VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2018 dag 2

Transcriptie

1 VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2018 dag 2 Datum : 2018 Tijd Locatie Sprekers Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : Regardz De Eenhoorn, Amersfoort : de heer mr. drs. R. (Robert) Helle : P.P. (Peggy) van der Bildt Inleiding. Voor deze studiedag hebben de deelnemers een voorbereidingsopdracht ontvangen, waarbij ze werd gevraagd om na te denken over de volgende vragen: 1. Op welke wijze zijn uw bevoegdheden als Bopz-arts vastgelegd binnen uw organisatie voor wat betreft: beslissingen tot het toepassen van dwang; het verlengen van IBS/RM; het geven van verlof; vrijheidsbeperkingen volgens artikel 40; het geven van aanwijzingen voor wat betreft de uitvoering van de Bopz (aan wie); toegang tot relevante informatie. 2. Welke samenwerkingsafspraken hebben u en de RvB gemaakt zoals: vaste agendapunten voor het reguliere overleg; wijze van informeren/rapporteren; analyseren van het gebruik/ terugdringen van dwang; afhandelen calamiteiten; contacten met IGJ; doelstellingen komend jaar. 3. Welke taken/bevoegdheden (zie het model taakomschrijving op de website van Verenso en op de website van Medilex bij de documenten van dag 2) heeft u overgedragen aan een andere medewerker. Geef daarbij kort aan: hoe u dat heeft vastgelegd m.b.t. de procedure, mondelinge afspraken of anders; wie is verantwoordelijk voor de concrete uitvoering, een andere medewerker of u zelf; kunt u een beslissing terugdraaien? 4. Op welke wijze draagt u zorg voor de kwaliteitsbewaking ten aanzien van de uitvoering van de Bopz of op welke wijze wilt u dit gaan regelen? Denk hierbij o.a. aan: voldoende deskundigheid/competenties; risico-analyse; audits; implementatie nieuwe ontwikkelingen, zoals de cliënt of vertegenwoordiger actief betrekken bij de evaluatie van het toepassen van dwang, gebruikmakend van externe consultaties etc. Spreker. De heer mr. drs. R. (Robert) Helle studeerde zowel geneeskunde aan de Vu, alsmede Nederlands recht aan de UvA, met als aandachtsgebied gezondheidsrecht. Momenteel is Robert werkzaam als Specialist Ouderengeneeskunde en eerste geneeskundige bij de Stichting ViVa! Zorggroep. Daarnaast is Robert Helle lid van de maatschap Medeso (Medisch expertisecentrum specialisten ouderengeneeskunde). Medeso stelt medische verklaringen op. Verder geeft Robert Helle juridisch- en medisch advies voor praktijkgerichte hulp bij gezondheidsrechtelijke vragen vanuit Helle juridisch/medisch advies. De heer Robert Helle is door Medilex, als ervaren Specialist Ouderengeneeskunde en vanwege zijn expertise op het gebied van gezondheidsrecht, gevraagd om de tweede interactieve studiedag van de 8-daagse opleiding Bopz-arts te verzorgen. Robert zal vandaag aandacht besteden aan: De rollen van de Bopz-arts bij de toepassing van de Bopz en nieuwe ontwikkelingen.

