eindparaaf ...x^ J i 7 d.d. \ Onderwerp Advies Verordening voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Delft 2011

Transcriptie

1 Publiekszaken eindparaaf wethouder schouder...x^ J l Voorzieningen Maatschappelijke Ondersteuning Staalweg KK Delft Retouradres : Publiekszaken, Postbus 111, 2600 AC Delft i 7 d.d. \ Behandeld door Arold Derix Telefoon Fax Wmo-raad Delft Postbus AK Delft VERZONDEN - 4 JUÜ 2011 Datum Ons kenmerk Uw brief van Uw kenmerk Gescand archief datum ^ 21OKT,2011 Onderwerp Advies Verordening voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Delft 2011 Centrale nummers: Telefoon Fax Internet www delft.nl Voorzieningen Maatschappelijke Ondersteuning is onderdeel van Publiekszaken van de Gemeente Delft. Bijlage Geachte dames en heren, Onder dankzegging voor het door uw raad uitgebrachte advies over de Verordening voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Delft 2011 informeren wij u in deze brief over ons standpunt ten aanzien van uw opmerkingen en aanbevelingen. Daarbij zullen wij in eerste instantie in meer algemene zin reageren en vervolgens de specifieke onderwerpen uit uw brief aan de orde stellen. Algemeen Allereerst verheugt het ons dat u een aantal belangrijke keuzes die wij hebben gemaakt ondersteunt. Naast de keuze om de modelverordening van de VNG te volgen doelen wij met name op uw steun voor het aanbrengen van een splitsing tussen de aanmelding voor een gesprek en de aanvraag van een voorziening en het laten uitvoeren van het gesprek door het Startpunt wonen zorg en welzijn. Wij zijn met u van mening dat met deze keuzes het gemeentelijk beleid en de uitvoering daarvan een richting opgaat die recht doet aan de essentie van de Wmo. Dat uw steun in deze gepaard gaat met een aantal kritische kanttekening waarderen wij ten zeerste. Terecht wijst u er onder andere op, dat de kanteling die wij nu inzetten een heel andere benaderingswijze en een cultuurverandering vraagt. Niet alleen binnen de gemeente maar zeker ook bij de burger. Goede voorlichting maar ook heldere en eerlijke communicatie zijn bij uitstek middelen waarmee dit veranderingsproces moet en zal worden begeleid. Wij hebben er alle begrip voor dat u de verordening opnieuw aan een oordeel wilt onderwerpen zodra de Beleidsregels en het integrale Wmokader beschikbaar zijn. Per deel en hoofdstuk Deel 1 artikel 4, 5 en 6: Aanmelding, aanvraag en het gesprek De WMO-raaü vindt de kwaliteit van de gesprekken een essentiële basis voor het goed functioneren van de toegang tot maatschappelijke ondersteuning. De WMO-raad vraagt de gemeente duidelijk te definiëren welke eisen gesteld worden aan de deskundigheid en het opleidingsniveau van de medewerkers, die Het Gesprek voeren en de hiervoor noodzakelijke financiële middelen beschikbaar te stellen (m.b.t. scholing, werving).

