Afdeling Heelkunde. Regionaal opleidingsplan

Transcriptie

1 Afdeling Heelkunde Regionaal opleidingsplan

2 Regionaal opleidingsplan Inhoud 1. Inleiding 2. Regio 1 A. De 8 landelijke regio s B. De ziekenhuizen C. De Regionale Opleidings Commissie D. Visie E. Missie 3. Het moderne opleiden A. Inleiding B. Wettelijke kaders C. De 7 competenties 4. Het landelijke opleidingsplan A. SCHERP: het landelijk opleidingsplan heelkunde I. Thema s II. Te behalen competenties; keyprocedures III. Feedback en toetsing B. Werken met SCHERP in de praktijk I. Algemeen II. Opleiders en opleidersgroep III. Lokaal opleidingsplan en Individueel opleidingsplan IV. Opbouw opleiding: algemeen deel, modules, differentiaties V. Monitoring voortgang, voortgangsgesprekken 5. Regionaal opleiden in regio I A. Inleiding B. Opleidingsschema, academisch en perifeer C. Differentiaties en modules I. Buitenlandstage II. Differentiaties D. Opleidersteam en mentoren E. Onderwijs I. Regionale refereeravonden II. Cursorisch onderwijs III. Discipline overstijgend onderwijs IV. F. Kwaliteit G. Sociaal Boekenlijst H. Wetenschap 6. De lokale opleidingsplannen 7. Bijlagen 8. Belangrijke sites

3 2

4 1. Inleiding Dit regionaal opleidingsplan beschrijft hoe de opleiding heelkunde in regio I is vormgegeven. Met de individualisering van de opleiding is het regionale opleiden belangrijker dan ooit. Daar waar vroeger het opleidingsschema van A to Z uitgestippeld was, is er anno 2016 een hoge mate \van flexibiliteit nodig. Het zo veel als mogelijk scheiden van de bedrijfsvoering van de opleiding is een sine qua non. Met de teruglopende aantallen aios en de niet gecompenseerde uitval is de bezettingsgraad lager dan in voorgaande jaren. Het blijft een grote uitdaging om een balans te vinden tussen de behoeften van de aios en de arbeidsmarkt. We zijn als regio 1 trots dat we de aios centraal hebben staan en de mogelijkheid kunnen bieden om elke gewenste differentiatie aan te kunnen bieden. Het zorglandschap is sterk veranderd in de afgelopen jaren. De lateralisatie van zorg en fusies tussen ziekenhuizen hebben een grote impact gehad op het aangeboden palet per ziekenhuis. De gevolgen van deze veranderingen voor de opleiding van aios heelkunde is groot. Om elke aios voldoende blootstelling aan de verschillende vakgebieden te geven, zijn we overeengekomen dat er in de eerste vier jaar drie in een perifeer centrum en 1 jaar in de academie doorgebracht moeten worden. Als regio 1 achten we het wenselijk dat een aios 4 jaar perifere en 2 jaar academische vorming krijgt. In het individuele belang kan hier van afgeweken worden. Binnen de regio wordt met regelmaat vergaderd door de opleiders en plaatsvervangend opleiders. Hier worden opleidingszaken, onderwijs en 2 maal per jaar de aios besproken. Deze Regionale Opleidings Commissie maakt het beleid voor de modernisering van de opleiding heelkunde in regio I, op regionaal niveau. Alle opleiders onderschrijven het belang van een goede samenwerking en communicatie binnende regio. In dit document kunt u lezen hoe deze plannen er uit zien en hoe de opleidersgroepen samen proberen het beste opleidingsklimaat voor hun aios te bieden. Namens alle leden van de opleidingsgroepen regio I, Donald van der Peet, Jaap Bonjer, Frank den Boer Huib Cense, Herman Rijna, Hermien Schreurs, Eric Sonneveld, opleider vice-opleider opleider opleider opleider opleider opleider VUmc, Amsterdam VUmc, Amsterdam Zaans medisch centrum, Zaandam Rode Kruis ziekenhuis, Beverwijk Spaarne Gasthuis, Haarlem Noordwest ziekenhuisgroep locatie Alkmaar Westfries Gasthuis, Hoorn

5 Samenstelling ROC regio I VU Medisch Centrum, Amsterdam Prof. dr. D.L. van der Peet, plaatsvervangend opleider Spaarne Gasthuis, Haarlem-Hoofddorp opleider Prof. dr. H.J. Bonjer, Dr. H. Rijna, opleider Noordwest Ziekenhuisgroep, Alkmaar-Den Helder Dr. G.J.M. Akkersdijk, plaatsvervangend opleider Dr. W.H. Schreurs, opleider Rode Kruis Ziekenhuis, Beverwijk Dr. K.J. Ponsen, plaatsvervangend opleider Dr. H.A. Cense, opleider Dr. P. Nagel, plaatsvervangend opleider Westfries Gasthuis, Hoorn Dr. D.J.A. Sonneveld, opleider Medisch Centrum, Zaandam Dr. J.W.D. de Waard, Zaans plaatsvervangend opleider Dr. F.C. den Boer, opleider Dr. J.W.R. Mulder, plaatsvervangend opleider

6 2. Regio I A. De 8 landelijke regio s De Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH) heeft voor de opleiding het land in 8 regio s verdeeld. Iedere regio bestaat uit 1 academisch ziekenhuis en 5-7 omliggende perifere opleidingsziekenhuizen. De NVvH heeft als doel ervoor te zorgen dat de regio s min of meer gelijk zijn van omvang en de jaarlijkse toewijzing van nieuwe aios evenredig te doen plaatsvinden. Op deze wijze probeert zij op hoofdlijnen gelijke omstandigheden te garanderen voor de opleiding in alle regio s. In iedere regio wordt de opleiding regionaal gecoördineerd met een eigen regionale opleidingscommissie en diverse vormen van regionaal onderwijs. B. De ziekenhuizen De zes opleidingsziekenhuizen uit regio I zijn: - VUmc, Amsterdam - Noordwest Ziekenhuisgroep, Alkmaar- Den Helder - Rode Kruis Ziekenhuis, Beverwijk - Spaarne Gasthuis, Haarlem-Hoofddorp - Westfries Gasthuis, Hoorn - Zaans Medisch Centrum, Zaandam In 2015 werden 9 aios geselecteerd voor de opleiding, in 2017 mogen er weer 9 kandidaten geselecteerd worden. C. De regionale opleidingscommissie Regio 1 heeft een Regionale OpleidingsCommissie (ROC) die als hoofdtaken heeft om lokaal en regionaal de opleiding heelkunde optimaal vorm te geven. Zij is samengesteld uit de opleiders van de opleidings- ziekenhuizen, de plaatsvervangend opleider uit het VUmc en vertegenwoordiger van de aios uit de regio. Meer specifiek zijn de taken van de ROC: - het vormgeven van het moderne opleiden in de regio - op hoog niveau houden van alle opleidingen in de regio en elkaar hierbij inspireren - het samen maken van een regionaal opleidingsplan - het selecteren van nieuwe aios en het maken van een opleidingsschema voor iedere aios - zorg dragen voor een zo evenwichtig mogelijke verdeling van de aios over de regio - het invullen van het regionale onderwijs - zorgen voor vertegenwoordiging in landelijke gremia, zoals het Concilium Chirurgicum en de Plenaire Visitatie Commissie van de NVvH - waar mogelijk helpen bij problemen of conflicten Iedere aios en opleider kan bij vragen of problemen aankloppen bij de ROC. De ROC vergadert de middag voorafgaand aan de regionale refereeravond en wetenschapsdag en zoveel vaker als nodig wordt geacht. Tweemaal per jaar heeft zij een selectieprocedure voor nieuwe aios, in het voorjaar en in het najaar, in de Openbare Bibliotheek te Amsterdam.