2 Introductie. Bij een Bopz-arts is geen sprake van een doktersfunctie, maar van een bestuurdersfunctie. Als je dit omzet in de praktijk betekent dit: niet alles zelf doen, zaken goed borgen en weten wat er speelt. Echter de functie an sich moet wel door een dokter worden ingevuld. Dit zorgt voor nogal wat vragen, juist rondom de rol van de Bopz-arts. Robert wil vandaag dan ook met name aandacht besteden aan die bewuste rol om inzichtelijk te maken wat een Bopz-arts wel en niet aan anderen kan/mag overlaten, maar ook hoe een Bopz-arts zich het beste kan organiseren. Aan de hand van casuïstiek kan, met behulp van intercollegiale consultatie, getracht worden inzicht te krijgen in en rondom zaken waar een Bopz-arts in de praktijk tegen aanloopt. Casus: Opname. De eerste casus betreft een opname conform artikel 60, waarbij de cliënt aangeeft dat hij bedrogen is en naar huis wil. Wie neemt de beslissing? Stel dat er besloten wordt tot een IBS, wie vult dan de medische verklaring in en wie ondertekend deze? En wat nu als er na twee weken sprake is van verzet tegen het verblijf. Wie beslist dan of het een IBS of een RM wordt, wie vult de geneeskundige verklaring in en wie ondertekent deze? Een aantal uitspraken naar aanleiding van de zaaldiscussie: - Wie hakt de knoop door? De Bopz-arts, de SO of de behandelend arts? De vraag is, wie heeft welke verantwoordelijkheden en wat zijn de bevoegdheden? Valkuilen zijn: samenwerking zoeken, multidisciplinair denken, consensus zoeken. - Geeft de cliënt toestemming (informed consent) dan is er geen sprake van een artikel 60 maar van vrijwillige opname. Nota Bene: Als iemand met een artikel 60 direct voor de opname aangeeft dat zij/hij niet opgenomen wil worden dan moet je jezelf afvragen of deze cliënt niet naar huis moet worden gestuurd. Wellicht is er dan sprake van een andere juridische status waarmee een opname, indien nodig, alsnog gerealiseerd kan worden. - Op het moment dat er sprake is van een opname op een Bopz-afdeling dan is de Bopz-arts verantwoordelijk voor dat tijdens het verblijf de juridische status van de cliënt correct is. Het moet duidelijk zijn hoe dit is georganiseerd, wie wat moet en mag doen. Geeft die persoon zelf geen toestemming voor opname, dan kan er alleen sprake van een opname zijn indien de cliënt beschikt over de juiste papieren/juridische status (IBS, RM of een artikel 60). - De keuze tussen een IBS of RM is afhankelijk van de situatie van de cliënt. Een RM is minder dringend dan een IBS. Het wel of niet uitoefenen van dwang bij een behandeling (als je eenmaal binnen bent) is bijna dezelfde als bij een RM, IBS of artikel Het opstellen van een medische verklaring bij een IBS moet plaatsvinden door een medical expert die niet bij de behandeling betrokken is geweest. (Tenzij die niet op tijd gevonden wordt, dan mag ook eventueel de eigen arts dit doen). Robert Helle adviseert om de afweging voor een aanvraag IBS neer te leggen bij de Bopz-arts. De Bopz-arts kent het beleid en zal ook meer ervaren zijn in het indienen en de afhandeling daarvan. Op de vraag wie verantwoordelijk is als blijkt dat de medische verklaring bij een cliënt die van buiten de organisatie binnenkomt niet door een onafhankelijk arts is ondertekend, maakt Robert duidelijk dat het weliswaar elegant is als dit is aangegeven bij opname, maar dat de Bopz-arts dit praktisch en bestuurlijk goed moet regelen en er voor zorgdraagt dat de ontvangende partij controleert (de verpleeghuis-organisatie) welke arts de verklaring heeft ondertekend en of er