Praktische opdracht Aardrijkskunde Het veenweidepact

Transcriptie

1 Praktische opdracht Aardrijkskunde Het veenw Praktische-opdracht door J woorden 21 mei keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Wat is het veenw? In 2005 sloten 13 overheden en maatschappelijke organisaties een overeenkomst over de toekomst van de Krimpenerwaard: het Veenw. Daarin spraken ze af samen te werken aan de ontwikkeling van het gebied. Er ligt een opgave van het Rijk om 2450 hectare nieuwe natuur aan te leggen in de Krimpenerwaard. Tegelijkertijd moet het probleem van bodemdaling aangepakt worden. En bij deze ontwikkeling wil het pact kansen benutten die er liggen voor het agrarisch bedrijf, nieuw ondernemerschap, het waterbeheer en de recreatie. Het Veenw Krimpenerwaard werkt aan 5 doelen: de aanleg van nieuwe natuur duurzaam waterbeheer en het tegengaan van bodemdaling het versterken van de landbouwstructuur extra kansen voor toerisme en recreatie het stimuleren van vernieuwend ondernemerschap. In het pact werken samen: provincie Zuid-Holland, gemeenten Bergambacht, Schoonhoven, Nederlek, Ouderkerk en Vlist, Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, Stichting het Zuid-Hollands Landschap, LTO- Noord, Stichting Weidehof, Natuur- en Vogelwerkgroep Krimpenerwaard, Natuur- en Recreatieschap Krimpenerwaard en Stichting Bodembeheer Krimpenerwaard. De provincie, de vijf gemeenten in de Krimpenerwaard en het Hoogheemraadschap zorgen er samen voor dat de afspraken van het Veenw zorgvuldig, samenhangend en snel worden uitgevoerd. Deze partijen komen samen in de Strategiegroep Veenw Krimpenerwaard. Het zijn met name deze overheden die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de afspraken van het Pact. Dit omdat veel Pact-afspraken uiteindelijk door de overheden vastgelegd moeten worden in het streekplan, bestemmingsplannen en een natuurgebiedsplan. De Adviesgroep Uitvoering stelt Uitvoeringsmodules op en adviseert de Dienst Landelijk Gebied over de technische uitvoering van de plannen. De voorzitter van de Adviesgroep is adviseur van de Strategiegroep. Pagina 1 van 12

2 Wat zijn de voordelen ervan? Natuur De natuur in Nederland staat steeds meer onder druk. Bedrijventerreinen en woonwijken schieten uit de grond op plekken waar eerst natuurgebieden lagen. Daardoor liggen de overblijvende natuurgebieden vaak verspreid en op grote afstand van elkaar. Omdat de natuur niet voor zichzelf opkomt, heeft de Nederlandse overheid bepaald dat bestaande natuurgebieden behouden moeten blijven, dat er nieuwe aan toe moeten worden gevoegd en dat de natuurgebieden met elkaar verbonden moeten worden. Dit wordt de Ecologische Hoofdstructuur genoemd. De rijksoverheid heeft in 2005 de opdracht gegeven om 2450 hectare natuur aan te leggen in de Krimpenerwaard. Het huidige kabinet heeft bepaald dat er bezuinigd moet worden op beheer, onderhoud en aanleg van natuur. Wat deze bezuinigingen betekenen voor het Veenw, weten we nog niet. De nieuwe natuur moet passen in het eeuwenoude cultuurlandschap. Nieuwe natuur waarmee het huidige beeld van de open polders met zijn vele water blijft bestaan en waarmee veel planten- en diersoorten terugkomen die hier vroeger voorkwamen en nu zijn verdwenen. En zo, dat mensen ervan kunnen blijven genieten. Er wordt ook rekening gehouden met het feit dat het veenweidegebied zakt. Het hoog houden van de waterstanden voorkomt voor een groot deel het zakken van de bodem. Dit hoge waterpeil laat zich niet goed combineren met