LEER SCHILDEREN ALS EEN MEESTER

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "LEER SCHILDEREN ALS EEN MEESTER"

Transcriptie

1 LEER SCHILDEREN ALS EEN MEESTER DE STRUCTUUR VAN BOMEN door Michel van den Einden Tekenoefening Winter is voor landschapschilders een geweldige tijd. Niet alleen vanwege het effect dat de laagstaande zon op het kleurenpallet heeft, of omdat er dingen in de natuur gebeuren die typisch alleen bij de winter horen zoals sneeuw en ijs. Hoewel dit prachtige natuurverschijnselen zijn willen we ons nu eens richten op een ander fenomeen dat alleen in de winter lukt: het goed kijken naar bomen. Ik kan altijd naar bomen kijken hoor ik je denken. Dat is ook zo. Maar in de winter zijn de meeste loofbomen kaal. Eindelijk zitten de blaadjes ons niet meer in de weg. Nu kunnen we heel nauwkeurig kijken naar de structuur van iedere boomsoort. Tenslotte, landschappen schilderen in realistische stijl vereist toch dat we niet lukraak een paar bomen schilderen. Iedere boom heeft zijn eigen kenmerken. In deze serie gaan we eens een paar tekenoefeningen doen, die ervoor zorgen dat je op de hoogte raakt met de structuur van bomen. We beginnen met een gewone Berk. Tijdens het tekenen behandelen we een aantal valkuilen die je moet vermijden bij iedere boomsoort. Dit zal je helpen om meer realisme te ontwikkelen. Daarna gaan nog 7 in Nederland veel voorkomende bomen tekenen. Hierdoor leer je ook gedetailleerder observeren. Trek de natuur in, of kijk eens met andere ogen naar de kale bomen in uw straat of wijk. Herken de verschillen, denk na over de vormen, de specifieke kenmerken. Dat zal je helpen om al je geschilderde bomen te verheffen van: het is een boom naar het is een Iep of het is een Ruwe Berk. Deze extra lessen zijn een verdieping voor bijvoorbeeld les 19, 19a of 28. Het is een goede oefening om een of meerdere van deze lessen nogmaals te schilderen maar dan je schilderij te voorzien van een boom van je eigen keuze, wellicht afwijkend van de boom die in de les voorgesteld wordt. Als je zo ertoe aangezet wordt om anders te kijken, om de natuur aandachtig te observeren en dat heel getrouw na te bootsen leer je beslist schilderen als een meester! Copyright 2016 Paintschoolonline.com 1

2 DE GEWONE BERK We gaan om de techniek van het bomen tekenen te leren stap voor stap een Gewone Berk tekenen. Zo komen we langs alle tips en trucs om zo mooi en realistisch mogelijk te schilderen. Als je deze werkwijze volgt zal je daarna gemakkelijk van boomsoort kunnen wisselen. Aan het einde van het hoofdstuk kan je voorbeelden zien van andere bomen, ieder met zijn eigen kenmerken en structuur. STAP 1 de stam Begin met een vloeiende lijn verticaal van beneden naar boven. De lijn mag niet recht lopen. Bomen hebben vrijwel nooit een rechte stam. Let ook goed op waar de boom uit de grond komt. De aanzet van de wortels is bijna altijd te zien. Dit effect bereik je door deze de stam een kromming te geven. Maak vervolgens de stam af door de tweede verticale lijn. Volg nauwkeurig de bochten van de eerste lijn, denk aan de wortelaanzet en zorg ervoor dat de stam steeds smaller wordt. Doe dit geleidelijk en zorg ervoor dat de punt zo spits mogelijk is. De breedte van de stam wordt bepaald door het soort boom, zie daarvoor verderop de rest van de boomsoorten. Er zijn ook boomsoorten waarvan de hoofdstam zich spitst. Deze behandelen we in een volgende les. Copyright 2016 Paintschoolonline.com 2

3 STAP 2 hoofdtakken Begin met een paar zijtakken. Met deze bepaal je de vorm van de boom. Voor deze takken geldt hetzelfde als voor de stam, ze zijn nergens recht en worden geleidelijk dunner. De eerste stuks teken je wat meer verticaal. Let erop dat de takken dunner zijn dan de stam. Bedenk wel dat hoofdtakken rondom aan de stam zitten. De takken die je nu tekent kunnen wat horizontaler zijn en kruizen voor en achter elkaar langs. Als je ze zo tekent krijg je een realistisch effect. Met deze takken geef je de hoofdvorm van de boom aan. Dit zal per boomsoort verschillen en het is goed om daar in deze fase al rekening mee te houden. Copyright 2016 Paintschoolonline.com 3

4 STAP 3 zijtakken Nu breng je zijtakken aan op de hoofdtakken. Doe dat per tak, en doe dit geconcentreerd zodat je geen takken overslaat. Ook deze takken bestaan vaak uit twee lijnen, van dik bij de aanzet dun uitlopend. Tijdens het schilderen van een boom is het van belang om op te letten welke kleur deze takken hebben. Bij deze Berk hebben deze takken omdat ze wat jonger zijn vaak nog niet de kenmerkende witte kleur van de bast en de hoofdtakken. Tip: Ga bij u in de buurt op zoek naar een Berk, en bekijk welke takken we moeten schilderen met als hoofdkleur een witte tint, en welke takken we donkerder op moeten zetten. Werk langzaam van de ene kant naar de andere kant, zorgvuldig takje voor takje. Probeer altijd de zijtakken dunner te houden dan de hoofdtakken, net zoals de hoofdtakken eerder dunner waren dan de stam. Aan de onderzijde van de boom zijn de takken wat horizontaler. Dit groeit zo omdat de bladeren aan deze takken dan nog zonlicht kunnen opvangen. Teken deze onderste takken om de vorm van de boom compleet te maken. Tip: Let op dat de contouren van de boom grillig zijn, maar wel de juiste vorm hebben. Dit kan per soort verschillen. Copyright 2016 Paintschoolonline.com 4