sprake was van een onafhankelijk medisch expert. - Een AIOS (als arts, dus van elk specialisme) mag, in een noodsituatie, een geneeskundige verklaring opstellen ten behoeve van een IBS. Dat rechtvaardigt de IBS die door de burgemeester is afgegeven. Echter, omdat er geen sprake is van een door een onafhankelijk medisch expert opgestelde geneeskundige verklaring, is niet voldaan aan de criteria die hier in het Varbanov arrest aan zijn gesteld. Daarom zal een onafhankelijk SO uiteindelijk binnen 24 uur de machtiging moeten bekrachtigen. Slechts die verklaring is voldoende om een machtiging voortgezette IBS op te kunnen baseren. Als het niet alleen om psychogeriatrische problematiek gaat, is de SO niet bevoegd en dient binnen 24 uur een psychiater als medical expert de aanvullende verklaring af te geven (beoordelen). 2

3 De geneeskundige verklaring. Wie vult de geneeskundige verklaring in als de cliënt bij binnenkomst aangeeft niet te willen worden opgenomen. De psychiater? De behandelend arts? Op basis van psychiatrisch onderzoek kan een geneeskundige verklaring worden afgegeven op grond van symptomen, gedragingen of feiten en dan kan er (mogelijk) een diagnose worden gesteld. Voor het psychiatrische onderzoek is van belang: Wat heb je zelf onderzocht/waargenomen, wat is er door anderen meegedeeld (ook dossier) en door wie? Voor een beschrijving van het gevaar is van belang dat duidelijk wordt welk gedrag (welk) gevaar oplevert en ook of dit is geconstateerd vanuit zelfwaarneming of van derden (en zo ja door wie dan). Ten aanzien van afwenden is van belang dat er antwoord wordt gegeven op vragen wat er is gedaan om het gevaar af te wenden en als dit niet is gelukt waarom niet. Ook hier geldt weer dat het bij een geneeskundige verklaring van belang is goed uit elkaar te houden wie de medische verklaring invult en wie deze ondertekent! Als er sprake is van een psychogeriatrische patiënt dan mag dus ook een Specialist Ouderengeneeskunde het onderzoek verrichten, de verklaring invullen en als onderzoeker ondertekenen. Let wel: De Bopz-arts moet bij een RM, als de cliënt al op een Bopz-afdeling verblijft, de verklaring mede ondertekenen, ook als een (externe) psychiater de verklaring heeft ingevuld en getekend. Verlof. Artikel 46a maakt duidelijk: Voor zover en voor zo lang het verantwoord is. In principe moet verlof altijd worden verleend en hoeft niet te worden gemeld aan de IGJ of de OvJ. Het maakt het niet uit of er sprake is van een RM, IBS of een artikel 60. Verlof van een week vergt wel een andere aanpak dan verlof van een uur of een dag. Ook elke patiënt kent een andere benadering in het kader van verlof. De reden voor opname met een artikel 60, IBS of RM was nu juist dat het CIZ heeft vastgesteld dat iemand zich in de thuissituatie niet meer kon handhaven. Om te kunnen spreken over verantwoord verlof, moet je goed nadenken over zaken zoals waarborgen van de veiligheid als iemand tijdelijk weg gaat uit de veilige instelling. Een week buitenland kan, mits een familielid de zorg goed regelt. Er moet dan wel sprake zijn van een goed vertegenwoordiger die niet zomaar en zonder reden in de familierelaties treedt. De inhoud van de beoordeling voor verlof hangt samen met: a. Cliëntgebonden problematiek (diagnose/beperkingen), reden van noodzaak tot opname/nu een andere problematiek? Bijkomende somatische problematiek. (Bijvoorbeeld diabetes.) b. Wijze/mogelijkheid van begeleiding/ondersteuning. (Opnemen in het zorgplan!) c. Omstandigheden/duur. Verlof is een bestuursrechtelijk