externe auditors, een lokale expert en zestien Suralco engineers van E/I, Mechanical and Civil Engineering

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "externe auditors, een lokale expert en zestien Suralco engineers van E/I, Mechanical and Civil Engineering"

Transcriptie

1 16 juni e jaargang no. 23 Binnen de periode die ervoor uitgetrokken was, 29 mei 9 juni j.l., is de staat waarin de productie- en aanverwante faciliteiten van Paranam Operations en de Brokopondo Krachtcentrale verkeren, middels een AWA risicoanalysemethode geëvalueerd door een team van Asset Integrity Auditors. Van 5510 detailanalyseformulieren voor de faciliteiten bevatte meer dan de helft (± 3000) geen op- of aanmerkingen die aanleiding geven tot het ondernemen van acties. Coördinator Bill Faragher, die in AWA de Reliability and Maintenance Manager is, heeft zich bijzonder tevreden getoond over de goede organisatie en de medewerking die de auditors kregen van Suralco medewerkers. Van het team maakten tweeëntwintig externe auditors, een lokale expert en zestien Suralco engineers van E/I, Mechanical and Civil Engineering disciplines deel uit. Reliability and Central Engineering Superintendent Rudi Liems was de SPA (Single Point Accountable) person. Het resultaat van de Asset Integrity Audit is een voorlopige schatting van US$ 43 miljoen, uit te geven aan rehabilitatie die verdeeld is over vier perioden: US$ 7 miljoen, zo spoedig mogelijk; US$ 8 miljoen, binnen een jaar; US$ 20 miljoen, in een periode van één tot drie jaar; en US$ 8 miljoen, in een periode van drie tot vijf jaar. Van het geraamde bedrag was al ruim US$ 2 miljoen gebudgetteerd voor de eerste periode. Er zullen actieplan- 1

2 nen voor prioriteitsgebieden worden opgesteld, die uit de te verkrijgen extra geldmiddelen van US$ 41 miljoen moeten worden uitgevoerd in de komende vijf jaar. Deze uitgaven zullen Suralco in staat stellen realistische productieplannen te maken met bestaande faciliteiten, die een hoge graad van bedrijfszekerheid (reliability) hebben en daarbij onze waarden en normen onderschrijven. De aanbevelingen van de auditors staan op de AWA website voor asset integrity en kunnen geraadpleegd worden door Reliability Engineers, Planners, Process Area Supervisors (PAS s), afdelingshoofden en Division Managers. De audit betrof zes protocollen: Power Distribution System Combustion Safety Systems Civil Infrastructure Powerhouse and Plant Utilities. Over Pressure Protection Systems Pressure Vessel Integrity Assurance. Facility integrity is a fundamental driver to our financial success. The production capability of AWA Atlantic s facilities is dependent upon the effectiveness of our total maintenance program. Maintenance cost is a significant component of the costs of production and sustaining facility integrity directly influences the future requirements for sustaining capital investment. De weg tussen de Pan Filter Building van Calcination en de 50L olieopslagtank is op maandag 12 juni j.l. weer opengesteld voor voetgangers en voertuigen. De weg werd enkele weken geleden afgesloten omdat er liquor via de uitlaat van de Pan Filter Building in de atmosfeer terechtkwam en op de weg spatte. Dat leverde slip- en verbrandingsgevaar op. De liquor kwam in de luchtstroom terecht, terwijl hij in de vloeistofstroom moet meegaan. Eerst werden blinds geïnstalleerd als layer of protection, een soort deksels om de liquor ervan te weerhouden de verkeerde weg te volgen. Die installatie ging samen met een strak schoonmaakschema voor alle pijpleidingen en de pan filter vacuum receivers. Daarna werd in samenspraak met een externe Alcoa consultant een engineering solution ontworpen, waarbij in drie fasen modificaties werden aangebracht. Er zijn verschillende situaties in scène gezet (waaronder een worst case scenario) om de oplossing te testen. Het resultaat was positief, dus konden de wegbarricades door medewerkers van Calcination worden verwijderd. Hierbij was een vertegenwoordiger van EHS aanwezig. EHS Staff Engineer Steve Mannes, links, kijkt toe terwijl de Refining Shift Foremen Calcination, Robert Mando en Arvind Doerdjan, de wegbarricades verwijderen. V.r.n.l. Robert Mando, Arvind Doerdjan en Steve Mannes. 2

3 AWA Reliability and Maintenance Manager Bill Faragher spreekt van flat progress als hij de resultaten van de jongste work sampling vergelijkt met die van de zes voorgaande productiviteitsmetingen die van 2002 tot 2005 in ons bedrijf zijn gehouden. De metingen hebben betrekking op maintenanceactiviteiten. De overall progress in Direct Work voor Suralconiërs en contractwerknemers is nu procent. Voor eerdergenoemde periode was de score procent. Twaalf observers hebben in het kader van de meting, die van 31 mei tot 6 juni j.l. gehouden werd, vele kilometers afgelegd. Ze hebben iets meer dan observaties gedaan in de Refinery, Port Operations en Services-afdelingen. De AWA Manager dankte hen voor hun inzet. Aan het eind van zijn presentatie, op 8 juni j.l., kregen de observers een certificaat. Suralco staat momenteel op de laatste plaats van de zes AWA Atlantic locaties als het gaat om maintenance werkuren per metrieke ton geproduceerde alumina. Ons bedrijf neemt de vijfde plaats in wat de reliability en maintenance materiaalkosten per metrieke ton betreft. If you don t improve, you will lose ground in the BU, as other locations strive to improve, is de waarschuwing van Bill Faragher. Deze constatering wordt ter harte genomen door ons management. Aan het resultaat van de zevende work sampling zijn uiteraard improvement opportunities gekoppeld. Eén daarvan is dat het van essentieel belang is het contractorbedrijf Kier/ CCC te betrekken bij de planning, uitvoering en follow-up van productiviteitsmetingen. Dit bedrijf wordt namelijk het grootste deel van Suralco s bestedingen aan reliability en maintenance toebedeeld. Een andere opportunity is dat elke area specifieke plannen opstelt om inefficiënties te verminderen en performance indicatoren positief te beïnvloeden, een proces waarbij feedback gegeven moet worden aan alle medewerkers. De kosten van reliability en maintenance kunnen omlaag gebracht worden door een betere inspectie en hergebruik van onderdelen en door verbetering van productiviteit. Een deel van de improvement opportunities is bekend, omdat ze al na eerdere metingen werd opgesomd. Zo moet er vebetering komen in de werkorganisatie (planning and instruction; waiting; getting tools and materials, en traveling). De supervisory control op breaks, personal time en late starts/early quits moet effectiever worden toegepast. Bill Faragher heeft het management van Suralco aanbevolen de recommended practices for contractor management over te nemen. Ze zijn opgesteld door het AWA Global Focus Team. Suralco heeft wat de work samplings in AWA Atlantic betreft dit jaar de spits afgebeten met deze productiviteitsmeting. San Ciprián start op 10 juli, op 18 september is het begin van de work sampling in de refinery van Poços de Caldas gepland, voor Point Comfort is 30 oktober genoteerd en voor Jamalco 4 december

