s-gravenzande & Heenweg Monster Poeldijk & Ter Heijde

Transcriptie

1 Wetenswaardigheden uit de geschiedenis van de Gemeente Westland en haar elf kernen. De Lier s-gravenzande & Heenweg Monster Poeldijk & Ter Heijde Naaldwijk Honnselersdijk & Maasdijk Wateringen & Kwintsheul Gemeente Westland 1

2 In 2004 zijn de gemeenten De Lier, s-gravenzande, Monster, Naaldwijk en Wateringen samengegaan in de nieuwe gemeente Westland. Omdat er in de gemeente veel glastuinbouwbedrijven zijn, staat zij ook bekend als de 'glazen stad' en 'de tuin van Europa' Uit verschillende bodemvondsten blijkt dat het Westland al ver vóór de Romeinse tijd bewoond is geweest, hoewel het gebied toen moerassig was en slechts op enkele plaatsen droog genoeg voor bewoning. Het Westland werd vaak overspoeld door het zeewater. Daarom legde men eenvoudige dijkjes aan. Later vormden zich kleine nederzettingen die in de loop der jaren uitgroeiden tot de voormalige plaatsen in het Westland: Naaldwijk, Honselersdijk, Maasdijk, s-gravenzande, Heenweg, Monster, Poeldijk, Ter Heijde, Wateringen, Kwintsheul en De Lier In de middeleeuwen was in het Westland veel ruzie tussen machtige heren. Tijdens de vijftiende-eeuwse Hoekse en Kabeljauwse twisten bestreden adellijke geslachten als die van Naaldwijk en van Polanen elkaar fel. Hun kastelen stonden onder meer in Wateringen, Monster en Naaldwijk. Na de middeleeuwen behield het gebied een landelijk karakter. Ter Heijde en Maasdijk lagen aan open water en de bewoners waren vaak vissers. In de rest van het Westland was vooral landbouw; daarnaast was er vlasteelt in De Lier en fruitteelt in Wateringen, Naaldwijk en Monster. Door onderlinge concurrentie gedreven zochten de Westlanders betere landbouwmethoden. Vanaf 1850 begon men, om de oogst te beschermen, groenten en fruit eerst onder glas en achter muren te verbouwen, later in glazen warenhuizen. In het begin van de twintigste eeuw beleefde de Westlandse druif zijn glorietijd. 2

3 WESTLAND BC before christ = voor christus 5500 BC Omstreeks 5500 v.chr. is het Westland een waddengebied. Daaromheen lagen kwelders BC Omstreeks 4100 v.chr. is een groot deel van West-Nederland inclusief een deel van het Westland weer veranderd in zoutwater en waddengebied BC Na vermindering van de zeespiegelstijging vormen zich omstreeks 3800 v.chr. langs de kust bij het Westland langwerpige strandwallen.(lage duinen) 2100 BC Omstreeks 2100 v.chr. heeft zich vrijwel in heel het Westland een veenpakket gevormd BC Omstreeks 2000 v. Chr. Zij er in dat veengebied eb en vloedrivieren ontstaan zoals de Gantel en de Lee. Vanuit de Maas drongen die ver het land in. Ze liepen vol bij vloed en gedeeltelijk leeg bij eb.daardoor lieten ze veel slib en zand achter BC Vanaf 300 jaar v. Chr.stromen de Lee en de Gantel e.d. op de plaats waar ze nu nog stromen De Romeinen hebben reeds bezittingen tussen Naaldwijk en Monster De Romeinse veldheer Corbulo laat door zijn soldaten een gracht graven die bijna zeker via Kwintsheul en Wateringen heeft gelopen Tot het jaar 270 na Chr. ligt aan de tegenwoordige Wateringseweg een Romeinse nederzetting Een langdurige overstroming brengt een laag zeeklei over bijna de gehele streek. Deze grondlaag wordt het Westlanddek genoemd Aanleg van een lengtebedijking langs de Gantel en de andere rivierarmen Het Westland wordt door een grote overstromingsramp geteisterd Periode waarin veel Westlandse dijken worden aangelegd Stormvloeden overstromen in het Westland het gebied van de Booma en de Gantel Vanaf die tijd is het tegenwoordige Westland ontstaan. De graven van Holland wonen in 's-gravenzande en geven de plaats stadsrechten. Zij bedijken grote delen van hun gebied. Onder hun leiding wordt de Maasdijk aangelegd. Voor al daardoor is het tegenwoordige Westland ontstaan. De heren van Naaldwijk,Polanen en Van der Woerd krijgen grote delen van 't Westland in erfleen Rond deze tijd ontstaat het Hoogheemraadschap Delfland. Door de brand in 1536 te Delft is het juiste jaartal niet bekend. Het Hoogheemraadschap regelt de waterbeheersing en de bedijking In deze periode worden er kloosters gebouwd Veel zand van de oude duinen wordt gegraven en weer gebruikt voor ophoging van lage gebieden In het Westland wordt al fruit voor omliggende steden geteeld Jonkvrouwe Machteld van Aremberg wordt beleend met de Westlandse goederen Gravin Margaretha van Aremberg wordt ingehuldigd en neemt de bezittingen in het Westland over Alle R.K. kerken worden door de Protestanten overgenomen. De R.K. gelovigen mogen alleen in schuilkerken bij elkaar komen Voor de laatste maal worden in het Westland door Spaanse troepen geroofd. Alle molend worden vernield Het Westland is definitief bevrijd van de Spaanse troepen. 3

