Werkstuk Geschiedenis Aletta Jacobs

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Werkstuk Geschiedenis Aletta Jacobs"

Transcriptie

1 Werkstuk Geschiedenis Aletta Jacobs Werkstuk door een scholier 5697 woorden 15 april ,3 30 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Miniprofielwerkstuk Geschiedenis Aletta Jacobs Gemaakt door: Brigitte Jozien V5a Inhoudsopgave Inleiding blz. 3 Positie van de vrouwen in de vroegmoderne tijd blz. 4 Eerste feministische golf blz. 6 Positie van de vrouwen in de 2e helft van de 20e eeuw blz. 8 De situatie tegenwoordig blz. 11 Conclusie blz. 14 Bronnen Blz. 15 Feministen streden voor het gebruik van voorbehoedsmiddelen. Op dit plaatje is duidelijk te zien dat ze streden voor de pil. Inleiding Aletta Jacobs is een inspiratiebron voor veel vrouwen en is erg belangrijk geweest voor het feminisme. Wij bewonderen haar in wat ze heeft bereikt en wat ze heeft betekend voor alle vrouwen. Wij hebben Aletta Jacobs altijd al een bijzonder en belangrijk persoon gevonden in de geschiedenis en wilden graag meer over haar te weten komen. Het leek ons dan interessant om te onderzoeken welke invloed Aletta Jacobs heeft gehad op het dagelijks leven van nu. Wij zijn immers ook vrouwen. In de tekst zijn schuingedrukte stukken tekst te vinden, deze stukken hebben we zelf geschreven en bestaan grotendeels uit onze mening. Alle andere stukken tekst zijn afkomstig uit bronnen, natuurlijk wel in onze eigen woorden verteld. De bronnen zijn te vinden via de voetnoten onder aan de bladzijde. Met behulp van vier deelvragen willen wij antwoord geven op onze hoofdvraag. Het antwoord op de hoofdvraag is tevens onze conclusie. Deze vragen staan hier onder vermeld. Hoofdvraag Pagina 1 van 11

2 Welke invloed heeft Aletta Jacobs gehad op de manier waarop mensen nu samenleven en hoe verliep deze ontwikkeling? Hypothese Aletta Jacobs heeft volgens ons veel invloed gehad op de manier waarop we nu samenleven. Ze heeft de positie van vrouwen heel erg veranderd. Vrouwen hebben nu veel meer rechten en zijn niet meer onderworpen aan de man. Aletta Jacobs was de eerste vrouwelijke studente die ook werkelijk afstudeerde. Ze werd arts en heeft ook gevochten voor het vrouwelijk kiesrecht. Ze heeft ook een feministische partij opgericht die streed naar gelijke rechten voor de vrouw. Als je kijkt naar de rolverdeling van nu en 100 jaar geleden, zie je een groot verschil. Dit is dankzij Aletta Jacobs op gang gezet. Waarschijnlijk had die ontwikkeling zonder Aletta Jacobs ook plaatsgevonden, alleen dan veel later en langzamer. Deelvragen 1. Hoe was de positie van de vrouwen in de samenleving tijdens de vroegmoderne tijd? 2. Hoe verliep de eerste feministische golf en wat was de bijdrage van Aletta Jacobs? 3. Hoe was de situatie van vrouwen ten opzichte van mannen in de 2e helft van de 20e eeuw? 4. Hoe is de situatie tegenwoordig en aan welke aspecten kun je de bijdrage van Aletta Jacobs herkennen? Hoe was de positie van de vrouwen in de samenleving tijdens de vroegmoderne tijd? De huisindustrie werd vervangen door de fabrieksindustrie. Er kwam een steeds grotere scheiding tussen werk en privé. Er kwamen bij de middenklasse fatsoen normen dat vrouwen thuis voor haar kinderen en het huishouden moesten zorgen. Betaalde arbeid was zelfs verboden. Dit betekende dus dat vrouwen geen geld meer konden verdienen voor het gezinsinkomen. Ze konden alleen nog maar thuis het huishouden doen en voor de kinderen zorgen. Vrouwen uit de hoge burgerij gingen zich vervelen. De huishoudelijke taken werden meestal al verricht door dienstboden. Ook de verzorging van de kinderen ging uit naar kindermeisjes dus de vrouwen hadden bijna niets te doen thuis. Voor veel vrouwen leidde dit tot een saai en eenzaam bestaan. Voor ongehuwde vrouwen betekende het dat ze afhankelijk waren van financiële steun van hun familie. Want het kon ook echt niet voor een ongehuwde vrouw dat zij haar eigen onderhoud moest voorzien. De familie zorgde voor haar onderhoud tot dat ze de perfecte huwelijks kandidaat had gevonden. De taken van de vrouw waren vroeger dus het verzorgen van het huishouden, haar kinderen en haar man. Het moederschap gold als het hoogst bereikbare in een vrouwenleven. Werken was iets om zich heel erg voor te schamen voor vrouwen. Het dagelijks leven van de vrouw bestond uit het poetsen en boenen om en rond het huis. Vrouwen schudden de bedden op, deden de was, kochten boodschappen en kookten de maaltijden. De rolverdeling was dat de man was voor het geld zorgde en de vrouw voor het huishouden. Daar werd een meisje in opgevoed en wist ook niet anders. De meeste meisjes hadden bijna geen school carrière en een universitaire Een chaotisch huishouden in de vroegmoderne tijd opleiding was alleen voor jongens. Vrouwen werden dus eigenlijk in het onderwijs gediscrimineerd. Mannen gingen naar de Hogere Burgerschool. Daar leerde ze wiskunde, natuurkunde en boekhouden. Vakken om later hard te werken als kostwinnaar. Vrouwen stopten na de lagere school meestal al, maar sommige vrouwen gingen naar de Middelbare Meisjes school. Dat was een opleiding als voorbereiding op een goed huwelijk. Ze leerde daar handwerken, musiceren en converseren. Als vrouwen van die school af kwamen gingen ze zich dus Pagina 2 van 11

3 voorbereiden op hun huwelijk. Ze mochten niet werken, het was dus erg saai om alleen maar thuis te moeten zitten. De meeste huishoudelijke taken werden zelfs overgenomen door een dienstbode en de kinderen werden verzorgd door een kindermeisje. In de vroegmoderne tijd was er voor vrouwen de wet handelsonbekwaam. Dat betekent dat ze geen burger rechten hadden. De man had volledige controle over de vrouw. Hij had controle over haar inkomsten, bezittingen, kinderen en had zeggenschap over het bezit van de vrouw. Hij beheerde haar rekening, dus kon alles doen met haar geld wat hij wilde. Vrouwen mochten geen contracten ondertekenen, bankrekeningen openen, auto kopen of elk andere wettelijke handeling zonder toestemming van hun man. Een beperkt deel van de bevolking mocht maar stemmen. Dit waren mannen die genoeg belasting betaalden. Het mannenkiesrecht werd steeds verder uitgebreid en na een tijd kwam er zelfs algemeen kiesrecht voor mannen. Vrouwen waren nog steeds uitgesloten voor alle politieke rechten. Ze mochten niet eens stemmen, laat staan zelf een politieke partij oprichten. In de vroeg moderne tijd was er ook een wet dat de vrouw gehoorzaamheid was verschuldigd aan haar echtgenoot. Volgens het christendom moest de man zijn vrouw niet behandelen als een ondergeschikte maar leidden in de christelijke liefde. Het was bijna onmogelijk voor een vrouw om te scheiden. Ze kon alleen scheiden als haar man een minnares had en had meegenomen naar de woning. Dit gebeurde natuurlijk zelden, dat de vrouw haar man betrapte in haar eigen huis. Vrouwen werden vroeger vaak gedwongen tot seks. Mannen hadden alle macht in het huwelijk dus werd er van de vrouwen gewoon verwacht dat ze zich gehoorzaamde aan de man. Er werd dus verwacht dat ze gewoon mee deden als de man er zin in had, ook al was het tegen haar eigen zin in. Als vrouwen wel in opstand kwamen tegen hun man werden ze geslagen. Vrouwen mishandeling was dus eigenlijk heel gewoon in de vroegmoderne tijd. Vrouwen werden dus in super veel opzichten achter gesteld. Dat slaat natuurlijk helemaal nergens op. Vrouwen zijn niks minder dan mannen in deze tijd, maar toen werd er een heel groot onderscheid gemaakt. Vrouwen mochten geen opleiding volgen en ook niet werken. Ze hadden dus eigenlijk niks te doen en voelde zich eenzaam. Vrouwen werden geïnspireerd door filosofen en meer vrouwen wilden niet meer worden gedomineerd door mannen. Ze vonden het niet kunnen dat er geen gelijke rechten waren voor mannen en vrouwen en dat het niet eerlijk was dat er verschillen waren. Vrouwen gingen zich afvragen waarom de vrijheid, gelijke rechten en het recht op ontplooiing niet op hun van toepassing was. In de vroeg moderne tijd werden vrouwen dus heel erg achtergesteld en hadden een achtergestelde positie in de samenleving. Hoe verliep de eerste feministische golf en wat was de bijdrage van Aletta Jacobs? De eerste feministische golf was de periode van 1870 tot Voor deze tijd van feministische veranderingen was voor een meisje alleen van belang dat ze goede manieren had en kon handwerken, musiceren en converseren. Zo zou ze er voor zorgen dat haar echtgenoot zich niet zou vervelen met haar als ze thuis voor de haard zaten. Het ontstaan van de feministische golf heeft een aantal oorzaken. Deze oorzaken vormen de eerste fase van de eerste feministische golf, het begin. Hieronder worden deze oorzaken verder uitgewerkt. Een van de belangrijkste oorzaak was de verveling waarmee vrouwen moesten leven. Vrouwen mochten Pagina 3 van 11

