notitie "Zienswijzen en advies, commentaar en wijziging ontwerpbestemmingsplan Delfzijl Windpark Zuid, herziening 2018

Transcriptie

1 notitie "Zienswijzen en advies, commentaar en wijziging ontwerpbestemmingsplan Delfzijl Windpark Zuid, herziening 2018 Delfzijl, 18 juni 2018 mr. W.R. van der Velde (Plas & Bossinade advocaten) G. Nienhuis

2 1. Inleiding Het ontwerpbestemmingsplan "Delfzijl Windpark Zuid, herziening 2018" heeft gedurende zes weken ter inzage gelegen: van 1 mei 2018 tot en met 12 juni Ook konden de stukken digitaal worden geraadpleegd via de websites en Gedurende de genoemde termijn konden door een ieder zienswijzen worden ingediend. Ook bestond voor een aantal betrokken organisaties de mogelijkheid om adviezen in te brengen. Van de mogelijkheid tot het indienen van zienswijzen is gebruik gemaakt. In hoofdstuk 2 worden de zienswijzen kort samengevat weergegeven. In hoofdstuk 3 wordt het ambtelijk commentaar ten aanzien daarvan weergegeven en wordt aangeven of aanpassingen aan het plan noodzakelijk worden geacht. In hoofdstuk 4 worden de voorgestelde wijzigingen op een rijtje gezet. 2. Ontvangen zienswijzen Indiener 1 a. in de herziening wordt gesteld dat het bestemmingsplan Delfzijl Windpark Zuid, herziening 2018" bedoeld is om de uniformiteit van alle bestaande windturbines in het Windpark Zuid te waarborgen, terwijl het plan de mogelijkheid biedt om de turbines te vervangen door turbines met een tiphoogte van 200 meter; b. onduidelijk is aan welke normen wordt getoetst met betrekking tot laagfrequent geluid en of die normen wel bijdragen aan het voorkomen van gezondheidsproblemen voor mens en dier ten gevolge van laagfrequent geluid; c. het bevreemd, dat het gemeentebestuur al een voorschot neemt op een uitspraak van de Raad van State die in het derde kwartaal van 2018 wordt verwacht ten aanzien van het beroep dat is ingesteld tegen het bestemmingsplan "Delfzijl Windpark Zuid, uitbreiding 2018"; het zou raadzaam zijn het ontwerpplan niet verder in procedure te brengen en de afspraak van de Raad van State af te wachten; d. indien de Raad van State het beroep tegen het bestemmingsplan "Delfzijl Windpark Zuid, uitbreiding" op termijn ongegrond verklaard, dan zou het de gemeenteraad sieren met het plan "Delfzijl Windpark Zuid, herziening 2018" geen hogere tiphoogte dan de bestaande tiphoogte toe te staan, om verdere aantasting van het Groninger Landschap en mogelijk andere ernstige gevolgen van mens en dier tegen te gaan. Indiener 2 a. met de voorgestelde wijziging van het bestemmingsplan komt een abrupt einde aan de uniform windturbines die in een strak raster staan; dit leidt tot een nog grotere aantasting van het zeer bijzondere landschapstype; b. de tiphoogte van bestaande windturbines kan met 40 worden verhoogd, wat zeer onwenselijk wordt geacht; c. de indruk bestaat dat de herziening het mogelijk moet maken om het bestemmingsplan "Delfzijl Windpark Zuid, uitbreiding mogelijk te maken zodra de ingediende zienswijzen bij de Raad van State niet-ontvankelijk zijn verklaard; d. het plan is in strijd met de "Leidraad inrichting windparken omgeving Delfzijl", zoals die is opgenomen in het beleid van de gemeente Delfzijl; het plan staat hogere windturbines toe binnen een onrustiger raster, afwijkend van het bestaande raster en bestaande hoogtes van windturbines; e. onduidelijk is hoe in een gebied met meerdere exploitanten de uniformiteit kan worden gewaarborgd.

