raadsvoorstel Aan de raad,

Transcriptie

1 raadsvoorstel Agendapunt 2015, nr Te behandelen door de heer G.J.W. te Gronde onderwerp Aan de raad, Inleiding Breedbandconnectiviteit is van strategisch belang voor de groei en innovatie in alle sectoren van de economie en voor de leefbaarheid van de Achterhoek. De lokale en provinciale overheden in Gelderland vinden het belangrijk dat de Gelderse burgers, bedrijven, maatschappelijke instellingen en regio s beschikken over breedband, zodat zij kunnen profiteren van toekomstige innovaties op het vlak van maatschappelijke en zakelijke diensten, die de leefbaarheid in en de concurrentiepositie van Gelderland versterken. Een goede breedband-infrastructuur zorgt er voor dat inwoners gemakkelijker bereikbaar worden voor allerlei diensten, zoals bedrijfsmatige diensten, onderwijs en zorg op afstand. Omdat ten aanzien van de aanleg en exploitatie van een breedbandstructuur in grote delen van het buitengebied (de z.g. witte gebieden 1 ) sprake is van marktfalen, zijn de acht Achterhoekse gemeenten + Doesburg en Lochem al geruime tijd in overleg met de provincie Gelderland om gezamenlijk de realisatie van een snel en toekomstvast (NGA) breedbandnetwerk in het buitengebied van deze gemeenten mogelijk te maken. Doelgebied In eerste instantie omvatte het initiatief de Achterhoekse gemeenten Aalten, Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Montferland, Oost Gelre, Oude IJsselstreek, Winterswijk. De gemeenten Doesburg en Lochem hieraan worden toegevoegd onder de voorwaarde dat de realisatie in de acht Achterhoekse gemeenten daarvan geen negatieve effecten (zoals vertraging) mag ondervinden. Alle in deze notitie genoemde bedragen zijn daarom gebaseerd op berekeningen die de tien Achterhoekse gemeenten omvatten. Het initiatief omvat de aanleg en exploitatie van een langjarig functionerend breedbandnetwerk: het netwerk moet in breedbandconnectiviteit voorzien voor een periode van jaar. Onder het project vallen particuliere aansluitingen en de aansluitingen van kleinschalige bedrijven (agrarisch, recreatief etc.) in het buitengebied. Bedrijventerreinen vallen niet onder dit project. De financiering van het initiatief omvat evenwel alleen de aanleg van het kabelnetwerk (laag 1). In de belichtingsapparatuur die het kabelnetwerk laat functioneren alsook in het aanbod van diensten (resp. laag 2 en 3) zal door marktpartijen worden voorzien; dit vraagt van provincie en gemeenten geen financiële middelen. Samenwerking tussen provincie en gemeenten Omdat het initiatief in wezen een commerciële activiteit betreft, is er voor gekozen om hiertoe een privaatrechtelijke entiteit nl. Glasvezelmaatschappij Achterhoek B.V. (verder GABV te noemen) op te richten. Van belang daarbij is dat tussen de provincie en de (meeste) gemeenten verschil zal zijn in de wijze van inbreng van vermogen (eigen vermogen versus garantstelling op bancaire leningen hetgeen voor elk van de partijen ook tot een verschillend risicoprofiel leidt. De afspraken tussen de partijen ten aanzien van die verschillen in deelname, risicopositie en zeggenschap, zullen worden vastgelegd in eerste instantie in de statuten van de juridische entiteit en aanvullend in een af te sluiten bestuursovereenkomst. Het initiatief-zoals dat door de Achterhoekse gemeenten en de provincie Gelderland is voorbereid is realiseerbaar en beheersbaar indien de betrokken partijen gezamenlijk op basis van gelijkwaardigheid bereid zijn menskracht en middelen in te zetten en garant staan voor mogelijke financiële risico s. 1 In de Europese regelgeving inzake staatssteun, alsmede in besluiten inzake de Digitale Agenda wordt gebied waar er géén breedband infrastructuur voorhanden is en waar dit soort infrastructuur ook binnen drie jaar vanaf het steunverleningsbesluit waarschijnlijk niet op zakelijke voorwaarden zal worden uitgerold, aangeduid als wit gebied.