landbouw, maar wel heel goed met natuur. Om die reden wordt de nieuwe natuur vooral aangelegd op delen in de Krimpenerwaard die al lager liggen en sneller dalen zodat daar de bodemdaling afgeremd wordt. Water en bodem Het Veenw Krimpenerwaard werkt aan een watersysteem, om ook in een toekomst met klimaatverandering het droog te houden. Daarom is er extra aandacht voor bodemdaling en de verschillende hoogten die binnen het Veenweidegebied bestaan. De aanleg van nieuwe natuur in de Krimpenerwaard biedt de mogelijkheid om het watersysteem op peil te brengen. Dalende bodem brengt allerlei problemen met zich mee. Zo moeten wegen vaak vervangen of opgehoogd worden. Een van de problemen bij het dalen van de bodem in de Krimpenerwaard is dat de bodem niet overal even snel daalt dit heeft te maken met de opbouw van de bodem en met het waterbeheer. Als er meer klei in de bodem zit, zakt de grond minder snel dan wanneer de bodem uit alleen veen bestaat. De bodem in de al bestaande natuurgebieden en in hoogwaterzones rond bebouwing zakt minder snel, omdat het daar natter is dan in de landbouwgebieden. Om dit probleem op te lossen zou je een heleboel gebieden moeten maken in de Krimpenerwaard met verschillend waterpeil. Dat is lastig beheren voor een Hoogheemraadschap. Onze conclusie is: voor het beheersbaar houden van de kosten om het gebied te beschermen tegen wateroverlast, is een duurzaam en daarvoor robuust watersysteem noodzakelijk. Om dat te kunnen realiseren is het van belang om ook de (ongelijkmatige) daling van de bodem zoveel mogelijk te beperken. De vraag is welke laag gelegen gebieden gevoelig zijn voor bodemdaling en welke hoger gelegen gebieden minder gevoelig zijn voor bodemdaling. Het Hoogheemraadschap heeft dit voor het Veenw onderzocht en een Waterkansenkaart gemaakt. Daarna is gekeken wat dit betekent voor de ligging van natuur en de landbouw in de Krimpenerwaard, en een advies opgesteld: het Slotadvies. Voor dit advies werd veel overlegd met alle andere organisaties. Het advies is dat de snel dalende en lager gelegen gebieden een hoger waterpeil krijgen. Dat kan het beste door hier natuur te maken. In het advies is daarom de grens tussen het toekomstige natuurgebied en het Pagina 2 van 12

3 landbouwgebied opnieuw vastgelegd. Alle gemeenten in de Krimpenerwaard en ook de provincie zijn met dit Slotadvies akkoord gegaan. Hierna heeft het Hoogheemraadschap een nieuw plan voor het waterbeheer in de Krimpenerwaard gemaakt. Dit is het Watergebiedsplan. De maatregelen uit dit plan zorgen ervoor dat het droog is waar dat moet: op plekken met woningbouw en melkveehouderij. Daarnaast ontstaan door de maatregelen afwisselend natte en drogere omstandigheden in de natuurgebieden. Dit stimuleert de versterking van natuurwaarden en vermindert de bodemdaling in het noorden van de Krimpenerwaard. De maatregelen zorgen ook voor schoon water en goed waterbeheer. Versterken landbouwstructuur Driekwart van de Krimpenerwaard blijft landbouwgebied. Door onder andere het ruilen van kavels krijgt de agrariër meer aaneengesloten grond waardoor hij efficiënter en effectiever kan werken. De belangrijkste sector in de Krimpenerwaard is de landbouwsector. Dit is niet in economische zin, maar wel als je kijkt naar het ruimtegebruik. Het zijn toekomstgerichte ondernemers in een vitale bedrijfstak. In de Krimpenerwaard heeft de veehouderij een enorme ontwikkeling en schaalvergroting doorgemaakt. Toch is de bodemsoort niet altijd goed om mee te werken en brengen