5 STAP 4 bladdragende takjes De volgende serie takjes zijn de takken waar de blaadjes aan groeien. Deze zijn korter en dunner en groeien ook weer kriskras aan de zijtakken. Het gevolg is dat je boom voller en voller is. Vooral bij bomen die in een wintertafereel staan zijn deze takken van belang voor een realistisch effect. STAP 5 afwerking Nu kunnen we de stam gaan afwerken. Denk tijdens het schilderen na over de kleur van de stam, bijvoorbeeld wit in het geval van een Berk. Ook komt het soms voor dat de noordzijde van de stam een groene gloed heeft door mosgroei. Denk ook aan het aanbrengen van schaduw om zo de ronde vorm van de takken te benadrukken. Nu heb je een mooie Gewone Berk getekend. Laat de hem niet zweven maar teken nog wat grassprietjes en begroeiing aan de voet van de boom. Er zijn natuurlijk veel verschillende bomen in Nederland. We hebben hiervan een selectie online gezet. Deze keer zonder begeleidende tekst, maar gewoon als voorbeeld. Kijk nauwkeurig naar de de verschillende types, bekijk hun hoogte en breedte, de stand van de takken, de vorm van de stam. Teken al deze bomen meerdere keren na. Volg dezelfde stappen maar pas per soort de verschillende eigenschappen aan. Zo krijgt elke boom zijn eigen structuur. Als je dit tijdens het schilderen als basis gebruikt kan je heel natuurgetrouwe bomen schilderen. Het aanbrengen van blaadjes is dan een koud (maar langdurig) kunstje. Veel oefenen, ook gewoon met potlood en papier en je leert al snel nog mooiere bomen te maken. Zoals voor elke schilderles geldt, eenmalig de les doornemen en het schilderij of de tekening een keertje maken wil niet zeggen dat je de techniek beheerst. Het zou goed zijn om een iedere boom uit de serie een aantal malen te tekenen, zodat je deze les niet meer nodig hebt als je bijvoorbeeld de hiernaast weergegeven Les 19 Peellandschap, voorziet van een Ruwe Berk of een Eik in plaats van een Gewone Berk. Copyright 2016 Paintschoolonline.com 5

DOCENT. Thema: natuur BOMEN BIJ MIJN SCHOOL. groep 3 en 4. Stadshagen

DOCENT. Thema: natuur BOMEN BIJ MIJN SCHOOL. groep 3 en 4. Stadshagen In groep 1 en 2 hebben de leerlingen binnen dit thema geleerd dat er in de natuur verschillende kleuren, vormen en texturen te vinden zijn. De leerlingen in groep 3 en 4 richten zich in dit thema op bomen.

Nadere informatie

Mijn Boom. Werkboekje. C.N.M.E. De Groenling

Mijn Boom. Werkboekje. C.N.M.E. De Groenling Mijn Boom Werkboekje SEPTEMBER Mijn boom Zoek een boom op in de buurt waar je regelmatig even naar toe kunt. Let er op dat je bij de onderste takken kunt komen. Ruimte voor een foto of tekening van je

Nadere informatie

inhoud De oude eik 1. In het park 2. De delen van de eik 3. Herfst 4. Dieren helpen de eik. 5. Winter 6. Lente 7. Rupsen 8.

inhoud De oude eik 1. In het park 2. De delen van de eik 3. Herfst 4. Dieren helpen de eik. 5. Winter 6. Lente 7. Rupsen 8. De oude eik inhoud De oude eik 3 1. In het park 4 2. De delen van de eik 5 3. Herfst 6 4. Dieren helpen de eik. 7 5. Winter 8 6. Lente 9 7. Rupsen 10 8. De galwesp 11 9. De boomklever 12 10. Filmjes 13

Nadere informatie

NAAM: KLAS : Leerling boekje v1.5 aug Nick Govaart. Dienstverlening en Producten. Workshop Tekenen I

NAAM: KLAS : Leerling boekje v1.5 aug Nick Govaart. Dienstverlening en Producten. Workshop Tekenen I NAAM: KLAS : Leerling boekje v1.5 aug 2017 2017 Nick Govaart Dienstverlening en Producten Workshop Tekenen I 1 Inleiding workshop Tekenen I In de techniek is tekening lezen of tekeningen kunnen ontwerpen

Nadere informatie

in elk seizoen anders uitzien uit de seizoenen geknutselde seizoenshoek

in elk seizoen anders uitzien uit de seizoenen geknutselde seizoenshoek Seizoenen GROEP 3-4 31 80 minuten 1, 51, 54 en 55 De leerling: in elk seizoen anders uitzien uit de seizoenen geknutselde seizoenshoek seizoenen (bijlage) (verschillende kleuren) gekleurd papier bruine

Nadere informatie

De plant is een Miki no mai van 52cm hoog en is vijf jaar oud. De stam heeft goede bewegingen naar rechts en links en veel scheuten.

De plant is een Miki no mai van 52cm hoog en is vijf jaar oud. De stam heeft goede bewegingen naar rechts en links en veel scheuten. Vertaling Uitgave Juni 2014 Bonsaiblad Satsuki Kenkyu Geschreven door Isamu Enomoto (officieel lector van de Japanse Satsuki vereniging). Handleiding om Satsuki azalea s te kweken en te vormen in alle

Nadere informatie

Het uitlopen van bomen

Het uitlopen van bomen Het uitlopen van bomen Werkblad van... Bij deze opdrachten gaan we een aantal weken het uitlopen van vier soorten bomen volgen. Je zult zien, dat tijdens deze weken de bomen eerst gaan bloeien en dat daarna

Nadere informatie

Handleiding. Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec

Handleiding. Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Handleiding Naam opdracht De horizon in je eigen omgeving Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec zeer geschikt ongeschikt Benodigde materialen Pen en papier Opdrachtbladen

Nadere informatie

ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN

ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN Een boom is... Een boom is een plant, alleen noemen de onderdelen anders. Een boom is namelijk een vaste plant met een houten stam en een kruin. Delen van de boom Laat

