Adviseurs voor bouw, industrie, verkeer, milieu en software. Rapport M R001 Actieplan geluid gemeente Pijnacker-Nootdorp

Transcriptie

1 Rapport M R001 Uitvoering Europese Richtlijn Omgevingslawaai Status: DEFINITIEF Van Pallandtstraat 9-11 Casuariestraat 5 Lavendelheide 2 Geerweg 11 info@dgmr.nl Postbus 153 Postbus 370 Postbus 671 Postbus AD Arnhem 2501 C J Den Haag 9200 AR Drachten 6130 AP Sittard T +31 (0) T +31 (0) T +31 (0) T +31 (0) Adviseurs voor bouw, industrie, verkeer, milieu en software

2 Colofon Rapportnummer: M R001 Plaats en datum: Den Haag, 18 oktober 2013 Versie: 003 Status: DEFINITIEF Opdrachtgever: Gemeente Pijnacker-Nootdorp Cluster Milieu - Geluid en luchtkwaliteit Postbus AA PIJNACKER Contactpersoon: de heer G. van Holst Telefoon: - Fax: Uitgevoerd door: Informatie: DGMR Industrie, Verkeer en Milieu B.V. ing. W.S. (Mieke) Kamminga mwa@dgmr.nl Telefoon: Fax: Auteur(s): ing. W.S. (Mieke) Kamminga Eindverantwoordelijke: Voor deze: ing. M.H.M. (Michel) van Kesteren ir. M.H.J. (Mark) Bakermans Verwerkt door: NVU BRA DGMR Industrie, Verkeer en Milieu B.V. Alle rechten voorbehouden. Wilt u (delen van) dit rapport kopiëren of vermenigvuldigen, vraagt u dan schriftelijk toestemming daarvoor bij DGMR Industrie, Verkeer en Milieu B.V. l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

3 Inhoudsopgave Pagina 1. INLEIDING KADERS INVENTARISATIE: HUIDIGE GELUIDSSITUATIE IN PIJNACKER-NOOTDORP AANPAK GELUID PERIODE Plandrempel en ambitie Overschrijdingen van de plandrempel Saneringsopgave Continueren geluidsbeleid Toekomstbeeld Tot slot PROCEDURES Bijlage 1: begrippenlijst Bijlage 2: dosis-effect relatie l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

4 1. Inleiding Pijnacker-Nootdorp is een herkenbare gemeente, met drie kernen in een landelijke omgeving, maar waar de stad nooit ver weg is. Voorzieningen zijn altijd dicht in de buurt, de bijkomende milieueffecten zoals geluid echter ook. Dit geldt voor de meeste stedelijke gebieden. Al in 1993 heeft de Europese Commissie onderzoek laten uitvoeren naar de mate waarin mensen blootgesteld werden aan hinderlijk omgevingsgeluid. Het geluidsniveau was op sommige plekken zo hoog, dat de kwaliteit van de leefomgeving nadelig werd beïnvloed. Dit vroeg om een koerswijziging in het Europese geluidsbeleid en dat heeft geresulteerd in de Richtlijn 2002/49/EG (de Richtlijn omgevingslawaai). Het doel van de Richtlijn omgevingslawaai is om schadelijke en hinderlijke effecten ten gevolge van geselecteerde bronnen (weg-, spoorweg- en luchtverkeerslawaai en industrielawaai) te bestrijden of stabiel te houden. In het bijzonder geldt dit voor woningen en andere geluidsgevoelige objecten, zoals scholen en ziekenhuizen, en voor aangewezen stille- en stiltegebieden. Binnen dit kader wordt nadrukkelijk geen koppeling gelegd tussen bijvoorbeeld burenlawaai, scooters en horecaoverlast. De Richtlijn is inmiddels verankerd in de Nederlandse wetgeving (Wet milieubeheer). Gemeenten die deel uit maken van een door de minister aangewezen agglomeratie moeten gevolg geven aan de verplichtingen die volgen uit de Wet milieubeer. Figuur 1a en 1b: aangewezen agglomeraties en de agglomeratie Den Haag/Leiden (bron: polka) l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

