Jaarverslag Productschap Margarine, Vetten en Oliën. Productschap Margarine, Vetten en Oliën

Transcriptie

1 Jaarverslag 2005 Productschap Margarine, Vetten en Oliën Ampèrelaan 4D Postbus GB Rijswijk Nederland Tel.: +31 (0) Fax +31 (0)

2 Voorwoord Voorwoord 5 Hoofdstuk 1 De sector in vogelvlucht Hoofdstuk 1 De sector in vogelvlucht 7 Plantaardig en dierlijk 7 Verwerking van oliezaden 7 Raffinage van oliën en vetten 7 De productie van margarines en halvarines 7 De productie van dierlijke vetten 7 Bijlagen 47 Bijlage 1 Verordeningen en besluiten 47 Bijlage 2 Samenstelling bestuur 48 Bijlage 3 MVO-publicaties 50 Bijlage 4 Afstemming en overleg 52 Hoofdstuk 2 Over het productschap Hoofdstuk 3 Activiteiten en resultaten Productschap Margarine, Vetten en Oliën Inhoudsopgave Hoofdstuk 2 Over het productschap 9 Missie 9 Doelstellingen 9 Kerntaken 10 Bestuur en organisatie 12 Financiering 13 Hoofdstuk 3 Activiteiten en resultaten 15 Voeding en Gezondheid 16 Duurzame ontwikkeling 22 Kwaliteit en Voedselveiligheid 26 Sociale aangelegenheden 32 Handelspolitiek 34 Plantaardige Biotechnologie 38 Dierlijke vetten en veterinaire aangelegenheden 40 Marktonderzoek 42 Voeding en Gezondheid Duurzame ontwikkeling Kwaliteit en Voedselveiligheid Sociale aangelegenheden Handelspolitiek Plantaardige Biotechnologie Dierlijke vetten en veterinaire aangelegenheden Marktonderzoek Bijlagen

3 Voorwoord Het afgelopen jaar heeft het productschap, in nauwe samenspraak met het bedrijfsleven, een toekomstvisie voor de periode opgesteld. In deze visie is een analyse gemaakt van de uitdagingen voor de oliën- en vettenketen en de daaruit voortvloeiende taken voor het productschap in de periode Door onderzoeksbureau Berenschot is een onafhankelijk onderzoek uitgevoerd naar het draagvlak voor de toekomstvisie bij het aangesloten bedrijfsleven. Uit het onderzoek van Berenschot blijkt dat we op grote steun van de bedrijven in de sector kunnen rekenen. Het productschap wordt gezien als een professionele en deskundige organisatie. De serviceverlening wordt uitermate gewaardeerd. De ondernemers in de sector zijn het ook zeer eens met de in de toekomstvisie genoemde prioriteiten. De positieve resultaten uit het draagvlakonderzoek zijn voor ons een grote stimulans om onze toekomstagenda met groot enthousiasme te gaan uitvoeren. Voeding en gezondheid, kwaliteit en voedselveiligheid en duurzame ontwikkeling zijn de speerpunten voor het productschap in de komende jaren. Dit zijn de terreinen waar het productschap een initiërende, stimulerende en coördinerende rol voor de sector wil vervullen. Het zijn ook bij uitstek thema s die passen bij een publiekrechtelijke organisatie omdat hiermee niet alleen het sectormaar ook het maatschappelijk belang wordt gediend. Het afgelopen jaar is het productschap op de bovengenoemde thema s al uitermate actief geweest. Zo is op initiatief van het productschap een manifest opgesteld ter verbetering van de vetzuursamenstelling van onze voeding. Dit manifest is in oktober vorig jaar aangeboden aan Minister Hoogervorst. De minister sprak lovend over het initiatief en over de concrete doelstellingen die in het manifest worden genoemd. Als coördinator van het energiebesparingsconvenant voor de sector doet het ons bijzonder deugd te kunnen melden dat in de periode voor maar liefst 6 miljoen euro aan energie is bespaard in de sector. Met diverse projecten is vanuit het productschap ook concreet invulling gegeven aan versterking van de voedselveiligheidsborging van onze internationale grondstofketens. Meer hierover en over al onze andere activiteiten in op het gebied van voeding en gezondheid, kwaliteit en voedselveiligheid, duurzame ontwikkeling, sociale aangelegenheden, handelspolitiek, biotechnologie, veterinaire aangelegenheden en marktonderzoek vindt u in dit jaarverslag. Wim Oosterhuis voorzitter Jaarverslag MVO 2005 Voorwoord

4 De sector in vogelvlucht Overige EU-landen 36% Verwerking sojabonen in de EU(25) (periode ) Nederland 23% in ton Nederlandse productie van bewerkte plantaardige Vetten en oliën Productie van margarine/halvarine e.d. in de EU(25) (periode ) Overige EU-landen 30% Duitsland 24% 500 Italië 10% Verenigd Koninkrijk Polen 14% Spanje 17% 14% België 11% Polen 11% Bron: Mielke (Oilworld) 2005 en Productschap MVO Bron:Productschap MVO Bron: Mielke (Oilworld) 2005 en Productschap MVO Grafiek 1 Grafiek 2 Grafiek 3 Grafiek 4 Nederland 11% Duitsland 20% Plantaardig en dierlijk De Nederlandse oliën- en vettenketen kent een plantaardige en een dierlijke component. De bedrijven die tot de keten worden gerekend zijn: de verwerkers van oliezaden, de producenten van gesmolten dierlijk vet, de bedrijven die oliën en vetten raffineren en verder bewerken, de margarine- en sauzenproducenten, de oleochemie en de handel in oliezaden, oliën en vetten en daaruit verkregen producten. Productie van ruwe gesmolten dierlijke vetten in de EU(25) (periode ) Nederland 7% Overige EU-landen 29% Frankrijk 11% Duitsland 19% Spanje 13% Bron: Mielke (Oilworld) 2005 en Productschap MVO De Nederlandse oliën- en vettensector is met een productiewaarde van 3 miljard euro een grote speler in de Nederlandse agrosector. Binnen de Europese oliën- en vettensector behoort zij tot de top. Nederland is een van de grootste sojaverwerkers van Europa. De raffinageindustrie is de grootste van Europa. De productie van margarines en halvarines zit qua omvang in de top 5 van Europa. Nederland is de 6e producent van gesmolten dierlijke vetten in Europa. Verwerking van oliezaden Nederland is samen met Duitsland de belangrijkste verwerker van sojabonen in de EU-25. Sojabonen zijn met een aandeel van bijna 50% het belangrijkste product voor de oliezadenverwerking in de EU. Naast sojabonen worden in de EU vooral raapzaad en zonnebloempitten verwerkt tot olie en meel. Nederland behoort met een aandeel van ruim 12% tot de 3 grootste oliezadenverwerkers in de EU, ongeveer gelijk aan Spanje en achter Duitsland (Grafiek 1). Raffinage van oliën en vetten Nederland is de grootste raffinadeur van tropische oliën (met name palmolie) van Europa. Het afgelopen jaar is met de komst van 2 nieuwe fabrieken (K.O.G Edible Oils B.V. en IOI Loders Croklaan B.V.) de verwerkingscapaciteit van palmolie nog aanzienlijk verder uitgebreid. Behalve tropische oliën worden in Nederland ook grote hoeveelheden zaadoliën als sojaolie, raapolie en zonnebloemolie geraffineerd. In totaal neemt Nederland ongeveer een kwart van de EU-raffinage voor zijn rekening. In de grafiek is duidelijk te zien hoe het belang van palmolie de afgelopen 10 jaar is toegenomen, tot bijna 50% van het totale volume in 2005 (Grafiek 2). De productie van margarines en halvarines Nederland behoort met een aandeel van 11% tot de 5 belangrijkste producenten van margarines en halvarines in de EU-25. Ruim de helft van de productie is bestemd voor het buitenland (Grafiek 3). De productie van dierlijke vetten Het Nederlandse aandeel in de EU-productie van dierlijke vetten bedraagt 7%. Nederland is hiermee de 6e producent van gesmolten dierlijke vetten in de EU-25. Dierlijke vetten worden gebruikt in producten voor menselijke consumptie, de diervoederindustie en de technische industrie (oleochemie). De laatste jaren worden dierlijke vetten steeds meer aangewend voor energieopwekking (Grafiek 4). 7 Jaarverslag MVO 2005 De sector in vogelvlucht

5 Over het productschap Het afgelopen jaar heeft het productschap een toekomstvisie opgesteld voor de periode Hierin zijn opnieuw missie, doelstellingen en kerntaken van het productschap geformuleerd. Ook zijn de inhoudelijke prioriteiten en het bestuurlijk en financieel kader voor de komende jaren vastgesteld. Uit onafhankelijk onderzoek van Berenschot blijkt dat er bij de aangesloten bedrijven grote steun is voor het productschap en de uitgezette koers (zie tabel). Hoe beoordeelt u het functioneren van het Productschap Margarine, Vetten en Oliën in algemene zin? percentage Zeer negatief Bron: Berenschot negatief Neutraal Positief Zeer positief Geen mening Niet ingevuld Missie Het Productschap Margarine, Vetten en Oliën is een Doelstellingen De missie van het productschap vertaalt zich in de volgende 4 doelstellingen: Stimuleren van de afzet van de sector Key items: versterken van afzetpositie, positief imago MVO-sector en MVO-producten, stimuleren van innovatieve toepassingen, inspelen op beleids- en maatschappelijke ontwikkelingen. Versterken concurrentiepositie van de sector Key items: waarborgen van een vrije grondstofvoorziening, energiebesparing, praktisch uitvoerbare wetgeving, ketentransparantie. Bevorderen maatschappelijk verantwoord schappelijke issues die spelen in en rond de oliën- en vettensector, samenwerking met werkgevers- en werknemersorganisaties op terreinen waar het productschap een ondersteunende rol op het gebied van de factor arbeid kan vervullen en, indien wenselijk, uitbouwen. Inkadering algemeen belang In de Wet op de Bedrijfsorganisatie is bepaald dat een productschap de belangen van de ondernemingen en de in die ondernemingen werkzame personen behartigt publiekrechtelijke instantie. Dit betekent dat het product- ondernemen in de sector schap activiteiten ontplooit die in het belang van de keten Key items: zelfregulering t.a.v. verbetering vetzuur- zijn én het algemeen belang dienen. Het productschap samenstelling in MVO-producten (rekening houdend wil de organisatie zijn die een gezonde sociaal-economi- met de bestemming van het product), creëren van sche ontwikkeling van de oliën- en vettenketen bevordert. maatschappelijk draagvlak voor innovaties, benutten Een dergelijke ontwikkeling is volgens het productschap kansen duurzame productie. alleen mogelijk als de keten zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt en producten levert die aansluiten Ondersteunen van de rol van de factor arbeid op de wensen van de consument op het gebied van Key items: informatievoorziening aan de werknemers in kwaliteit, gezondheid, veiligheid en duurzaamheid. de bedrijven over arbeidsomstandigheden en maat- 9 Jaarverslag MVO 2005 Over het productschap

