VERBINTENISSENRECHT. S. Stijns (ed.)

Transcriptie

1 VERBINTENISSENRECHT S. Stijns (ed.) Het algemeen regime van de verbintenis: modaliteiten en overdracht in het nieuwe verbintenissenrecht Sophie Stijns, gewoon hoogleraar KU Leuven Stefaan Declercq, assistent KU Leuven Nieuw verbintenissenrecht: de totstandkoming van het contract (dynamisch en statisch bekeken) Frederik Peeraer, deeltijds docent UAntwerpen, raadgever minister van Justitie (deze bijdrage is in persoonlijke naam geschreven) Tom Hick, assistent KU Leuven Françoise Auvray, assistente KU Leuven Nieuw verbintenissenrecht: de uitwerking van het contract tussen partijen en jegens derden en de gevolgen van het toerekenbaar en ontoerekenbaar niet-nakomen Sanne Jansen, Instituut voor Verbintenissenrecht, vrijwillig wetenschappelijk medewerker, KU Leuven, gerechtelijk stagiair (deze bijdrage is in persoonlijke naam geschreven) Sander Van Loock, Instituut voor Verbintenissenrecht, vrijwillig wetenschappelijk medewerker, KU Leuven, Assistent Centre du Droit Privé Université Saint-Louis-Bruxelles, advocaat aan de balie te Brussel (deze bijdrage is in persoonlijke naam geschreven) Het nieuwe bewijsrecht Ilse Samoy, hoogleraar KU Leuven en UHasselt, advocaat Wannes Vandenbussche, vrijwillig wetenschappelijk medewerker KU Leuven, advocaat ACADEMIEJAAR die Keure vormingsonderdeel 108

2 Tijdens het academiejaar zijn volgende cahiers verschenen: 94. Insolventie- en beslagrecht, Prof. dr. M.E. Storme (ed.) 95. Verbintenissenrecht, Prof. dr. S. StijnS (ed.) 96. Familiaal vermogensrecht, Prof. dr. C. Declerck, J. Du Mongh, A.-L. Verbeke (eds.) 97. Straf- en strafprocesrecht, Prof. dr. F. Verbruggen (ed.) Tijdens het academiejaar zijn volgende cahiers verschenen: 98. Personen- en familierecht, Prof. dr. P. SenaeVe, Prof. dr. I. boone, Prof. dr. C. Declerck, Prof. dr. J. Du mongh (eds.) 99. Vastgoedrecht, Prof. dr. V. Sagaert (ed.) 100. Gerechtelijk recht, Prof. dr. S. Voet, Prof. dr. B. allemeersch (eds.) 101. Medisch recht, Prof. dr. S. lierman, Prof. dr. G. SchampS (eds.) Tijdens het academiejaar zijn volgende cahiers verschenen: 102. Bijzondere overeenkomsten, Prof. dr. B. tilleman, Prof. dr. A.-L. Verbeke (eds.) 103. Publiekrecht, Prof. dr. S. Sottiaux (ed.) 104. IP- & ICT-recht, Prof. dr. M.-C. janssens (ed.) 105. Vennootschapsrecht, Prof. dr. M. Wyckaert (ed.) 106. Aansprakelijkheids- en verzekeringsrecht, Prof. dr. C. Van Schoubroeck, Prof. dr. I. Samoy (eds.) 107. Insolventie- en beslagrecht, M.E. Storme (ed.) Deze boeken kunnen besteld worden bij: Die keure - Professional Publishing Kleine Pathoekeweg Brugge tel.: 050/ professional.publishing@diekeure.be website: Depotnummer 2019 / 0147 / 63 ISBN (EAN)-nummer Bestelcode: die Keure, Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge Niets van deze uitgave, zelfs gedeeltelijk, mag openbaar gemaakt worden, gereproduceerd worden, vertaald of aangepast, onder enige vorm ook, hierin begrepen fotokopie, microfilm, bandopname of plaat, of opgeslagen worden in een geautomatiseerd gegevensbestand behoudens uitdrukkelijke en voorafgaande toestemming van de uitgever.

