SPECIAL SCHETSEN & PRESENTATIES

Transcriptie

1 SPECIAL SCHETSEN & PRESENTATIES IVB Instituut voor Binnenhuisarchitectuur (gelieerd aan the International Academy of Interior Design) Cursussecretariaat Nederland Postbus AL Bussum The Netherlands Telefoon: Redactie en samenstelling: Yolande Lempsink Hans Slim Met dank aan: Francis D.K. Ching - Mary Gillant - Ray Morales - Bo Niles - New York School of Interior Design Gerrit Rietveld III - Singapore Airlines - Utah Heritage Foundation - Nathan Winters World Leading Hotels - Henk de Sain - Meneer Jansen - Bram - Evert Mulder e.v.a. Instituut voor Binnenhuisarchitectuur Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, scanner, microfilm, computer of op welke andere wijze dan ook. ISHC02

2 Stap-voor-stap methode voor het vervaardigen van schetsen van voorwerpen, die we d.m.v. het tekenalfabet willen bewaren.

3 INLEIDING Een tekening leren maken geeft voldoening. Alledaagse dingen om ons heen bekijken en ze daarna op papier proberen te krijgen is als een ontdekkingsreis, die we op papier kunnen bewaren. Denk eens aan vakanties, weekend-trips, maar ook hoe praktisch het is bepaalde zaken, die je wilt onthouden, op papier te kunnen zetten. Een heel bijzondere kast in een etalage of een speciaal stoeltje of een opmerkelijk decoratief woondetail, dat je niet wilt vergeten. 1

4 Stap-voor-stap laten we zien, hoe van elk voorwerp -wat het ook is- een tekening gemaakt kan worden -dieren, mensen, auto s enz.- zelfs zonder schaduwen en zonder rekening te houden met perspectief. Verschillende voorwerpen worden teruggebracht tot de meest eenvoudige en daardoor gemakkelijk te herkennen vormen. Door later bepaalde lijnen aan te brengen, die een soort richting of beweging suggereren of door schaduwen te tekenen, blijkt het opeens mogelijk beweging en diepte uit te kunnen drukken in de tekening. Enkele voorbeelden: - Vogels, die vliegen en rennende paarden of rijdende auto s: alles wordt op eenvoudige wijze daadwerkelijk mogelijk door de hier gekozen voorbeelden eens te oefenen of liever nog: zelf voorbeel-den te zoeken, die je op papier probeert te zetten. Het geheel is echt niet bedoeld om alleen maar nagetekend te worden, maar wil een stimulans zijn om de fantasie te prikkelen. Je moet het gevoel krijgen om creatieve indrukken, die we telkens weer ervaren, met potlood te willen uitdrukken. Sommige zaken zijn nu eenmaal d.m.v. een tekeningetje eenvoudiger duidelijk te maken dan met woorden of welk hulpmiddel dan ook. Zeker voor mensen, die zich bezig houden met Binnenhuisarchitectuur. 2

5 Je zult versteld staan van en trots zijn op het feit, dat je in staat bent op zo n eenvoudige wijze een tekening een verhaal te laten vertellen. Tekenen kan werkelijk heel veel voldoening geven! Je weet, dat kinderen van nature kunstenaars zijn. Zonder enige hulp weten ze op eenvoudige wijze hun leef- en gevoelswereld te beschrijven. Verrassend is hun fantasie, ook zeer opmerkelijk de vrijheid, die hun expressie nog bezit. Een kind is zomaar in staat herkenbare uitdrukkingen aan gezichten te geven, weten een dier te laten bewegen of bepaalde kenmerken te geven, maar ook het op papier zetten van nieuwe, interessante patronen is eigen aan kinderen. 3