4 De verbouwing van de Paranam-polikliniek vordert gestaag, maar brengt veel overlast met zich mee voor mensen die van de medische dienstverlening gebruik willen maken, en ook voor de dienstverleners. In de afgelopen week zijn de werkzaamheden uitgebreid met de aanpak van het interne deel van de ruimte, zoals de wachtkamer en de administratie. Overlast, onder meer in de vorm van stof, lawaai, verstoorde bewegingsvrijheid en tijdelijke verplaatsing van medewerkers, is volgens Medical Director Clement Bailey onvermijdelijk. Hij vraagt dan ook begrip voor het ongerief. Het pluspunt dat er tegenover staat, is dat de kwaliteit van de service aan de klanten voor de toekomst gegarandeerd is. De verbouwing, die tevens een uitbreiding van de polikliniek inhoudt, is de tweede fase van het synergy project van samensmelting van de medische diensten van Suralco en BHP Billiton Maatschappij Suriname. De eerste fase, die op 1 april j.l. begon, betrof de hulpverlening aan gepensioneerden en andere rechthebbenden van BHP BMS, die sinds die datum plaatsvindt in de Suralco polikliniek aan de Van t Hogerhuysstraat. Als de tweede fase afgerond is, komen zeven medische dienstverleners van Onverdacht over naar Paranam. Het patiëntenbestand zal naar verwachting met 75 procent toenemen. Ricardo Lioe A Joe Ramidin Roebijat Op 7 juni j.l. herdachten twee medewerkers het feit dat ze 30 jaar in dienst waren bij ons bedrijf. Ricardo Lioe A Joe is Senior General Mechanic in Precipitation. Op vijf maanden na, aan het begin van zijn dienstverband, is Ricardo steeds verbonden geweest aan deze afdeling. Honkvast is Ramidin Roebijat, want hij heeft constant in dezelfde area gewerkt, Calcination. Ramidin is Junior Process Operator Refining. Wij feliciteren deze jubilarissen van harte en wensen hun veel succes toe in de voorzetting van hun dienstbetrekking. 4

5 Dit artikel is fictie, maar het is gebaseerd op een echte gebeurtenis. Het verhaal helpt ons ethische kwesties te herkennen en wijst ons erop hoe belangrijk acties van medewerkers zijn bij het handhaven van Alcoa s reputatie van behoorlijke, eerlijke zakelijke praktijken. Enkele machines in een bedrijfslocatie functioneerden voor het grootste deel van de tijd niet optimaal, waardoor het behalen van gespecificeerde targets werd verhinderd. De targets lagen altijd tussen de vijf en tien, terwijl ze vijfentwintig behoorden te zijn. De supervisor gaf de operators de opdracht om 25 aan te geven op de quality testing forms die dagelijks moesten worden bijgehouden, voor het geval de klant of het management ertoe zou besluiten het papierwerk te auditen. De operators namen deel aan een ethics and compliance training session waarin het accent gelegd werd op het belang van eerlijke rapportage van gegevens, het niet vervalsen van data. Later weigerden een team leader en een operator de gegevens betreffende hun machine te verdraaien, hoewel ze in een eerder stadium gevolg hadden gegeven aan de opdracht van de supervisor de door hem gewenste target in te vullen. Wat gebeurde? De supervisor gaf de team leader de instructie dat ze geen materialen voor de operator mocht helpen aanschaffen. Hierdoor kreeg de operator meer werk waarmee uiteraard meer tijd gepaard ging. Operator en team leader konden niet meer zo productief zijn als daarvoor, toen ze nog als team opereerden. De supervisor dacht dat dit een goede manier van represaille was tegen de operator en de team leader, een soort straf voor het feit dat ze weigerden onjuiste gegevens in hun files op te nemen. Hierbij dacht de supervisor dat er niet al te veel aandacht voor de kwestie zou worden getrokken. In een later stadium kwam de supervisor er niet onderuit de machines te laten repareren na de weigering van de operator en team leader om onjuiste gegevens vast te leggen. Alle andere operators waren opgelucht dat ze eindelijk weer accurate data konden invullen. Iemand in de productielijn heeft vervolgens de Ethics and Compliance Line op de hoogte gesteld van de situatie. De supervisor werd overgeplaatst nadat een onderzoek de subtiele represaille, die het gevolg was van het vervalsen van procesgegevens, aan het licht had gebracht. Onthoud deze key points Niemand mag ooit een Alcoa-medewerker vragen wetten te overtreden of tegen de waarden, policies en procedures van de onderneming te handelen. Elke medewerker die in goed vertrouwen advies zoekt, bezorgdheid uit of onbetamelijk gedrag rapporteert, handelt op de juiste manier. We willen een klimaat van heldere, eerlijke en tijdige communicatie. Alcoa verbiedt alle personeel om welke vorm van actie dan ook tegen een medewerker te ondernemen als deze in goed vertrouwen een zorgpunt rapporteert. Subtiele of openlijke represaille wegens rapportage of wegens weigering Alcoa s waarden opzij te zetten, is in geen geval acceptabel. Als u weet hebt van een specifieke situatie die doorgegeven moet worden, kunt u hierover van gedachten wisselen met uw supervisor of de HR Manager of rapporteren aan de Legal afdeling of de Ethics and Compliance Line. Kijk uit naar de geupdate Alcoa Guide to Business Conduct en volg de Do What s Right and Retaliation Training in Er is online een Interactive Guide to Business Conduct op de Ethics and Conduct portal page van de Global Compliance Community. 5

6 Alcoa of Australia heeft vrijwillig Environmental Improvement Plans (EIPs) uitgegeven voor elk van haar refineries en mijngebieden in West- Australië. In de milieuplannen, opgesteld met inbreng van lokale gemeenschappen bij de bedrijfslocaties, zijn targets opgenomen, alsook acties voor environmental performance in de komende twee jaar. De plannen behelzen alles, vanaf waterconservering en afvalmanagement tot luchtkwaliteit, geluidsoverlast, energie-efficiëntie en grondbeheer en rehabilitatie. De managing director van Alcoa of Australia, Wayne Osborne, zegt dat de EIPs een public statement van Alcoa s intenties zijn die de onderneming erop vastpinnen verbeteringen door te voeren die verder gaan dan de formele concessievoorwaarden. Van de werkgroepen die de EIPs hebben opgesteld, maakten bewoners van de gebieden, Alcoa-medewerkers en vertegenwoordigers van lokale besturen en NGO s deel uit. Ze zullen ook de uitvoering van de milieuplannen monitoren. De Australische minister Norm Marlborough (midden) met Alcoa of Australia Managing Director Wayne Osborn en Janet Moore, een vertegenwoordiger van de gemeenschap in de Kwinana EIPwerkgroep. Haciendo realidad los sueños of Turning dreams into reality was het thema van een expositie van Alcoa Spain, georganiseerd in verband met de vijfentwintigste verjaardag van het aluminiumcomplex in San Ciprián. Fernando Blanco, minister van Innovatie en Industrie, en Leandro Guillen, president van Grupo Alcoa España, waren bij de opening van de tentoonstelling aanwezig. Geïllustreerd werd hoe Alcoa en aluminium hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van de gemeenschap. Op de expositie was er een reproductie van het vliegtuig van de Wright Brothers. Met audiovisueel materiaal werd de ontwikkeling van de commerciële luchtvaart aangegeven, vanaf de eerste trans-atlantische vlucht van Charles Lindbergh aan boord van The Spirit of St. Louis. Uiteraard waren er ook details van de maiden flight van het grootste bestaande vliegtuig, de Airbus A380. San Ciprián is de grootste bedrijfslocatie van Alcoa in Spanje. In totaal heeft Alcoa in dat land ongeveer 4500 medewerkers in veertien productiecentra. 6 Het kan het beslissende moment van de wedstrijd zijn. Je hart bonkt in je keel, het koude zweet breekt uit. Ook al is het stadion bomvol, jij staat daar in je eentje. Oog in oog met een vastberaden schutter. Die schutter moet het ook alleen doen, maar heeft ten minste de statistiek aan zijn zijde. Want volgens de cijfers gaan er nog altijd meer strafschoppen in dan er door een keeper worden tegengehouden. Volgens Geert Savelsbergh, bewegingswetenschapper aan de Vrije Universiteit Amsterdam, heeft dat alles te maken met hoe doelmannen kijken. Sommigen staren te lang, anderen kijken te kort en een volgende richt zijn ogen op de Bewegingswetenschappers van de Vrije Universiteit filmden onervaren studenten terwijl ze een poging deden een aantal penalty s tegen te houden. verkeerde zaken. Eén ding is volgens Savelsbergh zeker: kijk je te lang, dan ben je te laat. Duik je te vroeg, dan ben je overgeleverd aan kans. De kunst is om zoveel mogelijk informatie uit het lijf van de schutter te halen, voordat hij schiet. Savelsbergh:,,Dat moet wel erg snel, want tussen het moment dat een speler de bal op de stip legt en zijn voet de bal raakt, zitten pakweg vier seconden. Enkele jaren geleden testte Savelsbergh het kijkvermogen van ervaren en minder ervaren keepers met behulp van een computerspel. Dat bestond uit 63 korte clips van voetballers die een penalty namen, recht op de speler van het spel