beslissing en moet dus schriftelijk en gemotiveerd zijn. Als er sprake is van overeenstemming dan is het belangrijk dat dit wordt opgenomen in het zorgplan. Kortom, verlof mits overeenstemming tussen cliënt, vertegenwoordiger en behandelteam. Als tip geeft Robert mee: Neem verlof op in de spelregels van de organisatie, waarbij aangegeven kan worden dat, indien er aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan, verlof automatisch door de Bopz-arts wordt verleend. (Dus zonder tussenkomst van de Bopz-arts.). Als er geen overeenstemming wordt bereikt (de moeilijke gevallen) dan heeft de Bopz-arts de macht om in te grijpen. Hanteer hiervoor de volgende spelregels: - Hoor/wederhoor: Cliënt/behandelaar/MD-team/vertegenw./familie/overige betrokkenen. - Motivatie: Concreet beschrijven wat de norm is van (on)verantwoord en waarom er sprake is van onverantwoord verlof. Beredeneer deze beslissing. - Bezwaar: Informeer de betrokkene(n) over de mogelijkheid om in bezwaar te gaan. Ontslag RM/IBS/Artikel 60. Ontslag RM/IBS is geregeld in de Bopz zelf. Van belang is dat er voorafgaand overleg is met de belanghebbenden/betrokkenen, zoals curator/mentor/echtgenote/huisarts/hulpverleners, etc. Breng de inspecteur op de hoogte en meld het ontslag bij de IGJ en de OvJ (artikel 58). Nota Bene: Vergeet niet ook van tevoren de partner, de wettelijk vertegenwoordiger en de naaste familie van de patiënt op de hoogte te brengen. 3

4 Ontslag bij verblijf op basis van artikel 60 is niet geregeld in de Bopz, maar bijvoorbeeld wel mogelijk als de stoornis is veranderd. - Hanteer bij ontslag artikel 60 dezelfde criteria als voor ontslag uit een RM of IBS, te weten naar analogie RM/IBS: (cliënt, vertegenwoordiger, behandelaar). - Is er sprake van overeenstemming: beredeneer dit en documenteer dit in het dossier. - Is er geen sprake van overeenstemming: dan ligt de beslissing bij de Bopz-arts. - Benoem zo nodig bij een RM/IBS procedure een externe mentor. Ongeoorloofd verlof RM/IBS/Artikel 60. Bij RM/IBS geldt dat ongeoorloofd verlof direct gemeld moet worden aan de IGJ en de OvJ, ook als de cliënt uiteindelijk weer is teruggekeerd. Daarna is het advies om de voorwaarden van het verlof te heroverwegen en om een algemene interne procedure vermissing in te stellen. Artikel 60 kent geen specifieke regeling in de Bopz. Gebruik je verstand, heroverweeg de voorwaarden en stel een algemene interne procedure vermissing in. - Wanneer de cliënt zelf aangeeft niet terug te willen overweeg dan een IBS. - Als een ander de cliënt niet terugbrengt vraag je dan af of er misschien sprake was van ontvoering, oudermishandeling e.d. Daar passen acties bij zoals overleg met Veilig Thuis. Er bestaat een stappenplan ouderenmishandeling: stappenplan-handelen-ontspoorde-mantelzorg-0. Je kunt ook proberen om een andere vertegenwoordiger te regelen. Wanneer is nu sprake van een melding en wie moet hiervoor zorgdragen. Voor een handreiking hiervoor volgt aan het einde van dit verslag een overzicht. CASUS: Dwang. Er is sprake van een opname artikel 60. Na een half jaar is de patiënt somberder, heeft wisselende buien, is soms behulpzaam, wat dan weer irritatie oproept bij medepatiënten, is soms boos en geeft dan een duw. Wil geen medicatie en wil met rust gelaten worden. Vraag is: Wat is hier de rol van de Bopz-arts bij de besluitvorming als er sprake is van een Bopz-behandeling? - Formeel mag pas met een dwangbehandeling worden gestart nadat de Bopz-arts akkoord is (en de melding heeft gedaan), aangezien de Bopz-arts de noodzaak