Fiscaal zakboekje geldig vanaf januari 2010

Transcriptie

1 Fiscaal zakboekje geldig vanaf januari 2010

2 Deze uitgave geeft u een globaal inzicht in de voor de verzekeringspraktijk van belang zijnde fiscale en sociaalrechtelijke wetgeving voor het jaar Hoewel de inhoud van deze uitgave met de uiterste zorgvuldigheid is samengesteld, kunnen wij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele onjuistheden.

3 Inhoud Inkomstenbelasting Heffing inkomstenbelasting Wet IB Tarieven inkomstenbelasting 8 Persoonsgebonden aftrek 9 Heffingskorting 10 Uitzondering: verhoging bij partners 13 Partnerregeling 14 Inkomen uit werk en woning (box 1) 15 Winst uit onderneming 15 Urencriterium 15 MKB-winstvrijstelling 15 Oudedagsreserve voor ondernemers 15 Ondernemersaftrek 16 Zelfstandigenaftrek 16 S&O-aftrek 17 Meewerkaftrek 17 Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid 17 Stakingsaftrek 17 Bedrijfsspaarregelingen 17 Deblokkeringsmogelijkheden 18 Eigen woning 18 Eigenwoningforfait op jaarbasis 19 Bijleenregeling 19 Aftrek wegens geen of geringe eigenwoningschuld 20 Kapitaalverzekering eigen woning, spaarrekening eigen woning en beleggingsrecht eigen woning (box 1) 20 Lijfrentevormen 21 Lijfrentepremieaftrek 23 Terugwenteling lijfrentepremieaftrek 23 Afkoop kleine lijfrenten 26 Alimentatielijfrente 26 Lijfrente ter verrekening van pensioenrechten 26 Lijfrente voor een invalide kind 26 Privé-gebruik auto 26 Inkomen uit sparen en beleggen (box 3) 27 1

4 Pensioen AOW-franchises onder Witteveen 29 Levensloopregeling 29 Afkoop kleine pensioenen 29 Gouden handdruk 30 Successiewet Tarieven erf- en schenkbelasting 31 Vrijstellingen van de erfbelasting 31 Vrijstellingen van de schenkbelasting 32 Sociale Zekerheid Premiepercentages 33 Hoofdlijnen Anw 33 Einde recht op uitkering 34 Anw-uitkeringen 34 Korting van de Anw-uitkering 34 AOW-uitkering (bruto) 35 Korting van de AOW-toeslag 35 Wettelijk minimumloon 36 Kinderbijslag 36 De Zorgverzekeringswet (Zvw) 37 Gebruikte afkortingen: Wet IB 1964 : Wet op de inkomstenbelasting 1964 Wet IB 2001 : Wet inkomstenbelasting 2001 BSR : Bedrijfsspaarregelingen PVV : Premies volksverzekeringen Wet WOZ : Wet waardering onroerende zaken KEW : Kapitaalverzekering eigen woning BEW : Beleggingsrecht eigen woning SEW : Spaarrekening eigen woning 2

5 BOX 1 BOX 2 BOX 3 Inkomen uit werk en woning Inkomen uit aanmerkelijk belang Inkomen uit sparen en beleggen Inkomensbestanddelen: - winst uit onderneming - loon - resultaat uit overige werkzaamheden - periodieke uitkeringen en verstrekkingen - inkomsten uit eigen woning - negatieve uitgaven voor inkomensvoorzieningen - negatieve persoonsgebonden aftrek Inkomensbestanddelen: - reguliere voordelen - vervreemdingsvoordelen Inkomensbestanddelen: - Forfaitair rendement - (4% van bezittingen minus schulden minus heffingvrij vermogen) Af: - uitgaven voor inkomensvoorzieningen - persoonsgebonden aftrek - aftrekbare kosten Tarief: - progressief (max. 52%) Verliesverrekening: - alleen voor box 1- verliezen mogelijk Af: - aftrekbare kosten - persoonsgebonden aftrek Tarief: - 25% Verliesverrekening: - alleen voor box 2- verliezen mogelijk Af: - kosten zijn niet aftrekbaar - persoonsgebonden aftrek Tarief: - 30% Verliesverrekening: - niet mogelijk 3