6 waarvoor het productschap is ingesteld, terwijl ook een Belangrijke aandachtsgebieden zijn: verbetering van de de behoefte van de bedrijven, wordt regelmatig feedback het algemeen belang dienende bedrijfsvoering moet vetzuursamenstelling van de voeding, duurzame grond- van hen gevraagd. worden bevorderd. Het algemeen belang is op deze wijze stoffenvoorziening, energiebesparing door keten- ingekaderd in de doelstellingen van een productschap. samenwerking en zelfregulering op het gebied van Een overzicht van de MVO-publicaties in 2005 is te vinden voedselveiligheid. in Bijlage 3. Ketenorganisatie Het productschap is door zijn positie als ketenorganisatie Serviceverlening en informatievoorziening aan Individuele bedrijven kunnen bij het productschap terecht en als intermediair tussen de bedrijven en externe MVO-bedrijven voor vragen over ketenissues maar ook voor praktische stakeholders bij uitstek het platform voor overleg, Het in een vroegtijdig stadium ontsluiten van relevante problemen bij in- of uitvoer. Hiervan wordt met grote meningsvorming en afstemming binnen de keten maar informatie over beleid, wetenschap en maatschappelijke regelmaat gebruik gemaakt. Daarnaast voorziet MVO de ook voor overleg van de keten met overheid, wetenschap ontwikkelingen, het in kaart brengen en analyseren van bedrijven ook via de website workshops en en maatschappelijke organisaties. Het productschap mogelijke consequenties en vervolgens hierover de MVO- platformbijeenkomsten van actuele en accurate informa- geeft hieraan invulling door met betrekking tot zaken die bedrijven op maat informeren is de kern van de dienstver- tie die van invloed is of kan zijn op de bedrijfsvoering. de hele keten aangaan en die dus de capaciteit en lening van het productschap. Doordat de brancheorgani- reikwijdte van individuele bedrijven of brancheorganisa- saties in de oliën- en vettensector onvoldoende omvang Belangenbehartiging ties te boven gaan, de rol te vervullen van initiatiefnemer, hebben om alle relevante ontwikkelingen nauwgezet bij te De belangenbehartiging van het productschap is gericht De informatievoorziening aan externe stakeholders zal aanjager, coördinator, dienstverlener en informatiebron. houden, vervult het productschap vanuit het oogpunt van op het zorgen voor een transparante en werkbare de komende jaren vooral betrekking hebben op: efficiency en effectiviteit een centrale rol als informatie- en wetgeving die een vrije grondstoffenvoorziening mogelijk MVO onderscheidt zich dus van private brancheorgani- serviceverlener aan de MVO-bedrijven in de keten. Om de maakt en ruimte biedt aan innovaties. Belangrijke Innovaties van de sector op het gebied van voeding saties doordat het zich richt op ketenissues waarbij niet informatievoorziening adequaat afgestemd te houden op aandachtspunten zijn verdergaande liberalisering van de en gezondheid alleen het sectorbelang maar ook het algemeen belang handel, ruimte voor productinnovaties op het gebied Ketenborging m.b.t. voedselveiligheid aan de orde is. Daar waar ontwikkelingen de belangen van voeding en gezondheid, eenduidige en praktisch Biobrandstoffen afkomstig uit bijproducten van de van een afzonderlijke schakel overstijgen, neemt MVO het initiatief tot een gezamenlijke aanpak. Deze bestaat o.a. uit activiteiten die het maatschappelijk verant- Kerntaken De 6 kerntaken van het productschap zijn: Zelfregulering Het productschap zet zich in voor een maatschappelijk toepasbare wetgeving voor dierlijke vetten en het wegnemen van knelpunten voor de inzet van bijproducten voor energieopwekking. MVO-industrie Structuur van de dierlijk-vetsector Genetisch gemodificeerde gewassen woord ondernemen stimuleren (zoals het opzetten van Zelfregulering verantwoorde bedrijfsvoering in de sector. Hiertoe initieert Duurzame grondstoffenvoorziening keten-projecten) en voorlichtingsactiviteiten. Dit alles Serviceverlening en informatievoorziening aan en coördineert het productschap ketenactiviteiten op het Informatievoorziening aan externe stakeholders ten behoeve van een economisch gezonde sector die in MVO-bedrijven gebied van voeding en gezondheid, voedselveiligheid en Als vertegenwoordiger van de gehele MVO-keten Productvoorlichting staat is nieuwe maatschappelijke uitdagingen op te Belangenbehartiging milieu. Deze ketenactiviteiten zijn waar mogelijk erop informeert het productschap externe stakeholders over In een tijd waar overgewicht zo sterk in de belangstelling pakken en die in internationaal opzicht concurrerend is. Informatievoorziening aan externe stakeholders gericht concrete sectordoelstellingen te formuleren en standpunten van de sector. Het belang om alle relevante staat, wordt regelmatig voorbij gegaan aan het belang Productvoorlichting vervolgens marktpartijen in de keten te faciliteren om externe stakeholders te informeren over hoe de keten van gezonde vetten in een gezonde voeding. Het Marktonderzoek deze doelstellingen te bereiken. Met de komst van nieuwe palmoliefabrieken is de verwerkingscapaciteit van palmolie in Nederland aanzienlijk toegenomen. anticipeert op maatschappelijk gewenste ontwikkelingen neemt toe. productschap voorziet daarom in eenduidige informatie over de rol van oliën en vetten in een gezonde, Jaarverslag MVO 2005 Over het productschap Jaarverslag MVO 2005 Over het productschap