4 niet werken, de meest huishoudelijke taken werden verricht door dienstboden en de verzorging van de kinderen werd meestal gedaan door kindermeisjes. Ongehuwde vrouwen wachten doelloos op een man die misschien nooit zou komen. Ze gingen wel uit en legden bezoekjes af, maar ze hadden geen serieuze bezigheid. Nervositeit en lichamelijke kwaaltjes waren het gevolg van dit niets doen. Vrouwen begonnen dit zelf ook te beseffen en er ontstond een groep feministen die vond dat werk en opleiding belangrijk was voor ongehuwde vrouwen. Zodra deze vrouwen gingen trouwen, was het vanzelfsprekend dat ze stopte met werken en voor het huishouden gingen zorgen. Ook wilden vrouwen de verschillen in het onderwijs tussen jongens en meisjes wegwerken. Voor meisjes die uit de arbeidersklasse kwamen was de lagere school het hoogste wat ze konden bereiken. Sommige meisjes uit de middenklasse gingen naar de Middelbare Meisjes School en meisjes uit de hogere burgerij kregen privéonderwijs. Op deze scholen kregen ze geen echte vakken, maar het was meer een voorbereiding op een goed huwelijk. Ze leerden er bijvoorbeeld handwerken, musiceren, koken enz. Jongens daarentegen kregen op de HBS les in moderne vakken als wiskunde, natuurkunde en boekhouden. Met behulp van het democratiseringsproces begonnen vrouwen zich te realiseren dat zij ook recht hadden op kiesrecht. Het kiesrecht begon met de rijke mannen, omdat zij veel belasting betaalden kregen ze kiesrecht. Na een tijdje gingen de burgermannen zich afvragen waarom alleen de rijke mannen kiesrecht hadden. Dit was toch niet eerlijk? Zo kregen op een gegeven moment alle mannen kiesrecht. Op een gegeven moment gingen ook vrouwen beseffen dat ze op het gebied van politieke rechten en rechtspositie een grote achterstand hadden. Om deze achterstand weg te werken, was het nodig dat de vrouwen ook invloed konden uitoefenen op de politiek. Vrouwen wilden stemrecht. Bovendien waren er vrouwen die niet verschilde van de man in het opzichte van wettelijke bepalingen en belastingverplichtingen. Zij zagen dit zelf ook en snapte niet waarom zij dan geen kiesrecht hadden en mannen wel. Deze drie oorzaken laten zien wat feministische vrouwen wilden tijdens de eerste feministische golf. Ze wilden dat werk en opleiding mogelijk werd voor de ongehuwde vrouw, ze wilden dat meisjes hetzelfde onderwijs als jongens kregen en ze wilden stemrecht voor alle vrouwen. Natuurlijk verwachtten ze niet dat ze dit zomaar zouden krijgen, ze gingen ervoor strijden. Dit strijden, is de tweede fase in het verloop van de eerste feministische golf. Een belangrijk persoon in deze strijd was Aletta Jacobs. Zij was die eerste die actie maakte van de wil naar werk en opleiding. Aletta was het eerste meisje die naar de HBS en naar de universiteit ging. Dit ging niet moeiteloos, voordat ze werd toegelaten naar de universiteit moest ze een brief schrijven naar de ministerpresident, toen der tijd Thorbecke. In 1870 werd ze officieel toegelaten en ze werd het eerste meisje dat de universiteit succesvol afrondde. Toen andere vrouwen dit zagen, begonnen ze rond 1900 haar voorbeeld te volgen. Dit zorgde ervoor dat er in 1920 al duizend meisjes op de HBS zaten. Ook steeds meer burgerdames gingen werken. Wel in alleen typische vrouwenberoepen, zoals verpleegster en onderwijzeres. En zodra vrouwen gingen trouwen, stopten ze met werken. Aletta was ook een zeer belangrijk persoon in de strijd naar vrouwenkiesrecht. In 1883 eiste zij kiesrecht voor vrouwen. Ze vond dat zij ook het recht had op kiesrecht, omdat zij ook aan de wettelijke bepalingen en belastingverplichtingen voldeed. Dit werd helaas geweigerd. Tegenstanders van het vrouwen kiesrecht vonden dat vrouwen te zwak en emotioneel waren om objectief oordelen te vellen. Ook zeiden ze dat mannen prima in staat waren de behoeftes van vrouwen te behartigen. Pagina 4 van 11

5 In 1894 was Aletta medeoprichtster van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht. Deze vereniging bevorderde de strijd naar het kiesrecht enorm. Waarschijnlijk was het kiesrecht voor vrouwen zonder deze vereniging er ook wel gekomen, maar het proces werd een stuk versneld door o.a. Aletta Jacobs Het symbool van de en deze vereniging. Uiteindelijk behaalde deze stroming succes. Vereeniging voor In 1917 kregen vrouwen passief kiesrecht en konden ze tot Vrouwenkiesrecht volksvertegenwoordiger worden gekozen. Aletta nam hier geen genoegen mee en ging door met strijden, tot ze in 1919 haar doel bereikte. Vrouwen kregen actief kiesrecht en mochten boven 23 jaar stemmen. Het succes wat het feminisme heeft behaald kun je zien als de derde fase van het verloop van de eerste feministische golf. Na het strijden, behalen ze hun doel. Je kunt zien dat de naam Aletta Jacobs in het stuk hierboven bijna onmisbaar is. De bijdrage die Aletta Jacobs heeft geleverd in de emancipatie strijd van vrouwen is groot. Ze was een groot voorbeeld voor veel vrouwen en ze heeft een belangrijke partij opgericht die er zeker voor heeft gezorgd dat het kiesrecht van vrouwen een feit is geworden. Zonder Aletta Jacobs zou dit hele proces van emancipatie veel langzamer zijn gegaan. Het had waarschijnlijk wel plaatsgevonden, want Aletta was niet de enige vrouw die emancipatie wilde. Maar wij vrouwen mogen trots zijn op haar, op een vrouw die wel durft uit te komen voor onze rechten. Ik heb echt respect voor haar en ze is een belangrijke en onvergetelijke vrouw in onze geschiedenis. Hoe was de situatie van vrouwen ten opzichte van mannen in de 2e helft van de 20e eeuw? De eerste feministische golf ontstond rond 1870 en eindigde rond Voor de eerste feministische golf hadden de vrouwen veel minder rechten dan mannen en minder vrijheid. Voor de rijke burgerij waren er normen dat vrouwen niet mochten werken. Ze hielden zich bezig met het verzorgen van het huishouden, kinderen en haar man. Ongehuwde vrouwen mochten zelfs niet werken, haar familie zorgde voor financiële zekerheid tot ze een perfecte huwelijks kandidaat had gevonden. Vrouwen konden na het basis onderwijs niet verder leren. De rijke meisjes gingen naar de middelbare meisjes school, een opleiding als voorbereiding op een goed huwelijk. Maar werken mochten vrouwen niet. Als ze het zich konden permitteren namen ze ook mensen in dienst. Hun leven werd eenzaam en saai. Mannen hadden veel meer rechten dan vrouwen, zoals het recht op kiesrecht. Mannen die genoeg belasting betaalden kregen kiesrecht, later kwam er zelfs algemeen kiesrecht voor mannen. Maar vrouwen kregen nooit kiesrechten. In de eerste feministische golf streden vrouwen er dus voor dat: - Vrouwen ook mochten werken - Vrouwen ook opleidingen mochten volgen - Vrouwen kiesrecht kregen Vrouwen ontdekten dat ze werden achtergesteld op het gebied van onderwijs, politieke rechten en rechtspositie. Ze wilden hier wat aan doen, en om dat te bereiken moesten ze invloed kunnen uitoefenen op de politiek. Vrouwen hadden geen stemrecht, daar moest dus verandering in komen. Zo ontstond de kiesrecht strijd. Aletta Jacobs had hier een belangrijke rol in. Ze was de eerste vrouwelijke student op de HBS en vervulde haar droom door arts te worden. Hoewel ze voldeed aan de belastingplicht, mocht ze nog steeds niet stemmen. Ze was een mede oprichtster van de vereeniging van het vrouwenkiesrecht. Samen met vrouwen vanuit het hele land streed zij voor gelijk kiesrecht. Dit lukte in 1919, en in 1922 gingen vrouwen voor het eerst naar de stembus. Pagina 5 van 11

