 6 01 juni 2015 5/30/15 Actualisering Roadmap e- Gezondheid 2013-2018 Ac>epunt 6 Minimaal EPD Sessie 6 01 juni 2015 UiJreksel roadmap 2013-2018 - - - - - - - - - - - - - Ontwikkelen en systema>sch gebruik van een minimaal EPD

Nadere informatie

FEDERALE ADVIESRAAD VOOR OUDEREN Advies 2016/4

FEDERALE ADVIESRAAD VOOR OUDEREN Advies 2016/4 FEDERALE ADVIESRAAD VOOR OUDEREN Advies 2016/4 De Federale Adviesraad voor ouderen, opgericht krachtens de wet van 8 maart 2007 tot oprichting van een Federale Adviesraad voor ouderen en waarvan de leden

Nadere informatie

Patiënten als partners:

Patiënten als partners: Patiënten als partners: Pleidooi voor verandering Alain Grijseels KPMG Advisory 12 oktober 2013 Inhoud 1. Landschap zorgverstrekking 2. Geldstromen 3. Kosten gezondheidszorg 4. Patiëntenparticipatie 5.

Nadere informatie

Technische nota bij de mededeling van het budget van financiële middelen op 1 januari 2019.

Technische nota bij de mededeling van het budget van financiële middelen op 1 januari 2019. Technische nota bij de mededeling van het budget van financiële middelen op 1 januari 2019. Ter inleiding Het doel van deze nota is alle informatie te bieden die nodig is voor een goed begrip van de bedragen

Nadere informatie

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU BRUSSEL, 09/04/2009

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU BRUSSEL, 09/04/2009 FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU BRUSSEL, 09/04/2009 Directoraat-generaal Organisatie gezondheidszorgvoorzieningen --- NATIONALE RAAD VOOR ZIEKEN- HUISVOORZIENINGEN. ---

Nadere informatie

Gelet op de aanvraag van het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering van 14 februari 2005;

Gelet op de aanvraag van het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering van 14 februari 2005; SCSZ/05/56 1 BERAADSLAGING NR. 05/019 VAN 3 MEI 2005 M.B.T. DE MEDEDELING VAN GEGEVENS DOOR DE TECHNISCHE CEL AAN HET RIJKSINSTITUUT VOOR ZIEKTE- EN INVALIDITEITSVERZEKERING IN HET KADER VAN HET ONDERZOEKSPROJECT

Nadere informatie

Persvoorstelling Medische Technologie Vlaanderen. 29 juni 2015

Persvoorstelling Medische Technologie Vlaanderen. 29 juni 2015 Persvoorstelling Medische Technologie Vlaanderen 29 juni 2015 Wat ging vooraf Europese richtlijn medisch hulpmiddel Een medisch hulpmiddel is elk instrument, toestel of apparaat, elke software of stof

Nadere informatie

HET BIJZONDER SOLIDARITEITSFONDS

HET BIJZONDER SOLIDARITEITSFONDS HET BIJZONDER SOLIDARITEITSFONDS Viviane Gendreike Anne-Marie Van Campenhout 11 december 2007 1 PROGRAMMA 1. Het Bijzonder Solidariteitsfonds (BSF): wat, voor wie? 2. In welke gevallen kunt u een beroep

Nadere informatie

Coordinatie--erkenningscriteria --geneesheren-specialisten--klinische-biologie--bijzondere-criteria --MB doc

Coordinatie--erkenningscriteria --geneesheren-specialisten--klinische-biologie--bijzondere-criteria --MB doc 15 SEPTEMBER 1979. _ Ministerieel besluit tot vaststelling van de bijzondere criteria voor de erkenning van geneesheren-specialisten, stagemeesters en stagediensten voor de specialiteit van klinische biologie.

Nadere informatie

Barometer kinesitherapie 2013

Barometer kinesitherapie 2013 Barometer kinesitherapie 2013 Ingevolge de nomenclatuurhervorming van 2002, lag het uitgavenniveau voor kinesitherapie in 2003 op het laagste niveau sinds 1991. Vanaf 2004 beginnen de uitgaven opnieuw

Nadere informatie

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU. Federale wetgeving over hemovigilantie

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU. Federale wetgeving over hemovigilantie 1 Federale wetgeving over hemovigilantie 2 Wettelijk kader Achtereenvolgens komen aan bod : a) - de Europese wetgeving; b) - het onderscheid ziekenhuisbloedbank - bloedinstelling; c) - de Belgische wetgeving.