2 2/9 Het initiatief houdt in dat er een Glasvezelmaatschappij Achterhoek B.V. (GABV) wordt opgericht, die tot taak krijgt om in het z.g. witte buitengebied een breedband (glasvezel) netwerk aan te leggen en langjarig te exploiteren. Uitgangspunt is dat de provincie en de gezamenlijke gemeenten elk voor 50% van de benodigde financiering zorg dragen. De Provincie is bereid te financieren. Dit in de vorm van het inbrengen van aandelenkapitaal in de GABV. Daardoor komt de provincie in de positie van primair risicodragende partij. De gemeenten kunnen eveneens deelnemen door inbreng van aandelenkapitaal, waardoor zij (naar rato) hetzelfde risico en gelijke zeggenschap hebben als de provincie. Alternatief is dat de gemeenten geen aandelenkapitaal inbrengen maar alleen garant staan voor een door de GABV aan te trekken bancaire lening. Uit een risicoanalyse is gebleken dat de gemeenten op deze wijze een veel beperkter financieel risico lopen. Daartegenover staat dat de zeggenschap voor de gemeenten zich beperkt tot alleen die onderwerpen van bedrijfsvoering die dat financiële risico kunnen beïnvloeden (zoals condities en aflossingsschema van de lening) en dat er geen participatie is in eventuele winstkansen op langere termijn. Bij de formele regelingen en bij de financiële verhouding tussen de betrokken gemeenten en de provincie wordt het aantal witte adressen dat op het aan te leggen breedbandnetwerk kan worden aangesloten als verdeelsleutel gehanteerd. In het doelgebied gaat het om de onderstaande aantallen, alsmede de daaruit voortvloeiende financiële participatie van de gemeenten: gemeente aantal adressen wit gebied Aalten Berkelland Bronckhorst Doesburg Doetinchem Lochem Montferland Oost Gelre Oude IJsselstreek Winterswijk totalen hoogte financiële deelname, lening of garantstelling Behalve bij de financiering, hebben de gemeenten een prominente rol bij het tot stand brengen van voldoende deelname (de vraagbundeling). Door de korte lijnen tussen gemeente en burgers en door het inzetten van burger-initiatiefgroepen kan een zo groot mogelijke deelname bij aanvang worden bereikt. De slagingskans van het initiatief hangt immers a priori af van de deelname van de bewoners van het buitengebied zelf. De stichting SBBW staat sinds juli 2014 in de startblokken voor de realisatie van haar eigen netwerk in de witte gebieden van Winterswijk. Dit nieuwe initiatief heeft de stichting doen besluiten haar vervolgactiivtieiten tijdelijk op te schorten. De stichting wordt voortdurend op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen en resultaten. Alle opgebouwde expertise is door SBBW ter beschikking gesteld voor dit regionale initiatief. De businesscase voor de gehele Achterhoek is grotendeels gebaseerd op de door SBBW ontwikkelde kengetallen. Deze nieuwe businesscase is mede door de financiele inbreng van de provincie Gelderland en de Achterhoekse gemeenten gefundeerd op een solide basis en zal ten opzicht van het aanbod van SBBW daardoor financieel voordeliger voor de bewoners/bedrijven in het buitengebied uitpakken. In tabel A zijn de uitgangspunten tussen de businesscase SBBW en prv. Gelderland en de Achterhoekse gemeenten gerangschikt.