3 III INHOUD HET ALGEMEEN REGIME VAN DE VERBINTENIS: MODALITEITEN EN OVERDRACHT IN HET NIEUWE VERBINTENISSENRECHT 1 I. INLEIDING 1 II. DE VERBINTENIS MET VOORWAARDE OF TERMIJN 1 A. Begrippen 1 1. Zuivere verbintenis versus voorwaardelijke verbintenis 1 2. Voorwaarde versus tijdsbepaling 2 3. Ontbindend versus opschortend 3 B. Geoorloofdheid 4 1. Vereiste 1: toekomstige gebeurtenis die mogelijk is 4 2. Vereiste 2: extern karakter 5 a. Algemeen 5 b. Verbod op zuiver potestatieve opschortende voorwaarden aan de zijde van de schuldenaar 6 C. Vorm en interpretatie 7 1. Vorm: uitdrukkelijk en stilzwijgend 7 2. Interpretatie: gemeenschappelijke bedoeling 8 D. Gevolgen 9 1. Hangende de voorwaarde of termijn 9 a. Wachtperiode 9 b. Loyauteitsplicht 11 c. Afstand van voorwaarde of tijdsbepaling De voorwaarde of termijn gaat in vervulling 13 a. Automatische uitwerking 13 b. Schrapping van de retroactiviteit 14 c. Uitlokking van de vervulling van de voorwaarde De voorwaarde gaat niet in vervulling 17 a. Algemeen 17 b. Verhindering van de vervulling van de voorwaarde 17 III. DE VERBINTENIS MET PLURALITEIT VAN SUBJECTEN 18 A. Beginsel van verdeling en uitzonderingen 18 B. Passieve hoofdelijkheid Definitie en bronnen Hoofdgevolgen tussen schuldeiser en schuldenaars Excepties van de schuldenaars Bijkomende gevolgen tussen schuldeiser en schuldenaars Gevolgen tussen schuldenaars onderling Overlijden van een schuldenaar 35 C. Passieve ondeelbaarheid 35 D. Verbintenissen in solidum 36 IV. OVERDRACHT VAN SCHULDEN EN CONTRACTEN 38 A. De schuldoverdracht Volkomen schuldoverdracht Onvolkomen schuldoverdracht 41 B. De contractoverdracht 42

4 IV 1. Volkomen contractoverdracht Onvolkomen contractoverdracht 44 HET NIEUWE VERBINTENISSENRECHT: DE TOTSTANDKOMING VAN HET CONTRACT (DYNAMISCH EN STATISCH BEKEKEN) 47 I. INLEIDING EN AFBAKENING 47 II. DYNAMISCHE TOTSTANDKOMING (ART VOORONTWERP) 47 A. Context en krachtlijnen 47 B. Concrete keuzes 55 III. GELDIGHEIDSVEREISTEN (ART VOORONTWERP) 61 A. Context en krachtlijnen 61 B. Concrete keuzes 66 IV. NIETIGHEID (ART VOORONTWERP) 70 A. Context en krachtlijnen 71 B. Concrete keuzes 76 HET NIEUWE VERBINTENISSENRECHT: DE UITWERKING VAN HET CONTRACT TUSSEN PARTIJEN EN JEGENS DERDEN EN DE GEVOLGEN VAN HET TOEREKENBAAR EN ONTOEREKENBAAR NIET NAKOMEN 83 I. INLEIDING EN STRUCTUUR 83 II. (UITWERKING VAN HET) CONTRACT: CAPITA SELECTA 83 A. Uitwerking van het contract ten aanzien van partijen en derden Contractrelativiteit en tegenwerpelijkheid Wie van de drie? Wie wordt partij: de vennootschap, het orgaan of de vennootschap en het orgaan? Aard van de contractrelativiteit en toetreding Contractrelativiteit Tegenwerpelijkheid 89 B. Opzegging van overeenkomsten van onbepaalde duur en hernieuwing 91 C. Overmacht 92 D. Imprevisie 95 III. NIEUWIGHEDEN BIJ SANCTIES IN GEVAL VAN TOEREKENBAAR NIET NAKOMEN 98 A. Buitengerechtelijke sancties: ontbinding, vervanging en prijsvermindering Erkenning van de ontbinding op kennisgeving Erkenning van de buitengerechtelijke vervanging Erkenning van de buitengerechtelijke prijsverminderingssanctie 105 B. Sancties bij anticipatie Anticipatieve enac of de exceptio timoris Anticipatieve ontbinding of anticipatory breach 110 C. New kid on the block: prijsvermindering 111

5 INHOUD V IV. BESLUIT 115 HET NIEUWE BEWIJSRECHT 117 I. INLEIDING 117 II. KRACHTLIJNEN VAN DE HERVORMING 117 III. WETTELIJKE DEFINITIES 119 A. Geschrift 120 B. Handtekening 120 C. Onderhandse en authentieke akte 124 D. Varia 125 IV. BEWIJSLAST 127 A. Codificatie van huidig recht 127 B. Vernieuwingen 129 V. BEWIJSSTANDAARD 132 A. Codificatie van huidig recht 132 B. Vernieuwingen 133 VI. TOELAATBAARHEID 134 A. Codificatie van huidig recht Behoud van gereglementeerd bewijsstelsel Behoud van uitzonderingen 135 B. Vernieuwingen Verhoging van de wettelijke drempel Nieuwe uitzonderingen 137 VII. BEWIJSMIDDELEN 138 A. Schriftelijk bewijs 138 B. Feitelijke vermoedens 142 C. Bekentenis 142 D. Eed 145 VIII. ONDERNEMINGSBEWIJSRECHT 145 A. Principe en toepassingsgebied 146 B. Bewijsmiddelen Boekhouding Factuur 150