hiervan moet toetsen. Met andere woorden: De SO meldt de noodzaak voor een dwangbehandeling mondeling (desnoods telefonisch) bij de Bopz-arts en bij akkoord kan de Bopz-arts (een dag later, alhoewel dit formeel voor de start moet gebeuren) de schriftelijke melding doen aan de IGJ, conform artikel Is er sprake van een noodsituatie dan is artikel 39 (= de spoedprocedure) van toepassing, welke maximaal 7 dagen mag worden toegepast en binnen die termijn ook moet zijn opgenomen in het zorgplan. Ook hierbij geldt dat er melding gemaakt moet worden aan het IGJ met betrekking tot de noodzaak en reden. (Zie ook de alinea Noodsituatie (M&M) artikel 39 in het verslag van 7 maart.) - Tip: Maak gebruik van de mogelijkheden van het elektronische zorgdossier! - Nota Bene: Een tekort aan personeel is geen reden voor een dwangbehandeling. Op de vraag van één van de cursisten over wat de macht en de kracht van de Bopz-arts is, maakt Robert duidelijk dat de Inspectie er vanuit gaat dat een Bopz-arts dé persoon in de organisatie is die verantwoordelijk is voor deze besluiten en daarvoor ook de positie heeft gekregen. Kan de Bopz-arts die rol niet waarmaken omdat de RvB deze verantwoordelijkheden niet aan de Bopz-arts heeft gedelegeerd, moet de Bopz-arts de RvB informeren over het feit dat zij/hij (in dit of in alle gevallen) vleugellam is, de Bopz niet goed uitgevoerd wordt en er wellicht problemen kunnen ontstaan bij toetsing door de Inspectie. Geef de cliënt of vertegenwoordiger, indien gewenst, de kans om een klacht bij de Bopzklachtencommissie in te dienen. Deze moet dan binnen enkele dagen een besluit nemen en heeft de bevoegdheid om de dwangbehandeling op te schorten. Wacht met het indienen van een klacht totdat de klachtencommissie een uitspraak doet, tenzij je echt niet kan wachten in verband met zeer ernstig gevaar. 4

5 Dwang artikel 38, 40 en 60, waar ligt de grens. Een Bopz-arts neemt uiteindelijk (individueel) de beslissing. Bij de artikelen 38 en 39 is dit strak geregeld, bij artikel 40 moeten de maatregelen alleen gemeld worden aan de Bopz-arts. Is er sprake van een bewegingsbeperking (bijvoorbeeld het in de nacht niet van de afdeling af mogen) dan valt dat ook vaak onder artikel 40. Tip: Alles wat heel dicht bij het lichaam gebeurd valt onder artikel 38 (bijvoorbeeld fixatie). Een scherpe grens is er niet, ordemaatregelen vallen onder artikel 40. Betreft het een behandelaspect dan wordt dat eerder gezien als een artikel 38. Register. Voor een verpleeghuis geldt een zeer beperkte verplichting v.w.b. het register. In artikel 57 wordt de verplichting tot het bijhouden van (dwang)maatregelen conform artikel 39 benoemd. Dit wordt nader uitgewerkt in de Regeling kennisgeving en toepassing dwangbehandeling en middelen of maatregelen en registratie middelen of maatregelen Bopz. Deze registratie bevat: afschriften van meldingen met de omschrijving van de onverwachte behandeling. Bijvoorbeeld als iemand door het lint gaat en het noodzakelijk is om hiervoor iets toe te dienen. Dat is dus iets anders dan een dwangbehandeling. Verplichte registraties bij vbm s of gebruik van psychofarmaca zijn niet verplicht op basis van de Bopz, maar worden of op basis van eigen keuzes, wat betreft het kwaliteitsbeleid, of op verzoek van externe instanties zoals de Inspectie bijgehouden. Overdragen aan een ander. In het bestuursrecht spreekt met van bestuursorganen. Dit betreft overheid of burgemeester, de zogeheten a-organen. Een Bopz-arts is ook een bestuursorgaan, een zogeheten b-orgaan. Dit b-orgaan