7 D. Visie De ROC biedt een praktische en aantrekkelijke opleiding. Deze voldoet aan de voorwaarden van het moderne opleiden. De aios die in regio I worden opgeleid, zijn goed opgeleide chirurgen, die een meerwaarde hebben op de Nederlandse chirurgische arbeidsmarkt en die bijdragen aan nieuwe ontwikkelingen in het vakgebied. E. Missie De opleiders uit regio I verzorgen gezamenlijk de opleiding heelkunde. Zij profiteren van elkaars expertise en maken samen beleid. Zo ontstaan 6 krachtige opleidingen en een regio met uitstraling. De opleiding heelkunde in de regio is aantrekkelijk voor artsen uit eigen regio en van elders uit het land. De opleiding is van hoge kwaliteit. Dit wordt gemeten en transparant naar buiten gebracht. In het land weet men dat de opleiding in deze regio goed is. De potentiele aios weten dat de opleidingskwaliteit hoog is en het opleidingsklimaat goed en laat zich daarom graag in deze regio opleiden. De aios leert goed opereren en krijgt hiertoe ruim gelegenheid. Maar ook leert de aios kritisch denken over indicatiestelling en consequenties van het chirurgisch handelen voor patiënt en gezondheidzorg. De aios bedrijft wetenschappelijk onderzoek, om de eigen kwaliteit en die van de gezondheidszorg op hoog niveau te houden. Zo wordt de aios in alle 7 moderne competenties ruim geschoold. De aios wordt begeleid om eigen sterke en minder sterke punten te ontdekken en krijgt de gelegenheid om zich door aanvullende scholing maximaal te ontplooien. De aios en de opleiders zijn trots op hun regio.

8 3. Het moderne opleiden A. Inleiding Het moderniseren van de medisch specialistische vervolgopleidingen startte met een kabinetsbesluit van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in 2003 en een kaderbesluit van het Centraal College Medisch Specialismen (CCMS) in Het opleiden moest korter, effectiever, met aandacht voor meer competenties dan alleen het medisch handelen en moest leiden tot meer gedifferentieerde specialisten. In het moderne opleiden houdt de aios een portfolio bij, vinden voortgangsgesprekken plaats volgens een bepaalde frequentie en wordt gestructureerd feedback gegeven. De aios ontvouwt daarbij steeds een aangepast individueel opleidingsplan en het opleidingsschema wordt daarop aangepast, in overleg met de opleiders. De opleiders vormen een team en zij worden geschoold om optimaal opleiding te kunnen geven (docentprofessionalisering). Naast de inhoudelijke vernieuwing van de opleidingen werden ook de besturings- en financieringsstructuren gemoderniseerd. Centraal in de nieuwe structuren staan de Onderwijs en OpleidingsRegio s (OOR s), de oprichting van het opleidingsfonds en de instelling van het College Geneeskundige Specialismen (CGS) van de KNMG. B. Wettelijke kaders: kaderbesluit ccms en specifiek besluit heelkunde Iedere aios dient zich voor aanvang van de opleiding aan te melden bij de RGS. Daarbij wordt aangegeven welk opleidingsschema (welke jaren in welke ziekenhuizen) is afgesproken. Pas na aanmelding bij de RGS kan de opleiding begonnen worden. De eisen die voor alle specialismen aan het opleiden worden gesteld staan beschreven in het kaderbesluit van het CCMS. Specifieke eisen voor de heelkunde staan in het Specifiek Besluit Heelkunde Deze besluiten zijn te vinden op C. De 7 competenties De algemene competenties van een medisch specialist zijn de volgende: a. ten aanzien van medisch handelen: I. De specialist bezit adequate kennis en vaardigheid naar de stand van het vakgebied; II. De specialist past het diagnostisch, therapeutisch en preventief arsenaal van het vakgebied goed en waar mogelijk evidence based toe; III. De specialist levert effectieve en ethisch verantwoorde patiëntenzorg; IV. De specialist vindt snel de vereiste informatie en past deze goed toe; b. ten aanzien van communicatie: I. De specialist bouwt effectieve behandelrelaties met patiënten op; II. De specialist luistert goed en verkrijgt doelmatig relevante patiëntinformatie; III. De specialist bespreekt medische informatie goed met patiënten en desgewenst familie; IV. De specialist doet adequaat mondeling en schriftelijk verslag over een patiëntencasus; c. ten aanzien van samenwerking: I. De specialist overlegt doelmatig met collegae en andere zorgverleners; II. De specialist verwijst adequaat;

9 III. De specialist levert effectief intercollegiaal consult; IV. De specialist draagt bij aan effectieve interdisciplinaire samenwerking en ketenzorg; d. ten aanzien van kennis en wetenschap: I. De specialist beschouwt medische informatie kritisch; II. De specialist bevordert de verbreding van en ontwikkelt de wetenschappelijke vakkennis; III. De specialist ontwikkelt en onderhoudt een persoonlijk bij- en nascholingsplan; IV. De specialist bevordert de deskundigheid van studenten, aios, collegae, patiënten en andere betrokkenen bij de gezondheidszorg; e. ten aanzien van maatschappelijk handelen: I. De specialist kent en herkent de determinanten van ziekte; II. De specialist bevordert de gezondheid van patiënten en de gemeenschap als geheel; III. De specialist handelt volgens de relevante wettelijke bepalingen; IV. De specialist treedt adequaat op bij incidenten in de zorg; f. ten aanzien van organisatie: I. De specialist organiseert het werk naar een balans in patiëntenzorg en persoonlijke ontwikkeling; II. De specialist werkt effectief en doelmatig binnen een gezondheidszorgorganisatie; III. De specialist besteedt de beschikbare middelen voor de patiëntenzorg verantwoord; IV. De specialist gebruikt informatietechnologie voor optimale patiëntenzorg, en voor bij- en nascholing; g. ten aanzien van professionaliteit: I. De specialist levert hoogstaande patiëntenzorg op integere, oprechte en betrokken wijze; II. De specialist vertoont adequaat persoonlijk en interpersoonlijk professioneel gedrag; III. De specialist kent de grenzen van de eigen competentie en handelt daar binnen; IV. De specialist oefent de geneeskunde uit naar de gebruikelijke ethische normen van het beroep. De specialisme gebonden competenties van de chirurg zijn de volgende: a. ten aanzien van medisch handelen: I. De chirurg bezit adequate kennis, vaardigheden en gedrag om de diagnostiek en behandeling van die aangeboren en verworven aandoeningen van organen en orgaansystemen, weke delen en bewegingsapparaat, die door hun aard doorgaans een interventie vereisen dan wel in enige fase zouden kunnen vereisen, uit te voeren; II. De chirurg past deze kennis en kunde zo mogelijk evidence based, effectief en ethisch verantwoord toe; III. De chirurg is in het bijzonder bekwaam in het verrichten van operaties, waarin zijn technische vaardigheid naar voren komt; IV. De chirurg combineert deze bekwaamheid met specifieke eigenschappen, die het optimaal functioneren als chirurg in de operatiekamer, op de spoedeisende hulp en op andere plaatsen mogelijk maken; b. ten aanzien van communicatie: I. De chirurg kan zich voor het goede verstaan van de patiënt inleven in diens vragen, cultuur en levensomstandigheden, maar weet de eigen gevoelens en waarden te onderkennen en deze te scheiden van die van patiënt; II. De chirurg is in staat om een effectieve communicatie met de patiënt en andere healthcare professionals te onderhouden; III. De chirurg bespreekt medische informatie met de patiënt en eventueel met diens familie en legt deze volgens geldende normen vast;

