Samenvatting Economie Internationale Handel

Transcriptie

1 Samenvatting Economie Internationale Handel Samenvatting door een scholier 1611 woorden 9 september ,5 169 keer beoordeeld Vak Economie Economie Internationale Handel Hoofdstuk 1 Nederland is erg afhankelijk van internationale handel. Import: hoeveelheid goederen die uit het buitenland worden gehaald Export: hoeveelheid goederen die naar het buitenland worden gebracht Als we het over import hebben dan hebben we het over de waarde van de verhandelde goederen/diensten. Een bedrag dus. Hebben we het over de aantallen verhandelde goederen dan spreken we van exportvolume en importvolume. Het volume wordt, afhankelijk van het soort product, uitgedrukt in liters, tonnen, kilo s enz. De ontwikkeling van de wereldeconomie wordt gemeten door de ontwikkeling te volgen van de nationale inkomens van alle landen in de wereld. De reden dat goederen die een land zelf kan maken in andere landen gekocht worden heeft te maken met de kosten. Het kan in een ander land vaak goedkoper gemaakt worden. Tegenover de producten die een land importeert staan de producten die een land exporteert. Omdat verschillende landen zich toeleggen op verschillende producten spreken we van internationale arbeidsverdeling. Landen specialiseren zich in bepaalde producten. De oorzaak hiervan zijn de verschillen in internationale concurrentiepositie. Hoe komt dit?? - de natuurlijke omstandigheden - de loonkosten - de infrastructuur Met natuurlijke omstandigheden wordt bedoeld dat bijvoorbeeld het klimaat een grote rol kan spelen, maar ook de aanwezigheid van grondstoffen is een natuurlijke omstandigheid. Als de loonkosten in een land laag zijn, kan het product goedkoper worden gemaakt, en kan het product goedkoper op de markt worden gebracht. Lage lonen betekent gunstige concurrentiepositie. De loonkosten per product dalen wanneer de loonkosten per arbeider dalen of de arbeidsproductiviteit stijgt. Pagina 1 van 5

2 De bedrijven willen de loonkosten dus zo laag mogelijk houden. Dat is namelijk goed voor hun internationale concurrentiepositie. In de laatste decennia is er sprake van een grote groei van de wereldhandel, dit komt mede door de betere vervoersmogelijkheden. Nederland heeft een open economie hieronder verstaan we een economie die veel handelt met het buitenland. Als je wilt kijken hoe een open economie is dan kijk je naar de export- en importcijfers van een land in verhouding tot het nationaal inkomen. Exportquote = (waarde export x 100%)/ Nationaal inkomen Vaak hebben kleine landen een meer open economie dan grote landen - Kleine landen hebben vaak maar een soort klimaat en bodemgesteldheid waardoor ze niet veel verschillende soorten goederen kunnen produceren. - Het schaalvoordeel bij sommige productieprocessen. Door de hoge kosten is het alleen mogelijk om grootschalig te produceren. Er zijn ook andere factoren die de mate van openheid van een economie beïnvloeden, maar die niet met de grote van de economie te maken hebben - Sommige landen kunnen slechte vervoersmogelijkheden hebben of een ruig landschap. Hierdoor zijn de mogelijkheden van export en import beperkt. - Sommige landen hebben een regering die zoveel mogelijk afhankelijk wil zijn van andere landen (het buitenland) Hoe meer open een economie is, hoe afhankelijker zo n land is van de ontwikkelingen in het buitenland. De betalingsbalans is een geordend overzicht van alle inkomsten en uitgaven van een land met betrekking tot het buitenland in een jaar. De geldstromen met het buitenland zijn verdeeld in inkomsten en uitgaven. Daarom heeft de betalingsbalans verschillende rekeningen te weten: - lopende rekening - kapitaalrekening Op de lopende rekening van de betalingsbalans worden de waarden van de handel in goederen en diensten van een land weergegeven. Export wordt geregistreerd onder ontvangsten omdat export betekent dat er geld binnenkomt. Op de kapitaalrekening worden investeringen, leningen en beleggingen geregistreerd. Wanneer een Nederlands bedrijf een vestiging opent in Mexico vloeit er geld van NL naar Mexico. We spreken dan van kapitaalexport. We spreken van kapitaalimport wanneer geld voor buitenlandse beleggingen, leningen of investeringen hierheen komt. Het saldo van de totale betalingsbalans noemen we het materieel saldo. Hier is dus sprake van een materieel tekort. Pagina 2 van 5

