Centraal Bureau voor de Statistiek Prinses Beatrixlaan 428 Voorburg Giro Tel

Transcriptie

1 tuinbouwcijfers landbouweconomisch instituut centraal bureau voor de statistiek

2 Verkrijgbaar bij: LandbouwEconomisch Instituut Conrad kade DenHaag Giro Tel. Centraal Bureau voor de Statistiek Prinses Beatrixlaan Voorburg Giro Tel. Prijs f, per exemplaar (franco per post ) Op het strookje vermelden: Verzoeke toezending Tuinbouwcrjfers

3 WOORD VOORAF De lijks verschijnende publikatie Tuinbouwcijfers bevat een groot aantal economischstatistische gegevens over de Nederlandse tuinbouw. Tevens zijn enkele tabellen opgenomen over Nederland en de overige E.E.G.lidstaten. Zoals gebruikelijk zijn de bestaande tabellen aangevuld met de laatst bekende gegevens. Allen die aan de totstandkoming van deze publikatie hebben meegewerkt, in het bijzonder de statistische afdeling van het Produktschap voor Groenten en Fruit zijn wij zeer erkentelijk. De Direkteur van het LandbouwEconomisch Instituut De DirekteurGeneraal voor de Statistiek Dr. A. Maris Prof. G. Goudswaard 'sgravenhage, juni.

4 VERKLARING DER TEKENS * = voorlopig cijfer = de gegevens ontbreken = (,) = het getal is minder dan de helft van de gekozen eenheid = tot en met / = het gemiddelde over de jaren en /' = oogst, boek beginnend in en eindigend in o = van de desbetreffende gegevens zijn regionale specificaties beschikbaar in de aangegeven publikatie of op aanvraag bij het CBS AFKORTINGEN C.B.S. = Centraal Bureau voor de Statistiek L.E.I. = LandbouwEconomisch Instituut Min. v. L. en V. = Ministerie van Landbouw en Visserij NAKG = Ned. Algemene Keuringsdienst voor groente en bloemzaden sbe = standaardbedrijfseenheden (zie tabel ) e.m. = en meer e.o. = en ouder n.e.g. = niet elders genoemd c.i.f. = cost, insurance, freight f.o.b. = free on board Ingeval van afronding kan het voorkomen, dat de totalen niet geheel overeenstemmen met de som der afzonderlijke getallen. Verbeterde cijfers in tabellen zijn niet als zodanig gekenmerkt. Een aantal tabellen, die voorheen verwezen werden, omdat geen recente aanvullingen beschikbaar waren, zijn in deze uitgave weggelaten. IV

5 INHOUD WOORD VOORAF,,, VERKLARING DER TEKENS IV HOOFDSTUK ALGEMENE STATISTISCHE INFORMATIE NEDERLAND Bevolk ing a. Inwoners per provincie o b. Bevolkingsprognose per leeftijdsgroep c. Inwoners naar gemeentetype d. Binnenlandse migratiesaldi per provincie Beroepsbevolking a. Beroepsbevolking per bedrijfstak o b. Totale arbeidsvolume naar sectoren en bedrijfstakken c. Prognose beroepsbevolking per leeftijdsgroep Nationaal inkomen en arbeidsproduktiviteit a. Nationaal inkomen naar sector b. Arbeidsproduktiviteit in de landbouw Lonen en prijzen a. Koopkracht van de gulden b. Bruto uurlonen in enkele bedrijfstakken HOOFDSTUK AANTAL EN INDELING VAN TUINBOUWBEDRIJVEN Bedrijven a. Bedrijven met tuinbouwgewassen o b. Bedrijven naar bedrijfsgrootte, hoofdberoep bedrijfshoofd tuinbouwer o c. Oppervlakte cultuurgrond naar bedrijfsgrootte, hoofdberoep bedrijfshoofd tuinbouwer o d. Bedrijven met tuinbouwgewassen open grond naar areaalgrootte en bedrijfsgrootte o e. Bedrijven met tuinbouwgewassen open grond naar areaalgrootte en naar bedrijfstypen f. Bedrijven met tuinbouwgewassen onder gtas naar areaalgrootte en bedrijfsgrootte g. Bedrijven met tuinbouwgewassen onder glas naar areaalgrootte en naar bedrijfstypen h. Bedrijven met tuinbouwgewassen naar areaalgrootte o i. Bedrijven met glas naar areaalgrootte o j. Bedrijven naar EEGclassif icatie k. Bedrijven naar EEGclassif icatie naar grootteklasse I. Bedrijven met appelen naar bedrijfsgrootte en areaalgrootte o Cha mp ignonbed rijven a. Bedrijven, teeltoppervlakte en cellen b. Bedrijven naar soort bedrijf c. Bedrijven naar aantal cellen per bedrijf d. Bedrijven naar grootteklassen van teeltoppervlakte per bedrijf HOOFDSTUK HOEVEELHEIDSGEGEVENS PRODUKTIEFACTOREN Arbeid a. Agrarische beroepsbevolking o b. Arbeidskrachten, hoofdberoep tuinbouwer o c. Arbeidseenheden, hoofdbedrijfstype tuinbouw o d. Vaste arbeiders volgens geregistreerde contracten

6 Cultuurgrond Bedrijf als geheel a. Gebruik van de cultuurgrond o Naar groep van tuinbouw/gewassen b. Oppervlakte sinds o c. Oppervlakte per provincie in o d. Oppervlakte tuinbouw onder glas sinds o Oppervlakte per gewas e. Groenten (mei) sinds o f. Groenten per provincie o g. Late groenten (juli) sinds o h. Groenten onder glas (maandcijfers) i. Fruit sinds o j. Fruit per provincie o k. Appelen en peren en o I. Appelen per provincie en o m. Peren per provincie en o n. Bloembollen en bloemkwekerijgewassen sinds o o. Boo m kweker ij gewassen en vaste planten sinds o p. Groentezaden sinds Gebouwen a. Bewaar en koelruimte voor hard fruit b. Bewaar en koelruimte voor hard fruit, naar opslagcapaciteit c. Staand glas o d. Wijzigingen oppervlakte staand glas (mei mei ) Werktuigen a. Trekkers o HOOFDSTUK HOEVEELHEIDSGEGEVENS PRODUKTEN Tuinbouwprodukten gezamenlijk a. Veilingomzetten Groenten a. Veilingaanvoer per oogst b. Veilingaanvoer per kalender c. Veilingaanvoer groenten, per maand Fruit a. Veilingaanvoer per oogst b. Veilingaanvoer per kalender c. Veilingaanvoer en gem. prijs van peren per ras en per provincie d. Veilingaanvoer en gem. prijs van enige perenrassen per provincie e. Veilingaanvoer en gem. prijs van appelen per ras en per provincie f. Veilingaanvoer en gem. prijs van enige appelrassen per provincie g. Veilingaanvoer van vers fruit per maand Snijbloemen a. Veilingaanvoer b. Veilingaanvoer per maand Potplanten a. Veilingaanvoer Industriële verwerking a. Verse groenten sinds b. Vers fruit sinds c. Wijze van verwerking van groenten d. Wijze van verwerking van fruit VI

7 HOOFDSTUK LONEN EN PRIJZEN VAN PRODUKTIEMIDDELEN Lonen en sociale lasten a. Basis week en uurlonen van vaste arbeiders b. Sociale lasten in de landbouw Pacht a. Pachtprijzen tuinderijen, los tuinland en losse boomgaarden Prijzen van kunstmest a. Verbruikersprijzen van kunstmeststoffen b. Verbruikersprijzen mengmeststoffen Energiekosten a. Prijzen van brandstoffen, gas en electriciteit HOOFDSTUK PRIJZEN VAN TUINBOUWPRODUKTEN Gem. veilingprijzen groenten en fruit Gern veilingprijs snijbloemen en potplanten HOOFDSTUK PRODUKTIE, INVOER, UITVOER EN BINNENLANDS VERBRUIK Landbouwprodukten gezamenlijk a. Voorzieningsbalans van landbouwprodukten b. Ontwikkeling van de produktie van landbouwprodukten c. Ontwikkeling van het verbruik van landbouwprodukten d. Totale invoer van agrarische Produkten e. Totale uitvoer van agrarische Produkten Tuinbouwprodukten a. Voorzieningsbalansen per produkt van groenten en fruit b. Handelsproduktie groenten en fruit Invoer ei.f. a. Tuinbouwprodukten per groep van Produkten b. Tuinbouwprodukten uit land van herkomst c. Verse groenten d. Verwerkte groenten e. Vers fruit f. g h. i. Verwerkt fruit Zuidvruchten en noten Sierteeltorodukten Zaden a. b. c. d. e. f. g h. i. i k. Uitvoer to.b. Tuinbouwprodukten per groep van Produkten Tuinbouwprodukten naar landen van bestemming Verse groenten Verwerkte groenten Vers fruit Appelen en peren per ras Verwerkt fruit Bloembollen Sierteeltprodukten Zaden Tuinbouwprodukten naar WestDuitsland VII

8 t. Tuinbouwprodukten naar Frankrijk m. Tuinbouwprodukten naar België/Luxemburg n. Tuinbouwprodukten naar het Verenigd Koninkrijk o. Tuinbouwprodukten naar Zweden Verbruik a. Verbruik per hoofd van groenten en fruit HOOFDSTUK KOSTEN, INKOMEN EN FINANCIERING TUINBOUWBEDRIJVEN Produk tiewaarde a. Produktiewaarde land en tuinbouw Bedrijfsresultaten a. Bedrijfsresultaten opengrondsbedrijven b. Bedrijfsresultaten glasbedrijven c. Bedrijfsresultaten van gespecialiseerde fruitteeltbedrijven Financiering tuinbouwbedrijven a. Borgstellingen van het borgstellingsfonds voor de landbouw b. Aanvragen rooipremie c. Aanvragen rooipremie, EEGrooiregeling (aanvragen * tot ') d. Aanvragen rooipremie, EEGrooiregeling (aanvragen ' tot '> HOOFDSTUK INTERNATIONALE VERGELIJKINGSCMFERS Kengetallen landbouw in EEGlanden Gemeenschappelijk markt en prijsbeleid HOOFDSTUK DIVERSE GEGEVENS KIimaatgegevens Neder/and Tuinbouwonderwijs a. Leerlingen tuinbouwscholen en cursussen b. Bestemming van gediplomeerden van het middelbaar tuinbouwonderwijs Globale normen voor kosten, opbrengsten en arbeidsuren Arbeidsbezetting in de tuinbouw ; Omze tbeiasting Standaard omrekeningscijfers van tuinbouwprodukten Maten en gewichten a. Lengetematen b. Oppervlaktematen c. Inhoudsmaten d. Gewichten Officiële omrekeningskoersen Standaardbedrijfseenheden TREFWOORDENREGISTER VIII

9 HOOFDSTUK I Algemene statistische informatie Nederland a. Inwonersperprovincieop december x Groningen Friesland Drenthe Overijssel + N.O.P. Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg Zuidelijke IJsselmeerpolders Dronten Centraal Persoonsregister Nederland w.o. mannen Tot. bev. per km land Bron: C.B.S.Maandstat.vande bevolking

10 b. Bevolkingsprognose per leeftijdsgroep, januari Berekende bevolking m V m V m V m V x Alternatief A en ouder.,.,,,,,,,..,,..,,,,,,,,,.,,,,,,,,.,,..,,,,,,,,,,..,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,.,,,,.,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,.,,.,,,,,,,,,,,,,....,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,..,,... Alg. totaal,,,, Alternatief B en ouder,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,..,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,..,.,.,,,,,,,,.,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,.,,,..,,,,,,,.,... Alg. totaal,,,, Bron: C.B.S. De 'oekomstige Nederlandse bevolkingsontwikkeling na N.B.: Alternatief A, gebaseerd op vervangingsniveau ( groei). Alternatief B, gebaseerd op lager dan vervangingsniveau. Voor nadere toelichting raadplege men de bron.

11 c. Inwoners naar gemeentetype Gemeen te type (op mei ) Bevolking op mei absoluut % Bevolking op dec absoluut % Indexcijfer mei ' ' Al A A A B. B Cl C C. Cb platteland, % e.m. landb. platteland,, % landb. platteland,, % landb. platteland., % landb. geindustrialiseerdplattel. forensengemeenten plattelandsstadjes kleine steden middelgrote steden grote steden,,.,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,, ',,,, ),, Bron: C.B.S. Maandstat. van de bevolking ) Exclusief het Centraal Persoonsregister. d. Binnenlandse migratiesaldi per provincie ' Groningen Friesland Drenthe Overijssel NO. Polder Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg Z. IJsselmeerpolder Centraal Persoonsregister V Bron: C..S. Maandstatistiek van de bevolking

12 a. Beroepsbevolking per bedrijfstak ) % van totale beroei psbevolking Landbouw m V tot..,.,,,.,,,,,.,,,..,,,,,, Visserij en jacht m V tot..,..,..,,,,.,,,,,,,,,.,. Nijverheid m V tot.,,,,,,,.,,..,,,,,,,,,,,, Handel en verkeer m V tot.,,,,,,,,.,,,,,,,,,,.,,,, Overige bedrijfstakken m V tot.,,,,.,,,,,..,,,,,,.,,.,, x Totale beroepsbevolking m V tot Bron: C.B.S. Volksen beroepstellingen ) Tengevolge van eën gewijzigde indeling zijn de uitkomsten van niet rechtstreeks vergelijkbaar met die van. De in deze kolom vermelde cijfers zijn zo goed mogelijk aan de nieuwe indeling aangepst. Voor de landbouw is het verschil vnl. te verklaren uit de tijdelijke militairen (die nu in een afzonderlijke groep zijn ondergebracht) en "ontginning" (thans begrepen onder "nijverheid"). b. Totale arbeidsvolume ) naar sectoren en bedrijfstakken manjaren Bedrijven Landbouw en visserij Delfstoffenwinning Industrie ) Openbare nutsbedrijven Bouwnijverheid en installatiebedrijven Handel, hotel en restaurantwezen, reparatiebedr. ) Transport, opslagen communicatiebedrijven Overige diensten } bedrijven Overheid bedrijven en overheid Bron: C.B.S. Nationale rekeningen ) Zelfstandige bedrijfshoofden, medewet kende? gezinsleden en werknemers. ) M.i.v. zijn de repaiaiiebedi ijven overgebracht van de industrie ruiai de handel.

13 c. Prognose beroepsbevolking per leeftijdsgroep Beroepsbevolking volgens Volks en beroepstelling febr. * Berekende mannelijke beroepsbevolking (zonder buitenlandse migratie) per januari x jaai en ouder,,,,,.,,,,,,,,,,,,,.,,.,,,.,, Bron: C.B.S. Maandstatistiek van de bevolking a. Nationaal inkomen naar sector * " min gld Landbouw Bosbouw/Visser ij Delfstoffenwinning Industrie Openbare nutsbedrijven Bouwnijverheid en installatie bedrijven Handel, hotel en restaurant wezen, reparatiebedr. Transporten communicatiebedrijven Overige diensten Rentemarge banken ] J i Toegevoegde waarde bedrijven {netto, factorkosten) Overheid Buitenland Nationaal inkomen (netto, factorkosten) Indirecte belastingen minus prijsverlagende subsidies Nationaal inkomen {netto marktprijzen) Landbouw {netto, factorkosten) in % totaal bedrijven in % totaal nationaal ink.,..,.,,,,.,,,... Bron: C.B.S. Nationale rekeningen b. Arbeidsproduktiviteit in de landbouw Brutoproduktie Bruto toegevoegde waarde (marktprijzen) Arbeidseenheden (aje) Arbeidsproduktiviteit op basis van brutoproduktie bruto toegevoegde waarde min gld min gld x gld/aje gld/aje Bron: Min. v. Landbouw en Visserij N.B.: Brutoproduktie en bruto toegevoegde waarde in constante prijzen.

14 . Koopkrachtvandagulden, = Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar i Bron: L.E.I. berekend uit C.B.S.gegevensover de prijsindexcijfers vanhet Nationaal Inkomen (netto, marktprijzen) b. Brutouurlonenvanmeerderjarige mannelijkearbeidersinenkelebedrijfstakken (mei april ) Verdiende uurlonen industrie ) in de bouwnijverheid ) akkerbouw en veehouderij ) Regelingslonen per uur in de akkerbouw en veehouderij ) mei april mei april mei april mei april mei april mei april mei april mei april mei april mei april r.iei april maart februari maart februari maart februari maart februari Bron: C.B.S. Statistiek der lonen in de landbouw N.B.: Absolute cijfers basisperiode, industrie f,; bouwnijverheid f,en akkerbouw enveehouderij f,. ) Oktobercijfers,op basis oktober =. ) Jaarcijfers, op basis mei april =; dit betekent een faseverschil van ca. een halve maand t.o.v. de indexcijfers voor de industrie ende bouwnijverheid.