10 c. ten aanzien van samenwerking: I. De chirurg is een breed opgeleide teamspeler die in staat is zich te concentreren op de hoofdlijnen; hij is bij uitstek geschikt om bij multidisciplinaire zorg de leidende rol op zich te nemen; II. De chirurg is uitstekend in staat om doelmatig en efficiënt met collegae en andere zorgverleners te overleggen; III. De chirurg kent de grenzen van eigen specialisme en verwijst dientengevolge adequaat; IV. De chirurg is in de operatiekamer en op andere plaatsen waar chirurgische expertise word gevraagd in staat om optimaal in het team te functioneren en desgewenst leiding te geven; V. De chirurg is bij uitstek een teamspeler; e. ten aanzien van kennis en wetenschap: I. De chirurg is op de hoogte van de state of the art van het eigen vakgebied waardoor hij in staat Is medische zorg op een kwalitatief hoog niveau te leveren; II. De chirurg benut relevante kennisbronnen efficiënt en effectief; III. De chirurg onderhoudt een persoonlijk bij- en nascholingsplan; IV. De chirurg deelt zijn kennis met collegae, aios, studenten en andere betrokkenen in de gezondheidszorg; f. ten aanzien van maatschappelijk handelen: I. De chirurg is zich bewust van zijn rol als behartiger van het belang van de volksgezondheid in brede zin. Hij beseft zich dat deze belangenbehartiging een essentieel onderdeel is van het bevorderen van de gezondheid op het niveau van patiënt, praktijk en gemeenschap; II. De chirurg is zich bewust van de mogelijke consequenties van zijn eigen handelen in het algemeen en bij de introductie van nieuwe technieken in het bijzonder; III. De chirurg realiseert zich dat complicaties kunnen optreden, zal proberen deze zoveel mogelijk te voorkomen en indien deze toch optreden hier op adequate wijze mee om gaan; IV. De chirurg hanteert patiëntveiligheid als leidend thema bij zijn handelen; V. De chirurg handelt volgens de relevante wettelijke bepalingen; VI. De chirurg treedt adequaat op bij incidenten in de zorg en neemt daarbij een leidende rol aan; g. ten aanzien van organisatie: I. De chirurg werkt effectief en doelmatig binnen een gezondheidszorgorganisatie en besteedt de beschikbare middelen voor patiëntenzorg verantwoord; II. De chirurg heeft een centrale en coördinerende rol bij het nemen van dagelijkse beslissingen over taken, beleid, medewerkers en middelen, noodzakelijk om hoog kwalitatieve individuele zorg te leveren en in bredere context een substantiële bijdrage te leveren aan praktijkorganisaties en het gezondheidszorgsysteem; III. De chirurg is in staat om zijn rol op efficiënte en effectieve wijze te realiseren waarbij hij een goede balans vindt tussen patiëntenzorg en persoonlijke ontwikkeling; h. ten aanzien van professionaliteit: I. De chirurg bewaakt en verhoogt de kwaliteit van het eigen werk, dat van de beroepsgroep en van de organisatie waarin hij werkt door de benodigde elementen van kwaliteitssystemen toe te passen; II. De chirurg neemt in de omgeving waar hij werkzaam is de leiding, omdat de chirurg een van de weinige medische specialisten is met een brede geneeskundige blik op de patiënt en hij zich als geen ander beseft dat alleen door uitstekend teamwerk optimale zorg voor de patiënt kan worden geboden; III. De chirurg heeft een unieke rol in de maatschappij met specifieke kennis, vaardigheden en gedrag die erop gericht zijn de gezondheid en welzijn te verbeteren; IV. De chirurg streeft de hoogst mogelijke normen na in klinische zorg en ethisch gedrag en streeft er tevens naar zijn vakkennis continue te perfectioneren;

11 V. De chirurg komt door middel van morele en ethische argumenten tot het al dan niet instellen of voortzetten van medische interventies en kan dit verantwoorden; VI. De chirurg overziet de complexiteit van de begeleiding van patiënten in hun levenseinde en handelt daarin adequaat; VII. De chirurg kent zijn eigen grenzen en is zich bewust van zijn verantwoordelijkheden VIII. De chirurg staat open voor feedback en vertoont reflectief gedrag; IX. De chirurg realiseert zich dat zijn handelen complicaties kent. Hij gaat daar op een transparante en professionele wijze mee om, realiseert zich de consequenties voor de individuele patiënt maar ook in bredere zin voor de gehele heelkundige discipline en de maatschappij; X. De chirurg weet klachten over de behandeling en/of bejegening bespreekbaar te maken en is in staat om daar met de patiënt en/of bemiddelaar open over te communiceren; XI. De chirurg heeft respect voor de competenties van andere zorgverleners en weet deze op waarde te schatten in de multidisciplinaire behandeling van de patiënt. Competentieniveaux Medisch Handelen Binnen de competentie medisch handelen wordt er een onderscheid gemaakt tussen kennis en handelen; immers komt in de heelkunde niet zelden voor dat de kennis wel aanwezig moet zijn zonder dat de chirurg (in opleiding) over de klinische vaardigheden van de behandeling hoeft te beschikken. Kennis A beheerst basis feitenkennis voldoende (voor de fase van de opleiding) B C D E kan kennis onder strikte supervisie toepassen kan onder beperkte supervisie kennis toepassen past zelfstandig gestructureerd kennis adequaat toe kan gestructureerd kennis overdragen Vaardigheden A assisteert adequaat B handelt adequaat onder strenge supervisie C D E handelt adequaat onder beperkte supervisie handelt adequaat zonder supervisie superviseert en onderwijst adequaat

