DISTRICTSCOMMISSIE UTRECHT JAARVERSLAG Voorwoord

Transcriptie

1

2 DISTRICTSCOMMISSIE UTRECHT JAARVERSLAG 2013 Voorwoord Direct in januari organiseerde de DC een klankbordbijeenkomst over ondernemen binnen Natuurmonumenten. Inzichten en opvattingen over wat wel en wat niet vormden de opmaat voor de themadag van de Verenigingsraad in februari; Natuurmonumenten verdient het. De toon voor het jaar was daarmee stevig gezet. Er is in 2013 veel ondernomen! Door de districtscommissie Utrecht werd een betrokken bijdrage geleverd aan de vernieuwing van het beleid van de landelijke Verenigingsraad. En gedurende het jaar zijn we natuurlijk onze landelijke taak blijven uitvoeren door de verenigingsstukken te voorzien van gedegen respons en ideeën. Met de klankbordgroep hebben we in het voorjaar de rapportage Evaluatie Cultuurhistorie tegen het licht gehouden. Daarbij was Bart van Tooren onze gast met een aansprekende inleiding over het onderwerp. In het najaar presenteerde Teo Wams aan de klankbordgroep de ontwikkelingen rond het onderwerp Natuurmonumenten en het landelijk gebied. Het breder trekken van het Agrarisch Natuurbeheer levert nieuwe gezichtspunten en mogelijkheden voor beleid. In oktober organiseerde de districtscommissie in het kader van betrekken bij de natuur (het zijn van spreekbuis) in samenwerking met kantoor s Gravenland een ledenraadpleging over het beheer van Groot Wild. Daarvan zijn de uitkomsten meegenomen in de presentatie van de landelijke enquête over het Groot Wild in december. Districtscommissie leden hebben deelgenomen aan de voorjaarsforumbijeenkomst, verschillende workshops, onder meer over Sociale Media en Natuurmonumenten, en aan (extra) bijeenkomsten over natuurvisies voor gebieden in de provincie Utrecht, zoals bijvoorbeeld Eemland. De oogstdag op Haarzuilens werd bezocht en op de boomplantdag in november is daar een eik geplant met de opdracht: voor een heel Parkbos. We houden de ontwikkelingen rond de community, en de vrienden van Haarzuilens, ook komend jaar bij. Toon Zwetsloot heeft in juni 2013 het voorzittersstokje overgedragen aan Mike Kortekaas. Deze werd in een korte ledenvergadering gekozen als lid van de districtscommissie en gelijk als voorzitter. Dit werd gekoppeld aan de goedbezochte excursie van de districtscommissie Utrecht, dit jaar met een vaartocht in de fluisterboot naar de plassen van Botshol (met goed zicht op de lepelaarkolonie met jongen) en een wandeling door het aangrenzende nieuwe gebied Waverhoek. De samenwerking met het regiokantoor en de beheereenheden in de provincie waren enthousiasmerend. Wij verwelkomden dit jaar nieuwe leden in de klankbordgroep en Guus Velders trad aan als aspirant districtscommissielid. Tot zover de samenvatting van een dynamisch jaar waar we met voldoening op terugkijken 1. Mike Kortekaas Voorzitter districtscommissie Utrecht 1 Over de activiteiten die we gepland hebben voor 2014 kunt u lezen op de website van de districtscommissie: 2