3 3/9 Om onder de groepsvrijstelling Europese AGVV te vallen mogen de totale projectkosten niet hoger dan 70 miljoen bedragen. Om onder deze grens te blijven worden de Achterhoekse gemeenten verzocht om: De vraagbundeling onder haar verantwoordelijkheid en rekening zelfstandig uit te voeren. Niet tot heffing van leges voor het instemmingsbesluit en degeneratiekosten over te gaan. De gronden voor Pop-statons en streetscabinets beschikbaar te stellen. Tabel A uitgangspunten omschrijving businesscase CBBW mei 2014 Businesscase Breedband Achterhoek december 2014 (aandeel gemeente Winterswijk) Businesscase Breedband Achterhoek december 2014 (alle 10 gemeenten) Witte gebieden* gebied Buurtschappen** (wit gebied *) Buurtschappen** (wit gebied*) Aantal potentiële ca Ca Ca aansluitingen aansluitpercentage 50% 50% 50% Bruto investering Ca. 5,6 milj. euro Ca. 6,2 milj. euro Ca. 70 milj. Financiering Ca 3,7 milj. Euro Ca 3,2 milj. Euro Ca. 35 milj. Euro gemeente(garantstelling) Financiering 1 milj. Euro in 3,1 milj. euro 34 milj. euro provincie Gelderland leningvorm uitvoeringsfasen Gefaseerd op basis waar de vraagbundeling het verst gevorderd is. aansluitwijze Garantstelling gemeente Aangemelde percelen HC; overige HP raadsbesluit17 febr nr. II-4 Minimaal 50% van het aantal percelen in een fase zal lid moeten worden van de coöperatie, waarmee het lid zich verplicht om de kosten van de aansluiting te voldoen Aangemelde percelen HC; overige HP Nieuw voorstel aan de raad Minimaal 50% van het aantal percelen zal zich aan moeten melden Aangemelde percelen HC; overige HP Minimaal 50% van het aantal percelen zal zich aan moeten melden Minimaal 30% van het benodigde kapitaal per fase moet verkregen worden via afkoop vastrecht; Aansluitingen betalen eenmalig een bijdrage Aansluitingen betalen eenmalig een bijdrage De aansluitkosten bedragen gemiddeld niet meer dan ex. btw per aansluiting; De aansluitkosten bedragen gemiddeld niet meer dan ex. btw per aansluiting; De aansluitkosten bedragen gemiddeld niet meer dan ex. btw per aansluiting;

4 4/9 De garantstelling door de gemeente voor de vervolgfasen vindt uitsluitend plaats indien aan bovengenoemde voorwaarden is voldaan en de voorgaande fase succesvol is verlopen; Recht van hypotheek, abonnementsgelden en restant hoofdsommen leningen van leden worden verpand aan de gemeente aansluitvoorwaarde De garantstelling wordt uitsluitend verleend onder voorwaarde dat de Provincie haar lening van 1 mio. verstrekt op basis van de gehanteerde uitgangspunten uit de businesscase (2% rente, looptijd 20 jaar en evt. converteerbaar na afloop), dan wel gunstigere voorwaarden. Aangemeld perceel gaat contract aan voor de duur van 15 jaar De garantstelling wordt verleend op basis van nader in de bestuursovereenkomst vast te leggen voorwaarden Na 1 jaar weer opzegbaar Na 1 jaar weer opzegbaar Verklaring behorende bij tabel A Wit NGA gebied: Een gebied waar NGA-netwerken momenteel niet voorhanden zijn en waarschijnlijk niet in de nabije toekomst (3 jaar) door particuliere investeerders zullen worden aangelegd en volledig operationeel zullen worden gemaakt. **Betreft de buurtschappen Brinkheurne,Corle,Henxel, Huppel, Kotten, Meddo(exclusief kern Meddo),Miste,Ratum, Woold en de diverse dorpbuurten direct grenzend aan de bebouwde kom van Winterswijk. Voorstel 1. Instemmen met participatie door de gemeente Winterswijk in een project voor de aanleg en exploitatie van een breedbandnetwerk in het zogenaamde witte buitengebied van de Regio Achterhoek en hiervoor een aandeel van 1 euro te nemen in de op te richten Glasvezelmaatschappij Achterhoek B.V. (GABV) en de aanleg van het breedbandnetwerk op grond van artikel3 lid 1 van het treasurystatuut als een publieke taak beschouwen. 2. Onder intrekking van het raadsbesluit van 3 juli 2014 nr. VII-14 bereid zijn tot een garantstelling voor een door GABV aan te trekken bancaire lening(en) van maximaal 35 mln., waarbij de gemeente Winterswijk tezamen met de andere deelnemende gemeenten garant staat pro rato het maximale aantal aansluitingen per gemeente in het witte buitengebied. 3. Budget ad ,- beschikbaar stellen voor de bijstelling van de vraagbundeling, zoals uitgevoerd door SBBW, en deze verwerken in de 1 e financiële prognose 2015.