de lange, smalle, verspreid liggende kavels beperkingen met zich mee. Met de uitvoering van het Veenw staat de landbouw in de Krimpenerwaard, naast alle andere opgaven die er al zijn, de komende jaren voor een grote opgave. Zo moet er gezorgd worden voor een goede, toekomstgerichte agrarische structuur in de blijvende landbouwgebieden. In de nieuwe natuurgebieden zal natuur steeds belangrijker gaan worden, waardoor er minder ruimte blijft voor landbouwproductie. Wel is er in de natuurgebieden door particulier natuurbeheer of medebeheer extensievere veehouderij mogelijk. Er wordt gestreefd naar het duurzaam voortbestaan van landbouwbedrijven, waarbij ruimte is voor ontwikkeling. De agrarische structuur, zoals de verkaveling en de bereikbaarheid van de percelen, moeten verbeterd worden. In het Veenw is afgesproken dat overheden de boeren helpen bij de agrarische structuurversterking. Dit betekent dat er mogelijkheden gezocht worden om bedrijven te vergroten bij verplaatsing uit de natuurgebieden of door kavels te ruilen met andere grondbezitters. Zo liggen de kavels minder verspreid en is er een efficiëntere bedrijfsvoering mogelijk. Door ervoor te zorgen dat weilanden bij elkaar liggen, in plaats van verspreid door de Krimpenerwaard, wordt het voor een melkveehouder gemakkelijker om zijn koeien te weiden en het land te onderhouden. Streven is om ten minste 70% van de kavels dicht bij huis en stallen te hebben. Het Veenw zorgt ook voor subsidie voor kavelpaden. Dit zijn paden die over de landbouwgronden lopen en die met elkaar verbinden. Zo wordt het de agrariër makkelijker gemaakt om met landbouwmachines van zijn bedrijf naar zijn land te komen. Pagina 3 van 12

4 Recreatie en toerisme Door de aanleg van nieuwe natuur in de Krimpenerwaard komt er meer ruimte voor recreatie, zoals wandelen, fietsen en kanoën. Hierdoor kunnen bewoners en bezoekers nog meer genieten van de rust en ruimte die de Krimpenerwaard biedt. Een positieve ontwikkeling voor de lokale economie én voor het behoud van een uniek gebied binnen het Groene Hart. De Krimpenerwaard is heel geschikt voor de zogenoemde extensieve recreatie : je komt weinig andere recreanten tegen en er zijn vooral veel wandel- en fietspaden waarmee je flinke afstanden kunt afleggen. Het gebied heeft grote natuur- en landschapswaarden, ligt vlak bij grote steden als Gouda en Rotterdam én is omgeven door de rivieren Lek, Hollandse IJssel, Nieuwe Maas en de Vlist. Er is veel ruimte en rust. Ook kun je er veel vissen. Deze recreatie vindt plaats in de twee bestaande recreatiegebieden: het Loetbos, waar veel natuur is, en de Krimpenerhout, voor recreatie. Ze trekken op dit moment een miljoen bezoekers per jaar. Het Natuur- en Recreatieschap Krimpenerwaard verwacht in de toekomst een stijgend tekort aan recreatiemogelijkheden. Zo neemt de bevolking in de omringende gemeenten fors toe. Maar ook veranderen de doelgroepen die behoefte hebben aan recreatie: er komen meer ouderen, allochtonen en eenpersoonshuishoudens bij. In de provincie Zuid-Holland is nu al een groot tekort aan wandel- en fietspaden en er komt steeds meer behoefte aan meer mogelijkheden voor kanoën en paardrijden. Maar ook de bewoners van de Krimpenerwaard zelf hebben steeds meer behoefte om erop uit te trekken in de natuur in het gebied. Er zijn veel kansen voor de Krimpenerwaard. Toch is het juist niet de bedoeling om het gebied ieder weekend te overspoelen met dagjesmensen uit de stad, maar juist om meer mensen de kans te geven te