5 De gemeente Pijnacker-Nootdorp behoort, samen met Den Haag, Midden-Delfland, Delft, Rijswijk, Leidschendam-Voorburg, Wassenaar, Voorschoten, Leiden, Oegstgeest, Katwijk, Rijnsburg, Leiderdorp en Zoetermeer, tot de aangewezen agglomeratie Den Haag/Leiden. Deze gemeenten moeten: in beeld brengen in welke mate de bewoners worden blootgesteld aan omgevingslawaai; een plan vaststellen waarin voornemens staan om de geluidssituatie te verbeteren of te handhaven; het publiek inlichten over omgevingslawaai en de effecten ervan. Dat houdt in dat er nu ook een verplichting ligt om de bestaande geluidssituatie in beeld te brengen. Dat er nu ook gekeken wordt naar de bestaande situatie, is anders dan wat in de gemeente Pijnacker-Nootdorp tot dusver gold. Tot op heden werd er alleen naar geluid gekeken wanneer er sprake was van nieuwe ontwikkelingen. Bij het bouwen van woningen wordt onderzocht of het geluidsklimaat binnen de wettelijk vastgestelde grenzen past. Wanneer er een weg wordt aangelegd, verbreed of gewijzigd wordt gekeken of deze veranderingen niet leiden tot een slecht geluidsklimaat bij de bestaande woningen. In de zomer van 2012 heeft de gemeente Pijnacker-Nootdorp een eerste stap gezet door de blootstelling aan omgevingslawaai vast te stellen door middel van geluidsbelastingkaarten. Deze kaarten zijn voor de zomer gepubliceerd en vastgesteld. De kaarten zijn nog steeds te zien op de gemeentelijke website 1. De vervolgstap Wat vinden we van deze kaarten en wat zijn onze voornemens voor de komende vijf jaar zijn in onderhavig beleidsdocument beschreven. Leeswijzer In het document wordt allereerst het kader beschreven waarbinnen het Actieplan valt. Tevens wordt ook uitgelegd waarbinnen het Actieplan juist niet valt. Omdat de basis voor het Actieplan ligt bij de geluidskaarten, zal in hoofdstuk 3 nog een samenvatting van deze inventarisatie worden gegeven. In hoofdstuk 4 worden vervolgens de voorgenomen acties voor de komende vijf jaar in beeld gebracht. Tot slot volgt er een overzicht van de te doorlopen procedures die van toepassing zijn. Hierin wordt onder andere aangegeven welke mogelijkheden er zijn om een zienswijze in te brengen. Achtergrondinformatie - zoals bijvoorbeeld gebruikte begrippen zijn te vinden in de bijlagen. 1 De geluidscontouren zijn tot op woningniveau te zien op de website van de gemeente Pijnacker-Nootdorp: l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

6 2. Kaders In dit hoofdstuk worden de kaders van het Actieplan geluid omschreven. Aan de orde komen de wettelijke kaders en uitsluitinggronden. Europese wetgeving Op 18 juli 2002 is de Richtlijn omgevingslawaai gepubliceerd als onderdeel van een nieuw Europees raamwerk voor geluidsbeleid. Het doel van de Richtlijn is, om op basis van prioriteiten, de schadelijke gevolgen (inclusief hinder) van blootstelling aan omgevingslawaai te vermijden, te voorkomen of te verminderen. Uitgangspunt op Europees niveau op het gebied van geluidhinder en de bestrijding is dat niemand mag worden blootgesteld aan geluidsniveaus die zijn of haar gezondheid en de kwaliteit van zijn/haar bestaan in gevaar brengen. Daarnaast moet de Richtlijn een grondslag bieden voor het ontwikkelen van Europees bronbeleid. Het gaat daarbij om eventuele aanscherping van de maximale geluidsniveaus (bronvermogens) van de belangrijkste bronnen. Hieronder vallen onder andere weg- en spoorwegvoertuigen en - infrastructuur, vliegtuigen, materieel voor gebruik buitenshuis en in de industrie en verplaatsbare machines. Nederlandse wetgeving Wet milieubeheer De Europese Richtlijn is in 2004 vertaald in Nederlandse wetgeving; Besluit omgevingslawaai en Regeling omgevingslawaai. Ook is toen de Wet geluidhinder, de Wet luchtvaart en de Spoorwegwet aangepast. De wijzigingen in deze wetten houden verband met de invoering van de richtlijn nr. 2002/49/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 25 juni 2002 inzake de evaluatie van de beheersing van omgevingslawaai. De invoering van Geluidproductieplafonds voor Rijksinfrastructuur per 1 juli 2012 heeft veranderingen in de wetgeving meegebracht. Hoofdstuk IX Geluidsbelastingkaarten en actieplannen uit de Wet geluidhinder is omgezet naar het hoofdstuk 11 Geluid in de Wet milieubeheer. Elke agglomeratiegemeente heeft op basis van artikel Wet milieubeheer de verplichting om als uitwerking van de geluidsbelastingkaarten iedere vijf jaar een actieplan vast te stellen en/of opnieuw te overwegen en zo nodig aan te passen. In hoofdstuk 4 Besluit geluid milieubeheer zijn nadere regels gesteld over de inhoud, vormgeving en inrichting van de actieplannen. Bij de implementatie in de Nederlandse wetgeving is het begrip relevante grenswaarde uit de Richtlijn vertaald in een plandrempel. De gemeente kan zelf bepalen welke plandrempel ze in het Actieplan aanhouden. De gemeente kan één plandrempel vaststellen of ervoor kiezen om per categorie van gevallen verschillende plandrempels aan te wijzen. l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

