Boekverslag Nederlands Karakter door Ferdinand Bordewijk

Transcriptie

1 Boekverslag Nederlands Karakter door Ferdinand Bordewijk Boekverslag door een scholier 2774 woorden 27 januari ,6 5 keer beoordeeld Auteur Genre Ferdinand Bordewijk Psychologische roman Eerste uitgave 1938 Vak Nederlands Titel beschrijving Auteur: F. Bordewijk Titel: Karakter Uitgever: Wolters-Noordhoff Plaats van uitgave: Groningen Jaar van uitgave: 2003 Druk: De kroonlijsters editie Aantal blz: 288 Genre: roman van zoon en vader De motivatie van mijn boekkeuze De motivatie van m`n boekkeuze is dit keer zeer eenvoudig, ik had nog niet speciaal een boek gelezen voor dit boekverslag en wilde dit verslag toch in de vakantie maken, dus ik moest een boek dat ik thuis had kiezen. De keuze viel al snel op Karakter, een boek dat ik al eens had gelezen en nu dus nog een keer. Ik vond het de eerste keer al een heel mooi boek, vooral de hoofdpersoon vond ik wel goed overkomen, ik houd namelijk wel van mensen die een bepaald doel voor ogen hebben en dit ook zo goed mogelijk proberen na te streven. Jacob Willem Katadreuffe wil namelijk graag een goede advocaat worden en ondanks veel obstakels bereikt uiteindelijk zijn doel. Dit is een verhaal dat ook goed bij mijn levensvisie en doel past. Dus ik kon me wederom weer lekker inleven in het boek. De korte samenvatting Jacob Willem Katadreuffe is de zoon van de deurwaarder Arend Barend Dreverhaven en zijn dienstmeisje Jacoba Katadreuffe. Zijn ouders zijn niet getrouwd en zijn moeder wil ook niet met zijn vader trouwen, ze Pagina 1 van 6

2 wil geen hulp aannemen, van niemand. Bij de geboorte van het Jacob moet zijn moeder geopereerd worden. Ze wordt ziek en verwelkt. Na drie weken gaat ze het ziekenhuis uit. Tijdens de jeugd is de moeder streng met opvoeden, zij hebben het een tijd arm, maar door het handwerken van de moeder komen ze er weer iets bovenop. Dit handwerk valt op door een vreemde kleur groen. Joba(Jacoba) krijgt door het werk last van haar longen. Jacob is een driftig kind. Na de lagere school is hij loopjongen bij verschillende bedrijven, maar leert geen ambacht. Er komt een huurder bij hen inwonen genaamd Jan Maan, hij heeft ruzie gehad met zijn ouders om een meisje later breekt hij met het meisje maar blijft bij de Katadreuffes wonen. Jan en Jacob worden vrienden. Jacob komt zonder werk en koopt een aantal boeken en leest veel. Hij werkt nog een tijd bij een boekhandelaar, maar dit is op een gegeven moment niet goed genoeg. Katadreuffe leent geld bij de maatschappij voor volkskrediet en koop een sigarenwinkel over in Den Haag, maar hij maakt geen winst en hij vertrekt uit Den Haag, zijn failliet wordt aangevraagd, door de maatschappij voor volkskrediet (die van zijn vader blijkt te zijn) maar hij heeft geen bezit (alleen zijn boeken) en hij gaat niet failliet. Maar voor de zaak van zijn faillissement moest hij naar een advocatenkantoor, hij voelt daar zijn roeping en solliciteert naar een baan. Hij wordt aangenomen als typist van De Gankelaar. Hij huurt een kamer bij de conciërge van het kantoor. Katadreuffe leert een hoop van de Gankelaar maar hij komt niet verder, hij besluit te gaan leren om een staatsexamen af te leggen. Zijn vrije tijd schiet erbij in, hij ziet zijn moeder minder en gaat nog maar zelden met Jan Maan naar het strand. Als hij doorkrijgt dat het slechter gaat