2 Da «um Wij zijn met u van mening dat de kwaliteit van de gesprekken van essentieel 29-O belang is. De eisen die aan de betreffende medewerkers (moeten) worden gesteld worden momenteel concreet in beeld gebracht. Mocht een en ander ertoe leiden dat (aanvullende) training of scholing nodig is dan zal daar in overleg met het Startpunt een oplossing voor worden gecreëerd. Artikel 6: het gesprek De WMO-raad stelt voor om de punten genoemd bij het verslag te verplaatsen van artikel 7 naar artikel 6 en op te nemen in de Verordening als bespreekpunten van het gesprek. Uiteraard zal het verslag ook deze punten moeten bevatten. Ons ontgaan de redenen voor het verplaatsen van de betreffende punten van artikel 7 naar artikel 6. Het nadrukkelijk eisen dat minimaal de vermelde punten in het verslag terug moeten komen impliceert immers dat die punten in het gesprek aan de orde moeten komen. Artikel 7: het verslag Er bestaat geen mogelijkheid om correcties op het verslag te laten aanbrengen. Deze worden als bijlage toegevoegd aan het verslag. De WMO-raad vindt dat een belanghebbende niet onder druk moet worden gezet om een verslag te ondertekenen zonder dat hij of zij zich hierin kan vinden om in aanmerking te kunnen komen voor (individuele) voorzieningen. De aanvrager dient eenmalig de gelegenheid te krijgen om correcties aan te laten brengen in het verslag. Aanvullingen, die niet in Het Gesprek aan de orde zijn geweest en eventuele geschilpunten, dienen als bijlage van het verslag te worden opgenomen. De bijlage dient als onlosmakelijk deel aan het verslag te worden toegevoegd. Het (laten) aanbrengen van kleine correcties in het verslag is uiteraard geen probleem. Wij gaan er vanuit dat hier op een normale manier mee wordt omgegaan. Met de bepalingen zoals in de verordening opgenomen willen wij voorkomen dat belanghebbende en de medewerker van het Startpunt in een discussie verzeild raken over punten die wel of niet in het gesprek aan de orde zijn geweest. Dit zou alleen maar tot langere procedures leiden hetgeen juist niet de bedoeling is van de nieuwe opzet. Iemand onder druk zetten om een verslag te ondertekenen kan nooit aan de orde zijn. Het verslag is in de verordening ook niet gepositioneerd als voorwaarde om een aanvraag in te kunnen dienen, ledereen heeft het recht ook zonder gesprek een aanvraag in te dienen. Nadeel hiervan is dat wanneer uitgebreide informatie nodig is om die aanvraag te kunnen beoordelen het gesprek alsnog zal plaatsvinden maar dan door de medewerker van de gemeente die de aanvraag in behandeling heeft. Hoofdstuk 4: aanvraag van een individuele voorziening De gemeente moet iedere aanvraag in behandeling nemen (waarmee niet is gezegd dat de uitkomst altijd precies is wat de burger vraagt). Ook bij al 'bekende' burgers die vervanging vragen van een voorziening, moet de afweging worden gemaakt of er toch een 'Gesprek' moet plaatsvinden omdat de situatie van de aanvrager en diens mantelzorger inmiddels veranderd kan zijn (positief of negatief). Tijdens 'het gesprek' kunnen algemene en collectieve voorzieningen worden opgenomen als onderdeel van het integrale arrangement van compensatie. (Zoals deelname aan een bepaalde activiteit in een buurthuis voor sociaal contact.) Er dient duidelijk te zijn welke mogelijkheid er is voor beroep en bezwaar van de burger als blijkt, dat een dergelijke voorziening niet wordt toegekend of niet adequaat kan worden ingevuld. In de toelichting op artikel 6 lid 1 is aangegeven dat een gesprek ook kan plaatsvinden wanneer de situatie van een persoon is gewijzigd. Bij het hernieuwde contact zal daar dan ook aandacht aan worden besteed. 2/6

3 Da «um Algemene voorzieningen kunnen in bepaalde situaties een goede 29-O compensatie betekenen voor ervaren beperkingen. Deze voorzieningen worden echter niet door de gemeente toegekend zoals een individuele voorziening maar daar wordt naar verwezen. Juridisch gezien betekent dit dat daar geen bezwaar of beroep bij mogelijk is. Wanneer een dergelijke voorziening echter niet aanwezig of voor betrokkene niet bereikbaar is dan betekent dit dat in onvoldoende mate of zelfs geen compensatie wordt geboden en er dus naar een andere oplossing moet worden gezocht. Hoofdstuk 5 beoordeling van de te bereiken resultaten Bij de toekenning van voorzieningen wordt een afweging gemaakt voorde beschikbaarheid van gebruikelijke zorg. Onduidelijk is vanaf welke leeftijd een beroep wordt gedaan op huisgenoten. De WMO-raad is van mening, dat er zorgvuldig moet worden gekeken naar de effecten van de jonge mantelzorger op de schoolprestaties. Schooluitval moet in elk geval worden voorkomen. In de beleidsregels dienen terug te komen, dat de verschillende te bereiken resultaten met elkaar in samenhang dienen te worden beoordeeld en afgewogen. Een verhuizing mag niet leiden tot sociaal isolement. Bij bijvoorbeeld een maaltijdvoorziening kan het sociaal aspect meegewogen worden bij het tot stand komen van een participatiearrangement. In de op te stellen Beleidsregels zal specifiek aandacht worden besteed aan de wijze waarop en de mate waarin rekening wordt gehouden met gebruikelijke zorg. Daarbij zal ook rekening worden gehouden met de mate waarin huisgenoten mantelzorg verlenen. Het is niet voor niets dat het gesprek bij voorkeur zal plaatsvinden in aanwezigheid van de mantelzorger zodat mogelijke effecten van die mantelzorg goed in beeld kunnen worden gebracht. Artikel 10 lid 3 Bij het niet kunnen overnemen van bijvoorbeeld huishoudelijke werkzaamheden door huisgenoten, dient niet alleen gekeken te worden naar uitzonderlijke situaties, zoals weergegeven in de toelichting. Ook iemand met een gewone 40-uurs baan in een andere stad kan niet in staat zijn om ook huishoudelijke taken op zich te nemen. Daarbij moet vooral ook acht worden geslagen op een cumulatie van taken (administratie naast huishoudelijke taken bijvoorbeeld). Wij zijn het niet eens met uw stellingname ten aanzien van het uitvoeren van huishoudelijke werkzaamheden door huisgenoten. Iedere volwassene wordt geacht naast een volledige baan ook het huishouden te kunnen voeren, al dan niet samen met een partner. Gezien ook meerdere uitspraken van de Centrale Raad van Beroep hierover blijven wij erbij dat alleen in uitzonderlijke situaties de werksituatie van een huisgenoot reden kan zijn om toch hulp te bieden. Artikel 11 wonen in een geschikt huis Uitbreiding van het aantal huisgenoten kan ook een reden zijn om te verhuizen naar een niet of minder aangepaste woning. Dit ontbreekt nu. Delft heeft namelijk niet veel woningen voor bijvoorbeeld grotere gezinnen of kangaroewoningen waar verzorger en verzorgde samen apart kunnen wonen. De gemeente zou hiermee wel rekening moeten houden bij de toewijzing van voorzieningen. Naast natuudijk het zoveel mogelijk realiseren van passend woonaanbod in buurten en wijken. Verhuizen kan in bepaalde gevallen de beste oplossing zijn waarmee beperkingen kunnen worden gecompenseerd maar het kan in gevallen ook noodzakelijk zijn. In alle gevallen geldt dat een en ander aan de hand van de individuele situatie moet worden beoordeeld. Het onvoldoende aanwezig zijn van geschikte woonruimte is daarbij een belemmerende factor waarmee eveneens rekening moet worden gehouden. 3/6