7 Het Actieplan moet inzicht geven in het beleid dat tot doel heeft om overschrijdingen van plandrempels ongedaan te maken. In het Actieplan staat daarom beschreven wat de voorgenomen acties en maatregelen zijn in de eerstvolgende vijf jaar, inclusief het te verwachten effect van deze maatregelen. Onder effect wordt hier verstaan de vermindering van het aantal gehinderden, ernstig gehinderden en slaapverstoorden. Elke vijf jaar moet de gemeente de geluidssituatie weer in beeld brengen en het Actieplan actualiseren. Hierbij moeten vragen gesteld worden als: zijn alle maatregelen uitgevoerd, hebben ze het gewenste effect behaald, zijn er nieuwe knelpunten zichtbaar en welke maatregelen kunnen getroffen worden om deze knelpunten aan te pakken. Met het Actieplan maakt de gemeente duidelijk welke keuzes ze maakt voor wat betreft de beheersing en het terugdringen van het aantal geluidgehinderden. Wet geluidhinder niet van toepassing Het Actieplan gaat over bestaande situaties en valt buiten het kader van de Wet geluidhinder. Dat houdt onder andere in dat er aan het Actieplan geen normenstelsel hangt, zoals dit wordt geregeld in de Wet geluidhinder. In de Wet geluidhinder is gesteld dat bij de bouw van woningen, een minimale geluidskwaliteit aanwezig moet zijn. Deze kwaliteit wordt gewaarborgd door het treffen van maatregelen aan de weg of door het plaatsen van schermen of geluidswallen. In veel gevallen is dat niet mogelijk en wordt een ontheffing verleend voor deze woningen. Op basis van de waarden die gekoppeld zijn aan de ontheffing, worden maatregelen aan de gevel getroffen (bijvoorbeeld een wijze van ventilatie). De ontheffing beschermt de woningen ook wanneer de weg wordt aangepast. Wat de Wet geluidhinder niet regelt, is de toename in geluidsniveaus door autonome groei van het wegverkeer zonder ruimtelijke ontwikkelingen met een onderzoeksplicht. Een uitzondering op deze situatie is de saneringsregeling. Bij de inwerkingtreding van de Wet geluidhinder waren er al geluidsgevoelige bestemmingen langs bestaande wegen met een (te) hoge geluidbelasting. Deze situatie is geregeld in afdeling 3 van de Wet geluidhinder. Woningen of andere geluidsgevoelige bestemmingen die op 1 maart 1986 vanwege een toen bestaande weg een hogere geluidbelasting hadden dan 60 db(a) of hoger (B-lijst woningen) of 65 db(a) of hoger (A-lijst woningen) en door het bevoegd gezag zijn aangemeld op basis van artikel 88 Wgh (woningen) of art. 3.5 Bgh (geluidsgevoelige gebouwen en terreinen). l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

8 3. Inventarisatie: Huidige geluidssituatie in Pijnacker-Nootdorp De gemeente Pijnacker-Nootdorp heeft in de zomer van 2012 de geluidskaarten voor de situatie in 2011 vastgesteld. Op deze kaarten zijn de berekende geluidscontouren in beeld gebracht van de voor de Richtlijn relevante geluidsbronnen binnen of net buiten de gemeentegrens. Het gaat om weg- en railverkeerslawaai 2. Er is geen sprake van (hinderlijk) industrie- of vliegtuiglawaai. In de volgende figuur zijn de bronnen weergegeven die mee zijn genomen in deze inventarisatie. A4 A12 A13 Randstadrail Figuur 2: overzicht van de meegenomen bronnen voor de inventarisatie van de geluidssituatie In de volgende twee paragrafen wordt aangegeven tot welke geluidsniveaus deze bronnen leiden, bij hoeveel mensen dit kan zorgen voor (ernstige) hinder en/of slaapverstoring. De geluidsniveaus worden in decibel uitgedrukt (db). Binnen de Richtlijn omgevingslawaai wordt gekeken naar blootstelling aan geluidsbelastingen vanaf 55 db. Vanaf 55 db (over het gehele etmaal) en vanaf 50 db (in de nacht) kunnen er schadelijke gevolgen optreden voor de gezondheid. 2 De geluidscontouren zijn tot op woningniveau te zien op de website van de gemeente Pijnacker-Nootdorp: l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