met zijn moeder, besluit hij haar iedere maand een bijlage van 15 gulden te geven. Dit doet hij echter maar een keer, omdat hij de maand erna een nieuwe faillissementsaanvraag krijgt. Hij had er niet aan gedacht dat hij zijn oude schulden had moeten aflossen. Hij gaat daarop naar zijn vader, die vraagt hem of hij komt betalen, Katadreuffe wordt woedend en scheldt zijn vader uit. Dreverhaven reageert door hem een lening aan te bieden, maar Katadreuffe weigert, dan biedt Dreverhaven hem zijn mes aan en Katadreuffe stoot dat in het tafelblad. Zijn baas vindt het niet erg dat hij failliet gaat en geeft hem zelfs een loonsverhoging. Er wordt afgesproken dat een deel van het salaris van Katadreuffe in wordt genomen en zijn boeken worden ingenomen, maar voor Katadreuffe dit weet koopt de Gankelaar ze op en zorgt dat ze blijven staan waar ze staan. De studie van Katadreuffe gaat door het faillissement een stuk langzamer als gepland. Hij probeert zichzelf nieuwe dingen te leren, maar hij heeft geen nieuwe leerboeken meer. Op een nacht wordt hij s nachts staand wakker in de gang. Dit beangstigt hem een beetje. Op een dag heeft hij een gesprek met juffrouw Te George en hij laat haar zijn kamer zien. Verder gebeurt er niks tussen hen, maar Lorna Te George is onder de indruk van zijn glimlach. Als de schulden allemaal zijn afbetaald komt Katadreuffes curator hem nog wat geld afleveren dat te veel is betaald. Hierbij zit het salaris van de curator, Katadreuffe weigert dit salaris echter aan te nemen, hij wil geen hulp van iemand. Dan komt een gedeelte waarin er een grote oproer in Rotterdam heerst. Dreverhaven doet op die dag een uithuiszetting in een van de gevaarlijkste buurten, die avond komt Jacob Willem Katadreuffe bij hem om geld te komen lenen voor privé-lessen om het staatsexamen te halen. Hij vordert dan goed en de Gankelaar bemerkt dan deze vorderingen en zorgt ervoor dat hij zijn eerste kantonproces te behandelen krijgt. Dit gaat goed en Katadreuffe leert steeds meer over de cliënten van het advocatenbureau. Door de drukte gaat Jacobs gezondheid wel achteruit, hij slaapwandelt wel niet meer, maar is toch niet helemaal Pagina 2 van 6

3 goed. Hij geeft eenmaal bloed over in zijn slaap. Op een dag vraagt hij aan juffrouw Te George of zij de zaal van het kantoor kan laten zien. Zij is verbaasd dat hij deze nog nooit gezien heeft en laat hem de zaal zien. Katadreuffe voelt zijn contact met Lorna Te George als verkeerd. Met vakantie ontmoet Katadreuffe Lorna als hij samen met Jan Maan naar het strand is. Lorna is daar samen met ene meneer Van Rijn en Katadreuffe wordt jaloers. Als hij weer terug is op kantoor blijkt dat Stroomkoning terug is gekomen van vakantie, er blijkt fraude te zijn gepleegd door de chef van het personeel(rentenstein). Er is tweeduizend gulden weg en Rentenstein wordt ontslagen. Katadreuffe neemt zijn plaats in. Het kost zijn baas moeite om hem een loonsverhoging aan te praten. Eenmaal in zijn functie verandert hij een hoop. Hij verandert de oude wachtkamer naar iets moderners, hij verandert zelf ook, hij krijgt meer respect voor een aantal collega s. Een van Katadreuffes vrouwelijke collega s is verliefd op hem, maar ze raakt verloofd. Dan op een moment krijgt Katadreuffe een briefje dat hij zijn schuld binnen drie dagen moet betalen. Dit kan hij niet en hij moet weer voor de rechtbank