3 Indieners 3 tot en met 6 a. de gemeente was ter dege op de hoogte van de plannen tot repowering van de zes windturbines van cliënten en de herziening van het bestemmingsplan is uitsluitend ingegeven door de plannen van cliënten; b. er is sprake van detournement de pouvoir en strijd met het fair play beginsel, zodat het plan niet kan worden vastgesteld door de raad; c. er ontstaat grote schade voor de indieners van zienswijzen in de vorm van het mislopen van SDE-subsidie, een structurele verlaging van de SDE-subsidie en een stijging van de financieringsrente en investeringskosten; d. er ontstaat planschade; e. het plan is in strijd met het beleid dat is neergelegd in de "Structuurvisie windenergie op land"; f. het plan voor repowering leidt tot een toename van het vermogen per turbine van 2,10 naar 3,6 MW, zonder toename van de ashoogte of verplaatsing van de turbines; g. een ruimtelijk onderbouwing voor het feit dat behoudt van uniformiteit belangrijker wordt gevonden dan een verdubbeling van het totale vermogen van zes windturbines zonder dat de verschijningsvorm wezenlijk verandert; te meer nu de zes turbines aansluiten op het plan "Windpark Delfzijl-Zuid uitbreiding" waar een aanzienlijk hogere as- en tiphoogte mogelijk is gemaakt; h. zo er al sprake is van een verstoring van het beeld, dan is dat tijdelijk, omdat ook de andere turbines in het windpark hun economische en technische levensduur hebben bereikt en de noodzaak voor vervanging zich aandient; i. er wordt met het plan ten onrechte een in de Europese en Nationale doelstelling verankerde toename van het produceren van duurzame energie tegengewerkt; j. er zou juist een planregel moeten worden opgenomen die zijn gebaseerd op de toekomstige asen tiphoogte, te weten een ashoogte van 84 meter en een rotordiameter van 112 meter; 3. Ontvangen Adviezen Van de provincie Groningen, het waterschap Hunze en Aa's en de Veiligheidsregio Groningen zijn reacties ontvangen waarin zij aangeven dat zij kunnen instemmen met het ontwerpplan. 4. Commentaar ten aanzien van de zienswijzen ad. 1a, 1d, 2a het plan staat hogere windturbines toe Het ontwerpbestemmingsplan "Delfzijl Windpark Zuid, herziening 2018" staat geen hogere windturbines toe. Het plan beoogt te voorkomen dat turbines kunnen worden gebouwd die afwijken van de bestaande turbines. Het geldende bestemmingsplan biedt de mogelijkheid het bestaande beeld te verstoren door langere rotorbladen te gebruiken. Dit wordt niet wenselijk geacht. Hogere windturbines kunnen alleen worden toegestaan met een nieuw bestemmingsplan. Deze zienswijze vormt geen aanleiding om wijzigingen in het plan aan te brengen. ad. 1b. toetsen normen laagfrequent geluid Omdat met het plan alleen wordt geregeld dat de huidige verschijningsvorm van de windturbines niet mag worden gewijzigd, en dus niet gaat over de vraag of wel of geen (hogere) windturbines mogen worden geplaatst, hoeft niet te worden getoetst voor geluidsaspecten. De bestaande situatie is al geregeld in het geldende bestemmingsplan. Deze zienswijze vormt geen aanleiding om wijzigingen in het plan aan te brengen.

