Omega-3 vetzuren tijdens de zwangerschap en borstvoedingsperiode
|
|
- Greta Coppens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Omega-3 vetzuren tijdens de zwangerschap en borstvoedingsperiode
2 Inhoud Deskundigen zijn het erover eens dat de consumptie van omega-3 vetzuren tijdens de zwangerschap en borstvoedingsperiode duidelijke voordelen biedt. Op vraag van de Europese Commissie zijn in 2007 praktische adviezen opgesteld. In de praktijk blijft u niettemin met veel vragen zitten. U krijgt allicht het advies om meer vette vis te eten omdat vis de gezonde omega-3 vetzuren bevat. Tegelijkertijd wordt u overstelpt met berichten over vervuilende stoffen in vis. Hoe moet u hier mee omgaan? Er zijn misschien plantaardige alternatieven, maar zijn die even goed? Het ene type omega-3 vetzuur is het andere niet. Op deze en vele andere vragen krijgt u een duidelijk antwoord in deze informatieve brochure. Veel leesplezier, Dr. Christa Eelen, MD Specialiste in gynaecologie-verloskunde Sint-Augustinus, Wilrijk Wat zijn omega-3 vetzuren? 3 Wat zijn de voordelen van omega-3 vetzuren? 4 Hoeveel omega-3 heeft u nodig? 5 Voedingsmiddelen met omega-3 vetzuren 6 Dierlijke EPA en DHA 6 Plantaardige ALA 8 Plantaardige EPA en DHA 9 Omega-3 verrijkte voedingsmiddelen 10 Omega-3 supplementen 10 Eet dubbel zo gezond 12 Wat zijn omega-3 vetzuren? Vetten bestaan uit verschillende soorten vetzuren: Verzadigde vetzuren: in vlees en volle melkproducten. Onverzadigde vetzuren: in plantaardige oliën, zachte smeer- en bereidingsvetten, noten en vette vis. Omega-3 vetzuren behoren tot de onverzadigde vetzuren en zijn onvoldoende aanwezig in de westerse voeding. Jammer want tijdens de zwangerschap en borstvoedingsperiode is er een hogere behoefte aan deze gezonde vetten. De belangrijkste omega-3 vetzuren zijn: Alfa-linoleenzuur (ALA) Eicosapentaeenzuur (EPA) Docosahexaeenzuur (DHA) 2 3
3 Wat zijn de voordelen van omega-3 vetzuren? Voor, tijdens en na de zwangerschap hebben omega-3 vetzuren een positief effect op uzelf en op uw baby. Ongeboren baby s en zuigelingen hebben veel DHA nodig. Ze gebruiken dit omega-3 vetzuur voor de ontwikkeling van de hersenen, het zenuwstelsel en voor het gezichtsvermogen. DHA, vooral voor de baby: positieve invloed op de hersenen (waarnemingszin, spreekvaardigheid, aandachtsvermogen, fijne motoriek, geheugenfunctie en prosociaal gedrag worden bevorderd) gunstig effect op de ontwikkeling van het gezichtsvermogen (scherpzicht en contrastzicht worden vlugger verworven) de baby ontwikkelt vlugger een goed slaappatroon lager risico om vroegtijdig geboren te worden Waarschijnlijk heeft een omega-3-inname nog andere voordelen in petto, maar die zijn nog niet voldoende bestudeerd. Zo is bijvoorbeeld nog meer onderzoek nodig om onderstaande vaststellingen te bevestigen, maar de eerste resultaten zijn alvast veelbelovend: preventie van allergieën bij de baby preventie van diabetes type 1 bij de baby verminderde aanleg bij de baby om op latere leeftijd overgewicht te ontwikkelen Niet alleen de baby maar ook de moeder kan een extra portie omega-3 vetzuren goed gebruiken want de fysieke en mentale conditie van de jonge moeder worden bepaald door deze gezonde vetten. EPA, vooral voor de moeder: kleinere kans op een postnatale depressie Hoeveel omega-3 heeft u nodig? Aanstaande en jonge moeders hebben behoefte aan een grote voorraad omega-3 vetzuren omdat ze deze vetzuren tijdens de zwangerschap (via de placenta) en tijdens de borstvoedingsperiode (via de moedermelk) doorgeven aan hun baby. gebruik tijdens de zwangerschap en borstvoedingsperiode minstens 200 mg DHA per dag*, uw EPA-inname mag hierbij variëren (bespreek dit met uw arts of gynaecoloog). *Bron: Koletzko et al., Br J Nutr 2007; 98(5):873-7 De consumptie van ALA (voorloper van DHA) is onvoldoende om genoeg DHA te leveren aan de ongeboren baby. De baby heeft tijdens de laatste drie maanden van de zwangerschap dagelijks 30 tot 67 mg DHA nodig. Een zuigeling neemt dagelijks 60 tot 70 mg DHA op via de moedermelk. geeft u geen borstvoeding gebruik dan groeimelk die verrijkt is met DHA en AA (AA = arachidonzuur, een omega-6 vetzuur). Een goede groeimelk bevat 0.2 tot 0.5 % van zowel DHA als AA. Hebt u al een vroeggeboorte meegemaakt, dan gebruikt u best een hogere dosis DHA (tot 1 gram/dag), terwijl uw EPA-inname mag variëren (bespreek dit met uw arts of gynaecoloog). Door meer DHA in te nemen vermindert uw risico om opnieuw vroegtijdig te bevallen. Hebt u last van depressieve gevoelens in het 2 de zwanger - schaps trimester, bent u gevoelig voor het ontwikkelen van een depressie in het dagdagelijkse leven of hebt u al een postnatale depressie meegemaakt? Gebruik dan dagelijks minstens 200 mg DHA voor uw baby en een hoge dosis EPA (tot 1 gram/dag) voor uzelf (bespreek dit met uw arts of gynaecoloog). DHA (docosahexaeenzuur) is een omega-3 vetzuur uit vette vis (visolie), zeewieren en algen-olie. EPA (eicosapentaeenzuur) is een omega-3 vetzuur uit vette vis (visolie) een zeewieren. 4 5
4 Vraagt u zich af of uw omega-3 voorraad voldoende is? Een simpele vetzuuranalyse op een bloedstaal volstaat om dit te achterhalen. Laat een vetzuuranalyse uitvoeren voor of tijdens het eerste trimester van de zwangerschap (bespreek dit met uw arts of gynaecoloog). Wanneer uw omega-3 voorraad te laag is, moet u uw voedingsgewoontes aanpassen of een goed gecontroleerd omega-3 supplement gebruiken. Voedingsmiddelen met omega-3 vetzuren Hieronder een overzicht van de belangrijkste voedingsmiddelen die veel omega-3 vetzuren bevatten. Dierlijke EPA en DHA Vette vis zoals ansjovis, haring, heilbot, sprot, tonijn, zalm, makreel, zalmforel of sardienen bevatten veel omega-3 vetzuren. Gebruik hoofdzakelijk vis afkomstig uit zo proper mogelijk water. Geef daarom de voorkeur aan diepzeevis en vermijd het eten van riviervis of vis afkomstig uit de sportvisserij (zoals paling en forel). Diepzeevis is een gezond voedingsmiddel