7 Vervolgens mochten sommigen van hen in het lab oefenen, tegen schutters van het tweede team van PSV. af. Ze schoten de bal linksboven, linksonder, middenboven, middenonder, rechtsboven of rechtsonder in het doel. Het waren spelers van het tweede team van PSV, die Savelsbergh een hele dag met een camera in het doel filmde. De keepers kregen verschillende filmpjes te zien en moesten met een ruk aan de joystick aangeven welke hoek ze in zouden duiken en wanneer. Niet verrassend deden de ervaren keepers het beter dan hun meer onervaren collega s. Opvallend was dat zij hun duik een stuk later inzetten.,,trokken de onervaren doelmannen gemiddeld een halve seconde voor de aftrap aan hun joystick, de professionals bewogen die pas twee- tot driehonderd milliseconden voor het schot, zegt Savelsbergh. Bovendien keken ze anders. De ogen van de profs zwierven als het ware over het lichaam van hun opponent, beginnend bij het hoofd en eindigend bij de voeten. Hoe meer de ogen zwierven, hoe beter de scores van de keepers. Savelsbergh kon de oogbewegingen volgen door middel van een kleine camera en een spiegeltje gericht op de ogen van de doelmannen, beide bevestigd aan een hoofdband. De minder goede keepers fixeerden hun blik vooral op één punt. Bijvoorbeeld op de ogen of de heupen. Dat zwerfgedrag van de ogen gebruiken twee studenten van Savelsbergh nu in een volgend experiment. Hun vraag is of keepers beter kunnen worden als zij hun ogen leren zwerven. Paulien van Kampen en Peter van Gastel lieten - onervaren - medestudenten in het echt en virtueel keepen. Op het gras moesten zij hun beginnerskunsten vertonen. Van Kampen en Van Gastel filmden hun proefpersonen en hielden precies bij wie wat waar tegenhield. In het lab werd vervolgens tweederde van hen getraind. De overige tien studenten vormden de controlegroep en kregen geen training. Terwijl de studenten de bal met hun joystick probeerden tegen te houden, werden hun oogbewegingen door de onderzoekers in de gaten gehouden via een kleine camera, bevestigd aan een speciaal hoofddeksel. De twintig die wel het lab in gingen, werden verdeeld over twee groepen. De eerste kreeg simpelweg de filmpjes van de penalty s te zien en mocht de ballen met de joystick proberen te stoppen. De proefpersonen uit de tweede groep kregen wat extra hulp. Zij zagen in de clips een lichte vlek over het lichaam van de schutter bewegen. Geleidelijk verschoof die van het gezicht, via het bovenlijf en de heupen richting voeten, op dezelfde manier als de ogen van de beste keepers uit het vorige onderzoek.,,in het begin raakten de meesten nogal in de war van die rare vlek, die ze eerder afleidde dan hielp, vertelt Paulien van Kampen.,,Maar daarna keken ze er volgens eigen zeggen dwars doorheen. Aan de oogbewegingen van de studenten leidden Van Kampen en Van Gastel echter af dat ze niet door de vlek heen keken, maar die juist volgden. Zonder dat ze het zelf doorhadden. Na de training in het lab bleken deze studenten een stuk beter geworden te zijn. Ze bewogen hun joysticks in vier van de tien gevallen naar de goede hoek. Bij acht van de tien strafschoppen zaten ze soms te hoog of te laag, maar kozen wel de goede kant. De zonder vlek en ongetrainde studenten bakten er echter nog steeds bijzonder weinig van. Hoe de proefkeepers het in een echt doel, op het gras doen, moeten Van Kampen en Van Gastel nog testen.,,het lijkt er dus op dat de kijktraining helpt, zegt Savelsbergh.,,Wat we hierna natuurlijk graag willen doen, is onderzoeken of we met deze methode jeugdkeepers beter kunnen maken. Maar profs kunnen er ook gemakkelijk mee oefenen. Elk filmpje duurt circa vier seconden, dus veel tijd zijn ze niet kwijt met een flinke sessie. Ze kunnen er zelfs thuis even voor gaan zitten, tijdens een verloren half uurtje.,,jammer is alleen dat voetballers nogal conservatief zijn, vindt Savelsbergh.,,Ze houden niet zo van nieuwe dingen. De meeste keepers doen maar wat; ze kiezen gewoon een hoek. Zonder echt gebruik te maken van de informatie die voorhanden is, zoals de stand van het stambeen van de schutter, die echt wel wat over de richting van de bal zegt. En veel spelers kijken domweg - vaak nog hartstikke opvallend ook - naar de plek waarheen ze bal willen schieten. Maar ja, als de ogen van alle keepers straks door en door getraind zijn, blijft er weinig lol over voor degenen die de strafschoppen moeten nemen. En veel voetballers vinden dat nu al niet leuk. Tip voor hen, volgens Savelsbergh: zorg dat de keeper zo weinig mogelijk informatie uit je lijf kan halen. Nu kunnen spelers zichzelf moeilijk onzichtbaar maken, maar een deel kunnen ze wel degelijk verbergen.,,ken je die reclame waarin Luca, voordat hij een penalty neemt, zijn shirt over zijn hoofd trekt? Nou, dat is de beste manier om te schieten. Zo verraden in ieder geval de ogen niks. Veel mannen vinden voetbal en bier een gouden combinatie. Geen wonder dus dat miljoenen flessen en blikjes bier weer klaar staan, nu het wereldkampioenschap voetbal aan de gang is. Psychologen van de universiteit van Sussex onderzochten wat nou precies het verband is tussen voetbal en bierconsumptie. En natuurlijk, het blijkt allemaal te maken te hebben met het mannelijk ego. De onderzoekers hielden diepte-interviews met mannen tussen de 18 en 21 jaar, en ontdekten dat bierdrinkende, voetbalkijkende mannen in het algemeen zelf niet zo goed zijn in sport. Ze denken hun mannelijkheid te kunnen bewijzen door te spelen met hun gezondheid, oftewel: door veel bier te drinken. De naïeve onderzoekers denken dat de bierconsumptie zal dalen als de jongemannen nieuwe sporten leren, waarin ze wél bedreven zijn. Noorderlicht Nieuws 7