6 In de eerste feministische golf kregen vrouwen veel voor elkaar. Waar ze voor streden maakten ze waar. Aletta Jacobs was een voorbeeld voor veel meiden. Ze was het eerste meisje die ging studeren en dankzij haar volgden er veel meer. Meer meiden gingen studeren of gingen naar een vervolg opleiding. Dankzij haar en nog meer vrouwen die lid waren van de vereeniging van vrouwenkiesrecht is het ook gelukt kiesrecht te krijgen voor vrouwen. Vrouwen kregen meer te zeggen in de politiek. Ze kwamen eindelijk een stukje dichter bij gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Vrouwen en mannen werden steeds meer gelijk aan elkaar. Doordat veel meer vrouwen een opleiding volgden, werden ze steeds slimmer. Dat was de oorzaak van de tweede feministische golf (tussen 1965 en 1985). Vrouwen kwamen erachter dat goed opgeleide vrouwen die trouwden en kinderen kregen, als nog thuis zaten terwijl hun man carrière maakte. Er waren ondertussen nog maar 16 % van de vrouwen die betaald werk deden. Er was geen kinderopvang, dus als vrouwen kinderen kregen moesten ze dus eigenlijk gelijk stoppen met werken. Vrouwen verdiende ook veel minder dan mannen. Op school kregen vrouwen nog steeds slechter les dan mannen. Vrouwen hoefden toch geen carrière maken omdat ze toch wel een keer zouden trouwen. Er kwamen dus nieuwe strijdpunten in vergelijking met de eerste feministische golf. In de tweede feministische golf werd er gestreden voor: - Kinderopvang - Legalisering van abortus - Gelijke carrière kansen In 1968 werd de actie groep Man Vrouw Maatschappij opgericht. Het was een emancipatie beweging van zowel vrouwen als mannen, die streden voor de emancipatie van vrouwelijke waarden. De actiegroep streed voor betere opleiding kansen, kinderopvang en abortus, dé drie punten van de tweede feministische golf. De actiegroep kreeg heel snel super veel leden en werd radicaler na de komst van de Dolle Mina s. De Dolle Mina s was een linkse, radicale feministische actiegroep. Ze trokken aandacht door allerlei grote publiekacties. De eerste actie was het bestormen van het kasteel Nijenrode, die alleen toegankelijk was voor mannelijke studenten. Bij de volgende actie verbrandde ze dameskorsetten. Een paar dagen werden openbare urinoirs dichtgebonden met roze linten, want er waren niet eens openbare toiletten voor vrouwen. Door die eerste paar acties kreeg de groep duizenden leden. Ze streden vooral voor abortus, crèches, gelijke betaling voor gelijk werk en ongehuwde moeders. Veruit de bekendste actie was toen de Dolle Mina s aandacht trokken op een gynaecologen congres. Ze ontblootten hun buik waarop met letters stond geschreven: baas in eigen buik. Dit deden ze voor het recht voor abortus. Ze kregen succes. In 1981 was er de abortus wet. De Dolle Mina s strijden voor legalisering van abortus Dankzij de acties van de Dolle Mina s en de MVM, werd er gewerkt naar allemaal wetten voor vrouwen, zodat ze beetje bij beetje gelijk zouden worden gesteld aan de man. Het jaar 1975 werd uitgeroepen tot het jaar van de vrouw. Er werden allemaal subsidies geven aan organisaties en groepen die voor de gelijkheid van vrouwen streden. In 1975 kwam er de wet Gelijk loon voor mannen en vrouwen. In die wet staat dat mannen en vrouwen een gelijke beloning moeten krijgen voor arbeid van gelijke waarden. Vrouwen werden op de werkvloer dus niet langer achtergesteld. Dankzij het groeiende aantal crèches konden steeds meer vrouwen werken. Dit kwam ook door een van de acties van de Dolle Mina s. Ze hadden een box vol baby s midden op straat gezet om aandacht te trekken dat er meer kinderopvang moest komen. Pagina 6 van 11

7 Dankzij de eerste feministische golf zijn dus veel vrouwen geïnspireerd. Ze zagen dat ze nog steeds niet gelijk waren aan mannen en gingen daar voor strijden. De Dolle Mina s en de Man Vrouw Maatschappij hebben veel bijgedragen aan de emancipatie. Het was eindelijk legaal om abortus te plegen, vrouwen kregen gelijke carrière kansen en er was veel meer opvang. In de 2e helft van de 20e eeuw werd er dus nog steeds gestreden door feministen. Volgens sommige vrouwen was de tweede feministische golf nog niet genoeg. Er is dan misschien wel veel verandert sinds de eerste feministische golf, maar vrouwen staan nog steeds niet helemaal gelijk aan mannen. Wie maakt er schoon thuis? Kookt er elke avond? Zorgt voor de kinderen? In 9 van de 10 gevallen zijn dit nog steeds vrouwen. Daarom zijn er tot vandaag de dag nog vrouwen die blijven strijden totdat er geen verschil meer is tussen mannen en vrouwen. De 2e helft van de 20e eeuw was dus nog lang niet het einde van het feminisme, maar heeft zeker veel bijgedragen voor de gelijkheid van vrouwen. Hoe is de situatie tegenwoordig en aan welke aspecten kun je de bijdrage van Aletta Jacobs herkennen? Eeuwenlang zijn vrouwen op veel gebieden op een andere manier behandeld en beoordeeld dan mannen. Gelukkig is dat tegenwoordig veel minder. Dit hebben we allemaal te danken aan de feministische vrouwen die zich hiertegen hebben verzet. De feministen hebben heel wat bereikt, maar nog steeds is de traditionele rolverdeling niet volledig verdwenen. De resultaten van het feminisme in de 20e eeuw zijn nog duidelijk in het dagelijks leven van nu te herkennen. Als ik over een paar maanden achttien word, mag ik naar de stembus en gaan stemmen. Dit was honderd jaar geleden een bizar idee en was zelfs in de ogen van achttien jarige meisjes grote onzin. De ontwikkeling van vrouwen kiesrecht is een resultaat van het feminisme. Actief en passief kiesrecht voor vrouwen was dan ook een belangrijke doelstelling voor de feministen. Ook is er tegenwoordig het recht op gelijke beloning van gelijk werk voor mannen en vrouwen. Dit betekent dat vrouwen hetzelfde salaris krijgen, als ze hetzelfde werk doen als mannen. Houdt een werknemer zich niet aan dit recht? Dan kan de vrouw hem aanklagen bij de Commissie Gelijke Behandeling, die in Nederland is opgericht in Een ander belangrijk resultaat van de feministen is het recht op toegang tot hoger onderwijs, inclusief universitair onderwijs voor vrouwen. Hierbij moeten we de naam Aletta Jacobs noemen, die op dit gebied een grote bijdrage heeft geleverd. Zij was namelijk het eerste meisje dat afstudeerde aan een universiteit. Vrouwen zijn vandaag de dag ook veel meer betrokken bij allerlei maatschappelijke organisaties, zoals politieke partijen, kerken en besturen. Vroeger waren deze functies allemaal voor mannen bestemd, tegenwoordig worden vrouwen hier veel meer bij betrokken. Het feminisme heeft, in combinatie met de seksuele revolutie, er voor gezorgd dat vrouwen recht hebben op abortus, zwangerschapsverlof en bevallingsverlof. Hierbij komt ook dat de pil in het basis pakket van de verzekering kwam. Voorbehoedsmiddelen zijn sowieso veel gebruikelijker geworden dan vijftig jaar geleden. Andere resultaten van het feminisme zijn: - Verbod op ontslag bij zwangerschap - Strafrechtelijk verbod op verkrachting binnen het huwelijk - Verbeteren van de delictsomschrijving voor verkrachting - Afschaffing van het woord juffrouw of mejuffrouw. - Afschaffing van vrouwelijke uitgangsvormen bij namen van beroepen Pagina 7 van 11

8 Hieruit blijkt wel dat de situatie voor de vrouw in de afgelopen honderd jaar verbazingwekkend verbeterd is. Vrouwen staan niet meer standaard achter het aanrecht, de was te doen, de kinderen te verzorgen, het huishouden te doen en schoon te maken. Dat vrouwen minder tijd besteden aan het huishouden is grotendeels ook een gevolg van de komst van elektrische hulpmiddelen, zoals de wasmachine en de stofzuiger. Ook hebben vrouwen tegenwoordig goede carrièrekansen en het realiseren van het begrip huisman komt steeds vaker voor. De toename van het aantal kinderopvangcentra is ook een teken van de veranderde situatie van de vrouw. Vroeger was het meer dan normaal dat vrouwen stopte met werken zodra ze kinderen kregen of gingen trouwen, nu is dat heel anders. De meeste vrouwen met kinderen werken gewoon. Ze werken vaak wel parttime, waardoor ze het huishouden daarnaast ook nog kunnen doen. Tegenwoordig is het zelfs zo, dat vrouwen gemiddeld een hoger intellectueel niveau hebben dan mannen. Er gaan nu zelfs meer vrouwen dan mannen naar de universiteit. Een ander voorbeeld waaraan je de bijdrage van het feminisme hedendaags goed kan herkennen, is het versoepelen van de echtscheiding. In het begin en midden 20e eeuw was een echtscheiding iets wat niet tot nauwelijks voorkwam. Het idee alleen al, was belachelijk. Tegenwoordig is het de normaalste zaak van de wereld, zelfs één op de drie huwelijken strandt in een echtscheiding. Steeds meer vrouwelijke studenten op universiteiten. Op deze afbeelding zijn allemaal vrouwelijke studenten te zien. Tóch is de traditionele rolverdeling van de man en de vrouw niet volledig uit de maatschappij verdwenen. Een actueel voorbeeld hierbij is het programma Baby te Huur. In dit programma gaan jonge stelletjes drie weken samenwonen om te kijken hoe dat is. Ook krijgen ze een baby, die niet van hen is, om te zien hoe het nou eigenlijk is om volwassen te zijn. Ik zelf kijk dit programma ook wel eens en wat mij altijd opvalt is dat de rolverdeling van man en vrouw zelfs bij deze jonge stelletjes nog aanwezig is. Jongens houden zich vooral bezig met de playstation, de stereo-installatie en het regelen van de financiën, terwijl het meisje liever samen een boodschappenlijstje maakt, de baby voorleest of wil praten over de plek van de bank. Dit is maar een klein voorbeeld van de nog bestaande rolverdeling van man en vrouw. Vrouwen lopen ook op andere gebieden nog steeds achter. Nog steeds bestaat er de traditionele keuze van studie of beroep. Er bestaan nog steeds typisch vrouwenberoepen. Ook wordt van meisjes verwacht dat ze minder goed zijn in exacte vakken. Dit is een vooroordeel dat lastig uit de wereld te helpen is. Vaak sturen docenten op middelbare scholen ook de keuze voor een vakkenpakket van meisjes. Nog een voorbeeld is de traditionele keuze bij de opvoeding van de kinderen. In de meeste gevallen binnen een huwelijk gaat de vrouw zodra ze kinderen krijgt parttime werken of soms zelfs helemaal stoppen met werken. Dat dit juist de vrouw is die haar carrière op een lager pitje moet zetten, komt vaak doordat de vrouw minder verdient dan de man. Het is dus nog steeds gebruikelijk dat de vrouw voor de kinderen zorgt en het huishouden grotendeels doet. Dit is ook te zien in bijvoorbeeld de reclame van schoonmaakmiddelen en schoonmaakapparatuur die volledig gericht is op vrouwen. Wat mij zelf ook altijd opvalt is de eisen die gesteld worden aan het uiterlijk van vrouwen. Van vrouwen wordt verwacht dat ze er altijd perfect uitzien en zich goed verzorgen. Bij mannen is dit minder, zij hoeven niet zo n moeite te doen voor hun uiterlijk. Dit is een gewoonte die al heel lang bestaat. Dit bovenstaande stuk geeft een beeld van de situatie tegenwoordig als je kijkt naar de rolverdeling van man en vrouw. Waaraan kan men nou de bijdrage van Aletta Jacobs herkennen? Deze is vooral te zien in de belangrijkste resultaten van het feminisme, namelijk actief en passief kiesrecht voor vrouwen en het Pagina 8 van 11