4 Datum Hoofdstuk 6, paragraaf 3 verstrekking als persoonsgebonden budget D e WMO-raad vraagt een zo beperkt mogelijke verantwoording voor de besteding van het PGB, waarbij het vertrouwen in een juiste besteding uitgangspunt is en de verantwoording niet bureaucratisch is. Bij constatering, dat de PGB-houder de gelden op een onverantwoorde manier besteed dient er de mogelijkheid te zijn om een PGB in te trekken. De gemeente stelt, dat het systeem van afhankelijk vervoer in gevaar komt bij een mogelijkheid van PGB voor collectief WMO-vervoer. Niet duidelijk is waar dit op gebaseerd Is. De WMO-raad stelt voor om PGB voor collectief WMO-vervoer een jaar op proef te stellen met monitoring en evaluatie van de effecten. De wijze waarop verantwoording van het Pgb zal gaan plaatsvinden wordt nog nader uitgewerkt in het Besluit en/of de Beleidsregels. Het is in ieder geval niet onze intentie van de verantwoording een bureaucratisch gebeuren te maken zonder dat daar een toegevoegde waarde in zit. Gezien alle veranderingen rond de Wmo en het collectief Wmo-vervoer achten wij het nu niet de tijd om met een nieuwe proef te starten. Overigens is tijdens de behandeling van het wetsvoorstel en later ook door de Centrale Raad van Beroep bevestigd dat het systeem van collectief vraagafhankelijk vervoer als uitzondering mag gelden uit het uitgangspunt van keuzevrijheid voor een Pgb of zorg in natura. Hoofdstuk 7 procedurele bepalingen. Artikel 25 beslistermijn De WMO-raad vindt de beslistermijn van acht weken te lang. Als het streven is van de gemeente is om het korter te doen, dient dit ook als zodanig te worden opgenomen in de Verordening. Tevens dient bij overschrijding van de termijn van 8 weken een voor de belanghebbende duidelijke motivatie gegeven te worden voor de langere wachttijd. De vermelde termijn is de wettelijk toegestane termijn voor het nemen van een beslissing. Wij streven weliswaar naar een zo kort mogelijke termijn maar willen ons daar, gezien de veelheid aan aspecten die een rol kunnen spelen, niet bij voorbaat op vastleggen. Bij overschrijding zal belanghebbende uiteraard een duidelijke motivatie krijgen, net zoals nu ook al gebeurt. Artikel 26 algemene voorwaarden en weigeringgronden Een oplossing moet primair 'compenserend' zijn, of beter geformuleerd: 'adequaat'. Daarna komt het prijsaspect aan de orde en niet omgekeerd. Net zoals "adequaat" onder de Wvg al op de eerste plaats stond staat nu "compenserend" op de eerste plaats. Alleen wanneer meerdere voldoende compenserende oplossingen voorhanden zijn komt het prijsaspect aan bod. Artikel 27 advisering De WMO-raad adviseert op te nemen in de Verordening dat een beoordelaar, hiervoor gemandateerd door het college, bevoegd is om de aanvrager op te roepen voor uitvoering van lid 1 a en b. Bij een oordeel door een deskundige dient de mogelijkheid te bestaan voor het consulteren van een andere deskundige (second opinion). Het opnemen van een mandaat in de verordening is niet nodig omdat dit via de gebruikelijke, intern gemeentelijke mandatering al is geregeld en ook in de nieuwe situatie zo zal zijn geregeld. Een second-opinion wordt in de huidige situatie in beperkte mate gevraagd, namelijk vooral in bezwaarzaken. Echter, indien een second-opinion van belang is bij de beoordeling van een aanvraag dan is dat zeker een mogelijkheid die op die momenten kan worden gebruikt om tot een goed afgewogen oordeel te komen. 4/6