7 gevarieerde voeding en kiest hierbij voor productvoorlichting in plaats van productpromotie. Hiertoe wordt De samenstelling van het bestuur, de benoemende organisaties en de zetelverdeling worden door de Het dagelijks bestuur bestond in 2005 uit vijf leden, te weten: Voorzitter (0,3 fte) Interne Organisatie Gedurende het verslagjaar was de heer ir R.T.R. Hiel samen met de Bond van Nederlandse Margarine Sociaal-Economische Raad vastgesteld. Het bestuur Van ondernemerszijde: secretaris van het productschap. Fabrikanten het Voorlichtingsbureau Margarine, Vetten en Oliën gefinancierd. kent een zittingsperiode van twee jaar. De huidige periode loopt vanaf 1 januari 2004 tot en met de heer mr. R.A. Macnack de heer dr. H.H. van Dijken Secretaris (1 fte) Per 31 december 2005 waren exclusief de voorzitter 17 medewerkers (14,8 fte) in dienst van het 31 december de heer drs. S. Haagsma productschap. Ultimo 2005 is de interne organisatie Het Voorlichtingsbureau richt zich primair op het Van werknemerszijde: verder gestroomlijnd. bevorderen van het gebruik van MVO-producten met een verantwoorde vetzuursamenstelling ter stimulering Het bestuur telt 14 leden, van wie 5 leden benoemd door werknemersorganisaties. Voor de namen van de de heer R.J. Gijsen de heer D. van Gelswijk Staf (3,4 fte) In het hiernaast getoonde organigram is de organisatie- van innovaties in de geel- en witvetcategorie. Middelen leden, de plaatsvervangende leden en de benoemings- structuur weergegeven en het aantal formatieplaatsen. die hiervoor worden gebruikt zijn o.a. voorlichtingscampagnes, onderwijsmaterialen, nieuwsbrieven, deel- gerechtigde organisaties wordt verwezen naar Bijlage 2. Het bestuur vergaderde in 2005 viermaal. Het dagelijks bestuur heeft in 2005 drie keer vergaderd. Coördinator (1 fte) Coördinator (0,8 fte) De coördinatoren van de units fungeren als name aan symposia & beurzen, verzorgen van gastlessen, Werk- en projectgroepen meewerkend voorman/-vrouw. website en informatielijn. Het Voorlichtingsbureau Gedurende het verslagjaar was de heer drs. W. Binnen de door het bestuur vastgestelde kaders zijn Het ziekteverzuimcijfer is in 2005 uitgekomen op voert daar waar nodig innovatief onderzoek uit ter ondersteuning van de voorlichtingsboodschap. Marktonderzoek Het productschap verzamelt gegevens over de Nederlandse markt, de EU-markt en een groot aantal andere exportmarkten en maakt hieruit markttrends, exportkansen en de effecten van (voorgenomen) overheidsbeleid op de concurrentiepositie van de sector Oosterhuis voorzitter van het productschap. De plaatsvervangende voorzitters waren van ondernemerszijde de heer mr. R.A. Macnack en van werknemerszijde de heer R.J. Gijsen. Ministeriële en SER-vertegenwoordiging Voor het bijwonen van bestuursvergaderingen waren eind 2005 als vertegenwoordigers aangewezen: mw. dr. W.E. van Erp (Ministerie van Landbouw, Natuur en werkgroepen en projectgroepen verantwoordelijk voor de detaillering en uitvoering van de beleidsinhoudelijke activiteiten. Zij rapporteren over de voortgang en resultaten aan het bestuur. Het productschap is een organisatie die vooral op projectbasis werkt. Voortdurend wisselende issues waarop snel moet worden ingespeeld maken dit noodzakelijk. Naast werk- en projectgroepen binnen de sector Unit Duurzame Productie en Marktinfo (4,7 fte) Marktonderzoek en handelspolitiek) Duurzame grondstoffenvoorziening en productie Biobrandstoffen Biotechnologie Unit Voeding (3,9 fte) Voeding en gezondheid Activiteiten Voorlichtingsbureau MVO Sociale activiteiten Kwaliteit en voedselveiligheid Diervoederveiligheid Veterinaire aangelegenheden Algemene voorlichting en PR 3,3% exclusief zwangerschapsverlof. 2.6 Financiering Het productschap wordt volledig gefinancierd door de bedrijven in de oliën- en vettenketen en bestuurd door werkgevers en werknemers. Zij bepalen samen waar de prioriteiten in de keten liggen en welke activiteiten het productschap dient te ontplooien. inzichtelijk. Voedselkwaliteit, directie Industrie en Handel), ir. R. Top worden ook regelmatig projectgroepen met externe De inkomsten van het productschap bestaan nagenoeg Bestuur en organisatie Bestuur (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) en mw. A. van der Velden - van Meerkerk (Sociaal- Economische Raad). stakeholders opgezet. Zo is het afgelopen jaar intensief overleg gevoerd met diverse maatschappelijke organisaties over duurzaamheidsissues in de Projectgroep Voordat een werk- of een projectgroep wordt geïnstalleerd, worden betrokken MVO-bedrijven (zonder onderscheid te maken of zij al dan niet lid zijn van een brancheorgani- aanmelden voor deelname aan een bepaalde werkgroep. In het bestuur en ook in de werkgroepen wordt gestreefd naar zo breed mogelijk draagvlak van de besluiten. geheel uit heffingen die het productschap oplegt bij de productie respectievelijk de invoer van MVO-producten in Nederland. Het basistarief van de administratieve heffing Het bestuur is verantwoordelijk voor de kaders en Duurzame Palmolie. In toenemende mate wordt ook satie) uitgenodigd om hierin te participeren. Indien het Voorzover er binnen een werkgroep geen voldoende in 2005 bedroeg 0,40 per kg voor producten met hoofdlijnen van het te voeren beleid. Het houdt rekening Dagelijks bestuur samengewerkt in internationaal verband. Met name onderwerp een duidelijke maatschappelijke component gedragen afweging van keuzes gemaakt kan worden, een 100% vetgehalte. Voor producten met lager vetgehalte met de afwegingen ter zake van sectoraal en algemeen Het dagelijks bestuur houdt zich bezig met organisato- met de Europese brancheorganisaties in de plantaar- heeft, worden ook externe stakeholders uitgenodigd. Bij spreekt het bestuur zich uit over de te volgen richting. is het tarief daarvan afgeleid. Heffingen lager dan 50,-- belang en functioneert als sectoraal platform. rische zaken, beheert het vermogen en houdt toezicht dige en dierlijke oliën- en vettensector werkt het zeer technische onderwerpen wordt soms ook een beroep per maand worden niet opgelegd. In een apart financieel op de inkomsten en uitgaven. productschap nauw samen. gedaan op externe deskundigen. Bedrijven die dat Een overzicht van de verschillende werk- en projectgroe- verslag wordt een gedetailleerd overzicht gegeven van de kenbaar maken, kunnen zich ook later op eigen initiatief pen en samenwerkingsverbanden is te vinden in Bijlage 4. inkomsten en uitgaven. Jaarverslag MVO 2005 Over het productschap Jaarverslag MVO 2005 Over het productschap

8 Activiteiten en resultaten Voeding en Gezondheid Duurzame ontwikkeling Kwaliteit en Voedselveiligheid Sociale aangelegenheden Handelspolitiek Plantaardige Biotechnologie Dierlijke vetten en veterinaire aangelegenheden Marktonderzoek 15 Jaarverslag MVO 2005 Activiteiten en resultaten

9 Voeding en Gezondheid Het afgelopen jaar is op initiatief van het productschap een Manifest opgesteld ter verbetering van de vetzuursamenstelling van onze voeding. Dit manifest is aangeboden aan Minister Hoogervorst van VWS. In opdracht van het productschap is onderzoek uitgevoerd naar gebruikers van vloeibare margarine en bak- en braadproducten en mogelijke vorming van transvetzuren tijdens frituren. Veel tijd en energie is gestopt in voorlichtingscampagnes als Verantwoord Frituren en Smeer je Groot, de organisatie van het drukbezochte symposium vetbeter!, onderwijsprojecten en diverse andere voorlichtingsactiviteiten. Manifest Verbetering vetzuursamenstelling van de voeding Het productschap is initiatiefnemer van de in 2004 opgerichte Task Force Verantwoorde Vetzuursamenstelling, waarin aanbieders en afnemers van industrieel bewerkte plantaardige vetten en oliën, inclusief de horeca, zitting hebben. De Task Force heeft het afgelopen jaar ambitieuze doelstellingen voor de reductie van transvetzuren en verzadigd vet in onze voeding vastgesteld voor de periode Alle bij de Task Force aangesloten branches hebben concrete actieplannen opgesteld die zijn gebundeld in een Manifest. Doelstellingen MVO-sector voor verbetering vetzuursamenstelling Een toename van het aandeel vloeibare margarine en Samen met de afnemers worden hierbij de volgende bak- en braadproducten in de retail van 24% tot doelstellingen nagestreefd: minimaal 40% in Een toename van het aantal gebruikers van vloeibaar Het verlagen van de hoeveelheid transvetzuren in de frituurvet in de fastfoodsector van 30% tot minimaal voeding zodat in 2010 een inname van maximaal 1 50% eind energieprocent in de voeding gerealiseerd kan worden. Een toename van het aandeel vloeibare frituurvetten Het verlagen van de hoeveelheid verzadigd vet in de in de retail van 68% tot minimaal 90% in voeding om hiermee een belangrijke bijdrage te Het verlagen van de hoeveelheid transvetzuren en leveren aan de doelstelling van de overheid om in verzadigd vet in industrieel bewerkte oliën en vetten die 2010 uit te komen op een consumptie van maximaal worden gebruikt in de snackindustrie, aardappelverwerkende industrie, bakkerij- en zoetwarenindustrie. 10 energieprocent verzadigd vet. Symposium vetbeter! Op 26 oktober 2005 heeft de secretaris van het Productschap MVO in zijn hoedanigheid als voorzitter van de Task Force het Manifest ter verbetering van de vetzuursamenstelling aangeboden aan Minister Hoogervorst. Dit gebeurde tijdens het door de Task Force georganiseerde symposium vetbeter! 17 Jaarverslag MVO 2005 Voeding en Gezondheid

10 Op dit goed bezochte symposium heeft de industrie laten zien dat ze haar eigen verantwoordelijkheid neemt voor de verbetering van de vetzuursamenstelling. Er waren ongeveer 200 deelnemers aanwezig, onder wie vertegenwoordigers uit de voedingsmiddelenindustrie, afnemers in horeca en retail, ministeries, overheidsinstanties en maatschappelijke organisaties. Ook de pers was goed vertegenwoordigd, waardoor het symposium veel positieve publiciteit heeft opgeleverd. Minister Hoogervorst sprak zeer lovend over dit initiatief: Het zal u niet verbazen dat ik erg blij ben dat u met elkaar en geheel op eigen initiatief een manifest ondertekent en bereid bent de verhouding tussen slechte en goede vetten in verschillende voedingsmiddelen de komende vijf jaar te veranderen, aldus de minister. De Task Force heeft een eigen nieuwsbrief gelanceerd die breed wordt verstuurd binnen de gehele voedingsmiddelenindustrie en onder stakeholders. Deze nieuwsbrief is in 2005 drie maal verschenen en informeert over de ontwikkelingen ten aanzien van verzadigde en transvetzuren. Voor meer informatie: Onderzoek In aansluiting op de activiteiten ter verbetering van de vetzuursamenstelling heeft TNO Kwaliteit van Leven, in opdracht van het Productschap MVO, twee onderzoeken uitgevoerd. Het eerste onderzoek behelsde nieuwe analyses binnen het databestand van de Voedselconsumptiepeiling Hieruit blijkt onder andere dat gebruikers van vloeibare margarine of bak- en braadproducten een gunstigere vetzuursamenstelling in hun voeding hebben dan mensen die vaste vetten consumeren. Het tweede onderzoek was een literatuuronderzoek naar de vorming van transvetzuren tijdens frituren. Hieruit kon geconcludeerd worden dat er onder praktijkomstandigheden bij adviestemperatuur (175 C) na diverse bakstappen tijdens frituren geen significante vorming van transvetzuren plaatsvindt. Campagne Verantwoord Frituren Deze tweejarige campagne heeft als doel het stimuleren van het gebruik van vloeibaar frituurvet in de fastfoodsector. De campagne is door het Voorlichtingsbureau Margarine, Vetten en Oliën opgezet samen met Koninklijk Horeca Nederland. Zij wordt breed ondersteund door o.a. fastfoodformules en leveranciers. Doelstelling van de campagne is om het aantal gebruikers van vloeibaar frituurvet in de horeca te doen toenemen tot ten minste 50% eind Om dit doel te bereiken zijn in 2005 commercials op Radio 538 en regionale omroepen ingezet. In de radiocommercial is uitgelegd waarom vloeibaar frituurvet beter is. Voor veel ondernemers was deze commercial het benodigde zetje om over te stappen op vloeibaar frituurvet. De campagne is zeer succesvol. Al 45% van de ondernemers in de fastfoodsector gebruikt inmiddels vloeibaar vet. Dit was slechts 10% toen de campagne startte. Ook de Consumentenbond, het Voedingscentrum en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport reageren positief. De goede campagneresultaten hebben geresulteerd in de toekenning van de aanmoedigingsprijs van de Jaarprijs Voedingscentrum 2005 en een verlenging van de campagne met één jaar. Voor meer informatie: Jaarverslag MVO 2005 Voeding en Gezondheid Jaarverslag MVO 2005 Voeding en Gezondheid