Nadere informatie

Vertaling Uitgave maart 2014 Bonsaiblad Satsuki Kenkyu

Vertaling Uitgave maart 2014 Bonsaiblad Satsuki Kenkyu Vertaling Uitgave maart 2014 Bonsaiblad Satsuki Kenkyu Les 3: De basis methodes om jonge planten te vormen door bedrading(deel 2) Door Isamu Enomoto (officieel lector van de Japanse Satsuki Vereniging)

Nadere informatie

WERKBLAD mijn landschap

WERKBLAD mijn landschap WERKBLAD mijn landschap Hoe zie jij het landschap? Wat vind je mooi of belangrijk? Ga alleen of in groepjes aan de slag en maak - een presentatie op papier of digitaal - een gedicht, een verhaal of een

Nadere informatie

Bomenspeurtocht in het Wilhelminaplantsoen. Van:

Bomenspeurtocht in het Wilhelminaplantsoen. Van: Bomenspeurtocht in het Wilhelminaplantsoen Van: - 2 - Bomenspeurtocht in het Wilhelminaplantsoen. Datum: Vergeet niet de letters in te vullen Het gezegde: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.

Nadere informatie

beeldende vormgeving Naam:...Klas... Deze periode gaan we ons bezig houden met het menselijk lichaam en met enkele details.

beeldende vormgeving Naam:...Klas... Deze periode gaan we ons bezig houden met het menselijk lichaam en met enkele details. beeldende vormgeving Naam:...Klas... thema 6: De mens Deze periode gaan we ons bezig houden met het menselijk lichaam en met enkele details. Zolang de mens zich bezig gehouden heeft met kunst, heeft hij

Nadere informatie

Bomenspeurtocht in het Wilhelminaplantsoen. Van:

Bomenspeurtocht in het Wilhelminaplantsoen. Van: Bomenspeurtocht in het Wilhelminaplantsoen Van: Bomenspeurtocht in het Wilhelminaplantsoen. Datum: Vergeet niet de letters in te vullen Het gezegde: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.

Nadere informatie

klas 3 beeldende vormgeving buitentekenen

klas 3 beeldende vormgeving buitentekenen ZOEKEN Weet jij wat een zoeker is? Hierboven is er een getekend. Hij wordt gebruikt bij het zoeken naar een geschikt gedeelte om te tekenen. Zo n zoeker heeft brede randen en geeft je als het ware een

Nadere informatie

Bomenpad Park Vredeoord. Antwoordenblad. Vul hier eerst jullie namen in:

Bomenpad Park Vredeoord. Antwoordenblad. Vul hier eerst jullie namen in: Antwoordenblad Vul hier eerst jullie namen in: 1......................................................................................... 3.........................................................................................

Nadere informatie

KOPSTUKKEN OEFENING 2

KOPSTUKKEN OEFENING 2 BEELDENDE VAKKEN OEFENING 2 Oefening 2 Teken op een A3 tekenpapier een portret met houtskool, een portret met grafietstift en een portret met inkt. Op het A3 tekenpapier komen dus 3 kleine portretjes naast

Nadere informatie

Hoe teken je ijs Step by Step by Eugenia Hauss1 Sep 2017 Maar dit kan ook in AD

Hoe teken je ijs Step by Step by Eugenia Hauss1 Sep 2017 Maar dit kan ook in AD Hoe teken je ijs Step by Step by Eugenia Hauss1 Sep 2017 Maar dit kan ook in AD Wat u maakt In deze lekker tutorial, ik zal je laten zien een gemakkelijke manier om drie verschillende soorten ijs, tekenen

Nadere informatie

China. Met Fan Kuan op stap. 3 lessen rond kunst in China. Vakgebied: Beeldende Vorming. Lesduur: 60 minuten per les

China. Met Fan Kuan op stap. 3 lessen rond kunst in China. Vakgebied: Beeldende Vorming. Lesduur: 60 minuten per les China Met Fan Kuan op stap 3 lessen rond kunst in China Vakgebied: Beeldende Vorming Lesduur: 60 minuten per les China Pagina 1 - Met Fan Kuan op stap - Colofon Met Fan Kuan op stap Les voor groep 7/8

Nadere informatie

ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN

ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN 3 8 6 10 ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN Een boom is...... een vaste plant met een houten stam en een kruin, alleen noemen de onderdelen anders dan bij een plant. Delen van de boom Laat de kinderen

Nadere informatie

Er zijn echter een paar eigenschappen die alle ijskristallen gemeen hebben: 1. Ze zijn allemaal zeszijdig, ofwel hebben ze allemaal zes takken.

Er zijn echter een paar eigenschappen die alle ijskristallen gemeen hebben: 1. Ze zijn allemaal zeszijdig, ofwel hebben ze allemaal zes takken. Het ontstaan van ijs of sneeuwkristallen in een notendop. Zoals je weet bestaat onze aarde voor twee derde uit water. Water verdampt. In de lucht zweven vele stofdeeltjes. De waterdamp gaat om die stofdeeltjes

Nadere informatie

Herfstwerkboekje van

Herfstwerkboekje van Herfstwerkboekje van Herfst werkboekje groep 5 1 De bladeren aan de bomen worden bruin en rood en vallen naar beneden, het is weer herfst! September wordt herfstmaand genoemd, dit omdat op 22 september

Nadere informatie

Broodje bakken in Photoshop

Broodje bakken in Photoshop http://psd.tutsplus.com/tutorials/drawing/create-a-realistic-loaf-of-bread-in-photoshop/ Broodje bakken in Photoshop Stap 1 Nieuw document = 1000 x 550 px. Nieuwe groep maken, je noemt die BG of background.