9 recht op toegang tot hoger onderwijs. Deze twee ontwikkelingen zijn op gang gezet door Aletta Jacobs. Zij was namelijk het eerste meisje dat naar de HBS ging en die een diploma haalde op een universiteit. Ook was zij de eerste vrouwelijke arts in Nederland. Deze acties van haar hebben ervoor gezorgd dat er rond 1920 al duizend meisjes op de HBS zaten. Dit was ook de aanleiding voor het recht op toegang tot hoger onderwijs voor vrouwen. Van dit recht maken vrijwel alle meisjes tegenwoordig gebruik, sterker nog, tegenwoordig is er een leerplicht voor kinderen vanaf vijf tot zestien jaar. Misschien staat men hier niet bij stil, maar dit hebben we dus allemaal gedeeltelijk te danken aan Aletta Jacobs. Dat vrouwen steeds meer gingen werken, was ook gedeeltelijk een gevolg van de acties van Aletta Jacobs. Doordat meisjes vanwege haar steeds vaker naar de HBS gingen, wilden ook steeds meer meisjes/vrouwen werken. Dat vrouwen tegenwoordig steeds meer deel uit maken van de arbeidsmarkt is dus onder andere een aspect waarbij men de bijdrage van Aletta Jacobs kunt herkennen. Ook heeft Aletta Jacobs een grote rol gespeeld in de strijd naar het kiesrecht voor vrouwen. Zij was namelijk een medeoprichtster van de vereeniging voor vrouwenkiesrecht. Deze vereeniging heeft er mede voor gezorgd dat actief vrouwenkiesrecht in Steeds meer vrouwen gaan 1919 een feit werd. Tegenwoordig is het recht op werken. Women in Business kiesrecht voor vrouwen een gewoonte, er is niemand verwijst hiernaar. die er nog van opkijkt.de feministen die na Aletta Jacobs doorstreden voor de vrouwen, hebben weer vele andere dingen bereikt. Al deze resultaten samen vormen onze samenleving van nu. Ik denk dat Aletta Jacobs op alle andere resultaten van feministen ook op de en of andere manier invloed heeft gehad. Ze was natuurlijk wel een van de eerste vrouwen die écht op durfde te komen voor haar rechten, er serieus actie van maakte en als belangrijkste ook echt haar doelen bereikten. Andere feministen zagen dit toch als een soort van voorbeeld of aanzet, waardoor zij ook hun stem lieten horen. Welke invloed heeft Aletta Jacobs gehad op de manier waarop mensen nu samenleven en hoe verliep deze ontwikkeling? Als men de rol van de vrouw in de vroegmoderne tijd vergelijkt met de rol van de vrouw tegenwoordig is er in de loop der jaren veel veranderd. In de vroegmoderne tijd waren het huishouden, de zorg voor de kinderen en haar man tevreden stellen de taken van de vrouw. Meisjes gingen naar school om zich voor te bereiden op het huwelijk, ze kregen geen serieuze vakken, omdat ze toch zouden gaan trouwen. In het begin van de 20e eeuw veranderde dit dankzij Aletta Jacobs. Aletta liet niet over zich heen lopen en deed er alles aan om gelijk behandeld te worden als mannen op het gebied van onderwijs. Zij was het eerste meisje dat naar de HBS ging en een universitaire studie succesvol afrondde. Dit was een belangrijke omkeer in de geschiedenis. Veel vrouwen volgde haar voorbeeld en dit zorgde ervoor dat het verschil tussen mannen en vrouwen kleiner werd. Als Aletta Jacobs nooit een brief naar Thorbecke had gestuurd, was ze niet toegelaten op de universiteit. Wie had er dan actie ondernomen? Weinig vrouwen durfden voor zichzelf op te komen, zoals Aletta dat deed. Zonder Aletta zouden vrouwen op een gegeven moment ook wel voor zichzelf op zijn gekomen en toegelaten worden op universiteiten en de HBS, maar waarschijnlijk een stuk later. Wij denken dus dat Aletta heel belangrijk is geweest voor de gelijke rechten van vrouwen op het gebied van onderwijs. Ook tijdens de eerste feministische golf speelde Aletta een belangrijke rol. Als eerste vrouwelijke arts voldeed Aletta aan de wettelijke bepalingen en belastingverplichtingen en had dus volgens de wet recht Pagina 9 van 11

10 op kiesrecht. Ze werd lid van de Vereeniging voor vrouwenkiesrecht en streed met vrouwen vanuit het hele land voor kiesrecht voor vrouwen. Aletta Jacobs speelde dus ook bij de kiesrechtstrijd een belangrijke rol. Het kiesrecht wat wij, meisjes van achttien, nu hebben, is dus mede dankzij Aletta Jacobs. Aletta Jacobs was ook een groot voorbeeld voor de feministen die na haar dood nog steeds streden voor de vrouwelijke rechten. We zijn er ook achter gekomen dat de rolverdeling van man en vrouw nog steeds aanwezig is in de samenleving. Mannen en vrouwen zijn nog steeds niet volledig gelijk aan elkaar, want vrouwen doen nog steeds vooral typisch vrouwenberoepen en zijn meer actief in het huishouden dan mannen. Bronnen De bron is semibetrouwbaar. Op wikipedia kan iedereen zelf informatie op de site zetten, maar deze informatie wordt wel gecontroleerd. We geloven dat deze bron wel betrouwbaar is, we hebben namelijk op andere sites dezelfde informatie gevonden. Deze bron is populairwetenschappelijk, want iedereen kan er informatie op zetten. We hebben de bron gebruikt om informatie op te zoeken over de eerste feministische golf. Deze bron is wel betrouwbaar, want de informatie is van de officiële geschiedenis site overgenomen. Deze bron is populairwetenschappelijk, het is door een schrijver geschreven en niet door een wetenschapper. We hebben de bron gebruikt om informatie op te zoeken over de eerste feministische golf en de kiesrechtstrijd. We weten niet of deze bron betrouwbaar is, maar we denken van wel. De informatie op deze site kwam namelijk redelijk overeen met de informatie van de andere sites en onze eigen kennis. Deze bron is ook populairwetenschappelijk, omdat het geschreven is door schrijvers en niet door een professor. We hebben deze bron gebruikt voor de informatie over de handelingsonbekwaam wet. Deze bron is volgens ons betrouwbaar, omdat het tekst uit een archief is. De bron is wel populairwetenschappelijk, want het is geschreven door een schrijver. Van deze site hebben we informatie gevonden voor ongehuwde vrouwen voor de eerste feministische golf. Deze site vinden wij betrouwbaar, omdat het van een krant is. Ook is de informatie hetzelfde als die uit andere bronnen over dit onderwerp. De bron is populairwetenschappelijk. Dit onderwerp is de handelingsonbekwaam wet. Deze bron is afkomstig uit een archief, dus we denken dat deze bron betrouwbaar is. De bron is populairwetenschappelijk. We hebben deze bron gebruikt voor de informatie over kiesrecht. We denken dat deze bron wel betrouwbaar is, omdat het dezelfde informatie bevat als een andere bron over hetzelfde onderwerp. Deze bron is populairwetenschappelijk. Het onderwerp van de bron is Aletta Jacobs en haar invloed op het kiesrecht van de vrouwen. Daarover hebben we dus informatie uit deze bron gehaald. Pagina 10 van 11