3 Districtscommissie Utrecht Natuurmonumenten is een vereniging. Dat betekent dat de leden van de vereniging inspraak hebben in het beleid van de vereniging. Met meer dan leden is het ondoenlijk om alle leden hun zegje te laten doen. Daarom kent Natuurmonumenten een Verenigingsraad, waarin vertegenwoordigers van de leden zitting hebben, zo n 80 in getal. Om een evenwichtige samenstelling van de Verenigingsraad te bereiken, worden de leden ervan gekozen per district (de 12 provincies en de stad Amsterdam). Zo ontstaan de districtscommissies. De mensen in de districtscommissies zijn allen vrijwilligers. De districtscommissie Utrecht telt zeven leden en meestal ook één of meerdere aspirant-leden. Om de leden van Natuurmonumenten zo goed mogelijk te vertegenwoordigen is het belangrijk om te weten wat die leden vinden van het beleid van Natuurmonumenten. Daarom verdiepen de leden van de districtscommissies zich in het beleid van Natuurmonumenten en volgen zij de ontwikkelingen binnen en buiten Natuurmonumenten op de voet. De districtscommissie Utrecht doet dit door het organiseren van verschillende activiteiten waarin wij in contact proberen te komen met de leden van Natuurmonumenten van de provincie Utrecht. Deze activiteiten zijn bijvoorbeeld (thema)excursies en discussiebijeenkomsten (klankbordgroep). Bij dit alles werken we nauw samen met de werkorganisatie, de professionals die in dienst zijn bij Natuurmonumenten. De districtscommissie Utrecht kende eind 2013 de volgende samenstelling: Mike Kortekaas, Utrecht Voorzitter Bart van der Wal, Soest Vicevoorzitter, penningmeester Ido Toxopeus, Den Dolder Secretaris, contactpersoon website Elke Kunen, Utrecht Contactpersoon Puur Natuur Nicoline Roelofs, Utrecht Contactpersoon leden René Buisman, Baarn Contactpersoon klankbordgroep Ton Puntman, Soest Lid Guus Velders, Maarssen Aspirant lid De districtscommissie Utrecht in 2013 in cijfers Aantal vergaderingen van de districtscommissie (inclusief districtsjaarvergadering) 13 Excursies met Utrechtse leden 1 Deelname regionale activiteiten van regionale werkorganisatie of districtscommissie (regiodag, brainstorm, afstemming) Subtotaal Utrechtse activiteiten 18 Deelname landelijke activiteiten van districtscommissies (verenigingsraad, themabijeenkomst, voorzittersoverleg). Deelname landelijk opiniërend overleg (forum, klankbord, excursie) 6 Subtotaal landelijke activiteiten 12 Totaal aantal activiteiten districtscommissie Utrecht in

4 Activiteiten met de leden in 2013 De districtscommissie Utrecht organiseert activiteiten rond actuele regionale of landelijke thema s. Vaak hebben de regionale thema s te maken met de gebieden die Natuurmonumenten in de provincie Utrecht in eigendom heeft, maar het kunnen ook meer beleidsmatige onderwerpen zijn, zoals het jeugdbeleid of cultuurhistorie. Jaarvergadering De districtscommissie houdt tenminste één keer per jaar een jaarvergadering, waarin zij verantwoording aflegt over het afgelopen jaar. Eventuele nieuwe leden van de districtscommissie worden tijdens de jaarvergadering gekozen. De jaarvergadering wordt meestal gecombineerd met een excursie. Excursies De districtscommissie organiseert minimaal één excursie per jaar. Een excursie kan gekoppeld zijn aan het gebied waar de excursie georganiseerd wordt, maar het kan ook een meer algemeen beleidsthema zijn dat aan de hand van het excursiegebied duidelijk wordt gemaakt. Klankbordgroep De klankbordgroep bestaat uit een groep van ruim 40 leden (vrijwilligers) uit de regio, met een grote variatie aan achtergronden. De klankbordgroep komt per jaar in ieder geval twee keer bijeen om een onderwerp te bespreken dat op de agenda van de Verenigingsraad staat. Indien er een belangrijk actueel onderwerp speelt, wordt de klankbordgroep bijeen geroepen om hierover te discussiëren. Hieronder volgt een kort overzicht van de activiteiten die de districtscommissie in 2013 heeft georganiseerd. Excursies Jaarvergadering en excursie Lepelaars spotten in Botshol (16 juni 2013) Op 16 juni 2013 vond een excursie in het natuurgebied Botshol plaats. Dit gebied ligt langs de Vecht, vlakbij Abcoude en Vinkeveen. De belangstelling op deze zonnige dag was groot. Na ontvangst was er eerst tijd voor de officiële jaarvergadering van de districtscommissie. Daarbij werden de aanwezigen geïnformeerd over het werk van de districtscommissie in het afge- 4