Nadere informatie

Jurgen Vansteenkiste : Atlas Atheneum Gistel. Dwarse doorsnede van een boomstam

Jurgen Vansteenkiste : Atlas Atheneum Gistel. Dwarse doorsnede van een boomstam Jurgen Vansteenkiste : Atlas Atheneum Gistel Dwarse doorsnede van een boomstam Spinthout (licht) en kernhout (donker) Spinthout is het niet-verkernde hout van een boom: het bevindt zich tussen het kernhout

Nadere informatie

(FRUIT-)BOMEN SCHRIJVEN GESCHIEDENIS

(FRUIT-)BOMEN SCHRIJVEN GESCHIEDENIS (FRUIT-)BOMEN SCHRIJVEN GESCHIEDENIS MENSEN, DIEREN EN PLANTEN GROEIEN EEN BEPAALDE PERIODE VAN HUN LEVEN TOT ZE HUN UITEINDELIJKE GROOTTE HEBBEN BEREIKT. BIJ MENSEN EN DIEREN IS MEESTAL WEL TE ZIEN OF

Nadere informatie

Er staan een paar zaaibakken in de hoek van de tuin waar een aantal scheuten eerder in gepoot werden.

Er staan een paar zaaibakken in de hoek van de tuin waar een aantal scheuten eerder in gepoot werden. Vertaling Les 8 augustus 2014 Bonsaiblad Satsuki Kenkyu Geschreven door Isamu Enomoto (officieel lector van de Japanse Satsuki vereniging). Handleiding om Satsuki azalea s te kweken en te vormen in alle

Nadere informatie

Minikoptertjes Minikoptertjes Als je een heel licht papiertje laat vallen komt het lekker langzaam naar beneden. Blaadjes aan bomen schommelen soms lang in de lucht voor ze de grond raken. De Oleanderbloem

Nadere informatie

China. Landschapsschildering. Vakgebied: Beeldende Vorming. Lesduur: 60 minuten

China. Landschapsschildering. Vakgebied: Beeldende Vorming. Lesduur: 60 minuten China Landschapsschildering Vakgebied: Beeldende Vorming Lesduur: 60 minuten China Pagina 1 Colofon Chinese landschapsschildering Les voor groep 7/8 60 minuten Tekenen - Landschapsschildering - Leerkracht

Nadere informatie

januari 2013 vanaf 4 jaar tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof Winterwoorden - BVP 1789 - Hint Music 2013

januari 2013 vanaf 4 jaar tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof Winterwoorden  - BVP 1789 - Hint Music 2013 januari 2013 vanaf 4 jaar tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof Winterwoorden - Winterwoorden 1 Als het winter is geworden, zijn de wolken dik en grijs. Al het water is bevroren. Op de sloten ligt

Nadere informatie

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij

Nadere informatie

1. Wat is het verschil tussen een natuurgetrouwe en een schematische tekening?

1. Wat is het verschil tussen een natuurgetrouwe en een schematische tekening? Een technische tekening maken In de biologie proberen we organismen zo nauwkeurig mogelijk te bekijken. De beste manier om dit te doen, is het organismen te tekenen. Als je een organismen tekent, kijk

Nadere informatie

Workshop Handleiding. Striptekenen deel 1. wat is jouw talent?

Workshop Handleiding. Striptekenen deel 1. wat is jouw talent? Workshop Handleiding Striptekenen deel 1 wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt

Nadere informatie

Schimmels. http://www.soortenbank.nl/soorten.php?menuentry=quiz&soortengroep=paddenstoelen

Schimmels. http://www.soortenbank.nl/soorten.php?menuentry=quiz&soortengroep=paddenstoelen Schimmels Waar zouden we zijn zonder de schimmel. Geen brood, bier, brie, champignons of penicilline. Ook ruimen ze planten- en dierenresten op (detritivoren). Jammer dat ze al aan planten en dieren beginnen

Nadere informatie

Thema 1: De Moderne, de eerste helft van de twintigste eeuw

Thema 1: De Moderne, de eerste helft van de twintigste eeuw beeldende vorming Naam:... Thema 1: De Moderne, de eerste helft van de twintigste eeuw. 1900-1945 inleiding De twintigste eeuw is een tijd waarin stijlen en stromingen elkaar snel opvolgen om plaats te

Nadere informatie

Eenvoudige sneeuwman.

Eenvoudige sneeuwman. http://www.tutorial9.net/photoshop/design-a-simple-snowman-in-photoshop/ Eenvoudige sneeuwman Stap 1: Nieuw Document Grootte = 1000 x 1000 pixels, witte achtergrond. Stap 2: Hulplijnen plaatsen Linialen

Nadere informatie

Kijk, daar staat mijn boom! Nora Walsarie Wolff, van der Capellen SG Zwolle. Inleiding

Kijk, daar staat mijn boom! Nora Walsarie Wolff, van der Capellen SG Zwolle. Inleiding Kijk, daar staat mijn boom! Nora Walsarie Wolff, van der Capellen SG Zwolle. Inleiding In sommige streken van het land was het vroeger de gewoonte om een boom te planten bij de geboorte van een kind. Het

Nadere informatie

lesprogramma PO activerende lessen over respect voor het primair onderwijs

lesprogramma PO activerende lessen over respect voor het primair onderwijs lesprogramma PO activerende lessen over respect voor het primair onderwijs Wordle van respect Duur Materialen een computer met internetverbinding Introductie Op 8 november is het de Dag van Respect. Deze

Nadere informatie

7 gratis tips : ABSToRACT ntdek SCHILDER je eigen stijl EN

7 gratis tips : ABSToRACT ntdek SCHILDER je eigen stijl EN 7 gratis tips : ABSTRACT ontdek je SCHILDEREN eigen stijl 7 tips om je eigen stijl te ontdekken Ook voor kunstenaars met tablet of zonder tablet Je eigen schilderstijl heeft onder andere met je karakter

Nadere informatie

16. Luister naar wat ik vertel

16. Luister naar wat ik vertel 16. Luister naar wat ik vertel Tijdens deze activiteit: luisteren de kinderen naar beschrijvingen van kenmerken van verschillende voorwerpen uit de natuur. Hierdoor komen ze te weten over welk voorwerp

Nadere informatie

SketchUp: 3D voor iedereen (/)

SketchUp: 3D voor iedereen (/) 1 DE CURSUS (/) SKETCHUP? (/SKETCHUP.HTML) INSTALLATIE (/INSTALLATIE.HTML) DE BASIS (/DE-BASIS.HTML) GEREEDSCHAPPEN (/GEREEDSCHAPPEN.HTML) GEAVANCEERD (/GEAVANCEERD.HTML) SketchUp: 3D voor iedereen (/)

Nadere informatie

Inleiding

Inleiding 06 08 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 INHOUD Inleiding KLEUR & VERF De kleurencirkel Warme & koude kleuren Jouw kleurenpalet Verfsoorten Kies je verf Meng je verf Andere soorten waterverf MATERIALEN

Nadere informatie

ONTDEK HET ZELF...EN LAAT JE NIETS WIJSMAKEN!