11 Deze bron is volgens ons betrouwbaar, omdat de tekst afkomstig is van de officiële site van het instituut voor vrouwengeschiedenis. Deze bron is ook populairwetenschappelijk. We hebben uit deze bron informatie gehaald over de Dolle Mina s. In het werkstuk vertellen we een aantal acties van de Dolle Mina s die op de site staan vermeld. Deze bron is semibetrouwbaar, omdat op deze site informatie kan worden gezet door iedereen. Gelukkig wordt deze informatie wel gecontroleerd, wat het weer wat meer betrouwbaar maakt. De bron is populairwetenschappelijk, net zoals de andere bron van wikipedia. Deze bron hebben we gebruikt voor informatie over de resultaten van het feminisme en de nog bestaande achterstanden van de vrouw in de maatschappij. Deze bron is weer van wikipedia en dus semibetrouwbaar. Wel hebben we ervaart dat de informatie op deze site overeenkwam met informatie over Aletta Jacobs op andere sites. Deze bron is dus ook populairwetenschappelijk. De bron hebben we gebruikt om informatie op te zoeken over Aletta Jacobs. Literatuurlijst - Geugten T. van der, e.a. (2008). Geschiedeniswerklplaats Samen leven, Groningen/Houten Pagina 11 van 11

Praktische opdracht Geschiedenis Rolverdeling in het gezin

Praktische opdracht Geschiedenis Rolverdeling in het gezin Praktische opdracht Geschiedenis Rolverdeling in het gezin Praktische-opdracht door een scholier 2111 woorden 7 februari 2003 7,7 39 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding: Dit hoofdstuk gaat over

Nadere informatie

Spreekbeurt Nederlands De Dolle Mina's

Spreekbeurt Nederlands De Dolle Mina's Spreekbeurt Nederlands De Dolle Mina's Spreekbeurt door een scholier 2144 woorden 6 februari 2006 7,1 71 keer beoordeeld Vak Nederlands De naam Dolle Mina klinkt je vast niet onbekend in de oren. De Dolle

Nadere informatie

Stelling Geschiedenis Vrouwenemancipatie

Stelling Geschiedenis Vrouwenemancipatie Stelling Geschiedenis Vrouwenemancipatie Stelling door een scholier 1979 woorden 18 september 2003 6,4 74 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1. De vrouwenemancipatie begon met de strijd voor vrouwenkiesrecht

Nadere informatie

GESCHIEDENIS LES 2 STAP VOOR STAP VOORUIT

GESCHIEDENIS LES 2 STAP VOOR STAP VOORUIT GESCHIEDENIS LES 2 STAP VOOR STAP VOORUIT Wie zei: Het is mijn taak om dit land goed te besturen. Maar al die ministers moeten zich er niet mee bemoeien. 1. koning Willem I 2. koning Willem II 3. koning

Nadere informatie

Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.6 Emancipatie en democratisering. Onderzoeksvraag: Hoe werd de politiek gedemocratiseerd?

Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.6 Emancipatie en democratisering. Onderzoeksvraag: Hoe werd de politiek gedemocratiseerd? Onderzoeksvraag: Hoe werd de politiek gedemocratiseerd? Kenmerkende aspecten: * Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politiek proces. * De opkomst van

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis De huisvrouw

Werkstuk Geschiedenis De huisvrouw Werkstuk Geschiedenis De huisvrouw Werkstuk door een scholier 2598 woorden 16 jaar geleden 7,3 20 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Voorwoord. Nu is een vrouw die achtergesteld wordt in Nederland bijna

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6 Samenvatting door M. 804 woorden 17 juni 2013 5,5 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Bronnen Samenvatting geschiedenis Hoofdstuk 6 Burgers en stoommachines,

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Vrouwen emancipatie

Werkstuk Geschiedenis Vrouwen emancipatie Werkstuk Geschiedenis Vrouwen emancipatie Werkstuk door een scholier 3810 woorden 8 juni 2008 6,1 41 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding De opdracht voor dit werkstuk is om een verandering rond

Nadere informatie

Werkstuk Levensbeschouwing Relaties

Werkstuk Levensbeschouwing Relaties Werkstuk Levensbeschouwing Relaties Werkstuk door een scholier 2503 woorden 3 maart 2008 6,6 10 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing 1 Wie versiert wie? De jongen het meisje? Andersom? Of kan het beide?

Nadere informatie

Praktische opdracht Maatschappijleer Vrouwenemancipatie

Praktische opdracht Maatschappijleer Vrouwenemancipatie Praktische opdracht Maatschappijleer Vrouwen Praktische-opdracht door een scholier 2125 woorden 20 juni 2005 5,6 17 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Wat vrouwen is. Emancipatie is: 1. Vrijlating, vrijverklaring,

Nadere informatie

KIEZEN VOOR WERK: HANDLEIDING

KIEZEN VOOR WERK: HANDLEIDING CASUS: AMINA Alle vrijheid die ik in Turkije had verdwijnt. Ik voelde me opgesloten en depressief. Toen ik mijn man leerde kennen ben ik misschien te veel van dingen uitgegaan en heb ik te weinig gevraagd.

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis De huisvrouw

Praktische opdracht Geschiedenis De huisvrouw Praktische opdracht Geschiedenis De huisvrouw Praktische-opdracht door een scholier 2502 woorden 13 april 2001 7,9 56 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Dit werkstuk gaat over het meest belangrijke

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2009 - I

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2009 - I Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. Staatsinrichting van Nederland Gebruik bron 1 en 2. 1p 1 De twee bronnen hebben te maken met de constitutionele monarchie. Welke

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis De huisvrouw

Praktische opdracht Geschiedenis De huisvrouw Praktische opdracht Geschiedenis De huisvrouw Praktische-opdracht door een scholier 1682 woorden 15 april 2001 6,4 28 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Stappenplan Stap 1:Welk begrip wil je definiëren?

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Nederland in de 19e eeuw

Werkstuk Geschiedenis Nederland in de 19e eeuw Werkstuk Geschiedenis Nederland in de 19e eeuw Werkstuk door een scholier 2435 woorden 22 januari 2005 6 108 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud: Hoofdvragen: 1: Wat veranderde er in de 19e Eeuw met

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis Aletta Jacobs

Praktische opdracht Geschiedenis Aletta Jacobs Praktische opdracht Geschiedenis Aletta Jacobs Praktische-opdracht door een scholier 2308 woorden 15 februari 2004 6,4 80 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Bij het horen van de naam Aletta Jacobs,

Nadere informatie

TWEEDE FEMINISTISCHE GOLF: EEN HISTORISCH ONDERZOEK

TWEEDE FEMINISTISCHE GOLF: EEN HISTORISCH ONDERZOEK VROUWENEMANCIPATIE Naam :............... TWEEDE FEMINISTISCHE GOLF: EEN HISTORISCH ONDERZOEK Klas: Nr. : Datum : Vak: geschiedenis SCORE: / De zogenaamde eerste feministische golf speelde zich af aan het

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis Feminisme in 20e eeuw

Praktische opdracht Geschiedenis Feminisme in 20e eeuw Praktische opdracht Geschiedenis Feminisme in 20e eeuw Praktische-opdracht door een scholier 4150 woorden 29 mei 2007 6,5 38 keer beoordeeld Vak Geschiedenis INLEIDING In het begin van de periode werd

Nadere informatie

Spreekbeurt Nederlands Tienermoeders

Spreekbeurt Nederlands Tienermoeders Spreekbeurt Nederlands Tienermoeders Spreekbeurt door een scholier 1944 woorden 21 maart 2004 7,6 247 keer beoordeeld Vak Nederlands Spreekbeurt: Tienermoeders Inleiding: (Verhaal vertellen over iemand

Nadere informatie

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Module 5

Samenvatting Geschiedenis Module 5 Samenvatting Geschiedenis Module 5 Samenvatting door een scholier 1332 woorden 26 maart 2006 10 1 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis module 5 Hoofdstuk 1 1918, Troelstra wilde een revolutie

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis 51 een nieuw koninkrijk - 52 liberale revolutie gelijkheid voor iedereen

Samenvatting Geschiedenis 51 een nieuw koninkrijk - 52 liberale revolutie gelijkheid voor iedereen Samenvatting Geschiedenis 51 een nieuw koninkrijk - 52 liberale revolutie 1848-53 gelijkheid voor iedereen Samenvatting door een scholier 2412 woorden 8 mei 2010 6,4 20 keer beoordeeld Vak Geschiedenis

Nadere informatie

Toetsvragen geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 8 Toetsvragen

Toetsvragen geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 8 Toetsvragen Tijdvak 8 Toetsvragen 1 In Nederland was de eerste belangrijke politieke stroming het liberalisme. Welke politieke doelen wilden liberalen bereiken? A Zij wilden een eenheidsstaat met een grondwet en vrijheid

Nadere informatie

Viering honderd jaar Algemeen Kiesrecht Toespraak door de Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib 17 mei 2019 Ridderzaal

Viering honderd jaar Algemeen Kiesrecht Toespraak door de Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib 17 mei 2019 Ridderzaal Viering honderd jaar Algemeen Kiesrecht Toespraak door de Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib 17 mei 2019 Ridderzaal Dames en heren, In het bijzonder Zijne Majesteit de Koning en Hare Majesteit

Nadere informatie

Werkstuk Levensbeschouwing Feminisme

Werkstuk Levensbeschouwing Feminisme Werkstuk Levensbeschouwing Feminisme Werkstuk door een scholier 3282 woorden 23 februari 2003 6,9 132 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing HOOFDVRAAG Hoe zijn vrouwen in deze positie in de maatschappij

Nadere informatie

Tijd van burgers en stoommachines Emancipatie en democratisering. Onderzoeksvraag: Hoe werd de politiek gedemocratiseerd?