11 Campagne Smeer je groot In 2005 is de succesvolle geelvetcampagne Smeer je groot, vijf redenen om je boterham met margarine te besmeren voortgezet. De campagne heeft als doel ouders van jonge kinderen te informeren over de noodzaak margarine op brood te smeren. Deze campagne heeft inmiddels grote bekendheid onder consultatiebureaus en sluit aan bij de wensen van artsen en wijkverpleegkundigen. Het campagnemateriaal wordt door veel van hen gebruikt. De poster wordt veelal in de wachtruimte opgehangen en de folders worden vaak opgenomen in het folderrek in de wachtruimte of zelfs actief uitgedeeld bij het consult waarbij het eten van brood aan de orde komt. Voor meer informatie: Nieuwsbrief voor jeugdgezondheidszorg gelanceerd Uit onderzoek is gebleken dat er bij consultatiebureaumedewerkers behoefte bestaat om op regelmatige basis geïnformeerd te worden over ontwikkelingen op het gebied van voeding en gezondheid met specifieke aandacht voor de rol van oliën- en vettenproducten. Daarom is in 2005 een nieuwsbrief voor de jeugdgezondheidszorg gelanceerd. Deze nieuwsbrief zal vier keer per jaar verschijnen. Informatievoorziening aan diëtisten Het Voorlichtingsbureau MVO heeft al jarenlang een goede relatie met diëtisten en voedingsvoorlichters. Deze relatie wordt door het Voorlichtingsbureau onderhouden door onder andere te participeren op diëtistencongressen, door het geven van gastlessen bij voedingsopleidingen, door voorlichtingsmateriaal te verspreiden en door de informatielijn en de website. Van de diëtisten en voedingsvoorlichters die werkzaam zijn in ziekenhuizen wordt 70% bereikt, 80% van de diëtisten werkzaam bij thuiszorgorganisaties wordt bereikt en ruim 50% van de diëtisten werkzaam bij GGD s. Onderwijsprojecten In 2005 is een nieuw lespakket geïntroduceerd voor groepen 7 en 8 van het basisonderwijs: Vet lekker, vet gezond!. Al in de eerste drie maanden van 2005 zijn er exemplaren van dit lespakket aangevraagd. Over het gehele jaar zijn bijna exemplaren uitgegeven. Het interactieve lespakket gaat in op de rol van vetten in een verantwoord en gezond voedingspatroon en biedt leerlingen de mogelijkheid om hun eigen gedrag in relatie tot gezonde voeding inzichtelijk te maken en dit waar nodig te verbeteren. Ook is in 2005 de lesmap Vet leuke les over vet voor het voortgezet onderwijs/vmbo en het vakonderwijs vernieuwd, om beter in te spelen op de huidige voedingstrends. In dit vernieuwde lespakket wordt aandacht besteed aan de nieuwe Schijf van Vijf, de huidige overgewichtproblematiek en een gezonde schoolkantine. Om dit pakket onder de aandacht te brengen bij de doelgroep zijn in 2005 verschillende activiteiten ondernomen, zoals de aanwezigheid op de Nationale Onderwijs Tentoonstelling, een mailing naar alle docenten verzorging en media-aandacht in vakbladen en op websites. Voor meer informatie: Informatievoorziening aan MVO-bedrijven Via verschillende MVO-nieuwsbrieven wordt het MVObedrijfsleven op de hoogte gehouden van wettelijke, beleidsmatige en wetenschappelijke ontwikkelingen op het gebied van voeding en vetten. Zo zijn de oliën- en vettenbedrijven in 2005 drie keer via de nieuwsbrief Onderzoek Vetten en Gezondheid geïnformeerd over nieuw wetenschappelijk onderzoek op het gebied van vetzuren, vetoplosbare vitamines en overgewicht. De bedrijven werden maandelijks geïnformeerd over actuele items zoals voedingsbeleid, overgewicht en de levensmiddelenwetgeving via de MVO-nieuwsbrief Voeding en Gezondheid. Jaarverslag MVO 2005 Voeding en Gezondheid Jaarverslag MVO 2005 Voeding en Gezondheid

12 Duurzame ontwikkeling Het productschap zet zich in voor een duurzame ontwikkeling van de sector. In 2005 lagen de prioriteiten bij het stimuleren van energiebesparing in de sector en feitelijke informatievoorziening over duurzaamheidsaspecten van palm- en sojaolie. Het afgelopen jaar is ook de dialoog opgestart met maatschappelijke organisaties over duurzame grondstoffenvoorziening. De vele ontwikkelingen op het gebied van biobrandstoffen waren voor het productschap aanleiding alle betrokkenen uitvoerig en frequent hierover te informeren. Na intensief beraad met de sector heeft het productschap in het voorjaar van 2005 een officieel standpunt over biotransport-brandstoffen vastgesteld. Energiebesparing MVO coördineert het energiebesparingsconvenant (MJA2) dat de oliën- en vettensector met de overheid heeft gesloten. Het ondersteunt de bedrijven bij het op efficiënte wijze nakomen van de verplichtingen en initieert en coördineert collectief onderzoek naar mogelijkheden voor energiebesparing. Via gerichte, goed bezochte workshops wordt gewerkt aan kennisuitwisseling tussen bedrijven. Deelname aan de MJA2 is voor bedrijven niet alleen interessant omdat men hiermee invulling geeft aan het milieubeleid van de overheid, maar ook vanwege de maatregelen die leiden tot kostenbesparing en daarmee een verbetering van de concurrentiepositie. 6 Miljoen euro aan energie bespaard Uit de monitoring die in het verslagjaar is uitgevoerd, blijkt dat er in energiebesparingsmaatregelen zijn uitgevoerd die samen tot 450 Terrajoule besparing hebben geleid. Door het treffen van maatregelen en het invoeren van energiezorg is in de periode in totaal 989 Terrajoule energie bespaard, wat overeenkomt met een waarde van circa 6 miljoen. Dit is bijna het dubbele van de energiebesparingsdoelstelling voor die periode. Meerjarenplan Energiebesparing opgesteld Het productschap heeft met financiële ondersteuning van SenterNovem afgelopen jaar een op de sector gericht Meerjarenplan (MJP) opgesteld voor de periode waarvoor de Energiebesparingplannen (EBP) van de individuele bedrijven de basis vormen. Op basis van het MJP wordt van zeker uitvoerbare maatregelen een energie-efficiencyverbetering verwacht van 4%. Duurzame grondstofvoorziening In 2005 heeft het productschap veel aandacht besteed aan feitelijke informatievoorziening over de duurzaamheidsaspecten van palm- en sojaolie. Het productschap heeft de sector op de hoogte gehouden van de belangrijkste nieuwsfeiten, maar ook externe stakeholders voorzien van informatie o.a. door het geven van presentaties. Daarnaast is een factsheet over duurzame palmolie opgesteld voor afnemers van palmolie en voor maatschappelijke organisaties. Duurzaamheidscriteria voor palmolie In 2005 heeft de Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) criteria aangenomen voor duurzame palmolie. Het productschap is lid van de RSPO en ondersteunt de RSPO door het uitvoeren van concrete projecten in het 23 Jaarverslag MVO 2005 Duurzame ontwikkeling