5 5/9 4. College van B&W machtigen het project samen met de provincie Gelderland en de overige betrokken gemeenten voor te bereiden (o.a. door het afsluiten van een bestuursovereenkomst) en te (doen) realiseren. Relatie met (huidig) beleid Conform het treasurystatuut, artikel 3 lid 1, mag de gemeente leningen en garanties uit hoofde van de publieke taak uitsluitend verstrekken aan door de gemeenteraad goed te keuren derde partijen, waarbij de concerncontroller vooraf de financiële positie en de kredietwaardigheid van de betreffende partij beoordeelt. Beoogd(e) effect(en) Met de voorgestelde medewerkingsvorm is aanleg van het NGA-netwerk mogelijk waardoor voor de belanghebbenden toegang geboden kan worden tot: Snel internet Digitale TV met alle bijbehorende toepassingsmogelijkheden Gebruik maken van zorg op afstand Intensieve zakelijke dienstverlening Deelnemen aan het Nieuwe Werken Studeren op afstand Bedrijfszekere uitwisseling zakelijk dataverkeer Argumenten -De aanleg van breedband in het buitengebied blijft achter bij de aanleg in de kernen. Oorzaak zijn de hoge kosten van aanleg van het netwerk in het buitengebied, die hoofdzakelijk ontstaan door de veel langere afstanden tussen de aansluitadressen. Voor marktpartijen is het uit commercieel oogpunt niet interessant om in netwerken in het buitengebied te investeren. -Juist in het buitengebied is voor wat betreft digitale bereikbaarheid sprake van een toenemende problematiek, terwijl dat in de kernen niet het geval is. In de kernen ligt merendeels kabel van UPC (coax of hybride glasvezel/coax) of KPN/Reggefiber (glasvezel). In het witte buitengebied ligt alleen het telefonienetwerk van KPN. De digitale bereikbaarheid van bewoners in het buitengebied blijft daardoor sterk achter bij die in de kernen. - Op grond van art. 2 lid 1 van de Wet financiering decentrale overheden (Wet fido) mag de gemeente alleen garanties verlenen ten behoeve van de uitoefening van de publieke taak. Het college is op grond van artikel160 gemeentewet bevoegd de garantie te verstrekken, maar de garantie mag op grond van het Treasurystatuut uitsluitend worden verstrekt aan door de gemeenteraad goedgekeurde derde partijen, waarbij de concerncontroller vooraf de financiële positie en de kredietwaardigheid van de betreffende partij beoordeelt. Indien de concerncontroller dit nodig acht moet ter zake advies worden ingewonnen bij een externe deskundige. Wat wel of niet tot de publieke taak wordt gerekend is in principe een eigen verantwoordelijkheid van de gemeenteraad. Het beleid om in aansluiting op het stedelijk gebied ook het buitengebied van een breedbandnet te voorzien, kan zeker als een uitoefening van de publieke taak worden gezien. -Het project is realiseerbaar en beheersbaar wanneer zowel de provincie Gelderland als de Achterhoekse gemeenten op basis van gelijkwaardigheid bereid zijn menskracht en middelen in te zetten en garant staan voor mogelijke financiële risico s en daarnaast bereid zijn solidariteitsafspraken met elkaar te maken. Financiële aspecten/risico s Conform het treasurystatuut, artikel 3 lid 1, mag de gemeente leningen en garanties uit hoofde van de publieke taak uitsluitend verstrekken aan door de gemeenteraad goed te keuren derde partijen, waarbij de concerncontroller vooraf de financiële positie en de kredietwaardigheid van de betreffend partij beoordeelt. Het project moet passen binnen de voorwaarden van de Europese Unie voor geoorloofde staatssteun.