genieten van natuur en landschap en ook te zorgen voor extra inkomsten uit recreatie voor ondernemers in de Krimpenerwaard. Vernieuwend ondernemerschap Ondernemers zijn onmisbaar voor de lokale en regionale economie. Binnen het Veenw Krimpenerwaard is het stimuleren van vernieuwend ondernemerschap belangrijk. Door bedrijven als zorg- en kaasboerderijen of bijvoorbeeld een bed & breakfast kan de Krimpenerwaard haar unieke cultuurhistorische identiteit versterken. De Krimpenerwaard is een prima gebied om te wonen, te ondernemen, te werken en te recreëren. De toekomst van de Krimpenerwaard vraagt om creatief ondernemerschap, van agrariërs en ondernemers voor recreatie. Binnen het veenw is ook afgesproken om creativiteit en nieuw ondernemerschap te benutten en te bevorderen. Nieuw ondernemerschap biedt de Krimpenerwaard een de kans om de vitaliteit en leefbaarheid van het gebied te bevorderen. Ondernemers moeten weten welke mogelijkheden zij hebben voor nieuw ondernemerschap en welke ruimte de gemeenten daarvoor bieden. Daarom hebben de gemeenten een speciale regeling opgesteld. Dit is de Regeling Vernieuwend Ondernemen. Hierin is uitgelegd welke mogelijkheden ondernemers hebben, bijvoorbeeld voor het hergebruik van stallen die niet meer voor het vee worden gebruikt. Zo kunnen ze ook startende bedrijven ondersteunen. Projecten in uitvoering De pactpartners hebben samen afgesproken dat er plannen moeten komen voor natuur, water, landbouw, ondernemerschap en recreatie. Als er intussen projecten zijn die heel goed passen bij de Krimpenerwaard en passen Pagina 4 van 12

5 bij het werken aan de toekomst, dan worden die alvast uitgevoerd. Voorbeelden daarvan zijn de hulp bij kavelruilen, aanleg van nieuwe natuur, aanleg van fiets- en wandelpaden en het mogelijk maken van ander ondernemerschap in het buitengebied. Wat zijn de nadelen ervan? Toch zijn er heel veel mensen tegen het veenw. Ze vinden het vooral erg dat er bij de komst van een natuurgebied bijvoorbeeld geen plek meer zal zijn voor koeien. Nu zie je in bijna elk weiland in de Krimpenerwaard wel koeien staan. Men wil de polder behouden zoals het nu is. Er zijn volop zwanen, kikkers, waterkipjes en vooral koeien te vinden. Dit geweldige beeld van de polder willen zij niet verknoeien. Als er een natuurgebied zou komen, zouden ook de boeren moeten verdwijnen. En dat terwijl zij al eeuwen het beeld van de Krimpenerwaard bepalen en de landerijen en sloten onderhouden. Onder andere om deze redenen voeren mensen actie tegen het veenw. Ze sturen protestbrieven naar de provincie Zuid-Holland en plakken bijvoorbeeld een sticker op hun auto met de tekst GEENWEIDEPACT. In de gemeenteraad van de gemeenten in de Krimpenerwaard is er vaak onenigheid over deelname aan het Veenw. De argumenten voor behoud van de polder die hierboven zijn genoemd, hebben eigenlijk vooral te maken met de gehechtheid van de meeste mensen aan het beeld van de Krimpenerwaard. Maar er is ook echt onderzoek gedaan naar de nadelen van het Veenw. Hieronder volgen een aantal belangrijke nadelen: Het Veenw biedt geen oplossing voor de bodemdaling Het Veenw zegt met hun plan de bodemdaling tegen te gaan, maar ze hebben nooit goed onderzoek gedaan naar de bodemdaling. Het noordwesten van de Krimpenerwaard is aangewezen als toekomstig natuurgebied, omdat daar bodemdaling is waargenomen. Hoogheemraadschap/Grondmij hebben de landmeting van 1984 vergeleken met de satelliet meting van Het verschil van deze metingen levert de bodemdaling op. Deze methode is op zich niet verkeerd, maar een tijdvak van 18 jaar is wel wat Pagina 5 van 12