is een persoon met enig openbaar gezag bekleed. In de praktijk betekent dit dat een Bopz-arts de bevoegdheid heeft om eenzijdig rechten en plichten voor een ander in het leven te roepen of bindend vast te stellen. Bijvoorbeeld het stopzetten van een RM of de verplichting tot het instellen van een dwangbehandeling. Net als de overheid heeft de Bopz-arts dus het recht beslissingen te nemen die bij de wet zijn geregeld en waarbij er sprake is van een officiële rol. Deze bevoegdheid wordt dus niet door de werkgever gegeven. Deze ontvangt de Bopz-arts op grond van de wet. De werkgever bepaalt alleen wie als Bopz-arts wordt benoemd. Bij mandatering neemt een ander namens de Bopz-arts een besluit, echter de Bopz-arts neemt formeel het besluit. De algemene regel in het bestuursrecht is dat mandatering altijd mag, tenzij de aard van de bevoegdheid zich hier tegen verzet. Dat wil zeggen, dat wat tot de kern van de functie van de Bopz-arts behoort niet overgedragen kan worden. In ieder geval kan ook niet worden overgedragen: de beslissing rondom ontslag, dwang en verlof. Ook de ondertekening van medische verklaringen mag niet gemandateerd worden (dit betreft een keuze inherent aan de Bopz-arts/functie). Dat geldt uiteraard wel voor alle administratieve handelingen die hieraan ten grondslag liggen. Nota Bene: Waarneming is geen mandatering maar gewoon waarneming waarbij je Bopz-taken tijdelijk, bijvoorbeeld bij een vakantie, wordt overgenomen. Delegatie (het deels overdragen van je bevoegdheid, de ander kan dan zelfstandig beslissen) mag niet. Zorgdragen voor.. De Bopz-arts moet de werkwijze van de zorg en behandelaars zo organiseren: dat aan verschillende eisen wordt voldaan. Dat impliceert niet dat een Bopz zelf behandelplannen moet opstellen of elijkse vooruitgang moet noteren, maar dient er voor te zorgen/controleren dat deze taken worden uitgevoerd. Kortom geen uitvoerende maar een besturende controlerende taak. De aandachtspunten voor de bestuurder. - Is eindverantwoordelijk en op de hoogte van de risico s van de patiëntenzorg. - Gebruikt de BoZ-Governancecode[2], het pas toe of leg uit principe. (Meer informatie over governance in de zorg: - Hanteert een helder besturings- en besluitvormingsmodel, waarin taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd. - Vraagt, ontvangt en analyseert de resultaten van patiëntenzorg en stuurt (zichtbaar) aan op (kwaliteits)verbeteringen. - Grijpt tijdig in als dat voor de borging van kwaliteit of de veiligheid van zorg noodzakelijk is. - Heeft zicht op het functioneren en mogelijk disfunctioneren van de professionals. 5

6 De Bopz-arts is een bestuurder, maar wat is nu de rol van die bestuurder. Om de rol als bestuurder waar te kunnen maken dan moet je er als bestuurder voor zorgen dat je beschikt over informatie die van invloed kan zijn op de organisatie, zoals bijvoorbeeld ontslag, verlof, etc. De Bopz-rol brengt een aantal juridische verplichtingen met zich mee. Zorg er dus altijd voor dat je tijdig over de gegevens beschikt om in te kunnen grijpen en zorg voor een goede taakverdeling met de Raad van Bestuur/het management! T.a.v. de kwaliteitsbewaking geeft Robert als tip mee: Neem jaarlijks de verbeterdoelen mee in het jaarplan en vergeet de risicoanalyse niet! Voor het verwerken van gegevens wordt geadviseerd om vooral gebruik te maken van het systeem van de organisatie. Tot slot besteedt Robert in het laatste deel van deze dag aandacht aan de Wzd. (Met name t.a.v. de verdeling van bevoegdheden en de WZD-arts) De zorgverlener is