6 Schema berekening belastbaar inkomen Wet IB 2001 BOX 1 Winst uit onderneming... Zelfstandigenaftrek... Speur- en ontwikkelingswerkaftrek... Meewerkaftrek... Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid... Stakingsaftrek... + Ondernemersaftrek... -/-... MKB-winstvrijstelling (12%)... -/- Belastbare winst uit onderneming... Loon... Reisaftrek... -/- Belastbaar loon... Belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden... Periodieke uitkeringen en verstrekkingen... Aftrekbare kosten... -/- Belastbare periodieke uitkeringen en verstrekkingen... Voordelen eigen woning... Aftrekbare kosten eigen woning... -/-... Belastbaar voordeel KEW/BEW/SEW... + Inkomsten uit eigen woning... 4

7 Negatieve uitgaven voor inkomensvoorzieningen... Negatieve persoonsgebonden aftrek... + Totaal inkomensbestanddelen box 1... Uitgaven voor inkomensvoorzieningen... Totaal in aanmerking te nemen uitgaven box /-... Uitgaven voor onderhoudsverplichtingen... Verliezen op beleggingen in durfkapitaal... Uitgaven levensonderhoud kinderen... Uitgaven voor specifieke zorgkosten... Weekenduitgaven gehandicapten... Scholingsuitgaven... Uitgaven monumentenpanden... Aftrekbare giften... + Persoonsgebonden aftrek... -/- Inkomen uit werk en woning... Te verrekenen verliezen uit werk en woning... -/- Belastbaar inkomen uit werk en woning (box 1)... 5

8 BOX 2 Reguliere voordelen uit aanmerkelijk belang... Aftrekbare kosten... -/- Belastbare reguliere voordelen... Vervreemdingsvoordelen Persoonsgebonden aftrek... -/- Inkomen uit aanmerkelijk belang... Te verrekenen verliezen uit aanmerkelijk belang*... -/- Belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang (box 2)... * Indien sprake is van een nog niet verrekend aanmerkelijk belangverlies terwijl er in het kalenderjaar en het daaraan voorafgaande kalenderjaar geen aanmerkelijk belang meer wordt gehouden, wordt dit verlies omgezet in een belastingkorting. De belastingkorting bedraagt 25% van het nog niet verrekende verlies. 6

9 BOX 3 Bezittingen begin van het jaar... Schulden begin van het jaar... -/- Rendementsgrondslag begin van het jaar... Bezittingen einde van het jaar... Schulden einde van het jaar... -/- Rendementsgrondslag einde van het jaar... + Totaal... /2 Gemiddelde rendementsgrondslag... Heffingvrij vermogen (basisbedrag)... Ouderentoeslag... Kindertoeslag... + Totaal heffingvrij vermogen... -/- Grondslag forfaitair rendement*... x 4% Voordeel uit sparen en beleggen... Persoonsgebonden aftrek... -/- Belastbaar inkomen uit sparen en beleggen (box 3)... * De grondslag voor de berekening van het forfaitaire rendement kan niet negatief zijn. 7

10 Heffing inkomstenbelasting Wet IB 2001 Box 1 Belastbaar inkomen uit werk en woning e.v. 2,30 % 10,80 % 42,00 % 52,00 % 31,15% 31,15% ,45% 41,95% 42,00% 52,00% Box 2 Belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang (a.b.) Belastbaar inkomen a.b. IB PVV Totaal Box 1 25,00% - 25,00% Box 2 Box 3 Belastbaar inkomen uit sparen en beleggen (S&B) Belastbaar inkomen S&B Verzamelinkomen Inkomen box 1 Inkomen box 2 } Inkomen box 3 IB PVV Totaal IB-bedrag 30,00% - 30,00% Box 3 Gecombineerde inkomensheffing IB/PVV-bedrag box 1 IB-bedrag box 2 } IB-bedrag box 3 Gecombineerde inkomensheffing -/- heffingskorting = verschuldigde IB en premies VV IB PVV* Totaal IB/PVVmaximum IB/PVVbedrag Verzamelinkomen Gecombineerde inkomensheffing * Voor belastingplichtigen van 65 jaar of ouder bedraagt het premiepercentage 13,25%. 8

