1. Hoe ziet de Europese geschiedenis eruit wat betreft de economische en politieke eenwording?

Transcriptie

1 Praktische-opdracht door een scholier 3592 woorden 28 maart ,6 32 keer beoordeeld Vak Economie Antwoorden van de deelvragen 1. Hoe ziet de Europese geschiedenis eruit wat betreft de economische en politieke eenwording? De geschiedenis van de Europese eenwording Het begin van de Europese eenwording is na de Tweede Wereldoorlog. Het eerste samenwerkingsverband in 1948 is de Benelux. Dit was een verband tussen België, Nederland en Luxemburg. Zij dreven vrije handel en er werden verschillende manieren van samenwerking gehandhaafd. Twee jaar later, 1950, kwam de Franse minister van Buitenlandse Zaken Robert Shuman met een idee voor een Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal. Een jaar later ging het Verdrag van Parijs over in een oprichting van de EGKS. Dit was de Europese Gemeenschap van Kolen en Staal, met succes. Hierop volgde het Verdrag Van Rome in Zes grote landen, Italië, Duitsland, Frankrijk en de Benelux richtten de Europese Economische Gemeenschap (EEG) en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (EURATOM) op. En ook hier werden afspraken gemaakt die de handel tussen de leden van deze verdragen vergemakkelijkte. Verder kwam er een gemeenschappelijk beleid voor de landbouw en het gebruik van atoomenergie.in 1957 vindt ook de eerste vergadering van het Europees Parlement plaats. EGKS, Euratom en EEG besluiten in 1967 samen verder te gaan onder de naam EEG. Deze EEG was een succes, waardoor steeds meer landen lid wilden worden. In 1973 traden Groot-Brittannië, Ierland en Denemarken toe. In 1981 was het de beurt aan Griekenland, terwijl Spanje en Portugal in 1986 lid "mochten" worden. In hetzelfde jaar werd de Europese Akte, beter bekend als het Akkoord van Schengen ondertekend. Dit akkoord was bedoeld om een grote Europese ruimte zonder binnengrenzen te maken en vormde de rechtsbasis voor nieuwe beleidsinitiatieven zoals milieu en technologie. Ze kwamen ook overeen om de controle van mensen bij de gemeenschappelijke grenzen af te schaffen. Het was voor mensen mogelijk om binnen de grenzen vrij te kunnen verplaatsen. Er ontstond een gebied zonder binnengrenzen dat bekend staat als de Schengenruimte. Deze ruimte was er pas in 1993 echt. De Europese Unie werd in 1992 opgericht met het Verdrag van Maastricht. Dit Verdrag zou moeten uitbreiden tot een Economische en Monetaire Unie. De nieuwe naam voor de Europese Gemeenschap (EG) wordt vanaf dat moment de Europese Unie (EU). Het Verdrag van Maastricht besloot ook dat er een Europese munt moest komen. Deze munt is de hedendaags bekende Euro. Door het succes van de Unie zijn er nog steeds landen die zich willen toevoegen aan de EU. Zo drongen in 1995 Zweden, Oostenrijk en Pagina 1 van 10