8 Een langdurig bestaande diabetes (suikerziekte) kan resulteren in beschadiging van diverse organen. Deze complicaties zijn veelal het gevolg van een jarenlang te hoge bloedsuiker. Daarom is het van belang om met behulp van medicijnen deze bloedsuiker zo goed mogelijk te regelen, zodat ze op een normaal niveau blijft. Onderzoek heeft uitgewezen, dat hoe beter de bloedglucose op het normale niveau wordt gehouden, des te langer de complicaties kunnen worden uitgesteld. Bloedvaten De wanden van de kleinere bloedvaten worden het snelst beschadigd. Dit heeft voornamelijk schade aan de bloedvaten in de ogen en de nieren tot gevolg. Ook de grote bloedvaten kunnen aangedaan worden, hetgeen een grotere kans op hart- en vaatziekten met zich meebrengt. Aderverkalking, hartinfarcten, hersenbloedingen en verhoogde bloeddruk komen daarom bij diabetes patiënten vaker voor. Oog retinopathie als gevolg van diabetes nieren hun zuiverende functie uitoefenen. Afbraakprodukten van eiwitten en andere stoffen kunnen niet meer door de nieren verwerkt worden en komen in het bloed terecht. De patiënt heeft ook hier weinig klachten van, maar het is wel te meten in het bloed en de urine. Uiteindelijk is nierdialyse (nierspoeling) nodig en eventueel zelfs niertransplantatie. Zenuwen Verhoogde bloedglucosewaarden tasten ook de verschillende zenuwen aan. Klachten als gevoelsstoornissen, tintelingen, spierzwakte en kuitkrampen kunnen hierbij voorkomen. De stoornissen aan de zenuwen zorgen er uiteindelijk voor dat ook het pijngevoel minder goed wordt. Dit heeft tot gevolg dat eventuele beschadigingen en/of infecties in de voet niet meer gevoeld worden. Een goede verzorging van de voeten is daarom van belang. Voetverzorging Omdat in de voeten zowel de zenuwen als de bloedvaten aangedaan kunnen zijn, is het van groot belang de voeten goed te controleren. Controle van de voeten op wondjes enz. dient voornamelijk door de patiënt zelf te gebeuren. Hij of zij kan dit doen door dagelijks de voeten te inspecteren op bijvoorbeeld wondjes en ingegroeide teennagels. Let ook op oneffenheden als steentjes in de schoenen. Het is eveneens van belang om extreme temperaturen te vermijden. Het dunner worden van de bloedvaatjes in het netvlies heeft tot gevolg dat er lekkage van bloed door de bloedvaatjes heen kan optreden. Stukjes netvlies kunnen afsterven (retinopathie) met als uiterste gevolg blindheid. Hoe beter de bloedsuiker wordt gecontroleerd, des te kleiner de kans dat deze complicatie ook werkelijk optreedt. Het is daarom belangrijk om regelmatig gecontroleerd te worden door een oogarts. Retinopathie als gevolg van diabetes Stoornissen in de kleine bloedvaatjes van de nier veroorzaken nierafwijkingen. Dit levert in het beginstadium nog geen klachten op. Hoe langer de afwijkingen bestaan en ernstiger worden, des te slechter kunnen de röntgenfoto van een voet bewerkt naar 8

COMPLICATIES Lange termijn complicaties Complicaties van de ogen (retinopathie) Complicaties van de nieren (nefropathie)

COMPLICATIES Lange termijn complicaties Complicaties van de ogen (retinopathie) Complicaties van de nieren (nefropathie) COMPLICATIES Lange termijn complicaties Wanneer u al een lange tijd diabetes heeft, kunnen er complicaties optreden. Deze treden zeker niet bij alle mensen met diabetes in dezelfde mate op. Waarom deze

Nadere informatie

Complicaties van diabetes Welke zijn dat en hoe voorkom je ze?

Complicaties van diabetes Welke zijn dat en hoe voorkom je ze? Complicaties van diabetes Welke zijn dat en hoe voorkom je ze? Wat doet diabetes met bijvoorbeeld: -> Ogen? -> Hart? -> Nieren? Wat is diabetes? Bij diabetes (suikerziekte) kan het lichaam de bloedsuiker

Nadere informatie

Hoofdstuk 5I: Complicatie van diabetes type 2

Hoofdstuk 5I: Complicatie van diabetes type 2 Hoofdstuk 5I: Complicatie van diabetes type 2 Duur 30 minuten Leerdoelen deelnemers De deelnemers Kennen de mogelijke complicaties van diabetes Weten dat complicaties van diabetes onder andere bestaan

Nadere informatie

WHERE SUCCESS MEETS QUALITY

WHERE SUCCESS MEETS QUALITY WHERE SUCCESS MEETS QUALITY EXECUTIVE SEARCH INTERIM SOLUTIONS WIJ ZIJN PPM Select is een bureau gespecialiseerd in Executive Search, Interim Solutions en complexe management en engineering functies voor

Nadere informatie

Oogafwijkingen door diabetes

Oogafwijkingen door diabetes Oogafwijkingen door diabetes Een van de mogelijke complicaties bij diabetes is het optreden van beschadigingen in het oog. Het gaat hierbij om de bloedvaten in het netvlies. Deze oogafwijkingen door diabetes

Nadere informatie

SUIKERZIEKTE EN HET OOG (DIABETISCHE RETINOPATHIE)

SUIKERZIEKTE EN HET OOG (DIABETISCHE RETINOPATHIE) SUIKERZIEKTE EN HET OOG (DIABETISCHE RETINOPATHIE) 1096 Wat is diabetische retinopathie? Diabetische retinopathie is een complicatie van suikerziekte (diabetes), waarbij veranderingen optreden in de bloedvaten

Nadere informatie

SLIM WORKSHOP STORK LEAN IN MAINTENANCE WORKSHOP

SLIM WORKSHOP STORK LEAN IN MAINTENANCE WORKSHOP SLIM WORKSHOP STORK LEAN IN MAINTENANCE WORKSHOP Agenda Stork Lean in Maintenance De stoommachine Evaluatie Doelstelling in een praktijksimulatie: kennismaken met lean principes, methoden en tools. toepassen

Nadere informatie

Domino-effect. Gevolgen van diabetes

Domino-effect. Gevolgen van diabetes Domino-effect Het gevaar van complicaties is dat ze pas na jaren optreden. Bovendien heeft diabetes een domino-effect. Vanaf dat je één aandoening hebt, zijn deze een trigger voor meerdere aandoeningen.

Nadere informatie

de diabetespolikliniek

de diabetespolikliniek patiënteninformatie de diabetespolikliniek Vanwege uw diabetes mellitus (suikerziekte) komt u regelmatig naar de diabetespolikliniek van de polikliniek Interne Geneeskunde. Het diabetesteam adviseert,

Nadere informatie

Operational Excellence

Operational Excellence Operational Excellence Totaal oplossing voor Operational Excellence biedt inzage in verbeteringspotentieel For more information visit us at www.novotek.com 12/02/2015 Page 2 Agenda Wat is Operational Excellence?

Nadere informatie

vrijdag 22 december 2006-57 e jaargang no. 50

vrijdag 22 december 2006-57 e jaargang no. 50 vrijdag 22 december 2006-57 e jaargang no. 50 Eén van de hoogtepunten in de viering van 90 jaar Suralco is een expositie, die in het Congresgebouw bij het Onafhankelijkheidsplein wordt gehouden. Minister

Nadere informatie

2 juli 2004, 55e jaargang no. 26

2 juli 2004, 55e jaargang no. 26 2 juli 2004, 55e jaargang no. 26 Ongelukken als gevolg van het niet op de juiste wijze omspringen met elektriciteit moeten - en dit hoeft eigenlijk geen betoog - voorkomen worden, op de werkplek èn daarbuiten.

Nadere informatie

Diabetes en mondgezondheid

Diabetes en mondgezondheid Diabetes en mondgezondheid Dit doet diabetes met de mond Hebt u suikerziekte? Let dan extra op uw gebit en tandvlees. Mensen met diabetes hebben vaker problemen met hun tanden en tandvlees. Dat kan komen

Nadere informatie

ISA SP-99 Manufacturing and Control Systems Security

ISA SP-99 Manufacturing and Control Systems Security ISA SP-99 Manufacturing and Control Systems Security IT Security in de industrie, 11 mei 2006 Standards Certification Education & Training Publishing Conferences & Exhibits Bianca Scholten, ISA Netherlands

Nadere informatie

Diabetes en het oog. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Diabetes en het oog. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Diabetes en het oog Informatie voor patiënten F0327-3415 mei 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44

Nadere informatie

Uw ogen bij suikerziekte

Uw ogen bij suikerziekte Uw ogen bij suikerziekte diabetes mellitus U heeft een afspraak bij een oogarts in het Havenziekenhuis in verband met uw diabetes (suikerziekte). Jaarlijkse oogcontrole bij suikerziekte (diabetes mellitus)

Nadere informatie

Business Lounge: uw klant aan de bestuurstafel!