12 4. Het landelijke opleidingsplan A. SCHERP: het landelijke opleidingsplan heelkunde Binnen regio I is SCHERP geïmplementeerd en wordt volgens SCHERP opgeleid. In dit regionale opleidingsplan worden de belangrijkste kenmerken ervan beschreven en hoe dit plan in praktijk gehanteerd kan worden. Het hele curriculum SCHERP wordt in de regio geboden en alle differentiaties, stages en modules kunnen gevolgd worden. Het volledige plan SCHERP, inclusief bijlagen, is te vinden op de site van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde: (besloten deel voor leden, iedere aios behoort lid te zijn van de NVvH) I. Thema s De opleiding heelkunde is inhoudelijk opgedeeld in 44 thema s. Per thema zijn de eindtermen van de competenties benoemd die in dat thema verworven kunnen worden. Ook is benoemd hoe de kennis, vaardigheden en gedrag (de 3 aspecten die samen een competentie bepalen) getoetst kunnen worden. De meeste thema s zijn gekoppeld aan modules of stages (het zogenaamde blokleren). Voor de thema s die aan bod komen wordt verwezen naar de lokale opleidingsplannen en de beschrijving van de modules of stages daarin. Enkele thema s zijn stage overschrijdend zoals vastleggen en overdragen, opleiding en wetenschap (dit wordt zgn. lijnleren genoemd). II. Te behalen competenties; keyprocedures Per thema is in het plan SCHERP aangegeven in welke fase van de opleiding (einde jaar 2, einde jaar 4, einde jaar 6) op welk niveau ieder van de 7 competenties beheerst moet worden. Dit niveau kan met een aantal toetsinstrumenten gevolgd worden. Dit wordt hierna onder feedback en toetsing beschreven. Een speciale plaats nemen de zgn. keyprocedures in. Er zijn in het plan SCHERP een aantal ingrepen benoemd als keyprocedure. Een keyprocedure wordt kenmerkend geacht voor een groep ingrepen. Als de aios de keyprocedure op een bepaald niveau beheerst, zal dit ook gelden voor soortgelijke ingrepen. Van de keyprocedures is het niveau per fase van de opleiding benoemd. Zie ( procedurelijsten jaar 2 en 4 voor het algemene deel van de opleiding en zie eindtermen voor de differentiatiejaren 5 en 6). III. Feedback en toetsing De aios krijgt regelmatig feedback op zijn/haar functioneren. Dit gebeurt in de vorm van zgn. toetsinstrumenten, welke hieronder worden beschreven. In SCHERP is een bepaald aantal toetsmomenten per jaar vastgesteld. Deze toetsmatrix (ook wel smileymatrix genoemd) staat in bijlage 1. In het hiernavolgende overzicht staan de belangrijkste opleidingsomgevingen van de aios vermeld met de daar te verrichten activiteiten, daarnaast welke competenties daarbij nodig zijn danwel aangeleerd kunnen worden en vervolgens met welk toetsinstrument de competentiegroei gevolgd wordt en feedback gegeven kan worden.

13 Opleidingsomgeving en -activiteit Competenties Feedback en toetsing Operatiekamer - voorbereiding patiënt - operatie - nazorg patiënt - operatieverslag Afdeling - opname nieuwe patiënten - visite - nabespreking met verpleging - slecht nieuwsgesprek Polikliniek - Consultatie nieuwe patiënten - Maken behandelplan / regelen opname Overige - dienst - overdracht - bespreking patiënten met supervisor - voorzitten bespreking in kader differentiatie - referaat/journalclub/cat - klinische les verpleging - CBD - M, C - M, S, P - M, C - M - M, C - C, S, P - S, O, P - C, P - M, C - M, MH, O - M, O, S - S, O - M, MH, P - O, S, KW - KW - KW - M, KW - OSATS - OSATS graden feedback - operatieverslag - KPB patiëntgebonden - KPB patiëntgebonden - KPB / 360 graden feedback - KPB patiënt - KPB patiëntgebonden - KPB patiëntgebonden - KPB niet-patiëntgebonden - KPB niet-patiëntgebonden - Stagegesprek/voortgangsgesprek - KPB niet-patiëntgebonden - KPB niet-patiëntgebonden - KPB niet-patiëntgebonden - KPB niet-patiëntgebonden In bijlage 2 staat nog eens aangegeven welke competenties met welke instrumenten kunnen worden getoetst. Uitleg van de diverse toetsinstrumenten: OSATS (objective structured assessment of technical skills): wordt gebruikt voor feedback over operatieve vaardigheden format: zie VREST in SCHERP zijn 20 OSATSen per jaar verplicht gesteld, maar dit is een minimum. Om te kunnen volgen of een aios op schema ligt wat betreft alle keyprocedures moet eigenlijk van iedere in- greep die een aios gedaan heeft een OSATS gedaan worden. KPB (korte praktijk beoordeling) kan gemakkelijk in de dagelijkse praktijk gebruikt worden. Het is bedoeld als observatie van de aios in de dagelijkse praktijk, voor deze toets hoeft dus niets extra georganiseerd te worden. Patiëntgebonden KPB: betreft bijvoorbeeld handelen tijdens een visite, consult of polikliniekbe- zoek niet-patiëntgebonden KPB: betreft bijvoorbeeld een voordracht of overdracht) format: zie VREST 360 graden feedback: bij een volledige 360-gradenbeoordeling wordt aan alle betrokkenen op de werkplek gevraagd om het functioneren van de aios te beoordelen. Dit betreft dan stafleden, collega aiossen, verpleegkundigen, paramedici etc. In veel ziekenhuizen (landelijk) vindt nog niet de volledige beoordeling plaats, maar wordt bijvoorbeeld wel gericht feedback aan verpleegkundigen of de stafleden van een module die net voltooid is gevraagd.

14 format: zie VREST voortgangsgesprekken dit zijn de officiële gesprekken die door de RGS verplicht worden gesteld. Deze vinden de eerste twee jaar om de 3 maanden plaats, daarna om het halfjaar. met opleider en eventuele mentor informatie van alle feedbackinstrumenten wordt hierbij gebruikt format: zie VREST jaargesprekken zie voortgangsgesprekken vindt aan het eind van ieder opleidingsjaar plaats format: zie VREST zelfevaluatie in VREST is er een mogelijkheid tot invullen van zelfevaluatie: dit heet op dit moment nog POP (individueel opleidingsplan). ook deze informatie is nuttig als input voor voortgangsgesprekken Zoals in het overzicht van opleidingsomgevingen en activiteiten aangegeven kunnen bovenstaande toetsinstrumenten gebruikt worden bij direct patiëntgebonden, maar ook bij niet-patiëntgebonden activiteiten. Hieronder worden momenten verstaan waarin er geen direct contact tussen aios en patiënt bestaat, zoals overdracht, onderwijs, referaat. Twee van dit soort momenten krijgen extra aandacht in SCHERP en worden ook in de toetsmatrix in bijlage 2 benoemd. Dit zijn de CAT en de CBD. De assistent zal in zijn/haar opleiding een aantal CAT s en CBD s moeten presenteren en zal hierbij middels een niet-patiënt gebonden KPB beoordeeld kunnen worden. CAT (Critically Appraised Topic) Een CAT is een kritische beoordeling van een artikel, gerelateerd aan een concreet klinisch scenario. Dit leidt vervolgens tot een gestandaardiseerd, op recente literatuur gebaseerd, antwoord op de klinische vraag. Een dergelijke exercitie begint bij het formuleren van een bruikbare vraagstelling, gevolgd door het omzetten van de vraagstelling in een gerichte literatuursearch, waarna selectie van relevante literatuur plaatsvindt. Het eindigt vervolgens met een conclusie die antwoord geeft op de initiële vraag. Een CAT volgt het PICO (problem, intervention, control, outcome) format. Deze methode komt tegemoet aan de noodzaak vakliteratuur te leren lezen, interpreteren en op waarde te schatten in relatie tot de dagelijkse praktijk. CBD (Case Based Discussion) Aan de hand van een casus worden de medische gegevens geanalyseerd en de verschillende behandelingsopties beargumenteerd besproken. Hierbij dienen de indicaties, contra-indicaties, complicaties, peri-operatieve zorgaspecten en de behandeling van complicaties aan de orde te komen. B. Werken met scherp in de praktijk I. Algemeen Het is de bedoeling dat de modernisering van de medische vervolgopleidingen deze opleidingen heeft verbeterd. Duidelijker dan tevoren krijgt de aios feedback, zodat hij/zij weet op welke punten hij/zij zich kan verbeteren. De aios krijgt een centralere rol in zijn opleiding door onder andere voortgangs- gesprekken, opleidingsvergaderingen, invullen individueel opleidingsplan en stages. We moeten er wel voor waken dat administratieve en bureaucratische rompslomp de overhand krijgt. Het oude