3 Betaling aan het buitenland wordt gedaan in buitenlandse valuta s. Een betaling aan het buitenland betekent dat de voorraad vreemde valuta s afneemt. Een materieel overschot op de betalingsbalans betekent dat de inkomsten uit het buitenland groter zijn dan de uitgaven aan het buitenland. De voorraad internationale betaalmiddelen wordt ook wel de goud- en deviezenvoorraad genoemd. Deviezen zijn internationaal geaccepteerde valuta s bijvoorbeeld; yens, dollars etc. Een tekort op de lopende rekening betekent dat je meer in het buitenland koopt dan dat het buitenland bij jou doet. Hierdoor bouw je schulden op. Een overschot op de lopende rekening betekent dat je meer verkoopt aan het buitenland dan het buitenland aan jou verkoopt. De overheid bemoeit zich actief met de betalingsbalans. Export betekent productie en dus werkgelegenheid. Een geschikt middel om de export te bevorderen is loonmatiging. Loonmatiging heeft in verhouding lagere productiekosten en daarmee kunnen de prijzen laag worden gehouden. Daarnaast zouden grote loonstijgingen voor extra importen kunnen zorgen. Mensen besteden dan immers meer. De overheid onderneemt handelsmissies om productieopdrachten in de wacht te slepen. De overheid steekt ook geld in de innovatie. Het vernieuwen van producten en productieprocessen. Om Mededelend voor het buitenland aantrekkelijk te maken zorgt de overheid voor een goede infrastructuur. Economie Internationale handel hoofdstuk 2 Wisselkoersen Onder wisselkoers verstaan we de waarde van een munt uitgedrukt in een andere munt. Wisselkoersen zijn economisch interessant wanneer ze kunnen veranderen. De 11 EMU-landen: NL, DUI, BEL, LUX, IER, FA, ITA, ESP, POR, AUS, FIN, krijgen een gezamenlijke munt. De koers van de euro kan wel veranderen t.o.v de landen die niet met de euro meedoen. Wanneer de euro t.o.v de dollar stijgt, stijgt dus niet alleen de euro, maar ook de koers van de 11 EMU-landen. De hoogte van de wisselkoers wordt bepaald door vraag en aanbod van valuta. Wanneer de vraag naar euro s op de valutamarkt stijgt zal de wisselkoers van de euro stijgen. Een stijging van de wisselkoers kan ook worden veroorzaakt door een daling van het aanbod. Zo n daling van de wisselkoers heet depreciatie. De valutamarkt is het geheel van vraag naar en aanbod van valuta s op verschillende plaatsen. Mensen van buiten euroland die iets in euroland willen kopen zullen hún munt aanbieden en daar in ruil voor euro s terugvragen. Omgekeerd bieden eurolanders die iets buiten euroland kopen euro s aan op de valutamarkt. Ook import en export van kapitaal zijn van invloed op de hoogte van de wisselkoersen. Ander internationaal kapitaalverkeer vindt plaats door beleggers; zij beleggen hun geld met twee doelen voor ogen: een hoge rente en koerswinst. Beleggers vinden een hoge renteopbrengst aantrekkelijk. Dat betekent dat de vraag naar de Amerikaanse dollar stijgt. Maar ook het aanbod van dollarts zal dalen omdaty amerikaanse beleggers hun geld niet meer in het buitenland maar in de vs beleggen. Het beleggen in een valuta met het oog op koertswinst is een vorm van gokken. Valutaspeculatie. Als de wisselkoersen van de euro daalt worden de nederlandse producten goedkoper voor het buitenland. De internationale concurrentiepositie is dan verbeterd. Hoofstuk3, Economische integratie Lesbrief internationale handel Een aantal West-Europese landen zal in 2002 hetzelfde betaalmiddel hebben; de euro. Hierdoor komt de Pagina 3 van 5