6 Deze van nature benadering moet zolang mogelijk bewaard blijven. Al te snel is de eigenheid en de durf om op zo n vrije wijze te tekenen verdwenen. Ook wij, volwassenen, moeten proberen deze vrije manier van tekenen weer onder de knie te krijgen. In de loop der jaren is deze vrijheid verloren gegaan, we durven dat niet meer. Probeer die vrije manier van tekenen terug te vinden. De eenvoudige tekeningen, die we laten zien zijn een middel om het (weer) leren tekenen te stimuleren. Zie tekenen als een soort taal, waarvan iedereen het alfabet kan leren. Hoe minder gedetailleerd een tekening, hoe eenvoudiger de vorm van een voorwerp te herkennen is. De eenvoudige schetsen kan iedereen met een potlood proberen na te tekenen. De eerste zijn de eenvoudigste en daarna komen de iets moeilijker voorbeelden in het programma van stap-voor-stap leren tekenen. Soms zie je in een tekening één of meerdere hulplijnen, die bedoeld zijn om de meest eenvoudige vorm van voorwerpen te blijven zien, die later op weer eenvoudige wijze wat ingewikkelder gemaakt kunnen worden (schaduw, diepte enz.). 4

7 De meeste tekeningen bestaan uit rechte en gebogen lijnen of zijn een combinatie van beiden. Tekeningen, teruggebracht tot rechte lijnen, kunnen ons helpen om het geraamte, waaruit een figuur bestaat, te blijven zien. Bijv. streepfiguren of vierkante vormen, die beide kunnen verwijzen naar menselijke figuren, maar dan wel teruggebracht tot de meest elementaire oervorm. Voor de getoonde tekeningen werd een potlood 4B gebruikt (de te-keningen zijn voor deze Special wat vergroot, waardoor de lijnen nu dikker overkomen dan in de originele tekeningen). Dit potlood 4B is namelijk hard genoeg om er niet steeds een nieuwe punt aan te hoeven slijpen of dat-ie gemakkelijk zou breken. Ook zacht genoeg om gemakkelijk over het papier te kunnen bewegen en een goede donkere lijn achter te laten op papier. 5

8 6

9 Begin eens te oefenen met de meest simpele, alledaagse zaken, zoals: huizen, kerken, auto s, bloemen, tafels en stoelen. Kortom: probeer datgene, dat we dagelijks om ons heen ervaren en zien op papier te zetten. En oefen dan net zo vaak en zo lang met simpele, eenvoudige vormen, tot je weet, dat deze geen problemen meer zullen opleveren. Je zult daarna merken, dat de meer moeilijke vormen, die aanvankelijk nog ingewikkeld leken, ook gemakkelijk op papier zijn te zetten. Omdat tekenen, net als schrijven, een soort taal is, komt de drang om iets te tekenen meestal door de interesse voor een voorwerp en door de wens om dat bijzondere, datgene, wat je raakt en boeit, op papier te willen zetten. De getoonde schetsen zijn slechts voorbeelden om d.m.v. eenvoudige voorwerpen te komen tot het tekenen van datgene, wat ieder van ons persoonlijk boeit. Wij laten a.h.w. het alfabet zien, de cursist(e) moet ermee leren schrijven. De stap-voor-stap methode laat tekeningen zien met directe, belangrijke lijnen (onderwerp en bijv. de beweging, die erbij hoort). Vervolgens moet je leren gevoel voor het detail te ontwikkelen, waarbij soms meerder hulplijnen tussendoor noodzakelijk zijn. De afbeeldingen zijn heel bewust zo eenvoudig mogelijk gehouden. Vooral raden we aan, met meer bijzondere belangstelling dan voorheen, te kijken naar tekeningen in boeken, tijdschriften, enz. 7

10 Op deze wijze het uitwerken van meer gedetailleerde tekeningen te leren zien en proberen om, op een voor ieder eigen wijze, te komen tot persoonlijke tekeningen, die duidelijk het stempel, de herkenbaarheid van de maker dragen. 8

11 HUIS VAN BOVENAF GEZIEN 9

12 Onze bedoeling is je d.m.v. de getoonde schetsen (die je kunt proberen op je eigen manier na te tekenen) stap-voor-stap zover te brengen, dat je in staat bent om, waar je ook bent, enkele lijnen op papier te zetten. Lijnen, die je later thuis kunt uitwerken tot een tekening met het door jou gewenste resultaat. 10

