Vooral verzetspoëzie in illegal tijdschriften of rijmprent. Buiten alle literaire stromingen.

Transcriptie

1 Samenvatting door Lotte 720 woorden 8 april keer beoordeeld Vak Nederlands Nescio (J.H.F. Grönloh) korte verhalen in literair tijdschrift - De uitvreter, Titaantjes, Dichtertje - tragisch Willem Elsschot (A.J. de Ridder) eenvoudige verhalen over mensen met kleine problemen - spreektaal, nuchter en ironisch - Villa des Roses : bewoners Parijs pension - Lijmen : Boorman&Laarmans oplichtersblad - Thema s: kleine man die iets wil bereiken maar daar niet in slaagt - Tragikomisch - Boorman&Laarmans symboliseren zakenman en schrijver Literatuur tijdens de oorlog Iedereen moest lid zijn van de Kultuurkamer(1941). Geen lid zijn was strafbaar, openbaar publiceren verboden. Publicatie in oa clandestiene blaadjes (ondergronds). Vooral verzetspoëzie in illegal tijdschriften of rijmprent. Buiten alle literaire stromingen. De achttien doden, Jan Campert. Na de oorlog veel boeken die terugkeken op de vijf zwarte jaren. Pagina 1 van 5

2 Koude oorlog tussen Rusland en Amerika. Dekolonisatie, ook Indonesië. Verzorgingsstaat, AOW (1956) Verzuiling bleef bestaan tot de jaren 60. Protestbewegingen van arbeiders, studenten en soldaten. Uiterlijk werd losser. Tweede feministische golf, economische gelijkheid, doorbreken bestaande rollenpatroon. Neomodernisme Existentialisme = de mens is geworpen in een wereld waar hij niet om heeft gevraagd, slachtoffer van omstandigheden. Maar ook persoonlijk verantwoordelijk, mens is niet voorbestemd en kiest zijn eigen lot Geëngageerde literatuur = stellig innemen tegen sociale en politieke misstanden (roman noir) - Absurdistische literatuur = paradoxale situatie van de mens (slachtoffer en verantwoordelijk, vrij en toch onderworpen) verbeeld door de mens in absurde situaties te plaatsen, zinloze en onverklaarbare situaties Willem Frederik Hermans opschudding verwekt - personale romans over iemand die de wereld met wantrouwen en cynisme ziet, helaas soms personage met auteur verward - De donkere kamer van Damokles (1958): Tweede wereldoorlog. Osewoudt is sigaren winkelier, in contact met en helpt Dorbeck die bij het verzet betrokken is. Dorbeck lijkt enerzijds veel op Osewoudt maar tegelijkertijd ook tegenhanger. Vier jaar geen contact,inmiddels heeft Osewoudt zijn haar geverfd en lijkt nu dubbel ganger van Dorbeck. Oorlog voorbij. Osewoudt gearresteerd wegens landverraad, alles wat hij voor Dorbeck deed was gunstig voor de Duitsers. Dorbeck blijkt onvindbaar en onbekend. Thema: bestaat Dorbeck wel of niet. - De mens is een wezen dat geen grip heeft op de realiteit. - Wantrouwen tegen alles wat meent de waarheidin zijn pacht te hebben Gerard Reve Pagina 2 van 5

3 - De avonden (1947): Verhaal over Frits van Egters. Sterk autobiografisch. Verveling en afkeer tegen zijn mileu. Boek bevat citaten uit de bijbel en psalmen. - Jaren 60 boeken over homoseksualiteit en drankzucht - Brievenboek = mengeling roman, autobiografie, essay en ontboezemingen - Eind jaren 70 weer normale romans Harry Mulisch De mens wordt gedreven door krachten die hij niet kan beheersen en vaak niet eens kent. - De aanslag (1982): Anton Steenwijk ouders en broer door Duitser weggevoerd omdat voor hun huis een NSB er werd neergeschoten. Rest van het leven in het teken van verschrikkelijke gebeurtenissen. Onderzoekt wat er die avond precies gebeurd is. - On-nederlands: visionair,fantastisch en geheimzinnig. Kunstzinnige beeldspraak en vreemde woorden. Leo Vroman Dichter overgang nieuwe zakelijkheid en nieuwe poëzie - Nieuwe zakelijkheid: parlando-stijl, anekdotisch, zeer rijke beeldspraak, vrije versvorm en woordspelletjes - Autobiografisch met humoristische ondertoon - Didactisch - Lange gedichten De experimentele poëzie Rond 1950 groep dichters De Vijftiger of De Experimentelen. Zoeken naar nieuwe uitdrukkingsvorm, klassieke vers gedeformeerd en de taal zo persoonlijk mogelijk. Geen rijm, metrum, strofebouw, interpounctie. Wel overdaad aan beeldspraak. Beelden roepen samen een sfeer, gevoel of idee op. Koude Oorlog. Niet metten geaccepteerd, onbegrijpelijke wartaal. Nauwe banden met de beeldende kunst. Pagina 3 van 5

4 Lucebert (L.J. Swaanswijk) Een van De Experimentelen - Emotioneel en overdadig - Associaties, neologismen, woordspelingen, paradoxen, tegenstellingen - Speelsheid, ironie - Wil de lezer wakker schuddne uit zijn eigen passiviteit en roept op tot verzet tegen de gevestigde instellingen van kerk en staat Remco Campert Ook een van de Vijftigers - Niet diepzinnig maar licht en luchtig, maar onder de opppervlakte weemoed - Poëzie en proza Jan Wolkers Ruwe vitaliteit, cynische humor, mengeling sadisme en tederheid, felle korte zinnen Cees Nooteboom Barbarber (tijdschrift) - Dada - K.Schippers - werkelijkheid op andere wijze bekijken Postmodernisme Stromingen die niet voortbouwen op het modernisme Eclectische kunst = teruggrijpen op allerlei verschillende stromingen Pagina 4 van 5

5 Grenzen literatuur en lectuur vervagen Begrip werkelijkheid problematisch Intertekstualiteit = teksten verwijzen niet naar problematische werkelijkheid maar naar andere tekst of enkel naar zichzelf Pagina 5 van 5