15 HOOFDSTUK, Aantal en indeling van tuinbouwbedrijven Verklaringvantermen Standaardbedrijfseenheid (sbe) Eenheid normatieve factorkosten (arbeid, nettopacht en rente) volgens L.E.I.berekeningen bij moderne doelmatige bedrijfsvoering en het prijspeil in. Uitvoerige toelichting in "Bedrijfsontwikkeling", dec. blz.. Aantal sbepergewaszietabel. VA Tbedri/fstypen Bedrijfstypering op basis van de verdeling van het aantal sbe per bedrijf over de verschillende bedrijfsonderdelen. Een bedrijf behoort tot een bedrijfstype als % of meer van de sbe uit het aangegeven bedrijfsonderdeel afkomstig is. Bij of meer bedrijfsonderdelen in de naam van het bedrijfstype heeft elk dezer onderdelen minstens %vandesbe, doch minder dan %. a. Bedrijven mat tuinbouwgawansn Gewas Groenten open grond onder glas Zaaiuien Pit en steenvruchten appels peren pruimen morellen kersen Klein fruit Fruit onder glas Tuinbouwzaden Bloembollen en knollen Bloemkwekerijgewassen open grond onder glas Boomkwekerijgewassen open grond onder glas Bron: C.B.S. Landbouwtelling mei N.B.: Sinds excl. bedrijven met minder dan sbe.

16 b. Bedrijven naar bedrijfsgrootte, hoofdberoep bedrjjfshoofd Tuinbouwer Bedrijfsgrootte in ha cultuurgrond aantal % aantal % aantal % aantal % Groningen, tot tot tot tot tot e.m. Friesland, tot tot tot tot tot e.m. Drenthe, tot tot tot tot tot e.m. Overijssel excl. N.O.P., tot tot tot tot tot e.m. Gelderland, tot tot tot tot tot e.m. Utrecht, tot tot tot tot tot e.m. NoordHolland. tot tot tot tot tot e.m. ^

17 b. Bedrijven naar bedrijfsg rootte, hoofdberoep bed rijfshoofd Tuinbouwer (slot) Bedrijfsgrootte in ha aantal % aantal % aantal % aantal % ZuidHolland, tot tot tot tot tot e.m. Zeeland, tot tot tot tot tot e.m. NoordBrabant, tot tot tot tot tot e.m. Limburg, tot tot tot tot tot e.m. N.O.P., tot tot tot tot tot e.m. Oostelijk Flevoland, tot tot tot tot tot e.m. Nederland, tot tot tot tot tot e.m. Bron: N.B.: C.B.S. Landbouwtelling mei excl. bedrijven met minder dan sbe.

18 c. Oppervlakte cultuurgrond naar bedrijfsgrootte, hoofdberoep bedrijfshoofd Tuinbouwer Bedrijfsgrootte in ha cultuurgrond ha % ha % ha % ha % Groningen, tot tot tot tot tot e.m. Friesland, tot tot tot tot tot e.m. Drenthe, tot tot tot tot tot e.m. Overijssel excl. N.O.P., tot tot tot tot tot e.m. Gelderland, tot tot tot tot tot e.m. Utrecht, tot tot tot tot tot e.m. NoordHolland, tot tot tot tot tot e.m.

19 c. Oppervlakte cultuurgrond naar bedrijfsgrootte, hoofdberoep bedrijfshoofd Tuinbouwer (slot) Bedrijfsgrootte in ha cultuurgrond ZuidHolland, tot tot tot tot tot e.m. ha % ha % ha % ha % Zeeland, tot tot tot tot tot loe.m. NoordBrabant, tot tot tot tot tot e.m. Limburg, tot tot tot tot tot e.m. N.O.P., tot tot tot tot tot e.m. Oostelijk Flevoland. tot tot tot tot tot e.m. Nederland, tot tot tot tot tot e.m. Bron: N.B.: C.B.S. Landbouwtelling mei excl. bedrijven met minder dan sbe. ii

20 d. Badrijven met tu tnbouwge wassen in de open grond naar areaalgrootte en bedrijf grootte per groep van gewassen Bedrijfsgrootte in ha cultuurgrond Aantal bedrijven met een areaalgrootte, tot,, tot,, tot tot van... ha tot tot tot e.m. Tot. aant. bedr. Beteelde opp. in ha Groenten, tot,, tot tot tot tot tot, tot tot tot tot tot e.m. Piten! steenvruchten, tot,, tot tot tot tot tot, tot tot tot tot tot e.m. Klein fruit, tot,, tot tot tot tot tot, tot tot tot tot tot e.m.

21 d. Bedrijven met tuinbouwgewassen in de open grond naar areaalgrootte en bedrijfsgrootte per groep van gewassen (slot) Bedrijfsgrootte in ha cultuurgrond Aantal bedrijven, tot,, tot, met een ar, tot eaalgrootte van tot tot ha tot tot e.m. Tot. aant. bedr. Beteelde opp. in ha Bloembollen en knollen, tot,, tot tot tot tot tot, tot tot tot tot tot e.m. Bloemkwekerijgewassen. tot,, tot tot tot tot tot, tot tot tot tot tot e.m. Boomkwekerijgewassen. tot,, tot tot tot tot tot, tot tot tot tot tot e.m. Bron: N.B.: C.B.S. Landbouwtelling mei excl. bedrijven met minder dan sbe.

22 Bedrijven met tuinbouwgewassen open grond naar areaalgrootte en naar bedrijfstypen Bedr. type no Bedrijven met... ha, tot tot tuinbouwgewassen open grond tot tot tot tot e.m aantal. bedrijven Totale oppervlakte in ha Opengronds groentenbedrijven Bloembollenbedrijven N.n.i. bedrijven met eenjarige opengrondsteelten Pit en steenvruchtenbedrijven Opengronds boomkwe kerij en vaste plantenbed rijven N.n.i. bedrijven met meerjarige opengrondsteelten Glasgroen ten/opengrondsgroen ten bedrijven Overige tuinbouwbedrijven Veehouderijbedrijven Akkerbouwbedrijven Gecombineerde bedrijven Bron: C.B.S. Landbouwtelling mei N.B.: Voor toelichting zie tekst aan het begin van dit hoofdstuk.

23 f. Bedrijven met tuinbouwgewassen onder glas naar areaalgrootte en bedrijfsgrootte per groep van gewassen Bedrijfsgrootte in ha cultuurgrond Aantal bedrijven met een areaalgrootte, tot,, tot,, tot,, tot,, tot tot,, tot e.m. Tot. bedr. Beteelde opp. in ha, tot,, tot tot tot tot tot Groen ter i.. tot tot tot e.m., tot,, tot tot tot tot tot, tot Bloemkwekerijgewassen tot tot e.m. Bron: C.B.S. Landbouwtelling mei N.B.: exd. bedrijven met minder dan losbe.

24 g. Bedrijven met tuinbouwgewassen onder glas naar areaalgrootte en naar bedrijfstypen Bedr. type no. Bedrijven met... ha, tot tot. tuinbouwgewassen onder glas. tot tot tot tot e.m. bedrijven Totale oppervlakte in ha Glasgroentenbedrijven Glasbloemen bedrijven N.n.i. glasbedrijven Glasgroen ten/opengrondsgr oentenbedrijven Overige tuinbouwbedrijven Veehouderijbedrijven Akkerbouwbedrijven Gecombineerde bedrijven Bron: C.B.S. Landbouwtelling mei N.B.: Voor toelichting zie tekst aan het begin van dit hoofdstuk. h. Bedrijven met tuinbouwgewassen naar areaalgrootte, Areaalgrootte in ha cultuurgrond Groenten open grond Pit en steer vruchten Groenten onder glas Bloemkwekerijgewassen onder glas aantal bedrijven oppervlakte in ha aantal bedrijven oppervlakte in ha aantal bedrijven oppervlakte in ha aantal bedrijven oppervlakte in ha, tot,, tot,, tot,, tot, J, tot, ", tot tot,, tot tot,, tot tot tot tot tot tot tot tot tot tot en meer " " Bron: C.B.S. Landbouwtelling mei N.B.: Exclusief bedrijven met minder dan sbe.

25 i. Bedrijven met glas naar bedrijfsgrootte, naar areaalgrootte, mei Bedrijfs Aantal bedrijven met een areaalgrootte van... ha Beteelde cultuurgrond, tot,, tot tot tot tot tot tot,, tot,, tot,, tot,, tot tot,, tot en meer bedrijven in ha,,.,,, tot tot tot tot tot tot tot tot tot en meer,,,,,,,,,,, Bron: N.B.: C.B.S. Landbouwtelling mei Excl. bedrijven met minder dan sbe. j. Bedrijven naar E.E.G.classificatie (op basis van samenstelling van de geschatte geldopbrengst) Hoofdproduktierichting Belangrijkste produktierichting } Code E.E.G. I Vruchtwisselingsteelten akkerbouw tuinbouw akkerb.+tuinb. I I + II I + III I + IV II Permanente teelten fruit boomkwekerij II + I II + III II + IV III Grondgebonden veehouderij rundvee schapen rundvee en schapen lll + l III + II III + IV IV Nietgrondgebonden veehouderij varkens kippen varkens en kippen IV + I IV + II IV + III V Geen ) overige ' Bron: L.E.I. ) Indien in deze kolom een of meer produktierichtingen met naam zijn aangegeven heeft de produktierichting meer dan / van de totale geldopbrengst en de aangegeven produktierichting(en) meer dan %. Indien hoofdproduktierichtingen met Romeinse cijfers zijn aangegeven, is de eerstgenoemde hoofdproduktierichting de belangrijkste (tussen / en / van de totale geldopbrengst), de andere de daarop in betekenis volgende ) Excl. fruit. ) Geen der hoofdproduktierichtingen meer dan / van de totale geldopbrengst.

26 k. Bedrijven naar E.E.G.classificatie (op basis van samenstelling van de geschatte totale geldopbrengst), mei Hoofdproduktie richting Belangrijkste produktierichring ) Code E.E.G. Aantal bedrijven per grootteklasse tot ha tot ha tot ha tot ha ha e.m. totaal Vruchtwisselings teelten akkerbouw tuinbouw akkerb.+tuinb. ) I + II I + III I + IV II Permanente teelten III Grondgebonden veehouderij fruit boomkwekerij II + II + III II + IV rundvee schapen rundvee + schapen III + III + Il III + IV IV Nietgrondgebonden veehouderij V Geen varkens kippen varkens + kippen IV + IV + II IV + III ) overige Bron: L.E.I. ) Indien in deze kolom een of meer produktierichtingen met naam zijn aangegeven, heeft de hoofdproduktierichting meer dan / van de totale geldopbrengst en de aangegeven produ ktrerichtingten ) meer dan %. I ndien hoofdproduktierichtingen met Romeinse cijfers zijn aangegeven, is de eerstgenoemde hoofdproduktierichting de belangrijkste (tussen / en / van de totale geldopbrengst), de andere de daarop in betekenis volgende. Excl. fruit. ) Geen der hoofdproduktierichtingen meer dan / van de totale geldopbrengst.

27 . Bedrijven met appelen naar bed rijfsgrootte, naar areaalgrootte, mei Bedrijven met... ha appelen Bedri jfsgrootte (oppervlakte culti jurgrond} in ha, tot tot tot tot tot tot tot e.m. aantal bedrijven tot tot tot tot tot tot tot tot tot tot tot e.m. oppervlakte in ha tot tot tot tot tot tot tot tot tot tot tot e.m. Bron: C.B.S. Landbouwtelling mei N.B.: Excl. bedrijven met minder dan sbe en bedrijven met minder dan, ha pit en steenvruchten. a. Champignonbedrijven, teeltoppervlakte en cellen Aantal bedi ijven Teeltoppervlakte {m) Aantal cellen Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg N.O.P.. Flevoland Nederland Bron: N.B.: C.B.S. Landbouwtelling mei Excl. bedrijven met minder dan sbe.

28 b. Champignonbedrijven naar soort bedrijf, Uitsluitend champignonbedrijf Champignon zeer klein klein... agrarisch bedrijf middelbaar vrij groot groot Gelderland NoordBrabant Limburg Ov. provincies Nederland Bron: C.B.S. Enquete champignoncultuur c. Champignonbedrijven naar aantal cellen per bedrijf, Gelderland NoordBrabant Limburg Ov.provincies Nederland Aantal Bedrijven met... cham pignon bedrijven Bron: Enquete champignoncultuur d. Champignonbedrijven naar groot te klassen van teeltoppervlakte per bedrijf () Gelderland NoordBrabant Limburg Overige provincies Nederland Aantal champignonbedr. Naar teeltoppervlakte in m minder dan tot tot tot tot tot tot tot tot tot tot tot tot tot Bron: C.B.S. Enquete champignoncultuur

29 HOOFDSTUK Hoeveelheidsgegevens produktie factoren a. Agrarische beroepsbevolking ) per bedrijfsgroep mei mei m V tot. m V tot. Akkerbouw en veehouderij Groente en fruitteelt Boomkwekerij, bloementeelt e.d. Hoveniersbedrijven, plantsoendiensten Agrar. dienstverl. bedr. n.e.g. Bosbouw L J Bron: C..S. Volks en beroepstellingen N.B. Excl. tijdelijk nietwerkenden. b. Arbeidskrachten voor land en tuinbouwwerkzaamheden, mei (hoofdberoep bedrijfshoofd tuinbouwer) Regelmatig werkzaam Nietregelmatig werkzaam m v totaal m V totaal aantal personen aantal werkweken Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg N.O.Polder O. Flevoland Nederland Bron: C.B.S. Arbeidskrachtentelling N.B.: Exci. bedrijven met minder dan sbe. c. Arbeidsesnheden regelmatig en nietregelmatig werkzame arbeidskrachten, hoofdbedrijfstype tuinbouw, mei Regelmatig werkzaam Nietregelmatig werkzaam aantal aje per ha cultuurgrond aantal aje per ha cultuurgrond aantal aje per ha cultuurgrond Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg N.O.Polder O. Flevoland,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,, Nederland,,, Bron: N.B.: C.B.S. Arbeidskrachtentelling Excl. bedrijven met minder dan sbe.

30 d. Vaste arbeiders volgens geregistreerde contracten Groenteteelt Fruitteelt Bloembollen Bloemisterij Boomkwekerij Akkerbouw en veehouderij Bosbouw Overige procenten Groenteteelt jonger dan e.o. Bron: Agrarische Sociale Fondsen ) Incl. kruidenteelt, selectie en tuinbouwzadenteelt. a. Gebruik van de cultuurgrond Akkerb. gewassen incl. vroege aardappelen Gras Tuinbouwgewassen open grond onder glas Braak gewassen Aftrek voor dubbel ge brui k cultuur grond ha waarvan in: Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg N.O. Polder O. Flevoland Z. Flevoland *»OCJ Bron: C.B.S. Landbouwtelling mei N.B.: Sinds excl. bedrijven met minder dan sbe.

31 b. Oppervlakte tuinbouw per groep van gewassen ha Groenten: ) open grond onder glas Zaa iuien Piten steenvruchten Klein fruit Fruit onder glas Bloembollen ) Bloemk weker ijgewassen open grond onder glas Boomkwekerijgewassen open grond onder glas Tuinbouwzaden tuinbouwgewassen Bron: C.B.S. Landbouwtelling mei N.B.: Vroege aardappelen bij akkerbouwgewassen gevoegd en sinds excl. bedrijven met minder dan sbe. ) Sinds incl. groen geoogste peulvruhten. ) Sinds excl. "leeg bollenland". c. Oppervlakte tuinbouw per groep van gewassen per provincie Groenten open grond onder glas Zaai uien Pit en steenvruchten Klein fruit Fruit onder glas Bloembollen ) Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg N.O. Polder O. Flevoland Nederland Bloemkwekerijgewassen open grond onder glas Boom kwe keri jgewassen open grond onder glas Tuinbouwzaden tuinbouwgewassen ha Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg N.O. Polder O. Flevoland Nederland Bron: C.B.S. Landbouwtelling mei N.B.: Excl. bedrijven met minder dan sbe. ) Excl. leeg bollenland.

