REACTIE. van de Raad van de gemeente Montferland, bijgestaan door mr B.S. ten Kate, advocaat te Arnhem, op het bezwaarschrift van

Transcriptie

1 REACTIE van de Raad van de gemeente Montferland, bijgestaan door mr B.S. ten Kate, advocaat te Arnhem, op het bezwaarschrift van de stichting Stichting Burgers Eerst, tegen het besluit van de Raad van 6 juli 2018 Achtergrond/belangrijkste feiten 1. Op 11 december 2017 ontvangt de Raad het verzoek om het Masterplan Centrum Didam op zijn agenda te plaatsen (bijlage 4). Het verzoek is gebaseerd op de Verordening Burgerinitiatief van de Gemeente (VB). Het verzoek is ingediend door de initiatiefgerechtigden A.E.M. Schotgerrits, P.M.T. Gores en J.B.A.M. Godschalk. Het verzoek gaat vergezeld van een lijst met 240 handtekeningen van andere initiatiefgerechtigden. 2. Nadat was vastgesteld dat het verzoek voldeed aan de geldigheidsvereisten, heeft de Raad conform artikel 6 lid 1 VB in zijn raadsvergadering van 21 december 2017 besloten of het burgerinitiatiefvoorstel geplaatst kon worden op de agenda van de raadsvergadering voor een inhoudelijke behandeling. Dat besluit was positief en het burgerinitiatiefvoorstel is geagendeerd voor de raadsvergadering van 25 januari Op 24 januari 2018, één dag voor de raadsvergadering, hebben de indieners van het voorstel om uitstel van behandeling gevraagd. Daarop heeft de Raad besloten de behandeling uit te stellen tot het moment dat de indieners zelf zouden aangeven dat zij voldoende zouden zijn voorbereid om de behandeling van hun voorstel te kunnen laten plaatsvinden. Nadat telefonisch was aangegeven dat dit het geval was, is het voorstel geplaatst op de raadsagenda van 28 juni van 6

2 4. Op 28 juni 2018 wordt het burgerinitiatiefvoorstel behandeld als punt 11 van de agenda. De behandeling mondt uit in het nu bestreden besluit (bijlage 11), dat na middernacht (en dus op 29 juni 2018) genomen wordt (hierna: het bestreden besluit). Besloten wordt om: waardering uit te spreken voor het genomen burgerinitiatief; het college te verzoeken om verdere inbreng van bewoners en andere belanghebbenden bij de uitwerking van het Masterplan zorgvuldig mee te nemen; het college te verzoeken bij de uitwerking van het Masterplan de gemeenteraad nadere besluiten voor te leggen voor zover het gaat om bestemmingsplannen en kredietbesluiten; het college te verzoeken bij de uitwerking van het Masterplan de gemeenteraad in de gelegenheid te stellen tot het uiten van wensen en bedenkingen ten aanzien van privaatrechtelijke rechtshandelingen met ingrijpende gevolgen voor de gemeente; alles overwegende geen noodzaak aanwezig te achten tot herziening van het Masterplan Centrum Didam en het verzoek in het burgerinitiatief niet te honoreren; tot twee maandelijkse terugkoppeling over de voortgang van het Masterplan in de daarvoor bestemde commissievergadering op basis van het plan en bovengenoemde beslispunten. 5. Conform artikel 6 lid 6 VB zijn het besluit en de bijbehorende motivering per brief van 6 juli 2018 ter kennis gebracht van de indieners (bijlage 12) en gepubliceerd in het Montferland Nieuws. 6. Op 31 augustus 2018 ontvangt de Raad een brief van de Rechtbank Gelderland (bijlage 14). Uit de brief blijkt dat de stichting Stichting Burgers Eerst (hierna: de Stichting) beroep heeft aangetekend tegen het bestreden besluit. Omdat de Rechtbank niet is gebleken dat eerst bezwaar is ingesteld, verzoekt de Rechtbank de Raad om het beroep als bezwaar in behandeling te willen nemen. In afwijking van de door de Stichting gehanteerde aanduidingen zal daarom hierna steeds over bezwaar en bezwaarschrift gesproken worden. Is het bezwaar ontvankelijk? Tijdig ingediend? 7. Het bezwaar is op 7 augustus 2018 en daarmee tijdig bij de Rechtbank ingediend. Ingevolgde artikel 6:15 lid 3 AWB is immers beslissend het tijdstip van ontvangst door het onbevoegde orgaan. 2 van 6