komen voor zijn faillissement, hij denkt maar een schuld te hebben, maar bij de rechtbank blijkt dat er nog de schuld aan De Gankelaar is voor de boeken. De rechtbank besluit toch om Katadreuffe niet failliet te laten gaan. s Avonds gaat hij wandelen en onbewust wandelt hij naar zijn vader, hij komt hem tegen in een steegje. Als hij zegt dat hij gewonnen heeft biedt zijn vader hem weer het mes aan, maar nu laat Katadreuffe het in een waterrooster vallen. Dreverhaven neemt hem dan mee naar zijn kantoor, Katadreuffe zegt hem door te gaan met hem dwarszitten, hij maakt nog een kans(daagt hem uit). Katadreuffe slaagt voor zijn examen, hij krijgt van iedereen aandacht en krijgt een groot cadeau, een nieuwe lexicon. Lorna Te George was op het idee gekomen. Er komt een feest op kantoor. Katadreuffe brengt die avond een kind naar bed en als hij terugkomt ziet hij nog net juffrouw Te George verdwijnen. Hij gaat haar achterna, helpt haar met haar fiets en dan rijdt ze weg. De volgende dag is ze er niet. Ze komt ook niet meer, ze neemt ontslag. De baas van het kantoor, Stroomkoning gaat haar thuis opzoeken met zijn vrouw om haar over te halen weer te komen werken, ze doet het niet. Mevrouw Stroomkoning ontdekt dat ze verliefd is op Katadreuffe. Katadrueffe gaat dan op vakantie om bij te komen, dit doet hem goed. Katadreuffe moet een plaatsvervangster zoeken voor juffrouw Te George. De Gankelaar vertrekt naar Indië. Er verdwijnen nog drie personeelsleden en een van de advocaten overlijdt. De verdwenen mensen worden niet vervangen omdat er een malaise heerst. Katadreuffe studeert voor zijn kandidaatsexamen rechten en haalt dat(zonder de colleges te hebben gevolgd). Hij gaat door met studeren voor advocaat. Het gaat slecht met zijn moeders gezondheid. Dan volgt een anekdote over Dreverhaven, dat hij zijn huurders er uitzet om zogenaamd een schoorsteen te gaan bouwen. Dreverhaven begint zijn machtspositie te misbruiken, op een gegeven moment komen Dreverhaven en Katadreuffe tegenover elkaar te staan bij de verdediging van een zaak bij de kantonrechter. Het vonnis blijft onbeslist. Stroomkoning is veertig jaar advocaat en er komt een jubileum, herinneringen aan het laatste feest met juffrouw Te George komen naar boven. Na het diner ruilt Katadreuffe zijn plaats bij het personeel voor de plaats van Stroomkoning. Daarna gaan de advocaten op stap in Den Haag. In de zomer heeft Katadreuffe examen, de dag voor het examen neemt hij vrij. Hij gaat wandelen met zijn moeder en komt Lorna Te George tegen, ze is getrouwd en ze gaat door het leven met de achternaam Telger. Ze is geboeid door hem. Katadreuffe vertelt haar dat hij nooit met iemand anders zal trouwen. Ze Pagina 3 van 6

4 spreken af dat ze elkaar bij toeval weer zullen zien. Zijn moeder zegt dat Katadreuffe een grote ezel is geweest(omdat hij niet met haar is getrouwd). Katadreuffe haalt zijn examen, er wordt nog bezwaar aangetekend door de advocaat van Dreverhaven, Schuwagt. Omdat hij tweemaal failliet is verklaard, omdat hij een onecht kind zou zijn, omdat hij nog procureursklerk zou zijn en omdat hij communist zou zijn. Dit laatste komt door zijn communistische vriend Jan Maan. Katadreuffe legt alles uit aan de orde van advocaten en wordt toegelaten. In september wordt hij beëdigd. Als Katadreuffe daarna naar zijn vader gaat om hem te vertellen dat hij verloren