11 Persoonsgebonden aftrek De persoonsgebonden aftrek is het totaal van de volgende bedragen: a. uitgaven voor onderhoudsverplichtingen, zoals de betaling van alimentatie; b. verliezen op beleggingen in durfkapitaal; c. uitgaven voor levensonderhoud van kinderen jonger dan 30 jaar die ten minste in belangrijke mate door de belastingplichtige worden onderhouden; d. uitgaven voor specifieke zorgkosten; e. weekenduitgaven voor gehandicapten; f. scholingsuitgaven voor het door de belastingplichtige volgen van een opleiding of studie met het oog op het verwerven van inkomen uit werk en woning; g. uitgaven voor monumentenpanden; h. aftrekbare giften. De persoonsgebonden aftrek komt allereerst in mindering op het inkomen uit werk en woning. De persoonsgebonden aftrek kan het inkomen uit werk en woning niet verder dan tot nihil verminderen. Als de persoonsgebonden aftrek niet geheel of gedeeltelijk in mindering heeft kunnen komen op het inkomen uit werk en woning, komt het restant allereerst in mindering op het inkomen uit sparen en beleggen (niet verder dan nihil) en vervolgens op het inkomen uit aanmerkelijk belang (niet verder dan nihil). Als de persoonsgebonden aftrek niet volledig in aanmerking kan worden genomen, schuift deze in zoverre door naar het volgende jaar. 9

12 Heffingskorting De standaardheffingskorting is het gezamenlijke bedrag van de in de Wet IB 2001 genoemde heffingskortingen. De heffingskortingen zijn: a. De algemene heffingskorting: deze bedraagt en voor 65-plussers 925. Iedere belastingplichtige heeft recht op de algemene heffingskorting. Partners hebben ieder zelfstandig recht op deze heffingskorting. Zij kunnen de korting niet overdragen aan hun partner. Heeft een van de partners geen of weinig inkomen en kan hij dus zijn eigen heffingskorting niet (geheel) gebruiken, dan kan hij onder bepaalde voorwaarden (een deel van) het bedrag rechtstreeks uitbetaald krijgen door de Belastingdienst. Van weinig inkomen is in dit verband sprake als het totaalbedrag aan salaris, uitkering of pensioen lager is dan en er geen ander inkomen is. Voorwaarde voor uitbetaling is dat de partner van de belastingplichtige voldoende inkomen heeft en voldoende belasting betaalt. De overdraagbaarheid van de algemene heffingskorting wordt afgebouwd in 15 jaar tijd met 6,67% per jaar. De afbouw is gestart in In 2010 mag van de algemene heffingskorting overgedragen worden aan de partner. De beperking van de overdraagbaarheid geldt niet als de belastingplichtige waarnaar de korting wordt overgedragen geboren is voor of als er in het huishouden kinderen van 5 jaar of jonger aanwezig zijn. Voor deze groepen blijft de heffingskorting 100% overdraagbaar. b. De arbeidskorting: deze is van toepassing voor de belastingplichtige die met tegenwoordige arbeid winst uit onderneming, loon of resultaat uit overige werkzaamheden geniet. De arbeidskorting bedraagt de som van: 1. 1,738% van het arbeidsinkomen tot (maximaal 157), en 2. 12,381% van het arbeidsinkomen, voorzover dat meer bedraagt dan 9.041, waarbij de som van de bedragen berekend op de voet van de onderdelen a & b niet meer bedraagt dan en verminderd met 3. 1,25% van het arbeidsinkomen voorzover dat meer bedraagt dan De vermindering is maximaal

13 Leeftijd op 1 januari I II III Percentage arbeidsinkomen tot Percentage arbeidsinkomen boven Maximum I en II, lage inkomens (tot ) Maximum I en II, hoge inkomens (v.a ) Tot 57 jaar 1,738% 12,381% t/m. 59 1,738% 14,747% t/m. 61 1,738% 17,095% en ouder 1,738% 19,442% Voor 65-plussers met een laag inkomen bedraagt de arbeidskorting maximaal Plussers met een hoog inkomen hebben recht op een arbeidskorting van maximaal c. De alleenstaande-ouderkorting: deze is van toepassing voor de belastingplichtige die geen partner heeft en in het kalenderjaar gedurende meer dan zes maanden een huishouding voert met een of meer kinderen, bij de aanvang van het kalenderjaar jonger dan 27 jaar, die in belangrijke mate door hem/haar worden onderhouden. De alleenstaande-ouder korting bedraagt 945. Voor 65-plussers: 440. d. De aanvullende alleenstaande-ouderkorting: deze korting is van toepassing als op de belastingplichtige de alleenstaande-ouderkorting van toepassing is, de belastingplichtige tegenwoordige arbeid verricht en in het kalenderjaar gedurende meer dan zes maanden tot het huishouden een kind behoort dat jonger is dan 16 jaar bij de aanvang van het kalenderjaar. De aanvullende alleenstaande-ouderkorting bedraagt 4,3% van het bedrag dat wegens het verrichten van werkzaamheden aan winst uit onderneming, loon of resultaat uit een of meer werkzaamheden is begrepen in het inkomen in box 1. De aanvullende alleenstaande-ouderkorting bedraagt maximaal Voor 65-plussers: 704. e. Ouderenkorting: deze korting is van toepassing op de belastingplichtige die aan het einde van het belastingjaar (of bij het einde van de belastingplicht) ten minste 65 jaar is en bedraagt 684 bij een verzamelinkomen van niet meer dan