32 d. Tuinbouw onder glas Oppervlakte in m Groenten verwarmd koud Fruit verwarmd koud Bloemkwekerijgewassen verwarmd koud Boomkwekerijgewassen verwarmd koud,,,,,, tuinbouw verwarmd koud Aantal bedrijven Groenten Fruit Bloemkwekerijgewassen Boomkwekerijgewassen Tuinbouwgewassen Oppervlakte per bedrijf in m Groenten Fruit Bloemkwekerijgewassen Boomk wekerijgewassen Tuinbouwgewassen Bron: C.B.S. Landbouwtelling mei N.B. Sinds excl. bedrijven met minder dan sbe.

33 e. Oppervlakte groenten ha Open grond: Aardbeien Asperges Augurken Bloemkool Erwten (groen te oogsten) Kool, vroege rode Kool, vroege gele savooie Kool, vroege witte Tu in bonen Uien, zaai Uien, zilver Uien, poot en plant Witlofwortelen Andere groenten " J I U I open grond Platglas: Aardbeien Komkommers Meloenen Andere groenten ). ). ). ). platglas Staand glas: Tomaten, warm Tomaten, koud Komkommers Andere groenten staand glas glas Bron: C.B.S. Landbouwtelling mei N.B.: Sinds excl. bedrijven met minder dan sbe. ) Begrepen onder staand glas.

34 f. Oppervlakte groenten per provincie, Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht Noord Holland ha Open grond: Aardbeien Asperges Bloemkool Erwten (groen te oogsten) Tu in bonen Vroege gele savooie kool Vroege rode kool Vroege witte kool Poot en plantuien Zaaiuien Overige groenten open grond Onder glas: Komkommers Tomaten Augurken Overige groenten onder glas Zuid Holland Zeeland Noord Brabant Limburg N.O. Polder. Flevoland Nederland Open grond: Aardbeien Asperges Bloemkool Erwten (groen te oogsten) Tuinbonen Vroege gele savooie kool Vroege rode kool Vroege witte kool Poot en plantuien Zaaiuien Overige groenten ha ~ open grond Onder glas: Komkommers Tomaten Augurken Overige groenten. onder glas Bron: N.B.: C.B.S. Landbouwtelling mei Excl. bedrijven met minder dan sbe.

35 g. Oppervlakte late groenten Telling Steekproef Steekproef Oppervlakte juli w.v. contractteelt Totale oppervlakte w.v. contractteelt Oppervlakte aug./ sept. Reeds geoogste oppervlakte Totale oppervlakte w.v. contractteelt ha Andijvie Augurken Bloemkool Kroten Peen (A.damsche Bak en Nantes) Prei Sla Spinazie Spekbonen Snijbonen Stok en stamslabonen Winterpeen Witlofwortel Herfstsluitkool: rode witte gele savooie groene savooie Bewaarsluitkool: rode witte gele savooie groene savooie Boerenkool Knotselderij Spruitkool Bron: C.B.S. aug./sept, steekproef N.B.: Excl. bedrijven met minder dan sbe.

36 h. Oppervlakte groenten onder glas Tomaten Komkommers Sla Januari Oppervlakte Aanplant Geoogst Februari Oppervlakte Aanplant Geoogst Maart Oppervlakte Aanplant Geoogst April Oppervlakte Aanplant Geoogst Mei Oppervlakte Aanplant Geoogst Juni Oppervlakte Aanplant Geoogst Juli Oppervlakte Aanplant Geoogst Augustus Oppervlakte Aanplant Geoogst September Oppervlakte Aanplant Geoogst Oktober Oppervlakte Aanplant Geoogst November Oppervlakte Aanplant Geoogst December Oppervlakte Aanplant Geoogst ha Bron: C.B.S. Steekproef tuinbouwgewassen onder glas ô

37 i. Oppervlakte fruit OPEN GROND: ha Klein fruit ) Frambozen Kruisbessen Rode en witte bessen Zwarte bessen Ander klein fruit Pit en steenvruchten Appels Peren Pruimen Kersen en morellen Andere pit en steenvruchten w.o. met onderteelt akkerbouwgewassen gras (beweid of gehooid) tuinbouwgewassen ONDER GLAS Druiven, warm ~l Druiven, koud J Perziken Pruimen Ander fruit ' L Bron: C.B.S. Landbouwtelling mei N.B.: Sedert excl. bedrijven met minder dan sbe. ) Zie voor aardbeien tabel e.

38 j. Oppervlakte fruit per provincie Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland Open grond: ha Klein fruit Frambozen Zwarte bessen Rode en witte bessen Overig klein fruit Piten steenvruchten Appels Peren Pruimen Morellen Kersen Overige Onder glas Druiven Overig fruit Zuid Holland Zeeland Noord Brabant Limburg N.O.Polder O.Flevoland Nederland Open grond: ha Klein fruit Frambozen Zwarte bessen Rode en witte bessen Overig klein fruit Pit en steenvruchten Appels Peren Pruimen Morellen Kersen Overige Onder glas: Druiven Overig fruit Bron: Landbouwtelling mei N.B.: Excl. bedrijven met minder dan sbe.

39 k. Oppervlakte appelen en peren, naar ras en leeftijd Soort en ras jonger dan jr. ha Appelen jr. en ouder Golden delicious Cox's Orange Pippin Schone van Boskoop Jonathan James Grieve Lombartscatville Lax ton's Superb Ov. rassen Winston Tydeman's Early Benoni appelen Jonger dan jr. jr. en ouder ha Peren Conference Doyenne du Comice Legipont Bonne Louise d'avranches Beurre Hardy Clapp's Favourite Triomphe de Vienne Precose de Trévoux Beurre Alexandre Lucas Ov. rassen t peren Bron: C.B.S. Landbouwtelling mei N.B.: excl. bedr. met minder dan, ha pit en steenvruchten, excl. bedr. met minder dan, ha pit en steenvruchten en bovendien excl. bedrijven met minder dan sbe.

40 . Oppervlakte appelen naar ras en leeftijd in enkele provincies jonger dan jr. jr. en ouder Gelderland ha Golden [Delicious Cox's Orange Pippin Schone van Boskoop Jonathan James Grieve Lombartscaiville Lax ton's Superb Ov. rassen w.o. Winston Tydeman's Early Benoni Utrecht Golden Delicious Cox's Orange Pippin Schone van Boskoop Jonathan James Grieve Lombartscaiville Laxton's Superb Ov. rassen w.o. Winston Tydeman's Early Benoni NoordHot land Golden Delicious Cox's Orange Pippin Schone van Boskoop Jonathan James Grieve Lombartscaiville Laxton's Superb Ov. rassen w.o. Winston Tydeman's Early Benoni Zu idholland Golden Delecious Cox's Orange Pippin Schone van Boskoop Jonathan James Grieve Lombartscaiville Laxton's Superb Ov. rassen w.o. Winston Tydeman's Early Benoni

41 . Oppervlakte appelen naar ras en leeftijd in enkele provincies (slot) jonger dan jr jr. en ouder ha Zeeland Golden Delicious Cox's Orange Pippin Schone van Boskoop Jonathan James Grieve Lombartscalville Laxton's Superb Ov. rassen w.o. Winston Tydeman's Early Benoni NoordBrabant Golden Delicious Cox's Orange Pippin Schone van Boskoop Jonathan James Grieve Lombartscalville Laxton's Superb Ov. rassen w.o. Winston Tydeman's Early Benoni Limburg Golden Delicious Cox's Orange Pippin Schone van Boskoop Jonathan James Grieve Lombartscalville Laxton's Superb Ov. rassen w.o. Winston Tydeman's Early Benoni N.O. Polder Golden Delicious Cox's Orange Pippin Schone van Boskoop Jonathan James Grieve Lombartscalville Laxton's Superb Ov. rassen w.o. Winston Tydeman's Early Benoni Bron: C.B.S. Landbouwtelling mei N.B.: excl. bedrijven met minder dan, ha pit en steenvruchten, excl. bedrijven met minder dan, ha pit en steenvruchten en bovendien excl. bedrijven met minder dan sbe.

42 m. Oppervlakte peren naar ras en leeftijd in enkele provincies jonger dan jr. jr. en ouder ha Gelderland Conference Doyenne du Comice Legipont Bonne Louise d'avranches Beurre Hardy Clapp's Favourite Triomphe de Vienne Precose de Trévoux Beurre Alex. Lucas Ov. rassen Utrecht Conference Doyenne du Comice Legipont Bonne Louise d'avranches Beurre Hardy Clapp's Favourite Triomphe de Vienne Precose de Trévoux Beurre Alex. Lucas Ov. rassen. NoordHolland Conference Doyenne du Comice Legipont Bonne Louise d'avranches Beurre Hardy Clapp's Favourite Triomphe de Vienne Precose de Trévoux Beurre Alex. Lucas Ov. Rassen ZuidHolland Conference Doyenne du Comice Legipont Bonne Louise d'avranches Beurre Hardy Clapp's Favourite Triomphe de Vienne Precose de Trévoux Beurre Alex. Lucas Ov. rassen '

43 m. Oppervlakte peren naar ras en leeftijd in enkele provincies (slot) jonger dan ir. jr. en ouder ha Zeeland Conference Doyenne du Comice Legipont Bonne Louise d'avranches Beurre Hardy Clapp's Favourite Triomphe de Vienne Précoce de Trévoux Beurre Alex. Lucas Ov. rassen NoordBrabant Conference Doyenne du Comice Legipont Bonne Louise d'avranches Beurre Hardy Clapp's Favourite Triomphe de Vienne Precose de Trévoux Beurre Alex. Lucas Ov. rassen Limburg Conference Doyenne du Comice Legipont Bonne Louise d'avranches Beurre Hardy Clapp's Favourite Triomphe de Vienne Precose de Trévoux Beurre Alex. Lucas Ov. Rassen N.O. Polder Conference Doyenne du Comice Legipont Bonne Louise d'avranches Beurre Hardy Clapp's Favourite Triomphe de Vienne Precose de Trévoux Beurre Alex. Lucas Ov. rassen Bron: C.B.S. Landbouwtelling mei N.B.: excl. bedrijven met minder dan. ha pit en steenvruchten, excl. bedrijven met minder dan, ha pit en steenvruchten en bovendien excl. bedrijven met minder dan sbe.

44 n. Oppervlakte bloembollen en bloemkwekerijgewassen ha Bloembollen Hyacinth Vroege tulp Late tulp Narcis Lelie Krokus Iris Dahlia voor de knol Overig bijgoed Leeg bollenland L I " I k. I r Bloemkwekerijgewassen Open grond: Trekheesters Snijbloemen Overige Platglas: Potplanten Overige ) ) Staand glas: Potplanten Roos Anjer Chrijsant Overige snijbloemen Ov. bloemkwekerijgewassen "I r onder glas Bron. C.B.S. Landbouwtelling mei N.B.: Sedert excl. bedrijven met minder dan sbe. ) Begrepen onder staand glas.

45 o. Boomkwekerijgewajsen en vaste planten ha Nederland Bos en haagplantsoen (incl. onderstammenzaailingen) Populieren " Ov. laan en parkbomen J~ Vruchtboomonderstammen Vruchtbomen (incl.veredelde onderstammen) Rozenonderstammen Rozen (incl.veredelde onderstammen) Sierconiferen Rododendrons Azalea's Ov. heesters en klimplanten Vaste planten Onder glas Groningen Bosen haagplantsoen (incl. onderstammenzaailingen) Populieren " Ov. laan en parkbomen J Vruchtboomonderstammen Vruchtbomen (incl. veredelde onderstammen) Rozenonderstammen Rozen (incl. veredelde onderstammen) Sierconiferen t Rododendrons Azalea's Ov. heesters en klimplanten Vaste planten Onder glas ZuidHolland Bosen h^agplantsoen (incl. onderstammenzaailingen) Populieren ~! Ov. laan en parkbomen J~ Vruchtboomonderstammen Vruchtbomen (incl. veredelde onderstammen) Rozenonderstammen Rozen (incl. veredelde onderstammen) Sierconiferen Rododendrons Azalea's Ov. heesters en klimplanten Vaste planten Onder glas! NoordBrabant Bos en haagplantsoen (incl. onderstammenzaailingen) Populieren "I Ov. laan en parkbomen T Vruchtboomonderstammen Vruchtbomen (incl. veredelde onderstammen) Rozenonderstammen Rozen (incl. veredelde onderstammen) Sierconiferen Rododendrons Azalea's Ov. heesters en klimplanten Vaste planten Onder glas

46 o. Boomkwekerijgewassen en vaste planten (slot) Limburg Bos en haagplantsoen (incl. onderstammenzaailingen) Populieren Ov. laan en parkbomen V ruch tb oomon dersta m m en Vruchtbomen (inct. veredelde onderstammen) Rozenonderstammen Rozen (incl. veredelde onderstammen) Sierconiferen Rododendrons Azalea's Ov. heesters en kltmptanten Vaste planten Onder glas > ha Totaat Bron: N.B.: C.B.S. Landbouwtelling juli/aug., sept. Sedert excl. bedrijven met minder dan sbe. p. Oppervlakte groentezaden ha Bloemkool Bonen: stamslastamsnijstokslastoksnijpronk Doperwten en peulen Kool: sluit Koolrapen Peen Radijs Rapen Spinazie Tu in bonen Uien Andere groentezaden i t Bron: N.A.K.G.

47 a. Bewaar en koelruimte voor hard fruit per december Bewaarplaatsen Koelhuizen CAkoelruimten w.v. telers veilingen per consulentschap: Noorden des lands Overijssel en IJsselmeerpolders Gelderland Utrecht Hoorn Aalsmeer Barendrecht Zeeland NoordBrabant Limburg Bron: Sprenger Instituut b. Bewaar en koelruimte voor hard fruit, naar opslagcapaciteit, Telers Veilingen aantal aantal aantal opslagcapaciteit opslagcapaciteit opslagcapaciteit Opslagruimte in Otot tot tot tot tot tot tot tot tot ' e.m. Bron: Sprenger Instituut

48 c. Staandglas ), Aantal bedrijven Oppervlakte Met mechanische luchting Met automatische beregeningsinstallatie aantal bedr. opper met zonder apparatuur voor bemesting aantal bedr. aantal bedr. oppervlakte oppervlakte m m m m Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg N.O. Polder. Flevoland Nederland,.,,,,,,,,,,.,,,.,.,,,,,,,,,,.,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,, Bron: C.B.S. Landbouwtellingmei ) Excl.bedrijven kleiner dan / man. d. Wijzigingenoppervlaktestaandglas ), mei mei Afgebroken Gebouwd op. bedrijven oppervlakte op bedrijven voor vervanging van afgebroken staand glas voor uitbreiding aantal bedrijven oppervlakte aantal bedrijven oppervlakte m m m Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg N.O. Polder O. Flevoland Nederland,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,.,,.,,,,,,,,,.,,,,,, Bron: C.B.S. Landbouwtellingmei ) Excl.bedrijven kleiner dan / man. a. Trekkers ) Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg N.O. Polder O. Flevoland Nederland Bron: C.B.S. Landbouwtellingmei (en ) endecember en ) Zonder of met of wielen.