heeft, ondanks al zijn tegenwerkingen zegt Dreverhaven of meegewerkt. Katadreuffe bedenkt de betekenis van deze woorden pas als hij buiten is. Als hij naar zijn moeder gaat is ze even niet thuis, terwijl hij zit na te denken vindt hij haar testament waarin staat dat ze al haar geld(waaronder o.a. zijn maandelijkse betaling aan haar) na haar dood aan hem nalaat. Dan ziet hij, op het eind van het boek, dat er vier mensen zijn in zijn leeftijd en dat het alles droefheid is, dan vertrekt hij uit het huis van zijn moeder. De eerste persoonlijke reactie Zelf in te vullen Uitgebreide persoonlijke reactie Het onderwerp Het onderwerp van de film is dat ambitie en zelfdiscipline leiden tot het gestelde doel. Dit vind ik een leuk onderwerp, omdat ik hier, zoals gezegd zelf ook mee te maken hoop te hebben uiteindelijk in mijn sportcarrière. Ikzelf ben ook elke dag bezig mezelf te verbeteren en het uiterste te geven om mijn doelen in het leven te halen (zowel sportief als sociaal). Dit boek is daarom een goede opsteker, want het laat zien dat je met veel discipline en toewijding je gestelde doelen kunt behalen. Zelf heb ik al heel wat boeken gelezen, geschreven door sporters, die vertelden over hun (sport)leven. Vooral de verhalen van Dan Jansen hebben me erg geïnspireerd en daar moest ik ook gelijk aan denken, toen ik dit boek las. De gebeurtenissen De twee belangrijkste gebeurtenissen vind ik het punt in het verhaal, waarop hij zijn levensdoel bepaald en het moment waarop hij dit doel haalt. Alle gebeurtenissen daar tussen zijn als het ware dingen tussen deze twee punten in. Je hebt een begin en een eind en dat is eigenlijk de essentie van het boek. Bordewijk wil laten zien, in de persoon van Jacob Willem Katadreuffe, dat met veel toewijding een bepaald doel bereikt kan worden. Dus het moment waarop Jacob wordt beëdigd tot advocaat is dan, naar mijn mening, het belangrijkste moment in het boek. Ook in dit boek is het weer zo dat de gebeurtenissen leiden tot bepaalde gedachtes bij de hoofdpersoon. Dus je kunt niet echt zeggen wat nou belangrijker is: de gebeurtenissen of de gedachtegangen. Naar mijn oordeel zijn ze even belangrijk en misschien ligt de nadruk een klein beetje op de gedachtegangen en dan met name de volharding en de toewijding en de ijver van de hoofdpersoon. Pagina 4 van 6

5 Deze gebeurtenissen vloeiden vrij logisch uit elkaar voort, maar dat is wel een beetje te verwachten, omdat het boek een soort levensloop toont van Jacob Katadreuffe. De diverse gebeurtenissen, allen met een verschillende typering, vormen samen een goed lopend, begrijpelijk, verhaal. Elke gebeurtenis kun je weer op een andere manier aanvoelen. De een is ontroerend, de ander weer spannend, dan weer verrassend tot zelfs schokkend aan toe. Dit zorgt voor een goede afwisseling in de gevoelens van de lezers. Toen ik dit boek uit had, leek het net of dat ik zelf een groot doel had gehaald, zo intens leefde ik mee met de hoofdpersoon. Personages Zoals al te verwachten viel, heb ik wel degelijk veel respect voor de hoofdpersoon en heb ik bewondering voor zijn doorzettingsvermogen. Zoveel bewondering zelfs dat ik dit heb omgezet in nieuwe motivatie voor het bereiken van m`n eigen doelen. En dat was best wel een grappige ervaring. Dit zegt ook wel iets over de herkenbaarheid van de hoofdpersonage. Uiteraard worden de karaktereigenschappen