bevoegd tot het toepassen van vrijheidsbeperkingen, stelt het zorgplan op en is in algemene zin verantwoordelijk voor zorg aan een cliënt. De zorgverantwoordelijke moet een terzakekundige arts zijn, of degene die behoort tot een bij regeling van Onze Minister aangewezen categorie van deskundigen. Deze regeling maakt het mogelijk dat ook iemand anders dan een deskundige arts als zorgverantwoordelijke aangewezen kan worden, zoals een verpleegkundige of een huisarts. Hiervoor geldt dan wel dat de aangewezen zorgverantwoordelijke moet kunnen aantonen dat zij/hij terzakekundig is. De zorgaanbieder bepaalt wie de zorgverantwoordelijke is en wie als zorgverlener optreedt. De WZD-arts is een terzakekundige arts die, al dan niet in dienst van de zorgaanbieder, door de zorgaanbieder wordt aangewezen om toe te zien op de inzet van de minst ingrijpende vorm van onvrijwillige zorg en de mogelijke afbouw daarvan en is verantwoordelijk voor de algemene gang van zaken op het terrein van het verlenen van onvrijwillige zorg. Met andere woorden: De Wzd-arts is verantwoordelijk voor de praktische toepassing van onvrijwillige zorg en moet er voor zorgdragen dat dit goed geregeld is. Daarmee wordt onvrijwillige zorg niet uitgesloten, echter er moet in eerste instantie sprake zijn van het goed aanbieden van vrijwillige zorg. Kortom, als goede vrijwillige zorg niet meer lukt, wat een voorwaarde is voor goede zorg, mag overwogen worden om onvrijwillige zorg toe te passen. De wijze van aanstelling van de Wzd-arts is geregeld in artikel 2b. Bij de aanstelling moet advies gevraagd worden aan de cliëntenraad. Verder moet de zorgaanbieder er voor zorgen dat de Wzd-arts haar/zijn taken goed kan uitvoeren, dat de onafhankelijkheid van de Wzd-arts is gewaarborgd bij de uitvoering van haar/zijn wettelijke taken en verder geeft de zorgaanbieder geen aanwijzingen met betrekking tot diens taakuitvoering op grond van de wet. De zorgverantwoordelijke stelt het zorgplan vast en spant zich in om instemming te krijgen. Er wordt alleen zorg uitgevoerd op basis van dat zorgplan. De eerste evaluatie moet plaatvinden binnen 4 weken nadat het zorgplan is opgesteld en daarna elk halfjaar. Is er geen zorgplan, dan is zorg alleen mogelijk met instemming van cliënt/vertegenwoordiger. Is er geen vertegenwoordiger aanwezig, dan mag zorg alleen worden verleend waarvoor redelijkerwijs instemming bestaat en waartegen geen duidelijk verzet is, of er moet sprake zijn van een noodsituatie. Het zorgplan vermeldt in elk geval de wijze waarop de zorgaanbieder en de Wzd-arts de kwaliteit van de onvrijwillige zorg bewaken en toezicht houden op de uitvoering van de onvrijwillige zorg. Een van de taken van de Wzd-arts is het beoordelen van de onvrijwillige zorg als dit in het zorgplan (artikel 11a) wordt opgenomen. De Wzd-arts toetst de onvrijwillige zorg aan uitgangspunten. Als daaraan niet voldaan is, geeft de Wzd-arts een aanwijzing aan ZV om het aan te passen. Ook wordt de Wzd-arts door de zorgverantwoordelijke over een evaluatie van het zorgplan als bedoeld in artikel 11, vierde lid. (= voortzetten onvrijwillige zorg cf advies externe deskundige). Samengevat moet de WZD-arts eerst goedkeuring geven aan het opnemen van onvrijwillige zorg / of de aanpassing daarvan, voordat het definitief in het zorgplan mag worden opgenomen (en dus uitgevoerd mag worden). 6