9 3.1.1 Wegverkeer In de onderstaande figuren zijn de geluidscontouren weergegeven van wegverkeer over het gehele etmaal en in de nacht (periode tussen uur en uur). Figuur 3a en 3b: geluidscontouren wegverkeer (links: per etmaal, rechts: nachtperiode) Op de geluidskaarten zijn duidelijk de contouren te zien van de A13 en de A12 en de hoofdstructuur van het gemeentelijke wegennet. Bewoners die direct aan deze wegen wonen, kunnen blootgesteld worden aan hoge geluidsniveaus. In totaal wonen er circa mensen in een geluidklasse boven de 55 db (zie Figuur 3a). Dit zijn de klassen waar sprake kan zijn van hinder. Er verblijven verder circa 600 mensen in de geluidklasse boven de 50 db L night (zie Figuur 3b) die mogelijk last hebben van slaapverstoring ten gevolge van het geluid van het wegverkeer. Om het geluid ten gevolge van wegverkeer tegen te gaan, zijn er al diverse maatregelen toegepast. Zo zijn langs de N470 aarden wallen geplaatst (Tolhek, Rietlanden) en schermen (Rietlanden). Ook is hier de weg destijds verdiept aangelegd. Langs de A13 en de aansluiting ter hoogte van Delfgauw staan ook schermen. Verder zijn de Hofweg en de Braslaan uitgerust met een stiller wegdektype dan dicht asfaltbeton (ZSA-SD). Veel woningen binnen Pijnacker-Nootdorp beschikken echter over een goede gevelisolatie, waardoor het geluidsniveau binnen de woning goed is. Oude(re) woningen beschikken niet altijd over een goede isolatie. l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

10 3.1.2 Railverkeer In de onderstaande figuren zijn de geluidscontouren weergegeven ten gevolge van railverkeer over het etmaal en over de nachtperiode (periode van uur). Zoals in de figuren is te zien, is zowel het reguliere spoor als de Randstadrail in de berekeningen opgenomen. Figuur 4a en 4b: geluidscontouren railverkeer (links: per etmaal, rechts: nachtperiode) De contouren van de spoorlijn Den Haag Utrecht liggen voor een groot deel over bedrijven (noordzijde van Nootdorp) en kassengebieden (oostzijde van Nootdorp). Randstadrail loopt door de kern van Pijnacker heen. In totaal wonen er circa 500 mensen in een geluidsklasse boven de 55 db (zie Figuur 4a). Dit zijn de klassen waar sprake kan zijn van hinder. Circa 70 mensen verblijven in een geluidsklasse boven de 50 db L night (zie Figuur 4b); zij kunnen mogelijk last hebben van slaapverstoring ten gevolge van het geluid van het railverkeer. l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

11 4. Aanpak geluid periode Primair doel van dit Actieplan geluid is het ontwikkelen van een beleidsstuk waarin voornemens zijn opgenomen om het aantal mensen dat gehinderd wordt door geluid niet (of beperkt) te laten toenemen. Met andere woorden, wat vindt de gemeente van de geluidskaarten en wat zijn de voorgenomen acties voor de komende vijf jaar (en indien mogelijk de komende tien jaar). In dit hoofdstuk wordt dit verder toegelicht. 4.1 Plandrempel en ambitie Het Actieplan gaat om de aanpak van prioritaire problemen, waarbij een relevante grenswaarde (plandrempel) wordt overschreden. Dit is geen wettelijk vastgestelde waarde; iedere gemeente kan zelf een afweging maken hoe hoog deze drempel moet zijn. Twee belangrijke componenten spelen hierbij een belangrijke rol: de bescherming van burgers en de (financiële) middelen die hier voor nodig zijn. Enerzijds wil de gemeente iedereen een gezond, prettig en aangenaam woonklimaat bezorgen. Anderzijds kan de gemeente beschikbare gelden maar op één manier uitgeven. De gemeente stelt daarom het volgende vast voor de komende vijf jaar: Een plandrempel van 70 db ten gevolge van gemeentelijke wegen. De gemeente stelt geen plandrempel vast voor de bronnen waarvan ze geen beheerder is (Rijkswegen, Provinciale wegen en spoorwegen). Voortzetting aanpak A-lijst woningen. Continueren van het gebiedsgerichte geluidsbeleid. Sinds twee jaar is dit beleid vastgesteld en biedt een goede bescherming voor bewoners bij nieuwe ontwikkelingen. De gemeente continueert hiermee het beleid dat de afgelopen jaren is gevolgd om bewoners te beschermen tegen geluid. In de volgende paragrafen worden deze punten toegelicht. Er wordt gekeken naar het kwalitatieve effect of de hinder en er wordt een overzicht gegeven welke kosten hiermee gemoeid zijn en op welke wijze deze gedekt worden. Tevens is er een doorkijk naar de toekomst: welke ontwikkelingen niet direct gelieerd aan geluid hebben invloed op het aantal gehinderden binnen de gemeente Pijnacker-Nootdorp. 4.2 Overschrijdingen van de plandrempel. De plandrempel wordt bij zes woningen aan de Katwijkerlaan overschreden. Het betreft woningen die door de gemeente bij het Rijk zijn aangemeld als saneringswoning. Dat houdt in dat de gemeente verplicht is nader onderzoek te doen naar de geluidssituatie binnen deze woningen. Zie hiervoor paragraaf 4.3. l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