van de hoofdpersoon duidelijk beschreven, de titel verraad het al een beetje. Niet alleen kom je veel te weten over het karakter van hemzelf, maar ook over het karakter van zijn vader en moeder. Deze zijn echter nooit getrouwd geweest: de hoofdpersoon is eigenlijk een bastaard. Daarnaast is de invloed van bepaalde gebeurtenissen op het karakter van de hoofdpersoon zeer goed weergegeven en woon je dus als het ware de vorming van een persoon bij en zoiets had ik nog nooit gelezen. Vanzelfsprekend keur ik het gedrag van z`n vader: deurwaarder Drevershaven af. Als ik kinderen zou krijgen, ook al zijn deze niet in huwelijksverband verwekt, zou ik ze altijd de kans geven om hun doel te bereiken. Mijn ouders doen en hebben dit ook altijd voor mij gedaan. Het liefste wat ik zou willen is een stel gelukkige kinderen hebben. De opbouw De opbouw was vrij duidelijk, waardoor het verhaal gemakkelijk te volgen was. Het boek kent een chronologische opbouw en een vertelde tijd bedraagt zo`n 30 jaar, waarvan de eerste 21 jaar ongeveer in vogelvlucht worden weergegeven; terwijl het accent ligt op de laatste jaren. Het verhaal is zoverre spannend, dat je je op bepaalde momenten afvraagt of Jacob zijn doel nog wel zal gaan halen. Ook de positie van zijn vader bracht een bepaalde spanning met zich mee, omdat deze beste man nogal wat de vertellen had in het wereldje. Vervolgens vind ik dat de gekozen opbouw prima past bij het verhaal. Het bereiken van een bepaald doel gaat niet van de ene op de andere dag. Dit gaat geleidelijk in een bepaalde periode, lang of kort. Deze periode moet dus beschreven worden en dat gebeurt zeer goed als je een verhaal chronologisch weergeeft en een mooie opbouwende verhaallijn hanteert. Aan het einde van het boek blijf je eigenlijk een beetje met de vraag zitten en wat gebeurt er nu verder met Jacob. Hij is immers niet dood aan het einde van het verhaal, dus hij heeft nog een heel leven voor zich. Het is natuurlijk logisch dat je hierover niet erg veel te weten komt en op dit punt geeft Bordewijk de lezer ook de ruimte om de lezer de rest zelf verder te fantaseren en dat is best aardig. Het taalgebruik Ook dit maal was het taalgebruik weer van het juiste niveau. Soms kwam ik wel wat grappige woorden Pagina 5 van 6

6 tegen en dat maakt het lezen weer wat leuker. Het verhaal was zeer goed te begrijpen en het taalgebruik zorgde er echt niet voor dat er een compleet raadsel op tafel kwam te liggen. Het was duidelijk en krachtig en de boodschap van het verhaal kwam goed over. De verhouding dialoog, beschrijving vond ik goed. Het is logisch dat er in een dergelijk boek veel aandacht wordt besteed aan de vorming van het karakter, hierbij spelen dialogen en gebeurtenissen allebei een belangrijke rol, dus deze twee moeten dan ook allebei vertegenwoordigd zijn en dat waren ze ook en de verhouding maakt me eigenlijk niet zo uit in dit geval. Slotwoord Karakter vond ik eveneens een boek, dat het waard is op mijn lijst te mogen staan. Ik heb het met veel plezier gelezen en het heeft een diepe indruk op me achtergelaten. Op een of andere manier heeft het verhaal van Jacob Katadreuffe ook mij geïnspireerd nog meer uit mezelf te halen en er met nóg meer inzit tegenaan te gaan. Daarnaast was het boek ook nog leuk en duidelijk geschreven en las het gewoon lekker weg. Kortom weer een aanrader dus. Pagina 6 van 6