15 leermeester-gezel model was onvoldoende, maar is nog steeds de basis van chirurg worden. De aios wil observeren, al doende leren en zich optrekken aan rolmodellen. Leidend voor SCHERP in de praktijk is, dat chirurg worden praktisch en leuk moet blijven. II. Opleiders en opleidersgroep De opleider en plaatsvervangend opleider zijn de hoofdverantwoordelijken voor de opleiding. Daarnaast is ieder lid van de maatschap of vakgroep heelkunde actief bij de opleiding betrokken en treedt dus in praktijk als opleider op. Er zijn wel stafleden met extra opleidingstaken. Het opleiden vindt gedifferentieerd plaats, met modules en te behalen competenties in de verschillende deelgebieden van de heelkunde. Voor deze delen van de opleiding zijn de leiders van deze deelgebieden mede verantwoordelijk, naast de hoofdopleider. III. Lokaal opleidingsplan en individueel opleidingsplan Naast dit regionale opleidingsplan zijn er de lokale opleidingsplannen. Hierin staan de opleidingszaken beschreven die kenmerkend zij voor het betreffende ziekenhuis. Het regionale en lokale plan vormen samen de leidraad voor de invulling van het opleiden in de praktijk. Beide hebben het landelijke opleidingsplan SCHERP als uitgangspunt. Het Individuele Opleiding Plan is de laatste schakel. Hierin beschrijft de aios hoe de opleiding voor zich op maat wordt vormgegeven en bespreekt dat met de opleiders. Hierin worden onder meer het opleidingsschema, met de verdeling over de ziekenhuizen in de jaren, de differentiatie en eventuele modules of stages beschreven. IV. Opbouw opleiding: algemeen deel, differentiaties, modules, stages Het algemene deel van de opleiding Het algemene deel van de opleiding, jaar 1-4, wordt door ieder opleidingsziekenhuis verzorgd. Een gebruikelijke manier om kennis te maken met de deelgebieden van de heelkunde is door op te leiden in modules of stages. Soms kunnen meerdere (kleinere) deelgebieden gecombineerd worden in een stage. In het lokale opleidingsplan staat hoe de opleiding is vormgegeven. Differentiatiefase De jaren 5 en 6 zijn de differentiatiejaren. De NVvH heeft bepaald dat er 6 differentiaties mogelijk zijn: vaatchirurgie, traumachirurgie, gastrointestinale chirurgie, chirurgische oncologie, longchirurgie en kinderchirurgie. De laatste twee differentiaties zijn geen volledige, maar deel van een andere differentiatie. Voor de aantekening longchirurgie wordt een module gevolgd binnen de differentiatie chirurgische oncologie; voor de differentiatie kinderchirurgie wordt dit gedaan binnen de differentiatie gastro-intestinale chirurgie of traumachirurgie. Het voltooien van een differentiatie betekent niet dat de chirurg dan ook gecertificeerd is op dat deelgebied, maar dat de chirurg voor de wet algemeen chirurg is met de aantekening van differentiatie in het betreffende deelgebied. Stages in de differentiatiefase Bij de RGS/NVvH opleidingsvisitatie kan het opleidingsziekenhuis erkenning verwerven voor een of meerdere differentiaties. Dit gebeurt wanneer het ziekenhuis alle of vrijwel alle aspecten van de differentiatie-opleiding kan verzorgen. Wanneer een enkel aspect van deze opleiding ontbreekt kan dit opgevangen worden door een structurele module voor dit onderdeel aan te bieden in een ander opleidingsziekenhuisziekenhuis in de regio. Deze afspraak wordt in een officiële regeling vastgelegd en is onderdeel van het lokale opleidingsplan. Bij een visitatie wordt een dergelijke structurele module beoordeeld en erkend.

16 Daarnaast kan het wenselijk zijn voor een aios om een incidentele module of stage te lopen in het kader van zijn/haar individueel opleidingsplan. De ROC van een regio maakt voor dergelijke incidentele modules of stages afspraken. V. Monitoring voortgang, voortgangsgesprekken Cf SCHERP vinden voortgangsgesprekken tussen (in ieder geval) opleider en aios plaats. Lokaal kan in- gevuld worden of hierbij ook andere leden van de opleidersgroep aanwezig zijn, zoals plaatsvervangend opleider of mentor. In bijlage 1 staat de frequentie van deze gesprekken. Daarnaast vinden er in het kader van het invullen van het Individueel OpleidingsPlan stagegesprekken met de aios plaats door de stagebegeleider. Het format dat het Concilium Chirurgicum hiervoor bedacht heeft is het volgende. Stagebegeleiding Gesprek met modulebegeleider Actie voor aanvang stage - leerdoelen stage - afspraken stage - Leerdoelen en afspraken toevoegen aan IOP (door aios) - bespreken gegevens portfolio halverwege stage - beoordeling 7 competenties - zelfreflectie - KPB niet patiënt gebonden - afspraken toevoegen aan IOP (door aios) - afspraken komende periode - bespreken gegevens portfolio einde stage - beoordeling 7 competenties - leerdoelen behaald? - KPB niet patiënt gebonden - zelfreflectie Lokaal wordt afgesproken hoe deze gesprekken zich verhouden tot de voortgangsgesprekken. Het ligt voor de hand deze te combineren om een onwerkzame frequentie te voorkomen.