6 6/9 Per 1 juli 2014 is de Europese AGVV (Algemene Groepsvrijstelling Verordening) in werking getreden, waardoor overheidssteun aan breedbandnetwerken mogelijk wordt. De Europese Unie vindt dat staatssteun aan netwerkinitiatieven in witte gebieden geoorloofd is indien de investering niet meer dan 70 mln. bedraagt en in gebieden waar momenteel geen breedbandinfrastructuur aanwezig is en ook niet binnen drie jaar door een marktpartij aangelegd zal gaan worden. Het initiatief voldoet verder aan alle (formele) voorwaarden conform de geldende regelgeving. Een belangrijke voorwaarde is dat het aan te leggen netwerk een open netwerk is. Dit houdt in dat alle aanbieders van breedbanddiensten onder gelijke condities hun diensten over het netwerk moeten kunnen leveren. Voor de consumenten en bedrijven die diensten afnemen betekent dit keuzevrijheid. Kosten-/baten- analyse In de kosten/baten-analyses die voor dit project zijn opgesteld gelden twee belangrijke vertrekpunten: 1. Lage vermogenskosten, door: a. Inbreng van 34 miljoen aan aandelenkapitaal door provincie Gelderland, met als uitgangspunt van de provincie dat het kapitaal waardevast blijft. b. Financiering van het overige benodigde kapitaal bancair wordt aangetrokken door langlopende laagrentende leningen, die zijn gedekt doordat de betrokken gemeenten garant staan voor rente en aflossing. Het totale bedrag aan garanties is berekend op 35 miljoen. 2. Substantiële medewerking van de betrokken burgers en bedrijven in het doelgebied, door: a. hoge (aanvang)deelname, zo hoog mogelijke deelname vóórdat tot aanleg wordt overgegaan, met een ondergrens van 50%; b. een maandelijkse bijdrage plus een éénmalige aansluitbijdrage per op het netwerk aan te sluiten adres. Onder deze genoemde condities is de kasstroom van de GABV voldoende voor de rente- en aflossingsverplichtingen op de bancaire lening(en) en is de prognose dat het aandelenkapitaal van de GABV waardevast is. Opgemerkt wordt dat het aan te leggen netwerk nog technisch moet worden gedetailleerd, waarna de aanleg dient te worden aanbesteed. Aan de hand van de uitkomsten van de aanbesteding zal het financieel scenario worden bijgesteld. Financiële deelname door de gemeente De provincie verstrekt de financiering van 34 miljoen in de vorm van aandelenkapitaal. De provincie is hiermee primair risicodragende partij. Aan de Achterhoekse gemeenten wordt gevraagd gezamenlijk 35 miljoen in te brengen. Iedere gemeente levert naar rato van het aantal witte adressen financiële inbreng. Zoals uit de tabel onder het kopje Inleiding is op te maken, gaat het voor Winterswijk om 2200 adressen en een financiële inbreng van ca 3,2miljoen. Gemeenten hebben de keuze om op één van de onderstaande manieren financieel deel te nemen aan het project: 1. Inbreng geldmiddelen in de vorm van risicodragend participatievermogen (aandelenkapitaal) met daaraan verbonden mede aandeelhouderschap in de GABV. 2. Rechtstreekse inbreng van geldmiddelen in de vorm van laagrentende lening. 3. Garantstelling voor het door de exploitant aan te trekken (bancair) vreemd vermogen. Wanneer de gemeente Winterswijk er voor kiest om haar financiering in de vorm van een aandelenkapitaal te verstrekken, loopt de gemeente (naar rato) hetzelfde risico als de provincie. Aandelenkapitaal levert echter ook zeggenschap op en eventuele winstkansen op langere termijn. De business case voor dit model laat echter zien dat de winstkansen marginaal zijn. Zoals hierboven aangegeven wordt gekozen voor het oprichten van een BV voor het aanleggen en exploiteren van het netwerk. De provincie heeft met de inbreng van haar eigen vermogen het aandelenkapitaal in haar bezit; er van uitgaande dat de 10 Achterhoekse gemeenten kiezen voor optie 2 of 3. Om toch zeggenschap te verkrijgen over die die onderwerpen van bedrijfsvoering die het financiële risico kunnen beïnvloeden (zoals condities en aflossingsschema van de lening) kunnen de