4 ad. 1c er wordt vooruitgelopen op een uitspraak van de Raad van State inzake het beroep tegen het bestemmingsplan "Windpark Delfzijl Zuid uitbreiding" Met het ontwerpplan wordt niet vooruitgelopen op een uitspraak van de Raad van State in de beroepszaak die loopt ten aanzien van het bestemmingsplan "Windpark Delfzijl Zuid uitbreiding". Het ontwerpplan regelt alleen een beperking ten aanzien van de verschijningsvorm van de turbines. In die zin dat alleen de bestaande windturbines zijn toegestaan. Deze zienswijze geeft geen aanleiding het plan te wijzigen. ad. 2b. de tiphoogte kan met 40 meter toenemen; Op grond van het geldende bestemmingsplan kan de tiphoogte inderdaad met circa 40 meter toenemen. Dat komt omdat in de planregels is bepaald, dat de wieklengte maximaal 2/3 van de ashoogte mag bedragen. De maximale ashoogte is bepaald op 85 meter. De bestaande wieklengte bedraagt minder dan 2/3 van de ashoogte. Het plan biedt daarmee ruimte om de wieken te verlengen, waarmee de tiphoogte hoger zou worden. Het ontwerpplan "Delfzijl Windpark Zuid, herziening 2018" regels juist dat niet is toegestaan. De bestaande verschijningsvorm van de turbines is leidend met het ontwerpplan. Deze zienswijze geeft geen aanleiding het plan te wijzigen. ad. 2c. plan is alleen maar gericht op het zo snel mogelijk realiseren van het plan bestemmingsplan "Delfzijl Windpark Zuid, uitbreiding Het bestemmingsplan "Delfzijl Windpark Zuid, herziening 2018" en het bestemmingsplan "Windpark Delfzijl Zuid, staan (procedureel) los van elkaar. Het laatstgenoemde plan is vastgesteld en in werking getreden. Het plan geldt inmiddels wel, maar er is beroep ingesteld bij de Raad van State. Als uitspraak is gedaan wordt duidelijk of het plan kan worden uitgevoerd. Het eerstgenoemde plan moet nog worden vastgesteld door de gemeenteraad, de volgende stap in de procedure. Tegen het vaststellingsbesluit kan beroep worden ingesteld bij de Raad van State. ad. 2d. strijd met de "Leidraad inrichting windparken omgeving Delfzijl", zoals die is opgenomen in het beleid van de gemeente Delfzijl; Onduidelijk is welke leidraad wordt bedoeld. Overigens is dat voor dit ontwerpbestemmingsplan ook niet zo van belang nu uitsluitend in het plan worden geregeld dat de bestaande verschijningsvorm moet worden gehandhaafd. Deze zienswijze vormt geen aanleiding het bestemmingsplan te wijzigen. ad. 2e. handhaven uniformiteit met meerdere exploitanten De uniformiteit kan, ondanks meerdere exploitanten in het gebied, eenvoudig worden gehandhaafd. In artikel wordt bepaald, dat ter plaatse van de aanduiding "overige zone windturbinepark" de rotordiameter en de ashoogte van de windturbines in het windpark, alsmede de uiterlijke verschijningsvorm van de gondels en de windturbines hetzelfde dienen te zijn". ad. 3a De gemeente was terdege op de hoogte van de plannen tot re-powering van de zes windturbines van cliënten en de herziening van het bestemmingplan is uitsluitend ingegeven door de plannen van cliënten. Of de gemeente wel of niet op de hoogte was van de plannen van de indieners is ruimtelijk niet relevant. Het nemen van een voorbereidingsbesluit gevolgd door een bestemmingsplanprocedure is juist bedoeld om ongewenste ontwikkelingen tegen te gaan. Dat kunnen ook ongewenste ontwikkelingen zijn waarvan de gemeente op de hoogte is. Sterker nog, dat zal vaak het geval zijn. Het feit dat de gemeente(raad) op de hoogte is van bouwplannen of ontwikkelingen voornemens die