ONTDEK HET ZELF...EN LAAT JE NIETS WIJSMAKEN! GOED GROEIEN ONTDEK HET ZELF...EN LAAT JE NIETS WIJSMAKEN! LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT 1&2 Ontdek het zelf UITDAGING ONDERZOEK WAT EEN PLANT NODIG HEEFT OM NOG BETER TE GROEIEN. INLEIDING Een van de leukste

Nadere informatie

Vertaling van het November 2014 nummer van Satsuki Kenkyu Les 11

Vertaling van het November 2014 nummer van Satsuki Kenkyu Les 11 Vertaling van het November 2014 nummer van Satsuki Kenkyu Les 11 Deze les wordt u gepresenteerd voor diegene die graag Satsuki bomen willen vormen in goede stijlen vanaf het eerste begin. Les 11 Ik wil

Nadere informatie

Me, myself and I. Je gaat op de volgende manieren portretten maken:

Me, myself and I. Je gaat op de volgende manieren portretten maken: Me, myself and I Wat ga je doen? Je gaat een heel bijzonder boekje maken. Het wordt een vouwboekje (=leporello) zoals je op het plaatje hierboven duidelijk kunt zien. Dat boekje zal een heel persoonlijk

Nadere informatie

Het begin van de winter

Het begin van de winter WINTER 21 december WINTER 2 Het begin van de winter Vanaf 21 juni worden de dagen weer langzaam korter. De zomer duurt tot 22 of 23 september. Dan zijn de dag en de nacht overal even lang. Met andere woorden:

Nadere informatie

personageontwerpen. Met slechts een paar eenvoudige vormen, een mix van

personageontwerpen. Met slechts een paar eenvoudige vormen, een mix van Maak een Cool Vector Panda-personage it bericht is oorspronkelijk gepubliceerd in 2010. D DE TIPS EN TECHNIEKEN DIE WORDEN UITGELEGD, KUNNEN VEROUDERD ZIJN. Adobe Illustrator is mijn favoriete hulpmiddel

Nadere informatie

* * * Window Color Basisinstructies. Knutselidee. com N

* * * Window Color Basisinstructies. Knutselidee. com N Met Window Color kunnen heel eenvoudig ramen en gladde oppervlakken worden gedecoreerd. De gemaakte motieven kunnen ofwel op ramen en andere gladde oppervlakken worden aangebracht of als mobiel worden

Nadere informatie

Vind een plantennaam met elke letter van het alfabet.

Vind een plantennaam met elke letter van het alfabet. Maak een tunnel/knikkerbaan in de zandbak Versier iemand van de groep als een boom met verschillende natuurmaterialen (geen boom en planten pijn doen) Maak een papieren bootje. Zoek een plas water en zet

Nadere informatie

Street-art in de. Kijkwijzer Secundair Onderwijs

Street-art in de. Kijkwijzer Secundair Onderwijs Street-art in de Paterskerk Kijkwijzer Secundair Onderwijs Naam: Kom en ontdek het verhaal achter de kunstwerken! Welkom in de Paterskerk van Halle. De kerk is vandaag helemaal omgebouwd tot een oase van

Nadere informatie

BOOM de kampioen. vertelt over de plek die alle bomen over de hele wereld in ons. Er zijn ontelbaar veel boomsoorten en soms heeft een boom

BOOM de kampioen. vertelt over de plek die alle bomen over de hele wereld in ons. Er zijn ontelbaar veel boomsoorten en soms heeft een boom BOOM de kampioen vertelt over de plek die alle bomen over de hele wereld in ons leven innemen. En in het leven van de dieren. Er zijn ontelbaar veel boomsoorten en soms heeft een boom ook nog eens familieleden

Nadere informatie

Massief houten tafelbladen

Massief houten tafelbladen Massief houten tafelbladen Boomstamtafels uit één stuk hout We kunnen massief houten tafelbladen op maat voor u leveren. Direct uit voorraad. Messcherpe tarieven door eigen import. Eiken, Padouk, Vuren,

Nadere informatie

3-5 uur Techniek Schilderen, tekenen, collage. Beeldende aspect Voorkennis

3-5 uur Techniek Schilderen, tekenen, collage. Beeldende aspect Voorkennis Onderwerp 1 / 2 Deze les wordt u aangeboden door www.pro-kunst.nl Een lessendatabase voor en door kunstdocenten uit het Speciaal- en Praktijk Onderwijs. Dit is een initiatief van: Linda Batenburg, Nita

Nadere informatie

Loof-en naaldbomen. Naam :

Loof-en naaldbomen. Naam : Loof-en naaldbomen Naam : Veel bomen maken een bos In een boomgaard staan soms honderden bomen, en toch is een boomgaard geen bos. Ook in een park kun je veel bomen zien, maar een park is beslist geen

Nadere informatie

Workshop Handleiding. Striptekenen deel 2. wat is jouw talent?