7 De zorgaanbieder moet (conform artikel 19) een beleidsplan opstellen met daarin onder andere opgenomen de visie van de instelling t.a.v. het voorkomen van onvrijwillige zorg, hoe de instelling omgaat met het toepassen daarvan mocht dat uiteindelijk toch nodig zijn, de afbouw van onvrijwillige zorg en de wijze van intern toezicht bij de uitvoering daarvan. Artikel 18 geeft aan dat er zes en digitaal een analyse moet plaatsvinden over de verplichte onvrijwillige zorg welke aan de IGJ gezonden moet worden. Daarin moet zijn opgenomen: a. de vorm van de aan de cliënt verleende onvrijwillige zorg; b. de zorgverantwoordelijke; c. de noodzaak voor de onvrijwillige zorg; d. een schriftelijke beslissing als bedoeld in artikel 3, tweede lid; e. het zorgplan of een schriftelijke beslissing als bedoeld in artikel 15, eerste of vijfde lid, die legitimeert tot de vorm van onvrijwillige zorg; a. het besluit tot opname en verblijf, etcetera. Resumerend sluit Robert af met de mededeling dat er een aantal zaken gaan veranderen, maar dat de essentie van de taak van de Bopz-arts in grote lijnen hetzelfde blijft en belegd wordt bij de Wzd-arts. Aan het eind van deze cursus (dag 8) komt Robert uitgebreider terug op de nieuwe Wet zorg en dwang: de ingebrachte casuïstiek zal dan telkens zowel vanuit de Bopz en de Wzd besproken worden. 7

8 Art. inhoud melding wanneer/ hoe vaak aan wie OvJ anders door Bopz art. 60 bij opname in VV-VG Opmerking 38 voor de start; per IGJ Bopz-arts art.60 RM-IBS x type wang 38 stop dwangbehandeling na stop. IGJ Bopz-arts art.60 RM-IBS x 39 aanvang M&M z.s.m. na start. IGJ Bopz-arts art.60 RM-IBS x 39 stop M&M na stop IGJ Bopz-arts art.60 RM-IBS x 41 beslissing Bopz-klacht afwijzen verzoek overplaatsing andere Bopz-instelling beslissing verzoek (voorwaardelijk) ontslag (art. 47 of art. 48) opname (vanuit overplaatsing) namen die zijn opgenomen, met reden van opname (RM/IBS) van wie voorwaar-delijk ontslag is ingetrokken, art. 47, derde lid aan wie voorwaar-delijk ontslag is verleend, art. 47 aan wie ontslag is verleend, art. 48; verlof hoeft niet gemeld. die zijn gestorven onder mededeling doodsoorzaak. een afschrift van de in het M&M register in de voor-afgaande ingeschr. M&M na beslissing na afwijzing na beslissing na overplaatsing. IGJ klachtcie. Bopz Koppe ling via art. 60 art.60 RM-IBS x IGJ Bopz-arts art.60 RM-IBS x IGJ *) Bopz-arts - RM-IBS IGJ *) Bopz-arts ontvangende instelling - RM-IBS IGJ OvJ Bopz-arts - RM-IBS IGJ OvJ Bopz-arts - RM-IBS *) info ook aan OvJ als deze het n.v.t. verzoek deed. *) de griffier v/d rechtbank of het gerechtshof dan wel aan de burgemeester aan wie voorwaardelijk ontslag is verleend op grond van de artikelen 45 of 47, eerste lid IGJ OvJ Bopz-arts - RM-IBS andere verlof regeling! IGJ OvJ Bopz-arts - RM-IBS andere verlof regeling! IGJ OvJ Bopz-arts - RM-IBS IGJ Bopz-arts - RM-IBS *) bedoeld in artikel 57, alleen nood op basis van art 39 a. afzondering, verstaan voor verzorging, verpleging en behandeling insluiten patiënt in speciaal bestemde eenpersoonskamer; b. fixatie, waaronder wordt verstaan het op enigerlei wijze beperken van een patiënt in zijn bewegingsmogelijkheden; c. medicatie, waaronder wordt verstaan het aan een patiënt toedienen van geneesmiddelen; d. toediening aan een patiënt van vocht of voeding. 58, van wie de inbewaringstelling in die is beëindigd + een kort verslag, houdende de be-vindingen van de behandelende persoon gedurende de periode van de inbewaringstelling. ongeoorloofde afwezigheid bij verlof of voorlopig ontslag terugkeer na ongeoorloofde afwezig- heid bij verlof of voorlopig ontslag.. IGJ Bopz-arts - IBS direct (tel) IGJ OvJ Bopz-arts - RM-IBS direct (tel) IGJ OvJ Bopz-arts - RM-IBS 8