12 4.3 Saneringsopgave Plannen Zoals al in hoofdstuk 2 is toegelicht, voorziet de Wet geluidhinder in de aanpak van een specifieke bestaande situatie: de saneringsvoorraad. Bij de inwerkingtreding van de Wet geluidhinder waren er al geluidsgevoelige bestemmingen langs bestaande wegen met een (te) hoge geluidsbelasting. Woningen of andere geluidsgevoelige bestemmingen die op 1 maart 1986 vanwege een toen bestaande weg een hoge geluidsbelasting hadden, moeten wanneer de huidige situatie onveranderd of verergerd is extra beschermd worden. Hiervoor moet een gedetailleerd akoestisch onderzoek voor worden uitgevoerd. 3 Een deel van deze zogenaamde saneringsvoorraad heeft de gemeente reeds in samenwerking met de regio Haaglanden aangepakt. Door het nemen van bronmaatregelen (instellen van 30km/uur zones, aanleg nieuwe wegen ter ontlasting van de knelpunten) en gevelmaatregelen (plaatsen van suskasten, toepassen dubbelglas etc.) is het geluidsniveau binnen deze woningen tot binnen de wettelijke normen teruggebracht. De gemeente zal in deze planperiode een plan van aanpak op stellen voor de meest urgente situaties: de A-lijstwoningen. Dit zijn 38 woningen aan de Vlietlandseweg en de Katwijkerlaan. Zie onderstaande figuur. Figuur 5: ligging A-lijstwoningen Het onderzoek naar deze woningen kan inhouden dat er een stil wegdek moet worden toegepast en/of dat er gevelmaatregelen moeten worden getroffen. Het kan echter ook zo zijn dat uit het onderzoek blijkt dat het binnenniveau reeds voldoende is en er geen aanvullende maatregelen getroffen hoeven te worden. 3 Afhankelijk van de type woning en de geluidniveaus aan de buitenzijde, zal ook onderzoek in huis worden gedaan. l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

13 Tijdens het opstellen van het plan zal ook nader gekeken worden naar de situatie bij de minder urgente locaties langs deze wegen; de zogenaamde B-lijst woningen. Kosten Het Rijk stelt ieder jaar budget beschikbaar om de aanpak van saneringswoning te subsidiëren. De aanvraag hiervoor kan vanaf 2015 bij het Bureau Sanering Verkeerslawaai worden ingediend. Tevens stelt het Rijk geld ter beschikking in het kader van stedelijke vernieuwing. Dit budget wordt periodiek per gemeente vastgesteld. De gemeente Pijnacker-Nootdorp heeft dit de afgelopen periode (ISV III ) gebruikt voor de aanpak van de sanering. Een deel is hiervan nog niet uitgegeven. De hoogte van de subsidie is zodanig dat een sobere uitvoering van onderzoek en (zo nodig) maatregelen niet tot extra kosten leiden voor de gemeente. In eerste instantie zal worden gekeken wat het effect zal zijn van een bronmaatregel. Het voordeel hiervan is dat het wellicht niet nodig is om (duurdere) gevelmaatregelen te treffen, de bewoners slechts een korte periode overlast ervaart door de vervanging van de deklaag en dat ook de omgeving en mensen die in een nieuwe woning wonen, profijt hebben van deze maatregel. 4.4 Continueren geluidsbeleid Gemeentelijk beleid nieuwe situaties De gemeente Pijnacker-Nootdorp heeft een gebiedsgericht geluidsbeleid opgesteld, met als belangrijkste doel het verbeteren, behouden en creëren van een goede per gebied passende - kwaliteit van de leefomgeving. Het geluid is specifiek gericht op nieuwe situaties. Hiermee wil de gemeente er voor zorgen dat de geluidssituatie voor (nieuwe) bewoners nu en in de toekomst goed is. De gemeente is ingedeeld in een aantal gebiedstypen met bijbehorende ambities. Per gebiedstype is vastgesteld wat het ambitieniveau is en wat het maximaal toelaatbare niveau is. In de deelnota Hogere Grenswaarde is benoemd onder welke voorwaarden van het ambitieniveau kan worden afgeweken. Hoe hoger het geluidsniveau, hoe meer eisen er worden gesteld aan de woning en de omgeving van de woning. l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