Workshop Handleiding. Striptekenen deel 2. wat is jouw talent? Workshop Handleiding Striptekenen deel 2 wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Inleiding deel 2 kijkt terug op de lesstof

Nadere informatie

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Doelgroep: Midden- en bovenbouw basisonderwijs: groep 5-8 Jaargetijde: Herfst, winter, lente en een stukje zomer. Plaats:

Nadere informatie

BOSSEN. Dwaal door onze groene wereld. Christiane Dorion

BOSSEN. Dwaal door onze groene wereld. Christiane Dorion DE BOSSEN IN Dwaal door onze groene wereld Christiane Dorion LEMNISCAAT ROTTERDAM Inhoud Wereldbossen 4 Groene reuzen 34 Van zaadje tot boom 6 Herken naaldbomen 36 Bladeren, stammen en wortels 8 Tropische

Nadere informatie

Workshop Handleiding. Karakters tekenen. wat is jouw talent?

Workshop Handleiding. Karakters tekenen. wat is jouw talent? Workshop Handleiding Karakters tekenen wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Welk materiaal kun je het best gebruiken? Welk potlood

Nadere informatie

Lessuggesties voor groep 5-8

Lessuggesties voor groep 5-8 Lessuggesties voor groep 5-8 1 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie vindt u op: www.rotterdam.nl/downloadslesmateriaal - Leskaarten met lessuggesties groep 5-8 - Materialen van het pakket: Leskaart 1

Nadere informatie

Opdracht 1 Nodig: kleurpotloden of stiften, poster Maak je huis mooi.

Opdracht 1 Nodig: kleurpotloden of stiften, poster Maak je huis mooi. Opdracht 1 Nodig: kleurpotloden of stiften, poster Maak je huis mooi. Hoe ziet de woonkamer in jouw huis eruit? Hebben jullie behang met bloemen, zijn de muren in een mooie kleur geverfd of hebben jullie

Nadere informatie

Workshop Handleiding. Sinterklaas en Kerstmis. wat is jouw talent?

Workshop Handleiding. Sinterklaas en Kerstmis. wat is jouw talent? Workshop Handleiding Sinterklaas en Kerstmis wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Welk materiaal kun je het best gebruiken? Welk

Nadere informatie

44 De stelling van Pythagoras

44 De stelling van Pythagoras 44 De stelling van Pythagoras Verkennen Pythagoras Uitleg Je kunt nu lezen wat de stelling van Pythagoras is. In de applet kun je de twee rode punten verschuiven. Opgave 1 a) Verschuif in de applet punt

Nadere informatie

Nederlandse bomen herkennen een eenvoudige handleiding v0.4 J Holtman

Nederlandse bomen herkennen een eenvoudige handleiding v0.4 J Holtman Nederlandse bomen herkennen een eenvoudige handleiding v0.4 J Holtman Met deze eenvoudige handleiding kun je ongeveer 25+ bekende Nederlandse bomen herkennen. Bomen herkennen is een specialisme. Deze korte

Nadere informatie

Workshop Vakgericht Taalonderwijs lees hoofdstuk 2.2 en maak de vragen

Workshop Vakgericht Taalonderwijs lees hoofdstuk 2.2 en maak de vragen Opdracht leesstrategie: Het maken van een begrippennetwerk. Het maken van een conceptmap bij het lezen van een tekst helpt de lezer om de tekst te begrijpen of om erachter te komen op welke punten de tekst

Nadere informatie

Inleiding Wat heb je nodig? Ontdek je eigen schrijfstijl Faux kalligrafie Krullen aan de letters Speelse letters...

Inleiding Wat heb je nodig? Ontdek je eigen schrijfstijl Faux kalligrafie Krullen aan de letters Speelse letters... Inhoudsopgave Inleiding... 7 Wat heb je nodig?... 8 Ontdek je eigen schrijfstijl... 9 Een hoopvolle toekomst... 12 Faux kalligrafie... 14 Krullen aan de letters... 18 Speelse letters...20 Handletteren...24

Nadere informatie

Alles wat je wilt weten!

Alles wat je wilt weten! WELKOM BIJ IN10LESSEN Alles wat je wilt weten! VOORDELEN 1. IN 10 LESSEN KUN JE 80% VAN DE MUZIEK SPELEN! 2. OEFENEN WANNEER HET JOU UITKOMT! 3. GEEN REISTIJD! 4. GEEN DURE LESSEN! 5. DUIDELIJKE UITLEG

Nadere informatie

NME-leerroute Bomen in het Wandelbos

NME-leerroute Bomen in het Wandelbos NME-leerroute Bomen in het Wandelbos 5 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen De oudste, dikste en hoogste levende wezens op aarde zijn bomen. In het Wandelbos gaan we bomen onderzoeken,

Nadere informatie

Basiscursus planten: Bladvormen. Klas:. Plantenpersnr: Namen van leerlingen: 1:..

Basiscursus planten: Bladvormen. Klas:. Plantenpersnr: Namen van leerlingen: 1:.. 2012 Basiscursus planten: Bladvormen Klas:. Plantenpersnr: Namen van leerlingen: 1:.. 2:. Basiscursus planten: Bomen verliezen hun bladeren en sparen zo hun energie om straks na de winter weer helemaal

Nadere informatie

Aanpassingen van delen van de plant aan de levensomstandigheden

Aanpassingen van delen van de plant aan de levensomstandigheden Onderzoeksactiviteit in de serres van Plantentuin Meise Te begeleiden door de leerkracht Aanpassingen van delen van de plant aan de levensomstandigheden 1 Centrale onderzoeksvraag Op welke manieren zijn

Nadere informatie

Dag van Respect & Twinning

Dag van Respect & Twinning Dag van Respect & Twinning In contact met een klas aan de andere kant van de wereld De Dag van Respect heeft in samenwerking met Cordaid Kinderstem, een lesprogramma ontwikkeld om vorm en inhoud te geven

Nadere informatie

Informatie reader. Over bomen

Informatie reader. Over bomen Informatie reader Over bomen Bron: een selectie uit folders van de bomenstichting Hoe groeit een boom? blz. 1 t/m 4 Bomen en mensen blz. 5 t/m 7 Bomen en feesten blz. 8 t/m 10 Bomen en medicijnen blz.