3 Bevoegd ingediend? 8. Krachtens artikel 8 van haar statuten (bijlage 1) wordt de Stichting vertegenwoordigd door haar bestuur of door twee gezamenlijk handelende leden van het bestuur. Het bestuur kan ook volmacht verlenen aan anderen om haar te vertegenwoordigen. Volgens het Handelsregister (bijlage 2) hebben thans zitting in het bestuur A.E.M. Schotgerrits en P.M.T. Gores. Het bezwaarschrift is niet getekend. Het vermeldt als ondertekenaar A.E.M. Schotgerrits namens de Stichting. 9. In de uitnodiging voor de hoorzitting wordt de Stichting in de gelegenheid gesteld een gebrek te herstellen tot 1 november jl.. De Raad veronderstelt dat dit intussen gebeurd is. Daarmee is echter niet weggenomen het gebrek dat Schotgerrits niet alleen bevoegd is om de Stichting te vertegenwoordigen. De Raad meent dat ook dit gebrek kan worden hersteld en zij verzoekt de Commissie om de Stichting in de gelegenheid te stellen om dat voorafgaande aan de hoorzitting te doen. Stichting belanghebbende? 10. Indien zou worden aangenomen dat het bezwaar bevoegdelijk namens de Stichting is ingediend, rijst de vraag of de Stichting als belanghebbende is te beschouwen. Nu de Stichting door het bestreden besluit niet rechtstreeks in haar eigen belangen wordt getroffen (zij is voor zover de Raad bekend geen gebruiker of eigenaar van onroerende zaken gelegen in Didam), is dat alleen het geval wanneer het bestreden besluit betrekking heeft op algemene en collectieve belangen die de Stichting krachtens haar statutaire doelstelling en blijkens haar feitelijke werkzaamheden in het bijzonder behartigt (artikel 1:2 lid 3 Awb). 11. In artikel 3 van haar statuten wordt het doel van de Stichting omschreven als volgt: a. het handhaven en verbeteren van de woon- en leefomgeving in Didam, Nieuw- Dijk, Oud-Dijk en Loil; b. het ondersteunen van activiteiten tot het handhaven en verbeteren van de woon- en leefomgeving in andere kernen en buurtschappen van de oude gemeente Didam; c. Het verrichten van alle verdere handelingen, die met het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk kunnen zijn. De Raad meent dat met de vaststelling en het door de Stichting gewenste heroverwegen van het Centrumplan Didam het belang van het handhaven en verbeteren van de woon- en leefomgeving in Didam gemoeid kan zijn. Daarmee heeft het bestreden besluit betrekking op een algemeen en collectief belang dat de Stichting krachtens haar statutaire doelstelling in het bijzonder behartigt. Omtrent haar feitelijke werkzaamheden heeft de Stichting echter niets vermeld. 3 van 6

4 12. Het is aan de Stichting om duidelijk te maken dat zij belanghebbende is. De Raad verzoekt de Commissie daarom de Stichting te verzoeken om uiterlijk een week voor de zitting schriftelijk toe te lichten waarom het bestreden besluit betrekking heeft op een algemeen en collectief belang dat de Stichting blijkens haar feitelijke werkzaamheden in het bijzonder behartigt. Bestreden besluit vatbaar voor bezwaar en beroep? 13. Bij de toezending van het bestreden besluit heeft de Raad aangegeven dat dit besluit niet vatbaar is voor bezwaar en beroep. De Raad licht dat, mede naar aanleiding van hetgeen in het bezwaarschrift door de Stichting wordt betoogd, toe als volgt. 14. De VB maakt het mogelijk dat burgers onderwerpen op de raadsagenda plaatsen. Wanneer er sprake is van een geldig verzoek (zoals hier het geval was), is de Raad verplicht het burgerinitiatiefvoorstel op zijn agenda te plaatsen. Met het besluit om het burgerinitiatiefvoorstel wel of niet op de agenda te plaatsen is de in de VB beschreven procedure afgerond. 15. Bij de inhoudelijke behandeling van het burgerinitiatiefvoorstel speelt de VB geen enkele rol meer, behoudens hetgeen in artikel 6 leden 4 t/m 6 VB is bepaald. Voor de vraag of tegen een besluit omtrent een burgerinitiatiefvoorstel bezwaar of beroep openstaat is de omstandigheid dat het nemen van een besluit op basis van een burgerinitiatief is geagendeerd van geen betekenis. In de toelichting bij artikel 6 VB wordt hierover opgemerkt: Wordt het verzoek tot plaatsing van het burgerinitiatiefvoorstel door de raad afgewezen, dan is er sprake van een besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht waartegen bezwaar en beroep op de rechter openstaan. Besluit de raad het burgerinitiatiefvoorstel te agenderen, dan is er sprake van een voorbereidingsbeslissing die niet vatbaar is voor bezwaar of beroep (artikel 6:3 Awb). Afhankelijk van de inhoud van de beslissing op het initiatiefvoorstel zelf, zal er sprake zijn van een besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht die vatbaar is voor bezwaar en beroep. 16. De Stichting betoogt in haar bezwaarschrift dat het burgerinitiatief een voor de niet gehoorde burger loze actie is wanneer het bestreden besluit inderdaad niet vatbaar zou zijn voor bezwaar en beroep. Kennelijk gaat de Stichting er van uit dat met de VB tevens beoogd is om burgers de mogelijkheid te geven om besluiten die niet vatbaar zijn voor bezwaar en beroep toch aan de rechter te kunnen voorleggen. Dat is niet zo. De VB beoogt de burger de mogelijkheid te geven om bepaalde onderwerpen op een raadsvergadering geagendeerd te krijgen en om daar dan ook een visie op te kunnen geven tijdens die raadsvergadering. Daarmee is het burgerinitiatief geen loze actie, ook niet wanneer, zoals hier het geval is, het omtrent het burgerinitiatief genomen besluit niet in overeenstemming is met de wensen van de indieners van het initiatiefvoorstel. 4 van 6