13 11

14 12

15 DIEPTE IN TEKENING DOOR HET ACHTER ELKAAR PLAATSEN VAN VOORWERPEN 13

16 LIJNFIGUREN IN ACTIE 14

17 MENSFIGUUR, OPGEBOUWD UIT RECHTE LIJNEN 15

18 EEN EENVOUDIGE STOEL/FAUTEUIL 16

19 EEN MANIER OM VOORWERPEN OP HET OPPERVLAK TE VERDELEN-COMPOSITIE 17

20 HET ACHTER ELKAAR PLAATSEN VAN VOORWERPEN 18

21 19

22 EEN HUIS, VAN BOVENAF GEZIEN 20

23 COMBINATIE VAN RECHTE LIJNEN EN CIRKELS 21

24 COMBINATIE VAN RECHTE LIJNEN EN CIRKELS 22

25 CIRKEL PAARDEN 23

26 24

27 SCHIP IN DE GOLVEN 25

28 26

29 27

30 Hier kunnen we zien, op welke wijze we ons potlood moeten hanteren. Voor de dunne lijnen (boven) het potlood bijna rechtop houden. Voor de bredere strepen het potlood onder een bepaalde hoek, d.w.z. wat schuin, houden. Om de lijnen wat zwarter te maken, meer druk uitoefenen op de punt van het potlood. 28

31 Boven drie voorbeelden van lijndiktes, die voortkomen uit het steeds meer druk uitoefenen met de punt van het potlood op papier. Teken eens een cylinder of kubus. Eerst met weinig druk van het potlood, daarna meer en vervolgens nog iets meer. Doe hetzelfde bij het tekenen van de appel. 29

32 Let erop, dat perspectieflijnen steeds dichter bij elkaar komen, naarmate ze verder verwijderd zijn. Teken eerst de hulplijnen, daarna de onderdelen in de hierboven genoemde volgorde. 30

33 Het kleine schetsje (rechtsboven) toont de eerste aanzet tot het tekenen van de fiets. Let op de perspectieflijnen. Eerst een ruwe schets opzetten, daarna ieder detail in de tekening uitwerken. 31

34 Deze hekken laten we zien om aan te geven, wat met perspectief wordt bedoeld. Als je eerst de bovenste tekening probeert te schetsen, merk je vanzelf, hoe de middelste en onderste tot stand zijn gekomen. 32

35 De bovenste schets laat duidelijk de hulplijnen zien om het perspectief te bepalen en beneden zien we de details helemaal uitgewerkt. 33

36 Eerst weer de perspectieflijnen. Eerst de verticale lijnen tekenen. Dan de vorm van het dak. Details als laatste intekenen. 34

37 Hier werd eerst de driehoekige vorm van de boom getekend. Dan de denkbeeldige verbindingslijn met het huis. Houd de boom op de voorgrond en het huis wat naar achteren geplaatst. Zie je, dat de onderzijde van de boomstam iets lager getekend is dan de basis van het huis? 35

38 Eerst de driehoek tekenen. Dan de hulplijnen en maak sommige lijnen wat donkerder om het wapperen van de vlag in de wind te benadrukken. 36

39 Perspectief van de boot is hier het belangrijkst. Daarna de details tekenen. Als laatste het water. Zie ook de volgende pagina. 37

40 Deze tekeningen laten duidelijk zien, dat meer en minder zwart een tekening kan beinvloeden. Details uitwerken en steeds dezelfde volgorde aanhouden. 38

41 De kruiser is in een paar lijnen op papier gezet en komt, qua perspectief, al goed tot z n recht. De volgende stappen zijn het tekenen van: railing, brug enz. Daarna bepaalde delen donkerder maken. 39

42 Deze tekeningen laten ook weer duidelijk zien, dat meer en minder zwart een tekening kan beïnvloeden. 40

43 Een oceaanstomer. De eerste tekening laat de boot naar voren komen op de waterlijn. De tweede tekening toont de buitenvorm al wat gedetailleerder en de derde tekening laat de toevoegingen van licht en donker zien. 41