Nadere informatie

10 Stappen voor het maken van een Mindmap

10 Stappen voor het maken van een Mindmap 10 Stappen voor het maken van een Mindmap Benodigdheden Om een mindmap te maken heeft u de volgende materialen nodig: papier stiften Gebruik bij voorkeur A3-formaat blanco papier, lijntjes of ruitjes leiden

Nadere informatie

WORD EEN ECHTE bomenkenner!

WORD EEN ECHTE bomenkenner! WORD EEN ECHTE bomenkenner! In dit boek kun je bladeren van loofbomen plakken die je vindt tijdens je wandelingen in het bos of het park. Maar voor je een echte bomenkenner kunt worden, moet je nog een

Nadere informatie

modevakopleiding Patroontekenen Deel Patroontekenen deel 1

modevakopleiding Patroontekenen Deel Patroontekenen deel 1 modevakopleiding Deel 1-1 - EEN GLADDE ROK VOOR DAMES. U begint met het tekenen van een gladde rok. De rok wordt op fictieve maten getekend. Als het papier niet goed doorschijnt, houdt u dan beide tekeningen

Nadere informatie

Opdracht COMBINATIE MENS EN DIER

Opdracht COMBINATIE MENS EN DIER Opdracht COMBINATIE MENS EN DIER Maak een combinatie van een persoon met een dier. Foto mens en dier in 1 document Ga op zoek naar een portret van een persoon. Hoe uitgesprokener de persoon is des te makkelijker

Nadere informatie

Gabri Joy Kirkendall, Laura Lavender, Julie Manwaring Shauna Lynn Panczyszyn

Gabri Joy Kirkendall, Laura Lavender, Julie Manwaring Shauna Lynn Panczyszyn & Gabri Joy Kirkendall, Laura Lavender, Julie Manwaring Shauna Lynn Panczyszyn TB10-TR.Interior.r14_NL.indd 1 22-02-16 12:07 Inhoudsopgave Inleiding... 4 Moderne kalligrafie m e t L a u r a L a v e n d

Nadere informatie

Let op! Alles graag getypt in lettergrootte 12, lettertype mag je zelf kiezen.

Let op! Alles graag getypt in lettergrootte 12, lettertype mag je zelf kiezen. Beste leerling van groep 6 en ouders, Afgelopen weken zijn de leerlingen bezig geweest met het maken van een klad-werkstuk, over een onderwerp naar eigen keuze. Thuis moeten de leerlingen het net-werkstuk

Nadere informatie

Oppervlakte op het schoolplein versie A

Oppervlakte op het schoolplein versie A Oppervlakte op het schoolplein versie A Doe deze opdracht met vier kinderen. Nodig: een rolmaat 1. Maak met zijn vieren een vierkant van 1 x 1 meter. Op elke hoek van het vierkant staat een kind. Gelukt?

Nadere informatie

Plattegrond van de school Groep 5 rekenen 1

Plattegrond van de school Groep 5 rekenen 1 Plattegrond van de school Groep 5 rekenen 1 In de eerste les gaan de leerlingen de school opmeten om gegevens te verzamelen voor het maken van een plattegrond. In de tweede les gaan de leerlingen de plattegrond

Nadere informatie

VOEL! KLEUTERS. Vlinderen. --> in zijvak hand

VOEL! KLEUTERS. Vlinderen. --> in zijvak hand VOEL! KLEUTERS Vlinderen kaart zon/wolk --> in zijvak hand De begeleider kiest een open plek met bloemen. De kinderen zijn vlinders die rondfladderen in het grasland. Vlinders hebben de warmte van de zon

Nadere informatie

Breng diepte in je foto

Breng diepte in je foto Gewoon 10 tips Fotograferen is het vertalen van wat je ziet naar een afbeelding. Je kunt gewoon richten en klikken maar je kunt er ook net iets verder over nadenken. Foto's worden dan al een heel stuk

Nadere informatie

Lesvoorbereiding. Datum: 19 februari 2013 aantal leerlingen: 33 tijd: Groep: 4

Lesvoorbereiding. Datum: 19 februari 2013 aantal leerlingen: 33 tijd: Groep: 4 Zakelijke gegevens Naam student: Jessica Gotink Lesvoorbereiding Stageschool: Daltonbasisschool de Vlier Winterswijk Iselinge klas: VR3C mentor/mentrix: Natascha Hulzink Datum: 19 februari 2013 aantal

Nadere informatie

Werkstuk CKV Museum moderne kunst Arnhem

Werkstuk CKV Museum moderne kunst Arnhem Werkstuk CKV Museum moderne kunst Arnhem Werkstuk door een scholier 1193 woorden 8 februari 2005 4 15 keer beoordeeld Vak CKV Inhoudsopgave Algemene gegevens Verwachtingen van de expositie Opbouw van de

Nadere informatie

Betoverende schilderijen met hart

Betoverende schilderijen met hart Een ideaal cadeau voor Valentijnsdag of Moederdag. In een paar zeer eenvoudige stappen kun je een kunstwerk creëren. Je moeder of vriendin heeft zeker veel plezier van dit geschenk. Natuurlijk kun je het

Nadere informatie

ontdek de plek Opdracht 1

ontdek de plek Opdracht 1 Naam: Klas: Datum: Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over hoe dit typische polderlandschap een inspiratiebron is voor de kunsten. Je doet inspiratie op om je eigen

Nadere informatie

Workshop: Zo teken je digitaal Mangafiguren

Workshop: Zo teken je digitaal Mangafiguren Workshop: Zo teken je digitaal Mangafiguren www.wacom.eu/manga INTRODUCTIE De volgende workshop over het maken van digitale Mangafiguren is gebaseerd op tips en trucs die afkomstig zijn van Sweatdrop Studio

Nadere informatie

Infobrief Bomen in Maalbootstraat,

Infobrief Bomen in Maalbootstraat, Infobrief Bomen in Maalbootstraat, juni 2014 Beste bewoner Kiest u graag zelf de boom die in uw straat wordt geplant? Vul dan bijgaand formuliertje in en bezorg het ons terug vóór maandag 7 juli. Onderhoudswerken

Nadere informatie

Een deel van het onderzoek doe je met z n tweeën, het andere deel doe je zelfstandig. Dit onderzoek telt als repetitie A en B.