Nadere informatie

Vlaams Patiëntenplatform vzw. Ups en downs 12 februari 2012

Vlaams Patiëntenplatform vzw. Ups en downs 12 februari 2012 Je rechten als patiënt Vlaams Patiëntenplatform vzw Ups en downs 12 februari 2012 1 Inhoud 1. Wat is het Vlaams Patiëntenplatform vzw? 2. Een paar vaststellingen 3. Wet op de patiëntenrechten en verpleegkundigen

Nadere informatie

intelligent software for monitoring centres

intelligent software for monitoring centres intelligent software for monitoring centres Waarom UMO? Binnen Europa en daarbuiten hebben landen te maken met de vergrijzing. Daardoor stijgt de zorgvraag in het komende decennium sterk. Hoe wordt die

Nadere informatie

Ereloonsupplementen buiten ziekenhuizen stijgen met 15 procent

Ereloonsupplementen buiten ziekenhuizen stijgen met 15 procent PERSBERICHT 29.03.2019 Ereloonsupplementen buiten ziekenhuizen stijgen met 15 procent Belgen die op bezoek gaan bij hun huisarts, specialist, tandarts of kinesitherapeut moeten in een derde van de gevallen

Nadere informatie

De rol van de ziekenhuisapotheker als verstrekker van medische hulpmiddelen. Inhoud. 2. Het Comité Medisch Materiaal (CMM)

De rol van de ziekenhuisapotheker als verstrekker van medische hulpmiddelen. Inhoud. 2. Het Comité Medisch Materiaal (CMM) De rol van de ziekenhuisapotheker als verstrekker van medische hulpmiddelen Koen Deryckere, apotheker Inhoud 1. De we,elijke verantwoordelijkheden en taken van de ziekenhuisapotheker betreffende Medische

Nadere informatie

OVERZICHT TERUGBETALING NIET-DRINGEND ZIEKENVERVOER IN VLAANDEREN HEVERLEE, MEI 2019

OVERZICHT TERUGBETALING NIET-DRINGEND ZIEKENVERVOER IN VLAANDEREN HEVERLEE, MEI 2019 1. Context OVERZICHT TERUGBETALING NIET-DRINGEND ZIEKENVERVOER IN VLAANDEREN HEVERLEE, MEI 2019 Regelmatig verschijnen in de media verhalen van patiënten die een heel hoge factuur moeten betalen voor het

Nadere informatie

De patiënt nu en in de toekomst verwachtingen van patiënten tav verpleegkundigen

De patiënt nu en in de toekomst verwachtingen van patiënten tav verpleegkundigen De patiënt nu en in de toekomst verwachtingen van patiënten tav verpleegkundigen Vlaams Patiëntenplatform vzw Symposium NVKVV 20 maart 2012 1 Inhoud 1. Wat is het Vlaams Patiëntenplatform vzw? 2. Een paar

Nadere informatie

Diensten nucleaire geneeskunde waarin een PET-scanner wordt opgesteld

Diensten nucleaire geneeskunde waarin een PET-scanner wordt opgesteld 27 APRIL 2005. - Wet betreffende de beheersing van de begroting van de gezondheidszorg en houdende diverse bepalingen inzake gezondheid BS 20/05/2005 Diensten nucleaire geneeskunde waarin een PET-scanner

Nadere informatie

OVERZICHT TERUGBETALING NIET-DRINGEND ZIEKENVERVOER IN VLAANDEREN HEVERLEE, NOVEMBER 2016

OVERZICHT TERUGBETALING NIET-DRINGEND ZIEKENVERVOER IN VLAANDEREN HEVERLEE, NOVEMBER 2016 OVERZICHT TERUGBETALING NIET-DRINGEND ZIEKENVERVOER IN VLAANDEREN HEVERLEE, NOVEMBER 2016 1. Context Regelmatig verschijnen in de media verhalen van patiënten die een heel hoge factuur moeten betalen voor