Tijd van burgers en stoommachines Emancipatie en democratisering. Onderzoeksvraag: Hoe werd de politiek gedemocratiseerd? Onderzoeksvraag: Hoe werd de politiek gedemocratiseerd? Kenmerkende aspecten: * Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politiek proces. * De opkomst van

Nadere informatie

Emancipatie EMANCIPATIE

Emancipatie EMANCIPATIE WAT GA JE DOEN? Binnenkort geef je samen met een klasgenoot een presentatie in het. bhet onderwerp van je presentatie is: ONDERWERP: Emancipatie Diamantslijptafel Vervaardiger: Metaalbewerkingsbedrijf

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

4, Aanleiding en achtergronden. 1.2 Stellingen. Stelling 1: Stelling 2: Praktische-opdracht door Een scholier 2474 woorden 2 oktober 2002

4, Aanleiding en achtergronden. 1.2 Stellingen. Stelling 1: Stelling 2: Praktische-opdracht door Een scholier 2474 woorden 2 oktober 2002 Praktische-opdracht door Een scholier 2474 woorden 2 oktober 2002 4,6 28 keer beoordeeld Vak Economie 1. INLEIDING Wij doen ons werkstuk over de moeders op de arbeidsmarkt. Dit leek ons het leukste onderwerp

Nadere informatie

VRAGEN INTERVIEWS. Onderwijs. Religie Kleding. Seksuele revolutie Voeding. Ontspanning & vrije tijd. Mobiliteit

VRAGEN INTERVIEWS. Onderwijs. Religie Kleding. Seksuele revolutie Voeding. Ontspanning & vrije tijd. Mobiliteit Dit is een selectie van jullie vragen. Het is een hele lijst geworden. Dit zijn richtvragen om jullie op weg te helpen. Je hoeft je er niet strikt aan te houden, je kan vragen weglaten of je kan ook iets

Nadere informatie

Aan het eind van het verslag is het de bedoeling dat er een overzichtelijk beeld is ontstaan over homoseksualiteit, vroeger en nu.

Aan het eind van het verslag is het de bedoeling dat er een overzichtelijk beeld is ontstaan over homoseksualiteit, vroeger en nu. Praktische-opdracht door een scholier 2199 woorden 23 april 2001 6,8 83 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Dit verslag gaat over de normen en waarden van homoseksualiteit, die er ca. 1960 waren

Nadere informatie

5,3. Economische en maatschappelijke achtergronden. Werkstuk door een scholier 1464 woorden 11 juli keer beoordeeld.

5,3. Economische en maatschappelijke achtergronden. Werkstuk door een scholier 1464 woorden 11 juli keer beoordeeld. Werkstuk door een scholier 1464 woorden 11 juli 2001 5,3 63 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1. De eerste feministische golf Economische, maatschappelijke, ideologische en politieke ontwikkelingen hebben

Nadere informatie

Hoofdstuk 1. Introductie

Hoofdstuk 1. Introductie Hoofdstuk 1 Introductie Wat kan dit boek voor jou betekenen? Als je dit boek leest, sta je op het punt een enorm succes te maken van je bedrijf. Dat vind ik geweldig cool. Welkom! Mijn naam is Marielle

Nadere informatie

Boekverslag door een scholier 1899 woorden 27 september keer beoordeeld. Eerste uitgave 1997 Nederlands

Boekverslag door een scholier 1899 woorden 27 september keer beoordeeld. Eerste uitgave 1997 Nederlands Boekverslag door een scholier 1899 woorden 27 september 2006 6 13 keer beoordeeld Auteur Genre Caja Cazemier Jeugdboek Eerste uitgave 1997 Vak Nederlands Opdracht 1: 1 Onderwerp: Het onderwerp van het

Nadere informatie

ALETTA JACOBS. de eerste vrouwelijke dokter

ALETTA JACOBS. de eerste vrouwelijke dokter ALETTA JACOBS de eerste vrouwelijke dokter Werkstuk van Amira Yehya uit groep 6A, april 2013 V O O R W O O R D Mijn werkstuk gaat over Aletta Jacobs. Zij was het eerste Nederlandse meisje dat mocht studeren

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Staatsinrichting van Nederland

Samenvatting Geschiedenis Staatsinrichting van Nederland Samenvatting Geschiedenis Staatsinrichting van Nederland Samenvatting door M. 1255 woorden 6 mei 2015 5,8 23 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Geschiedenis Staatsinrichting van Nederland Grondwet

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme

Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk door een scholier 1970 woorden 12 oktober 2005 6,7 72 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Hoe beschrijven en verklaren we

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Module 2: Gezin en samenleving

Samenvatting Geschiedenis Module 2: Gezin en samenleving Samenvatting Geschiedenis Module 2: Gezin en samenleving Samenvatting door een scholier 1475 woorden 9 juni 2007 5,6 6 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1. In Nederland kennen we op dit moment veel verschillende

Nadere informatie

Opdracht behorend bij les Schrijf een goede betogende brief bij geschiedenis

Opdracht behorend bij les Schrijf een goede betogende brief bij geschiedenis Opdracht behorend bij les Schrijf een goede betogende brief bij geschiedenis Werk in tweetallen. Hieronder staan steeds drie fragmenten uit de inleiding, het middenstuk en het slot van betogende brieven

Nadere informatie

Boekverslag Nederlands Echte mannen eten geen kaas door Maria Mosterd

Boekverslag Nederlands Echte mannen eten geen kaas door Maria Mosterd Boekverslag Nederlands Echte mannen eten geen kaas door Maria Mosterd Boekverslag door een scholier 2639 woorden 13 januari 2010 7 27 keer beoordeeld Auteur Genre Maria Mosterd Biografie Eerste uitgave

Nadere informatie

Puzzel Historische ontwikkelingen parlementair stelsel

Puzzel Historische ontwikkelingen parlementair stelsel Puzzel Historische ontwikkelingen parlementair stelsel Korte omschrijving Tijdens deze werkvorm spelen leerlingen kwartet, waarbij de kaarten over historische ontwikkelingen en veranderingen van ons parlementaire

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Staatsinrichting Begrippen

Samenvatting Geschiedenis Staatsinrichting Begrippen Samenvatting Geschiedenis Staatsinrichting Be Samenvatting door een scholier 1664 woorden 17 september 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Staatsinrichting is het bestuur van een staat of land. Thorbecke

Nadere informatie

Werkstuk Levensbeschouwing Relaties

Werkstuk Levensbeschouwing Relaties Werkstuk Levensbeschouwing Relaties Werkstuk door een scholier 2076 woorden 6 juni 2003 5,8 68 keer beoordeeld Vak Methode Levensbeschouwing Standpunt Er zijn verschillende soorten relaties. Zo heb je

Nadere informatie

Boekopdracht 2 Love, Simon gemaakt door Lise Visschedijk 4G2 LOVE, SIMON GESCHREVEN DOOR BECKY ALBERTAL GEMAAKT DOOR LISE VISSCHEDIJK

Boekopdracht 2 Love, Simon gemaakt door Lise Visschedijk 4G2 LOVE, SIMON GESCHREVEN DOOR BECKY ALBERTAL GEMAAKT DOOR LISE VISSCHEDIJK LOVE, SIMON GESCHREVEN DOOR BECKY ALBERTAL GEMAAKT DOOR LISE VISSCHEDIJK Helemaal links zie je Becky Albertalli. OPDRACHT 1 De titel van het boek is Love, Simon en het boek is geschreven door Beckey Albertalli.

Nadere informatie

Moeders voor Moeders

Moeders voor Moeders Moeders voor Moeders Nu jullie weten dat ik zwanger ben, wil ik hier zeker vaker op terug gaan komen. Jullie hebben mijn verhaal kunnen lezen over de moeite die ik heb moeten doen om zwanger te worden.

Nadere informatie

Ted van Lieshout Floor van de Ven, H3G, Uitgeveri Plaats Jaar uitgave en druk Aantal bladzijdes Genre Inhoudsopgave Samenvatting

Ted van Lieshout Floor van de Ven, H3G, Uitgeveri Plaats Jaar uitgave en druk Aantal bladzijdes Genre Inhoudsopgave Samenvatting Boekverslag door F. 1662 woorden 8 juni 2016 7 7 keer beoordeeld Auteur Ted van Lieshout Genre Psychologische roman, Jeugdboek Eerste uitgave 1996 Vak Nederlands Gebr. Ted van Lieshout Floor van de Ven,

Nadere informatie

Wat zijn de oorzaken en gevolgen van het afschaffen van de kinderarbeid in Nederland?

Wat zijn de oorzaken en gevolgen van het afschaffen van de kinderarbeid in Nederland? Werkstuk door een scholier 2392 woorden 16 februari 2010 6,5 63 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Werkstuk Wij hebben voor het onderwerp kinderarbeid en de parlementaire samenleving gekozen omdat dit onderwerp

Nadere informatie

Theorieboek. Knuffel. Mensen zijn afhankelijk van elkaar, want de mens is een sociaal dier dat het liefst in

Theorieboek. Knuffel. Mensen zijn afhankelijk van elkaar, want de mens is een sociaal dier dat het liefst in 4c Relatie 1 Wat is een relatie? Wanneer je deze vraag aan een aantal verschillende mensen stelt dan zullen zij allen een antwoord geven. Want wat een relatie precies is, is voor ieder persoon verschillend.