5 17. Of het bestreden besluit vatbaar is voor bezwaar of beroep is uitsluitend afhankelijk van de inhoud van dat besluit zoals weergegeven hiervoor sub 4. Er moet sprake zijn van een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een publiekrechtelijke rechtshandeling (art. 1.3 lid 1 Awb), waarmee bedoeld wordt publiekrechtelijk en extern rechtsgevolg. Een beslissing heeft alleen rechtsgevolg, indien zij er op is gericht een bevoegdheid, recht of verplichting voor een of meer anderen te doen ontstaan of teniet te doen, dan wel de juridische status van een persoon of een zaak vast te stellen (ABRvS 30 januari 2008, ECLI:NL:RVS:2008:BC3065, JB 2008, 57). Dat externe rechtsgevolg is in dit geval afwezig. 18. De Stichting stelt in haar bezwaarschrift dat er wel degelijk rechtsgevolgen aan het bestreden besluit verbonden zijn. Zij betoogt dat de verwerving van de gronden waarop de uitvoering van (onderdelen van ) het Masterplan is voorzien een rechtsgevolg is van het bestreden besluit en ook dat de verplichting om de uitvoering van het Masterplan aan te besteden een rechtsgevolg van het bestreden besluit is. 19. Het bestreden besluit brengt echter niet enige eigendomsovergang tot stand. De omstandigheid dat in het kader van de uitvoering van het Masterplan gronden overgedragen zullen gaan worden maakt deze overdrachten niet tot een rechtsgevolg van het bestreden besluit. Die overgang zal immers het rechtsgevolg zijn van te zijner tijd te sluiten privaatrechtelijke overeenkomsten. De verplichting tot aanbesteding, zo daarvan in dit geval sprake is, vloeit voort uit de wet. Het bestreden besluit brengt in die wettelijke verplichting geen verandering. Ook die verplichting is daarom geen rechtsgevolg van het bestreden besluit. 20. De Raad is van mening dat het bezwaar om al voorgaande redenen niet ontvankelijk is. Voor het geval dat anders zou zijn wordt naar aanleiding van de overige gronden van het bezwaar (gronden die geen betrekking hebben op het al dan niet ontbreken van rechtsgevolg) nog het volgende opgemerkt. Overige gronden van het bezwaar 21. In onderdeel 1 (p.2/3) van het bezwaarschrift wordt betoogd dat het bestreden besluit niet gemotiveerd is. De Raad acht dat bezwaar ongegrond, nu die motivering in het besluit is opgenomen. Dat die motivering is opgenomen onder het kopje overwegende dat doet daaraan, anders dan de Stichting stelt, niets af. 22. In onderdeel 2 (p 3/4) van het bezwaarschrift wordt betoogd dat de Raad door het op 29 juni 2018 genomen besluit ook akkoord is gegaan met hetgeen na het door de gemeenteraad op 26 mei 2016 genomen besluit met betrekking tot het Masterplan Centrum Didam is gevolgd. Dat volgt echter niet uit het bestreden besluit, waarin over dat gevolg niets wordt gezegd. 5 van 6

6 23. In onderdeel 4 van het bezwaarschrift (p 4, het bezwaarschrift bevat twee onderdelen 4, terwijl onderdeel 3 eerst na deze onderdelen 4 is opgenomen) wordt betoogd dat het College in zijn brief van 28 juni 2016 ten onrechte de indruk heeft gewekt dat de risicodragende partij in de ontwikkeling alleen gronden van derden dient te verwerven, omdat ook gronden van de gemeente in de ontwikkeling zijn betrokken. De Raad ziet geen verband tussen deze constatering en het bestreden besluit. Ook overigens acht de Raad dit bezwaar ongegrond, omdat uit het feit dat in de brief gewezen wordt op de complicatie dat ook gronden van derden verkregen moeten worden niet volgt dat niet ook gronden van de gemeente in de ontwikkeling begrepen zijn. 24. De Raad is er niet in geslaagd om nog andere bezwaren tegen het bestreden besluit in het bezwaarschrift te ontwaren. Conclusie 25. De Raad is daarom vooralsnog van mening dat het bezwaar niet ontvankelijk althans ongegrond is. Zij verneemt dienaangaande graag het advies van uw Commissie. 14 november 2018 Behandeld door : mr. B.S. ten Kate Correspondentie : Postbus 9220, 6800 KA Arnhem Telefoon / Fax / (0) / +31 (0) / bas.tenkate@nysingh.nl 6 van 6