4 Frederik Hendrik koopt van de erven van de graaf van Aremberg voor ponden een belangrijk deel van het Westland. In Honselersdijk bouwt hij zijn paleis op de plaats van het oude kasteel Honselersdijk De trekschuit is vanuit het Westland een belangrijke verbinding met de omringende steden Pastoor Franciscus Verburch wordt pastoor van het hele Westland Het Westlanddek wordt opgehoogd met van de oude duinen afgegraven zand. Door het afgraven van de vrij uitgestrekte oude duinen krijgt het Westland een ander aanzien In het Westland komt de druiventeelt op gang De Westlandse bezittingen van de erven van Koning Stadhouder Willem III gaan over aan de koning van Pruisen Oudste vermelding van een fruitmuur in de Westlandse tuinbouw Abraham Douglas wordt door Frederik Hendrik II van Pruisen als baljuw en schout benoemd in Naaldwijk, Honselersdijk,Honderdland, Oranjepolder, Wateringen, 's-gravenzande en Zandambacht Het Westland is vooral een veeteelt, en landbouwstreek. Daarnaast is er veel fruitteelt Stadhouder Willem V koopt de Westlandse goederen terug van de koning van Pruisen Schout A.Douglas geeft in een verslag naar de Nassause Domeinraad weer, dat het met de gezondheidszorg in het Westland slecht gesteld is Ontstaan van de Joodse Gemeente in het Westland Het Westland wordt centrum van de druiventeelt genoemd. Voor de omligende steden en de export worden steeds meer groente en fruit geteeld Het Westland krijgt vergunning de wegen in rijbare staat te brengen. Daarom mag op veel plaatsen tol geheven worden In het Westland staan 800 druivenmuren met een gezamenlijke opbrengst van halve kilo's en een totale lengte van 40 kilometers De druivenserre doet zijn intrede in het Westland De uitvoer van producten vanuit het Westland naar het buitenland begint op gang te komen Het Westland bereikt een nooit tevoren gekende welvaart De woningtoestanden in het Westland zijn allertreurigst Officiële opening van de Nieuwe Waterweg bij Hoek van Holland De landbouwcrisis is voor veel boeren in het Westland aanleiding om over te gaan op tuinbouw De eerste tramlijnen van de Westlandse Stoomtramweg Maatschappij worden in gebruik genomen In het Westland worden op zeer bescheiden schaal in de dorpsherberg de eerste tuinbouwproducten ter veiling aangevoerd De kassen in het Westland worden door middel van buizen kunstmatig verwarmd De Eerste Nederlandse Elektriciteitsmaatschappij gaat palen voor verlichting der wegen in het Westland plaatsen Aanleg eerste rioleringen De eerste Coöperatieve Boerenleenbank in het Westland wordt te Naaldwijk opgericht Bouw van de eerste warenhuizen in de Westlandse tuinbouw Oprichting van het Westlands Streekmuseum ofwel de Oudheidkamer Ontstaan van het dekenaat Westland. Poeldijk wordt het R.K. centrum 4

5 In het Westland begint men met het kweken van tomaten in kassen en warenhuizen Het Westland krijgt een directe spoorverbinding op het internationale spoorwegnet Hoek van Holland wordt gemeente Rotterdam Het Westland telt 14 fruit- en groenteveilingen De elektriciteitsvoorziening van het Westland geschiedt door de gemeentelijke elektriciteitsbedrijven, die de stroom betrekken van het gemeentelijk electriciteitsbedrijf te Delft Oprichting van de Westlandsche Drinkwaterleiding Maatschappij. In Wateringen worden de eerste huizen aangesloten op de drinkwaterleiding De Centrale Westlandse Snijbloemenveiling (CWS) wordt opgericht en vindt tijdelijk onderdak in Poeldijk Alle Westlandse gemeentes en de steden er omheen worden via een buslijn met elkaar verbonden Aanleg van een Rijksweg door het Westland. (Burgemeester Elsenweg) Door de crisis dalen de lonen sterk Er wordt voor het eerst gesproken om van het Westland één gemeente te maken De kasteelt van fruit (met name druiven) in het Westland is op z'n hoogtepunt Oprichting van een ondergrondse verzetsorganisatie in het Westland De Duitse bezetters laten in het Westland tankgrachten graven en bunkers bouwen Viering van het eerste Westlandse druivenfeest met als motto "Westland-Druivenland" Het Westland begint met de ontsluiting van de tuinbouwbedrijven door middel van de aanleg van wegen die aansluiten op grotere wegen De vaste regenleiding doet zijn intrede in de Westlandse kassen Op de Westlandse veilingen zijn de tomaten het meest belangrijke product, als tweede volgt sla en pas als derde druiven De Westlandse Stoomtramweg Maatschappij wordt opgeheven De NCRV zendt de TV serie "De Glazen Stad" uit Het opwerpen van kunstmatige duinen langs de Westlandse kust Het Westland begint met teelt op substraat Oprichting van het Westlands Centrum voor Streekhistorie De Westlandse radiozender WOS gaat van start Het Westland wordt geteisterd door overstromingen die ook wel "de zondvloed" genoemd worden De veilingen in het Westland zijn allemaal gefuseerd tot één veiling Westland te Westerlee Fusie van het Westlands Streekmuseum, het Tuinbouwmuseum en het Westlands Centrum voor Streekhistorie Rabobank Midden Westland ontstaat Veiling Westland gaat op in "The Greenery" De zeven Westlandse gemeenten gaan samen in de twee nieuwe gemeenten Westland en Midden-Delfland. De gemeenten De Lier, 's-gravenzande, Monster, Naaldwijk en Wateringen vormen de nieuwe gemeente Westland De gemeente Westland heeft bijna inwoners De gemeente Westland heeft een oppervlakte van circa hectare De gemeente Westland heeft circa hectare glas. 5

6 De gemeente Westland heeft circa bedrijven. 6