2 Finland om lid te worden van de EU. Dit waren de laatste landen die zich aanmeldden voor lidmaatschap. Er zijn op dit moment 15 lidstaten. In 1997 is Nederland voorzitter van de EU. Op dat moment vindt er een Europese top plaats, waaruit het Verdrag van Amsterdam is ontstaan. Dit verdrag stond voor de volgende zaken: - Het Europees Parlement gaat over meer zaken meebeslissen (veto-recht); - De voorzitter van de Europese Commissie kan niet zonder instemming van het Europees Parlement worden benoemd; - Landen die lid zijn van de EU, dienen zich aan de mensenrechten te houden; - Discriminatie kan worden aangepakt; - Ieder land mag strengere milieuwetten hebben dan de EU voorschrijf; - In alle lidstaten van de EU gelden dezelfde regels m.b.t. het afgeven van visa en asiel. Na het Verdrag van Maastricht worden in 1998 de EU-landen bekend gemaakt, die over mogen gaan tot de invoering van de Euro. Per kan de Euro als een giraal betaalmiddel gebruikt worden, terwijl vanaf de Euro een fysiek betaalmiddel is geworden. De Europese Unie is op 1 mei 2004 uitgebreid met de landen Cyprus, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Malta, Polen, Slowakije, Slovenië en Tsjechië. Goed Vormen van Economische en Politieke samenwerken Er zijn vijf vormen van economische en politieke samenwerken, het vrijhandelsgebied, de douane-unie, de gemeenschappelijke markt, de economische unie, ten slotte de volledige integratie. Daarnaast bestaat nog de monetaire unie en de politiek unie als aparte vormen. De huidige integratie van Europa is gericht op het tot stand brengen van een economische en monetaire unie. Deze vormen zullen allen kort toegelicht worden. Het vrijhandelsgebied of de vrijhandelszone zorgt voor vrij verkeer van goederen en diensten. De leden van een dergelijke zone heffen geen invoerrechten op de producten die zij onderling verhandelen. Er is geen gemeenschappelijk buitentarief. Hierdoor ontstaat het probleem dat de invoer van buiten het vrijhandelsgebied plaats gaat vinden via het land met het laagste buitentarief. Dit probleem kan deels opgelost worden door het certificaat van oorsprong De douane-unie verschilt niet veel van de vrijhandelszone. Het verschil is dat zij naast vrij verkeer van goederen en diensten wel een gemeenschappelijk buitentarief hebben. De gemeenschappelijke markt is weer een stap verder dan de douane-unie, er is namelijk nu ook vrij verkeer van productiefactoren. De economische unie volgt na een gemeenschappelijke markt, maar gaat samen met een harmonisatie van het sociaal economische stelsel met gemeenschappelijke beleidsorganen die boven de nationale regeringen gaan. De Europese Unie is een ontwikkelde vorm van een economische unie. De monetaire unie bestaat uit landen die gezamenlijk één munteenheid hebben en onderling een volkomen Pagina 2 van 10

3 vrij betalingsverkeer hebben. Goed 2. Wat zijn de belangrijkste Europese instituties De vijf belangrijkste Europese instituties Europa wordt door verschillende regeringen bestuurd. De vijf belangrijkste instituties zijn De Europese Commissie, Het Europees Parlement, De Europese Raad (Raad van Ministers), Het Europese hof van Justitie en de Europese Centrale Bank. De Europese Commissie is het dagelijkse bestuur van de EU en is op 1 juli 1967 van start gegaan als werkend orgaan van de EU. Hiervoor hadden de eerdergenoemde EGKS, EEG en EURATOM hun eigen dagelijkse bestuur. In deze commissie worden de wetsvoorstellen voorbereid en het de uitwerkingen ervan worden voorgelegd aan het Europees Parlement. De besluiten die worden genomen door de Ministerraad worden door de Commissie uitgevoerd. De Europese verdragen en besluiten worden gehandhaafd en als een land wordt betrapt op een overtreding kan deze commissie de daders voor het Europese Hof van Justitie dagen. Over dit instituut later meer. Het Europese Parlement is het grootste orgaan en vertegenwoordigd het volk van de EU. In 1979 werd Het Europees Parlement gekozen door de nationale parlementen. Vanaf dat jaar worden de leden van het parlement gekozen door de burgers van de lidstaten. Dit gebeurt via rechtstreekse algemene verkiezingen. Het Parlement heeft drie functies: Adviserende functie: De voorstellen die door de Europese Commissie zijn geformuleerd bespreken en voorleggen bij de Ministerraad die zijn uitspraak doet. Controlerende functie: Het Parlement controleert de Europese Commissie en de raad van Ministers. Ook moet de begroting door het Parlement goedgekeurd worden, omdat het een volksvertegenwoordiger is. Wetgevende functie: Deze wetgevende functie heeft het Parlement vanaf 1987 en gaan over de gebieden zoals de markt, de toetreding van nieuwe lidstaten en ook heeft het Parlement het recht op het veranderen of verbeteren van een wetsvoorstel. Daarnaast mag het Parlement het vetorecht gebruiken. De Europese Raad (Raad van Ministers) is een vergadering van ministers van de EU landen. De samenstelling van de raad van Ministers hangt af van het onderwerp dat besproken wordt bij die vergadering. De Raad is verantwoordelijk voor het algemene beleid in de EU. Zij beslissen over de zaken die van belang zijn voor Europa zoals de Europese landbouwprijzen. In samenwerking met het Europese Parlement stellen zij de begroting op, die daarop weer door het Parlement gecontroleerd wordt. Het Europese hof van Justitie is de rechtsprekende macht van de EU. Het hof bestaat uit een vijftiental rechters en uit negen advocaten-generaal, benoemd door de lidstaten. Het hof van Justitie heeft een eigen bevoegdheid, en de uitspraken die ze doet zijn bindende, dit wil Pagina 3 van 10