17 5. Regionaal opleiden in regio I A. Inleiding De aios wordt niet in 1 ziekenhuis opgeleid, maar in regio I. Als regel gebeurt dit in twee ziekenhuizen: een van de perifere ziekenhuizen en het VUmc. Door toenemende differentiatie van zorg en centralisatie van ingrepen wordt niet alle chirurgie meer in iedere ziekenhuis verricht. Dit betekent dat steeds vaker aios voor bepaalde expertise een module in een van de andere ziekenhuizen van de regio zal volgen. Dit betekent dat, nog sterker dan voorheen, het opleiden regionaal plaatsvindt. B. Opleidingsschema, academisch en perifeer In regio I staat de aios centraal. Ten einde eventuele knelpunten in de bedrijfsvoering van de opleiding te kunnen reguleren, is er voor gekozen om bij aanvang van de opleiding een schema voor de eerste 4 jaar te geven. Aan het einde van het derde jaar dient de aios de gewenste differentiatierichting aan te geven bij de ROC. Aan de hand van de wensen van de aios en de beschikbaarheid in de opleidings- klinieken wordt gekeken waar de aios de differentiatie zal volgen en worden de schemata in de ROC opgemaakt. Traditioneel is er een verdeling van 4 jaar perifere en 2 jaar academische opleiding. Hier kan van afgeweken worden, indien dit in het belang is van de aios. Het oude, starre opleidingsschema heeft dus plaats gemaakt voor een flexibeler schema waarin de aios centraal staat. Zo kan het zijn, dat een aios 1 jaar of 3 jaar academische opleiding volgt. Recent is het schakeljaar geïntroduceerd binnen de opleiding Geneeskunde. De praktische invulling en uitvoering van dit schakeljaar is momenteel nog onderwerp van discussie binnen de regio. Inmiddels heeft de Noordwest Ziekenhuisgroep een schakeljaar geïmplementeerd. Gezien de discussie binnen het Concilium Chirurgicum zal verdere implementatie plaats vinden indien hierover duidelijkere aanwijzingen gegeven worden. Wegens diverse omstandigheden wordt regelmatig korting gegeven aan aios zodat de beoogde verkorting van de opleidingsduur via deze weg gerealiseerd kan worden. C. Differentiaties en modules In het bijgevoegde schema staan de ziekenhuizen van regio I, met de differentiaties die er aangeboden worden. Per onderdeel staat het aantal aios vermeld, dat gelijktijdig op die locatie de differentiatie kan volgen. Differentiaties Opl ZH GE ONCO VAAT TRAUMA LONG KINDER VUmc ZMC RKZ SG NZG WFG

18 Modules Alle opleidingsziekenhuizen binnen de regio kunnen modules aanbieden die passend zijn bij de verschillende differentiaties. Binnen de regio zijn er mogelijkheden om in de differentiatiejaren modules te volgen in een ander ziekenhuis dan waar de aios volgens zijn opleidingsschema op dat moment zijn opleiding volgt. Dit dient een aanvulling te zijn op het individueel opleidingsplan van de aios. Tot het volgen van zo een module wordt pas na goed overleg tussen opleider en aios besloten. Bijzondere modules die beperkt worden aangeboden in regio I: Brandwonden: HPB: Kinderchirurgie: Longchirurgie: Upper-GI: RKZ VUmc VUmc SG,NZG, WFG VUmc Module- en stageregeling regio I Voor alle modules en stages heeft de regionale opleidingscommissie (ROC) de volgende uitgangspunten geformuleerd: - bij voorkeur worden modules en stages binnen de regio uitgevoerd - voor iedere module is het fiat van de twee betrokken opleidersnodig - aanmelding geschiedt door de aios officieel bij de RGS, goedkeuring wordtafgewacht - bij voorkeur vindt uitruil van assistenten plaats tussen ziekenhuizen waarmee formatie gelijk blijft - de aios blijft in dienst van het ziekenhuis waar hij/zij oorspronkelijk werkte, er komt een detacheringsovereenkomst I Buitenlandstage Afwijking van bovenstaande regeling na overleg in de ROC. De module is pas akkoord als de gehele regeling door de beide betrokken opleiders is geaccordeerd. II Differentiaties Vaatchirurgie Een aios kan alleen opgeleid worden tot een geregistreerd en certificeert vaatchirurg in een daartoe erkende kliniek. In principe zal een aios de gehele differentiatie doorbrengen in een kliniek met uitzondering van de erkende stages die buiten de eigen kliniek gevolgd moeten worden. In het schema staat een overzicht van de klinieken met een erkende opleiding in de vaatchirurgie. Traumachirurgie Er zijn in de regio afspraken gemaakt dat bij de differentiatie tot traumachirurg er een jaar perifeer en een jaar academische opleiding gevolgd wordt. De nadruk in het jaar in VUmc zal liggen op de behandeling van politraumata, wervel- en bekkenchirurgie. GE-chirurgie In regio 1 kunnen aios kiezen hoe de differentiatie GE-chirurgie vorm gegeven wordt. Deze differentiatie kan geheel in de periferie, verdeeld over periferie en academie of geheel academisch gevolgd worden. Een en ander zal afhankelijk zijn van de gekozen modules, de wensen van de aios en de beschikbaar- heid van stageplekken. Alle modules kunnen regionaal aangeboden worden en het in het opleidings- schema van de aios kan hier rekening mee gehouden worden.

19 Onco-chirurgie Het volgen van de module mamma-chirurgie en/of colorectale chirurgie is verplicht ten einde de differentiatie onco-chirurgie te kunnen volgen. Daarnaast dienen andere modules gevolgd te worden zoals HPB, Upper-GI, Wekedelen, Long of bijvoorbeeld endocriene chirurgie. Indien een module niet aangeboden wordt in de kliniek waar de aios haar of zijn opleiding volgt, dan wort er naar een regionale oplossing gezocht. Alle modules kunnen regionaal aangeboden worden. Chirurgie bij kinderen De NVvKinderchirurgie adviseert de aios die kinderchirurg wil worden om naast de module chirurgie bij kinderen een differentiatie te kiezen. De keuze voor het type differentiatie is afhankelijk van de wens van de betreffende aios. De module chirurgie bij kinderen in te volgen in het overkoepelende kindercentrum van VUmc/AMC: Emmaziekenhuis. D. Opleidersteam en mentoren Ieder opleidingsziekenhuis heeft een opleidersteam zoals beschreven onder 4c. Daarnaast heeft iedere assistent, aios en ANIOS, een mentor. De mentor is voor iedere assistent, naast de in de vorige paragraaf genoemde aanspreekpersonen voor aios en ANIOS, een extra begeleider. Voor vragen of problemen kan de aios te allen tijde dus ook bij de mentor terecht. E. Onderwijs In ieder opleidingsziekenhuis uit regio I wordt lokaal onderwijs aan de aios gegeven. Dit betreffen onder meer cursorisch onderwijs en lokale refereeravonden. Hiervoor wordt verwezen naar de lokale opleidingsplannen. In het onderstaande worden de regionale onderwijsmomenten vermeld. Deze vallen onder de verantwoordelijkheid van de Regionale OpleidingsCommissie. I. Regionale refereeravonden Eenmaal per jaar is er een algemene regionale refereeravond regio I. Deze vinden steeds wisselend in een van de regionale opleidingsziekenhuizen plaats. Deze zijn verplicht voor de aios en sterk aan te bevelen voor ANIOS. De opzet van de regionale refereeravond is van het simpel refereren van een enkel artikel veranderd in een aantal procon debatten. Daarnaast zijn er frequente refereeravonden regionaal, verzorgd door deelspecialismen (vascular rounds, trauma-nights etc) II. Cursorisch onderwijs De ROC regio I heeft een lijst van voor de aios verplicht cursorisch onderwijs opgesteld. Deze lijst voldoet aan de eisen die door het Concilium Chirurgicum worden gesteld: minstens 10 dagen per jaar, deelname aan de CASH cursussen en aan het verplicht onderwijs zoals dat door het Concilium voor de eerste twee jaren is opgesteld. De lijst is te vinden in bijlage 3. Wetenschapsmiddag Jaarlijks wordt in het VUMC een wetenschapsdag gehouden waarbij uit elke kliniek in de regio een eigen onderzoek wordt gepresenteerd door de aios. Wetenschapsdag VUmc Jaarlijks organiseert het VUmc o.l.v. prof. dr H.J. Bonjer een wetenschapsdag waarbij het lopende heelkunde en heelkunde gerelateerde onderzoek wordt gepresenteerd. Hiervoor worden alle aios uit de regio uitgenodigd, alsmede de opleiders en plaatsvervangend opleiders. De dag wordt afgesloten met een diner waarvoor ook

20 gepensioneerde chirurgen uitgenodigd worden.