Nadere informatie

SAMENVATTING VAN DE KOSTEN

SAMENVATTING VAN DE KOSTEN Eventueel Logo ziekenhuis Benaming ziekenhuis RIZIV-nummer KBO-nummer Contact: naam/telefoonnummer BIJLAGE 37 PATIENTENFACTUUR - zorgen van xxx tot xxx Blz 1 van Factuurnummer Datum factuur Verzenddatum

Nadere informatie

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op... (datum);

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op... (datum); Voorontwerpbesluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van artikel 2 en artikel 5 van het besluit van de Vlaamse Regering van 12 december 2008 betreffende bevolkingsonderzoek in het kader van ziektepreventie

Nadere informatie

Inleiding. Sabine Drieskens

Inleiding. Sabine Drieskens Inleiding Sabine Drieskens Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat, 14 B - 1050 Brussel 02 / 642 50 25 E-mail : sabine.drieskens@wiv-isp.be

Nadere informatie

Zeldzame ziekten, weesgeneesmiddelen

Zeldzame ziekten, weesgeneesmiddelen niet geautoriseerde Nederlandse vertaling Zeldzame ziekten, weesgeneesmiddelen De feiten op een rijtje De EMA wil graag dat Europese burgers met zeldzame ziekten toegang hebben tot specifieke en werkzame

Nadere informatie

RIJKSINSTITUUT VOOR ZIEKTE- EN INVALIDITEITSVERZEKERING Openbare instelling opgericht bij de wet van 9 augustus 1963 Tervurenlaan Brussel

RIJKSINSTITUUT VOOR ZIEKTE- EN INVALIDITEITSVERZEKERING Openbare instelling opgericht bij de wet van 9 augustus 1963 Tervurenlaan Brussel RIJKSINSTITUUT VOOR ZIEKTE- EN INVALIDITEITSVERZEKERING Openbare instelling opgericht bij de wet van 9 augustus 1963 Tervurenlaan 211-1150 Brussel Dienst voor Geneeskundige Verzorging NATIONALE COMMISSIE

Nadere informatie

Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid. van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid

Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid. van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid Europees Parlement 2014-2019 Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid 14.7.2016 2015/2103(I) ONTWERPADVIES van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid aan de

Nadere informatie

Zorginnovatie bij CZ

Zorginnovatie bij CZ Zorginnovatie bij CZ Het zorglandschap verandert snel, innovatie is nodig CZ groep wil de zorg nu en op lange termijn breed toegankelijk, goed en betaalbaar houden. Wij voelen een grote verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/21978 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/21978 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21978 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Goeij, Moniek Cornelia Maria de Title: Disease progression in pre-dialysis patients:

Nadere informatie

FINANCIEEL ONDERZOEK VAN DE AUDIT FORFAITAIRE HUIZEN. Dr. Luc Herry, huisarts

FINANCIEEL ONDERZOEK VAN DE AUDIT FORFAITAIRE HUIZEN. Dr. Luc Herry, huisarts 5 februari 2018, FINANCIEEL ONDERZOEK VAN DE AUDIT FORFAITAIRE HUIZEN Dr. Luc Herry, huisarts In dit financieel onderzoek van de audit van KPMG zullen we de term forfaitaire huizen gebruiken. Gewoonlijk

Nadere informatie

Regelgeving inzake lichaamsmateriaal

Regelgeving inzake lichaamsmateriaal Regelgeving inzake lichaamsmateriaal Wegwijs in de wetgeving 1 Marie Claire de Vries Inhoud 1. VWS en medische producten 2. Wetgeving inzake lichaamsmateriaal 2 VWS en medische producten. Voorzien in de

Nadere informatie

Organisatie van de chronische zorg: een nieuwe aanpak nodig? Ontwikkeling van een position paper. Presenter : K. Van Week denvpk Heede 18 Maart 2013

Organisatie van de chronische zorg: een nieuwe aanpak nodig? Ontwikkeling van een position paper. Presenter : K. Van Week denvpk Heede 18 Maart 2013 Organisatie van de chronische zorg: een nieuwe aanpak nodig? Ontwikkeling van een position paper Editors: D. Paulus, K. Van den Heede, R. Mertens Presenter : K. Van Week denvpk Heede 18 Maart 2013 Position

Nadere informatie

VR DOC.1167/1BIS

VR DOC.1167/1BIS VR 2016 2810 DOC.1167/1BIS DE VLAAMSE MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN BISNOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Ontwerpbesluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse

Nadere informatie

In de lente 2019 gaan we opnieuw van start met opleidingen.