5 ruimtelijk niet gewenst zijn, betekent niet dat de gemeente(raad) dáárom geen maatregelen mag nemen om die ontwikkelingen te voorkomen. ad. 3b Er is sprake van détournement de pouvoir en strijd met het fair play beginsel, zodat het plan niet kan worden vastgesteld door de Raad Er is geen sprake van détournement de pouvoir of strijd met het fair play beginsel. De instrumenten van het voorbereidingsbesluit en de daarop volgende herziening van het bestemmingsplan worden juist ingezet waarvoor zij bedoeld zijn, namelijk om een ruimtelijke ontwikkeling die niet past in het gemeentelijk planologisch beleid te voorkomen. ad. 3c en 3d Er ontstaat grote schade voor de indieners van zienswijzen in de vorm van het mislopen van SDE-subsidie, een structurele verlaging van de SDE-subsidie en een stijging van de financieringsrente en investeringskosten. Indien de indieners menen dat sprake is van (plan)schade dan kunnen zij hij een verzoek om planschadevergoeding indienen na vaststelling en inwerkingtreding van het bestemmingsplan. Betwijfeld kan worden of sprake is van voor vergoeding in aanmerking komende planschade. De bouw- en gebruiksmogelijkheden van windturbines in het plangebied worden immers niet beperkt. Enkel wordt in het bestemmingsplan toegevoegd dat binnen het windpark uniforme windturbines moeten staan. Er worden dus geen bouw- of gebruiksmogelijkheden wegbestemd. Bovendien gold het vereiste van uniformiteit reeds toen de indieners de zes windturbines ontwikkelden. Dat geldt voor alle partijen die binnen dit windpark turbines hebben ontwikkeld of verworven. Ook in het toenmalige bestemmingsplan gold het vereiste van uniformiteit. De voorgenomen planherziening brengt de indieners van zienswijzen (en de overige exploitanten binnen het windpark) dus in de positie die gold toen zij hun plannen ontwikkelden. Hun positie verslechtert niet. Voor zover al sprake is van een verslechtering, was deze voorzienbaar. Los van dit alles weegt het belang van het uiterlijk aanzien van de gemeente en het belang van een goede ruimtelijke ordening zwaarder dan het financiële belang van indieners. ad. 3e Het plan is in strijd met het beleid dat is neergelegd in de Structuurvisie Windenergie op Land. De voorgenomen planherziening staat niet in de weg aan het bereiken van de doelstelling van 6000 MW in 2020 uit de Structuurvisie windenergie op land. Uit de Structuurvisie Windenergie op Land volgt evenmin dat iedere ruimtelijke beperking ten aanzien van windturbines met die Structuurvisie in strijd zou zijn. De Structuurvisie Windenergie op Land verplicht gemeenten uiteraard niet om medewerking verlenen aan ieder denkbaar windturbineplan. Het is uiteindelijk aan de gemeenteraad om een planologische afweging te maken van alle betrokken belangen, waarvan het belang van de opwekking van duurzame energie er een is. ad. 3f Het plan voor re-powering leidt tot een toename van het vermogen per turbine van 2,10 naar 3,6 MW, zonder toename van de ashoogte of verplaatsing van de turbines. Dat het vermogen per turbine mogelijk toeneemt, betekent niet automatisch dat het plan in overeenstemming is met de eisen van een goede ruimtelijke ordening. Het belang van een uniform aanzien van het windturbinepark weegt zwaarder dan de meeropbrengst per turbine. Uniformiteit binnen windturbineparken is een vereiste dat geldt voor alle windparken in de gemeente Delfzijl Voorkomen moet worden dat binnen een windpark sprake is van verschillen in ashoogte, tiphoogte.