5 lopen jaar. Daarna gaf de boswachter een toelichting op het gebied. Vervolgens werd Botshol per boot en te voet verkend. Een gebied met weidse plassen, smalle slootjes, veenweiden en rietland, dat bekend staat om de vele bijzondere planten- en vogelsoorten, waaronder de lepelaar. Tijdens de vaartocht werden de verrekijkers al snel te voorschijn gehaald, om een kolonie lepelaars te spotten. Ook andere flora en fauna was er te beleven. Voor alle liefhebbers een mooie dag. Klankbordgroepbijeenkomsten 2 Ondernemen binnen Natuurmonumenten (24 januari 2013) Op 24 januari gaf Henkjan Kievit een presentatie voor de Klankbordgroep onder het motto Natuurmonumenten verdient het! Er was een levendige uitwisseling van plannen, ideeën en bijdragen om te komen tot betere uitgangspunten voor het beleid. Een ondernemend Natuurmonumenten loopt ook risico op imagoschade (wat is eigenlijk onze rijkdom ) en kan concurrerend worden met commerciële partijen. Daarmee zouden we het spoor van de not-for-profit kwijt kunnen raken. Toch moeten we niet de kansen laten liggen die we met onze waarden ook hebben: een meer zakelijke inzet van onze goederen en kennis kan de financiële waarde ervan ook erkennen. Het plan is om deze mogelijkheden de komende jaren vanuit een ondernemende visie te versterken en beter te onderzoeken. Met zorgvuldige benadering en genuanceerde visie kan dit ondersteund worden door de meeste aanwezigen. Cultuurhistorie bij Natuurmonumenten (11 april 2013) Bart van Tooren hield op 11 april een voordracht over cultuurhistorie bij Natuurmonumenten. Bart stelde dat de cultuurhistorische betekenis van de gebieden van Natuurmonumenten groot is. Cultuurhistorie moet op drie niveaus worden beschouwd: concrete objecten in het landschap, de gebieden van Natuurmonumenten en het landschap. Daarnaast wordt naar de beleidsmatige inzet gekeken en de databank. Duidelijk werd dat aandacht voor Cultuurhistorie ook aandacht voor natuurwaarden betekent. Cultuurhistorie en natuur zijn niet van elkaar te scheiden. De aandacht voor cultuurhistorie is sterk gestegen. Natuurmonumenten en het landelijk gebied (7 november 2013) Tijdens deze bijeenkomst ter voorbereiding op de Verenigingsraad schetste Teo Wams een beeld van de op stapel staande ontwikkelingen in het landelijk gebied. Het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB) krijgt vorm. In Nederland betekent dit o.a. vergroening en het leveren van maatschappelijke diensten door (agrarische) collectieven. Verder zullen in 2014 de melkquota verdwijnen wat grote ruimtelijke en milieutechnische gevolgen kan hebben. Na de presentatie discussieerden de leden over de gevolgen van deze ontwikkelingen voor de natuur en voor Natuurmonumenten. Enerzijds scepsis over de al maar uitbreidende landbouw, anderzijds mogelijkheden om samen met agrariërs de kwaliteit van de natuur in het landelijk gebied te verbeteren. Ondanks de nog vele onduidelijkheden, waren de aanwezigen het unaniem eens dat het noodzakelijk is dat Natuurmonumenten de ontwikkelingen in het landelijk gebied goed volgt om zowel de gevaren te agenderen (bij politiek en publiek) als de kansen te benutten. 2 Meer informatie over deze klankbordgroepbijeenkomsten gewenst? Zendt uw mail o.v.v. thema en datum bijeenkomst naar dcutrecht@natuurmonumenten.nl en wij zenden u het volledige verslag toe. 5

6 Regionale contacten met leden via De contactpersoon van de districtcommissie Utrecht houdt de contacten bij die jaarlijks via het adres worden ontvangen. In 2013 zijn zo n 30 berichten binnengekomen. In onderstaande tabel zijn deze verdeeld naar afzender en onderwerp. afzender andere natuur- en milieuverenigingen andere districtcommissies particulieren (leden en niet-leden Natuurmonumenten) onderwerp nieuwsbrieven, enquêtes nieuwsbrieven, jaarverslagen - belangstellenden voor districtscommissiewerkzaamheden, lidmaatschap klankbordgroep - uitnodigingen social media (linkedin) Mensen die in contact willen komen met de districtcommissie kunnen het adres vinden via de website van Natuurmonumenten ( Daarnaast wordt het e- mailadres in advertenties van Puur Natuur genoemd voor oproepen voor klankbordgroep- en districtscommissieleden. Vooral voor deze oproepen is contact met particulieren tot stand gekomen. Vragen voor de werkorganisatie, komen anders dan voorheen, niet meer via ons adres binnen. Deze worden inmiddels direct door de werkorganisatie afgedaan: de kortste route. Activiteiten binnen de vereniging in 2013 (Het vernieuwde) Natuurmonumenten in praktijk De activiteiten van de Verenigingsraad stonden in de voorgaande jaren grotendeels in het teken van het nieuwe Natuurmonumenten. In 2012 verscheen de nieuwe Natuurvisie voor de periode tot 2040 en daarmee samenhangend het eerste meerjarenplan voor de periode In de Natuurvisie staat het landschap in Nederland centraal voor het vormgeven aan de ideeën van Natuurmonumenten over hoe de natuur er in de toekomst uit zou moeten zien. In het Meerjarenplan staan de ambities die Natuurmonumenten heeft voor de komende zes jaar, en hoe zij die denkt te bereiken. In 2013 werden de Natuurvisie en de nieuwe pijlers van Natuurmonumenten voor het eerst verbonden met de dagelijkse praktijk van onderhoud en beheer in de gebieden. In de regio Noord-Holland Utrecht is dat alles vertaald in een werkplan waarbij ook doelen zijn gesteld voor het bereiken van mensen (bijvoorbeeld in de vorm van een community voor Haarzuilens). De veranderingen brengen in de praktijk ook verschuivingen teweeg in de manier waarop de Verenigingsraad en de districtscommissies hun taak opvatten en in de praktijk van alle dag vorm geven. 6