want naast EPA en DHA bevat vis ook eiwitten, vitamine D, ijzer, jodium, selenium en zink. Vis kan u op verschillende manieren bereiden: pocheren, klaar maken in de oven, stomen, grillen, en papillot bereiden, wokken of bakken. Schaal- en schelpdieren zoals kreeft of garnalen. Niet alleen de mensen maar ook de vissen voelen de gevolgen van milieuvervuiling. Sommige wateren zijn vervuild zodat vissen zware metalen, dioxines en dioxine-achtige stoffen zoals PCB s (polychloorbifenylen) kunnen bevatten. Deze vervuilende stoffen zijn schadelijk voor de gezondheid. In Vlaanderen consumeert de helft van de jonge moeders dagelijks meer dioxine-achtige stoffen dan toegelaten door de Europese Commissie. Een grote boosdoener is de consumptie van vervuilde vis. Daarom wordt aangeraden om maximaal twee keer vis per week op het menu te plaatsen (waaronder één keer vette vis). Elke vissoort en vangstplaats gaan samen met een welbepaalde vervuilingsgraad. Koop daarom af en toe een andere vissoort. Dit voorkomt dat uw lichaam aan steeds dezelfde vervuilende stoffen wordt blootgesteld. Beperk de inname van giftige stoffen door de huid van de vis te verwijderen, want vissen nemen vervuilende elementen vooral op via hun huid en kieuwen. Sommige vissoorten zoals haai (bv. als haaienvinnensoep), marlijn (zeilvis) en zwaardvis bevatten veel methylkwik en zijn verboden tijdens de zwangerschap en borstvoedingsperiode. Dit geldt ook voor andere roofvissen zoals koningsmakreel en tegelvis, maar deze soorten worden in België nauwelijks aangeboden. Methylkwik is een zwaar metaal en toxisch voor de hersenen van de baby. Tijdens de zwangerschap en borstvoedingsperiode mag u hoogstens één maal per week tonijn (vers of uit blik), wilde zalm uit de Baltische zee of haring uit de Baltische zee consumeren. Tonijn bevat een te hoog methylkwik-gehalte en de 2 vissoorten uit de Baltische zee bevatten een te hoog gehalte aan dioxines en PCB s om er wekelijks 2 porties van te eten. 6 7
5 Uw lichaam elke dag van 200 mg DHA voorzien, is een moeilijke opgave Hiervoor moet u wekelijks 130 g makreel, 160 g zalm, 210 g ansjovis, 600 g heilbot, 820 g kabeljauw of 1,8 kg tong eten, maar de overheid adviseert om maximaal 200 g vis per week te eten (als 2 keer per week 100 g vis). Dit is nodig om de inname van vervuilende stoffen tot een minimum te beperken. Met 2 porties makreel, zalm of ansjovis per week is het mogelijk om op een veilige manier te voldoen aan uw dagelijkse DHAbehoefte. Kiest u voor vissoorten die armer zijn aan goede vetten dan moet u nog andere omega-3 bronnen consumeren om in de aanvoer van 200 mg DHA te voorzien. Sommige zaden (gebroken vlaszaadjes, pijnboompitten). Gebroken vlaszaadjes (max. 2 koffielepels per dag) kan u toevoegen aan muesli, yoghurt, brood, slaatjes of pasta. Omega-3 vetzuren zijn gevoelig voor hitte en zuurstof. Het gevolg? Deze gezonde vetten oxideren (worden ranzig) en verliezen hun goede eigenschappen. In het slechtste geval ontstaan er giftige stoffen. Oxidatie gebeurt tijdens bakken, braden, wokken of frituren. Verwerk daarom alle omega-3-rijke oliën bij voorkeur in koude gerechten (vinaigrette, yoghurt, vruchtensap) of voeg ze toe aan warme maaltijden kort voor het serveren (soep, saus, rijst, gekookte groenten). Zo zijn ze het lekkerst én gezondst! Plantaardige ALA Een westers voedingspatroon bevat veel saffloer-, zonnebloem-, maïs-, sesam- of arachideolie. Beperk het gebruik van deze omega-6 rijke oliën en vervang ze geregeld door ALA-rijke plantaardige bronnen zoals vlaszaad- of lijnzaadolie. Voedingsmiddelen met ALA gebruiken is gezond en herstelt het omega-6/omega-3 onevenwicht van een typisch westers dieet. Natuurlijke ALA bronnen Plantaardige oliën rijk aan alfa-linoleenzuur (ALA): vlaszaadolie (= lijnzaadolie, 8.5 g ALA/eetlepel), walnotenolie (1.4 g ALA/eetlepel), raapzaadolie (= koolzaadolie, 1.3 g ALA/eetlepel) en sojaolie (0.9 g ALA/eetlepel). Groene groenten, wilde bessen of kruiden zoals postelein, waterkers, spinazie, veldsla, zurkel, groene kool, linzen, bonen, bosbessen, braambessen, bieslook, peterselie of munt. Verwerk ze in uw rauwkostslaatjes. Maak een vinaigrette met 1 eetlepel azijn + 2 eetlepels vlaszaadolie + een fijngesnipperd sjalotje. Sojaproducten zoals tofu (= tahoe), tempé, miso en sojascheuten. Eet af en toe een sojadessert als tussendoortje. Eet 1 tot 2 maal per week een handje vol walnoten of verwerk deze noten in brood, muesli, een dessert van verse kaas of een rauwkostslaatje. Walnoten zijn rijk aan ALA. Let wel op: het lichaam maakt uit ALA zelf een beetje EPA en DHA aan, maar deze omzetting is klein! Bevat uw dieet hoofdzakelijk ALA-rijke voedingsmiddelen dan is de lichaamseigen productie van EPA en DHA onvoldoende om te voorzien in uw dagelijkse behoefte. Daarom moeten EPA en DHA extra aangevoerd worden via andere voedingsmiddelen (vis of zeewieren) of een omega-3 supplement. Bovendien wordt tijdens de borstvoedingsperiode de omzetting van ALA naar EPA en van EPA naar DHA onderdrukt door prolactine, een hormoon dat de melkproductie regelt. De moeder moet tijdens deze periode een beroep doen op haar DHA-reserves ofwel voldoende DHA blijven innemen via de voeding (of omega-3 supplement). Plantaardige EPA en DHA Plantaardige bronnen van EPA en DHA zijn schaars en worden weinig gebruikt in de westerse keuken. Ze worden als groente geserveerd. Zeewieren 8 9