13 kader van het publiek- in het voorjaar van 2005 het volgende standpunt bepaald Kwaliteitssysteem vloeibare biobrandstoffen MVO-informatiebijeenkomst over Het productschap heeft samen met het productschap private Partnership Palmolie. over biotransportbrandstoffen. Nederland heeft een geïmplementeerd mogelijkheden covergisting Diervoeder een juridisch advies laten opstellen met als Zo heeft het Partnership belangrijk agro-industrieel complex en, als onderdeel Het productschap heeft zich sterk gemaakt voor vereen- In oktober 2005 heeft het productschap in samenwer- conclusie dat op redelijke gronden kan worden betoogd ervoor gezorgd dat de RSPO daarvan, een sterke infrastructuur voor de productie, voudiging van de toepassing van bijproducten uit de king met SenterNovem een informatieve bijeenkomst dat (veel van) de bijproducten van de agro-, fermentatie- binnenkort een satellite verwerking en distributie van plantaardige oliën, MVO-industrie door de onafhankelijke certificeringorga- georganiseerd over de mogelijkheden van covergisting. en genotsmiddelenindustrie in de regel aan de 10 in het office in Jakarta kan openen dierlijke vetten en hun bijproducten, waarvoor de nisatie Kiwa een kwaliteitssysteem te laten ontwerpen Bijproducten uit de MVO-industrie kunnen, eventueel Landelijk Afvalbeheersplan opgenomen om de implementatie van ontwikkeling van biotransport-brandstoffen van groot voor vloeibare biobrandstoffen. Het kwaliteitssysteem is samen met andere organische producten, worden criteria voor het onderscheid tussen afvalstoffen en niet- de duurzaamheidscriteria belang is. Voor de implementatie van EU-richtlijn vastgelegd in een Beoordelingsrichtlijn (BRL). De Kiwa BRL vergist en het biogas kan worden aangewend voor afvalstoffen voldoen, zodat geen sprake is van afvalstof- in Indonesië te begeleiden. 2003/30/EG dient voor de ontwikkeling van verschil- K21010/01 "Vloeibare biobrandstof" is sinds 9 maart opwekken van elektriciteit. fen. Op de valreep van 2005 heeft de Europese lende soorten biobrandstoffen van de eerste en de 2005 van kracht en het eerste bedrijf is aan het eind van Commissie een eerste concept voor een nieuwe Ook is een project geïnitieerd over het behoud van tweede generatie een brede range aan oliën, vetten en het jaar gecertificeerd. kaderrichtlijn afvalstoffen gepubliceerd waarin zij met bepaalde biodiversiteitswaarden binnen plantages en bijproducten te worden ingezet ( multi sourcing een voorstel komt om de voorschriften uit de EU zijn diverse voorlichtingsprojecten voor kleine boeren option ). Kern van de beoordelingsrichtlijn is onderzoek naar Kaderrichtlijn Afvalstoffen niet langer van toepassing te over duurzame oliepalmteelt in voorbereiding. specifieke componenten, tracking & tracing en het verklaren op dierlijke bijproducten en niet-schadelijke Daar de EU-doelstellingen erg ambitieus zijn, moet de onderhouden van een adequaat kwaliteitssysteem met stoffen afkomstig van agrarische productie voor toepas- Dialoog met ngo s productie van oliezaden worden gestimuleerd (geen steekproefsgewijze controle van de brandstofkwaliteit. sing in de landbouw of voor energieopwekking. In 2005 heeft het productschap meermalen overleg verplichte braaklegging) en mogen er geen belemme- De BRL vereenvoudigt de taak van de vergunningverleners georganiseerd voor vertegenwoordigers van het MVO- ringen worden gehanteerd m.b.t. de import van en handhavers, door bij het verstrekken van een vergun- Verpakkingen bedrijfsleven en NGO s om van gedachten te wisselen grondstoffen en bijproducten om marktverstoringen ning te eisen dat er alleen biobrandstof wordt gestookt Afgelopen jaar was het laatste jaar van het Convenant over de duurzaamheidsaspecten van de teelt van voor voedingsmiddelenindustrie en oleochemie te die voldoet aan de BRL-K21010/01. Verpakkingen III en daarmee het laatste jaar waarover de oliepalm. Deze bijeenkomsten zijn in een uiterst construc- minimaliseren. Afvalstoffenproblematiek verpakkingsmonitoring door het productschap zal worden tieve sfeer verlopen en hebben bijgedragen tot een beter Wegnemen drempels voor inzet bijproducten Sinds 2004 loopt er een discussie over de interpretatie van uitgevoerd. Met ingang van 1 januari 2006 worden wederzijds begrip. Ook is het belang onderkend dat de Aangezien talloze oliën, vetten en bijproducten daarvan MVO heeft zich in het verslagjaar ingezet voor een het begrip afvalstof in de Europese Kaderrichtlijn producenten/importeurs verantwoordelijk voor inzame- duurzaamheidsissues met betrekking tot palmolie vooral als grondstoffen voor biodiesel kunnen worden ingezet, verlaging van de drempel van 20 Megawatt (elektrisch) Afvalstoffen. Het ministerie van VROM beschouwt veel ling en verwerking van verpakkingsafval. Wel blijft de in internationale context moeten worden geadresseerd. dienen de Europese biodieselstandaarden hierop te voor teruggave van de accijns en energiebelasting bij bijproducten die in de voedings- en genotmiddelen- mogelijkheid bestaan om collectief aan de verplichtingen over de ontwikkelingen geïnformeerd via de MVO- worden afgestemd. toepassing van biobrandstoffen voor elektriciteitsopwek- industrie, waaronder de MVO-industrie, ontstaan bij te voldoen, maar dat zal niet langer in de vorm van een Biobrandstoffen Nieuwsbrief biobrandstoffen en de MVO-website. king in kleinschalige elektriciteitscentrales. Mede dankzij verwerking van gewassen automatisch als een afvalstof. convenant zijn. In 2005 zijn er veel ontwikkelingen geweest op het gebied Bovendien zijn vele vragen over het snel wijzigende MVO-informatiebijeenkomst over de inspanningen van het productschap is per 1 januari Het gaat het productschap echter veel te ver om van biobrandstoffen. Zo is de MEP-vergoeding voor overheidsbeleid beantwoord. biotransportbrandstoffen 2006 de drempel verlaagd tot 1 MWel. Dit is een belang- producten die voor diervoeder of als biomassa worden elektriciteitsopwekking drastisch gewijzigd en heeft de In november heeft het ministerie van VROM op verzoek rijke impuls voor de inzet van bijproducten uit de MVO- aangewend zonder meer als afvalstof te bestempelen. Een Nederlandse overheid een begin gemaakt met het Standpunt over biotransportbrandstoffen van het productschap de MVO-bedrijven een toelichting industrie als biobrandstof in kleinschalige installaties dergelijke interpretatie leidt tot verhoging van de adminis- wetgevend kader voor biotransportbrandstoffen. MVO Het productschap heeft na uitvoerig en zorgvuldig gegeven op de kabinetsplannen met betrekking tot de zoals die veel in de glastuinbouw worden toegepast. tratieve lasten en een verslechtering van het imago. heeft de bedrijven en externe stakeholders nauwgezet beraad tussen alle geledingen in de oliën- en vettenketen invoering van biotransportbrandstoffen in Nederland. Jaarverslag MVO 2005 Duurzame ontwikkeling Jaarverslag MVO 2005 Duurzame ontwikkeling

14 Kwaliteit en Voedselveiligheid Het afgelopen jaar is het productschap zowel op landelijk als op internationaal niveau uiterst actief geweest op het gebied van kwaliteit en voedselveiligheid. Soedan Rood in palmolie, importbelemmeringen in Rusland vanwege fytosanitaire kwesties, niet-werkbare normeringen voor endosulfan en onduidelijkheid over meldplicht bij normoverschrijdingen waren kwesties die veel aandacht vroegen van het productschap. Soedan Rood in palmolie Soedan Rood is een giftige kleurstof, die vorig jaar werd aangetroffen in ruwe palmolie voor directe consumptie afkomstig uit Afrika. De Europese Commissie reageerde hierop met het voornemen om voor elke importpartij palmolie te eisen dat deze vergezeld wordt van een analysecertificaat dat aantoont dat de betreffende partij vrij is van Soedan Rood. Dankzij een eendrachtige inspanning van het productschap, de Engelse organisatie SCOPA en FEDIOL beperkt deze maatregel zich nu tot ruwe palmolie die bestemd is voor directe humane consumptie. Dit betekent dat alle partijen die onder de zogenaamde lijst van acceptabele voorladingen over zee zijn vervoerd van Importbelemmeringen Rusland van oliezaden en melen Eind 2004 werd Nederland opgeschrikt door een Russische importstop voor alle plantaardige producten waarvoor een importvergunning nodig is. Getroffen werden alle MVO-bedrijven die sojaschroten en sojaeiwitproducten voor Rusland maakten en die oliezaden zoals blauw maanzaad naar dat land exporteerden. Mede dankzij inspanningen van het productschap heeft Rusland de grenzen voor genoemde producten in het voorjaar van 2005 weer geleidelijk opengesteld. Het productschap heeft zich vervolgens ingezet om in nauw overleg met de Nederlandse fytosanitaire dienst (PD) en het betrokken bedrijfsleven te komen tot een locatie-inspectie in plaats ingrediënten voor diervoeders. Ook ontwikkelt EFIP hulpmiddelen waarmee de aangesloten bedrijven eenvoudig de regels voor voederveiligheid uit de nieuwe hygiënewetgeving kunnen implementeren. Daarnaast biedt EFIP een platform voor overleg met de diervoederindustrie en andere stakeholders om te komen tot een efficiënte en effectieve certificering van de grondstoffenleveranciers. De volgende Europese organisaties zijn bij EFIP aangesloten: de plantaardige oliën- en vetten- en eiwitten-industrie FEDIOL, de dierlijke vetten- en eiwittenindustrie EFPRA, de zetmeelindustrie AAC, de In het kader van het Partnership Palmolie met Indonesië en Maleisië zijn diverse voedselveiligheidsprojecten gestart. Samen met FEDIOL is een strategiedocument opgesteld voor de aanpak van pesticidenresiduen in oliezaden. Ook heeft het productschap de aanzet gegeven tot de oprichting van een Europees Platform van branches die grondstoffen leveren aan de diervoederindustrie. Dit platform richt zich op Europese harmonisatie van de veiligheidsborging van diervoedergrondstoffen. analyseplicht op Soedan Rood gevrijwaard zijn. van partij-inspectie. In 2006 zal dit leiden tot tijdwinst voor zowel de PD als de bedrijven. Ketenborging diervoedergrondstoffen Oprichting European Feed Ingredients Platform In 2005 hebben de Europese sectoren die grondstoffen voor diervoeders leveren het European Feed Ingredients Platform (EFIP) opgericht. Het productschap heeft een belangrijke aanzet gegeven tot dit platform. Binnen EFIP wisselen sectoren met elkaar ervaringen uit op het vlak van beheersing van de veiligheid van graanmaalderijen GAM, de suikerindustrie CEFS, de mouterijen Euromalt, de Brewers of Europe, de zuivelindustrie EDA, de overkoepelende levensmiddelenindustrie CIAA, de producenten van diervoederadditieven FEFANA en de handel van agrarische bulkgoederen COCERAL. Ontwikkeling Europese Feed Ingredients Standard EFIP heeft in 2005 hard gewerkt aan de ontwikkeling van een Feed Ingredients Standard voor Sector Guides, die in het voorjaar van 2006 zal worden gepubliceerd. Het is de bedoeling dat de verschillende grondstofsectoren op basis hiervan een eigen gids uitwerken. Bedrijven weten 27 Jaarverslag MVO 2005 Kwaliteit en Voedselveiligheid