14 Figuur 6: ambities per gebiedstypering In sommige gevallen (zeker langs de grote ontsluitingswegen) wanneer de geluidsbelastingen hoog zijn, worden naast de wettelijke eisen uit de wetgeving (Wet geluidhinder en Bouwebesluit), eisen gesteld aan de directe leefomgeving. Kunnen mensen in een geluidsluwe tuin of op een rustig balkon zitten? Of zijn er wellicht andere mogelijkheden om het woongenot te verbeteren (met niet-akoestische factoren als bijvoorbeeld een eigen parkeerplek)? Het beleid wordt verder toegespitst in aparte beleidsdocumenten waarin de richtlijnen staan beschreven om onderbouwd van de ambities zoals deze zijn vastgelegd in het geluidsbeleid af te wijken Beleid groot onderhoud van wegen Op meeste wegen in Pijnacker-Nootdorp ligt standaard dicht asfaltbeton of standaard klinkers als wegdekverharding. En in veel gevallen kan het geluid bij de woningen langs deze wegen met de helft afnemen door voor een stiller wegdektype te kiezen. Omdat het kapitaalvernietiging is om een wegdek dat nog in goede staat is, te vervangen, overweegt de gemeente nu om bij groot onderhoud van wegen een stiller wegdek toe te passen. Het is in de regel duurder om een stiller wegdek toe te passen. De leeftijdsduur van het wegdek is korter dan dicht asfaltbeton en het wegdek moet om de geluidsreductie in stand te houden vaker gereinigd worden. l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

15 4.4.3 Regionaal beleid stiltegebieden Stilte heeft een bewezen positieve invloed op onze gezondheid en ons welzijn. Daarom zijn er vanuit de provincie Zuid-Holland een aantal stiltegebieden aangewezen. De provincie vindt het belangrijk om de stiltegebieden onder de aandacht te brengen om bewoners bewust te maken van deze invloed. Binnen de gemeente Pijnacker-Nootdorp ligt ook een stiltegebied: Middden-Delfland, deelgebied 5. Figuur 7: stiltegebied Midden-Delfland in Pijnacker-Nootdorp Het is een authentiek weidegebied met weidse uitzichten, rust en stilte ten midden van de verstedelijking. Dit gebied is in vergelijking met de vrijer gelegen stiltegebieden binnen de provincie minder stil. Dat blijkt ook wel uit de geluidskaart. Toch wordt het gebied door bezoekers als rustig en stil ervaren. Om stiltegebieden zo stil mogelijk te houden, gelden binnen dit gebied een aantal regels. Gemotoriseerd verkeer, grootschalige evenementen of andere bronnen van lawaai zijn verboden. Gebiedseigen geluiden (zoals tractoren op het land) zijn wel toegestaan. Dit is vastgelegd in de provinciale milieuverordening. Hierdoor wordt de kwaliteit van dit gebied ook gewaarborgd gedurende de periode Regionaal beleid Randstadrail Het Stadsgewest Haaglanden heeft eind 2012 besloten om - op aangeven van Pijnacker-Nootdorp, Zoetermeer en Leidschendam-Voorburg - onderzoek te doen naar het geluid van Randstadrail. Inmiddels is in Pijnacker begonnen met een eerste vol-continu meting. Het doel van de meting is te onderzoeken of er een verband is tussen het geluid en het onderhoud van rails en Randstadrailvoertuigen. Hierbij wordt elke passage gekoppeld aan een traceerbaar voertuig. Het voordeel hiervan is dat het onderzoek gebruikt kan worden om de onderhoudswerkzaamheden zo in te richten dat ze een positief effect hebben op het geluidsniveau bij de woningen. Iedere geïnteresseerde kan de resultaten van de metingen real-time volgen l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