6 Omega-3 verrijkte voedingsmiddelen In de handel komen omega-3 verrijkte vleeswaren, zuivel en brood voor. Dikwijls zijn het ongezonde voedingsmiddelen (choco, salami, boterhamworst, koekjes) en leveren ze geen eerlijke bijdrage aan omega-3 vetzuren. Kies bewust en ga na of deze voedingsmiddelen ALA, EPA of DHA bevatten. De meeste voedingsmiddelenproducenten kiezen ervoor om alleen ALA toe te voegen (en ALA wordt in het lichaam onvoldoende omgezet naar EPA en DHA!). Kijk goed naar het etiket! Voedingsmiddelen verrijkt met omega-3: Omega-3 verrijkte smeer- en bereidingsvetten, omega-3 brood, omega-3 kaas of omega-3 yoghurt. Aan deze voedingsmiddelen worden ingrediënten of extracten met omega-3 vetzuren toegevoegd. Omega-3 verrijkte eieren, melk, vlees of charcuterie. Deze producten zijn afkomstig van dieren waarvan het voer werd verrijkt met vlaszaadjes en/of visolie. Omega-3 supplementen De enige manier om de vervuiling uit vissen te vermijden is volgens de Belgische Hoge Gezondheidsraad het innemen van zuivere, goed gecontroleerde supplementen (bv. visoliecapsules). Kies niet zomaar een visoliesupplement maar vraag advies aan uw apotheker of gezondheidsverstrekker. Van visoliesupplementen met een hoog percentage aan omega-3 vetzuren (75%, 90%, ) moet u de minste capsules innemen. Dit maakt uw omega-3 kuur eenvoudiger. Leveranciers moeten in principe de zuiverheid van hun visoliecapsules controleren. Vraag bij de aankoop van een visoliesupplement aan uw apotheker of gezondheidsverstrekker een analysecertificaat. Elke verpakking bevat een lotnummer. Per lot wordt een analyse uitgevoerd. Dit betekent dat u per lotnummer een nieuw analysecertifaat moet krijgen. Let erop dat u niet altijd hetzelfde papiertje met dezelfde standaardwaarden ontvangt. Kwaliteitsvolle visoliesupplementen dragen een APBlabel. Dit controlelabel wordt alleen gegeven aan voedingssupplementen die voldoen aan de hoogste kwaliteitsnormen. Op vraag van de APB (Algemene Pharmaceutische Bond) worden deze producten regelmatig aan hercontroles door de Belgische Dienst voor Geneesmiddelenonderzoek (DGO) onderworpen en dit garandeert de veiligheid van het product. U vindt deze visoliesupplementen bij uw apotheker. Visoliesupplementen met kabeljauwleverolie bevatten grote hoeveelheden vitamine A en D en zijn daarom verboden voor zwangere vrouwen. Vitamine A en vitamine D hebben we nodig maar grote hoeveelheden zijn schadelijk voor de ongeboren baby. Niet alle visoliesupplementen zijn gelijk. Sommige bevatten veel en andere weinig EPA en/of DHA. Voor vegetariërs zijn er omega-3 supplementen uit algen, ze bevatten hoofdzakelijk DHA (maar nauwelijks EPA). DHA (docosahexaeenzuur) is een omega-3 vetzuur uit vette vis (visolie), zeewieren en algen-olie. EPA (eicosapentaeenzuur) is een omega-3 vetzuur uit vette vis (visolie) een zeewieren. ALA (alfa-linoleenzuur) is een plantaardig omega-3 vetzuur van waaruit het lichaam een heel klein beetje EPA en DHA kan aanmaken (ALA EPA DHA), maar deze omzetting is onvoldoende om in de dagelijkse behoefte aan EPA en DHA te voorzien
7 eet dubbel zo gezond Wie zwanger is of borstvoeding geeft, moet rekening houden met speciale voedingsbehoeften, niet alleen voor essentiële vetzuren, maar ook voor mineralen en sporenelementen. Is eten voor twee zoals de volksmond vertelt nodig? Neen. Grotere porties op het menu plaatsen hoeft niet. Dubbel zo gezond eten is veel verstandiger. De principes van bestaande voedingsvoorlichtingsmodellen zijn de basis voor een gezonde en evenwichtige voeding. Ze blijven geldig tijdens de zwangerschap en borstvoedingsperiode. De aanbevelingen ondersteunen de groei van uw kind en beperken de kans op zwangerschapscomplicaties. Een samenvatting van de voedingsaanbevelingen en algemene weetjes over de zwangerschap volgen hieronder. Beweging Dagelijks minstens ½ uur matige lichaamsbeweging zoals wandelen, fietsen, zwemmen of aquagym. Dranken Gemiddeld 1,5 l per dag tijdens de zwangerschap en 2 l per dag tijdens de borstvoedingsperiode. Geef de voorkeur aan water. Thee, koffie en vetarme bouillon kunnen af en toe als afwisseling gebruikt worden. Let wel op: een zwangere vrouw mag dagelijks maximaal 300 mg cafeïne innemen. Dit komt overeen met 3 kopjes koffie of 6 kopjes groene Sencha thee per dag. Graanproducten en aardappelen Dit zijn de belangrijkste energieleveranciers omdat ze complexe koolhydraten leveren. Geef de voorkeur aan ongeraffineerde (volkoren) bronnen. Volkorenproducten bevatten meer voedingsvezels, vitaminen en mineralen dan geraffineerde soorten. Groenten Eet dagelijkse 300 g groenten. Ze bevatten voedingsvezels, vitaminen en mineralen. Variëren is de boodschap. Goede alternatieven voor verse groenten zijn soep of diepvriesgroenten. Geef rauwe groenten altijd een grondige wasbeurt. Tijdens de zwangerschap is uit eten gaan niet verboden maar in een restaurant kiest u bij voorkeur gekookte groenten. Fruit Levert voedingsvezels, vitaminen en mineralen. Eet dagelijks 2 tot 3 stukken fruit en gebruik verschillende soorten. Was het fruit voor u geniet van uw fruit-tussendoortje. Voedingsvezels verminderen de kans op constipatie, een probleem dat tijdens de zwangerschap vaak voorkomt. Extra foliumzuur is nodig voor en tijdens de zwangerschap om een open ruggetje (spina bifida) bij de baby te voorkomen. De toevoer van foliumzuur via voeding is onvoldoende. Daarom schrijft uw arts of gynaecoloog een supplement van 400 µg foliumzuur per dag voor (afzonderlijk of via een multivitamine & mineralensupplement). Goede natuurlijke bronnen van foliumzuur zijn spinazie, pindanoten, spruiten, broccoli en citrusvruchten. Andere benamingen voor foliumzuur zijn vitamine B9, B11 of M. Tijdens de zwangerschap is een extra inname van vitamine D, jodium en ijzer aan te raden