6 kort op een geschiedenis van 700 jaar. De resultaten van deze verschilmeting zijn opgenomen in de waterkansenkaart. Wat direct opvalt bij deze kaart, is dat de verschillen in bodemdaling rechte lijnen volgen. Geologie volgt geen rechte lijnen, dus de oorzaak moet wel ergens anders liggen dan bij de bodemgesteldheid. Toch is er geen verder onderzoek naar gedaan. Er is wel een oplossing gegeven, terwijl ze niet weten wat de oorzaak is. De mogelijke oorzaken voor deze vreemde resultaten: De verschillen in bodemdaling kunnen veroorzaakt worden door meetfouten of verschil in meetmethode. Een andere mogelijke oorzaak voor de verschillen is het korte tijdvak ( ). Hierin heeft wel of geen peilverlaging inde verschillende polders plaatsgevonden. Het te diep bemalen van polders door onjuiste stand van peilschalen heeft waarschijnlijk invloed gehad op verschillen in bodemdaling. Wegzijging naar de Zuidplaspolder heeft ook invloed op de bodemdaling. Wegzijgen betekent eigenlijk het ondergronds wegstromen naar een lager gelegen gebied. Om een beter beeld te krijgen van de invloed van deze wegzijging heeft ir. John van der Vliet een onderzoek gedaan op basis van historische gegevens. Deze gegevens kwamen uit het onderzoek: In het jaar 1200 toen de veenpolder ontstaan is, lag het bol, en aan de kant van de Lek wat hoger. Wanneer je naar de tekening ontstaansgeschiedenis kijkt, zie je dat de polder in het midden het hardst gedaald is, en nu dus niet meer bol is. Om beter te begrijpen hoe de bodemdaling verloopt, zijn historische gegevens opgezocht. Er zijn gegevens gebruikt van peilen zoals ze waren op een aantal jaartallen: 2007, 1961 en Met deze gegevens zijn door extrapoleren de peilen bepaald voor het jaartal 1840 (in dat jaar is de Zuidplaspolder drooggemaakt). De volgende stap was dan het extrapoleren naar het jaar Omdat in de periode 1200 tot 1840 de Zuidplaspolder nog niet drooggemaakt was, moet dit bij het extrapoleren naar 1200 gecorrigeerd worden. Daarom is gekozen om de daling in deze periode aan de kant van de IJssel Pagina 6 van 12

7 het zelfde te laten verlopen als aan de Lek. Op onderstaande grafiek kun je zien dat de grafiek een goede overeenkomst heeft met de situatie zoals hij geweest moet zijn in 1200 bij het ontstaan van de polder. Met deze methode kun je zien dat een groot gedeelte van de bodemdaling veroorzaakt wordt door de Zuidplaspolder, namelijk 40%. Verder kun je zien dat bodemdaling door oxidatie in het midden van de Krimpenerwaard het sterkst is. De bodem daalt ongeveer met 73 centimeter per eeuw. Als dit zo verder gaat, zitten we in het jaar 2653 op het niveau van de Zuidplaspolder, als de Zuidplaspolder niet meer zou zakken. Dus wat doen we? We bouwen de Zuidplaspolder vol, en proberen in noordelijk Krimpenerwaard de bodemdaling te beperken. Zouden we de Zuidplaspolder onder water zetten, dan zitten we in de noordelijke Krimpenerwaard pas in 3080 op het huidige Zuidplasniveau. In plaats daarvan verhogen we het waterpeil. Krijg je dan meer of minder wegzijging? De basis onder het plan om bodemdaling te voorkomen is gebaseerd op drijfzand. De oorzaken zijn niet goed in beeld gebracht, waardoor de effectiviteit van de voorgestelde maatregelen onbekend is. 1. De enorm hoge kosten van het Veenw. Het aanleggen van een nieuw natuurgebied in de Krimpenerwaard brengt natuurlijk een hele hoop kosten met zich mee. De provincie heeft geld te kort voor het project, dus is het eigenlijk beter het plan niet uit te voeren en de Krimpenerwaard behouden zoals het nu is Het cultuurhistorische beeld van de Krimpenerwaard gaat verloren. Men wil er natuurlijk een mooi natuurgebied van maken wat ook mensen zal trekken voor recreatie, maar dit gaat wel ten koste van de historische karakteristieke weilandenstructuur. 1. Het gedwongen vertrek van boerengezinnen. Pagina 7 van 12