16 4.5 Toekomstbeeld Infrastructurele projecten Verder zijn er ook projecten die niet direct gelieerd zijn aan geluid, maar wel van grote invloed kunnen zijn op de geluidssituatie binnen de gemeente Pijnacker-Nootdorp. Er staan namelijk diverse infrastructurele projecten op de planning of uitgevoerd sinds Deze zijn in het volgende overzicht weergegeven. D C B A Figuur 8: overzicht infrastructurele projecten Uiterlijk 2018 staat er een nieuwe verbinding (A) gepland tussen de Delftsestraatweg en de N470 (een verlenging van de Komkommerweg). Ook aan de oostzijde van Pijnacker (B) wordt een nieuwe weg aangelegd (Oostelijke randweg). Er is een voorlopig tracé voorzien. De realisatie zal niet plaatsvinden binnen de looptijd van dit actieplan. In Pijnacker-Noord is begin 2013 verder een conceptinrichting gemaakt voor de aanpassing van de wijkontsluiting. De belangrijkste voorgenomen wijziging ten aanzien van geluid is dat de snelheid op de Thorbeckesingel en de Meidoornlaan (C) teruggebracht wordt naar 30 km/uur. Inmiddels is de maximale snelheid op de Molenweg in Nootdorp (D) aangepast van 50 km/uur naar 30 km/uur. Ook dit heeft een positief effect op de geluidsniveaus ter hoogte van de woningen. l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

17 Het effect van deze ontwikkelingen zal grotendeels positief werken op de geluidsniveaus in de kernen. De verkeersstromen nemen af op wegen waar veel woningen langs liggen en langs de nieuwe wegen liggen relatief weinig woningen. De kosten voor deze projecten worden buiten dit actieplan om gedekt Structuurvisie (in ontwerp) De nieuwe structuurvisie is nog in ontwerp. De belangrijkste onderwerpen binnen deze visie ten aanzien van geluid hebben betrekking op de nieuwe wegen zoals deze ook in de vorige paragraaf zijn weergegeven. Verder geldt dat voor elke nieuwe ontwikkeling het gemeentelijk geluidsbeleid (en hogere waarden beleid) van toepassing is en een goede leefomgeving gewaarborgd is. Hetzij door betere geluidsmaatregelen, hetzij door niet-akoestische factoren. 4.6 Tot slot De gemeente is, zoals uit voorgaande paragrafen blijkt, actief in het verbeteren van de geluidssituatie. Om nog meer bronnen aan te boren om maatregelen te treffen waarvoor geen wettelijke gronden bestaan, kan in het huidige financiële klimaat echter niet worden bewerkstelligd. Binnen de beschikbare middelen, zoals de ISV-gelden die reeds bestemd zijn om geluid aan te pakken, kan de gemeente echter wel een klein stapje extra zetten. l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

18 5. Procedures Bij het opstellen van een Actieplan is de openbare voorbereidingsprocedure van afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing. Dit betekent onder meer dat het ontwerp van het Actieplan - na de gebruikelijke bekendmaking - minstens zes weken ter inzage wordt gelegd. In afwijking tot artikel 3.15 mag iedereen in die periode zijn zienswijze over het ontwerp naar voren brengen. Voordat het Actieplan wordt vastgesteld door burgemeester en wethouders, wordt de gemeenteraad in de gelegenheid gesteld om zijn wensen en zienswijze op het ontwerp van het Actieplan naar voren te brengen. In het definitieve Actieplan worden de ingekomen zienswijzen en de reactie van de gemeente op die zienswijzen opgenomen in een aparte bijlage. Indien de zienswijzen leiden tot aanpassingen in het ontwerp-plan zal dit worden vermeld. Het Actieplan is geen voor beroep vatbaar besluit, omdat het alleen beleidsvoornemens en voorgenomen maatregelen bevat en niet is gericht op direct rechtsgevolg. Dit houdt in dat er tegen het vastgestelde Actieplan geen beroep mogelijk is. Wel moet het Actieplan binnen vier weken na het vaststellen op de gebruikelijke wijze in te zien zijn. Tevens wordt het plan verstuurd naar het ministerie van Infrastructuur en Milieu; het ministerie is er voor verantwoordelijk dat de plannen worden verzonden naar de Europese Commissie. Den Haag, 18 oktober 2013 DGMR Industrie, Verkeer en Milieu B.V. l:\doc\m\2012\108602\m r001-3.docx