Business Lounge: uw klant aan de bestuurstafel! Gaby Remmers: senior onderzoeker Blauw Research Drijfveer: organisaties helpen inzicht te krijgen in de kansen op een nog klantgerichtere dienstverlening Andre Heeling: onderzoeker Blauw Research Drijfveer:

Nadere informatie

Verklein de kans op het ontstaan/verergeren van vaatziekten

Verklein de kans op het ontstaan/verergeren van vaatziekten Chirurgie Verklein de kans op het ontstaan/verergeren van vaatziekten i Patiënteninformatie Tips en leefregels Slingeland Ziekenhuis Algemeen Vaatziekten ontstaan door het dichtslibben van slagaders als

Nadere informatie

OOGHEELKUNDE. Suikerziekte in het oog

OOGHEELKUNDE. Suikerziekte in het oog OOGHEELKUNDE Suikerziekte in het oog Suikerziekte in het oog Deze folder geeft u een globaal overzicht van de klachten en de behandeling van suikerziekte in het oog. Het is goed u te realiseren dat de

Nadere informatie

Suikerziekte en laserbehandeling van het oog

Suikerziekte en laserbehandeling van het oog Oogheelkunde Suikerziekte en laserbehandeling van het oog i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Deze folder is gebaseerd op de folder van het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (www.oogheelkunde.org)

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Kransslagadervernauwing en hartklachten Kransslagadervernauwing is een van de belangrijkste ziekten in de westerse wereld. De kransslagaderen zijn de bloedvaten die het hart van

Nadere informatie

Netvliesfoto s Fluorescentie-angiografie

Netvliesfoto s Fluorescentie-angiografie Netvliesfoto s Fluorescentie-angiografie Albert Schweitzer ziekenhuis maart 2014 pavo 0288 Inleiding U heeft een afspraak voor het maken van netvliesfoto s op: dag om uur. Het onderzoek vindt plaats op

Nadere informatie

OOGHEELKUNDE. Suikerziekte in het oog

OOGHEELKUNDE. Suikerziekte in het oog OOGHEELKUNDE Suikerziekte in het oog Suikerziekte in het oog Deze folder geeft u een globaal overzicht van de klachten en de behandeling van suikerziekte in het oog. Het is goed u te realiseren dat de

Nadere informatie

jaarlijkse controle voor jongeren met diabetes

jaarlijkse controle voor jongeren met diabetes jaarlijkse controle voor jongeren met diabetes Wat controleren we? JAARLIJKSE CONTROLE ÉÉN KEER PER JAAR MOET JE EEN EXTRA ONDERZOEK LATEN DOEN OM NA TE GAAN OF JE TEKENEN VERTOONT DIE KUNNEN WIJZEN OP

Nadere informatie

Diabetes: zo zit dat. Iedere dag krijgen 200 Nederlanders diabetes. Wat is het? Hoe herkent u het? Is het te genezen?

Diabetes: zo zit dat. Iedere dag krijgen 200 Nederlanders diabetes. Wat is het? Hoe herkent u het? Is het te genezen? Diabetes: zo zit dat Veelgestelde vragen en antwoorden Iedere dag krijgen 200 Nederlanders diabetes Wat is het? Hoe herkent u het? Is het te genezen? Wat is diabetes? Diabetes type 1, diabetes type 2 de

Nadere informatie

Eindverslag SLB module 12

Eindverslag SLB module 12 Eindverslag SLB module 12 Marthe Verwater HDT 3C 0901129 Inhoudsopgave: Eindreflectie.. Blz.3 Reflectieverslag les 1.. Blz.4 Reflectieverslag les 2.. Blz.6 Reflectieverslag les 3.. Blz.8 2 Eindreflectie

Nadere informatie

Samenvatting voor niet-ingewijden

Samenvatting voor niet-ingewijden voor niet-ingewijden Type 2 diabetes Diabetes is een ernstige chronische ziekte, die wordt gekenmerkt door te hoge glucosespiegels (de suikers ) in het bloed. Er zijn verschillende typen diabetes, waarvan

Nadere informatie

Managing Aircraft Maintenance in a global economic recession. Seminar Asset Management Control Gilze-Rijen 8 november 2012

Managing Aircraft Maintenance in a global economic recession. Seminar Asset Management Control Gilze-Rijen 8 november 2012 Managing Aircraft Maintenance in a global economic recession Seminar Asset Management Control Gilze-Rijen 8 november 2012 Leo van Rijn Vice President Base Maintenance KLM Engineering & Maintenance 40 years

Nadere informatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker

Nadere informatie

GESCHIEDENIS T-GRADIN S GESCHIEDENIS

GESCHIEDENIS T-GRADIN S GESCHIEDENIS GENERAL FACTSHEET GESCHIEDENIS T-GRADIN S GESCHIEDENIS T-Gradin ondersteund haar klanten met Project Management services en is opgericht in 2000 in Nederland. Door een toenemende behoefte aan onafhankelijke

Nadere informatie

Informatie over EthicsPoint

Informatie over EthicsPoint Informatie over EthicsPoint Melden algemeen Beveiliging en vertrouwelijkheid van meldingen Tips en beste praktijken Informatie over EthicsPoint Wat is EthicsPoint? EthicsPoint is een uitgebreid en vertrouwelijk

Nadere informatie

Suikerziekte en het oog

Suikerziekte en het oog Suikerziekte en het oog Inleiding U heeft suikerziekte (diabetes mellitus). In deze folder leest u meer over suikerziekte en de mogelijke gevolgen voor uw ogen. Suikerziekte en het oog Ten gevolge van

Nadere informatie

Suikerziekte en het oog

Suikerziekte en het oog Suikerziekte en het oog Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft suikerziekte (diabetes mellitus). In deze folder leest u meer over de mogelijke gevolgen voor

Nadere informatie

Jaarcontrole voor mensen met diabetes mellitus

Jaarcontrole voor mensen met diabetes mellitus Jaarcontrole voor mensen met diabetes mellitus Afdeling interne geneeskunde U krijgt deze folder omdat er voor u afspraken zijn gemaakt voor een jaarcontrole. Mensen met Diabetes Mellitus type 1 en 2 (suikerziekte)

Nadere informatie

Het Diabetesteam. Meenemen voor de controle: Een dagboekje met recente dagcurves. Een lijst van de medicijnen die u gebruikt.

Het Diabetesteam. Meenemen voor de controle: Een dagboekje met recente dagcurves. Een lijst van de medicijnen die u gebruikt. Het Diabetesteam Vanwege uw diabetes bent u onder behandeling bij de internist. De internist werkt nauw samen met de diabetesverpleegkundige. In deze folder wordt beschreven wat het doel is van de behandeling

Nadere informatie

Diabetes en voetverzorging

Diabetes en voetverzorging Diabetes en voetverzorging Diabetes en voetverzorging Voetverzorging is voor iedereen belangrijk. Wanneer we geen last hebben van voetproblemen, staan we hier eigenlijk niet bij stil. Wanneer u diabetes

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Oogaandoening. Diabetische retinopathie

PATIËNTEN INFORMATIE. Oogaandoening. Diabetische retinopathie PATIËNTEN INFORMATIE Oogaandoening Diabetische retinopathie 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over oogafwijkingen die kunnen voorkomen bij suikerziekte

Nadere informatie

TMA 360º feedback Flexibel en online. TMA 360º feedback werkboek. Dank u voor het gebruiken van de TMA 360º feedback competentie-analyse

TMA 360º feedback Flexibel en online. TMA 360º feedback werkboek. Dank u voor het gebruiken van de TMA 360º feedback competentie-analyse Haal het maximale uit de TMA 360º fb competentieanalyse Dank u voor het gebruiken van de TMA 360º feedback competentie-analyse 360º feedback is een krachtig instrument, maar dient op de juiste wijze gebruikt

Nadere informatie

Diabetische retinopathie; schade aan het netvlies door suikerziekte

Diabetische retinopathie; schade aan het netvlies door suikerziekte Afdeling: Onderwerp: Oogheelkunde ; schade aan het netvlies door suikerziekte 1 Diabetische Retinopathie (DRP) Diabetes Mellitus (DM) is een stofwisselingsstoornis waarbij de suiker (glucose) spiegels

Nadere informatie

Training Within Industry JOB RELATIONS. Deelnemers Handboek. TWI Institute. TWI-Institute.org. #441Rev03 (Dutch)