15 zich met EFIP verzekerd van een Europese set aan minimum regels voor de beheersing van voederveiligheid. Dit biedt efficiëntievoordeel ten opzichte van de huidige situatie waarin bedrijven systemen van verschillende landen moeten beheren en laten certificeren. Het productschap is lid van de FEDIOL-werkgroep die een en ander begeleidt. Risicoanalyses saffloer en pure palm Het Productschap Diervoeder (PDV) heeft in het verslagjaar de lijst van de GMP Databank Risicobeoordelingen (DRV-lijst) aangepast wat betreft alle voedermiddelen van soja. MVO heeft PDV hierbij ondersteund. In zijn actualisatie heeft PDV op verzoek van MVO de sojadestillaten van chemische raffinage van de DRV-lijst geschrapt. FEDIOL had deze maatregel al eerder in zijn praktijkcode rondom beheersing van dioxine en pesticidenresiduen in voedermiddelen opgenomen. Deze is nu dus in de Nederlandse GMP-regeling geïmplementeerd. MVO heeft in 2005 in nauw overleg met betrokken MVO-bedrijven risicobeoordelingen gemaakt van de ketens van saffloerolie en afgeleide producten en pure palmvetzuren en deze nadien aangeboden aan PDV voor opname in de DRV-lijst. Dit is van belang om exacter te kunnen vaststellen wanneer er sprake is van contaminatie met minerale olie. Ook zijn voedselveiligheidsprojecten opgestart in de Indonesische palmolieketen. Workshops Voedselveiligheid Samen met Indonesische en Maleisische organisaties uit de palmoliesector heeft het productschap in Jakarta en Kuala Lumpur een workshop over voedselveiligheidsborging in de palmolieketen georganiseerd. Op deze workshops heeft het productschap diverse presentaties gegeven en uitvoerig van gedachten gewisseld over uiteenlopende voedselveiligheidsissues. Ringtest Nederland heeft twee methoden bij ISO ingediend voor de analyse van palmolie op koolwaterstoffen berekend als minerale olie. Deze activiteit vloeit mede voort uit de activiteiten van het Partnership Palmolie. Om de ISO-aanvraag te ondersteunen, heeft het productschap het initiatief genomen tot de organisatie van een ringtest voor deze methoden. Veel tijd was nodig voor de verwerving van de laboratoria. De ringtest is uiteindelijk op de valreep van het verslagjaar ingezet. De test wordt mede gefinancierd door FEDIOL en is uitbesteed aan het Engelse overheidslaboratorium CSL. Er is een pre-test om de laboratoria de gelegenheid te geven te oefenen met de methoden. Daarna volgt de eigenlijke ringtest. Deze moet gegevens opleveren waaruit blijkt wat qua precisie van de methode verwacht mag worden als hij door een willekeurig geoefend laboratorium uitgevoerd wordt. Update Actieplan Palmolie In 2005 heeft het productschap MVO op verzoek van het Productschap Diervoeder het Actieplan Palmolie uit de GMP-regeling geactualiseerd. Dit Actieplan heeft betrekking op de beheersing van de voederveiligheid van ruwe palmolie bestemd voor rechtstreekse vervoedering bij binnenkomst in Nederland. Ruwe palmolie loopt wat betreft diervoederveiligheid de grootste risico s tijdens het transport en de opslag in de landen van oorsprong. Het Actieplan Palmolie biedt middelen om hier vat op te krijgen. Het Actieplan is dan ook een alternatief voor de verplichte GMP-certificering, die in de palmolieketen met vele kleine oliemolens en kleine transporteurs moeilijk te realiseren is. De nieuwe versie van het Actieplan geeft duidelijker dan voorheen aan dat het voor ruwe palmolie voor rechtstreekse vervoedering bedoeld is. De geraffineerde olie uit Azië, de zogenaamde RBD-olie, is daarmee buiten het Actieplan gevallen omdat daar immers raffinaderijen voor beschikbaar zijn die zich GMP kunnen laten certificeren. Projecten Partnership Palmolie In het kader van het publiek-private partnership Palmolie met Indonesië en Maleisië - waarin het productschap namens de Nederlandse oliën- en vettensector participeert - is onderzoek gestart naar het natuurlijke gehalte aan koolwaterstoffen in ruwe palmolie. Jaarverslag MVO 2005 Kwaliteit en Voedselveiligheid Jaarverslag MVO 2005 Kwaliteit en Voedselveiligheid

16 Meldwijzer Endosulfan meerd over de voortgang van dit dossier zodat bedrijven De Algemene Levensmiddelenverordening (of General De norm voor endosulfan in de Ongewenste in staat waren te anticiperen op deze wetgeving. Food Law, GFL) geeft aan dat levensmiddelen aan de Stoffenrichtlijn ten aanzien van diervoeders is al geruime voedselveiligheidsvoorschriften moeten voldoen. De vraag tijd een knelpunt voor de verwerkers van sojabonen in de ISO-bijeenkomst oliën en vetten en melen is of maximum residulimieten (MRL s) voor bestrijdings- EU. De reguliere pesticidenresiduwetgeving kent een Het productschap vertegenwoordigt de NEN Norm- middelen hieronder vallen. Een interpretatiedocument van maximum residulimiet van 0,5 mg/kg op sojabonen. Bij commissie plantaardige en dierlijke oliën en vetten de Europese Commissie is hier niet duidelijk over. Dit was crushen concentreert endosulfan zich in de olie. Dit binnen de ISO technische commissie voor oliën en vetten aanleiding voor het productschap en FEDIOL om in 2005 betekent dat het endosulfan-gehalte theoretisch kan en die voor oliezaden en melen en binnen de CEN techni- aan te dringen op een proportionele, transparante oplopen tot 2,5 mg/kg. De limiet voor endosulfan in sche commissie voor oliën, vetten en melen. In 2005 handhavingstrategie voor residu-overschrijdingen. In oliezaden en afgeleide producten uit de Ongewenste heeft MVO een bijeenkomst van de ISO commissies in Nederland is een meldwijzer opgesteld die aangeeft dat in Stoffenrichtlijn Diervoeders is echter ook maar 0,5 Berlijn bijgewoond. De ISO-commissie voor oliën en geval van normoverschrijding het bedrijf en de autoritei- mg/kg. In 2005 verscheen wetenschappelijk advies dat vetten is een zeer actieve. De mondiale handel in oliën en ten gezamenlijk per geval moeten bekijken of er maat- aantoont dat de aanwezigheid van endosulfan in vetten heeft grote behoefte aan breed gedragen analyse- regelen nodig zijn. Het productschap is nauw betrokken diervoeders geen groot risico met zich meebrengt voor methoden. Hogere kwaliteitseisen, productontwikkeling geweest bij de ontwikkeling van de meldwijzer. dier en mens. FEDIOL heeft de Commissie laten weten en nieuwe normering op het vlak van contaminanten voorstander te zijn van het gelijktrekken van de doen deze alleen maar toenemen. Zo zijn kleurmeting De meldwijzer is vervolgens ingebracht op EU-niveau en zal normering uit verschillende wetgevingen en heeft en de analyse van transvetzuren op dit moment belang- daar verder besproken worden. FEDIOL heeft de Europese gegevens aangeleverd over de aanwezigheid van rijke punten voor ISO. Nederland is van oudsher een Commissie een notitie gepresenteerd die beschrijft endosulfan op oliezaden en de concentratie daarvan in belangrijke trekker, dient veel nieuwe projecten bij ISO waarom MRL s geen voedselveiligheidlimieten zijn. De sojaolie. Het productschap heeft het onderwerp onder de in en is projectleider bij de analyse van alkanen en Europese Commissie heeft aangegeven te willen komen aandacht gebracht bij de Nederlandse overheid. benzo(a)pyreen. met een document dat een en ander zal verhelderen. Allergenen Tijdelijke maximum residulimieten Op 25 november 2005 is de verplichting tot het etiketteren Pesticiden In 2008 treedt de nieuwe verordening ten aanzien van van allergene ingrediënten in werking getreden. Volledig In 2005 heeft FEDIOL samen met het productschap een door bevoegde autoriteiten in het geval van een eventuele maximumlimieten voor bestrijdingsmiddelen in werking. geraffineerde sojaolie en -vet, natuurlijk gemengde strategiedocument opgesteld voor de aanpak van normoverschrijding. In het verslagjaar is geïnventariseerd Voor pesticide-gewas-combinaties waarvoor nog geen tocoferolen (E306), natuurlijk D-alfa-tocoferol, natuurlijk residuen van bestrijdingsmiddelen in oliezaden. Een welke residuen gevonden worden in raap-, zonnebloem-, geharmoniseerde MRL s zijn, moeten eerst tijdelijke MRL s D-alfa-tocoferolacetaat, natuurlijk D-alfa-tocoferolsucci- knelpunt is onder meer dat de exportlanden van oliezaden soja-, lijnzaad- en pindaolie. In 2006 zal dit gebruikt worden vastgesteld. In 2005 heeft MVO scherp in de naat van soja, fytosterolen en fytosterolesters van vaak andere normen voor pesticidenresiduen op oliezaden worden om te beoordelen wat per pesticide-gewas- gaten gehouden of voor de voor MVO-bedrijven relevante plantaardige oliën van soja zijn tijdelijk uitgezonderd van hebben dan de importerende Europese Unie. De FEDIOL- combinatie het beste gedaan kan worden teneinde een pesticiden tijdelijke MRL s zijn opgesteld en daar waar de etiketteringverplichting. De verplichting voor het inspanning is gericht op conformiteit van oliezaden met de onbelemmerde handel van de betreffende oliezaden te nodig autoriteiten gealarmeerd om een en ander alsnog etiketteren van pindaolie is uitgesteld tot 21 maart normen en een transparante, proportionele handhaving kunnen garanderen. gedaan te krijgen. Het productschap heeft de sector regelmatig geïnfor- Jaarverslag MVO 2005 Kwaliteit en Voedselveiligheid Jaarverslag MVO 2005 Kwaliteit en Voedselveiligheid