49 HOOFDSTUK Hoeveelheidsgegevens Produkten a. Vailingomzetten, per veiling en provincie Groenten Fruit Bloem kwekerijprodukten (incl. afwijkend produkt) gld Groningen Uithuizen Zandeweer Groningen Berlikum Harlingen Leeuwarden Friesland Nw. Amsterdam Drenthe Deventer/Twello IJsselmuiden/ Kampen Zwolle Overijssel Arnhem Geldermalsen Harderwijk Huissen Kesteren Nijmegen Tiel (Tiel en Omstreken) Tiel (Septer) Zaltbommel Zetten Zevenaar Gelderland Bunnik Houten Utrecht (gr. + fr.) Utrecht (bloemen) Vinkeveen Wijk bij Duurstede Utrecht Aalsmeer Alkmaar Amsterdam Avenhorn Beverwijk Beverwijk (Flora) Blokker Grootebroek Haarlem Hem Hilversum NoordScharwoude Opperdoes Purmerend Wognum Zwaag NoordHolland

50 a. Veilingomzetten, per veiling en provincie (îlot) Groenten Fruit Bloemkwekerijprodukten (incl. afwijkend produkt) gld Barendrecht Berkel en Rodenrijs Boskoop Delft De Lier Westerlee Gorinchem Gouda 'sgravenhage WestlandZuid Honselersdijk (bloemen) Katwijk a/d Rijn Kwintsheul Leiden Lekkerkerk Lisse (H.B.G.I Monster OudBeijerland WestlandNoord Pijnacker Roelofarendsveen Rotterdam (Coop) Rotterdam (Z.H.E.) Rijnsburg (groenten) Rijnsburg (Flora) Vierpolders Zwijndrecht ZuidHolland Goes Kapelle Biezelinge Krabbendijke Middelburg St. Annaland St. Maartensdijk Stavenisse Terneuzen Tholen Zeeland Bergen op Zoom Breda Drunen Eindhoven Fijnaart Mierlo Oudenbosch Tilburg Zundert NoordBrabant Bunde N.V. Gronsveld N.V. Grubbenvorst (C.V.V.) Lutterade Margraten Roermond Venlo (C.V.V.) Venlo (V.G.V.) Wittern Limburg Nederland Bron: Produktschap voor Groenten en Fruit; Produktschap voor Siergewassen

51 a. Vsilingaanvoer van groenten per oogst Produkten Periode Eenheid /' /' /' hoeveel prijs heid hoeveelheid hoeveel heid prijs x Andijvie glas natuur totaal, Asperges totaal Augurken sort.a sort.b sort.c sort.d sort.e sort.ab sort.cd totaal Bloemkool glas vroege zomer herfst totaal jan. /juni juli/aug. sept./dec. st. st. St. St. St. Boerenkool totaal seizoen. Champignons totaal Komkommers vroege zomer herfst kromme stek totaal jan. /april mei//sept. /sept./dec. St. St. St. Kool Chinese kool Rode kool zomer herfst winter totaal juli/aug. sept./nov. dec./juni seizoen Savooiekool geel zomer herfst winter totaal juli/aug. sept./nov. dec./juni seizoen Savooiekool groen zomer herfst winter totaal juli/aug. sept./nov. dec. /juni seizoen Spitskool totaal Spruit kool ongesch. geschoond totaal juli/juni juli/juni seizoen Witte kool zomer herfst wintertotaal juli/aug. sept./nov. dec. /juni seizoen Koolrapen seizoen Kroten totaal zomer andere gekookte totaal juni/aug. sept./mei juli/juni seizoen bos

52 a. Veilingaanvoer van groenten per oogst (vervolg) Produkten Periode Eenheid /' /' /' prijs prijs hoeveelheid hoeveelheid hoeveelheid prijs x et et et Paprika vroege zomer late totaal mrt.// juli / juli/sept. okt./febr. seizoen st. st. st. st. vroege zomer late totaal totaal mrt.// juli / juli/sept. okt./febr. seizoen seizoen Peen Bospeen vroege andere totaal jan./juni juli/dec. bos bos bos Gewassen peen tot gram vroege herfst winter totaal / juni/aug. sept./nov. dec// juni seizoen Gewassen peen gram en meer vroege herfst winter totaal / juni/aug. sept./nov. dec// juni seizoen Ongewassen peen herfst winter totaal juli/nov. dec./juni seizoen Peterselie totaal totaal totaal bos Peulvruchten Snijbonen glas andere totaal Spekbonen totaal Sperziebonen glas andere totaal Tuinbonen totaal Pronkbonen totaal Tuinbouwerwte m Peulen Postelein Prei totaal zomer herfst winter totaal juli// sept. sept./nov. dec./juni seizoen bos, Raapstelen totaal totaal bos en bos Rabarber vroege andere totaal /dec./mrt. apr.//dec. seizoen Radijs vroege andere totaal jan.//apr. /apr./dec. bos bos bos Schorseneren seizoen

53 a. Veilingaanvoer van groenten per oogst (slot) Produkten Periode Eenheid /' /' /' prijs prijs hoeveelheid hoeveelheid hoeveelheid prijs xl et et et Selderij Selderij (Blad) vroege andere totaal totaal jan./apr. met/dec. bos bos Knolselderij m/blad z/blad juli/juni juli/juni st. Bleekselderij Sla Glassla winter vroege koude herfst, vr. herfst, late jan/febr. maart apr./juli aug.// nov. nov./dec. st. st. St. st. St. Natuursla vroege + gelichte zomer herfst jan./mei juni/aug. sept. /dec. St. St. St. Spinazie glas andere vr. andere z. andere h. jan./apr. mei/sept. okt./dec. Tomaten (Glas) vroege middelvr. zomer herfst totaal jan./mei juni/juli aug.//sept. /sept./dec. Uien en sjalotten Uien totaal zomer herfst winter totaal juni/aug. sept./nov. dec. /mei seizoen bos Sjalotten totaal totaal totaal bos Veldsla seizoen Witlof seizoen Bron: Produktschap voor Groenten en Fruit

54 b. Veil ingaan voer van groenten, per kalender * gld gld gld Teelt onder glas Andijvie Augurken Bloemkool Bonen, sperzie snij Komkommers Koolrabi Paprika Peen, bos Radijs Sla Spinazie Tomaten Tuinbonen Veldsla Teelt in de open grond Andijvie Asperges Augurken Bonen, pronk snij spek spercie tuin Champignons Erwten, landbouw tuinbouw Kool, bloem boeren Chinese rode savooie spits spruit witte Koolrapen Kroten Peen, bos overige Peterselie Peulen Postelein Prei Raapstelen Rabarber Radijs Schorseneren Selderij Sla Spinazie Uien, zaai sjalotten zilver Witlof Bron: Produktschap voor Groenten en Fruit

55 c. Veilingaanvoer van verse groenten per maand, oogst /' jan. febr. mrt. apr. mei juni juli aug. sept. okt. nov. dec. jan. febr. mrt. Raapstelen Sla Radijs Spinazie Rabarber Koolrabi Komkommers Champignons Asperges Peulen Spitskool Bospeen Tomaten Postelein Peterselie Andijvie Paprika Tuin bonen Augurken Bloemkool Sperziebonen Zilveruien Chinese kool Snijbonen Gele sav. kool Groene sav. kool Prei Uien Bleekselderij Witte kool Selderij, blad+snij Gewassen peen Rode kool Kroten Selderij, knol Boeren kool Knollen en rapen Spruitkool Schorseneren Ongewassen peen Witlof Veldsla Sjalotten % g ' Bron: Produktschap voor Groenten en fruit

56 a. Veilingaanvoer van fruit per oogst Produkten Periode Eenheid /' /' /' hoe veelh. prijs hoe veelh. prijs hoeveel h. prijs x et et et Aardbeien Appelen ) Bessen, rode Bessen, zwarte Bramen Druiven Frambozen Kersen Morellen Kruis bessen Meloenen Peren ) Perziken Pruimen glas glas andere andere glas totaal stook koude koelhuis totaal glas glas totaal glas glas andere totaal jan/juni juli/dec. jan.// juli / juli/dec. seizoen / apr./aug. sept.// nov. /nov.//apr. seizoen seizoen st. st. st. st. Bron: Produktschap voor Groenten en Fruit ) Zie voor rassen tabel e. ) Zie voor rassen tabel e. b. Veilingaanvoer van fruit, per kalender gld Teelt onder glas gld ' gld Aardbeien Druiven Meloenen Perziken Pruimen Teelt in de open grond Aardbeien Appelen Bessen, kruis rode zwarte Bramen Frambozen Kersen en morellen Peren Pruimen Bron: Produktschap voor Groenten en Fruit

57 c. Veilingaanvoer en gemiddelde prijs van peren per ras en per provincie /' /' /' prijs in et. prijs in et. prijs in et. Beurre Alexander Lucas Beurre Hardy Bonne Louise d'avranches Clapp's Favourite Conference Doyenne du Comice Legipont (Fondante de Charneux) Precose de Trévoux Triomph de Vienne Overige rassen w.v. uit: Groningen, Friesland, Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg Bron: Produktschap voor Groenten en Fruit

58 d. Veil ingaan voer en gemiddelde prijs vanenige perenrassen per provincie T /' /' prijs in et. prijs in et. prijs in et. Conference Groningen, Friesland, Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg Legipont Groningen, Friesland, Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg Clapp's Favourite Groningen, Friesland, Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg Beurre Hardy Groningen, Friesland, Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg Doyenne du Comice Groningen, Friesland, Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg Bron: Produktschap voor Groenten en Fruit

59 e. Veilingaanvoer en gemiddelde prijs van appelen per ras en per provincie /' /V /' prijs in et. prijs in et. prijs in et. Benoni Cox's Orange Pippin Golden Delicious Ingrid Marie James Grieve Jonathan Laxton's Superb Lombartcalville Schone van Boskoop Stark Earliest Tydeman's Early Wore Winston Yellow Transparent Mantet Overige rassen w.v. uit: Groningen, Friesland, Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland IMoordBrabant Limburg Bron: Produktschap voor Groenten en Fruit

60 f. Veilingaanvoer en gemiddelde prijs van enige appelrassen per provincie /' /' /' prijs in et. k prijs in et. prijs in et. Golden Delicious Groningen, Friesland, Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg Schone van Boskoop Groningen, Friesland, Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg Cox's Orange Pippin Groningen, Friesland, Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg Jonathan Groningen, Friesland, Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg James Grieve Groningen, Friesland, Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg Bron: Produktschap voor Groenten en Fruit g Veilingaanvoer van vers fruit per maand, oogst /' apr. % mei juni juli aug. sept. okt. nov. dec. jan. febr. mrt. apr. mei juni Aardbeien Kersen Kruisbessen Rode bessen Meloenen Perziken Zwarte bessen Frambozen Morellen Pruimen Bramen Peren Appelen Druiven Bron: Produktschap voor Groenten en Fruit

61 a. Snijbloemen, aanvoer op de voornaamste veilingen stuks gld stuks gld stuks gld Anemonen Aalsmeer Honselersdijk Roelofarendsveen Rijnsburg Anjers Aalsmeer Beverwijk Berkel en Omstreken Honselersdijk Roelofarendsveen Rijnsburg Grubbenvorst Chrysanten, grootbl. en geplozen Aalsmeer Berkel en Omstreken Honselersdijk Roelofarendsveen Rijnsburg Chrysanten, tros Aalsmeer Berkel en Omstreken Honselersdijk Roelofarendsveen Rijnsburg Freesia's Aalsmeer Beverwijk Honselersdijk Rijnsburg Gerbera's Aalsmeer Honselersdijk Irissen Aalsmeer Honselersdijk Rijnsburg Narcissen {kas + koude grond) Aalsmeer Beverwijk Roelofarendsveen Rijnsburg Rozen, tros I Aalsmeer Amsterdam Rozen Aalsmeer Berkel en Omstreken Honselersdijk Roelofarendsveen Seringen ) Aalsmeer Tulpen Aalsmeer Beverwijk Honselersdijk Roelofarendsveen Rijnsburg Bron: Produktschap voor Siergewassen N.B.: Rozen, tros zijn vanaf begrepen onder Rozen; Aalsmeer C.A.V. en Aalsmeer Bloemen lust zijn sedert gefuseerd tot Aalsmeer. > bos. ) Per tak.

62 b. Veil ingaan voer van bloemen per maand, /' okt. % nov. dec. jan. febr. mrt. apr. mei juni juli aug. sept. okt. nov. dec. Euphorbia Hyacinth Hyacinth, met bol Tulpen Tulpen, met bol Seringen Forsythia Prunus Narcissen Amaryllis Orchidee Anemonen Freesia's Irissen Lathyrus Gerbera Violieren Stephanotis Lelie Snijgroen Rozen id. Baby Gladiolen id. Colvillei e.d. Anthurium Anjer Chrysanten I II tak bos stuk bos stuk tak tak tak bos kelk bloem bos bos bos bos stuk stuk stuk kelk bos stuk tak bos bos stuk stuk stuk bos. Bron: L.E.I a. Potplanten, aanvoer op de veilingen stuks gld stuks gld stuks gld Anthurium Azalea (indica en obtusa) Begonia (grote pot) Bromelia Cineraria Cyclamen (ongeacht potmaat) Hibiscus Kalanchoe Pelargonium (zonale! Poinsettia Potchrysanten Saintpaulia =,«ron: Produktschap voor Siergewassen

63 a. Verwerking verse groenten door de Nederlandse verwerkingsindustrie Andijvie Asperges Augurken Bloemkool Boerenkool Bonen: slasnij en spek Doperwten Komkommers Kool: rode savooie witte Kroten Paddestoelen Peen Prei Selderij Spinazie Spruiten Tomaten Tuinbonen Zilver en pareluien Andere uien Andere Produkten Bron: C.B.S. Statistiek van de groente en fruitverwerkende industrie b. Verwerking vers fruit door de Nederlandse verwerkingsindustrie Aardbeien Appelen Bosbessen Bessen: kruis rode zwarte Bramen Druiven Frambozen Kersen Morellen Peren Pruimen Andere produkten \ Bron: C.B.S. Statistiek van de groente en fruitverwerkende industrie

64 c. Wijze van verwerking van groenten Gesteriliseerd ) Gezouten Gedroogd Diepgevroren Op andere wijze verwerkt mtn vers / / / /,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,, Andijvie Asperges Augurken Bloemkool Boerenkool Bonen: sla snij en spek Tuinbonen Doper wten Komkommers Kool: rode savooie witte Kroten Paddestoelen Peen Prei Selderij Spinazie Spruiten Tomaten Zilver en pareluien Andere uien Andere Produkten,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,, ),,,., ',,,.,,,,,,,,.,,,,,,,,.,,,,..,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, ),,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,, Bron: C.B.S. Statistiek van de groente ) Incl. gesteriliseerd tafelzuur. ) Verwerkt tot zuurkool, min. ) Waaronder to maten sap, min. en fruitverwerkende industrie

65 d. Wijze van verwerking van fruit Pulp Vruchtensap Vruchten op sap, water en siroop Diepgevroren vruchten, vruchtenpulp, moes en puree Op andere wijze verwerkt vers /' /' /' /' w.v. Aardbeien Appelen Bos bessen Kruisbessen Rode bessen Zwarte bessen Bramen Frambozen Kersen Morellen Peren Pruimen Andere Produkten ) ) Bron: C.B.S. Statistiek van de groente en fruitverwerkende industrie ) Waaronder appelmoes ton; appelstroop ton. ) Waaronder perenstroop ton.

66 HOOFDSTUK Lonen en prijzen van produktiemiddelen a. Basis week en uurlonen ) van vaste arbeiders in de tuinbouw /' (in gld) Weekloon Weekloon Gemiddelde arbeidskosten per incl. vakan per gewerkt uur per juli )tietoeslag en sociale lasten Vaste vakarbeiders in de tuinbouw (//) Groningen, Friesland en Drenthe IJsselmeerpolders en Utrecht Noord en ZuidHolland Zeeland Overijssel en Gelderland NoordBrabant Limburg,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, MO,,,,,,,,,,,,,,,,,, Vaste werknemers in de bloembollenteelt (//) Klasse A Klasse B min., max.,,,,,,,,,,, Vakarbeider,,,,,.,,,,,, Vaste arbeiders in de bloemkwekerij (/ /) Vakarbeider,,,,,, Vakbekwame werknemers in i de boomkwekerij Boskoop (//) Overig Nederland,,,.,,,,,,,, ) Van mannen en vrouwen van volgens C.A.O.'s. Alle tot bekende compensatiebijslagen huurverhogingen en verhoging AOW/AWWpremie zijn in de lonen begrepen. ) Inclusief de toeslag van f, ingevolge de Machtigingswet. N.B.: Per januari zijn de CA.O.lonen als volgt vastgesteld Tuinbouw, vaste vakarbeiders (in alle provincies) Bloembollenteelt, vaste werknemers Bloemkwekerij, vaste vakarbeider Boomkwekerij, Boskoop, vakbekwame werknemer Overig Nederland, vakbekwame werknemer f, p. week Klasse A min. f, p. week Klasse B max. f, p. week min. f, p. week Vakarbeiders f, p. week f, p. week f, p. week f, p. week Toeslagen op de basisionen vermeld in tabel a. Diplomatoeslag max. f, per week. Eerste knecht of voorman a. Groente en fruitteelt bij max. arb. minstens f, p. week bij arb. en meer minstens f, p. week b. Bloemkwekerij bij arb. f, p. week bij meer dan arbeiders f, p. week c. Boomkwekerij, Boskoop en ov. Nederland bij max. arbeiders f, p. week bij arb. en meer, f p. week. Winstdeling bloembollenbedrijf max. %. Waarderingstoeslag, groente en fruitteelt max. %. Prestatietoeslag bloemkwekerij max. p. week %, max. p. % boomkwekerij Boskoop max. p. week %; max. p. % boomkwekerij Overig Nederland max. p. week %; max. p. % Bovengenoemde toeslagen hebben een verhoging van de kosten per arbeidsuur tot gevolg en wel: per f, toeslag wordt dit uurloon ca., cent hoger per % toeslag wordt dit uurloon ca., cent hoger

67 b. Sociale lasten voor werknemers in de landbouw (sinds ) Datum van ingang Ten laste van werever werknemer Opmerkingen Ziektewet (Z.W.) ),%,%,%,%,%,%,%,%,%,%,%,% Arbeidsongeschiktheidswet (W.A.O.),%,%,%,%,%,%,%,%,%,%,%,% Ziekenfondswet,%,%,%,%,%,%,%,%,%,%,%,% Algemene wet bijzondere ziektekosten (A.W.Z.),%,%,%,%,%,%,% gedeeltelijke invoering gehele invoering Wachtgeldverzekering a) Vaste arbeiders b) Losvaste + losse arbeiders. Werkloosheidsverzekering a. Bedrijfspensioenfonds (B.P.L.) b. Pensioenfonds bloembollenbedrijf Algemene Ouderdomswet (A.O.W.) Algemene Weduwen en Wezenwet (A.W.W.). Algemene Kinderbijslagwet (A.K.W.). Kinderbijslagwet Loontrekkenden (K.W.L.I. Sociaal Fonds bloembollenbedrijf,%,%,%,%,%,% f, p.wk. f, p.wk.,%,%,% f, p.wk. f, p.wk. f, p.wk. f, p.wk.,%,%,%,%,%,%,%,% ),%,% ) f, p.wk. f, p.dag,%,%,%,%,%,% f, p.wk. f, p.wk. f, p.wk. f, p.wk. f, p.wk. f, p.wk.,%,%,%,%,%,%,%,%,% De staat betaalt bovendien,% De staat betaalt bovendien,% Resp. f, per dag Resp. f, per dag Minimumpremie f, p.wk. zie N.B. zie N.B. zie N.B. Voor e e.v. kinderen Voor e en e kind N.B.: Voor de premies tot wordt verwezen naar voorgaande edities van Tuinbouwcijfers. De vermelde percentages zijn procenten van het premieloon, uitgezonderd voor het Bedrijfspensioenfonds waar het een percentage is van de premiegrondslag ( = loon na aftrek van franchise). ) Voor de Ziektewet wordt de premie achteraf per kalender berekend (omslagpremie) ) Sinds medio excl.,% opslag door de Bedrijfsvereniging. Deze opslag wordt gestort in het Fonds Voorheffing Pensioenverzekering ) De opslag door de Bedrijfsvereniging t.b.v. Fonds Voorheffing Pensioenverzekering is per vervallen.