Training Within Industry JOB RELATIONS. Deelnemers Handboek. TWI Institute. TWI-Institute.org. #441Rev03 (Dutch) Training Within Industry JOB RELATIONS Deelnemers Handboek TWI Institute TWI-Institute.org #441Rev03 (Dutch) twi covers.indd 72 2014-07-12 9:11 AM TWI Institute 445 Electronics Pkwy., Ste. 206 Liverpool,

Nadere informatie

Diabetes mellitus en de gevolgen voor de ogen

Diabetes mellitus en de gevolgen voor de ogen Diabetes mellitus en de gevolgen voor de ogen Patiënten met diabetes mellitus (suikerziekte) kunnen hiervan in veel delen van hun lichaam complicaties ondervinden. De ogen - en vooral de netvliezen - kunnen

Nadere informatie

Protocol Balance bord

Protocol Balance bord Protocol Balance bord Inleiding Het Balance board is een apparaat waarmee je nauwkeurig de balans kan testen en trainen met behulp van visuele feedback. Het is dan ook ideaal voor patiënten met neurologische

Nadere informatie

Suikerziekte en het oog

Suikerziekte en het oog Oogheelkunde Suikerziekte en het oog www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl OOG020 / Suikerziekte en het oog / 16-12-2015 2 Suikerziekte en het

Nadere informatie

Toelichting op de jaarcontrole Voor mensen met diabetes mellitus

Toelichting op de jaarcontrole Voor mensen met diabetes mellitus Toelichting op de jaarcontrole Voor mensen met diabetes mellitus Afdeling interne geneeskunde Deze informatie is een aanvulling op de folder Jaarcontrole voor mensen met diabetes mellitus, die u heeft

Nadere informatie

Zorgpad chronische diabeteszorg

Zorgpad chronische diabeteszorg Zorgpad chronische diabeteszorg Zorgpad chronische diabeteszorg U wordt op de polikliniek van het Kennemer Gasthuis begeleid vanwege diabetes mellitus (suikerziekte). Uw internist heeft aangegeven dat

Nadere informatie

Injecties met Avastin

Injecties met Avastin Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Oogheelkunde Injecties met Avastin 1 Injecties met Avastin Met uw oogarts hebt u afgesproken om uw oogklachten te laten behandelen

Nadere informatie

Working Capital Solutions. Specific Reserves Process. Marloes Nijkamp & Stefan van Duren. 27 oktober 2011

Working Capital Solutions. Specific Reserves Process. Marloes Nijkamp & Stefan van Duren. 27 oktober 2011 Working Capital Solutions Specific Reserves Process Marloes Nijkamp & Stefan van Duren 27 oktober 2011 1 Agenda Introductie Marloes Nijkamp Introductie Stefan van Duren GE en WCS LEAN binnen WCS Praktijkcase:

Nadere informatie

Avastin-injecties bij natte maculadegeneratie en macula-oedeem

Avastin-injecties bij natte maculadegeneratie en macula-oedeem Avastin-injecties bij natte maculadegeneratie en macula-oedeem Albert Schweitzer ziekenhuis Polikliniek Oogheelkunde mei 2012 pavo 0642 Inleiding Uw oogarts heeft met u besproken dat uw oogaandoening behandeld

Nadere informatie

1. De methodiek Management Drives

1. De methodiek Management Drives 1. De methodiek Management Drives Management Drives is een unieke methodiek die u concrete handvatten biedt in het benaderen van de ontwikkeling van individu, team en organisatie. De methodiek kent een

Nadere informatie

Ziekten die mogelijk insufficiëntie veroorzaken:

Ziekten die mogelijk insufficiëntie veroorzaken: Wat is nier insufficiëntie? Als de nieren altijd onvoldoende werken wordt dit chronische nierinsufficiëntie genoemd ( insufficiënt = onvoldoende) chronische nierinsufficiëntie is het mogelijke gevolg van

Nadere informatie

Gain Automation Technology Specialist in technische en industriële automatisering

Gain Automation Technology Specialist in technische en industriële automatisering Gain Automation Technology Specialist in technische en industriële automatisering Inleiding Ontwikkeling KPI-dashboard Voorbeelden Samenvatting Even voorstellen Paul Janssen: Senior Technical Consultant

Nadere informatie

MES geïntegreerd binnen ERP in productie is de sleutel tot betaalbare flexibiliteit

MES geïntegreerd binnen ERP in productie is de sleutel tot betaalbare flexibiliteit MES geïntegreerd binnen ERP in productie is de sleutel tot betaalbare flexibiliteit VRAAG: Hoe implementeer je betaalbare en uitvoerbare Real-time-business-optimized-flexibility in uw productiebedrijf?

Nadere informatie

Suikerziekte en het oog

Suikerziekte en het oog Suikerziekte en het oog Als gevolg van suikerziekte (diabetes mellitus) kunnen beschadigingen optreden binnen in het oog. Men noemt dit: diabetische retinopathie : afwijkingen aan het netvlies als gevolg

Nadere informatie

HOE EEN ACCOUNTANT ZIJN DNA VERANDERT

HOE EEN ACCOUNTANT ZIJN DNA VERANDERT Exact Online CASE STUDY HOE EEN ACCOUNTANT ZIJN DNA VERANDERT www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY HOE EEN ACCOUNTANT ZIJN DNA VERANDERT En daarna dat van ondernemers Onze branche staat

Nadere informatie

Value Driven Maintenance: Een tevreden klant of alleen een speeltje van de Technische Dienst. Sponsoren

Value Driven Maintenance: Een tevreden klant of alleen een speeltje van de Technische Dienst. Sponsoren Value Driven Maintenance: Een tevreden klant of alleen een speeltje van de Technische Dienst R.J.H.C. van velzen Astellas Meppel Content Partners: Sponsoren Wie ben ik wat ben ik Robert van Velzen: 49

Nadere informatie

SCREENING, ASSESSMENT, DEVELOPMENT

SCREENING, ASSESSMENT, DEVELOPMENT SCREENING, ASSESSMENT, DEVELOPMENT DIRECTIE Algemeen directeur Commercieel directeur Directeur basisschool Directeur CLB Directeur facilitaire diensten Directeur middelbare school Financieel directeur

Nadere informatie

HOGE BLOEDDRUK? VOORKOM NIERSCHADE.

HOGE BLOEDDRUK? VOORKOM NIERSCHADE. HOGE BLOEDDRUK? VOORKOM NIERSCHADE. BLOEDDRUK EN NIEREN EEN INGEWIKKELD SAMENSPEL Nieren en bloeddruk hebben veel met elkaar te maken. Nieren filteren de afvalstoffen uit het lichaam, maar ze regelen ook

Nadere informatie

Suikerziekte en het oog

Suikerziekte en het oog INFORMATIEFOLDER Suikerziekte en het oog OPSIS Oogziekenhuis Westelijk Halfrond 105 1183 HR Amstelveen Tel.: 088-6649674 www.opsisoogziekenhuis.nl info@opsisoogziekenhuis.nl Door suikerziekte (diabetes

Nadere informatie

plastraining voor kinderen adviezen voor ouders

plastraining voor kinderen adviezen voor ouders plastraining voor kinderen adviezen voor ouders Uw kind start met een plastraining op de polikliniek Kindergeneeskunde van het OLVG. Uw kind volgt de training omdat hij problemen heeft met zijn blaas.

Nadere informatie

bedrijfsfunctie Harm Cammel

bedrijfsfunctie Harm Cammel Legal als geïntegreerde bedrijfsfunctie Harm Cammel Legal als Business functie Observatie 1. Door veranderende klantbehoefte verandert (een deel van) de Legal functie van ad hoc en vak gedreven naar continu

Nadere informatie

Vroeg opsporen en voorkomen achteruitgang chronische nierschade

Vroeg opsporen en voorkomen achteruitgang chronische nierschade Factsheet Nieren en nierschade deel 5 Vroeg opsporen en voorkomen achteruitgang chronische nierschade In Nederland hebben 1,7 miljoen mensen chronische nierschade. Dit is in veel gevallen het gevolg van

Nadere informatie

Wat is Familiaire Exsudatieve Vitreoretinopathie?