17 Sociale Aangelegenheden Op het gebied van Sociale Aangelegenheden werkt het Productschap MVO samen met de Akkerbouw-productschappen in het Samenwerkingsverband Sociale aangelegenheden. Vanuit dit samenwerkingsverband worden activiteiten geïnitieerd op het gebied van arbeidsmarkt, werkgelegenheid, scholing, training en arbeidsomstandigheden. Het afgelopen jaar werd een uitgebreide scholingsenquête in de oliën- en vettensector gehouden, werd de nieuwsbrief Arbeid gelanceerd en zijn er afspraken gemaakt over een aantal nieuwe activiteiten in Scholingsenquête oliën- en vettensector In 2005 heeft het productschap onder de bedrijven een enquête over het opleidingenbeleid gehouden. Vragen die gesteld werden, betroffen het opleidingsniveau van de medewerkers, intern of extern uitgevoerde cursussen, cursusonderwerpen, opleidingsbehoefte van nieuw personeel, knelpunten bij de opleidingen en werving. Met een respons van 76% was deze enquête zeer succesvol te noemen. Eind 2005 is met een viertal bedrijven gesprekken gevoerd over specifieke opleidingsthema s. In 2006 zullen op basis van de resultaten vervolgacties worden gepland. Resultaten scholingsenquête 87% van de werknemers in de sector is man en daarvan heeft 85% een voltijds dienstverband; van de 13% vrouwen heeft bijna de helft een deeltijd dienstverband. Een derde van de werknemers heeft een MBO-opleidings- management. Wat betreft de werving van nieuw personeel geeft 45% van de bedrijven aan dat zij hierbij knelpunten ondervinden. Functies in de productie of bij de technische dienst worden hierbij als knelpunt aangegeven. De bedrijven geven als voornaamste reden aan het onvoldoende aanbod van gekwalificeerd personeel. Nieuwsbrief Arbeid In januari 2005 is door het Samenwerkingsverband Sociale Aangelegenheden gestart met de Nieuwsbrief Arbeid. Deze nieuwsbrief verschijnt eens in de zes à acht weken en is bestemd voor de werknemers in de bedrijven alsmede voor de kader- en bestuursleden van de betrokken vakbonden FNV, CNV en De Unie. Onderwerpen die in 2005 aan bod kwamen zijn: Project terugdringing blootstelling endotoxinen, scholingsenquête in de MVO-sector, subsidieregelingen voor verbete- schap zelfstandig invulling geeft, namelijk: In het tweewekelijkse MVO-Magazine wordt regelmatig aandacht besteed aan sociaal-economische onderwerpen. Er is een aparte rubriek op de MVO-website met informatie over voor de MVO-sector relevant onderzoek en wetgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden en andere relevante onderwerpen in relatie tot arbeid. Er is een vast aanspreekpunt specifiek voor werknemers in de MVOsector, die tevens verantwoordelijk is voor het up to date houden van bovengenoemde websiterubriek. In het afgelopen jaar zijn ook afspraken gemaakt met de werknemersvertegenwoordigers over een aantal nieuwe activiteiten op het gebied van sociale aangelegenheden in 2006: Het productschap zal een scholingsdag voor nieuwkomers bij MVO-bedrijven gaan verzorgen (introductie niveau en een derde heeft VMBO/HAVO/ VWO gedaan. ring arbeidsomstandigheden, Pilot Erkennen Verworven oliën- en vettensector, rol overheid, maatschappelijke Het grootste deel van de bedrijven geeft aan dat het Competenties, de nieuwe Arbowet en informatie over het organisaties etc). feitelijke opleidingsniveau aansluit bij het gewenste gezondheidsbeleid in bedrijven. opleidingsniveau. Circa 78% van de bedrijven stelt een Voor werknemers(vertegenwoordigers) zal het product- bedrijfsopleidingsplan op en alle bedrijven organiseren Andere activiteiten schap een jaarlijks seminar over een voor de sector interne en/of externe opleidingen. De cursussen zijn Naast de activiteiten vanuit het Samenwerkingsverband relevant maatschappelijk issue verzorgen (bijvoorbeeld vooral gericht op productietechniek en leidinggeven/ is er nog een aantal activiteiten waaraan het product- voedselveiligheid, biotechnologie, duurzaamheid). 33 Jaarverslag MVO 2005 Sociale Aangelegenheden

18 Handelspolitiek Doelstellingen van het productschap op handelspolitiek gebied zijn: markttransparantie en gezonde concurrentie, een onbelemmerd handelsverkeer en verbetering van de exportkansen. Om deze doelstellingen te bereiken heeft het productschap in 2005 diverse middelen ingezet. Zo wordt op de MVO-website een Databank Markttoegang bijgehouden en regelmatig uitgebreid, waardoor MVO-bedrijven een actueel overzicht van geldende invoertarieven, quota en preferentiële regelingen bij im- en export hebben. Ook wordt een MVO-Nieuwsbrief Handelspolitiek uitgebracht, die vanwege het internationale karakter van de MVOachterban in het Engels is opgesteld. Hierin worden bedrijven snel op de hoogte gebracht van handelspolitieke ontwikkelingen die voor de eigen commerciële besluitvorming van belang (kunnen) zijn. In 2005 zijn in totaal 46 van deze elektronische MVO Newsletters Trade Policy onder de oliën- en vettenbedrijven verspreid. Externe presentaties Op respectievelijk 15 april 2005 en 14 juni 2005 heeft het productschap voor de leden van de NOFOTA en FEDIOL presentaties verzorgd over de mogelijke consequenties van de lopende wereldhandelsronde (WTO Doha Development Round) voor de verlaging van de EU-invoerrechten op oliën en vetten. Qua belangenbehartiging en informatievoorziening zijn in 2005 met name onderstaande onderwerpen van belang geweest. WTO handelsronde (Doha Development Round) In 2005 hebben de inmiddels 150 lidstaten van de WTO bescheiden vooruitgang geboekt bij hun onderhandelingen over de verdere liberalisering van de mondiale handel in landbouwproducten, waaronder oliën en vetten. In mei 2005 is er door partijen onder meer een akkoord bereikt over de methodiek voor de technische omrekening van specifieke invoerrechten (veelal uitgedrukt in valuta/ gewicht) naar ad valorem-rechten (uitgedrukt in % van de CIF-waarde) op grond waarvan de specifieke rechten uiteindelijk verlaagd zullen worden. Over het meest gevoelige aspect van de landbouwonderhandelingen, de zogenaamde modaliteiten, is echter vooralsnog geen akkoord bereikt. Deze modaliteiten omvatten onder meer het percentage waarmee de invoerrechten per tariefband uiteindelijk progressief zullen moeten worden verlaagd en de periode waarbinnen deze tariefverlaging zijn beslag moet krijgen. Een besluit hierover is door de betrokken ministers tijdens hun Ministeriële Conferentie in Hong Kong (13-18 december 2005) doorgeschoven naar eind april Wel zijn partijen het in december jl. eens geworden over het aantal tariefbanden (4) dat bij de beoogde progressieve tariefverlaging zal worden gehanteerd. Behalve op het dossier markttoegang hebben partijen ook vooruitgang geboekt op twee andere dossiers, te weten exportconcurrentie en interne steun. Met name het in december jl. bereikte akkoord over de afschaffing van exportsubsidies en equivalente maatregelen ter stimulering van de export van landbouwproducten in 2013 mag een historische stap op weg naar de mondiale liberalisering van de agro-handel heten. In hoeverre er binnen deze handelsronde afspraken kunnen worden gemaakt over de afschaffing van gedifferentieerde exportbelastingen (geschaard onder de categorie issues of interest but not agreed ) is evenwel nog niet duidelijk. Partijen streven ernaar de wereldhandelsronde in de eerste helft van 2007 volledig af te ronden. Het productschap heeft regelmatig overleg met overheidsvertegenwoordigers in Den Haag, Brussel en Genève omtrent de laatste ontwikkelingen bij deze onderhandelingen Jaarverslag MVO 2005 Handelspolitiek