21 III. Discipline overstijgend onderwijs Alle aios zijn verplicht deel te nemen aan zogenaamd Discipline Overstijgend Onderwijs (DOO). Dit zijn cursussen waarin de aios onderwezen wordt in de 6 andere competenties dan het medisch handelen. Iedere aios is verplicht eenmaal per jaar een dergelijke cursus te volgen. Welke cursus gevolgd wordt kan in overleg met de opleider en passend binnen het individueel opleidingsplan van de individuele aios afgesproken worden. Alle regionale opleidingsziekenhuizen organiseren een of meer DOO cursussen. In overleg met de opleider is het mogelijk DOO cursussen buiten het eigen ziekenhuis te volgen. IV. Boekenlijst De ROC regio I heeft een boekenlijst opgesteld. Deze vermeldt de boeken die naar de mening van de opleidersgroepen van regio I als standaardwerken beschouwd mogen worden. Het betreft algemene titels en die op de deelgebieden van de heelkunde. Deze boeken zijn in de bibliotheken van de opleidingsziekenhuizen aanwezig voor naslag door de aios, maar kunnen ook als leidraad dienen voor de aios die zelf boeken aan wil schaffen. De lijst treft u in bijlage 4. F. Kwaliteit In het moderne opleiden past dat niet alleen de aios zelf, maar ook de staf wordt beoordeeld op haar handelen. Ook de staf doet hiermee haar voordeel om zich individueel en als groep te verbeteren. Er zijn twee enquêtes die hiervoor gebruikt worden: de Set-Q. Hiermee wordt door aios aan individuele stafleden feedback gegeven. de D-RECT. Hiermee wordt het klimaat van de opleiders als groep beoordeeld. De D-RECT is gevalideerd voor minimaal 3 deelnemende aios voor het algemene deel. Voor de subdomeinen is het minimum 8 aios. Beide enquêtes worden regionaal uitgezet. De resultaten worden met behulp van onderwijskundigen verzameld en teruggekoppeld naar de staf. Dit gebeurt op assistentenniveau volledig anoniem. G. Sociaal De opleidingsgroepen van regio I hechten aan goed onderling sociaal contact. Dit bevordert de communicatie tussen opleidingsgroepen en aios in de regio en daarmee de kwaliteit van de opleiding. De regionale refereeravonden dienen uiteraard in de eerste plaats voor scholing, maar hebben ook een belangrijk sociaal karakter. Eenmaal per jaar, aansluitend aan de wetenschapsdag in het VUmc, vindt het regiofeest plaats. Hier komen alle assistenten en stafleden. Elke zomer is er een regio-bbq, waar alle aios en alle leden van de opledingsgroepen voor worden uitgenodigd. Tot slot neemt jaarlijks een grote delegatie van de regio, aios en chirurgen, deel aan de Chirurgencup. In 2016 zal deze door het AMC georganiseerd worden en in 2017 door VUmc. H. Wetenschap Wetenschap staat hoog in het vaandel in regio I. Het is een instrument om onszelf en de gezondheids- zorg voortdurend te verbeteren. De aios wordt gehouden aan de RGS-verplichting om 1 weten- schappelijke publicatie in zijn/haar opleiding te voltooien, maar dit wordt beschouwd als een minimum. Niet een ieder zal naast chirurg later ook wetenschapper willen of kunnen zijn, maar iedereen zal wetenschap in zijn ziekenhuis moeten faciliteren.

22 Daarom wordt actieve betrokkenheid van de aios

23 bij wetenschap aangemoedigd en gewaardeerd. De aios zal merken dat het hebben voltooid van een promotie ook een pré is bij het verwerven van een fellow-ship of een maatschaps- of vakgroeppositie. Het streven is dan ook, dat minstens de helft van de aios in regio I is gepromoveerd. De aios wordt hierbij geholpen door de staf van de opleidingsafdeling en door het ziekenhuis zelf. Ieder ziekenhuis heeft een wetenschappelijke activiteitencommissie en een leerhuis of directoraat medische vervolgopleidingen. Er is goede samenwerking tussen staf van de perifere ziekenhuizen en die van de academie om gemeenschappelijke projecten te steunen. In het kader van discipline overstijgend onderwijs kan de aios een cursus Evidence Based Medicine volgen of andere, op wetenschap gerichte, scholing.

24 6. De lokale opleidingsplannen Alle opleidingsziekenhuizen van regio I hebben een lokaal opleidingsplan. Dit staat op het lokale intranet, tezamen met dit regionale plan. Het lokale opleidingsplan is een addendum van dit regionale plan. Alles wat in dit regionale plan is geformuleerd geldt voor ieder ziekenhuis uit de regio. Het lokale plan bouwt voort op het regionale plan.

25 7. Bijlagen Bjjlage 1. Toetsmatrix (uit het landelijk opleidingsplan SCHERP), ook wel genoemd Smileymatrix. Bijlage 2. Toetsing competenties (uit het landelijk opleidingsplan SCHERP) Welke competentie kan met welk instrument getoetst worden

26 Bijlage 3. Verplicht cursorisch onderwijs heelkunde regio I Cursorisch onderwijs aios heelkunde regio i 'regionaal onderwijs' curriculum verzorgd door paog (Sinds 1 januari 2013 heeft paog een nieuwe naam: vumc academie cursus- en congresorganisatie) Het Regionaal Onderwijs is een verplicht bestanddeel van de opleiding Heelkunde. Het onderwijs is opgebouwd uit vijf verschillende cursussen bestaande uit één of twee modules, hiervoor zijn er voor- keursmomenten in de opleiding aan te wijzen. In het eerste jaar van de opleiding ligt de leerbehoefte, technieken van een aios anders dan in het tweede opleidingsjaar door zijn of haar eigen professionele ontwikkeling. Dit uitgangspunt heeft geleid tot de volgende curriculumopbouw: Basic Surgical Skills (BSS) - 2 modules, per 2 gebundeld - verplicht in het eerste opleidingsjaar Chirurgische Anatomie (CAI)* - 6 modules vanuit VUmc (regio I), per 2 gebundeld - toegankelijk voor aios regio I en II Chirurgische Anatomie (CAII)* - 6 modules vanuit AMC (regio II), per 2 gebundeld - toegankelijk voor aios regio I en II *in het eerste en het tweede jaar is deelname aan in totaal 8 CA modules verplicht Basiscursus Laparoscopie - verplichte cursus, dient afgerond te zijn in het 4 e jaar Cursus Stralingshygiëne - verplichte cursus, dient afgerond te zijn in het 4 e jaar Evidence Based Medicine (EBM) - tweedaagse cursus - organisatie in samenwerking met regio II, locatie wisselt om het jaar; 2012 in AMC en 2013 in VUmc, vice versa - verplichte cursus, dient afgerond te zijn in het 6 e jaar Overig verplicht cursorisch onderwijs Heelkunde regio I Jaar 1 Module Plaats Duur CASH 1.1 Nunspeet 5 CASH ATLS Tilburg 2 Chirurgendagen Veldhoven 2 Najaarsdag Ede 1 Totaal 12