8 Om plaats te maken voor het Veenw zullen boeren met hun gezin, land en koeien moeten vertrekken. Dit heeft grote nadelen voor de sociale samenhang van de buurten Er gaat vruchtbare landbouwgrond verloren omdat dit wordt omgezet in natuur. Zijn er vergelijkbare projecten? In Nederland zijn er veel vergelijkbare projecten aan de gang, en hiervan hebben we er twee uitgekozen: het project Blauwestad en het veenweideconvenant Gouwe Wiericke. We hebben de volgende informatie over deze projecten kunnen vinden: Project Blauwestad Het project Blauwestad in de Provincie Groningen, ruwweg gelegen tussen de plaatsen Winschoten, Beerta, Midwolda, Oostwold, Finsterwolde en Scheemda, bestaat uit de volgende elementen: - een nieuw meer van ruim 800 hectare: het Oldambtmeer hectare nieuw natuurgebied (Rondom project Blauwestad liggen de natuurgebieden de Tjamme, het Midwolderbos (met de Midwolderplas) en de Ennemaborg.) - recreatieve voorzieningen - waterberging bij een te hoge waterstand (er kan vier miljoen m³ extra water in het meer bij waterberging) - de aanleg van de woonplaats Blauwestad met 5 verschillende woongebieden met ieder een eigen uitstraling: De Wei, Het Park, Het Riet, Het Dorp en Het Wold, waar volgens de plannen ca nieuwe woningen gebouwd zouden moeten worden. Bron: Veenweideconvenant Gouwe Wiericke Het programma is bedoeld voor de integrale aanpak van de veenweiden problemen in het gebied Gouwe Wiericke, tussen Hollandse IJssel, de Meije en de Gouwe. Het programma bestaat uit een groot aantal deelprojecten getrokken door gemeenten, waterschap of provincie Zuid-Holland. Zie projectbeschrijvingen. Het gebied Gouwe Wiericke is een gevarieerd veenweidelandschap waar de landbouw in de vorm van melkveehouderij de hoofdgebruiker is. Daarnaast kent het gebied natuur, landschappelijke en historische parels als het fort Wierickerschans als onderdeel van de oude Hollandse Waterlinie en de Reeuwijkse Plassen. Het veenweidelandschap en de veenweidenatuur worden bedreigd doordat het veen verbrandt (oxideert) en de bodem daardoor daalt. De veenweidennatuur is sterk achteruitgegaan door de intensivering van de landbouw. In het in 2010 afgesloten Veenweideconvenant zijn de afspraken tussen de betrokken partijen, overheden vastgelegd. Doelen op een rij De doelen van het programma zijn: Pagina 8 van 12

9 het realiseren van een duurzame en robuuste waterhuishouding het versterken van de veenweidennatuur het versterken van de rol van de landbouw als beheerder van het gebied het behoud van het landschappelijk en cultuurhistorisch waardevolle landschap het vergroten van de recreatieve potenties Door deze doelen in 1 programma bijeen te brengen is het mogelijk om meerwaarde te realiseren in de uitvoering. Gelden beschikbaar tot 2014 en 2018 Het programma is klaar als de verschillende doelen gerealiseerd zijn. Voor de doelen doelen zijn verschillende eindtermijnen. Zo is voor het doel realiseren van een robuust bodem en watersysteem rijksgeld (Nota Ruimte) beschikbaar tot en met Voor het doel versterken veenweidennatuur