7 7/9 Achterhoekse gemeenten voor 1 Euro aandeelhouder worden van de GABV. De hiermee gepaard gaande zeggenschap is in de concept-statuten als volgt geformuleerd Aan de goedkeuring van de vergadering van houders van stemrechtloze aandelen zijn onderworpen voorgenomen besluiten van het bestuur die betreffen: a. het aangaan van overeenkomsten, waarbij aan de vennootschap een bankkrediet wordt verleend en het ter leen opnemen van gelden, waaronder niet is begrepen het gebruikmaken van een aan de vennootschap verleend bankkrediet en het aangaan van leningsovereenkomsten binnen de groep, voor zover de verplichtingen onder deze overeenkomsten worden gegarandeerd door een of meer van de in artikel vermelde gemeenten; en b. het aangaan van rechtshandelingen die rechtstreeks invloed hebben op de hiervoor onder a vermelde garanties die zijn afgegeven door de aldaar vermelde gemeenten. In het traject van het initiatief van SBBW is reeds besloten om over te gaan tot gemeentelijke garantstelling. Voorgesteld wordt deze lijn van garantstelling door te zetten en te kiezen voor optie 3 in combinatie met het nemen van een aandeel van 1 Euro in de op te richten GABV, hetgeen de nodige zeggenschap oplevert die rechtstreeks verband houdt met het financiële risico van de gemeente door een te verstrekken garantstelling. Daarnaast wordt voorgesteld voor het overige uitsluitend financieel garant te staan voor de aflossing en betaling van rente van het via de gemeente aan te trekken vreemd vermogen, voor het deel dat betrekking heeft op de aanleg van breedband in onze gemeente. Risicoprofiel van de gemeente Over de inschatting van het reële risico dat gemoeid is met de te verlenen garantstelling,kan op grond van een uitgevoerde gevoeligheidsanalyse geconcludeerd worden dat het financiële risico voor de gemeenten in de tijd vrij snel afneemt: enerzijds naarmate de jaarlijkse aflossingen op de leningen plaatsvinden en anderzijds omdat de kaspositie van de BV snel toeneemt. Alleen bij te lage deelnamegraad bij aanvang of bij forse kostenoverschrijding bij de initiële aanleg, ontstaat enig risico voor de gemeenten. Het risicoprofiel voor de gemeente is derhalve als laag te kwalificeren. Deze risico-inschatting wordt ondersteund door de verklaring van de accountant ( zie (bijlage). De extern opgestelde berekeningen zijn getoetst door een accountant. Daarbij heeft de accountant zich gericht op de consistente werking van het gebruikte rekenmodel op basis van de gehanteerde uitgangspunten. De review door de accountant geeft voldoende vertrouwen in de juistheid van de financiële uitkomsten van het model. Bovendien heeft de accountant geconstateerd dat de uitgevoerde analyse van mogelijke afwijkingen van de gehanteerde uitgangspunten onderdeel van de businesscase - juist is uitgevoerd. Met in acht neming van bovenstaande is het financiële risico voor de gemeente beperkt. Juridische aspecten/wet- en regelgeving Op grond van art.2 lid 1 van de Wet financiering decentrale overheden (Wet fido) mag de gemeente alleen garanties verlenen ten behoeve van de uitoefening van de publieke taak. Het college is op grond van de gemeente wet bevoegd de garantie te verstrekken, maar de garantie mag op grond van het Treasurystatuut uitsluitend worden verstrekt aan door de gemeenteraad goedgekeurde derde partijen, waarbij de concerncontroller vooraf de financiële positie en de kredietwaardigheid van de betreffende partij beoordeelt. Het aanleggen en exploiteren van het netwerk is een commerciële activiteit. Voor de keuze van de juridische opzet is gezamenlijk advies ingewonnen bij AKD. AKD adviseert de oprichting van een BV die het netwerk realiseert en exploiteert. Ervan uitgaande dat de 10 Achterhoekse gemeenten niet kiezen voor het inbrengen van eigen vermogen, heeft de provincie met de inbreng van haar eigen vermogen het totale aandelenkapitaal van de BV in haar bezit. Om toch zeggenschap te verkrijgen