14 12 f. De alleenstaande ouderenkorting: voor de belastingplichtige die in het kalenderjaar recht heeft op een AOW-uitkering voor ongehuwden (of recht zou hebben op een dergelijke uitkering bij voldoende verzekerde jaren). De alleenstaande ouderenkorting bedraagt 418. g. Inkomensafhankelijke combinatiekorting: de minstverdienende partner en de werkende alleenstaande ouder die de zorg heeft voor kinderen onder de 12 jaar heeft recht op een inkomensafhankelijke combinatiekorting. De inkomensafhankelijke combinatiekorting bedraagt minimaal 775 als met werken een inkomen wordt verdiend van minimaal of als er recht is op zelfstandigenaftrek. Voor elke euro die meer wordt verdiend dan 4.706, wordt het bedrag van de inkomensafhankelijke combinatiekorting met 3,8 cent verhoogd tot maximaal 1.859, voor 65-plussers maximaal 865. h. De jonggehandicaptenkorting: deze geldt voor de belastingplichtige die in het kalenderjaar recht heeft op een Wajong-uitkering, tenzij voor hem/haar de ouderenkorting geldt. De jonggehandicaptenkorting bedraagt 691. i. Korting voor maatschappelijke beleggingen: deze korting bedraagt 1, 3% van het bedrag aan maatschappelijke beleggingen dat in box 3 is vrijgesteld. j. Korting van beleggingen in durfkapitaal en culturele beleggingen: deze korting bedraagt 1,3% van het bedrag aan beleggingen in durfkapitaal dat in box 3 is vrijgesteld. k. Levensloopverlofkorting: deze geldt voor deelnemers aan de levensloopregeling. Bij reguliere opname van het tegoed heeft men recht op deze korting. Per jaar dat er is deelgenomen bedraagt de levensloopverlofkorting 199. l. Ouderschapsverlofkorting: deze bedraagt 4,07 per verlofuur. De ouderschapsverlofkorting geldt voor de belastingplichtige die in 2010 gebruikmaakt van zijn wettelijke recht op ouderschapsverlof. Met ingang van 1 januari 2009 is het wettelijke recht op ouderschapsverlof uitgebreid van 13 weken naar 26 weken. De voorwaarde dat de belastingplichtige deelneemt aan de levensloopregeling is vervallen. De korting wordt berekend door het aantal uren ouderschapsverlof in het kalenderjaar te vermenigvuldigen met een bedrag van 50% van het bruto minimumuurloon per opgenomen verlofuur. De korting bedraagt niet meer dan de terugval in het belastbare loon in 2010 ten opzichte van 2009.