68 a. Pachtprijzen van tuinderijen, los tuinland en losse boomgaarden in enkele gebieden ) /' /' /' /' /' Tuinderijen gld/ha A msteld ieppolders Westland ZuidBeveland Noordoostpolder Nederland ) Los tuinland Randgebied van Geestmerambacht Oostelijk Westfriesland IJsselmonde Bollenstreek Westland ZuidBeveland Noordelijke Maasvallei Nederland ) Losse boomgaarden ZuidBeveland ZuidLimburg Nederland Bron: C.B.S. Statistiek van de pacht en koopprijzen van landbouwgronden N.B. Gewogen gemiddelden van pachtprijzen volgens afgesloten contracten. Een tuinderij is een complex bestaande uit een of meer gebouwen (ook staand glas) en het daarbij behorende land. ) Exclusief de IJsseimeerpolders. a. Verbruikersprijzen van kunstmeststoffen Periode Kalkammon ikalksalpeter salpeter % N,% N ) Zwavelzure ammoniak,% N Superfosfaat (korrel) %P ) Thomasslakken meel Kalizout % K Patentkali % Ken,% MgO Koolzure magnesiakalk % CaO en % MgO gld/f ranco tuinderij aug./juli /' /' /'.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, juli/juni /' /' /' /' /' /' /' /' /',,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,, juli/sept. ' okt./dec. ' jan./mrt. ' apr./juni ',,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, Bron: L.E.I. N.B.: Incl. zakken, incl. O.B. Voor /',% N. ) Voor /' % P.

69 b. Verbruikersprijzen van mengstoffen Periode Samenstelling N.P.K gld/, franco boerderij aug./juli /' /' /' /' /' /' /' /',,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, juli/juni /' /' /' /' /' /' /' /' /' /',,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.C,(,,,, juli/sept. ' okt./dec. ' jan./mrt. ' apr./juni ',,,,,,,,,,,,,,(.C,,,,, Bron: N.B.: L.E.I. Incl. zakken, incl. O.B. a. Prijzen van brandstoffen, gas en elektriciteit incl. B.T.W. Energiebron Eenheid Stookwaarde ) okt. per eenheid per milj. kcal. okt. per eenheid per milj. kcal. okt. per eenheid per milj. kcal. gld Benzine, gewoon Benzine, super Autogasolie /I /I /I.,,,.,,,,,,,,,,,,, Stookolien: Petroleum Huisbrandolie I Huisbrandolie II Stookolie sec. Stookolie sec. Stookolie sec. I / / / / / /,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,. Gassen : Aardgas ) Propaan m /ms /,,,,,,,,,,,, Elektriciteit: Licht en krachtstroom kwh /kwh,,,,,, Bron: L.E.I. N.B.: De prijzen van de stookolien zijn verminderd met de restitutie van accijns bij toepassing op tuinbouwbedrijven. ) Uitgedrukt in kcal. ) Prijzen incl. vastrecht en bij een verbruik van m.

70 HOOFDSTUK Prijzen van tuinbouwprodukten. Gemiddeldeveilingprijsvandevoornaamstegroenteen fruitsoorten Produkt * Groenten gld per Andijvie Augurken Bloemkool Bonen: tuin andere Komkommers Kool: rode savooie witte Kroten Peen: bos gewassen ongewassen Prei Rabarber Selderij Sla Spinazie Spruiten Tomaten Uien Witlof,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,..,,.,,,,,.,,,,,,,,,, Fruit Aardbeien Appelen Bessen: rode zwarte Druiven Frambozen Kersen + mor. Meloenen Peren Pruimen.,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,, Bron: Produktschapvoor Groentenen Fruit N.B.: Deze cijfers zijn berekend door de totale waarde (zonder aftrek van de heffingen en excl. vergoedingswaarde) te delen door de totale aanvoer (incl. het onverkocht produkt). Door wijzigingvanenkeleomrekentngsnormen zijn de prijzenvanaf niet zonder meervergelijkbaar met. Voor prijzen per oogst zietabellen aen a.

71 . Gemiddelde veilingprijs ) van snijbloemen en potplanten ) ) Snijbloemen Anemonen Anjers (Amerikaanse) Chrysanten (groot en middelgr. bloemig) Chrysanten (tros) Frees ia's Gerbera's Gladiolen (Colvillei en Nanua) Gladiolen (overige) Irissen Lelies (kelk) Lelies (tak) Narcissen (totaal) Rozen Seringen Snijgroen Tulpen (gesneden) gld per honderd stuks,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,. Potplanten Anthurium Azalea, indica en obtusa Begonia (grote pot) Bromelia Cineraria Cyclamen (ongeacht potmaat) Hibiscus Kalanchoe Pelargonium zonale Poinsettia Potchrysanten Saintpaulia,,,,,,,,,,.,,,,,,.,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,..,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, Bron: Produktschap voor Siergewassen ) Gem. prijs van de verkochte hoeveelheden, excl. B.T.W. ) Excl. Groningen.

72 HOOFDSTUK Produktie, invoer, uitvoer en binnenlands verbruik a. Voorzieningsbalansen van landbouwprodukten; telerswaarde Gemiddeld /' /' /'. /'* /' /' /' /' /' /' /' /' Landbouwprodukten (akkerbouw, veehouderijen tuinbouwprodukten) min gld Produktie t.b.v. Ned. landbouw overige produktie Invoer als zodanig in Produkten Uitvoer als zodanig in Produkten Verbruik door Ned. landbouw overig verbruik w.o. consumptie Voorraadmutatie N.B.: De cijfers in deze tabel wijken enigszins af van de eerder gepubliceerde cijfers, omdat enkele methodische correcties zijn aangebracht; ook is nu de rijst in de berekeningen verwerkt. De sierteeltsector is niet in de berekeningen opgenomen, omdat onvoldoende hoeveelheidsgegevens beschikbaar zijn voor het opstellen van (sluitende) balansen. TOELICHTING. In deze balansen zijn de gegevens van de volgende produkten verwerkt: Ak kerbou wprod u kten Graanteelt: granen (incl. rijst) en graanstro: Aardappetteett: consumptie, voer, poot en fabrieksaardappelen; Bietenteelt: suikerbieten, suikerbietenkoppen en blad, voederbieten; Peulvruchtenteelt: peulvruchten en peul vruchten stro; Oliezadenteelt: oliezaden en vlas. Tuinbouwprodukten Groenteteelt: groenten, incl. uien; Fruitteelt: inheems en uitheems, incl. gedroogde zuidvruchten en noten. Veehouder ijprodu kten Rundveehouderij: rundvee {gebruiks en slachtvee), rund en kalfsvlees/vleeswaren en melk. Varkenshouderij: varkens (gebruiks en slachtvarkens), varkensvlees/vleeswaren. Pluimveehouderij: eendagskuikens, kippen/eenden (voor de fok en voor de slacht), kippe/eendeeieren.. De hoeveelheden zijn gewaardeerd tegen gemiddelde producentenprijzen (m.i.v. incl. B.T.W.) in de betrokken periode; voor uitheemse produkten (bijv. mais, citrusfruit, zuidvruchten, noten) is de invoerprijs (cif) gebruikt; voor oliezaden en plantaardige olien/vetten wereldmarktnoteringen (cif) en voor veekoeken groothandelsprijzen (boordvrij R'dam resp. affabriek). Bij de waardering van melk is % van de door de producenten ontvangen melkopbrengst toegerekend aan winbaar vet en % aan de resterende ondermelk tot en met /'; in /' resp. % en %; in /* resp. % en %; in /' resp. % en %. Deze verhoudingen zijn gebaseerd op de desbetreffende jaren geldende interventieprijzen van boter en mager melkpoeder.. Onder produktie t.b.v. de Nederlandse landbouw is dat deel van de totale produktie begrepen, dat direct of indirect (bijv. via de mengvoederindustrie) weer wordt (terug)geleverd aan de binnenlandse agrarische sector.. Bij de specificatie van de invoer en uitvoer zij opgemerkt, dat suiker en vlees als grondstof zijn beschouwd en dus opgenomen onder "als zodanig": meel en bloem van granen, aardappelmeel, plantaardige olien/vetten, melk en melkprodukten zijn steeds als verwerkt produkt beschouwd.

73 a. Voorzieningsbalansen van landbouwprodukten; telerswaarde (vervolg) Gemiddeld /' /' /' /'* /' /' /' /' /' /' /' /' min gld Tuinbouwprodukten Produktie Invoer als zodanig in Produkten Uitvoer als zodanig in Produkten Verbruik w.o. consumptie Voorraadmutatie Groenteteelt Produktie Invoer als zodanig in Produkten Uitvoer als zodanig in Produkten Verbruik w.o. consumptie Voorraadmutatie Fruitteelt Produktie Invoer als zodanig in produkten Uitvoer als zodanig in produkten Verbruik w.o. consumptie Voorraad mutatie Bron: L.E.I. N.B.: Zie de toelichting op de eerste bladzijde van deze tabel.

74 a. Voorzieningsbalansen van landbouwprodukten; telerswaarde in min gkj (vervolg) Gemiddeld /' /' /' /'* /' /' /' /' /' /' /' /' Verse groenten ) Produktie Invoer Uitvoer Naar verw. industrie Verbruik w.o. consumptie Verse glasgroenten ) Produktie Invoer ) Uitvoer ) Naar verw. industrie Verbruik w.o. consumptie Verse wintergroenten ) Produktie Invoer Uitvoer Naar verw. industrie Verbruik w.o. consumptie Verse overige opengrondsgroenten ) Produktie Invoer Uitvoer Naar verw. industrie Verbruik w.o. consumptie ) Handelsproduktie. dus zonder zelfvoerzieningsteelt. ) In glasperiode.

75 a. Voorzieningsbalansen van landbouwprodukten; telerswaarde in min gld (slot) Gemiddeld /' /' /' /'" /' /' /' /' /' /' /' /' Vers inheems fruit ) Produktie Invoer Uitvoer Naar verw. industrie Verbruik w.o. consumptie Vers groot fruit (pit en steenvruchten) opengronds produkt ) Produktie Invoer Uitvoer Naar verw. industrie Verbruik w.o. consumptie Vers klein fruit. opengronds produkt ) Produktie Invoer Uitvoer Naar verw. industrie Verbruik w.o. consumptie Vers uitheems fruit Produktie Invoer Uitvoer Naar verw. industrie Verbruik w.o. consumptie. ) Handelsproduktie, dus zonder zelfvoorzieningsteelt

76 b. Ontwikkeling van de produktie ) van landbouwprodukten; indexcijfers Laspeyres; gem. /' /' = Groep van Produkten Gemiddeld /' /' /' /'«/' /' /' /' /' /' /' /' Landbouwprodukten Volume Prijs Tuinbouwprodu kten (groenten en fruit) Volume Prijs Groenten Volume Prijs Fruit Volume Prijs Verse groenten ) Volume Prijs Verse glasgroenten ) Volume Prijs Verse wintergroenten ) Volume Prijs Verse overige opengrondsgroenten ) Volume Prijs Vers inheems fruit ) Volume Prijs Vers groot fruit (pit en steenvruchten; opengronds produkt) ) Volume Prijs Vers klein fruit (opengronds produkt) ) Volume Prijs Bron: L.E.I. ) Produktie exclusief intermediaire leveringen, berekend op basisproducentenprijzen gem. /' ) Handelsproduktie, dus zonder zelfvoorzieningsteelt. /'.

77 c. Ontwikkeling van het verbruik ) van landbouwprodukten; indexcijfers Laspeyres; gem. /' /'» Groep van Produkten Gemiddeld /' /' /' /'' /' /' /' /' /' /' /' /' Landbouwprodu kten Volume Prijs Tuinbouwprodukten (groenten en fruit) Volume Prijs Groenten Volume Prijs Fruit Volume Prijs Verse groenten ) Volume Prijs Verse glasgroenten ) Volume Prijs Verse wintergroenten ) Volume. Prijs Verse overige opengrondsgroenten ) Volume Prijs Vers inheems fruit ) Volume Prijs Vers groot fruit (pit en steenvruchten; opengrondsprodukt) ) Volume Prijs Vers klein fruit (opengrondsprodukt) ) Volume Prijs Vers uitheems fruit Volume Prijs Bron: L.E.I. ) Verbruik exclusief landbouwverbruik, berekend op basis van producentenprijzen gem. /' ) Handelsproduktie, dus zonder zelfvoorzieningsteelt. /'.

78 d. Totale invoer van agrarische Produkten, ci.f. Bestemd voor min gld Akkerb ou wprodukten landbouw en consumptie industrie ) Veehouderijprodu kten landbouw en consumptie industrie ) Tuinbouwprodukten landbouw en consumptie industrie ) agrarische Produkten landbouw en consumptie industrie ) agrarische en niet agrarische Produkten Bron: C.B.S. Maandstatistiek van de buitenlandse handel N.B.: In tegenstelling tot tabel a, is hier de invoer van alle agrarische Produkten in de cijfers begrepen. ) Exclusief invoer ten behoeve van voedings en genotmiddelenindustrie, die onder "Landbouw en consumptie" is begrepen.

79 e. Totale uitvoer van agrarische Produkten, f.o.b. min gld Akkerbouwprodukten onbewerkt ) bewerkt ) nietnederlands ) in % van tot. uitvoer,,,,,,,, Veehouderijprodu kten onbewerkt ) bewerkt ) nietnederlands ) in % van tot. uitvoer,,,,,,,, Tuinbouwprodukten onbewerkt ) bewerkt ) nietnederlands ) in % van tot. uitvoer,,,,,,,, agrarische Produkten onbewerkt bewerkt nietnederlands ) in % van tot. uitvoer,,,,,,,, agrarische en niet agrarische Produkten Bron: C.B.S. Maandstatistiek van de buitenlandse handel ) Peulvruchten, granen, zaden, vlas, aardappelen. ) Gedroogde aardappelen, aardappelmeel, suiker, stijfsel, glucose, bier, pulp. ) Buitenlandse grondstoffen, resp. uit buitenlandse grondstoffen bereide Produkten, meel; oliehoudende zaden en plantaardige oliën; koffie, thee, cacao, specerijen en tabak; ) Vee, vers vlees, vers spek, eieren. ) Gezouten vlees, bacon, boter, kaas, gecondenseerde melk, melkpoeder. ) Groenten, fruit, bloembollen, heesters en bloemen. } Groenten en fruitconserven. bijv. granen en meel; veekoeken en zuidvruchten.