8 Melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten Leveren eiwitten, calcium en B-vitamines. Gebruik magere of halfvolle producten: elke dag 1 tot 2 sneden kaas (20-40 gram) en 3 tot 4 glazen gepasteuriseerde melk ( ml). Alternatieven voor melk zijn melkproducten of calciumverrijkte sojaproducten. Rauwe melk of producten op basis van rauwe melk zijn verboden tijdens de zwangerschap. De reden? Preventie van infectieziekten zoals toxoplasmose en listeriose. Zachte kazen zoals Mozarella, Brie en Camembert zijn bereid op basis van rauwe melk. Smeer- en bereidingsvet Deze voedingsmiddelen zijn belangrijk voor de aanbreng van energie, essentiële vetzuren (omega-3 en omega-6) en vetoplosbare vitamines (A,D, E en K). Plantaardige oliën behoren ook tot deze voedingsgroep. Gebruik 1 mespunt smeervet per snede brood en 1 eetlepel bereidingsvet per persoon voor een warme maaltijd. Restgroep Beperk het gebruik van voedingsmiddelen (chips, koekjes, frisdranken, ) die behoren tot de restgroep. Vlees, vis, eieren & vervangproducten Leveren eiwitten, vitaminen en mineralen (waaronder ijzer). Kies bij voorkeur mager vlees. Kies 2 maal per week voor vis, waarvan minstens 1 maal vette vis. Tijdens de zwangerschap en borstvoedingsperiode wordt per week maximaal 200 g vis aanbevolen (als 2 keer per week 100 g vis). Waardevolle vervangproducten voor vlees, vis of eieren zijn sojaproducten (tempé, tofu), peulvruchten en noten. Een nadeel van deze plantaardige alternatieven is dat ze geen vitamine B12 bevatten. Voorkom tijdens de zwangerschap infectieziekten zoals toxoplasmose of listeriose. Vermijd daarom de consumptie van rauwe dierlijke producten (rauw of ondoorbakken vlees, gerechten op basis van rauwe eieren en rauwe vis). Verwerk rauwe en bereide vleeswaren met afzonderlijke materialen (mes, snijplank, ). Lever en leverproducten bevatten veel vitamine A. Vermijd deze producten als u zwanger wenst te worden en tijdens de eerste drie maanden van de zwangerschap. Een overdosering van vitamine A vergroot de kans op afwijkingen bij de ongeboren baby. Deze informatieve brochure werd gerealiseerd in samenwerking met de wetenschappelijke adviesraad van Minami Nutrition. Wenst u meer informatie? Vraag raad aan uw arts of apotheker. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming van de uitgever. Ondanks alle aan de samenstelling van de tekst bestede zorg, kunnen noch de redactie, noch de wetenschappelijke adviesraad van Minami Nutrition, noch de medewerkers van Sint-Augustinus, noch de uitgever aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade, die zou kunnen voortvloeien uit enige fout die in deze uitgave zou kunnen voorkomen. Raadpleeg uw arts indien u vetzuursupplementen zou willen gebruiken voor de behandeling van een medisch probleem of wanneer u deze wil combineren met medicatie. Copyright teksten 2009 Verno Scientific Copyright illustraties 2009 Ilah Copyright vormgeving 2009 Jo Wyckmans V.U.: dr. Apr. Geert Vergote - Verno Scientific, Galgenbergstraat 50, 9290 Berlare
9 Met medewerking van versie: NL Gedrukt met milieuvriendelijke inkt op plantaardige basis
DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN.
GEZONDHEID INFOBLAD DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN. BRON: VIGeZ, 2011. De actieve voedingsdriehoek. De actieve voedingsdriehoek geeft je een idee
Nadere informatieDe voedingsmiddelendriehoek.
Hoofdstuk 8 De voedingsmiddelendriehoek. 1. De voedingsdriehoek invullen. 2. De drie maaltijden per dag opnoemen. 3. Zeggen wanneer we best drinken en hoeveel liter we drinken. 4. Tips opnoemen om gezond
Nadere informatieVoeding na transplantatie. 2013 Universitair Ziekenhuis Gent
Voeding na transplantatie 1 Algemene voedingsrichtlijnen Jemina Van Loo 24/06/2013 2 Inleiding Optimale gezondheid bereiken of bewaren 1) Medicatie 2) Gezonde voeding gezond gewicht gezonde voedingskeuzes
Nadere informatieVoedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes. diabetes gravidarum
Voedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes diabetes gravidarum 2 Deze brochure is bedoeld voor vrouwen met diabetes gravidarum. In deze brochure wordt informatie gegeven over o.a. de richtlijnen voor de
Nadere informatieVoedingsrichtlijnen zwangerschap
Voedingsrichtlijnen zwangerschap Hoera! Je bent zwanger. Een nieuwe tijd breekt aan. Wat gaat deze zwangerschap brengen? Hoe zorg je dat je baby goed groeit? Hoe blijf je zelf fit tijdens je zwangerschap?
Nadere informatieMorDHA. MorEPA. Omega-3 is een belangrijke bouwsteen in de ontwikkeling van de hersenen
MorDHA MorEPA MorDHA Omega-3 is een belangrijke bouwsteen in de ontwikkeling van de hersenen Onze westerse voeding is rijk aan omega-6 vetzuren, maar bevat te weinig omega-3 vetzuren. Hierdoor ontstaat
Nadere informatieU hoeft geen acrobaat te zijn om uw cholesterol in evenwicht te houden
U hoeft geen acrobaat te zijn om uw cholesterol in evenwicht te houden MorEPA cholesterol Behoud van een gezonde cholesterolspiegel* *Monacolin K uit rood gefermenteerde rijst draagt bij tot de instandhouding
Nadere informatieVoeding in de zwangerschap
Voeding in de zwangerschap Verloskunde Beter voor elkaar 1 2 Gezonde voeding Een gezonde leefstijl is belangrijk, vooral nu u in verwachting bent. Daarbij hoort gezonde voeding. Eten voor twee is niet
Nadere informatieVoorkom Zwangerschapsdiabetes
Voorkom Zwangerschapsdiabetes Steeds meer zwangere vrouwen krijgen zwangerschapsdiabetes (zwangerschapssuiker). Deze folder geeft informatie over gezond eten en bewegen tijdens zwangerschap. Wat is zwangerschapsdiabetes?
Nadere informatieGezond eten met de actieve voedingsdriehoek
Gezond eten met de actieve voedingsdriehoek De actieve voedingsdriehoek Gezond eten is makkelijker dan je denkt. Zeker met de actieve voedingsdriehoek. Het is een handige wegwijzer over eten en bewegen
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Vetten zijn gezond en noodzakelijk laat je niets wijsmaken Vet heeft een slecht imago en dat is vreemd omdat vet noodzakelijk is en zeker niet alleen maar slecht is en het het is niet iets wat je zoveel
Nadere informatieZwangerschap. Wat kun je wel en niet eten?
Zwangerschap Wat kun je wel en niet eten? Gezond zwanger Tijdens je zwangerschap is goed eten belangrijk. Je baby gebruikt namelijk de voedingsstoffen uit jouw eten om te groeien. Jullie hebben dus samen
Nadere informatieEet, drink en. beweeg!
Eet, drink en. beweeg! WAAROM? Gezond eten en regelmatig bewegen gaan hand in hand. Door een gevarieerde voeding te combineren met voldoende lichaamsbeweging zorgen we ervoor dat we het risico op allerlei
Nadere informatieOmega-3 vetzuren: wat... waarom... waar...