Nadere informatie

GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB

GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB Examen VMBO-KB 2006 tijdvak 2 dinsdag 20 juni 9.00 11.00 uur GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB Gebruik het bronnenboekje. Dit examen bestaat uit 36 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 52 punten

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Oude Grieken. Politiek 4,4. Werkstuk door een scholier 2360 woorden 26 oktober keer beoordeeld.

Werkstuk Geschiedenis Oude Grieken. Politiek 4,4. Werkstuk door een scholier 2360 woorden 26 oktober keer beoordeeld. Werkstuk Geschiedenis Oude Grieken Werkstuk door een scholier 2360 woorden 26 oktober 2017 4,4 17 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Politiek De eerste bestuursvorm in Athene was de monarchie. Dat betekent

Nadere informatie

Les 1: Kinderarbeid. Bedelende jongen

Les 1: Kinderarbeid. Bedelende jongen Les 1: Kinderarbeid Les 1: Kinderarbeid Het fenomeen kinderarbeid Kinderarbeid bestaat al net zolang als de mensheid bestaat. In de prehistorie gingen kinderen vaak mee op jacht of hielpen ze bij het verzamelen

Nadere informatie

TIJD OM TE WERKEN Internationale Vrouwendag 8 maart 2014

TIJD OM TE WERKEN Internationale Vrouwendag 8 maart 2014 TIJD OM TE WERKEN Internationale Vrouwendag 8 maart 2014 TIJD OM TE WERKEN Vandaag is het Internationale Vrouwendag. Een dag die ooit begon op 8 maart 1908 met een massale staking van Amerikaanse vrouwen

Nadere informatie

Profielwerkstuk Geschiedenis Feminisme

Profielwerkstuk Geschiedenis Feminisme Profielwerkstuk Geschiedenis Feminisme Profielwerkstuk door een scholier 3279 woorden 12 april 2001 7,3 229 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding "Het enige recht van een vrouw is het aanrecht", wordt

Nadere informatie

Een Berbers dorp. Mijn zussen en ik mochten van mijn vader naar school. Meestal mochten alleen jongens naar school.

Een Berbers dorp. Mijn zussen en ik mochten van mijn vader naar school. Meestal mochten alleen jongens naar school. Een Berbers dorp Ik ben geboren en opgegroeid in het noorden van Marokko. In een buitenwijk van de stad Nador. Iedereen kent elkaar en altijd kun je bij de mensen binnenlopen. Als er feest is, viert het

Nadere informatie

Protest in de jaren 60 vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Protest in de jaren 60 vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 06 September 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62193 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis De geschiedenis van het gezin

Werkstuk Geschiedenis De geschiedenis van het gezin Werkstuk Geschiedenis De geschiedenis van het gezin Werkstuk door een scholier 2026 woorden 11 februari 2004 5,5 14 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De geschiedenis van het gezin 1500-1950 Inhoudsopgave:

Nadere informatie

Betoog Geschiedenis De bevrijde mens

Betoog Geschiedenis De bevrijde mens Betoog Geschiedenis De bevrijde mens Betoog door A. 2502 woorden 12 november 2012 5,5 5 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden De bevrijde mens Een man staat bij de receptie van het

Nadere informatie

SEXTING Bravenewbooks

SEXTING Bravenewbooks SEXTING Bravenewbooks 2014 1 Re Pristinus 2 SEXTING Tineke was het mooiste meisje van de klas. Ze lag op haar roze bed in een overwegend roze tienerkamer. Ze twijfelde. Tineke hinkte op twee gedachten.

Nadere informatie

Boekverslag Nederlands Meisje van Mars door Anna Woltz

Boekverslag Nederlands Meisje van Mars door Anna Woltz Boekverslag Nederlands Meisje van Mars door Anna Woltz Boekverslag door Teiner 1617 woorden 5 maart 2013 5,5 21 keer beoordeeld Auteur Anna Woltz Eerste uitgave 2011 Vak Nederlands Zakelijke gegevens Naam

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis Het gezin in de 19e eeuw

Praktische opdracht Geschiedenis Het gezin in de 19e eeuw Praktische opdracht Geschiedenis Het gezin in de 19e eeuw Praktische-opdracht door een scholier 3837 woorden 30 mei 2001 6,4 261 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De Rolverdeling in het gezin in de 19e

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma

Verkiezingsprogramma Verkiezingsprogramma Op 15 maart zijn er weer verkiezingen. Iedereen mag kiezen op welke politieke partij hij of zij stemt. We kiezen dan de partijen die vier jaar lang samen bepalen wat er gebeurt. En

Nadere informatie

Burgers en Stoommachines. Tot 1:20

Burgers en Stoommachines. Tot 1:20 Burgers en Stoommachines Tot 1:20 Wat gaan we leren? 1. Welke gevolgen de technische uitvindingen hadden. 2. Wat er in de grondwet van 1848 stond. 3. Welke groepen minder rechten hadden dan andere groepen.

Nadere informatie

Lia (21) is klaar met krassen en wil taboe doorbreken - Samenle...

Lia (21) is klaar met krassen en wil taboe doorbreken - Samenle... ! Lia (21) is klaar met krassen en wil taboe doorbreken 04/01/19 om 07:15 Bijgewerkt op 14/02/19 om 11:09 Redactie KW (//kw.be/auteurs/redactie-kw-11.html) Lia is 12 als ze begint met zichzelf te snijden.

Nadere informatie

Inleiding Ik ga onderzoeken wat het begrip huisvrouw betekende / betekent. Dit ga ik doen voor vier periodes:

Inleiding Ik ga onderzoeken wat het begrip huisvrouw betekende / betekent. Dit ga ik doen voor vier periodes: Werkstuk door een scholier 2627 woorden 21 april 2001 7 43 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Ik ga onderzoeken wat het begrip huisvrouw betekende / betekent. Dit ga ik doen voor vier periodes:

Nadere informatie

Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat

Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat 7.1 Onze democratie Tekst 1: Wie is de baas in Nederland? Nederland is een democratie. Dat betekent: de bevolking is de baas. Maar je kunt niet 16,7 miljoen bazen

Nadere informatie

Aantekening Geschiedenis Industrialisering

Aantekening Geschiedenis Industrialisering Aantekening Geschiedenis Industrialisering Aantekening door een scholier 898 woorden 16 maart 2016 5,7 9 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks James watt: Deed in 1784 een belangrijke uitvinding.

Nadere informatie

Elke miskraam is anders (deel 2)

Elke miskraam is anders (deel 2) Elke miskraam is anders (deel 2) Eindelijk zijn we twee weken verder en heb ik inmiddels de ingreep gehad waar ik op zat te wachten. In de tussen tijd dacht ik eerst dat ik nu wel schoon zou zijn, maar

Nadere informatie

Extra: Aletta Jacobs hv123. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/79606

Extra: Aletta Jacobs hv123. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/79606 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 september 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/79606 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Nederlands kiesrecht ( )

Werkstuk Geschiedenis Nederlands kiesrecht ( ) Werkstuk Geschiedenis Nederlands kiesrecht (18) Werkstuk door een scholier 2624 woorden 19 mei 2003 5,7 223 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding In dit werkstuk wil ik een overzicht presenteren van

Nadere informatie

Werkstuk Verzorging Kindermishandeling

Werkstuk Verzorging Kindermishandeling Werkstuk Verzorging Kindermishandeling Werkstuk door een scholier 2457 woorden 9 april 2007 6,5 170 keer beoordeeld Vak Verzorging Inleiding Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik het erg interessant vind

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Het feminisme in Nederland

Werkstuk Geschiedenis Het feminisme in Nederland Werkstuk Geschiedenis Het feminisme in Nederl Werkstuk door een scholier 2660 woorden 17 april 2000 5,8 141 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Van vrouwen werd vroeger verwacht dat ze huisvrouw

Nadere informatie

Praktische opdracht Biologie Siamese Tweelingen

Praktische opdracht Biologie Siamese Tweelingen Praktische opdracht Biologie Siamese Tweelingen Praktische-opdracht door een scholier 1672 woorden 19 september 2003 7,2 111 keer beoordeeld Vak Biologie Inhoudsopgave Voorwoord Hoofdstuk 1: Hoe ontstaan

Nadere informatie

Boekverslag Frans Le barbier de Seville door Pierre- Augustin Caron de Beaumarchais

Boekverslag Frans Le barbier de Seville door Pierre- Augustin Caron de Beaumarchais Boekverslag Frans Le barbier de Seville door Pierre- Augustin Caron de Beaumarchais Boekverslag door een scholier 1799 woorden 30 december 2002 6,2 23 keer beoordeeld Auteur Pierre-Augustin Caron de Beaumarchais

Nadere informatie

BLADZIJDE Ik werd op mijn achttiende jaar moeder van mijn dochter Irem Lourens. Irem kwam al vroeg in de pubertijd en ik raakte lichtelijk in paniek.