80 a. Voorzieningsbalansen groenten en fruit (x ton) no /' /' /' /' /' / /' /' /' Verse groenten Vers fruit Beschikbaar Produktie Invoer Verbruik Consumptie Uitvoer Industrie Vernietigde doordraai Andijvie Augurken Beschikbaar Produktie I nvoer Verbruik Consumptie Uitvoer Industrie Vernietigde doordraai Bloemkool Bonen (sperzie en snij) Beschikbaar Produktie I nvoer Verbruik Consumptie Uitvoer Industrie Vernietigde doordraai Komkommers Peen (bos, gewassen en ongewassen) Beschikbaar Produktie I nvoer Verbruik Consumptie Uitvoer Industrie Vernietigde doordraai Prei Sla Beschikbaar Produktie Invoer Verbruik Consumptie Uitvoer Industrie Vernietigde doordraai

81 a. Voorzieningsbalansen groenten en fruit (x ton, slot) Beschikbaar Produktie Invoer Verbruik Consumptie Uitvoer Industrie Vernietigde doordraai Beschikbaar Produktie Invoer Verbruik Consumptie Uitvoer Industrie Vernietigde doordraai Beschikbaar Produktie Invoer Verbruik Consumptie Uitvoer I ndustrie Vernietigde doordraai Beschikbaar Produktie Invoer Verbruik Consumptie Uitvoer I ndustrie Vernietigde doordraai no Sluitkool Spruiten /' Uien en sjalotten Peren / /' / ~ /' Spinazie Tomaten Appelen Aardbeien /' /' /'.. /' Bron: Produktschap voor Groenten en Fruit

82 b. Handelsproduktie van groenten en fruit Groenten Andijvie Asperges Augurken Bonen, snij (allesrt) sperzie tuin Champignons Erwten, tuinbouw Komkommers Kool, bloem boeren rode savooie spits spruit witte Koolrapen Kroten Paprika Peen, bos gewassen ongewassen Postelein Prei Raapstelen Rabarber Schorseneren Selderij (totaal) Sla Spinazie Tomaten Uien en sjalotten Witlof Fruit Aardbeien Appelen Bessen, k ruisrode zwarte Bramen Druiven Frambozen Kersen en morellen Meloenen Peren Perziken Pruimen Jaar (J) of seizoen (S) J J J J J J J J J J S S S J S s S s J J s s J s J J s s J J J s s J s J J J J s J J J s J J /' min,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, /',,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,.,,,,,,,,,,,.,,,,,,, /',.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,, /',,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, /',,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, /',,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,, /',,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,.,,, Bron: Produktschap voor Groenten en Fruit

83 a. Invoer tuinbouwprodtikten per groep van Produkten gld gld OOOgld Verse groenten Verwerkte groenten Vers fruit Verse zuidvruchten Verwerkt fruit Gedr. en gekonfijte zuidvruchten Noten ) Specerijen en kruidn. Sierteeltprodukten Zaden ) Bron: C.B.S. Statistiek van de buitenlandse handel ) Excl. grond noten ) Niet inbegrepen zijn tuinbouwzaaierwten en bonen, zie hiervoor tabel i b. Invoer tuinbouwprodukten uit land van herkomst gld gld gld EEGlanden België/ Luxemburg Denemarken Frankrijk Ierland Italie Ver. Koninkrijk W.Duitsland Overige landen Noorwegen Zweden Bron: C.B.S. Statistiek van de buitenlandse handel

84 c. Invoer verse groenten gld gld gld EEGlanden België/Luxemburg Denemarken Frankrijk Italie Ver. Koninkrijk WestDuitsland Overige landen Egypte Kanarische eilanden Andijvie Italie Augurken België/ Luxemburg Bloemkool België/ Luxemburg Frankrijk Italie Consumptieuien Egypte Komkommers Kanarische eilanden Slabonen België/ Luxemburg Italie Tomalen Kanarische eilanden Witlof België/Luxemburg Bron: C.B.S. Statistiek van de buitenlandse handel d. I nvoer verwerkte groenten gld gld gld EEGlanden België/Luxemburg Frankrijk Italie Ver. Koninkrijk WestDuitsland Overige landen Griekenland Hongarije Spanje China Formosa Groenten in blik of glas Gedroogde groenten Bevroren groenten Vatgr oenten Bron: C.B.S. Statistiek van de buitenlandse handel

85 e. I nvoar vers fruit gld gld gld EEGlanden België/ Luxemburg Frankrijk Italie Ver. Koninkrijk WestDuitsland Overige landen Griekenland Spanje Argentinië Australie Zuid Afrika Aardbeien België/Luxemburg Appelen België/ Lu xemburg Frankrijk Italie Argentinië Chili ZuidAfrika. Druiven België/ Lu xemburg Frankrijk Griekenland Italie Spanje Kersen en morellen België/ Luxemburg Italie WestDuitsland ' Peren Frankrijk Italie Argentinië Australie Perziken Frankrijk Griekenland Italie Pruimen België/Luxemburg Italie Rode en witte bessen België/ Luxemburg Tsjecho Slowakije Zwarte bessen Bulgarije Ver. Koninkrijk WestDuitsland. Bron: C.B.S. Statistiek van de buitenlandse handel

86 f. Invoer verwerkt fruit gld gld gld EEGlanden België/Luxemburg Frankrijk Italie Ver. Koninkrijk WestDuitsland Overige landen Joegoslavië Polen Roemenie Spanje Brazilië Israel Ver. Staten Vruchtesappen Bevroren fruit Gedroogd fruit Jam, gelei, marmelade Ander verwerkt fruit* Bron: C.B.S. Statistiek van de buitenlandse handel g. Invoer zuidvruchten en noten gld gld gld verse zuidvruchten Bananen WestDuitsland Columbia Costa Rica Equador Honduras Panama Grapefruit Cyprus Israel Suriname Verenigde Staten Mandarijnen en clémentines België/ Luxemburg Frankrijk Italie Marokko Spanje Sinaasappelen België/Luxemburg Brazilië Israel Marokko Spanje Verenigde Staten ZuidAfrika gedroogde en geconfijte zuidvruchten Griekenland Turkije Verenigde Staten noten ) Spanje WestDuitsland SriLanka China Filippijnen India Italie Turkije Verenigde Staten, Bron: C.B.S. Statistiek van de buitenlandse handel ) Excl. grondnoten.

87 h. Invoer sierteeltprodukten gld gld gld Bloembollen, knollen en wortelstokken België/ Luxemburg Denemarken Frankrijk Italie Noorwegen Ver. Koninkrijk WestDuitsland Zweden Azalea's België/ Luxemburg Vaste planten België/Luxemburg Frankrijk Italie Snijbloemen Frankrijk Italie Loof, bladeren, twijgen e.d. Italie Stekken (zonder wortels en enten) Frankrijk Italie Fruitbomen en heesters België/ Luxemburg Andere bomen en heesters België/ Luxemburg WestDuitsland Rozest ruiken België/ Luxemburg Andere planten, zaailingen en plantgoed België/ Luxemburg Denemarken WestDuitsland Bron: C.B.S. Statistiek van de buitenlandse handel

88 i. Invoer zaden /' /' /' /' gld ) Frankrijk Italie WestDuitsland Oost Afrika Ver. Staten en Canada Zaaipeulvruchten Groentezaden Bloemzaden Plantuitjes Bron: Bedrijfschap voor de Handel in Tuinbouwzaden N.B.: Sinds /' excl. uit België/Luxemburg. ) Incl. pakketpost. a. Uitvoer tuinbouwprodukten per groep van Produkten gld gld gld Verse groenten Verwerkte groenten Vers fruit Verse zuidvruchten Verwerkt fruit Gedr. en gekonfijte zuidvruchten Noten Specerijen en kruiden Sierteeltprodukten Zaden ) Bron: C.B.S. Statistiek van de buitenlandse handel ) Excl. grondnoten. Niet inbegrepen zijn tuinbouwzaaierwten en bonen, zie hiervoor tabel b. Uitvoer tuinbouwprodukten naar landen van bestemming ) gld gld gld EEGlanden België/Luxemburg Denemarken Frankrijk Ierland Italie Ver. Koninkrijk WestDuitsland Overige landen Noorwegen Zweden Û Bron: C.B.S. Statistiek van de buitenlandse handel ) Excl. bevroren groenten i.v.m. geheimhouding.

89 c. Uitvoer van verse groenten gld gld gld EEGlanden België/ Luxemburg Denemarken Frankrijk Ierland Italie Ver. Koninkrijk WestDuitsland Overige landen Zweden Zwitserland Asperges WestDuitsland Augurken WestDuitsland Bloemkool WestDuitsland Komkommers Frankrijk Ver. Koninkrijk WestDuitsland Zweden Paddestoelen België/ Luxemburg WestDuitsland Peen België/ Luxemburg Frankrijk Ver. Koninkrijk WestDuitsland Prei WestDuitsland Radijs WestDuitsland Selderij WestDuitsland Sla Frankrijk Ver. Koninkrijk WestDuitsland Zweden Zwitserland Sluitkool Frankrijk Ver. Koninkrijk WestDuitsland Spruiten Frankrijk WestDuitsland Zwitserland Tomaten Frankrijk Ver. Koninkrijk WestDuitsland Zweden Uien en sjalotten Frankrijk Ver. Koninkrijk WestDuitsland Witlof WestDuitsland Bron: CBS. Statistiek van de buitenlandse handel

90 d. Uitvoer verwerkte groenten gld gld gld EEGlanden België/ Luxemburg Frankrijk Italie Ver. Koninkrijk WestOuitsland Overige landen Zwitserland Canada Verenigde Staten Bevroren groenten Gedroogde groenten WestDuitsland Ver. Koninkrijk Groenten in blik of glas WestDuitsland België/ Luxemburg Ver. Koninkrijk Vatgroenten Ver. Koninkrijk Verenigde Staten België/Luxemburg Canada > Bron: CB.S. Statistiek van de buitenlandse handel N.B. Landenspecif icatie is exclusief bevroren groenten, i.v.m. geheimhouding. e. Uitvoer vers fruit gld gld gld EEGlanden België/ Luxemburg Denemarken Frankrijk Ver. Koninkrijk WestDuitsland Overige landen OostDuitsland Aardbeien België/Luxemburg WestDuitsland Appelen België/Luxemburg Frankrijk OostDuitsland WestDuitsland Druiven WestDuitsland Zweden Meloenen Ver. Koninkrijk WestDuitsland Zweden Peren België/ Luxemburg Frankrijk Ver. Koninkrijk WestDuitsland Bron: CB.S. Statistiek van de buitenlandse handel

91 f. Uitvoer appelen en peren per ras /' /' /' /' /' /' /' min Appelen, w.o.: Cox's Orange Pippin Golden Delicious James Grieve Jonathan Laxton's Superb Schone van Boskoop Yellow Transparant,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, Peren, w.o.: Beurre Alexandre Lucas Beurre Hardy Bonne Louise d'avranches Clapp's Favourite Conference Legipont Zwijndrechtse wijnpeer,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, Bron: Uitvoer Controle Bureau g. Uitvoer verwerkt fruit gld gld gld EEGlanden Beigte/ Luxemburg Frankrijk Ierland Italie Ver. Koninkrijk WestDuitsland Overige landen Zwitserland Verenigde Staten Bevroren fruit België/ Luxemburg Frankrijk Ver. Koninkrijk WestDuitsland Zwitserland Verenigde Staten Gedroogd fruit Jam, gelei, marmelade Ander verwerkt fruit (incl. zuidvr.) Frankrijk Ver. Koninkrijk WestDuitsland Vruchtesappen België/Luxemburg Frankrijk WestDuitsland Verenigde Staten Bron: C.B.S. Statistiek van de buitenlandse handel

92 h. Uitvoer bloembollen, af schuur /' /' /' st gld st gld st gld * Tulpen Frankrijk Finland Ver. Koninkrijk WestDuitsland Zweden Verenigde Staten Hyacinten Frankrijk Ver. Koninkrijk WestDuitsland Zweden Verenigde Staten Narcissen Ver. Koninkrijk WestDuitsland Zweden Verenigde Staten Gladiolen Frankrijk Italie WestDuitsland Verenigde Staten rissen Ver. Koninkrijk WestDuitsland Bron: Produktschap voor Siergewassen

93 i. Uitvoer sierteelt Produkten gld gld gld Bloembollen, knollen en wortelstokken België/Luxemburg Denemarken Frankrijk Ierland Italie Noorwegen Ver. Koninkrijk WestDuitsland Zweden Azalea's Vaste planten Frankrijk Snijbloemen België/ Luxemburg Denemarken Frankrijk Ierland Italie Noorwegen Ver. Koninkrijk WestDuitsland Zweden Loof, bladeren, twijgen e.d. WestDuitsland Stekken (zonder wortels en enten) Fruitbomen en heesters Ver. Koninkrijk WestDuitsland Andere bomen en heesters België/Luxemburg Denemarken Frankrijk Ierland Italie Noorwegen Ver. Koninkrijk WestDuitsland Zweden Rozest ruiken Frankrijk Ver. Koninkrijk WestDuitsland Zweden Andere planten, zaailingen en plantgoed België/Luxemburg Frankrijk WestDuitsland Bron: C..S. Statistiek van de buitenlandse handel

94 j. Uitvoer zaden /' /' /' /' gld ) Frankrijk Italie Oostenrijk Scandinavie Ver. Koninkrijk en Ierland WestDuitsland Zwitserland Ver. Staten en Canada Groentezaden Zaaipeulvruchten Bloemzaden Plantsjalotten en uitjes Bron: Bedrijfschap voor de Handel in Tuinbouwzaden. N.B.: Sinds /' excl. naar België/Luxemburg. ) Incl. pakketpost. k. Uitvoer tuinbouwprodukten naar WestDuitsland gld gld gld Verse groenten Asperges Augurken Bloemkool Komkommers Paddestoelen Peen Prei Radijs Selderij Sla Sluitkool Spruiten Tomaten Uien en sjalotten Witlof Verwerkte groenten In blik of glas Gedroogde groenten Vers fruit Aardbeien Appelen Druiven Peren Verwerkt fruit Vruchtensappen Ander verwerkt fruit Bevroren Siert eel tprodukten Bloembollen, knollen. wortelstokken Snijbloemen Vaste planten Loof, bladeren enz. Fruitbomen en heesters Andere bomen en heesters Rozestruiken Andere planten, zaailingen en plantgoed? "? Zaden Bron: C..S. Statistiek van de buitenlandse handel

95 . Uitvoer tuinbouwprodukten naar Frankrijk gld gld gld Verse groenten Komkommers Paddestoelen Peen Sla Sluitkool Spruiten Tomaten Uien en sjalotten Verwerkte groenten Vers fruit Aardbeien Appelen Peren Verwerkt fruit Bevroren Vruchtensappen Ander verwerkt fruit Sierteeltprodu kten Bloembollen, knollen en wortelstokken Snijbloemen Vaste planten Fruitbomen en heesters Andere bomen en heesters Rozestruiken Andere planten, zaailingen en plantgoed Zaden Bron: C.B.S. Statistiek van de buitenlandse handel m. Uitvoer tuinbouwprodukten naar België/Luxemburg gld gld gld Verse groenten Andijvie Doperwten en peulen Paddestoelen Peen Sla Sluitkool Tomaten Uien en sjalotten Verwerkte groenten In blik of glas In vaten Vers fruit Aardbeien Appelen Peren Verwerkt fruit Jam, gelei, marmelade Sierteeltprodu kten Bloembollen, knollen en wortelstokken Snijbloemen Rozestruiken Andere planten, zaailingen en plantgoed Zaden Bron: C,B,S, Statistiek van de buitenlandse handel

96 n. Uitvoer tuinbouwprodukten naar het Verenigd Koninkrijk gld gld gld Verse groenten Komkommers Peen Sla Sluitkool Tomaten Uien en sjalotten S Verwerkte groenten In vaten In blik of glas Gedroogd Vers fruit Meloenen Peren Verwerkt fruit Vruchtesappen Ander verwerkt fruit Bevroren Siert eeltprod ukten Bloembollen, knollen en wortelstokken Snijbloemen Fruitbomen en heesters Andere bomen en heesters Rozes truiken Andere planten, zaailingen en plantgoed Zaden Bron: CBS. Statistiek van de buitenlandse handel o. Uitvoer tuinbouwprodukten naar Zweden gld gld gld Verse groenten Komkommers Sla Sluitkool Tomaten Sierteelt Produkten Bloembollen, knollen en wortelstokken Snijbloemen Vaste planten Fruitbomen en heesters Andere bomen en heesters Rozest ruiken Ov. planten, zaailingen en plantgoed ' Bron: C.B.S. Statistiek van de buitenlandse handel

97 a. Verbruik per hoofd van groenten en fruit, in /' /' /' /' /' Groenten Andijvie Bloemkool Bonen: sla snij Komkommers Kool: sluit Koolrapen Kroten Peen Prei Rabarber Sla Spinazie Spruiten Tomaten Tuinbonen Uien en sjalotten Witlof Overige groent, en afwijkend,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, Geschat verbruik groenten eigen tuin Verduurz. groenten produkt ),.,,,,,,., groenten,,,,, Fruit Appelen Abrikozen Peren Pruimen Kersen Aardbeien Bessen en frambozen Druiven Meloenen Perziken,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, Geschat verbruik fruit eigen tuin Verduurz. fruit produkt ),,,,,,,,,, fruit {excl. zuidvr.),,,,, Zuidvruchten (vers),,,,, Bananen Citroenen Sinaasapp. en mandarijnen Overige,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, fruit (incl. zuidvr.),.,,, Bron: Produktschap voor Groenten en Fruit N.B. Inclusief gewichtsverliezen bij de handel. ) Herleid tot vers produkt, met begin en eindvoorraden is geen rekening gehouden.