Omega-3 vetzuren: wat... waarom... waar... Op uw gezondheid! U bent baas over uw eigen lichaam. Gelukkig maar. Dat brengt natuurlijk een zekere verantwoordelijkheid met zich mee. Alles wat u eet en drinkt
Nadere informatieGezonde voeding. Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat Ieper N Diensthoofd keuken
Gezonde voeding Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper 40.049N 20171110 www.yperman.net 057 35 35 35 info@yperman.net Diensthoofd keuken Een gezonde voeding is een voeding die alle essentiële
Nadere informatieHet beste van de beste Omega s
Het beste van de beste Omega s Een nieuwe generatie van Eco-vriendelijke visoliën Wat zijn rtg? Dankzij rtg (r-triglyceride) 70% meer opneembaarheid ivg met andere visoliën Gezondheidsbeweringen Eén softgel
Nadere informatieEet evenwichtig en beweeg voldoende met de actieve voedingsdriehoek
Eet evenwichtig en beweeg voldoende met de actieve voedingsdriehoek www.vigez.be Wat is de actieve voedingsdriehoek? De actieve voedingsdriehoek geeft je een idee van wat je dagelijks zou moeten eten.
Nadere informatieDe actieve voedingsdriehoek. VIGeZ 2012
De actieve voedingsdriehoek VIGeZ 2012 De actieve voedingsdriehoek Geeft weer - Wat je dagelijks zou moeten eten - Hoeveel je best beweegt Voor iedereen vanaf 6 jaar De actieve voedingsdriehoek Is gebaseerd
Nadere informatieOmega-3 vetzuren, ik heb ze nodig!
De misvattingen rond omega-3 en het belang van vetzuren helder toegelicht. Omega-3 vetzuren, ik heb ze nodig! Gratis brochure voor wie bewust wil omgaan met voeding en gezondheid. Test uw basiskennis STELLING
Nadere informatieVitaminen en mineralen. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg
Vitaminen en mineralen Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Vitaminen 3 Mineralen 4 Voeding 4 Dagelijkse behoefte 4 Wanneer extra vitaminen gebruiken
Nadere informatieGezonde voeding. Dinsdag 30 mei 2017 Diëtisten Delphine Deleu & Lore Bulcaen
Gezonde voeding Dinsdag 30 mei 2017 Diëtisten Delphine Deleu & Lore Bulcaen Delphine Deleu Bachelor in de voedings-en dieetkunde in Gent (Vesalius) 10 jaar diëtiste: waarvan 2 jaar in bijberoep en 8 jaar
Nadere informatieVOEDING OP DE BUURDERIJ
VOEDING OP DE BUURDERIJ De voeding op de Buurderij voldoet aan de richtlijnen Gezonde Voeding van het Voedingscentrum. Per 1 januari 2018 is er gemiddeld 6,60 beschikbaar per bewoner per dag voor het eten.
Nadere informatiegezond zwanger met vitamines en mineralen
gezond zwanger met vitamines en mineralen Vitamines en mineralen: we kunnen geen dag zonder We weten dat we ze elke dag nodig hebben. Maar wat zijn het nu eigenlijk? Vitamines en mineralen zijn voedingsstoffen
Nadere informatieAfdeling diëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes
Afdeling diëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes Telefoonnummer: 0344 674285 Zwangerschapsdiabetes (= diabetes gravidarum) is een vorm van diabetes mellitus die tijdens de zwangerschap ontstaat en meestal
Nadere informatieWat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar
Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Gezonde leefstijl Ben jij benieuwd hoe je gezond kunt eten? Daar kan de Schijf van Vijf je bij helpen. Door iedere dag producten uit
Nadere informatieEET JE ZWANGER! 1 0 T I P S O M J O U W V R U C H T B A A R H E I D T E V E R B E T E R E N. Charlotte te Gussinklo
EET JE ZWANGER! 1 0 T I P S O M J O U W V R U C H T B A A R H E I D T E V E R B E T E R E N Charlotte te Gussinklo 2017, Charlotte te Gussinklo Gezond Zwanger Praktijk www.gezondzwangerpraktijk.nl Alle
Nadere informatielyondellbasell.com Eet dit Dat niet Verbeter je gezondheid
Eet dit Dat niet Verbeter je gezondheid Verander je keuzes, verander je leven Deze presentatie heeft als doel om u betere beslissingen te laten nemen m.b.t. voeding om zo uw gezondheid te verbeteren. Belangrijke
Nadere informatieDieet bij zwangerschapsdiabetes
Dieet bij zwangerschapsdiabetes De arts heeft u verteld dat u zwangerschapsdiabetes hebt. In deze folder leest u wat dit is en wat u hier met een dieet zelf aan kunt doen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens
Nadere informatieVOEDING OP DE BUURDERIJ
VOEDING OP DE BUURDERIJ De voeding op de Buurderij voldoet aan de richtlijnen Gezonde Voeding van het Voedingscentrum. Per 1 januari 2018 is er gemiddeld 6,60 beschikbaar per bewoner per dag voor het eten.
Nadere informatieGEZONDE VOEDING! Linda Verhaegh, diëtist De Zorggroep Groene Kruis Voeding en Dieet
GEZONDE VOEDING! Linda Verhaegh, diëtist De Zorggroep Groene Kruis Voeding en Dieet Stelling 1 BMI is hetzelfde als vetpercentage BMI is hetzelfde als vetpercentage BMI meet je door gewicht (kg) / lengte²
Nadere informatieGEZONDE VOEDING. Duur 90 min.
GEZONDE VOEDING Doelstelling de deelnemers verwoorden waarom we voeding nodig hebben de deelnemers verwoorden dat onze voedingskeuze gevarieerd moet zijn de deelnemers werken samen Duur 90 min. Materiaal
Nadere informatieMeloen Abrikozen. Blauwe bessen Bramen. Perziken Cranberries. Nectarines Zwarte bessen. Frambozen
LEEF PUUR NATUUR 1 Hieronder vind je de hele lijst van alle koolhydraatarme producten die je mag eten. Print de lijst uit en hang hem op je koelkast. Zo kun je altijd even snel kijken of dat wat je wilt
Nadere informatieVerwen uw hart, hersenen en botten met het beste van het beste
Verwen uw hart, hersenen en botten met het beste van het beste EcOmega s Omega-3 in een complex van vier sterke nutriënten 1200 mg omega-3 + 1000 IE vitamine D 950 mg omega-3 De beste, zuiverste en veiligste
Nadere informatieVoeding voor goed herstel na operatie
Voeding voor goed herstel na operatie Inhoud 1. Vermijd snel gewichtsverlies, eet gezond 3 2. Nuchter voor de operatie? 3 3. Voeding na de operatie 4 4. Neem voldoende melkproducten, groenten en fruit!