8 8/9 over die onderwerpen van bedrijfsvoering die het financiële risico kunnen beïnvloeden (zoals condities en aflossingsschema van de lening) kunnen de Achterhoekse gemeenten voor 1,- aandeelhouder worden van de BV in de vorm van zogenaamde stemrechtloze aandelen. De afspraken rond het project breedband in het buitengebied worden vastgelegd in de statuten van de besloten vennootschap en in een bestuursovereenkomst tussen provincie en gemeentes. De inhoudsopgave van de bestuursovereenkomst is als bijlage toegevoegd. Evenals de concept statuten. Volgens artikel 160, tweede lid van de Gemeentewet besluit het college slechts tot deelname in een vennootschap nadat aan de gemeenteraad een ontwerpbesluit is voorgelegd en de gemeenteraad gelegenheid heeft gehad ter zake wensen en bedenkingen uit te spreken. Het advies is voor 1,- aandeelhouder te worden van de BV. Bestuursovereenkomst In het project participeren de provincie Gelderland en de 10 Achterhoekse gemeenten. Om het project te laten slagen is het belangrijk een aantal gezamenlijke afspraken te maken. In overleg met de 10 gemeenten zijn de volgende afspraken geformuleerd: - De tarieven voor de individuele aansluitingen op het glasvezelnet is in alle gemeenten gelijk; - Er wordt een gemiddelde prijs voor de aanlegkosten per aansluiting gerekend. Deze komt tot stand door de aanlegkosten over de betrokken gemeenten te middelen. De aanlegkosten zijn dus overal gelijk, ongeacht topografische verschillen tussen gemeentelijke buitengebieden; - Er is een ondergrens voor de aanvangsdeelname van 50%. Zolang een gemeente deze deelnamegraad niet behaald, wordt er geen glasvezel op het grondgebied van deze gemeente aangelegd en is de gemeente geen medefinancier van de BV; - De gemeenten brengen geen vergoeding voor leges en degeneratie in rekening. De onderhoudstermijn voor de betreffende gronden is 2 jaar de verantwoordelijkheid van de GBAV. Over de kosten voor toezicht worden nadere afspraken gemaakt. Deze afspraken worden in de bestuursovereenkomst vastgelegd. - De kosten voor vraagbundeling (het verkrijgen van de 50% deelname) en de ambtelijke inzet worden door iedere gemeente zelf gedragen. Ook deze afspraken worden vastgelegd in de bestuursovereenkomst. De bestuursovereenkomst wordt de komende maanden verder uitgewerkt. Kanttekeningen/risicoparagraaf Per 1 juli 2014 is de Europese AGVV (Algemene Groepsvrijstellings Verordening) van kracht. Het project moet passen binnen de voorwaarden van de Europese Unie voor geoorloofde staatssteun. De AGV biedt voor overheden de mogelijkheid om overheidssteun te geven aan de realisatie van breedbandnetwerken in de zogenaamde witte gebieden. Kortweg gezegd is staatssteun aan netwerkinitiatieven in witte gebieden toegestaan wanneer de investering niet meer dan 70 mln. bedraagt. Ook is een van de voorwaarden dat het gaat om een open netwerk. Dit houdt in dat alle aanbieders van breedbanddiensten onder gelijke condities hun diensten over het netwerk moeten kunnen leveren. Voor de consumenten en bedrijven die diensten afnemen betekent dit keuzevrijheid. Daarnaast gelden nog een aantal andere (formele) voorwaarden. De provincie stelt hierover de volgende passage in haar voorstel aan de vergadering van Provinciale Staten eind februari: Juridische aspecten Binnen voorwaarden is de staatssteun geoorloofd In het bovenstaande wordt voorgesteld voor de realisatie van een glasvezelnetwerk in de Achterhoek een BV op te richten. De BV gaat buizen met daarin glasvezelkabels en aansluitkasten (POP s) voor het netwerk aanleggen en treedt op als eigenaar en verhuurder daarvan. Operators (die belichtingsapparatuur plaatsen) en providers (die internet via de belichtingssignalen over die apparatuur leveren) kunnen ruimte op het netwerk huren tegen marktconforme prijzen. Bij het ontwerp wordt er rekening mee gehouden dat voldoende ruimte beschikbaar is. De (revolverende) investering die de provincie in de BV doet, de leningen die de gemeenten aan de BV verstrekken en de garantie die de Achterhoekse gemeenten op leningen van de BV aan de bank