BLADZIJDE Ik werd op mijn achttiende jaar moeder van mijn dochter Irem Lourens. Irem kwam al vroeg in de pubertijd en ik raakte lichtelijk in paniek. BLADZIJDE Ik werd op mijn achttiende jaar moeder van mijn dochter Irem Lourens. Irem kwam al vroeg in de pubertijd en ik raakte lichtelijk in paniek. De gedachten alleen al dat mijn kleine meid seks zou

Nadere informatie

Uit huis gaan van jongeren

Uit huis gaan van jongeren Arie de Graaf en Suzanne Loozen Jaarlijks verlaten bijna een kwart miljoen jongeren het ouderlijk huis. Een klein deel van hen is al vóór de achttiende verjaardag uit huis gegaan. De meeste jongeren gaan

Nadere informatie

Praktische opdracht Levensbeschouwing PKN Godsdienst

Praktische opdracht Levensbeschouwing PKN Godsdienst Praktische opdracht Levensbeschouwing PKN G Praktische-opdracht door een scholier 2195 woorden 21 januari 2005 7,4 73 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing 2. Probleemstelling en de deelvragen We hebben

Nadere informatie

Opdracht Levensbeschouwing Goed en kwaad

Opdracht Levensbeschouwing Goed en kwaad Opdracht Levensbeschouwing Goed en kwaad Opdracht door een scholier 2131 woorden 11 januari 2007 6,6 35 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Opdracht 1 Kaïn & Abel. Vraag 1: Denk jij dat er meer slechte

Nadere informatie

Waarom dat is een van de meest gestelde vragen door mensen die een graffito(iemand die graffiti spuit) ziet het is meestal om de volgende redenen:

Waarom dat is een van de meest gestelde vragen door mensen die een graffito(iemand die graffiti spuit) ziet het is meestal om de volgende redenen: Werkstuk door een scholier 1661 woorden 10 juni 2003 6,4 453 keer beoordeeld Vak CKV inhoud Hoofdstuk 1: Inleiding. Hoofdstuk 2: Wie en waarom doen mensen aan graffiti. Hoofdstuk 3: Waar en hoe is het

Nadere informatie

5,7. Werkstuk door een scholier 2162 woorden 23 januari keer beoordeeld. Geschiedenis. Voorwoord

5,7. Werkstuk door een scholier 2162 woorden 23 januari keer beoordeeld. Geschiedenis. Voorwoord Werkstuk Geschiedenis Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen het communistisch systeem in de Sovjet-Unie en het westers parlementairdemocratisch systeem in de VS? Werkstuk door een scholier 2162

Nadere informatie

Boekverslag Nederlands Zwarte bergen door Karin Hilterman

Boekverslag Nederlands Zwarte bergen door Karin Hilterman Boekverslag Nederlands Zwarte bergen door Karin Hilterman Boekverslag door een scholier 1818 woorden 17 januari 2005 7,2 43 keer beoordeeld Auteur Genre Karin Hilterman Jeugdboek Eerste uitgave 2004 Vak

Nadere informatie

Praktische opdracht Maatschappijleer Partij kiezen

Praktische opdracht Maatschappijleer Partij kiezen Praktische opdracht Maatschappijleer Partij ki Praktische-opdracht door een scholier 2029 woorden 27 maart 2005 4,8 6 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer vde Praktische Opdracht van Maatschappijleer.

Nadere informatie

MONUMENTEN IN AMSTERDAM

MONUMENTEN IN AMSTERDAM MONUMENTEN IN AMSTERDAM ondek de monumenten in de stad Project van het Amsterdams 4 en 5 mei comité Tijdelijk monument voor actiegroep Dolle Mina uit 2009. Hier tussen de Westermarkt en de Keizersgracht,

Nadere informatie

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE Naam:... Klas:... Stap : Wat Kan ik? Voor welke vakken haal(de) je de hoogste cijfers op school? Aardrijkskunde Algemene natuurwetenschappen Bewegen, sport en maatschappij

Nadere informatie

Werkelijk hemels: na ruim 20 jaar

Werkelijk hemels: na ruim 20 jaar Succes verhaal - Stoppen met haren uittrekken Werkelijk hemels: na ruim 20 jaar knokken tegen Trichotillomanie eindelijk bevrijd van gewoonte tot haren uittrekken!!!! Al ruim 20 jaar lang had ik last van

Nadere informatie

2. Wat is de hoofdvraag? Hoe zijn de arbeidsomstandigheden in de kleding- en schoenenindustrie in landen die aan Nederland leveren?

2. Wat is de hoofdvraag? Hoe zijn de arbeidsomstandigheden in de kleding- en schoenenindustrie in landen die aan Nederland leveren? Werkstuk door een scholier 1455 woorden 24 januari 2005 5,9 376 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde 1. Wat is je onderzoeksterrein? schone kleren 2. Wat is de hoofdvraag? Hoe zijn de arbeidsomstandigheden

Nadere informatie

Gezinsreis Erik en Nicole

Gezinsreis Erik en Nicole Gezinsreis Erik en Nicole Het is 2001 als Erik en Nicole gaan trouwen. Ze kennen elkaar al een jaar of zes en zien een gezamenlijke toekomst helemaal zitten. Ze werken allebei fulltime en hebben een fijn

Nadere informatie

Examen VWO. Nederlands. tijdvak 2 dinsdag 23 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een bijlage.

Examen VWO. Nederlands. tijdvak 2 dinsdag 23 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een bijlage. Examen VWO 2009 tijdvak 2 dinsdag 23 juni 13.30-16.30 uur Nederlands Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 19 vragen en een samenvattingsopdracht. Voor dit examen zijn maximaal 50 punten

Nadere informatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker

Nadere informatie

GOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE?

GOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE? Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Veilig Thuis, tel.: 0800 2000 Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een uitgave van JIP Den Haag en Middin.

Nadere informatie

Boekverslag Nederlands Echte mannen eten geen kaas door Maria Mosterd

Boekverslag Nederlands Echte mannen eten geen kaas door Maria Mosterd Boekverslag Nederlands Echte mannen eten geen kaas door Maria Mosterd Boekverslag door M. 1904 woorden 7 april 2013 6,2 5 keer beoordeeld Auteur Genre Maria Mosterd Biografie Eerste uitgave 2008 Vak Methode

Nadere informatie

Woorden en Beelden voor Kinderen

Woorden en Beelden voor Kinderen Woorden en Beelden voor Kinderen Mama en Aaron waren 1 jaar gelukkig samen toen ze een zoontje kregen, Nico. Toen Nico 1,5 jaar was besloten mama en Aaron om niet meer bij elkaar te blijven omdat ze veel

Nadere informatie

Boekverslag Nederlands Vrijen door Haye van der Heyden

Boekverslag Nederlands Vrijen door Haye van der Heyden Boekverslag Nederlands Vrijen door Haye van der Heyden Boekverslag door een scholier 1455 woorden 10 december 2006 5,9 13 keer beoordeeld Auteur Genre Haye van der Heyden Jeugdboek Eerste uitgave 1997

Nadere informatie

Het Betsy Perk Opleidingsfonds is onderdeel van

Het Betsy Perk Opleidingsfonds is onderdeel van o Manouk van Egmond 20 juni 2018 https://www.nrc.nl/nieuws/2018/06/20/een-fonds-vanvrouwen-door-vrouwen-voor-vrouwen-en-niet-voor-mannena1607323#/handelsblad/2018/06/21/%23216 Het Betsy Perk Opleidingsfonds

Nadere informatie

Boekverslag Nederlands De gelukkige huisvrouw

Boekverslag Nederlands De gelukkige huisvrouw Boekverslag Nederlands De gelukkige huisvrouw door Heleen van Royen Boekverslag door een scholier 1550 woorden 15 december 2016 0 keer beoordeeld Auteur Genre Heleen van Royen Psychologische roman Eerste

Nadere informatie

ELSEVIERS HULP BIJ STUDIEKEUZE

ELSEVIERS HULP BIJ STUDIEKEUZE ELSEVIERS HULP BIJ STUDIEKEUZE Naam:... Klas:... STAP : WAT KAN IK? Voor welke vakken haal(de) je de hoogste cijfers op school? Aardrijkskunde Algemene natuurwetenschappen Bewegen, sport en maatschappij

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1

Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 Samenvatting door M. 1184 woorden 8 juni 2013 4 3 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Hoofdstuk 1 De staat kan wetten maken, regels die voor alle

Nadere informatie

Debat: Allemaal naar het stemlokaal

Debat: Allemaal naar het stemlokaal Debat: Allemaal naar het stemlokaal Korte omschrijving werkvorm De leerlingen gaan aan de slag met de ontwikkeling van het stemrecht sinds 1848. Iedere leerling krijgt een kaartje met daarop een historisch

Nadere informatie

Ik heb dit boek gekozen, omdat ik hem kreeg bij de Grote Lijsters vorig jaar. Toen ik de achterkant had gelezen, wilde ik weten hoe het zou aflopen.

Ik heb dit boek gekozen, omdat ik hem kreeg bij de Grote Lijsters vorig jaar. Toen ik de achterkant had gelezen, wilde ik weten hoe het zou aflopen. Boekverslag door een scholier 1942 woorden 16 juni 2007 7 13 keer beoordeeld Auteur Genre Tim Krabbé Psychologische roman Eerste uitgave 2002 Vak Nederlands I Beschrijvingsopdracht. 1. Motivatie van mijn

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door S. 1030 woorden 18 mei 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis samenvatting H2 1: Wetenschappelijke Revolutie 17 e eeuw Kenmerken: Observeren

Nadere informatie