4 zeggen dat Nationale rechtbanken ondergeschikt zijn aan het Europese hof van Justitie. Het hof van Justitie treedt in zijn geheel op of in kamers, bestaande uit drie, vijf of zeven rechters. De belangrijkste taak is erop toezien dat de wetten en verdragen overal in de EU worden opgevolgd, dit kan worden opgesplitst in drie vormen: De berechting van geschillen: Dit gaat over geschillen tussen instellingen, tussen lidstaten, tussen instellingen en staten en particulieren. Het uitbrengen van bindende adviezen: Hierbij kan het Hof van Justitie de wetten, beslissingen en handelingen van de Commissie, de Ministerraad of zelfs van de regering van een lidstaat nietig verklaren. Ook vragen nationale rechterlijke instanties vaak om juridisch advies aan het hof. Het geven van Prejudiciële beslissingen: Uitspraken doen over de achtergronden van wetten en verdragen. Bij twijfel of onduidelijkheid beslist het hof wat de bedoeling van de wetgevers was en wat de inhoud van de wetten is. Het Europese Hof van Justitie is gevestigd in Luxemburg. De Europese Centrale Bank (ECB) is ontstaan uit de komst van de EMU. Deze bank houdt zich bezig met het beheersen van de inflatie en de waarde van de Euro. Voorheen deed De Nederlandsche Bank ongeveer hetzelfde. De hoofdtaken van de ECB zijn: Het vaststellen en uitvoeren van het monetaire beleid in de eurozone: Het zonodig kopen of verkopen van vreemde valuta s om de koers van de euro te beïnvloeden (zogeheten valuta-interventies). Het aanhouden en beheren van de officiële reserves van de lidstaten (voorraad vreemde valuta en goud): Het bevorderen van een soepel werkend betalingsverkeer binnen de eurozone. Het Eurosysteem is in het bijzonder bedoeld om de prijsstabiliteit te behouden in de eurozone, zodat de koopkracht van de euro behouden blijft. Dit gebeurt op twee manieren: Een vooraanstaande rol is toegewezen aan de munteenheid. Deze rol wordt onderstreept door de bekendmaking van een referentiewaarde voor de groei van de geldhoeveelheid in brede zin, waarbij inflatie wordt gezien als een gevolg van het feit dat de beschikbare geldhoeveelheid te groot is in verhouding tot het aanbod van goederen en diensten. Een beoordeling op basis van allerlei indicatoren en perspectieven ten aanzien van prijsontwikkelingen en risico s voor de prijsstabiliteit in de eurozone (zoals salarissen, wisselkoersen, rentekoersen op lange termijn en diverse maatregelen ten aanzien van economische bedrijvigheid). Goed Het Democratische gat in Europa In een democratie moet de parlement de beslissingen van de regering controleren. In de EU controleert het parlement de Europese commissie wel, maar de commissie neemt de beslissingen niet. In de EU neemt de Raad van ministers de beslissingen. De beslissingen worden niet gecontroleerd door het parlement. Pagina 4 van 10