9 9/9 verlenen worden gezien als staatssteun. Als de BV zorgvuldig werkt binnen de eisen van de Europese Algemene Groepsvrijstellingsverordening (AGVV) is dat geoorloofde staatssteun. Wordt afgeweken van de AGVV dan moet de steun worden gemeld. Er treedt dan een onaanvaardbare vertraging op ook al zou de steun alsnog goedgekeurd worden. Besluit de Europese Commissie dan dat die steun ongeoorloofd zou zijn, dan moet die worden terugbetaald en failleert de BV. Afwijkingen van de AGVV moeten dus pertinent vermeden worden. Voor zover de regelgeving duidelijk is is vermijden goed mogelijk. Waar de regelgeving onduidelijk is hebben wij via het ministerie van BZK vragen aan de commissie gesteld. Het ministerie probeert de beantwoording te bespoedigen. De belangrijkste eisen van de AGVV zijn: Het netwerk mag alleen aangelegd worden in witte gebieden. Dat zijn gebieden waarin geen ander zogenaamd Next Generation Netwerk (snelle breedband) beschikbaar is en in de komende 3 jaar ook niet zal komen. Andere gebieden mogen niet aangesloten worden. De steun mag alleen verleend worden aan projecten met een totaal investering van maximaal 70 miljoen Euro. Wholesaletoegang is een voorwaarde. Dat betekent dat het netwerk voor iedere dienstenaanbieder die dat wenst onder duidelijke en gelijke condities beschikbaar moet zijn. Ook zijn er aanbestedingseisen, de aanleg van het netwerk moet Europees worden aanbesteed. De beschikbaarheid van het netwerk moet worden gepubliceerd. Tenslotte moet er vanuit de aanleg een stimulerend effect voor de Achterhoek optreden. Communicatie/betrokkenenparagraaf Vanaf voorjaar 2014 is er constructief en intensief overleg met de Achterhoekse gemeenten en provincie Gelderland gaande. Dit heeft geleid tot (concept)overeenstemming over een gezamenlijke deelname in het project Breedband Achterhoek welke is vastgelegd in de intentieovereenkomst van 28 november 2014 inhoudende: Dat breedbandconnectiviteit van strategisch belang is voor de groei en innovatie in alle sectoren van de economie en voor de leefbaarheid van de Achterhoek. De lokale en provinciale overheden in Gelderland vinden het immers belangrijk dat de Gelderse burgers, bedrijven, maatschappelijke instellingen en regio s beschikken over breedband, zodat zij kunnen profiteren van toekomstige innovaties op het vlak van maatschappelijke en zakelijke diensten, die de leefbaarheid in en de concurrentiepositie van Gelderland versterken. Een goede breedband-infrastructuur zorgt er voor dat inwoners gemakkelijker bereikbaar worden voor allerlei diensten, zoals bedrijfsmatige diensten, onderwijs en zorg op afstand. Waar de markt dat niet biedt springen de overheden in. De stichting SBBW wordt op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen in dit project en er wordt overleg gepleegd over haar rol in de afronding van het vraagbundelingstraject. Vervolgprocedure/evaluatie Besluitvorming en uitvoering van het project zien er in grote lijnen als volgt uit: - Februari 2015: besluitvorming Provinciale Staten en Achterhoekse gemeenteraden - Maart t/m juni 2015 afronden vraagbundeling. - 2 e kwartaal 2015 oprichting GABV en aanbesteding aanleg netwerk - 3 e kwartaal 2015 start aanleg. Winterswijk, <datum>, Burgemeester en Wethouders van Winterswijk, de secretaris, J.P.M. Scheinck de burgemeester, drs. M.J. van Beem