Nadere informatieVoeding bij borstkanker. Drs. Rianne van Lieshout Diëtist Paramáx, Máxima Medisch Centrum 3 oktober 2012
Voeding bij borstkanker Drs. Rianne van Lieshout Diëtist Paramáx, Máxima Medisch Centrum 3 oktober 2012 Voeding en borstkanker Antioxidanten, het wondermiddel tegen kanker? Anti-oxidanten helpen kanker
Nadere informatieMorEPA gold. De gouden standaard om fit te blijven* * Vitamine C, foliumzuur en vitamine B12 dragen bij tot de vermindering van vermoeidheid
MorEPA gold De gouden standaard om fit te blijven* * Vitamine C, foliumzuur en vitamine B12 dragen bij tot de vermindering van vermoeidheid 2 Deze brochure geeft u alvast tips om op elke leeftijd zo gezond
Nadere informatie10 KEER GEZOND EET GROENTEN
10 KEER GEZOND 10 KEER GEZOND Er zijn volgens ons tien regels waar het voedingspatroon van elke sporter of niet-sporter dagelijks aan zou moeten voldoen. Deze richtlijnen zijn grotendeels gebaseerd op
Nadere informatieEiwitbeperkt dieet. Over een eiwitbeperkt dieet. Almere, Dieetadvies voor: Eiwitbeperkt à gram eiwit per dag
Eiwitbeperkt dieet Almere, Dieetadvies voor: Eiwitbeperkt à gram eiwit per dag Natriumbeperkt à 2400 mg natrium per dag (6 gram zout) Over een eiwitbeperkt dieet U heeft het advies gekregen een eiwitbeperkt
Nadere informatie12-11-2012. De fysiologische basis van de melkproductie. De fysiologische basis van de melkproductie. Hormonen tijdens lactatie
De fysiologische basis van de melkproductie Anita Badart, diëtist / lactatiekundige IBCLC Moedermelk; Aandachtspunten hoe? hoeveel? samenstelling? De fysiologische basis van de melkproductie Lactose Vetten
Nadere informatieG e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf
G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf De Schijf van Vijf in het kort Om fit en gezond te leven is het belangrijk om gezond te eten. Gezond eten is samen met voldoende bewegen dé basis voor een
Nadere informatieVEILIGHEID. 5. TBM Maart 2014
VEILIGHEID 5. TBM Maart 2014 TBM: Gezond op het werk * Aan de hand van een Quiz * Verdeel de Quiz kaart de dag voor de TBM * Verzamel voor de start van de TBM de kaarten en steek deze in een omslag met
Nadere informatieWat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips
Vetten 1 Onderwerpen Wat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips 2 Wat zijn vetten? Vetten zijn naast eiwitten en koolhydraten, een van de drie
Nadere informatieLoes Neven, Erika Vanhauwaert en Krista Morren BEWUST ETEN KIEZEN, KOPEN EN KLAARMAKEN
Loes Neven, Erika Vanhauwaert en Krista Morren KIEZEN, KOPEN EN KLAARMAKEN DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK GROEP PER GROEP WEETJE DEHYDRATEREND EFFECT VAN ALCOHOL EN KOFFIE Alcoholische dranken hebben een
Nadere informatieOndervoeding: een miskend probleem
Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! Ondervoeding: een miskend probleem Dienst Kwaliteit E-mail: info@jessazh.be Tel: 011 28 91 11 Jessa Ziekenhuis vzw Maatschappelijke
Nadere informatieRESTENRIJKE VOEDING. Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat Ieper N
RESTENRIJKE VOEDING Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper 40.019N 20170720 www.yperman.net 057 35 35 35 info@yperman.net Diensthoofd keuken Om een dagelijks een goede darmwerking en gezonde
Nadere informatieVoeding en reumatoïde artritis. - Zelf een steentje bijdragen -
Voeding en reumatoïde artritis - Zelf een steentje bijdragen - Inhoud Inleiding 3 Reumatoïde artritis beter begrijpen 5 Reumatoïde artritis en voeding: wat zegt de wetenschap? 6 Zelf aan de slag: praktische
Nadere informatieInfobrochure. Laxerende voeding. Dienst: pediatrie Tel: 011 826 341. mensen zorgen voor mensen
Infobrochure Laxerende voeding Dienst: pediatrie Tel: 011 826 341 mensen zorgen voor mensen Contactgegevens dieetafdeling: Sarah Timmers: 011 826 043 Evelien Truijen: 011 826 057 2 Titel Laxerende voeding:
Nadere informatieWaarom eet je eigenlijk vegetarisch?waar haal je je eiwitten vandaan?zijn die schoenen van leer?is vegetarisme een volwaardige voeding?
Vegetarisme Waarom eet je eigenlijk vegetarisch?waar haal je je eiwitten vandaan?zijn die schoenen van leer?is vegetarisme een volwaardige voeding? Vegetarisme is een voedingsgewoonte die meer en meer
Nadere informatieHet preoperatieve dieet voor een obesitas operatie Obesitas Centrum Waregem O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis
Het preoperatieve dieet voor een obesitas operatie Obesitas Centrum Waregem O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis Inleiding Deze folder geeft u informatie over het dieet dat u moet volgen voorafgaande aan een
Nadere informatieVoeding voor goed herstel na operatie
Voeding voor goed herstel na operatie Inhoud 1. Vermijd snel gewichtsverlies en eet gezond! 4 2. Nuchter voor de operatie? 4 3. Voeding na de operatie 5 4. Neem voldoende melkproducten, groenten en fruit!
Nadere informatiegezond zijn, gezond blijven met vitamines en mineralen
gezond zijn, gezond blijven met vitamines en mineralen Vitamines en mineralen: we kunnen geen dag zonder We weten dat we ze elke dag nodig hebben. Maar wat zijn het nu eigenlijk? Vitamines en mineralen
Nadere informatieHET LEVERSPAREND DIEET
HET LEVERSPAREND DIEET Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper 40.031N 20170720 www.yperman.net 057 35 35 35 info@yperman.net Diensthoofd keuken Veel vet en moeilijk verteerbaar voedsel prikkelt
Nadere informatieHet leversparend dieet
Het leversparend dieet Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper 40.031N 20171109 www.yperman.net 057 35 35 35 info@yperman.net Diensthoofd keuken Veel vet en moeilijk verteerbaar voedsel prikkelt
Nadere informatieVoedingsadviezen. Diëtetiek. Bij zwangerschapsdiabetes
Diëtetiek Voedingsadviezen Bij zwangerschapsdiabetes Inleiding U heeft van uw behandelend arts vernomen dat u zwangerschapsdiabetes heeft. U heeft tijdens uw bezoek aan de diëtist al de voedingsadviezen
Nadere informatiegezond zwanger met vitamines en mineralen
gezond zwanger met vitamines en mineralen Vitamines en mineralen: we kunnen geen dag zonder We weten dat we ze elke dag nodig hebben. Maar wat zijn het nu eigenlijk? Vitamines en mineralen zijn voedingsstoffen
Nadere informatieZwangerschap: Voedings- en leefstijladvies
Dienst Gynaecologie Verloskunde Informatie voor de patiënte Zwangerschap: Voedings- en leefstijladvies Het hebben van een gezonde levensstijl met een gebalanceerde en gevarieerde voeding, voldoende fysieke
Nadere informatieHet programma. De boodschappenkar. Even voorstellen: Door de bomen het bos niet meer zien? Feiten en fabels
De boodschappenkar Door: Anne Mesman-de Winter, Diëtist Het programma over goede voeding Informatie over de Richtlijnen goede voeding Hoe ziet volgens u een gezond boodschappenmandje eruit? Toelichting
Nadere informatieVOEDSELCONSUMPTIEPEILING
VOEDSELCONSUMPTIEPEILING 2014-2015 RAPPORT 4: DE CONSUMPTIE VAN VOEDINGSMIDDELEN EN DE INNAME VAN VOEDINGSTOFFEN Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance
Nadere informatieDiëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes
Diëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes (= diabetes gravidarum) is een vorm van diabetes mellitus die tijdens de zwangerschap ontstaat en meestal na de bevalling weer verdwijnt.