geld was EHS geld beschikbaar tot en met Gouwe Wiericke ligt in het hart van de provincie Zuid-Holland tussen de Reeuwijkse Plassen en de Nieuwkoopse Plassen. In het Veenweideconvenant bedroeg het totale investeringsprogramma in het gebied Gouwe Wiericke 98 miljoen. Dit geld is afkomstig van veel partijen, rijk, provincie, waterschappen gemeenten en deels particulieren. Als gevolg van het veranderend rijksbeleid vindt aanpassing van het investeringsprogramma plaats. Het Veenweideconvenant is afgesloten met: De gemeenten: Bodegraven en Reeuwijk Gouda Vlist Waddinxveen Boskoop De waterschappen Hoogheemraadschap van Rijnland Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden De provincie Zuid-Holland is de opdrachtgever van het programma. De provincie zelf is de trekker van een aantal projecten in het programma. Han Weber is de verantwoordelijk gedeputeerde. Bron: ouwe_wiericke.htm Vergelijking Als je de Veenw Krimpenerwaard vergelijkt met deze twee projecten zie je veel overeenkomst in de doelen van de projecten. Om dit duidelijk op een rijtje te zetten, maken we van de vergelijking een tabel. We nemen de doeleinden van het Veenw en kijken of deze ook aanwezig zijn bij de andere projecten. Als er een + staat, is het wel aanwezig. Bij een in het vakje is het doel van het Veenw niet aanwezig in het andere project. Pagina 9 van 12

10 Veenw Krimpenerwaard Project Blauwestad Veenweideconvenant Gouwe de aanleg van nieuwe natuur duurzaam waterbeheer en het tegengaan van bodemdaling het versterken van de landbouwstructuur extra kansen voor toerisme en recreatie het stimuleren van vernieuwend ondernemerschap. + + / - (geen bodemdaling) Wiericke Als we naar de tabel kijken is het project van Gouwe Wiericke het meest gelijk aan het veenw. Opvallend is dat het onderdeel van het vernieuwend ondernemen bij beide projecten wordt gemist. De oorzaak voor de vele overeenkomsten met Gouwe Wiericke is volgens ons het feit dat de gebieden sterk op elkaar lijken. In hoe het er uit ziet en hoe het in elkaar zit. Meningen We hebben onderzoek gedaan naar de meningen over het Veenw. Er zijn veel tegenstanders maar ook voorstanders te vinden. We hebben aan mensen gevraagd waarom ze voor of tegen het Veenw zijn. Om te ontdekken wat de belangrijkste argumenten voor of tegen het Veenw zijn, hebben we de reacties verwerkt in een grafiek. De vraag die we iedereen gesteld hebben is dus eigenlijk: Bent u voor of tegen het Veenw en wat is daarbij voor u het belangrijkste argument? Bij de voorstanders is er geen argument dat er echt uitspringt. Dit komt misschien ook omdat het minder mensen zijn dan de tegenstanders. Het probleem is dat er in onze buurt minder voorstanders dan tegenstanders te vinden zijn. Toch hebben we er een paar kunnen vinden. De twee argumenten die het meest gebruikt werden zijn de aanleg van nieuwe natuur en het vernieuwend ondernemerschap. Opvallend was dat de aanleg van nieuwe natuur vaak gecombineerd wordt met het toerisme en de recreatie. Ook beweren de vorstanders dat ze er door de aanleg van nieuwe natuur voor kunnen zorgen dat er bijvoorbeeld weer meer weidevogels in het gebied komen, waardoor je er vogels kunt kijken. Dan wordt recreatie gecombineerd met de aanleg van nieuwe natuur. Één van de mensen die vernieuwend ondernemerschap als belangrijkste argument zagen, heeft een zorgboerderij. Dit is een goed voorbeeld van vernieuwend ondernemerschap. Eerst was er eigenlijk alleen maar agrarisch ondernemerschap, en nu komen daar ook andere dingen bij. Soms worden die ook weer gecombineerd met toerisme. Er bestaat bijvoorbeeld ook een kaasboerderij, waar je heen kunt om te zien hoe kaas wordt gemaakt. Toerisme en recreatie is niet vaak als argument aangevoerd, maar heel vaak heeft het te maken met de andere Pagina 10 van 12