98 HOOFDSTUK Kosten, inkomen en financiering tuinbouwbedrijven a. Produktiewaarde van da land en tuinbouw * * min gld Tuinbouwge wassen Groenten, open grond Groenten, onder glas Champignons Uien Pit en steenvruchten Klein fruit, open grond Fruit, onder glas Bloembollen Bloemkwekerij, open grond Bloemkwekerij, onder glas Boomkwekerij Zaden Overige Produkten tuinbouwgewassen akkerbouwgewassen veehouderijprodukten Totale produktie (excl. subsidies) Interne leveringen Brutowaarde land en tuinbouwproduktie } Ui J y Bron: C.B.S. Maandstatistiek van de landbouw. Min, van L. en V., Directie Agrarische Produktie, Verwerking en Afzet

99 a. Bedrijfsresultaten van opengrondsbedrijven, nettooverschot Randgebieden Geestmerambacht Zwijndrecht Barendrecht e.o. Groenten Z.H., N.H., N.B. en Limburg Het Grootslag ) veel bloembollen Bloembollen in de Noord Bloembollen in de Zuid hyacinthen ) ov. met veel tulpen ov. met weinig tulpen alle bedrijven Boomkwekerij Boskoop Gespecialiseerde fruitteeltbedr. in Nederland Randgebieden Geestmerambacht Zwijndrecht Barendrecht e.o. Groenten Z.H., N.H., N.B. en Limburg Het Grootslag ) veel bloembollen Bloembollen in de Noord Bloembollen in de Zuid hyacinthen ) ov. met veel tulpen ov. met weinig tulpen alle bedrijven Boomkwekerij Boskoop Gespecialiseerde fruitteeltbedr. in Nederland in gld per bedrijf * oj" in % van de kosten ty Bron: L.E.I. ) Sinds, Kleigronden van NoordHolland. ) Meer dan % van de arbeidsbehoefte.

100 b. Bedrijfsresultaten van glasbed rijven, netto overschot in gld per bedrijf Westland overwegend verwarmd w.v. groenten bloemen overwegend onverwarmd De Kring overwegend verwarmd w.v. tomaten komkommers overwegend onverwarmd Nederland verw. glasgroenten w.v. in Z.H. Glasdistr. ov. Nederland onverw. glasgroenten Aalsmeer overwegend verwarmd rozen en anjers potplanten en seringen Nederland Snijbloemen w.v. in Z.H. Glasdistrict Overig WestNederland Potplanten ) Champignons in % van de kosten Westland overwegend verwarmd w.v. groenten bloemen overwegend onverwarmd De Kring overwegend verwarmd w.v. tomaten komkommers overwegend onverwarmd Nederland verw. glasgroenten w.v. in Z.H. Glasdistr. ov. Nederland onverw. glasgroenten Aalsmeer overwegend verwarmd rozen en anjers potplanten en seringen. Nederland Snijbloemen w.v. in Z.H. Glasdistr. Overig WestNederland Potplanten ) Champignons Bron: L.E.I. N.B.: De vermelding "groenten", "bloemen", "tomaten" en "komkommers" dient gelezen te worden als "overwegend groenten" enz. ) In alleen bedrijven van Aalsmeer e.o.. De Venen en het Z.H. Glasdistrict.

101 c. Bedrijfsresultaten van gespecialiseerde fruitteeltbedrijven ) gld Nettooverschot gemiddeld per bedrijf Nettooverschot per f,kosten Arbeidsinkomen I gem.per ondernemer Ondernemersinkomen ) per ondernemer Bron: L.E.I. N.B.: Het onderzoek is in gestaakt; voor het onderzoek m.i.v. is een nieuwe steekproef getrokken. ) Bedrijven waarvan het inkomen uit de teelt van pit en steenvruchten sterk overweegt. ) Arbeidsinkomen = nettooverschot + vergoeding handenarbeid ondernemer. } Ondernemersinkomen = arbeidsinkomen + vergoeding voor het geheel of gedeeltelijk financieren van de vermogensbehoefte van het bedrijf. a. Borgstellingen van het borgstellingsfonds voor de landbouw aantal bedrag x f aantal bedrag x f aantal bedrag x f aantal bedrag x f Sector landbouw Sector tuinbouw Sector handel en nijverheid Sector tuinbouw Groningen Friesland Drenthe Overijssel IJssel meerpolders Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg : w.v. voor: Glasgroentebedrijven Gtasbloemenbedrijven Ov. glasbedrijven Groentenbedr. open grond Bloembollenbedr. Fruitteeltbedr. Champ ignonbedr. Ov. tuinbouwbedr. Gecombineerd bedrijf (VAT) Bron: Stichting Borgstellingsfonds voor de landbouw II Nettogarantiebedrag.

102 b. Aanvragen rooipremie voor verouderde appel en pereboomgaarden, dec. Ontvangen aanvragen Te rooien bomen of struiken (volgroeid) Behandelde aanvragen aantal oppervlakte in ha hoogstam en halfstam struiken afgewezen goedgekeurd Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg Nederland Bron: Cultuurtechnische Dienst c. Aanvragen rooipremie voor appel, peren en perzik bomen, dec., ingediend tussen // en //, rooi ter mijn eindigende //. E.E.G.rooiregeling Ontvangen aanvragen Aantal te rooien bomen Behandelde aanvragen aantal oppervlak te in ha appels peren hoog er i halfstanr i laagstam hoog en halfstam laagstam perzik afgewezen of ingetrokken goedgekeurd Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg Nederland Bron: Cultuurtechnische Dienst d. Aanvragen rooipremie voor appel, peren en perzikbomen, dec., ingediend tussen //' en /V, roo iter mijn eindigende // E.E.G.rooiregeling Ontvangen aanvragen Aantal te rooien bomen Behandelde! aanvragen Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht NoordHolland ZuidHolland Zeeland NoordBrabant Limburg Nederland aantal oppervlak,,,,,,,,,,,, appels hoog en halfstam laagstam peren hoog en halfstam ) laagstam perzik. afgewezen of ingetrokken goedgekeurd Bron: Cultuur technische Dienst ) Met ontheffingsmogelijkheid inzake milieu voor hoog en halfstam.

103 HOOFDSTUK Internationale vergelijkingscijfers. Kengetallen betreffende de landbouw in de EEGlanden Bevolking () Nederland België Luxemburg Frankrijk in min in % v.d. Gemeenschap Bev.dichtheid per km Agrarische beroepsbev. in % van tot.ber.bev.,,,,,,,,,,,, Oppervlakte () Totale oppervlakte land (incl.water) x ha Cultuurgrond in % van a. tot.opp.land (incl. water) w.v. bouw en tuinland in % blijvend grasland en "natuurweiden", in % blijvende gewassen, in % w.v. fruit, in % boomkw.gew. in % b. de Gemeenschap Oppervlakte sierteelt in ha Bloembollen Bloemkw.gewassen open grond w.o. snijbloemen onder glas w.o. snijbloemen Boomkw.ge wassen,,, (),,. (),,.,,,, Aantal bedrijven naar bedrijfsgrootte, in % van aantal bedr. van ha e.m. ha ha ha ha ha e.m. Handelsproduktie fruit x ton (/) Appels Peren Kersen Pruimen Perziken Aardbeien Druiven,.,,,,,

104 Italie WestDuitsland Denemarken Ierland Ver. Koninkrijk E.E.G.(negen).,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, >,,, ( () () ()

105 . Kengetallen betreffende de landbouw in de EEGlanden (vervolg) Nederland België Luxemburg Frankrijk Handelsproduktie groenten x ton (/) Witte kool Spruitkool Bloemkool Peen Uien Sla Bonen Tomaten Komkommers en augurken Produktie () I.,.,,, I Samenstelling waarde landbouwproduktie in % van totaal Akkerbouwprodukten Tuinbouwprodukten Dierlijke Produkten Zelfvoorzieningsgraad in % van behoefte (/') Groenten, totaal w.o. bloemkool tomaten Fruit, totaal ) w.o. appels peren Verbruik per hoofd in / (/') Groenten Vers fruit ) Citrusvruchten ) Bruto nationaalprodukt naar bedrijfstakken () in % van totaal Landbouw ) en Visserij Nijverheid Diensten Prijsindexcijfers van de gezinsconsumptie () Indexcijfers = ) Incl. conserven en vruchtensap. ) Incl. bosbouw.

106 Italie WestDuitsland Denemarken Ierland Ver. Koninkrijk E.E.G. (negen)

107 . Gemeenschappelijk markt en prijsbeleid {EEG) Groenten en fruit Algemeen Met ingang van januari is de EEG uitgebreid met het Verenigd Koninkrijk en Noordlerland, de Republiek Ierland en het Koninkrijk Denemarken. In principe werden op februari d.a.v. alle in de EEG reeds bestaande markt en prijsbeleidsmaatregelen ook van kracht in die landen. Ter vermijding van te grote schokken echter zal voor een aantal maatregelen de aanpassing meer geleidelijk tot stand komen. Hiervoor wordt een overgangsperiode van in acht genomen. Dit betreft o.a. de aanpassing van de invoerrechten, die enerzijds tegenover de "oude" EEGlanden tot nihil worden afgebroken, anderzijds tegenover derdelanden tot het EEGniveau worden opgebouwd/afgebroken. Interne markt Kwaliteitsnormen De kwaliteitsnormen (kwaliteit, sortering, verpakking en aanduiding) zijn een belangrijk onderdeel van de gemeenschappelijke ordening van de markten voor groenten en fruit, sinds. Er bestaan hoofdklassen, klasse Extra, klasse I en klasse. Deze gelden bij uitvoer uit en invoer in de Gemeenschap en voorts binnen de Gemeenschap in alle fasen van verhandeling tot en met de detailhandel, uitsluitend voor Produkten, die vers aan de consument zullen worden geleverd. Bovendien is, uitsluitend voor het handelsverkeer binnen de Gemeenschap, op ' een bijkomende kwaliteitsklasse III vastgesteld voor bloemkool, tomaten, tafelappelen en peren, perziken, citrusvruchten (uitgezonderd grapefruit) en tafeldruiven en op ' voor sla, krulandijvie en andijvie, uien, witlof, kersen, aardbeien, asperges en komkommers. Op grond van een eis in het toetredingsverdrag van het V.K. werd in december een klasse III voor spruiten toegevoegd aan de spruitennorm, die met ingang van februari van toepassing werd verklaard. Deze bijkomende kwaliteitsklasse, vastgesteld voor een periode van, werd aanvankelijk qua werkingsduur voor de eerstgenoemde reeks produkten gelijetrokken met de tweede groep (tot medio ), terwijl nadien, in verband met de toetreding van landen, de termijn werd verlengd tot ultimo. De klasse III dient bovendien uitdrukkelijk toepasbaar te worden verklaard (momenteel niet toegestaan voor appelen, peren en perziken). Indien toepasbaar geldt de klasse III voor fruitsoorten slechts gedurende bepaalde perioden voor groentensoorten zonder beperkingen. Kwaliteitsindeling EEGgroenten en fruit E I II III E I II III Bloemkool Sla, krulandijvie. andijvie Uien Tomaten Appelpeer Abrikoos Perzik Pruim Spinazie Witlof Doperwt Sla en snijbonen ) x Dx Wortelen Artisjokken Citrus (excl. grape Druif Kers Aardbei Asperges Komkommers Knoflook Sluitkool Spruiten Bleekselderij fruit) ) Momenteel niet toegestaan. In bijzondere omstandigheden kan van de kwaliteitsnormen worden afgeweken, nl.: a. wanneer de marktvoorziening met de genormeerde produkten niet in de consumptieve behoeften kan voorzien, kan van de toepassing ervan voor een beperkte periode worden afgeweken, de normen kunnen worden geschorst; b. wanneer de marktvoorziening de consumptieve behoeften aanzienlijk overtreft, kunnen de bepalingen ten aanzien van de minimummaten/ge wich ten worden gewijzigd, verscherpt. Beide bovengenoemde maatregelen kunnen slechts worden genomen ats de klasse III tevoren of gelijktijdig van toepassing is verklaard (situatie a.) dan wel niet toegestaan is (situatie b.). Voor het Verenigd Koninkrijk en Noordlerlanc! JJ toepassing van de normen op de eigen produktie een overgangsregeling getroffen. Deze houdt in, dat de normen moeten worden toegepast met ingang van februari op bloemkool, tomaten, tafelappelen en peren, abrikozen, perziken, pruimen, druiven, kersen en komkommers, met ingang van februari op artisjokken, asperges, spruiten, bleekselderij, witlof, knoflook en uien en met ingang van februari op bonen, sluitkool, wortelen, sla, krulandijvie, andijvie, doperwt en, spinazie en aardbeien. Producentenverenigingen (Telersverenigingen) De Gemeenschap wenst de oprichting van telersverenigingen te stimuleren. Onder telersverenigingen worden verstaan verenigingen van telers van groenten en fruit, welke ten doel hebben de concentratie van het aanbod, alsmede de regulering van de producentenprijzen te bevorderen.