15 m. Doorwerkbonus: de doorwerkbonus moet belastingplichtigen motiveren om na hun 62e door te blijven werken. Mensen die in een jaar 62 worden en blijven werken, ontvangen deze doorwerkbonus die als heffingskorting via de aanslag inkomstenbelasting wordt toegekend. De hoogte van de bonus loopt tot 65 jaar met de leeftijd en met het inkomen uit arbeid op. De hoogte van de doorwerkbonus wordt berekend aan de hand van een leeftijdsafhankelijk percentage welke toegepast wordt op het inkomen uit werk tussen en De doorwerkbonus heeft geen effect op de arbeidskorting voor ouderen. Doorwerkbonus Leeftijd Percentage Maximum 62 5% % % % % e.v. 1% 468 Het totaal van de standaardheffingskorting wordt verdeeld over de verschuldigde inkomstenbelasting en de verschuldigde premies volksverzekeringen. Het totaal van de verdeelde heffingskortingen wordt ook wel de gecombineerde heffingskorting genoemd. In beginsel kunnen heffingskortingen alleen maar worden toegepast ten aanzien van de belastingplichtige zelf. Het bedrag van de gecombineerde heffingskorting bedraagt maximaal het bedrag van de gecombineerde inkomensheffing, zodat in beginsel nooit meer aan heffingskortingen kan worden verleend dan er aan inkomstenbelasting/premies volksverzekeringen tegenover staat. Uitzondering: verhoging bij partners In één geval wordt, ondanks het geheel of gedeeltelijk ontbreken bij een belastingplichtige van verschuldigdheid van IB en PVV, zijn gecombineerde heffingskorting verhoogd. Als namelijk het bedrag van de gecombineerde inkomensheffing lager is dan het totaalbedrag van: /3% van de algemene heffingskorting, - de voor de belastingplichtige geldende arbeidskorting, - de (inkomensafhankelijke) combinatiekorting, - de ouderschapsverlofkorting, en - de levensloopverlofkorting, 13

16 wordt de gecombineerde heffingskorting voor de belastingplichtige met een partner verhoogd tot dit totaalbedrag. De verhoging bedraagt nooit meer dan het bedrag van de daadwerkelijk door de partner verschuldigde inkomstenbelasting en premies volksverzekeringen (na aftrek van zijn gecombineerde heffingskorting). Partnerregeling Onder de Wet IB 2001 wordt onder een partner het volgende verstaan: a. de niet duurzaam gescheiden levende echtgenoot, b. de ongehuwde meerderjarige die met de ongehuwde meerderjarige belastingplichtige in het kalenderjaar gedurende meer dan zes maanden onafgebroken een gezamenlijke huishouding voert en gedurende die tijd op hetzelfde woonadres als de belastingplichtige staat ingeschreven in de basisadministratie persoonsgegevens en samen en uitsluitend met de belastingplichtige voor het kalenderjaar kiest voor kwalificatie als partner. Bepaalde samenwoners kunnen niet voor het partnerschap kiezen. Met name moet hierbij worden gedacht aan een belastingplichtige die met een bloedverwant in de eerste graad (kind) samenwoont, tenzij beide samenwoners ouder zijn dan 27 jaar bij de aanvang van het kalenderjaar. Gemeenschappelijke inkomensbestanddelen en bestanddelen van de rendementsgrondslag van de belastingplichtige en zijn partner worden geacht bij hen op te komen, respectievelijk tot hun bezit te behoren, in de onderlinge verhouding die zij daarvoor kiezen. Gemeenschappelijke inkomensbestanddelen zijn belastbare inkomsten uit eigen woning, het inkomen uit aanmerkelijk belang (voor vermindering met de persoonsgebonden aftrek) en de persoonsgebonden aftrek. 14

17 Inkomen uit werk en woning (box 1) Winst uit onderneming Urencriterium Om als ondernemer gebruik te kunnen maken van bepaalde fiscale regelingen, zoals oudedagsreserve en zelfstandigenaftrek, moet voldaan zijn aan het urencriterium. Het urencriterium houdt in dat een ondernemer in een jaar ten minste 1225 uur aan werkzaamheden voor de onderneming besteedt. Indien de belastingplichtige daarnaast als werknemer nog loon geniet of vanwege overige werkzaamheden resultaat realiseert, moet hij bovendien de werkzame tijd grotendeels (meer dan 50%) voor de onderneming werkzaam zijn. Het grotendeelscriterium geldt niet voor startende ondernemers. Een startende ondernemer is een ondernemer die in een of meer van de vijf voorafgaande jaren geen ondernemer was. MKB-winstvrijstelling Voor ondernemers geldt ongeacht het aantal uren dat aan een onderneming wordt besteed een vrijstelling van 12% van de winst na aftrek van de ondernemersaftrek. Het vereiste dat voldaan moet zijn aan het urencriterium is met ingang van 2010 komen te vervallen. Oudedagsreserve voor ondernemers De dotatie aan de oudedagsreserve bedraagt 12% van de winst met een maximale dotatie van Aan de oudedagsreserve mag alleen gedoteerd worden als de ondernemer aan het begin van het kalenderjaar jonger is dan 65 jaar en hij voldoet aan het urencriterium. De oudedagsreserve mag door dotatie niet boven het ondernemingsvermogen uitkomen. De oudedagsreserve komt op de balans van de onderneming te staan. De oudedagsreserve neemt verplicht af tot de eindstand van het ondernemingsvermogen, als: - de belastingplichtige in het kalenderjaar zijn onderneming (gedeeltelijk) staakt, of - de ondernemer voor het desbetreffende jaar niet voldoet aan de voor toevoegingen aan de oudedagsreserve geldende eisen (urencriterium*, jonger dan 65 jaar). * De vrijval vindt plaats aan het einde van het tweede jaar dat niet aan het urencriterium is voldaan. 15