44 Een vliegtuig, voor driekwart gedeelte te zien. Let op de hoek, die de vleugels maken, zowel die aan de vliegtuigromp als die aan de staart. 42

45 De meeuw wordt met enkele lijnen opgezet. Lichte en donkere gedeelten maken de vorm af. Let op de richting van de vleugels! 43

46 Vier basiscirkels, een knoop voor t oog, een soort dropje voor de neus: de basis voor deze tekening. Het lange haar is gemakkelijk te tekenen door hier en daar verticale donkere schaduwlijnen aan te brengen. 44

47 Voorbeelden van stillevens en de manier, waarop verschillende objecten bij elkaar, voor elkaar, getekend kunnen worden. 45

48 Bij een dergelijke tekening erop letten, dat de fles echt op tafel staat. Zie je ook, dat de schalen er een eindje vandaan staan? Begin met een schetsje als boven. Hulplijnen later uitgummen en de tekening afmaken. 46

49 Anatomie in z n meest eenvoudige vorm voor het tekenen van mensen dierfiguren. De drie cirkels vormen hoofd, borst en heupen. De tekeningen laten zien, hoe de plaats van deze delen en de armen en benen elke actie kan laten zien, die je wilt tekenen. 47

50 Om deze figuur te laten rennen, moet je er goed op letten, dat-ie uit balans getekend wordt. Symmetrisch getekend zou hij stil staan. 48

51 Het kleine driehoekje (rechtsboven) laat de basis van deze tekening zien. Dun de structuur tekenen, dan de buitenvorm wat verfraaien en aandikken en daarna schaduw aanbrengen. 49

52 Proporties van het menselijk lichaam. Verdeel het papier in vieren: ¼ toont het midden van de borst wederom: ¼ het midden van het kruis en nog eens: ¼ het middengedeelte van de knie Door het bovenste kwart nog eens te verdelen, vinden we de maat van het hoofd. 50

53 Drie basiscirkels: hoofd, borst en heupen en we kunnen ons figuurtje in alle standen tekenen. 51

54 Je ziet, dat dit figuurtje ook weer opgebouwd is uit cirkelachtige vormen. 52

55 Proporties van een gezicht: 3/4 aanzicht Hulplijn door het oog moet een flauwe bocht maken om de bovenkant van het oor te bereiken. Vanaf de wenkbrauw zou dit een rechte lijn moeten zijn. 53

56 Basistekeningen voor het schetsen van opgeheven of gebogen hoofd. 54

57 Het tekenen van oren. Waar wordt-ie getekend aan het gezicht en hoe wordt het oor getekend? 55

58 De neus is min of meer wigvormig. De schetsen links laten de meest belangrijke vormen zien. Rechts dezelfde neuzen tot in detail uitgewerkt. 56

59 Drie voorbeelden van een oog en een mond. Links de meest eenvoudige vorm en rechts zijn de details uitgewerkt. De horizontale, rechte centrale lijn van de mond drukt de expressie uit. 57

60 TENSLOTTE Dit was het dan. Het beste systeem is om regelmatig een beetje te oefenen. Zie het als een spannend spelletje. Natuurlijk speelt talent een niet ondergeschikte rol, maar er blijven toch vele mogelijkheden over! Een theorie hierover zegt: Menselijke hersenen kennen geen verschillen in mogelijkheden, maar in graden van mogelijkheden. Dat wil zeggen, dat iedereen in principe alles kan, als hij of zij het probeert, maar niet altijd zo goed als een ander. Dat verklaart dus waarom een kind, dat zo aardig op de piano pingelt, niet per se een tweede Mozart wordt. Maar het schijnbaar missen van artistieke begaafdheid ligt niet aan een mindere aanleg, maar aan gebrek aan wilskracht en/of zelfvertrouwen! De creativiteit moet als het ware naar boven worden gehaald. 58