Nadere informatieNieuwe wegen naar gezonde voeding
Nieuwe wegen naar gezonde voeding 1 Wat eten we en wordt het beter? Matthijs van den Berg Hoofd van het Centrum Voeding, Preventie en Zorg bij het RIVM. 2 Wat eten we en wordt het beter? Matthijs van den
Nadere informatieWie ben ik? Naam: Maud van der Meer. Plaats: Eindhoven. Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige
Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer Plaats: Eindhoven Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige Workshop voeding Doel Basisvoeding Van theorie naar praktijk Sportspecifieke
Nadere informatieDe actieve voedingsdriehoek, de voedingszandloper en my plate
De actieve voedingsdriehoek, de voedingszandloper en my plate Gezonde voeding en het promoten van voldoende lichaamsbeweging is en blijft belangrijk in het geven van advies naar een gezonde levensstijl.
Nadere informatiedé formule tot een perfect evenwicht
dé formule tot een perfect evenwicht Waarom? Minami biedt omega-3 voedingssupplementen met een heel hoge concentratie, waarvan de voordelen en de effecten wetenschappelijk onderbouwd zijn. Dé formule tot
Nadere informatieDe actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen. De kinderen kunnen reflecteren over hun eigen eetgewoonten.
Infofiche 1 Doelstellingen De leerlingen kennen de basisprincipes van een gezonde voeding en zien het belang in van een evenwichtige en gevarieerde voeding. De leerlingen weten aan welke voedselgroepen
Nadere informatieVoedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes
DIETETIEK Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes Bij de behandeling van zwangerschapsdiabetes hoort een voedingsadvies. Vaak zijn maar een paar aanpassingen nodig in de voeding om nadelige gezondheidsgevolgen
Nadere informatie10 tips voor een gezond eetpatroon
10 tips voor een gezond eetpatroon Vermageringsdieet weinig eten Eet voldoende laag-energetisch voedingsmiddelen: Vermijd hoog-energetische voedingsmiddelen: de meeste soorten groenten de meeste verse
Nadere informatieVoeding en sport. 31 oktober 2012 RedFed - Carmen Lecluyse
Voeding en sport 31 oktober 2012 RedFed - Carmen Lecluyse Inhoud 1. Actieve voedingsdriehoek 2. Aanbevelingen 3. Praktische tips 4. Energiebehoefte 5. Etiket lezen 6. Reclame 7. Fabels en feiten Voeding
Nadere informatieH.40025.0416. Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding
H.40025.0416 Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding Inleiding Een gezond voedingspatroon is voor iedereen van belang. Gezonde voeding levert de energie en de voedingsstoffen die uw lichaam
Nadere informatieDe actieve voedingsdriehoek
De actieve voedingsdriehoek om dagelijks evenwichtig te eten en voldoende te bewegen Wat is de actieve voedingsdriehoek De actieve voedingsdriehoek geeft een idee van wat je dagelijks zou moeten eten om
Nadere informatieDiabetes mellitus. Victoza en voeding
Diabetes mellitus Victoza en voeding In het kort Wat is diabetes? Diabetes mellitus wordt in de volksmond ook wel suikerziekte genoemd. Bij Diabetes mellitus is er geen of onvoldoende insuline beschikbaar
Nadere informatieVakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist
Vakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist Inhoud 1 Vakantiebestemmingen 2 Wat is gezonde voeding? 3 Energieleveranciers en functies 4 Energiebalans op vakantie 5 Weet
Nadere informatieSchijf van Vijf-spel. Opdracht 4C. Opdracht
Opdracht 4C Schijf van Vijf-spel Opdracht Doel: Introductie: 15 min. Opdracht 1: Opdracht 2: Kinderen worden bewust gemaakt van wat gezonde basisvoeding is. Dit zijn producten uit de Schijf van Vijf. Als
Nadere informatieGezonde leefstijl, hoe pak je dit op?
Gezonde leefstijl, hoe pak je dit op? Jolande van Teeffelen, diëtist Van de mensen met OSAS heeft 90% overgewicht Vetafzetting door overgewicht kan obstructie van de luchtweg veroorzaken. Maar de apneu
Nadere informatieGezonde voeding voor 75-plussers
metabole en cardiovasculaire aandoeningen info voor de patiënt Gezonde voeding voor 75-plussers UZ Gent, Dienst Geriatrie Gezonde voeding voor 75-plussers Inleiding Inleiding De actieve voedingsdriehoek
Nadere informatieDiëtetiek VOEDING EN ZWANGERSCHAPSDIABETES
Diëtetiek VOEDING EN ZWANGERSCHAPSDIABETES PATIËNTENVOORLICHTING Ziekenhuis Rivierenland 2 Zwangerschapsdiabetes (= diabetes gravidarum) is een vorm van diabetes mellitus die tijdens de zwangerschap ontstaat
Nadere informatieVoedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog
Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus Bij gebruik van GLP-1-analoog Aangezien u lijdt aan Diabetes mellitus, type 2 (oftewel ouderdomsdiabetes) én overgewicht hebt, heeft de arts u een behandeling met zogenaamd
Nadere informatieKieskeurig dossier: De Actieve voedingsdriehoek
Kieskeurig dossier: De Actieve voedingsdriehoek VIGeZ, 2013 1 INLEIDING Leren over gezonde voeding Om kinderen en jongeren aan te leren wat een evenwichtige voeding inhoudt en hoe ze dit in de praktijk
Nadere informatieDieetadviezen bij wondgenezing
Dieetadviezen bij wondgenezing Diëtetiek Bereikbaarheid afdeling Diëtetiek Amphia Ziekenhuis: Locatie Langendijk, Molengracht, Pasteurlaan: (076) 595 30 75 Algemeen telefoonnummer Amphia Ziekenhuis: (076)
Nadere informatieDe fysiologische basis van de melkproductie. Anita Badart, diëtist / lactatiekundige IBCLC
De fysiologische basis van de melkproductie Anita Badart, diëtist / lactatiekundige IBCLC De fysiologische basis van de melkproductie Moedermelk; hoe? Moedermelk; hoeveel? Moedermelk; samenstelling? Aandachtspunten
Nadere informatieGrafiek 1: Aanbeveling versus huidige inname. Gemiddelde aanbeveling per dag (ADH) voor volwassenen (19-59 jaar) 2 (uitgedrukt als 100 %)
1 2 Grafiek 1: Aanbeveling versus huidige inname 3 g groenten 2 stukken (of 25 g) fruit minstens 5 sneetjes (of 175 g) bruin brood of volkorenbrood 141 g of 47 % van de ADH (214 g incl. soepen en sappen)
Nadere informatieIJZERVERRIJKTE VOEDING
IJZERVERRIJKTE VOEDING 278 Inleiding We weten het allemaal van Popeye: van ijzer wordt een mens sterk. IJzer is een stof die een belangrijke functie in het lichaam vervult. Het is een bestanddeel van hemoglobine,
Nadere informatieDIABETES TYPE 2. De ziekte van de toekomst?!