18 Ondernemersaftrek De ondernemersaftrek is een fiscale aftrekpost voor ondernemers. Voor medegerechtigden, die weliswaar winst uit onderneming genieten, geldt de ondernemersaftrek niet. De ondernemersaftrek bestaat uit vijf delen: - Zelfstandigenaftrek. - Aftrek voor speur- en ontwikkelingswerk (S&O-aftrek). - Meewerkaftrek. - Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid. - Stakingsaftrek. Zelfstandigenaftrek Zelfstandigenaftrek krijgt de ondernemer die voldoet aan het urencriterium en aan het begin van het kalenderjaar jonger is dan 65 jaar. Bij een winst vanaf: Tot ten hoogste: Bedraagt de zelfstandigenaftrek: e.v Voor startende ondernemers wordt de zelfstandigenaftrek verhoogd met een bedrag van Een startende ondernemer is een ondernemer die in een of meer van de vijf voorafgaande jaren geen ondernemer was. Deze verhoogde zelfstandigenaftrek vindt per ondernemer niet meer dan driemaal plaats. De zelfstandig ondernemer die bij het begin van het kalenderjaar de leeftijd van 65 jaar heeft bereikt, heeft recht op een zelfstandigenaftrek van 50% van de zelfstandigenaftrek van de ondernemer die de leeftijd van 65 jaar nog niet heeft bereikt. Met ingang van 1 januari 2010 kan de zelfstandigenaftrek voor niet-starters niet meer verrekend worden met ander box 1-inkomen, zoals loon of een VUT-uitkering. Indien dit tot gevolg heeft dat de zelfstandigenaftrek in zijn geheel of gedeeltelijk niet kan worden verrekend, wordt de niet verrekende zelfstandigenaftrek maximaal 9 jaar voortgewenteld om in een toekomstig jaar alsnog te verrekenen met winst. Voor starters verandert er niets. 16

19 S&O-aftrek Ondernemers die aan het urencriterium voldoen en in het kalenderjaar ten minste 500 uur aan speur- en ontwikkelingswerk besteden, komen in aanmerking voor de S&O-aftrek. Deze bedraagt Voor startende ondernemers waarbij niet meer dan tweemaal de aftrek voor speur- en ontwikkelingswerk is toegepast, wordt dit bedrag verhoogd met Meewerkaftrek Ondernemers die aan het urencriterium voldoen en een partner hebben die zonder vergoeding meewerkt in de onderneming, komen in aanmerking voor de meewerkaftrek. Aantal meewerkuren: Vanaf: Tot: e.v. De meewerkaftrek bedraagt een percentage van de winst: - 1,25% 2,00% 3,00% 4,00% Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid De startersaftrek geldt voor mensen die hun onderneming beginnen vanuit een arbeidsongeschiktheidsverzekering. Er geldt een verlaagd urencriterium van 800 uur. De aftrek wordt 3 jaar gegeven: Jaar Jaar Jaar De startersaftrek kan nooit hoger zijn dan de winst. Stakingsaftrek In geval van staking geldt een stakingsaftrek van Elke ondernemer kan de vrijstelling slechts eenmaal in zijn leven gebruiken voor alle ondernemingen tezamen. Eerder gebruikte stakingsaftrek komt in mindering op het maximumbedrag. Bedrijfsspaarregelingen Een werknemer kan slechts bij één werkgever deelnemen aan de spaarloonregeling. Het bedrag dat de werknemer in 2010 mag sparen bedraagt maximaal 613 (gelijk aan 2009). Als een werknemer in 2010 bij een werkgever wil sparen via de spaarloonregeling, dan moet voldaan worden aan de volgende drie voorwaarden: 17