7 Verenigingsraad Tweemaal per jaar komen de leden van de districtscommissies samen in de Verenigingsraad. Tijdens deze bijeenkomsten wisselen de leden van deze raad van gedachten over leden- en beleidszaken. De taken van de verenigingsraad zijn: het vaststellen van het verenigingsbeleid; het beoordelen van de verantwoording van het bestuur over het gevoerde beleid; het benoemen van bestuursleden. Tijdens de Verenigingsraad van 14 april 2013 werden de leden meegenomen in de mogelijkheden van het gebruik van sociale media in de communicatie over natuurbehoud en beheer. Ook spraken we over het onderwerp cultuurhistorie en de betekenis daarvan in de komende jaren. Natuurlijk besteedde we ook de nodige aandacht aan het jaarverslag en de jaarrekening over De notitie van enkele leden van de Verenigingsraad over het eigen functioneren van de Verenigingsraad en de mogelijkheden voor vernieuwing werd aangenomen. Tijdens de Verenigingsraad van 24 november 2013 stelden we de strategische agenda vast en de manier waarop we met de onderwerpen zullen omgegaan. Deze agenda is een van de uitkomsten van de vernieuwde werkwijze van de Verenigingsraad. Strategische vraagstukken zullen voor besluitvorming met regelmaat terugkeren in de Verenigingsraad. Het onderwerp Natuurmonumenten en het landelijk gebied maakte veel discussie los. Dit onderwerp zal samen met de veranderingen in het Europese landbouwbeleid in 2014 terugkomen op de agenda van de Vereningingsraad. Ter illustratie van de schaalgroottes die men in Nederland tegenkomt, werd de Verenigingsraad getrakteerd op een kijkje achter de schermen bij het maken van het indrukwekkende televisieprogramma Nederland van boven. De districtscommissie Utrecht bereidt de Verenigingsraad meestal voor samen met de leden van de districtscommissies van de districten Noord-Holland en Amsterdam (op het regiokantoor Noord-Holland Utrecht (Gooilust). Dit overleg vond in 2013 door omstandigheden niet plaats. Dat start weer in Extra tijd is gestoken in het vinden van een nieuwe manier van werken voor de Verenigingsraad. Een kleine commissie waarbij de districtscommissie Utrecht was aangesloten heeft het in het voorjaar aangenomen voorstel, daartoe voorbereid. Klankbordgroep Belangenbehartiging De districtscommissie was ook dit jaar weer vertegenwoordigd op de bijeenkomsten van deze klankbordgroep die bestaat uit leden van de Verenigingsraad. Op de voorjaarsbijeenkomst op 13 maart kwam het regeerakkoord en de gewenste spreekbuisfunctie van Natuurmonumenten aan de orde. De najaarsbijeenkomst op 9 oktober stond in het teken van de dilemma s in het faunabeleid van Natuurmonumenten. Een actueel onderwerp waarover Natuurmonumenten net haar eerste landelijke ledenraadpleging was gestart. In 2013 was er een extra bijeenkomst van de klankbordgroep belangenbehartiging op 3 juli. Het landelijk gebied en de rol van het agrarisch natuurbeheer stond toen op de agenda. Dit ter voorbereiding van een uitgebreidere bespreking van dit onderwerp op de Verenigingsraad van november. Vier leden van onze districtscommissie gaven acte-de-presence.. Themaoverleg De verenigingsraad van Natuurmonumenten houdt jaarlijks een themaoverleg om meer in de diepte met elkaar en met bestuur en werkorganisatie van gedachten te wisselen over een 7