11 voordelen van het Veenw. Het tegengaan van de bodemdaling is ook voor velen een belangrijk argument, maar dan vooral voor de mensen die het een en ander uitgezocht hebben. Toch werd het vaak niet als belangrijkste voordeel aangevoerd. De tegenstanders die bodemdaling als belangrijkste argument zien, zijn het vooral niet eens met de gegevens waar het Veenw hun keuzes op baseert. Zij vinden dat de plannen van het Veenw geen oplossing zijn voor de bodemdaling. Dit waren wel de mensen die zich er in hadden verdiept, want mensen die er minder vanaf weten, denken niet als eerste aan de bodemdaling. Waar de meeste tegenstanders aan denken als belangrijkste argument is het cultuurhistorisch beeld. De ondervraagden komen allemaal uit de omgeving van de Krimpenerwaard, dus is het niet vreemd dat ze dit argument vaak als het belangrijkst zien. Ze vinden de omgeving mooi zoals deze nu is, daar moet niets aan veranderd worden. Het hoort hier gewoon zo te zijn zoals het altijd is geweest. Dat zijn veelgehoorde reacties. Eigenlijk hebben alle tegenstanders het daar wel over, maar niet iedereen ziet het ook als belangrijkste argument. Hieronder citeer ik een reactie van een tegenstander die het cultuurhistorisch beeld erg belangrijk vond: Waarom zou je iets verbeteren dat al goed is. Dat is iets wat de boeren zich in de Krimpenerwaard afvragen. De boerderijen worden vaak9al1honderden1jaren overgedragen van vader naar zoon. Als iets al zolang in je bezit is, zou je daarover eigenlijk ook wel iets te zeggen moeten hebben. Het land wordt met liefde bewerkt en de koeien met liefde gemolken. Het is voor deze mensen een raar idee om het land terug te brengen in de staat waarin hun verre voorouders het aantroffen, of misschien nog slechter. Het land werd op zo n manier bewerkt dat er een boterham verdiend kon worden. Met heel hard werken men in het bestaan voorzien. En nu is dat eigenlijk nog precies hetzelfde. In een prachtig landschap verdienen mensen met hard werken de kost, zonder de natuur aan te tasten. De boeren zijn al heel lang verantwoordelijk en ze nemen die verantwoording. Voor de vele mensen die er s zomers langs fietsen is het een prachtig panorama. Die denken er dan niet aan dat het beter een moeras zou kunnen zijn. En dit allemaal zou dan in de toekomst door anderen beheerd moeten worden. Er komen kranen die het land weer drassig maken en mooie nieuwe pickups met mannen in uniform die de natuur dan naar hun hand gaan zetten. Hier nog maar een dijkje, en daar maken we nog een moerasje. Daar hangen ook echt hele hoge kosten aan. Als je er zo naar kijkt, en de kosten erbij neemt, is het eigenlijk te gek voor woorden. Het gaat een hoop geld kosten, en levert eigenlijk helemaal niks op. Het wordt nogal vreemd en het past hier niet meer. Nu is het al honderden jaren goed geregeld. Het heeft de overheid nu niks gekost en het voorzag en voorziet nog steeds de hardwerkende boeren in hun bestaan. Ook het verdwijnen van koeien en andere dieren werd vaak aangehaald. Omdat dit ook factoren zijn die in de polder van de Krimpenerwaard horen, ligt dit nadeel heel dicht bij het argument van het verdwijnen van het cultuurhistorisch beeld. Pagina 11 van 12

12 Pagina 12 van 12