Wat is Familiaire Exsudatieve Vitreoretinopathie? Wat is Familiaire Exsudatieve Vitreoretinopathie? U hebt te horen gekregen dat er bij u (of uw kind) mogelijk sprake is van familiaire exsudatieve vitreoretinopathie (FEVR). FEVR is een, weinig bekende,

Nadere informatie

Diabetische retinopathie

Diabetische retinopathie Diabetes en het oog U bent bij de oogarts geweest omdat u diabetes (suikerziekte) heeft. Diabetes kan leiden tot afwijkingen in het netvlies. Dit heet diabetische retinopathie. Als deze afwijkingen niet

Nadere informatie

BLIJVEND STRUCTUREEL TEKORT AAN DIGITAL EXPERTS!

BLIJVEND STRUCTUREEL TEKORT AAN DIGITAL EXPERTS! ICT BLIJVEND STRUCTUREEL TEKORT AAN DIGITAL EXPERTS! Persconferentie 4 juni 2013 AXA Brussel Agenda 1. Resultaten van de enquête 2013 over de arbeidsmarkt voor digital experts 2. AXA 3. Actiepunten en

Nadere informatie

Training Within Industry WERK RELATIE. Deelnemers handboek. TWI Institute. TWI-Institute.org. #441Rev01

Training Within Industry WERK RELATIE. Deelnemers handboek. TWI Institute. TWI-Institute.org. #441Rev01 Training Within Industry WERK RELATIE Deelnemers handboek TWI Institute TWI-Institute.org #441Rev01 twi covers.indd 72 10/12/12 8:19 AM TWI Institute 445 Electronics Pkwy., Ste. 206 Liverpool, New York

Nadere informatie

Alkmania F5 Alphia F2 Afgelopen zaterdag stonden de geweldenaren van de F5 weer vroeg in de wei voor de wedstrijd tegen Alphia F2.

Alkmania F5 Alphia F2 Afgelopen zaterdag stonden de geweldenaren van de F5 weer vroeg in de wei voor de wedstrijd tegen Alphia F2. Alkmania F5 Alphia F2 Afgelopen zaterdag stonden de geweldenaren van de F5 weer vroeg in de wei voor de wedstrijd tegen Alphia F2. Vlak voordat de wedstrijd begon ging het toekomstige Nederlands elftal

Nadere informatie

Maak kennis met het diabetesteam van Maasziekenhuis Pantein

Maak kennis met het diabetesteam van Maasziekenhuis Pantein Maak kennis met het diabetesteam van Maasziekenhuis Pantein Diabetes mellitus (kortweg diabetes) is een chronische ziekte. Dat betekent dat u voor langere tijd voor deze ziekte behandeld moet worden. Bij

Nadere informatie

Bijlage 2: 3.2 onderzoek

Bijlage 2: 3.2 onderzoek Bijlage : 3. onderzoek Ik heb een onderzoek gedaan naar de fitheid van de kinderen van groep 7 en 8 van de Sint Lambertus school in Asten. Ik heb eerst een enquête afgenomen, en heb daarna testjes afgenomen

Nadere informatie

Reference case Atlas Copco. Atlas Copco gebruikt Vodafone M2M om wereldwijd de klantondersteuning te verbeteren. Vodafone Power to you

Reference case Atlas Copco. Atlas Copco gebruikt Vodafone M2M om wereldwijd de klantondersteuning te verbeteren. Vodafone Power to you Atlas Copco gebruikt Vodafone M2M om wereldwijd de klantondersteuning te verbeteren Vodafone Power to you Atlas Copco gebruikt Vodafone M2M om wereldwijd de klantondersteuning te verbeteren Atlas Copco

Nadere informatie

Netvliesaandoeningen

Netvliesaandoeningen Netvliesaandoeningen Behandeling met Avastin Informatie voor patiënten Let op: In deze folder zit een formulier dat u moet ondertekenen en meenemen. F0968-3521 mei 2015 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Nadere informatie

Klachten die kunnen wijzen op oogproblemen: niet scherp zien dubbelzien wazig zien, troebele blik hebben oogontstekingen pijn aan de ogen

Klachten die kunnen wijzen op oogproblemen: niet scherp zien dubbelzien wazig zien, troebele blik hebben oogontstekingen pijn aan de ogen Gevolgen op lange termijn De meeste mensen met diabetes krijgen na jarenlange diabetes te maken met langetermijngevolgen. Die heten ook wel diabetescomplicaties. Ze ontstaan vooral door hoge bloedglucosewaarden.

Nadere informatie

Laserbehandeling bij problemen aan het netvlies

Laserbehandeling bij problemen aan het netvlies Laserbehandeling bij problemen aan het netvlies 2 Verschillende aandoeningen aan het netvlies van het oog kunnen behandeld worden met een laserapparaat. In vergelijking met een gewone operatie biedt een

Nadere informatie

MSS Micro SCADA Systeem

MSS Micro SCADA Systeem Wijnand van Asseldonk / Alex Otten MSS Micro SCADA Systeem Agenda ICT in een oogopslag Aanleiding ontwikkeling MSS Keuzemogelijkheden Uitwerking van de keuze Aanvullende wensen ICT in een oogopslag Opgericht

Nadere informatie

Diabetes. zwangerschap

Diabetes. zwangerschap Diabetes en zwangerschap Pre-zwangerschapsadvies Krijg ik een gezonde baby? De meeste vrouwen met diabetes kunnen een gezonde baby krijgen als hun diabetes goed onder controle wordt gehouden en ze in een

Nadere informatie

Stork maakt leren toegankelijker met Springest Go

Stork maakt leren toegankelijker met Springest Go Stork maakt leren toegankelijker met Springest Go Stork lanceerde in 2014 een online leerportal voor zijn medewerkers. Sindsdien kunnen medewerkers zelfstandig opleidingen zoeken en boeken binnen het aanbod

Nadere informatie

Bareld Bruining ZIN & ONZIN VAN ON-LINE PROCESS ANALYZERS

Bareld Bruining ZIN & ONZIN VAN ON-LINE PROCESS ANALYZERS Bareld Bruining ZIN & ONZIN VAN ON-LINE PROCESS ANALYZERS AGENDA q Skilledin introductie q Zin & Onzin van On-line process analyzers q Samenvatting TRAIN TO RETAIN TRAIN TO RETAIN -TRAINING Development

Nadere informatie

CASE STUDY JOANKNECHT & VAN ZELST DENKT VOORUIT

CASE STUDY JOANKNECHT & VAN ZELST DENKT VOORUIT Exact Online CASE STUDY JOANKNECHT & VAN ZELST DENKT VOORUIT www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY GROEI DOOR PROACTIEF ADVIES Het gaat goed bij Joanknecht & Van Zelst: dit Eindhovens

Nadere informatie

Training Within Industry - Job Instruction

Training Within Industry - Job Instruction Training Within Industry - Job Instruction Inleiding In veel bedrijven worden problemen opgelost door doelgericht aan die problemen te werken. Achteraf hadden deze problemen voorkomen kunnen worden, door

Nadere informatie

Diabetes of suikerziekte

Diabetes of suikerziekte Diabetes of suikerziekte (bron: Weet je voldoende over diabetes - Vlaamse Diabetes Vereniging) SUIKER EN HET MENSELIJK LICHAAM In onze dagelijke voeding zijn tal van koolhydraten (=suikers) aanwezig. Deze

Nadere informatie

UTILITIES (1 of 28) - ADMINISTRATION

UTILITIES (1 of 28) - ADMINISTRATION UTILITIES (1 of 28) - ADMINISTRATION City / County Utilities Director 001270 Senior Administrative Assistant 001450 Utilities Capital Project Engineer 002423 Deputy Utilities Director 003046 Assistant