8 bepaald thema. Dit themaoverleg vond ditmaal plaats op 9 februari in gasterij Stadszigt bij het Naardermeer, met als onderwerp: ondernemen. Natuurmonumenten zal meer dan in het verleden diverse geldbronnen moeten aanboren. Geld verdienen door bijvoorbeeld de verkoop van biomassa om energie uit op te wekken is daar een voorbeeld van. Vanzelfsprekend roept dat vele vragen op: hoe ver kan je daarin gaan, is Natuurmonumenten wel toegerust om ondernemer te zijn? Het was goed om in de Verenigingsraad over deze en andere vragen te discussiëren. De resultaten van de themadag worden betrokken in het vormgeven van strategieën om ondernemen te laten landen in de organisatie. Het gesprek en de discussies over het thema gaan door. Excursie voor de Verenigingsraad Op zaterdag 8 juni vond de excursie van de verenigingsraad plaats naar de Nieuwkoopse Plassen. Twee leden van de districtscommissie namen hieraan deel. We maakten een prachtige vaartocht over de plassen en door de rietlanden. In de middag fietsten we door het nieuwe natuurontwikkelingsgebied de Groene Jonker, op korte afstand van de Nieuwkoopse Plassen. In 2008 veranderden landbouwpercelen hier in natte natuur. Een fantastisch mooi gebied en een eldorado voor (water)vogels. Overige activiteiten in 2013 Ledenraadpleging wilde dieren De districtscommissie organiseerde in samenwerking met het landelijke bureau van Natuurmonumenten op 16 oktober een bijeenkomst in het kader van de ledenraadpleging over wilde dieren. Na een inleiding op het thema door Robbert Hijdra volgde een levendige discussie aan de hand van zes stellingen. Daarmee hebben we Natuurmonumenten gevoed met ideeën en argumenten. Natuurvisie Eemland Leden van de districtscommissie Utrecht hebben met de werkorganisatie meegedacht in de afronding van de Natuurvisie Eemnes. In Eemnes was de districtscommissie vertegenwoordigd door drie leden bij de jaarlijkse avond voor de betrokken boeren, vrijwilligers en belangstellenden. Op deze avond werd uitleg gegeven over de bereikte goede resultaten met het weidevogelbeheer, onder regie van Jan Roodhart. Het is een modelproject voor het land en er wordt intensief samengewerkt met de Vogelbescherming. De kunst is om de succesfactoren goed te vertalen naar andere projecten in de verschillende regio s. Natuurvisie Ophees/Soesterveen De natuurvisie Op Hees/Soesterveen is vastgesteld. De verschillende mogelijkheden om de natuurwaarden in deze gebieden te versterken worden het komende jaar op een rij gezet. 8

9 Financiën De districtscommissie ontvangt van de werkorganisatie een budget om onze activiteiten te kunnen betalen. Wij proberen de activiteiten zoveel mogelijk gratis aan leden aan te bieden. Voor onze ledenvertegenwoordigende taak is het belangrijk om zoveel mogelijk leden te ontmoeten. Verslag van de penningmeester over het jaar 2013 Inkomsten Uitgaven Saldo op 1/1/ ,08 Klankbordgroep 519,50 bijeenkomsten Bijdrage 3.000,00 Bankkosten 67,71 Natuurmonumenten Misterie 87,01 Evenementen 1.287,23 Totaal inkomsten 3.087,01 Totaal uitgaven 1.874,44 Saldo op 1/1/ ,65 1. Saldo 1/1/2013 hier opgegeven wijkt af van saldo in jaarverslag 2012 opgegeven. Reden: 2 posten in december 2012 geboekt zijn uiteindelijk in 2013 door de bank afgeschreven. 2. Bijdrage van Natuurmonumenten in 2013 is wat hoog uitgevallen. Dit jaar zullen we geen bijdrage nodig hebben. Vooruitblik 2014 Op de website van Natuurmonumenten ( vindt u al het nieuws over activiteiten in Meer informatie over de districtscommissie Utrecht is ook op deze site te vinden: 9