DIABETES TYPE 2 De ziekte van de toekomst?! Inleiding 1. Wat is diabetes 2. Wat loopt er mis 3. Wie loopt er risico 4. Wat zijn de mogelijke gevolgen 5. Meest voorkomende klachten 6. Behandelen en/of voorkomen
Nadere informatieGezonde voeding op het werk
Gezonde voeding op het werk Gezonde voeding op het werk Versie: 01/08/2012 Pagina 1 van 8 GEZONDE VOEDING OP HET WERK 1.Inleiding. Gezonde voeding. Gezonde voeding is voeding die alle voedingstoffen (eiwitten,
Nadere informatieGezonde Voeding Tips
Gezonde Voeding Tips Waarom is een gezond dieet zo belangrijk? A) Voorkom risico s op aandoeningen Weet je dat de meeste aandoeningen kunnen worden voorkomen? Voorbeelden hiervan zijn:» Hartaandoeningen»
Nadere informatieVoeding na kanker. Weer genieten van het leven
Voeding na kanker Weer genieten van het leven Inhoud Weer genieten van het leven... 3 Voedingsproblemen die blijven... 4 Welk verband tussen voeding en kanker?... 4 Voeding na kanker... 5 Specifieke tips
Nadere informatieZ O U T : TOP? ZOUT : STOP!
ZOUT : STOP! ZOUT : TOP? Zout, wat is dat nu eigenlijk? In feite is het zout dat we in onze voeding gebruiken natriumchloride of NaCl. Het element dat in deze formule voor problemen zorgt, is het natrium.
Nadere informatieGezond eten als je zwanger wilt worden
Gezond eten als je zwanger wilt worden Auteur: Voedingscentrum Gezond eten is belangrijk, zeker als je zwanger wilt worden. Dit informatieblad bevat algemene tips en informatie over gezond eten. De tips
Nadere informatieAfdeling Diëtetiek. Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes
Afdeling Diëtetiek Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes Inleiding Zwangerschapsdiabetes (diabetes gravidarum) is een vorm van diabetes die tijdens de zwangerschap ontstaat en meestal na de bevalling
Nadere informatiePLUSEPA MorEPA. Verbetert de concentratie en is goed voor de gemoedstoestand
Een positieve stemming? Geconcentreerd blijven? Q PLUSEPA MorEPA Verbetert de concentratie en is goed voor de gemoedstoestand Slechts één capsule per dag voorziet u van de hoogst mogelijke EPA-concentratie
Nadere informatieRegelmatig bewegen in combinatie met een evenwichtige voeding draagt bij tot het behoud van gezondheid en een goede fitheid.
Groep 1 Lichaamsbeweging Regelmatig bewegen in combinatie met een evenwichtige voeding draagt bij tot het behoud van gezondheid en een goede fitheid. Minimum 30 minuten beweging per dag, dit hoeft geen
Nadere informatieTrainen is 1 ding VOEDING EN SPORT. 2 november 2013 Carmen Lecluyse. Voeding en sport - Carmen Lecluyse. maar er komt meer bij kijken
2 Trainen is 1 ding VOEDING EN SPORT 2 november 2013 Carmen Lecluyse 3 4 maar er komt meer bij kijken 1 5 6 Inhoud Actieve voedingsdriehoek (1) 7 8 1. Actieve voedingsdriehoek 2. Aanbevelingen 3. Praktische
Nadere informatieHoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor vetten
Hoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor vetten Dit hoofdstuk bevat zeven vragen Hoofdstuk 1 gaat over het belang van een gezond voedingspatroon en de rol van vetten hierin. Na bestudering van dit hoofdstuk
Nadere informatieGezond zwanger... 2. Medicijnen... 4 Orgaanvlees... 4 Rauwemelkse producten... 4 Rauwe eieren... 4 Rauw vlees en kattenontlasting...
Contents Gezond zwanger... 2 DOEN!... 2 Drink veel vocht.... 2 Eet elke dag verse groenten en fruit.... 2 Slik dagelijks foliumzuur.... 2 Slik een multivitamine speciaal voor zwangeren.... 2 Zorg voor
Nadere informatieCHOLESTEROLARME VOEDING
CHOLESTEROLARME VOEDING Vers fruit Net zoals groenten bevat fruit geen cholesterol en is het rijk aan vezels. De energiewaarde van fruit is afhankelijk van de hoeveelheid suiker. Zo zijn druiven, bananen,
Nadere informatieSamenvatting resultaten voedselconsumptiepeiling 2014
Samenvatting resultaten voedselconsumptiepeiling 2014 De resultaten van de VCP 2014 werden in september 2016 gepubliceerd. Een samenvattend overzicht van de resultaten, en een vergelijking met enkele resultaten
Nadere informatiedé formule tot een perfect evenwicht PLUS
dé formule tot een perfect evenwicht PLUS Dé formule tot een perfect evenwicht PLUS 2 Waarom? Minami biedt omega-3 voedingssupplementen met een heel hoge concentratie, waarvan de voordelen en de effecten
Nadere informatieDienstverlenende werkzaamheden Les 7
Dienstverlenende werkzaamheden Les 7 voedingsadvies Julie hebben in les 1 al een voedingsdagboek moeten invullen en in les drie heb je als het goed is geleerd hoe de schijf van vijf werkt. Met deze kennis
Nadere informatieSensitivity Control Diet voor de hond
SENSITIVITY CONTROL DIET Bij de behandeling van voedselovergevoeligheid zal uw dierenarts uw hond of kat een speciale dieetvoeding voorschrijven. Royal Canin Sensitivity Control Diet is speciaal ontwikkeld
Nadere informatieKERN GEZOND KRAMEN GEZONDE VOEDING
KERN GEZOND KRAMEN GEZONDE VOEDING IN HET KRAAMGEZIN Wie ben ik Gewichtsconsulent met de specialisatie kinderwens, zwangerschap, moederschap en kinderen 0-4 jaar. Maatschappelijk werk achtergrond Wat Voedingsadvies
Nadere informatie