19 Liberalisering handel met Mediterrane partnerlanden komen dat sojaolie die in de EU wordt gewonnen uit aangeboden haar invoerrechten op ruwe en bewerkte De tariefpreferenties bij invoer van oliën en vetten uit In het verslagjaar is de handel in oliën en vetten tussen sojabonen afkomstig uit derde landen (bijv. Brazilië en de plantaardige oliën (w.o. zonnebloem-, soja- en grondno- landen zoals Argentinië, de Filippijnen, de Russische de EU en de Mediterrane partnerlanden verder geliberali- VS) niet wordt beschouwd als sojaolie van oorsprong uit tenolie) in een periode van vier jaar geleidelijk af te Federatie, Oekraïne, Brazilië, India en China blijven seerd. Met ingang van 1 januari 2005 heeft de EU ten de EU. Dergelijke olie kwam dan ook bij invoer in deze drie schaffen. Wel heeft de EU hierbij vastgehouden aan de ongewijzigd, terwijl de oliën en vetten uit Maleisië en gunste van olijfolie van oorsprong uit de Palestijnse landen niet in aanmerking voor de tariefpreferenties die eis dat de Mercosur-landen op hun beurt onder meer de Indonesië uitgesloten blijven van de tarifaire voordelen Gebieden een jaarlijks oplopend tariefvrij quotum de EU met deze landen voor dit product is overeengeko- gedifferentieerde exportbelastingen ten aanzien van het van dit stelsel. opengesteld. Vervolgens is op 1 september 2005 na een men. Inmiddels is de regel van oorsprong voor sojaolie in oliezadencomplex dienen af te schaffen. langdurig ratificatieproces de in april 2002 onderte- het handelsverkeer tussen de EU en Marokko echter per 1 Liberalisering handel met Roemenië en Bulgarije kende vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Algerije december 2005 zodanig aangepast dat ook de in de EU EU-strafheffing op producten uit de VS Via aanvullende vrijhandelsprotocollen heeft de EU de in werking getreden. Deze overeenkomst omvat onder uit bonen afkomstig uit derde landen gewonnen sojaolie Op 21 januari 2005 heeft de EU-Raad van Ministers handel in landbouwproducten (w.o. plantaardige en meer een omvangrijk pakket Algerijnse tariefpreferenties wordt beschouwd als sojaolie van oorsprong uit de EU en besloten de strafheffing op een groot aantal producten dierlijke oliën en vetten) met Bulgarije en Roemenië op ten gunste van plantaardige oliën en margarine van dus in aanmerking komt voor de Marokkaanse tariefpre- van oorsprong (w.o. sojaschroot, lijnzaad, zonnebloemolie respectievelijk 1 juli 2005 en 1 augustus 2005 verder oorsprong uit de EU. ferenties voor sojaolie uit de EU. De verwachting bestaat en ruwe grondnotenolie) van oorsprong uit de VS met geliberaliseerd. Op 1 december 2005 is tussen de EU en dat de (belemmerende) oorsprongsregel voor sojaolie in terugwerkende kracht tot 1 januari 2005 te schorsen. De Roemenië bovendien een nieuw vrijhandelsprotocol voor Verder hebben de EU-lidstaten in november 2005 de het handelsverkeer met Tunesië en Israël in 2006 op EU had deze strafheffing in maart 2004 ingesteld nadat de verwerkte landbouwproducten (w.o. mayonaise en Europese Commissie gemandateerd om met de gelijke wijze zal worden gewijzigd. WTO zowel in eerste aanleg als in beroep had vastgesteld vetzuren) in werking getreden. Vooruitlopend op de EU- Mediterrane partnerlanden (Algerije, Marokko, Tunesië, dat de Amerikaanse subsidies in het kader van de zgn. toetreding van Bulgarije en Roemenië per 1 januari 2007 Egypte, Jordanië, Israël, Libanon en de Palestijnse Liberalisering handel met Mercosur Foreign Sales Corporation (FSC) Act in strijd waren met de (of 2008) heeft de EU nu reeds de invoer van alle oliën en Gebieden) in 2006 te onderhandelen over verdere libera- Na het stranden van de vrijhandelsbesprekingen tussen mondiale handelsregels. De heffing bedroeg bij introductie vetten van oorsprong uit beide landen volledig geliberali- lisering van de onderlinge handel in landbouwproducten, de EU en de landen van de Mercosur (Brazilië, Argentinië, aanvankelijk 5%, maar is vervolgens trapsgewijs met een seerd, terwijl Roemenië en Bulgarije de invoer van oliën waaronder oliën en vetten. Met name Egypte en Marokko Uruguay en Paraguay) in november 2004 zijn partijen procentpunt per maand verhoogd naar het niveau van en vetten van oorsprong uit de EU inmiddels in belang- hebben zeer veel interesse getoond in de door de EU vervolgens in september 2005 overeengekomen deze 15% in januari Vooruitlopend op de introductie van rijke mate hebben geliberaliseerd. beoogde nieuwe vrijhandelsronde. In december 2005 onderhandelingen spoedig te hervatten. Hoewel er door deze heffing heeft het productschap er bij de overheid met heeft de EU-Raad van Ministers tenslotte het met partijen voor de periode november april 2006 een succes op aangedrongen sojabonen, zonnebloempitten, Jordanië overeengekomen aanvullende vrijhandelsproto- ambitieus vergaderschema is opgesteld, wordt algemeen menhaden visolie en rundvet voor bijzondere bestem- col voor landbouwproducten geaccordeerd. Dit protocol, aangenomen dat de EU en het Latijns-Amerikaanse mingen niet op de retaliatielijst op te nemen. dat op 1 januari 2006 in werking treedt, omvat onder vrijhandelsblok zich in 2006 meer zullen concentreren meer wederzijdse tariefpreferenties voor oliën en vetten. op de vrijhandelsbesprekingen in het kader van de WTO Algemeen Preferentieel Stelsel Doha Development Round dan op hun bilaterale In juni 2005 heeft de EU-Raad van Ministers het Oorsprongsregel sojaolie vrijhandelsinitiatief. Algemeen Preferentieel Stelsel (APS) voor de periode 1 In tegenstelling tot andere vrijhandelsakkoorden is de EU juli 2005 tot en met 31 december 2008 vastgesteld. Voor bij de totstandkoming van vrijhandelsovereenkomsten In het kader van deze vrijhandelsbesprekingen heeft de zover het de EU-invoer van oliën en vetten betreft, is het met Tunesië, Marokko en Israël in de jaren 90 overeenge- EU de Mercosur-landen in een eerder stadium reeds in feite een consolidatie van het voorgaande stelsel. Jaarverslag MVO 2005 Handelspolitiek Jaarverslag MVO 2005 Handelspolitiek

20 Plantaardige Biotechnologie Op het gebied van plantaardige biotechnologie werkt het Productschap MVO samen met het Productschap Granen, Zaden en Peulvruchten en het Productschap Diervoeder in de Projectgroep Biotechnologie Productschappen. De taken van de projectgroep zijn: het bevorderen van praktisch toepasbare biotechnologiewetgeving en het voorzien van bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, overheid en politiek van actuele, feitelijke informatie over genetisch gemodificeerde gewassen. Via overleg met de overheid en maatschappelijke organisaties wordt een bijdrage geleverd aan de maatschappelijke discussie en het biotechnologiebeleid. Informatievoorziening via website In 2005 is de informatievoorziening via de website van de projectgroep sterk uitgebreid. Op deze website is onder meer actuele informatie te vinden over de Europese en Nederlandse regelgeving op het gebied van plantaardige biotechnologie. Ook verschaft de website uitgebreide informatie over relevante studies en onderzoeksresultaten op het terrein van de plantaardige biotechnologie. Nieuwsbrieven Door de projectgroep zijn in het verslagjaar een vijftal Nieuwsbrieven Biotechnologie uitgebracht en verspreid onder bedrijven, maatschappelijke organisaties, overheidsinstanties en andere geïnteresseerden. Evaluatie EU-regelgeving De Europese Commissie is er in het verslagjaar niet in geslaagd haar evaluatieverslagen over de toepassing van de verordeningen 1829/2003 en 1830/2003 (toelating, uiterlijk 18 oktober 2005 (evaluatie verordening 1830/ 2003) en op uiterlijk 7 november 2005 (evaluatie verordening 1830/2003) naar de lidstaten en het EP te zenden. Op basis van het werkprogramma dat het Oostenrijkse EU-voorzitterschap in december 2005 naar buiten heeft gebracht, kan worden opgemaakt dat de presentatie van het evaluatierapport van verordening 1829/2003 (autorisatie en etikettering gg-levensmiddelen en -diervoeders) nu voor de EU-Raad van Landbouwministers op 22/23 mei 2006 is voorzien. Naar verwachting zullen tijdens deze Raad ook de conclusies over de problematiek rond de coëxistentie van de teelt van genetisch gemodificeerde gewassen, conventionele gewassen en biologische gewassen worden vastgesteld. Het productschap heeft in het verslagjaar samen met andere branches input geleverd voor de evaluatie aan de betrokken Nederlandse ministeries. EU-toelatingen Ondanks de aanzienlijk aangescherpte communautaire diervoeders door de EU-lidstaten. De door de Europese Voedselautoriteit (EFSA) veilig bevonden ggo s, gglevensmiddelen en gg-diervoeders konden bij de stemmingen over toelating in de verantwoordelijke permanente comités en ministerraden in 2005 in geen enkel geval rekenen op de benodigde gekwalificeerde meerderheid. In dergelijke gevallen waar de lidstaten niet tot overeenstemming kunnen komen over de toelating van een ggo, gg-levensmiddel of gg-diervoeder, wordt het product vervolgens via een beschikking alsnog door de Europese Commissie geautoriseerd. De EU-ministers van Milieu zijn op 2 december 2005 een beleidsdebat gestart waarbij de haperende toelatingsprocedure voor ggo s onder de loep wordt genomen. Dit beleidsdebat zal in 2006 onder Oostenrijks EUvoorzitterschap worden voortgezet. Het productschap heeft over de EU-toelatingen in het verslagjaar een groot aantal vragen van het bedrijfsleven beantwoord. Ook heeft het productschap diverse etikettering en traceerbaarheid ggo s, gg-levensmiddelen regelgeving voor de autorisatie van ggo s, gg-levens- presentaties verzorgd over de actuele beleidsontwikke- en -diervoeders) tijdig naar de EU-lidstaten en het middelen en -diervoeders die vanaf 18 april 2004 van lingen op het gebied van biotechnologie (onder andere Europees Parlement te zenden. Op grond van genoemde toepassing is, heeft dit tot dusver niet geleid tot auto- op de Vermande Studiedagen). verordeningen diende de Commissie deze verslagen op risatie van ggo s danwel gg-levensmiddelen en gg- 39 Jaarverslag MVO 2005 Plantaardige Biotechnologie