In de lente 2019 gaan we opnieuw van start met opleidingen. In de lente 2019 gaan we opnieuw van start met opleidingen. Een optimale facturatie is de basis voor een gezonde financiering van het ziekenhuis. Door een steeds ingewikkelder wetgeving, vele grijze zones

Nadere informatie

EVOLUTIE VAN DE PREVALENTIE EN DE KOSTPRIJS VAN CHRONISCHE ZIEKTES

EVOLUTIE VAN DE PREVALENTIE EN DE KOSTPRIJS VAN CHRONISCHE ZIEKTES VERTEGENWOORDIGING & STUDIES EVOLUTIE VAN DE PREVALENTIE EN DE KOSTPRIJS VAN CHRONISCHE ZIEKTES Eind 2013 hebben de Onafhankelijke Ziekenfondsen een analyse gemaakt van de concentratie van de uitgaven

Nadere informatie

Vanaf september 2016 gaan we opnieuw van start met opleidingen. Een optimale facturatie is de basis voor een gezonde financiering van het ziekenhuis.

Vanaf september 2016 gaan we opnieuw van start met opleidingen. Een optimale facturatie is de basis voor een gezonde financiering van het ziekenhuis. Vanaf september 2016 gaan we opnieuw van start met opleidingen. Een optimale facturatie is de basis voor een gezonde financiering van het ziekenhuis. Door een steeds ingewikkelder wetgeving, vele grijze

Nadere informatie

Borstkankerscreening

Borstkankerscreening Borstkankerscreening uit KCE reports vol.11a Voordelen en nadelen van de systematische screening Voordelen De ontwikkeling van borstkankerscreeningsprogramma s steunt op twee argumenten: o de behandeling

Nadere informatie

Klinische proeven in buitenland. Tussenkomst ziekteverzekering

Klinische proeven in buitenland. Tussenkomst ziekteverzekering Klinische proeven in buitenland Tussenkomst ziekteverzekering Melanoompunt 15-12-2018 1 Wettelijk kader zorg in België o Verzekeringspakket o Klinische proeven Wettelijk kader zorg in buitenland Melanoompunt

Nadere informatie

Voorwaardelijke toelating tot het basispakket Zvw

Voorwaardelijke toelating tot het basispakket Zvw Voorwaardelijke toelating tot het basispakket Zvw Position paper Speerpunten Nefemed over voorwaardelijke toelating Innovatie is belangrijk voor verbetering van de kwaliteit van zorg in Nederland; De regeling

Nadere informatie

ZELDZAME ZIEKTEN & WEESGENEESMIDDELEN. Een unieke uitdaging voor de kwalitatieve gezondheidszorg

ZELDZAME ZIEKTEN & WEESGENEESMIDDELEN. Een unieke uitdaging voor de kwalitatieve gezondheidszorg ZELDZAME ZIEKTEN & WEESGENEESMIDDELEN Een unieke uitdaging voor de kwalitatieve gezondheidszorg 2 ZELDZAAM, MAAR NIET UITZONDERLIJK Een ziekte is zeldzaam wanneer deze voorkomt bij niet meer dan 5 op 10.000

Nadere informatie

Voorstel van resolutie. betreffende een meer doeltreffende preventie van vrouwelijke genitale verminking in Vlaanderen

Voorstel van resolutie. betreffende een meer doeltreffende preventie van vrouwelijke genitale verminking in Vlaanderen stuk ingediend op 1680 (2011-2012) Nr. 1 19 juni 2012 (2011-2012) Voorstel van resolutie van de dames Marijke Dillen, Gerda Van Steenberge en Linda Vissers en de heren Frank Creyelman, Filip Dewinter,

Nadere informatie

Diensten waarin een magnetische resonantie tomograaf wordt opgesteld. Maximum aantal en erkenningsnormen

Diensten waarin een magnetische resonantie tomograaf wordt opgesteld. Maximum aantal en erkenningsnormen 27 APRIL 2005. - Wet betreffende de beheersing van de begroting van de gezondheidszorg en houdende diverse bepalingen inzake gezondheid BS 20/05/2005 inwerkingtreding: Diensten waarin een magnetische resonantie