108 De aangesloten telers zijn dan verplicht hun gehele produktie door middel van deze verenigingen te verkopen. De steunverlening door de lidstaten kan op tweeerlei wijze geschieden: a. gedurende de eerste na oprichting een bijdrage ter dekking beheerskosten (de helft van de aldus verleende steun komt voor financiering uit het Europees Oriëntatie en Garantiefonds voor de Landbouw (afdeling Oriëntatie) in aanmerking); de zogenaamde % regeling; b. gedurende jaren, na vorming van interventiefondsen, leningen verstrekken voor gedeeltelijke dekking van de marktinterventiekosten (deze steunmaatregel komt niet voor communautaire financiering in aanmerking}. Voor Nederland is de onder a. genoemde steunverlening onder bepaalde voorwaarden toepasbaar in het geval van fusie van fruitveilingen (appel en peer). Een belangrijke bijkomende voorwaarde is de eis, dat een zeker percentage van de aanvoer gepoold moet worden. /nterventiebeteid. Marktinterventiebeleid door producentenverenigingen (telersverenigingen) autonoom gevoerd door handhaving van een EEGbodemprijsniveau en aan de markt onttrekken van de produkten, die op of boven dit niveau niet worden verkocht. Interventiesteun kan worden verleend voor onverkochte (doorgedraaide) interventteprodukten. De interventiesteun (die voor klassen Extra en I gelijk is aan die voor klasse II) uit het Europese Landbouwfonds zal in dat geval maximaal % bedragen van de door de telersvereniging (veilingen) uitbetaalde vergoedingen. Onder bepaalde omstandigheden, rekening houdende met de kenmerken van de markt en het betrokken produkt kan een bodemprijs op een hoger niveau dan dat bedoeld is in de vorige alinea worden toegestaan. In dat geval echter zal de interventiesteun uit het Europese Landbouwfonds niet hoger zijn dan die bedoeld is in de vorige alinea. De door de betrokken telersvereniging betaalde vergoedingen boven dit niveau blijven voor eigen rekening. Deze laatste mogelijkheid geldt sedert het seizoen in Nederland voor tomaten onder glas geteeld en aangevoerd in de periode juninovember.. Overheidsinterventie (beperkt tot de z.g. interventieprodukten) uit te voeren door gemachtigden van de lidstaten in perioden van ernstige crisissituatie op de markt van het betrokken produkt. In deze periode van ernstige crisis worden door deze gemachtigden, tegen een vastgestelde aankoopprijs, produkten uit de markt genomen. Van deze Overheidsinterventie kan aan de lidstaten vrijstelling worden verleend, indien zij bij de toepassing ervan op ernstige moeilijkheden stuiten. In dat geval echter zullen deze lidstaten alle nodige maatregelen dienen te treffen om de oprichting van telersverenigingen te stimuleren, opdat deze de interventie volgens. realiseren. Jaarlijks voor augustus stelt de Raad voor het verkoopseizoen van het daaropvolgende en voor elk der onder de interventieregeling vallende produkten (bloemkool, tomaten, zoete sinaasappelen, mandarijnen, citroenen, tafeldruiven, tafelappelen, tafelperen en perziken (andere dan bloedperziken en nectarinen) een basisprijs en een aankoopprijs vast. Deze prijzen gelden voor de gehele Gemeenschap; zij kunnen variëren naar gelang de perioden van het verkoopseizoen. De interventiebepalingen voor ieder produkt zijn van toepassing voor een (EEG)aanvoerseizoen. De basisprijs wordt vastgesteld op basis van het jarig gemiddelde van de prijzen, die op de representatieve markten binnen de EEG in produktieoverschotgebieden met de laagste prijzen golden (gedurende een bepaalde periode en voor een gedefinieerd produkt), waarbij met name rekening dient te worden gehouden met de noodzaak, dat deze basisprijs bij dient te dragen tot de ondersteuning van het producenteninkomen bij dient te dragen tot stabilisering van de marktprijzen, zonder dat zulks leidt tot de vorming van structurele overschotten, en het belang van de verbruikers mede in aanmerking wordt genomen. De aankoopprijs wordt vastgesteld op een peil, dat ligt tussen % van de basisprijs voor bloemkool en tomaten tussen % van de basisprijs voor appelen en peren tussen % van de basisprijs voor de overige produkten. De EEGbodemprijs is gelijk aan de aankoopprijs, verhoogd met % van de basisprijs. Een ernstige crisissituatie kan ontstaan, wanneer door het ontbreken van interventie door telersverenigingen de marktprijs op opeenvolgende marktdagen daalt beneden het niveau van de aankoopprijs. In dat geval is de betrokken lidstaat, indien niet vrijgesteld, verplicht interventie op basis aankoopprijs toe te passen. De basis, aankoop en bodemprijzen worden in principe nog volgens de hiervoor omschreven waarnemingen en berekening bepaald. Zij worden thans echter gelijk met de prijzen voor de andere landbouwsectoren door de Raad vastgesteld, waarbij de achter het eerste gedachtenstreepje vermelde eis "bijdragen tot ondersteuning van het ondernemersinkomen" een zeer sterk accent heeft gekregen. Dit betekent, dat bij voorbaat rekening wordt gehouden met een bepaalde procentuele verhoging van aankoop en bodemprijzen. De produkten, welke uit de markt zijn genomen, mogen niet vernietigd worden, maar dienen op een der volgende wijzen te worden afgezet: a. voor alle produkten: gratis uitreiking, in verse of verwerkte toestand, aan sociale instellingen en personen in aanmerking komend voor bijstand; gebruik, in verse of verwerkte toestand, voor dierlijke voeding; gratis uitreiking in verse of verwerkte toestand aan schoolkinderen boven de hoeveelheden, die door de schoolkantines plegen te worden gekocht; gebruik voor andere dan voedingsdoeleinden, b. voor appelen, peren en perziken, subsidiair ter bereiding van alcohol van meer dan. c. in Brussel kan worden besloten bepaalde produkten aan de verwerkende industrie te leveren onder voorwaarde dat dit niet leidt tot concurrentiedistorsie. Intern handelsverkeer Reeds per juli werd een volledig vrij handelsverkeer binnen de Gemeenschap voor de groente en fruitsector bereikt. Eerdergenoemde kwaliteitsnormen voor groenten en fruit zijn van toepassing gedurende de gehele verhandeling van producenten tot en met het stadium van de detailhandel (uitgezonderd grondstof voor industriële verwerking en het transport van producent naar resp. aan telersmarkten, sorteer en pakstations, bewaarinrichtingen en tussen deze bestemmingen onderling, noch voor produkten door de producent rechtstreeks verkocht aan de consument voor diens persoonlijke behoeften). Behoudens deze uitzonderingen is controle mogelijk in iedere handelsfase en tijdens het vervoer.

109 Ten einde "uitvoercontrole" bij het intraverkeer in de EEG mogelijk te maken, is per januari het gehele EEGgebied verdeeld in een aantal produktiegebieden. Ten aanzien van de verzending van produkten buiten de produktiegebieden zijn de bestaande besluiten met enkele bepalingen aangevuld. Bedoelde zendingen moeten worden gemeld bij de nationale controledienst {voor Nederland UCB) die de partij controleert en een certificaat afgeeft, dat de partij vergezelt tot aan de plaats van bestemming. tn verband hiermede heeft de Europese Commissie de produktiegebieden omschreven. De Beneluxlanden vormen elk op zich produktiegebied, terwijl Italie, Frankrijk en de Bondsrepubliek Duitsland ieder in een aantal produktiegebieden zijn verdeeld. De nieuw toegetreden landen zijn elk als een produktiegebied in de regeling opgenomen. Aangezien voor de overige EEGlanden de controlewerkzaamheden vergeleken met thans sterk kunnen toenemen, is bepaald, dat de controledienst in plaats van controle ook een bewijs kan afgeven dat de betrokken partij volgens de voorschriften is gemeld. Voor zover de nieuw toegetreden landen voor bepaalde produkten een quotasysteem kenden, werd dit per februari opgeheven. Voor die produkten echter, waarvoor in de EEG een basisprijs is vastgesteld, en waarvoor een aanzienlijk prijsverschil wordt geconstateerd, worden de quota vervangen door een stelsel van heffingen en restituties, dat gelijk met de invoerrechten in een periode van in gelijke etappes zal worden afgebroken. Dit betreft uitsluitend tafelappelen en peren, tomaten en bloemkool. Derhalve zal eerst per het volledig vrije handelsverkeer met deze nieuwe lidstaten worden gerealiseerd. Steunregelingen In werd overeenstemming bereikt over een richtlijn ter verbetering van de landbouwstructuur (Rentesubsidieregeling modernisering bedrijven). Volgens deze richtlijn worden nationaal sectorgewijze regelingen uitgewerkt, waarvan voor ons land momenteel reeds gereed zijn die voor de glastuinbouw en de fruitteelt, terwijl de andere sectoren nog in zullen volgen. Ook in deze nieuwe regelingen is steun bij de aanplant en/of herinplant van appelen, peren en perziken uitdrukkelijk uitgesloten. Invoerbeleid tegenover derde fanden In principe is de invoer uit derde landen geliberaliseerd. Er mogen door de lidstaten geen nieuwe g ren s ma at regelen worden getroffen, dus geen kwantitatieve beperkingen of kalenders. Wel werd toegestaan, dat die lidstaten, die voor onderstaande produkten reeds voor juli kalenders hanteerden, hiermede mochten doorgaan tot januari, mits binnen de door de EEG vastgestelde perioden. Mede in verband met de toetreding van landen werd deze bepaling gewijzigd en werd toegestaan, dat indien men voor januari kalenders hanteerde, hiermede mocht worden doorgegaan tot de Raad op voorstel van de Commissie nadere regelingen voor het invoerbeleid heeft vastgesteld, onder voorwaarde, dat het slechts de vermelde produkten betreft binnen de vermelde perioden (voor sla, krulandijvie en andijvie verlengd met de periode april juni) en er niet een meer beperkend karakter aan wordt gegeven. Produkten Perioden Sla, krulandijvie, andijvie nov. juni snij en s la bonen meloenen tafeldruiven tomaten artisjokken abrikozen juni juli juli mei mrt. juni sept okt. jan. dec. juni juli Indien de EEGmarkt ernstige verstoring ondergaat of dreigt te ondergaan als gevolg van de invoer, dan kunnen in dit handelsverkeer passende maatregelen worden getroffen tot deze verstoring is opgeheven of het gevaar er voor is geweken. Referen tieprijzen Ten einde verstoringen als gevolg van aanbiedingen uit derde landen tegen abnormaal lage prijzen te voorkomen, kent de EEG voor een aantal produkten referentieprijzen, d.i. het door de EEG voor deze produkten gewenste minimum niveau van de invoerprijzen. Deze referentieprijzen worden lijks voor het begin van het verkoopseizoen vastgesteld voor elk van de perioden, waarin dit verkoopseizoen op grond van het prijsverloop kan worden verdeeld. Ze gelden voor de gehele Gemeenschap en worden vastgesteld per produkt of groep van produkten op basis van het jarig rekenkundig gemiddelde van de producentenprijzen voor een gestandaardiseerd produkt op de representatieve markten van de Gemeenschap. Extreme prijswaarden worden buiten beschouwing gelaten. Voorts dient rekening te worden gehouden met de ontwikkeling van de basis en aankoopprijs voor het betreffende produkt. Deze voorwaarde heeft, gezien het gewijzigde beleid voor de basis en aankoopprijzen, een sterker accent gekregen. In februari besliste de Raad van Landbouwministers, dat in verband met de sterk gestegen energiekosten, de referentieprijzen voor kastomaten en komkommers met % extra dienden te worden verhoogd. De gevonden prijs wordt verhoogd met de forfaitaire vervoerskosten, die op het produkt drukken vanaf de produktiegebieden tot de representatieve verbruikersmarkten van de Gemeenschap (deze verhoging wordt niet toegepast bij zoete sinaasappelen en mandarijnen ) ). Referentieprijzen worden thans toegepast ten aanzien van tafelappelen en peren, perziken, pruimen, kersen, tafeldruiven, sinaasappelen, mandarijnen ), citroenen, tomaten (kas en vollegrond) en komkommers. Kastomaten en komkommers zijn m.i.v. aan de lijst toegevoegd op verzoek van Nederland. Invoerprijzen Ten einde marktverstoring als gevolg van de invoer van bovengenoemde produkten te kunnen constateren, wordt door de lidstaten op elke marktdag en voor elke herkomst de invoerprijs waargenomen op de meest representatieve markten van de Gemeenschap en worden deze gegevens ter kennis gebracht aan de Commissie. De geconstateerde prijzen dienen representatief te zijn om de ingevoerde hoeveelheid d.i. ten minste % van de totale ) Met inbegrip van satsuma's, clémentines, temgerines en soortgelijke hybriden.

110 verhandelde hoeveelheid te vertegenwoordigen. Normaliter wordt uitgegaan van de prijzen voor klasse I. Omvat deze klasse echter niet % van de invoer, dan worden de gegevens aangevuld met de ongewijzigde prijzen voor klasse II tot %. Ontbreekt klasse I geheel, dan wordt uitgegaan van de prijzen voor klasse II, zo nodig met een aanpassingscoefficient als hiertoe op grond van de kwalitatieve kenmerken wordt besloten. In dat geval wordt de coefficient toegepast na aftrek van de douanerechten (zie hierna). Als invoerprijs van een produkt van een bepaalde herkomst geldt de laagste representatieve prijs of het gemiddelde van de laagste representatieve prijzen voor ten minste % van de totale invoer in de EEG van die herkomst verminderd met: de invoerrechten; de eventuele compenserende heffing; andere invoerbelastingen van invloed op de prijs. Bovendien worden ten aanzien van zomerperen in de periode juli augustus, voor tomaten, komkommers, tafeldruiven en perziken tevens de prijzen van de communautaire produkten in aanmerking genomen als de invoer van aanzienlijke betekenis is, doch de op de representatieve markten verhandelde invoer hiermede niet in overeenstemming is. Wordt nu gedurende opeenvolgende marktdagen geconstateerd, dat het rekenkundig gemiddelde van de geconstateerde invoerpijzen ten minste, r.e. ligt beneden de geldende referentieprijs, dan wordt een heffing opgelegd ter grootte van dit verschil voor die bepaalde herkomst(en). De waarnemingen worden voortgezet en kunnen leiden tot wijziging (alsde op opeenvolgende marktdagen geconstateerde prijzen meer dan R.E. afwijken) c.q. intrekking (als de op opeenvolgende marktdagen geconstateerde prijzen gelijk of hoger zijn dan de referentieprijs dan wel op opeenvolgende marktdagen ontbreken) van de heffing. Preferenties Aan een aantal derde landen, belangrijke leveranciers van de EEG, zijn preferenties verleend in de vorm van verlaagde invoerrechten. In bepaalde gevallen echter, onder voorwaarde, dat, indien voor deze produkten referentieprijzen gelden,de invoerprijzen niet lager mogen zijn dan een zeker niveau. Wordt dit niveau onderschreden, dan wordt de preferentie geschorst, waarna het hiervoor genoemde referentieprijssysteem in werking kan treden. Bij prijsherstel wordt dan in omgekeerde volgorde de heffing afgeschaft en vervolgens de schorsing op de preferentie weer opgeheven. Vrijwaringsmaatregeten Geldt het Referentieprijssysteem slechts voor een beperkt aantal met name genoemde produkten, vrijwa rings maat regelen kunnen in het handelsverkeer met derde landen worden toegepast indien de markt van de Gemeenschap voor een of meer groenten of fruitsoorten, vallende onder de groenten en fruitverordening, ernstig worden verstoord of dreigt te worden verstoord als gevolg van invoer of uitvoer of indien de interventies voor bloemkool, tomaten, tafeldruiven, perziken of tafelappelen en peren van aanzienlijke omvang zijn. Passende vrijwaringsmaatregelen zijn steeds van tijdelijke aard en worden op voorstel van de Commissie door de Raad getroffen, hetzij op grond van een verzoek van een der lidstaten, hetzij op eigen initiatief van de Commissie. (Uitgezonderd zijn tafelappelen en peren van overzee). Als passende maatregelen gelden: opschorting van de in of uitvoer; verplichting tot consignatie van heffing bij uitvoer; borgstelling van het bedrag der heffingen. Uitvoerbeleid In de mate, nodig om een economisch belangrijke uitvoer van de EEG te handhaven, kan het verschil tussen de (lagere) prijzen in de internationale handel en die in de Gemeenschap worden overbrugd door een restitutie bij de uitvoer. Bij de vaststelling van het restitutiebedrag voor enig produkt, geldig voor de gehele Gemeenschap, dient rekening te worden gehouden met: de prijzen in de Gemeenschap; de prijzen in de internationale handel; de beschikbare hoeveelheden; de laagste afzet en vervoerskosten; het economisch aspect van de beoogde uitvoer. Sierteelt Op juli werd de gemeenschappelijke ordening van de markten (ver. EEG. nr /)in deze sector tot stand gebracht. De regeling heeft betrekking op de produkten van hoofdstuk van het gemeenschappelijk douanetarief en omvat een stelsel van kwaliteitsnormen en de regeling van het handelsverkeer. Kwaliteitsnormen (ver. / bloembollen; ver. / snijbloemen en snijgroen) Deze hebben betrekking op: a. bloembollen, knollen en wortelstokken (in rusttoestand) binnen de Gemeenschap in de detailhandel, bij export naar derdelanden in de groothandel. De normen omvatten minimum kwaliteitseisen (geen klasseindeling), een sortering naar grootte op basis van minimum maat en/of g root te klasse, presentatie en aanduidingsvoorschriften. De bepalingen betreffende de verkoop van soorten narcissen in kleinverpakking werden bij ver. / geregeld. In de loop van worden kleine herzieningen verwacht van de bepalingen betreffende leliebollen en snijgroen. b. verse snijbloemen en vers snijgroen in de groothandel binnen de Gemeenschap en bij invoer uit en uitvoer naar derdelanden. De bepalingen betreffen de verkoop van soorten narcissen in kleinverpakking werden bij ver. / geregeld. In de loop van worden kleine herzieningen verwacht van de bepalingen betreffende leliebollen en snijgroen. Ten aanzien van kwaliteitseisen voor snijbloemen worden klasse I en II onderscheiden, voor produkten van klasse I staat de mogelijkheid open voor de benaming "Extra". Voorts zijn er voorschriften betreffende sortering (naar lengte), verpakking, presentatie en aanduiding: voor mimosa bestaan bijzondere bepalingen. De kwaliteitsnormen voor snijgroen bevatten kwaliteitseisen en aanduidingsvoorschriften (voor asparagussn ij groen zijn bovendien nog bijzondere bepalingen vastgesteld).