20 1. de werknemer is sinds 1 januari 2010 bij die werkgever in dienst, 2. die werkgever past ten aanzien van die werknemer sinds 1 januari 2010 de algemene heffingskorting toe, en 3. de werknemer heeft dat jaar nog niet deelgenomen aan de levensloopregeling. Als een werknemer na de eerste dag van het kalenderjaar bij een werkgever in dienst treedt, kan hij dus niet van de spaarloonregeling van die werkgever gebruikmaken. Het tarief voor de eindheffing over spaarloon bedraagt 25%. In de inkomstenbelasting geldt voor het jaar 2010 een vrijstelling in box 3 van maximaal voor geblokkeerde spaarloontegoeden (gelijk aan 2009). Deblokkeringsmogelijkheden Deblokkeringsgrond Verwerving eigen woning Start eigen onderneming Aankoop effecten Verlof Financiering eigen scholingsuitgaven Aflossing hypotheek eigen woning Premiebetaling levensverzekering gekoppeld aan hypotheek eigen woning Vrijwillige pensioenpremiebetaling Lijfrenteverzekeringen (Bepaalde) kapitaalverzekeringen Financiëring kinderopvang Beeïndiging dienstbetrekking Scholingsuitgaven Spaarloonregeling Ja Ja Ja Ja Ja Nee Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Eigen woning Onder eigen woning wordt verstaan een (deel van een) gebouw, woonwagen of woonboot, voor zover dat anders dan tijdelijk als hoofdverblijf, niet voor een onderneming, aan belastingplichtige of diens huisgenoten ter beschikking staat. Er kan slechts sprake zijn van één hoofdverblijf. De voordelen uit eigen woning worden forfaitair vastgesteld. De aftrekbare kosten met betrekking tot een eigen woning zijn het gezamenlijke bedrag van: - rente van schulden, kosten van geldleningen daaronder begrepen, die zijn aangegaan voor de aankoop, de verbetering en/of het onderhoud 18

21 van de eigen woning*; en - periodieke betalingen op grond van de rechten van erfpacht, opstal of beklemming met betrekking tot de eigen woning. Rentekosten in verband met de eigen woning zijn maximaal 30 jaar aftrekbaar. Per 1 januari 2009 is de bovengrens van het eigenwoningforfait vervallen. Eigenwoningforfait op jaarbasis WOZ-waarde woning meer dan: Maar niet meer dan: Eigenwoningforfait (percentage WOZwaarde) ,20% ,30% ,40% ,55% vermeerderd met 0,80% van de eigenwoningwaarde voorzover deze uitgaat boven * Renten van schulden die zijn aangegaan ter betaling van genoemde rente zijn niet aftrekbaar. Vanaf 1 januari 2010 wordt voor de periode van het eigenwoningforfait aangesloten bij de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens. Bijleenregeling Met ingang van 2004 is de renteaftrekbeperking in de wet opgenomen die bekend staat onder de naam bijleenregeling. De gedachte achter deze regeling is dat de eigenwoningschuld (waarover de rente aftrekbaar is) bij verhuizing mag worden verhoogd voor zover de hogere prijs van de aanschaf van de nieuwe woning niet kan worden betaald uit de opbrengst van de oude woning (het zogeheten vervreemdingssaldo ). Onder vervreemdingssaldo eigen woning wordt in beginsel verstaan de prijs waarvoor de woning is verkocht, verminderd met de op dat moment nog resterende eigenwoningschuld en verminderd met de kosten ter zake van de verkoop (bijv. makelaarscourtage). 19