Nadere informatie

Informatie. Intravitreale injecties WWW.ELKERLIEK.NL. Bloedvaten Pupil. Lens. Netvlies. Macula. Regenboogvlies (iris)

Informatie. Intravitreale injecties WWW.ELKERLIEK.NL. Bloedvaten Pupil. Lens. Netvlies. Macula. Regenboogvlies (iris) Informatie Intravitreale injecties Inleiding Uw oogarts heeft met u besproken dat uw oogaandoening behandeld kan worden met injecties. In deze folder geven we u informatie over de oogaandoe-ningen Macula

Nadere informatie

Enquête over onderhoud

Enquête over onderhoud Enquête over onderhoud In november 2014 legden we het Bo-Ex Panel een enquête voor met als onderwerp Onderhoud. Het thema onderhoud is erg breed. Daarom kozen we vooral te vragen naar ervaringen bij de

Nadere informatie

P Doe de risicotest P Laat uw bloedsuikerwaarde meten P Lees wat u zelf kunt doen

P Doe de risicotest P Laat uw bloedsuikerwaarde meten P Lees wat u zelf kunt doen Diabetes en uw apotheek Als bij u diabetes is vastgesteld, dan kunt u natuurlijk terecht bij uw apotheek. Het apotheekteam zorgt ervoor dat u: Op tijd het juiste medicijn krijgt. Medicijnen krijgt die

Nadere informatie

EXIN WORKFORCE READINESS werkgever

EXIN WORKFORCE READINESS werkgever EXIN WORKFORCE READINESS werkgever DE ERVARING LEERT ICT is overal. Het is in het leven verweven geraakt. In een wereld waarin alles steeds sneller verandert, is het lastig te bepalen wat er nodig is om

Nadere informatie

Qutenza huidpleister

Qutenza huidpleister Qutenza huidpleister Centrum voor pijngeneeskunde Locatie Eindhoven Uw arts heeft met u besproken dat uw pijnklachten behandeld gaan worden met een Qutenza huidpleister. In deze folder vindt u informatie

Nadere informatie

Doel van het onderzoek

Doel van het onderzoek Op weg naar JOB-monitor 2016 JOB, de Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs is de belangenbehartiger van een half miljoen mbostudenten. JOB voert in 2016 voor de negende keer onderzoek uit naar de tevredenheid

Nadere informatie

De respons op de enquête Hamwijck was verrassend hoog. 19 bewoners hebben de enquête ingevuld.

De respons op de enquête Hamwijck was verrassend hoog. 19 bewoners hebben de enquête ingevuld. De respons op de enquête Hamwijck was verrassend hoog. 19 bewoners hebben de enquête ingevuld. ENQUETE RENOVATIE HAMWIJCK VAN HET TOILET EN DE DOUCHERUIMTE 1. Communicatie Vindt u dat u voldoende schriftelijke

Nadere informatie

Pijncentrum. Behandeling met Qutenza -huidpleister

Pijncentrum. Behandeling met Qutenza -huidpleister Pijncentrum Behandeling met Qutenza -huidpleister Inleiding Op het pijncentrum is met u besproken dat uw pijnklachten behandeld gaan worden door middel van een Qutenza huidpleister. In deze folder willen

Nadere informatie

Stichting NIOC en de NIOC kennisbank

Stichting NIOC en de NIOC kennisbank Stichting NIOC Stichting NIOC en de NIOC kennisbank Stichting NIOC (www.nioc.nl) stelt zich conform zijn statuten tot doel: het realiseren van congressen over informatica onderwijs en voorts al hetgeen

Nadere informatie

De SD WORX - enquête. 1. De best betaalde functies

De SD WORX - enquête. 1. De best betaalde functies De SD WORX - enquête Jaarlijks voert SD WORX een onderzoek naar de beloning van arbeiders, bedienden, kader- en directieleden in België. Daarbij staat kwaliteit van de gegevens centraal. De data worden

Nadere informatie

WAARDE VAN ADVIES - 2013 DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS. Avéro Achmea P13628

WAARDE VAN ADVIES - 2013 DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS. Avéro Achmea P13628 WAARDE VAN ADVIES - 2013 DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS P13628 INHOUDSOPGAVE KARAKTERISTIEKEN CONCLUSIE WAARDE VAN ADVIES KARAKTERISTIEKEN ONDERZOEKSOPZET CONCLUSIE CONCLUSIES DE WAARDE VAN ADVIES

Nadere informatie

Screening op prostaatkanker

Screening op prostaatkanker Screening op prostaatkanker Informatie voor mannen die een PSA-test overwegen of aanvragen. Wat we weten en wat we niet weten: zaken om over na te denken alvorens te besluiten een PSA-test te laten uitvoeren.

Nadere informatie

VOORBEELD CASUS. Wat is de winst van wachten tot het laatste moment? een socratisch gesprek uitgeschreven

VOORBEELD CASUS. Wat is de winst van wachten tot het laatste moment? een socratisch gesprek uitgeschreven VOORBEELD CASUS Wat is de winst van wachten tot het laatste moment? een socratisch gesprek uitgeschreven Hieronder tref je een beschrijving van een socratisch gesprek van ca. 1 1/2 uur, in 5 stappen. Voor

Nadere informatie

Diabetes: zo zit dat Veelgestelde vragen en antwoorden

Diabetes: zo zit dat Veelgestelde vragen en antwoorden Diabetes: zo zit dat Veelgestelde vragen en antwoorden 1 op de 3 Neder landers krijgt diabetes -> Wat is het? -> Hoe herken je het? -> Is het te genezen? Wat is diabetes? Diabetes heet ook wel suikerziekte,

Nadere informatie

PREVIEW. Probeer nu 1 dag DAVID DE JONGE JAREN VAN VIJF DAGEN: GOD, SPORT & JEZELF MET PRAKTISCHE, SPORT- EN PERSOONLIJKE VOORBEELDEN

PREVIEW. Probeer nu 1 dag DAVID DE JONGE JAREN VAN VIJF DAGEN: GOD, SPORT & JEZELF MET PRAKTISCHE, SPORT- EN PERSOONLIJKE VOORBEELDEN PREVIEW Probeer nu 1 dag DE JONGE JAREN VAN DAVID VIJF DAGEN: GOD, SPORT & JEZELF MET PRAKTISCHE, SPORT- EN PERSOONLIJKE VOORBEELDEN DAG 1 GOD ZIET JOU ZITTEN! Het is niet leuk om buitengesloten te worden,

Nadere informatie

Incore Solutions Learning By Doing

Incore Solutions Learning By Doing Incore Solutions Learning By Doing Incore Solutions Gestart in November 2007 Consultants zijn ervaren met bedrijfsprocessen en met Business Intelligence Alle expertise onder 1 dak voor een succesvolle

Nadere informatie

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 JE ONBEWUSTE PROGRAMMEREN VOOR EEN GEWELDIGE TOEKOMST De meeste mensen weten heel goed wat ze niet willen in hun leven, maar hebben vrijwel geen

Nadere informatie

Kennismiddag: Demand Management

Kennismiddag: Demand Management Kennismiddag: Demand Management Agenda Agenda Even voorstellen Inleiding FM FM en uitbesteden Een praktijkvoorbeeld Pauze Wat is Demand management? Borrel 9-10-2014 Kennismiddag: Demand Management Even

Nadere informatie

Adviezen bij een diabetisch voetprobleem

Adviezen bij een diabetisch voetprobleem Adviezen bij een diabetisch voetprobleem Patiënteninformatie 1233085PR/1-2015 Adviezen bij een diabetisch voetprobleem Inleiding Deze folder geeft u informatie over het ontstaan en voorkomen van voetwonden

Nadere informatie

Diabeteszorg in uw ziekenhuis

Diabeteszorg in uw ziekenhuis Diabeteszorg in uw ziekenhuis Hoofddorp U heeft, sinds kort of al langer, diabetes mellitus (suikerziekte). Diabetes mellitus is een chronische stofwisselingsziekte. De aandoening komt zowel voor bij jonge

Nadere informatie