4 economische integratie (het samenwerken van landen op economisch terrein) weer een stap verder komen. We spreken van vrijhandel wanneer de internationale handel niet wordt belemmerd. In zo n situatie zal iedereen zijn spullen dáár kopen waar ze het goedkoopst zijn. De conclusie is duidelijk; bij vrijhandel worden de producten daar gemaakt waar ze het goedkoopst gemaakt kunnen worden. Wanneer alle producten op de goedkoopst mogelijke manier gemaakt en verkregen worden is in theorie de totale welvaart in de wereld het grootst. Dat NL toch tomaten en Japan toch rijst produceert komt doordat ze hun binnenlandse productie beschermen. Dit heet protectionisme. Protectionisme is het beschermen van de eigen economie door invoerbelemmeringen en/of uitvoersubsidies. Voor protectie worden de volgende maatregelen gebruikt: 1. Invoerrechten; er wordt een tarief geheven op importproducten. Hierdoor worden importproducten duurder en dus kunnen ze beter concurreren op de binnenlandse markt. 2. Invoercontingentering oftewel quotering; er mag per jaar slechts een bepaalde hoeveelheid van een product worden ingevoerd. 3. Kwaliteitseisen; er worden kwaliteitseisen gesteld waaraan buitenlandse producten niet en binnenlandse producten wel voldoen. Op grond van die eisen worden dan buitenlandse producten geweigerd op de binnenlandse markt. 4. Subsidiering van de binnenlandse productie; door binnenlandse producenten subsidies te geven kunnen deze goedkoper produceren en lagere prijzen vragen waardoor ze beter kunnen concurreren 5. Subsidiering van de export; hierdoor kan je producten goedkoper aanbieden op de exportmarkt. Invoerrechten worden ook wel tarifaire handelsbelemmeringen genoemd. Invoercontingentering; het stellen van kwaliteitseisen en uitgebreide douanecontroles zijn vormen van non-tarifaire handelsbelemmeringen. De belangrijkste reden voor protectie is bescherming van de binnenlandse werkgelegenheid. Een tweede reden voor protectie is het beschermen van beginnende industrieën, die in het begin met hoge kosten te maken hebben en daardoor ook extra kwetsbaar zijn voor concurrentie. Nog een reden voor protectie is het bewaren van onafhankelijkheid. Een andere reden voor het overgaan op protectie is als tegenmaatregel tegen het protectionisme van anderen. Vooral ontwikkelingslanden zouden graag zien dat de rijke landen dit protectionisme (agrarisch) zouden verminderen of afschaffen. Want juist ontwikkelingslanden zijn producenten van agrarische producenten die zouden ze graag exporteren naar de rijkere landen. Protectie is voor de consument niet plezierig: hij heeft minder keuze en ziet hogere prijzen. Een goed voorbeeld van economische integratie is de Europese Unie. Binnen de EU is er vrijhandel. De onderlinge invoerrechten en andere protectionistische maatregelen zijn afgeschaft. Ook wordt het economisch beleid steeds meer op elkaar afgestemd. In 1999 ging de Economische en Monetaire Unie van start: de wisselkoersen van de deelnemende landen zijn volledig vast ten opzichte van elkaar geworden en de verschillende munten zijn vervangen door een munt: de euro. Wanneer er echter een munt is betekent dit dat je geen wisselkoersen tussen de landen van de EU meer hebt. Als een land dan hogere inflatie heeft dan ander prijst het zichzelf uit de markt en zal de werkloosheid toenemen. Daarom mag de inflatie van landen die toetreden tot de EMU niet te veel Pagina 4 van 5

5 verschillen van andere landen. Naast die ene munt, vrij verkeer van goederen en een kapitaalmarkt wordt ook gestreefd naar vrij verkeer van productiefactoren. (arbeid en kapitaal) Waarom deze integratie? 1. Hoe minder handelsbelemmeringen, hoe groter de welvaart. Door de toegenomen concurrentie kunnen de prijzen ook omlaag, wat weer gunstig is voor de consument. 2. Er kunnen schaalvoordelen ontstaan bij de productie. Pagina 5 van 5