22 De regeling gaat er vanuit dat het vervreemdingssaldo eigen woning wordt geherinvesteerd in een eigen woning. Het vervreemdingssaldo eigen woning wordt opgenomen in een eigenwoningreserve. De stand van die reserve geeft het bedrag aan dat bij de verwerving van een eigen woning met eigen vermogen moet worden gefinancierd. Als de financiering toch met vreemd vermogen plaatsvindt, dan valt in zoverre de schuld niet in box 1 maar in box 3. Het maximale bedrag aan schulden ter zake waarvan de rente als aftrekbare eigenwoningkosten in aanmerking kan worden genomen, wordt gevonden door op de aankoopprijs van de nieuwe woning (vermeerderd met de aankoopkosten) de reserve in mindering te brengen. Aftrek wegens geen of geringe eigenwoningschuld Sinds 2005 wordt er een aftrek verleend als het saldo van het eigenwoningforfait minus de aftrekbare kosten (hypotheekrente) positief is. De hoogte van de aftrek is gelijk aan het verschil tussen het eigenwoningforfait en de aftrekbare kosten. Kapitaalverzekering eigen woning, spaarrekening eigen woning en beleggingsrecht eigen woning (box 1) Vanaf 1 januari 2008 is het ook mogelijk om bij een bank of beleggingsinstelling fiscaal gefaciliteerd te sparen voor de aflossing van de eigenwoningschuld. De regels zijn vergelijkbaar met de regels voor een kapitaalverzekering eigen woning. Waar in de tekst wordt gesproken over een kapitaalverzekering eigen woning, wordt ook een spaarrekening of beleggingsrecht eigen woning bedoeld. Tot het voordeel uit een kapitaalverzekering eigen woning behoort niet de rente begrepen in de uitkering uit een kapitaalverzekering eigen woning voorzover de uitkering niet meer bedraagt dan als: a. de uitkering heeft gediend tot aflossing van schulden die zijn aangegaan voor de aankoop, de verbetering en/of het onderhoud van de eigen woning; en b. voor de verzekering ten minste 15 jaar of, als de verzekering tot uitkering komt door eerder overlijden, tot het overlijden, jaarlijks premies zijn voldaan; en c. de hoogste premie niet meer heeft bedragen dan het tienvoud van de laagste. Als er ten minste 20 jaar premie wordt betaald, wordt de maximale vrijstelling verhoogd tot Op 31 december 2000 bestaande kapitaalverzekeringen worden op het moment dat deze worden aangepast aan de voorwaarden voor een 20

23 kapitaalverzekering eigen woning als zodanig aangemerkt. Het bedrag van de vrijstelling kan per belastingplichtige slechts één keer worden genoten. Lijfrentevormen Met ingang van 2008 is het mogelijk om fiscaal gefaciliteerd te sparen voor een oudedagsvoorziening bij een bank of een beleggingsinstelling. De voorwaarden voor lijfrentepremieaftrek bij een bank of beleggingsinstelling zijn nagenoeg gelijk aan de voorwaarden voor lijfrentepremieaftrek bij een verzekeraar. Er zijn wel een paar verschillen. Voor de volgende lijfrentevormen is lijfrentepremieaftrek toegestaan. Er wordt onderscheid gemaakt tussen lijfrentevoorzieningen bij een verzekeraar en bij een bank/beleggingsinstelling. 1. Oudedagslijfrente: lijfrenten waarvan de termijnen toekomen aan de belastingplichtige en uiterlijk ingaan in het jaar waarin de belastingplichtige de leeftijd van 70* jaar bereikt. Verzekeraar: de uitkeringen eindigen uitsluitend bij het overlijden van de belastingplichtige. Bank/beleggingsinstelling: de uitkeringen hebben een looptijd van minimaal twintig jaar plus het aantal jaren dat de belastingplichtige jonger is dan 65 jaar. Komt de belastingplichtige voor het einde van de looptijd te overlijden, dan komen de resterende lijfrentetermijnen toe aan zijn erfgenamen. * De staatssecretaris van Financiën heeft goedgekeurd dat ondernemers die ten tijde van de staking al ouder zijn dan 70 jaar toch stakingswinst (en een oudedagsreserve) kunnen omzetten in een lijfrente mits de lijfrentetermijnen direct ingaan. 2. Nabestaandenlijfrente: lijfrenten waarvan de termijnen toekomen aan een natuurlijk persoon en ingaan bij het overlijden van de belastingplichtige of zijn (gewezen) partner. Verzekeraar: de uitkeringen mogen toekomen aan iedere natuurlijke persoon. In bepaalde gevallen mag de lijfrente slechts eindigen op uiterlijk de 30-jarige leeftijd dan wel bij het overlijden van de gerechtigde. Dit doet zich bijvoorbeeld voor bij ouders, (over)grootouders, (klein) kinderen, zussen, broers en kinderen van zussen of broers. In de andere gevallen moet worden voldaan aan de 1%-sterftekans. Dit houdt in dat de kans dat de gerechtigde gedurende de looptijd van de lijfrentetermijnen komt te overlijden minimaal 1% moet zijn. Bank/beleggingsinstelling: bij overlijden van de (gewezen) partner mogen de uitkeringen uitsluitend toekomen aan de rekeninghouder. 21