5 OK 3. Hoe ziet het gezamenlijke Europese beleid er nu uit? De belangrijke beleidsterreinen zijn: het landbouwbeleid, het monetaire beleid, het structuurbeleid en het mededingingsbeleid. We zullen eerst alle beleidsvormen toelichten en na afloop de ontwikkelingen op deze gebieden vermelden. Het landbouwbeleid In 1957 werd zoals eerder vermeld het verdrag van Rome ondertekend. Hierin werden ook een aantal regels vastgelegd met betrekking tot de landbouw in de EU. De handel in landbouwproducten uitbreiden en zo een gemeenschappelijke markt maken van landbouw. De productiviteit van de landbouw stimuleren. Het verzekeren van een redelijk inkomen voor de landbouwbevolking. Stabiliseren van landbouwmarkten. De voedselvoorziening veiligstellen. De consument verzekeren van redelijke prijzen. Alleen de manier waarop deze doelstellingen worden bereikt is in de afgelopen jaren veranderd. Zo krijgen boeren een minimumprijs en een subsidie als zij willen exporteren. De minimumprijs zorgt ervoor dat de boeren zeker zijn van een bepaald bedrag dat zij kunnen ontvangen voor hun producten. Dit bedrag moet genoeg zijn voor de boeren zodat zij geen verlies hebben. Doordat boeren tot zeven keer zo klein produceren dan andere landen op de wereld worden de prijzen van goederen uit de EU duurder.???????????? Om te voorkomen dat de andere landen geen producten meer kopen door de hoge prijzen krijgen boeren een subsidie. Hierdoor wordt het buitenland aangetrokken. Omgekeerd, als boeren (nee winkels) willen importeren, moeten er invoerrechten betaald worden, waardoor de wereldmarktprijs op de hoogte komt van de Europese markt. Hierdoor ontstond er overproductie, waardoor het voor boeren gunstig was om veel te produceren. Er ontstonden overal overschotten, zoals het boteroverschot. Om dit tegen te gaan is er een quota ingesteld voor boeren waardoor zij nog maar een beperkt aantal producten mogen produceren. Als een boer meer zou produceren zou hij een boete opgelegd krijgen of een superheffing moeten betalen over het aantal teveel geproduceerde goederen. Boeren waren hierover erg boos, want eerder werden ze aangespoord te investeren in grotere productiecapaciteit en betere technieken en nu moest er weer gestreefd worden naar kleinschaligheid. Ik had het nog zo uitgelegd, toch niet goed genoeg begrepen. Het monetaire beleid Het monetaire beleid in de EU zorgt ervoor dat de economie niet te snel of te langzaam groeit. Dit wordt mogelijk gemaakt door de juiste groei van de geldhoeveelheid in verhouding tot de productie. Dit beleid geldt alleen voor de landen die lid zijn van de Europese Monetaire Unie, de EMU. Dit zijn alle lidstaten minus Denemarken, het Verenigd Koninkrijk en Zweden. Pagina 5 van 10

6 In de EMU zorgt de Europese Centrale Bank (ECB) voor het monetaire beleid. De belangrijkste taak van het monetaire beleid is zorgen voor prijsstabiliteit. De landen moeten voorzien zijn van een stabiliteitspact om te zorgen voor stabiele prijzen. Het stabiliteitspact houdt in dat er een begrotingsevenwicht moet zijn op de balans of een overschot op een middellange termijn en op een korte termijn mag er een begrotingstekort zijn van maximaal 3% van het BBP. Als de landen niet aan deze eisen voldoen, moeten ze een boete betalen. Enkele instrumenten van monetaire politiek zijn: discontopolitiek, openmarktpolitek, contingent, monetaire kasreserveregeling en de geldmarktkasrerve politiek. De discontopolitiek De discontopolitiek is het beleid waarbij de centrale bank de korte termijn rente (niet langer dan 1 maand) van particuliere banken beïnvloedt door haar disconto te verhogen of te verlagen. Het disconto is de rente die De Nederlandsche Bank in rekening brengt bij de particuliere banken, wanneer deze particuliere banken lenen bij DNB. Ontwikkeling: Vroeger werd dit instrument gebruikt om de kredietverlening te beïnvloeden, maar tegenwoordig wordt het disconto hoofdzakelijk gebruikt om de wisselkoers op het juiste peil te houden. DNB volgde in het kader van de invoering van de Euro de laatste jaren vrijwel altijd de officiële rente van de Duitse centrale bank. Sinds 1 januari 1999 berust de wisselkoerspolitiek bij de ECB. De openmarktpolitiek De openmarktpolitiek bestaat uit de aan en verkoop van waardepapieren door de centrale bank. Dit doen zij om de liquiditeit van de particuliere (geldscheppende) banken te beïnvloeden. Met deze politiek kan de effectiviteit van de discontopolitiek beinvloedt worden. Ontwikkeling: Tegenwoordig vindt openmarktpolitiek vooral plaats door middel van valutaswaps. Onder valutawaps verstaan we het uitvoeren van de open-marktpolitiek door DNB door tijdelijk vreemde valuta's (vreemd geld) van de banken te kopen of aan de banken te verkopen Het contingent Het contingent is het maximale bedrag dat de particuliere banken van DNB mogen lenen. Het bedrag waarvoor de banken in een periode van 3 maanden een beroep op De Nederlandsche Bank kunnen doen tegen het tarief van de voorschotrente, ofwel het disconto. Ontwikkeling: DNB stelt de hoogte van het contingent altijd zodanig vast dat op voorhand duidelijk is dat de banken eraan tekort komen. Pagina 6 van 10