Nadere informatie

Bijlage 5 TOELICHTING BIJ DE OPNAMEVERKLARING:

Bijlage 5 TOELICHTING BIJ DE OPNAMEVERKLARING: Psychiatrisch Ziekenhuis Sint-Franciscus Penitentenlaan 7 9620 Zottegem Bijlage 5 TOELICHTING BIJ DE OPNAMEVERKLARING: kamerkeuze & financiële voorwaarden voor een opname in een psychiatrisch ziekenhuis

Nadere informatie

MASTERCLASS MEDICAL DEVICES Opleidingen Een overzicht over de werking van de medische hulpmiddelen sector

MASTERCLASS MEDICAL DEVICES Opleidingen Een overzicht over de werking van de medische hulpmiddelen sector MASTERCLASS MEDICAL DEVICES Opleidingen 2016 Een overzicht over de werking van de medische hulpmiddelen sector MASTERCLASS MEDICAL DEVICES bemedtech nodigt u uit om in te schrijven op het concept van opleidingen

Nadere informatie

Voorstel van resolutie. betreffende het automatisch toekennen van een tenlasteneming van de Vlaamse zorgverzekering voor palliatieve thuispatiënten

Voorstel van resolutie. betreffende het automatisch toekennen van een tenlasteneming van de Vlaamse zorgverzekering voor palliatieve thuispatiënten stuk ingediend op 2262 (2013-2014) Nr. 1 30 oktober 2013 (2013-2014) Voorstel van resolutie van mevrouw Vera Van der Borght, de heer Peter Gysbrechts, de dames Gwenny De Vroe en Lydia Peeters en de heren

Nadere informatie

Federale Beroepscommissie voor de toegang tot milieu-informatie

Federale Beroepscommissie voor de toegang tot milieu-informatie Federale Beroepscommissie voor de toegang tot milieu-informatie 2 juli 2012 BESLISSING nr. 2012-2 over de weigering om toegang te geven tot documenten in verband met de PIP-implantaten op de Belgische

Nadere informatie

Onderzoeksteam : (in alfabetische volgorde)

Onderzoeksteam : (in alfabetische volgorde) Afdeling Epidemiologie FOD Economie - Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie Juliette Wystmansstraat 14 Leuvenseweg 40 1050 Brussel 1000 Brussel Tel : 02/642.57.94 e-mail : his@iph.fgov.be

Nadere informatie

KB 21 januari 2009: onderrichtingen der apothekers Checklist Internet

KB 21 januari 2009: onderrichtingen der apothekers Checklist Internet KB 21 januari 2009: onderrichtingen der apothekers Checklist Internet In 2006 maakte de Belgische wetgever bij de hervorming van de Geneesmiddelenwet een opening voor verkoop op afstand, volgens het vrij

Nadere informatie

Om de vijf jaar 50 euro terugbetaald.

Om de vijf jaar 50 euro terugbetaald. Organisation - Organisatie Bond Moyson Oost-Vlaanderen 311 Tramstraat 69 9052 ZWIJNAARDE Tél. : (09) 333 50 00 Fax : (09) 333 50 59 Acupunctuur Avantages - Voordelen Brillen en lenzen Chiropraxie Dag-

Nadere informatie

Coordinatie--ZIV--KB forfaitaire-honoraria-klinische-biologie--niet-in-ziekenhuis.doc

Coordinatie--ZIV--KB forfaitaire-honoraria-klinische-biologie--niet-in-ziekenhuis.doc 24 SEPTEMBER 1992. - Koninklijk besluit tot vaststelling van nadere regelen betreffende de forfaitaire honoraria voor sommige verstrekkingen inzake klinische biologie, verleend aan niet in een ziekenhuis

Nadere informatie

in de apotheek is er geen plaats voor persoonlijke vragen

in de apotheek is er geen plaats voor persoonlijke vragen in de apotheek is er geen plaats voor persoonlijke vragen Als patiënt word je op een gegeven moment in je leven geconfronteerd met een heleboel medicijnen. Medicijnen die op dat moment nog onbekend zijn