Een deel van het onderzoek doe je met z n tweeën, het andere deel doe je zelfstandig. Dit onderzoek telt als repetitie A en B. In jouw stad of dorp zijn er vast wel wijken waar mensen met wat hogere inkomens wonen en wijken waar mensen met wat lagere inkomens wonen. Er wordt beweerd dat mensen met een hoger inkomen meer en verder

Nadere informatie

Ontwerp je eigen superzwever

Ontwerp je eigen superzwever Activiteit voor in de klas Docentblad Doelgroep: basisonderwijs groep 5 t/m 8 Duur: ongeveer 1 uur Doelen: Leerlingen leren dat vormen in de natuur een functie hebben, maar dat er verschillende oplossingen

Nadere informatie

KLEE JENNE ILYANO KARA ROZELIEN QUINN NIENE FLEUR V. NOAH JULES NINA. Project Bomen

KLEE JENNE ILYANO KARA ROZELIEN QUINN NIENE FLEUR V. NOAH JULES NINA. Project Bomen KLEE JENNE ILYANO KARA ROZELIEN QUINN NIENE FLEUR V. NOAH JULES NINA Project Bomen FLEUR K. MATTEO LEI FYNN FERRE CHARLOTTE BERN LEONIE LOTTE ALINA STAN Wat is een boom? Bomen zijn de grootste planten

Nadere informatie

Het kiemen van zaden

Het kiemen van zaden Het kiemen van zaden Dit Werkblad is van... Bij deze opdrachten gaan we in een aantal weken het ontkiemen van zaden volgen. We hebben daarvoor bonen uitgekozen, omdat dit zaden zijn, waarbij de ontkieming

Nadere informatie

Tijdsduur: Niet van toepassing, wordt gebruik van gemaakt tijdens zelfstandig werken of op vrije momenten.

Tijdsduur: Niet van toepassing, wordt gebruik van gemaakt tijdens zelfstandig werken of op vrije momenten. Naam activiteit: Woordzoekers. Groep: 4/5. Vakgebied: Nederlands. Tijdsduur: Niet van toepassing, wordt gebruik van gemaakt tijdens zelfstandig werken of op vrije momenten. Materialen: - werkblad woordzoeker

Nadere informatie

De grond waarop wij wonen

De grond waarop wij wonen GROEP 5/6 De grond waarop wij wonen Doel: Planten horen bij de grond waarop wij wonen. Dit onderdeel gaat over het onderzoekend verkennen van de vegetatie in de omgeving van de kinderen van de middenbouw.

Nadere informatie

Muziek Singer Songwriter 1. Workshop Handleiding. Singer Songwriter 1. wat is jouw talent? 1. Singer Songwriter 1

Muziek Singer Songwriter 1. Workshop Handleiding. Singer Songwriter 1. wat is jouw talent?   1. Singer Songwriter 1 Workshop Handleiding wat is jouw talent? 1 Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Introductie én opzet van de workshop Singer Songwriter Bekijk de introductievideo

Nadere informatie

Sneeuwman kan. Luk Depondt Guido Van Genechten GEGEVENS BOEK: KORTE INHOUD: ISBN 978 90 5924 404 7 15,95. Uitgeverij: Bakermat

Sneeuwman kan. Luk Depondt Guido Van Genechten GEGEVENS BOEK: KORTE INHOUD: ISBN 978 90 5924 404 7 15,95. Uitgeverij: Bakermat Sneeuwman kan... Luk Depondt Guido Van Genechten GEGEVENS BOEK: ISBN 978 90 5924 404 7 15,95 Uitgeverij: Bakermat Suggesties: Emy Geyskens KORTE INHOUD: Sneeuwman kan glijden op het ijs en op sneeuw, brullen

Nadere informatie

ALGEMENE TIPS METEN. * Meespelen met uw kind en zoveel mogelijk benoemen wat hij/zij doet.

ALGEMENE TIPS METEN. * Meespelen met uw kind en zoveel mogelijk benoemen wat hij/zij doet. ALGEMENE TIPS * Meespelen met uw kind en zoveel mogelijk benoemen wat hij/zij doet. * Aanzet geven tijdens het meespelen: we gaan met reuzenstappen naar school en nu met muizenstapjes, kan jij onder de

Nadere informatie

Klimaten Verschillende klimaten - Tropisch klimaat - Droog klimaat - Gematigd klimaat - Landklimaat - Poolklimaat - Mediterraan klimaat - Subtropisch klimaat https://schooltv.nl/video/klimaatzones-van-de-wereld-waarom-zijn-er-verschillende-klimaatzones/

Nadere informatie

Michiel de Ruyter. Succes! Zee van Geschiedenis

Michiel de Ruyter. Succes! Zee van Geschiedenis grijs potlood (voor iedereen één) zwarte fineliner (voor iedereen één) kleurpotloden wit vel A4- tekenpapier (voor iedereen één) stripboeken (zoals bijvoorbeeld de stripboeken van Van 0 tot nu ) Een historiestuk

Nadere informatie

Vet-killer 320 Workout Introductie (eerste deel) Door: Jesse van der Velde http://vetkillerworkout.nl/index2.php

Vet-killer 320 Workout Introductie (eerste deel) Door: Jesse van der Velde http://vetkillerworkout.nl/index2.php Vet-killer 320 Workout Introductie (eerste deel) Door: Jesse van der Velde http://vetkillerworkout.nl/index2.php Copyright 2011 Jesse van der Velde Alle rechten voorbehouden. 1 Introductie Welkom bij de

Nadere informatie

Workshop 19. Adobe Photoshop

Workshop 19. Adobe Photoshop Workshop 19 Adobe Photoshop 2 Workshop 19 Kerst special MicDigital Een Kerst- of Nieuwjaarskaartje maken. We gaan zelf eens een Nieuwjaarskaartje maken in Photoshop. We gaan dit doen zonder ook maar één

Nadere informatie