7 Monetaire kasreserveregeling De monetaire kasreserveregeling is een voorschrift dat de banken de maatschappelijke geldhoeveelheid niet meer mogen laten groeien dan een bepaald percentage van ( ). Als zij deze norm overschrijden moeten zij DNB een bepaald percentage rente betalen over een monetaire kasreserve. Geldmarktreserveregeling Dit is een extra tegoed dat DNB de banken kan voorschrijven bij DNB aan te houden. Hierdoor wordt de geldmarkt (in enge zin) krapper, als gevolg daarvan kunnen de banken minder geldscheppen. Het structuurbeleid De instrumenten ter beïnvloeding van de structuur van de economie zijn ten eerste de hierboven genoemde instrumenten, die namelijk ook invloed hebben op de aanbodkant. Vervolgens: - het concurrentiebeleid; - het technologie- en innovatiebeleid; - het milieubeleid; - het arbeidsmarktbeleid; - het deregulerings- en privatiseringbeleid; - het exportbevorderingbeleid. Hier snap ik niets van ;-) Het mededingingsbeleid Het doel van het mededingingsbeleid is de concurrentie op de gemeenschappelijke markt te beschermen en verder uit te bouwen. Het beleid is de opvolger van de Wet Economische Mededinging. Sinds 1998 zijn kartels (een overeenkomst tussen twee of meer juridisch zelfstandig blijvende ondernemingen met het doel de concurrentie te beperken) verboden. Ze mogen alleen worden gesloten als de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMA) er goedkeuring aan geeft. De NMA is een soort politie voor deze economische machtspositie en kan ook boetes opleggen aan de juridische instellingen die zich hieraan schuldig maken. Als de kartels geen ongunstige werking hebben op de concurrentie kan de NMA een goedkeuring geven. De verboden moeten ervoor zorgen dat de concurrentie niet achteruit gaat, maar vooruit. Door concurrentie worden prijzen laag en wordt er efficiënt omgegaan met de productie. De EU wordt zo sterker ten opzichte van andere handelsblokken zoals Amerika, Mexico en Canada samen. Je hebt NMA en je hebt Europese waakhond (zijn verschillende instanties) Harmonisatie van regels vergeten. 4. Waarom is handel eigenlijk zo belangrijk voor Nederland? Globalisering = een proces waarbij spreiding en integratie van bedrijfsactiviteiten over de wereld samen gaan. Pagina 7 van 10

8 Internationale arbeidsverdeling = landen produceren waar ze goed in zijn en exporteren\n dit naar landen die dit minder goed kunnen produceren. Ze importeren de dingen die minder goed kunne produceren. Dit is goedkoper voor beide landen. Vrijhandel = leidt tot internationale arbeidsverdeling of specialisatie. De landen gaan dus produceren waar ze goed in zijn. Dat bevordert de internationale welvaart. Wat hebben globalisering en internationale arbeidsverdeling nu met elkaar te maken? Protectionisme = Het beschermen van de eigen markt dmv. Importheffing, exportsubsidie, contigent en non-tarifaire maatregelen. 1 Importheffing: is een heffing om de eigen landbouwproducten te beschermen tegen goedkopere producten van buiten de EU. 2 Exportsubsidie: Subsidie om de export van overtollige landbouwproducten te stimuleren. 3 Contigent: Het contingent is het maximale bedrag dat de particuliere banken bij DNB mogen lenen. 4 Non-tarifaire maatregelen: Alle maatregelen die niet met tarieven te maken hebben en toch een handelsbarrière vormen. Meestal zijn dit allerlei voorschriften en administratieve handelingen. In de EU is er sprake van vrijhandel. De lidstaten kunnen onderling vrij handelen. Bij handel tussen een Eu land en geen lidstaat van de Eu wordt protectionisme toegepast (op sommige producten, niet alles). Op deze manier worden de eigen lidstaten beschermd tegen concurrentie van buitenaf (geen Eu lidstaten die goedkoper kunnen produceren). Geen antwoord op de hoofdvraag hier. 5. Hoe staat Turkije ervoor? Demografische gegevens: Turkije heeft een landoppervlak van vierkante kilometer. De hoofdstad is Ankara en hier bevindt zich ook de regeringszetel. Het land is onderverdeel in 80 provincies. Op dit oppervlak wonen ongeveer 70 miljoen inwoners. Dit zorgt ervoor dat de bevolkingsdichtheid 89 inwoners per vierkante kilometer bedraagt. 80% van de bevolking is Turks en de overige 20% is Koerdisch. Turks is de officiële taal in Turkije en 20% van de bevolking spreekt Koerdisch. Hiernaast wordt door een klein deel van de Turken Arabisch. Het BBP per inwoner bedraagt 13. Economische gegevens Turkije Turkije heeft een vrijemarkteconomie. Dit houdt in dat de allocatieproblemen worden opgelost door de vrijheid op de markt, het prijs en aanbodmechanisme. Door samenwerking met de Europese Gemeenschap, een planmatig ontwikkelingsbeleid en toenemende inkomsten uit de gastarbeid heeft Turkije een betere economische groei gerealiseerd. Na de staatsgreep in 1980 werd er de economie in Turkije serieus geherstructureerd. Dit was van belang om de export te bevorderen, de inflatie tegen te Pagina 8 van 10