Nadere informatie

EVOLUTIE VAN DE GEZONDHEIDSZORG IN BELGIË

EVOLUTIE VAN DE GEZONDHEIDSZORG IN BELGIË EVOLUTIE VAN DE GEZONDHEIDSZORG IN BELGIË QUO VADIS, GEZONDHEIDSZORG? 1 INHOUDSTAFEL 1. SITUERING BELGISCHE GEZONDHEIDSZORG 2. DE ZIEKENHUIZEN 3. DE AMBULANTE ZORG EN DE THUISZORG 4. DE HUISARTSGENEESKUNDE

Nadere informatie

De Europese verklaring van ziekenhuisapotheken

De Europese verklaring van ziekenhuisapotheken De Europese verklaring van ziekenhuisapotheken De volgende pagina s bevatten de Europese verklaring van ziekenhuisapotheken. De verklaring is de gemeenschappelijk overeengekomen zienswijze over wat elk

Nadere informatie

OP ÉÉN LIJN IN DE GEZONDHEIDSZORG VAN MORGEN JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN 23/02/2019

OP ÉÉN LIJN IN DE GEZONDHEIDSZORG VAN MORGEN JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN 23/02/2019 OP ÉÉN LIJN IN DE GEZONDHEIDSZORG VAN MORGEN JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN 23/02/2019 VERDELING BEVOEGDHEDEN Vlaamse sociale bescherming (CARE) Persoonsvolgende financiering

Nadere informatie

VLAAMSE OUDERENRAAD Advies 2013/3 over de overdracht van de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden (THAB) naar Vlaanderen

VLAAMSE OUDERENRAAD Advies 2013/3 over de overdracht van de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden (THAB) naar Vlaanderen VLAAMSE OUDERENRAAD Advies 2013/3 over de overdracht van de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden (THAB) naar Vlaanderen Vlaamse Ouderenraad vzw 18 december 2013 Koloniënstraat 18-24 bus 7 1000 Brussel

Nadere informatie

Ja/Neen 15/10/ /10/2015: Verplichte DBR voor huisarts. Welke patiënten? Recht op Verhoogde Verzekeringstegemoetkoming

Ja/Neen 15/10/ /10/2015: Verplichte DBR voor huisarts. Welke patiënten? Recht op Verhoogde Verzekeringstegemoetkoming 1/10/2015: Verplichte DBR voor huisarts 15/10/2016 475075 101076 Welke patiënten? Recht op Verhoogde Verzekeringstegemoetkoming Welke prestaties? Consultaties + technische prestaties tijdens consultatie

Nadere informatie

Avantages - Voordelen. Détails - Details Tegemoetkoming van 10 euro per behandeling tot maximaal 50 euro per jaar. Organisation - Organisatie

Avantages - Voordelen. Détails - Details Tegemoetkoming van 10 euro per behandeling tot maximaal 50 euro per jaar. Organisation - Organisatie Organisation - Organisatie Acupunctuur Avantages - Voordelen Détails - Details Tegemoetkoming van 10 euro per behandeling tot maximaal 50 euro per jaar. De Voorzorg Socialistische Mutualiteit van Limburg

Nadere informatie

Functiefamilie ET Thematische experten

Functiefamilie ET Thematische experten Functiefamilie ET Thematische experten DOEL Expertise in een materie* en verstrekken aan de administratieve en politieke instanties teneinde hen te ondersteunen bij de besluitvorming en de uitvoering van

Nadere informatie

VR DOC.1387/1BIS

VR DOC.1387/1BIS VR 2017 2212 DOC.1387/1BIS DE VLAAMSE MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN BISNOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Ontwerpbesluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het besluit

Nadere informatie

Klantgericht Betrouwbaar Veilig Efficiënt Doeltreffend Integraal Wendbaar Open Digitaal Inclusief Duurzaam

Klantgericht Betrouwbaar Veilig Efficiënt Doeltreffend Integraal Wendbaar Open Digitaal Inclusief Duurzaam Overzicht basisprincipes Klantgericht Betrouwbaar Veilig Efficiënt Doeltreffend Integraal Wendbaar Open Digitaal Inclusief Duurzaam De klant staat centraal in alles wat we doen. We zijn betrouwbaar voor

Nadere informatie