5 Datum Deel 2 maatschappelijke opvang en vrouwenopvang. De WMO-raad vraagt de gemeente om zorgvuldig om te gaan met het heffen van eigen bijdragen, ledereen heeft recht op eerste levensbehoeften (bed, brood en bad). Een eigen bijdrage mag hier geen belemmering in zijn. Tevens vraagt de WMO-raad om te kijken naar mogelijkheden om eigen bijdragen te vergoeden via de bijzondere bijstand voor specifieke gevallen (zwerfjeugd bijvoorbeeld). De mogelijkheden om eigen bijdragen te heffen zijn strikt gebonden aan de regelgeving die in het ministeriële Besluit zijn opgenomen. In die regelgeving is nadrukkelijk rekening gehouden met de middelen die iemand nodig heeft voor de eerste levensbehoeften. Uw vraag om in specifieke gevallen de eigen bijdrage te vergoeden via de bijzondere bijstand zullen wij betrekken bij de verdere uitwerking van de eigen bijdrageregeling. Deel 3 slotbepalingen De WMO-raad acht een evaluatie één keer per drie jaar te weinig en bepleit om in de startfase jaarlijks te evalueren. In de verordening is opgenomen dat het gevoerde beleid minimaal één keer per drie jaar moet worden geëvalueerd. Dit biedt uiteraard de mogelijkheid om dat ook iedere twee jaar te doen of zelfs ieder jaar. Wij achten het echter niet zinvol het gevoerde beleid al één jaar na de invoering te evalueren. Enerzijds omdat de veranderingen zodanig ingrijpend zijn en bovendien een brede cultuuromslag vragen dat het noodzakelijk is zowel de uitvoerende organisaties als de burgers voldoende tijd te gunnen om hiermee te leren omgaan. Anderzijds vraagt het de nodige tijd om de wijze waarop de evaluatie zou moeten worden opgezet tot stand te brengen. Van de andere kant moet ook worden voorkomen dat de evaluatie te eenvoudig op de langere termijn geschoven wordt. Daarom hebben wij in de verordening de betreffende bepaling aangepast in die zin dat één keer per twee jaar, voor het eerst in 2013, evaluatie zal plaatsvinden. Dit past ook goed binnen de periode van het Wmo-beleidsplan dat eind dit jaar zal worden vastgesteld. WMO-raad adviseert het volgende ta.v. de evaluatie: Inrichten van een Gemeentelijke WMO monitor die lokale WMO doelstellingen en resultaten in samenhang meet (dus niet de algemene benchmark van SGBO) zodat er iets te zeggen valt op termijn over effecten van beleid van de gemeente Delft. Hierbij gaat onze voorkeur uit naar een jaarlijkse evaluatie, onafhankelijk van de uitvoerende organisatie, in samenspraak met ervaringsdeskundigen. De lokale Rekenkamer in te schakelen voor het meten van effecten van het Wmobeleid. (Zie ook ons advies over de WMO benchmark en tevredenheidonderzoek 2010.) In de Lokale Maatschappelijke Agenda prestatieafspraken te maken met maatschappelijke organisaties over evaluatie- en tevredenheidsonderzoek. Te evalueren of de scheiding van aanmelding en aanvraag inderdaad tot het gewenste open karakter van Het Gesprek leidt ofdat dient te worden overwogen om Het Gesprek binnen de aanvraagprocedure te betrekken, zodat duidelijk is hoe het zit met beroep en bezwaar van de burger en Het Gesprek een duidelijke juridische basis heeft. 5/6

6 Datum Over de opzet van de evaluatie kunnen wij op dit moment nog geen uitspraken doen maar hopen dat uw raad bereid is in de nabije toekomst hierover met ons mee te denken zodat we gezamenlijk tot een gedragen opzet kunnen komen. Hoogachtend, het college van burgemeester en wethouders van Delft,, burgemeester mr. drs. G.A.A. Verkerk secretaris drs. T.W. Andriessen l.s. 6/6