9 gaan en de bezuinigingen tegen te gaan. Hiernaast wil Turkije de buitenlandse investeringen aanmoedigen. De overheidsuitgaven waren gericht op de infrastructuur en het toerisme. Dit beleid leverde in tot 1985 succes op. Zo liep het tekort op de betalingsbalans terug en daalde de inflatie. Maar na 1985 nam de inflatie weer toe en daalde de koopkracht. De buitenlandse investeringen werden minder en de buitenlandse schuld was opgelopen tot 65 miljard dollar in Hiernaast was ook de bevolkingsexplosie een negatief effect. De helft van de bevolking is werkzaam in de agrarische sector en die levert niet al te veel productie op. Ongeveer 20% van de beroepsbevolking, iedereen die mag, kan en wil werken, werkt in de industrie en mijnbouw. Een kwart van de totale export wordt door textielfabrieken gedaan. Hiernaast heeft Turkije grote ijzer en staalfabrieken en is er een groeiende auto-industrie. Veel inkomen voor Turkije komen uit het toerisme en gastarbeiders die geld overmaken vanuit het buitenland. Toelatingscriteria om toe te treden tot de EU: 1. Het kandidaat-land moet zijn gekomen tot stabiele instellingen die de democratie, de rechtsorde, de mensen rechten en het respect voor en de bescherming van minderheden garanderen. 2. In het kandidaat-land moet een functionerende markteconomie bestaan en het land moet het vermogen hebben om aan de concurrentiedruk en de marktkrachten binnen de Unie het hoofd te kunnen bieden. 3. Het kandidaat-land moet in staat zijn de verplichtingen van de lidmaatschap op zich te nemen en de doelstellingen van een politieke, economische en monetaire unie kunnen onderschrijven. Turkije voldoet niet aan de toelatingscriteria van de EU. Een paar dingen die nog steeds niet goed zijn in Turkije zijn: 1. Volgens mensenrecht organisaties is er nog steeds sprake van martelingen in de gevangenissen. 2. De rechten voor minderheden zoals bij de Koerden blijven beperkt en veel Koerden kunnen nog steeds niet terug naar hun eigen grondgebied. 3. Het leger drukt een zware stempel op de Turkse maatschappij. Ondanks de formele terugdringing van het leger is de invloed van generaals in de praktijk nog groot en het leger staat onvoldoende onder parlementaire controle. 4. De persvrijheid is nog beperkt 5. Vakbonden en andere maatschappelijke organisaties hebben nog moeite om vrij te bestaan. 6. De positie van vrouwen is niet zoals de EU die willen. Discriminatie van vrouwen en fysiek geweld tegen vrouwen komt nog veel voor. 7. Christenen hebben nog steeds moeite om hun geloof te praktiseren. Zij lopen bijvoorbeeld tegen allerlei beperkingen aan om een kerk te stichten. Maar er zijn ook kanten waar het beter gaat met Turkije, zoals de vooruitgang op het gebied van wetgeving. OK Conclusie Pagina 9 van 10

10 Wij zijn tot de conclusie gekomen dat de samenwerking niet goed is verlopen en wij bij verdere opdrachten meer rekening moeten houden met het initiatief nemen, afwezigheid door ziekte, de afwezigheid van hulpmiddelen zoals computers en het contact tussen de groepsleden. Naar aanleiding van het maken van de brief zijn wij tot de conclusie gekomen tegen de toetreding van Turkije tot de EU. Turkije voldoet namelijk niet aan alle toelatingscriteria voor de EU. Wel zijn we blij met het resultaat van de PO, omdat we de mankementen in onze groep als een groep op hebben kunnen lossen. Pagina 10 van 10