19 Bijlage 1 Begrippenlijst Adviseurs voor bouw, industrie, verkeer, milieu en software

20 agglomeratie als verstedelijkt gebied met meer dan inwoners aangewezen gebied. Er zijn in Nederland 21 agglomeraties aangewezen. Deze zijn genoemd in het Regeling Omgevingslawaai van 14 september De gemeente Pijnacker-Nootdorp maakt deel uit van de agglomeratie Den Haag/Leiden. bevoegd gezag instantie die officieel het gezag heeft bronbeheerder degene die de geluidsbron (de weg, het spoor) beheert. db decibel, grootheid waarin de sterkte van het geluid wordt weergegeven. In de volgende figuur is een indicatie gegeven van hoe de db s verhouden tot alledaagse activititeiten. dosis-effectrelatie relatie tussen de geluidssterkte en de mate van hinder die mensen ervan ondervinden. Meer informatie is opgenomen in bijlage 2. Europese richtlijn omgevingslawaai richtlijn 2000/14/EG van het Europese parlement waarmee harmonisatie van de wetgeving inzake geluidemissie in het milieu wordt beoogd.

21 geluidsbelastingkaarten in een actieplan gaat het om kaarten die betrekking hebben op de geluidsbelasting L den en de geluidsbelasting L night op woningen en andere geluidsgevoelige gebouwen vanwege rijkswegen met meer dan 6 miljoen voertuigbewegingen per jaar. geluidhinder een verzamelnaam voor alle effecten (van ergernis tot hart- en vaatziekten) die kunnen ontstaan door langdurige blootstelling aan lawaai in de woonomgeving. L den dosismaat (Level day-evening-night) voor geluid; het equivalente geluidsniveau (L eq ) over de dagperiode ( uur), de avondperiode ( uur), verhoogd met 5 db en de nachtperiode ( uur), verhoogd met 10 db. L night dosismaat voor het equivalente geluidsniveau (L eq ) in de nachtperiode ( uur). slaapverstoring een verzamelnaam voor alle effecten (van ergernis tot hart- en vaatziekten) ten gevolge van verstoring en/of ontwaakreacties ten gevolge van blootstelling aan lawaai in de woonomgeving.

22 Bijlage 2 Dosis-effectrelatie Adviseurs voor bouw, industrie, verkeer, milieu en software

23 Percentage gehinderdenl M R001 Dosis-effect relatie Er is een relatie tussen het type geluid, het geluidsniveau en de hoeveelheid hinder die deze veroorzaakt. In het Besluit geluid milieubeheer wordt voor het bepalen van gehinderden en slaapverstoorden gebruik gemaakt van de dosis-effectrelatie (zoals vastgelegd in een aantal Europese wetenschappelijke publicaties). Met behulp van een dergelijk dosis-effectrelatie kan het aantal gehinderden in een geluidklasse worden berekend. De dosis-effectrelatie is voor iedere geluidklasse bekend en het gemiddelde percentage gehinderden, ernstig gehinderden en slaapverstoorden kan hiermee worden berekend. De dosis-effectrelaties geven een gemiddelde situatie weer. In stappen van 5 db is op basis van het wetenschappelijk onderzoek bepaald hoeveel mensen (ernstig) gehinderd zouden kunnen worden door geluid (over het gehele etmaal) en bij hoeveel mensen er sprake is van een slaapverstoring door geluid (in de nacht). Hoe hoger de geluidsklasse is waarin een woning valt, hoe hoger het percentage is dat mensen gehinderd worden, ernstig gehinderd worden of last hebben van slaapverstoring. Er hoeft hierbij overigens geen sprake te zijn van een klachtenpatroon. Daarom worden deze klassen in beeld gebracht. Verschillende soorten bronnen van lawaai (verkeer, trein, luchtvaart en industrie) worden niet allen als even hinderlijk ervaren. Het constante geluid van wegverkeer wordt op een andere manier beoordeeld dan treinverkeer dat enkele malen per uur een piek in de geluidsbelasting veroorzaakt. Hierdoor verschillen de percentages in geluidsklassen voor de verschillende bronnen van geluid. In onderstaande figuur is dit weergegeven. 70% 60% 50% Lichte hinder railverkeer Ernstige hinder railverkeer Slaapverstoring railverkeer* Matige hinder wegverkeer Ernstige hinder wegverkeer 40% Slaapverstoring wegverkeer* 30% 20% 10% 0% Geluidbelasting in db Lden * geluidbelasting in de nachtperiode