27 Jaar 2 Module Plaats Duur FCCS Lunteren 2 AO Principles Course Oisterwijk 2 SEOHS Rotterdam 2 Basisexamen website nvt Chirurgendagen Veldhoven 2 Najaarsvergadering Ede 1 Totaal 9 Jaar 3 Module Plaats Duur CASH 2(1-4) 6 Stralingscursus 3 Chirurgendagen Veldhoven 2 Najaarsvergadering Ede 1 OCEH Elancourt 4 Totaal 16 Verplicht karakter De cursussen zijn verplicht gesteld conform de regionale afspraken van de centrale opleidings- commissies in de regio. De opleider is verantwoordelijk voor het in de gelegenheid stellen van de aios om deel te nemen. Vrijstelling van een cursus is mogelijk wanneer de aios op aantoonbare wijze (middels portfolio) reeds onderwijs heeft gevolgd of op andere wijze kennis en vaardigheden heeft opgedaan binnen de genoemde competenties. De opleider kan in overleg met de aios tot een vrijstelling besluiten. In het eerste en tweede jaar is deelname aan, in totaal acht CA modules, verplicht (gedurende vier volle dagen). Er kan een keuze gemaakt worden uit het complete pakket van zowel regio I als regio II, onafhankelijk van de opleidingsrichting. aios ontvangen aan het einde van de cursusdag een certificaat, als bewijs van aanwezigheid. Het certificaat wordt alleen uitgereikt wanneer de aios zowel bij aanvang als bij sluiting de presentielijst heeft getekend. Alle aios in de Onderwijs- en Opleidingsregio I, die hun opleiding (deels) in VUmc volgen en (deels) in de omliggende partnerinstellingen (zoals vermeld bij doelgroep) dienen in hun opleiding tot medisch specialist ook de cursussen van het Discipline Overstijgend Onderwijs (DOO) te volgen. Cash curriculum In het curriculum is gekozen voor een actieve rol van de aios in het onderwijs en staan de studie- activiteiten van de aios centraal: actieve kennisverwerving, oefening, training en oriëntatie. Het curriculum is gebaseerd op het opleidingsplan SCHERP.

28 De aios kan binnen zijn opleiding niet alle kennis en vaardigheden verwerven. De opleiding is dus per definitie onvolledig. Kennis die wel kan worden verworven, behoort of tot de noodzakelijke basiskennis of heeft een exemplarisch karakter. Voor het cursorisch onderwijs heeft dit als consequentie dat het zich richt op de noodzakelijke basiskennis. Daarnaast zijn het ontwikkelen van vaardigheden en een houding gericht op zelfstudie ( life long learning ) belangrijk. Eén van de belangrijke basisvaardigheden is de wetenschappelijke benadering van klinische problematiek. Het onderwijs wordt daarom zo ingericht dat de aios actief participeert in het onderwijs en zich bekwaamt in het kritisch beschouwen van de medische literatuur (critical appraisal) en leert deze toe te passen in de medische praktijk (richtlijnontwikkeling) en bij de individuele patiënt (Evidence Based Medicine). Critical appraisal van medische literatuur en de vaardigheid om evidence based antwoorden te formuleren op klinische problemen vormen de basis voor het nieuwe onderwijscurriculum. Het curriculum is opgesteld door de voorbereidingscommissie die bestond uit R.P. Bleichrodt, R.T. Ottow, D. Aronson, J. Hamming, J. Klinkenbijl, J. Meijerink, R. Simmermacher, M. Schijven, L. Stassen, B. Verhoeven en M. Willems. De implementatie en uitvoering van de CASH cursus is de verantwoorde- lijkheid van de coördinatiecommissie CASH (CA-CASH).

29 Bijlage 4. Aanbevolen boekenlijst heelkunde regio I Basislijst literatuur opleiding heelkunde regio I deze of vergelijkbare boeken zijn in de bibliotheken van de opleidingsziekenhuizen aanwezig ter inzage voor de aios deze lijst dient ook als advies voor de aios die zelf boeken willen aanschaffen Titel Schrijver / uitgever /Jaar Algemeen Leerboek Chirurgie Gooszen / Bohn Stafl van Lochem / 2012 Zollinger s Atlas of Surgical Operations Zollinger / McGraw Hill / 2011 Surgical anatomy of the abdomen Lange / Reed / 2002 Netter s surgical anatomy review Trelease / Saunders Elsevier / 2010 Mastery of Surgery Fisher / WoltersKluwer-Lippincott / 2012 Sabiston Textbook of Surgery Beauchamp / Townsend / 2012 Vaatchirurgie Rutherford s Vascular Surgery Cronenwett / Saunders Elsevier / 2010 Alternatief Comprehensive Vascular and Endovascular Surgery Hallett / Mosby Elsevier / 2009 GastrointestinaIe chirurgie Algemeen Integrated Medical and Surgical Gastroenterology van Lanschot JJB / Thieme / 2005 Maingot s abdominal operations Schwarz / McGraw Hill / 2006 Colorectaal The ASCRS textbook of colon and rectal Surgery Beck / Springer / 2011 Colon and rectal surgery: abdominal operations Wexner / WoltersKluwer-Lippincott / 2011 Colon and rectal surgery: anorectal operations Wexner / WoltersKluwer-Lippincott / 2011 HPB Blumgart s surgery of the liver, biliary tract and Jarnagin / Elsevier/ 2012 Pancreas Upper GI Atlas of upper gastrointestinal and hepato- Clavien / Springer / 2007 Pancreato-biliairy surgery Traumachirurgie Rockwood and Green s fractures in adults Bucholz / WoltersKluwer-Lippincott / 2009 Alternatieven AO Principles of Fracture Management Ruedi / Thieme / 2007 Trauma Feliciano / McGraw Hill / 2007 Endocriene chirurgie Handbook of Endocrine Surgery Sippel / World Scientifi / 2011 Alternatief Atlas of endocrine surgical techniques Duh / Saunders Elsevier / 2009

30 Bijlage 5. Aanbevolen boekenlijst heelkunde regio I (vervolg) Chirurgische oncologie Oncologie van de Velde / Bohn Stafl v Lochem / 2011 The MD Anderson Surgical Oncology Handbook Feig / WoltersKluwer-Lippincott / 2011 Thoraxchirurgie General Thoracic Surgery Shields / WoltersKluwer-Lippincott / 2009 Kinderchirurgie Pediatric Surgery Coran / Elsevier Saunders / 2012 Transplantatie chirurgie Transplantation Surgery Hakim / Springer / 2010

31 8. Belangrijke sites Met name het besloten deel bevat onder werk en opleiding veel nuttige informatie. Informatie over landelijke regelgeving en RGS Informatie over de modernisering van de medische vervolgopleidingen Informatie over de opleidingsetalage en de differentiaties die door de heelkundige opleidingsklinieken in het land geboden worden.