6 Daarbij komt nog dat re-powering van enkele windturbines mogelijk wel leidt tot een toename van het vermogen van die windturbines, maar anderzijds betekent re-poweringsplan op individuele basis een beperking van de meeropbrengst voor het gehele park. Binnen de begrenzingen van dit windturbinepark (dus zonder nieuw ruimtebeslag) kan een veel grotere toename van vermogen worden bereikt indien de exploitanten binnen het windpark een gezamenlijk plan maken voor nieuwe, hogere windturbines. Alsdan wordt bij een zelfde ruimtebeslag met minder windturbines een veel grotere toename van vermogen bereikt. Bezien vanuit de potentie van het windpark als geheel betekent re-powering op een wijze zoals de indieners bepleiten, dus juist een veel lagere opbrengst. ad. 3g Een ruimtelijke onderbouwing voor het feit dat behoud van uniformiteit belangrijker wordt gevonden dan een verdubbeling van het totale vermogen van zes windturbines ontbreekt Gemeentelijk uitgangspunt is dat binnen windturbineparken sprake moet zijn van uniformiteit van windturbines (qua rotordiameter, ashoogte en de uiterlijke verschijningsvorm van de gondels en windturbines). Die eis geldt ook in het windpark Delfzijl-Zuid uitbreiding. Het is ruimtelijk zeer ongewenst dat naast en tussen de oude turbines van Windpark Delfzijl-Zuid en de nieuwe turbines in Windpark Delfzijl-Zuid uitbreiding opeens windturbines met een andere verschijningsvorm (grotere rotordiameter en dus een hogere tiphoogte) verschijnen. Daardoor ontstaat een onrustig en ontsierend beeld. Zowel uit ruimtelijke overwegingen als met het oog op een toename van vermogen heeft het de voorkeur dat Windpark Delfzijl-Zuid in zijn geheel zodanig wordt gerepowered, dat windpark Delfzijl Zuid qua uiterlijk aanzien aansluit bij Windpark Delfzijl-Zuid uitbreiding. ad. 3h Zo er al sprake is van een verstoring van het beeld, dan is dat tijdelijk omdat ook de andere turbines in het windpark hun economische en technische levensduur hebben bereikt en de noodzaak voor vervanging zich aandient. Het is niet zeker dat andere exploitanten binnen het windpark voornemens zijn hun turbines aan te passen. De gemeente kan dat niet afdwingen. Zonder de voorgenomen planherziening dreigt het risico dat her en der in het windpark sommige windturbines wel een grotere rotor zullen krijgen, en anderen niet. Daardoor ontstaat een zeer onrustig en ongewenst beeld. Dat risico bestaat ook als de suggestie van de indieners wordt gevolgd om als planregel op te nemen dat de ashoogte 84 m en de rotordiameter 112 m moet bedragen. Omdat windturbine exploitanten niet verplicht zijn om bladen met een diameter van 112 m aan te brengen, bestaat de kans dat binnen Windpark Delfzijl-Zuid sprake zal zijn van veel verschillende windturbine types en tiphoogten. Dat is zeer ongewenst. Zoals gezegd kan aan zowel het belang van een toename van het vermogen als het belang van het uiterlijk aanzien van de gemeente worden tegemoetgekomen indien de gezamenlijke exploitanten met een gezamenlijk plan voor re-powering komen, dat in de kern neer komt op minder maar hogere turbines, die qua verschijningsvorm en liefst ook qua opstelling aansluiten bij het Windpark Delfzijl- Zuid uitbreiding. ad. 3i Er wordt met het plan ten onrechte een in de Europese en nationale doelstelling verankerde toename van het produceren van duurzame energie tegengewerkt. Deze veronderstelling is niet juist. Re-powering op de door indieners voorgenomen wijze leidt er juist toe dat de energieopbrengst van het gehele park minder bedraagt, dan wanneer de gezamenlijke exploitanten het windpark als geheel re-poweren.

7 Los daarvan betekent is een bestemmingsplan dat met het oog op een goede ruimtelijke ordening beperkingen stelt aan de windturbines (en dus aan de energieopbrengst) daardoor niet in strijd met Europese en nationale doelstellingen. ad. 3jEr zou juist een planregel moeten worden opgenomen die is gebaseerd op de toekomstige asen tiphoogte, te weten een ashoogte van 84 m en een rotordiameter van 112 m. Hiervoor onder h. is al uiteengezet dat een dergelijke planregel enerzijds leidt tot een zeer ongewenst ruimtelijk beeld en anderzijds in de weg staat aan optimale re-powering van het park als geheel. 5. Wijziging De ingediende zienswijzen en ontvangen adviezen geven geen aanleiding het plan te wijzigen. Het plan kan ongewijzigd worden vastgesteld door de gemeenteraad.