CoP Meten en Monitoren Groenblauwe Daken. Leerplatform voor waterschappers, gemeenten en kennisinstellingen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "CoP Meten en Monitoren Groenblauwe Daken. Leerplatform voor waterschappers, gemeenten en kennisinstellingen"

Transcriptie

1 CoP Meten en Monitoren Groenblauwe Daken Leerplatform voor waterschappers, gemeenten en kennisinstellingen

2 Uitgangspunten Voor waterschappen, gemeenten en kennisinstellingen Actieve deelname Periode (4 x pj) Ambities vastgesteld Meetmethoden uniform Data en kennis ontsloten Werking bekend en geaccepteerd COP is hét deskundigen-netwerk Leren van buiten Belang maatschappij

3 CoP Meten en Monitoren Groenblauwe daken Ambi%es 1. Meetmethoden uniform 2. Data en kennis ontsloten 3. Werking bekend en geaccepteerd 4. COP is hét deskundigennetwerk 5. Leren van buiten 6. Belang maatschappij Opbrengsten inzichten Binaslijst voor daktermen Vergelijkingstabel meten en monitoren op 5 daken Opbrengsten.. Opbrengsten... Opbrengsten.. Start in

4 COP 2-7 juni 2016 Data infrastructuur en Tools 9.30 Welkom en Highlights 9.40 Korte intro - Rob Tijsen 9.45 Pitch over schematisering Kees Broks Overzicht modellen en parameters zoals aangeleverd Aan de slag in subgroepen Aanvullen binaslijst en tabel in een gezamenlijke ronde Procesafspraken volgende keer (Van data naar Informatie) Afsluiting

5 Binaslijst B C D E F G Term Referentie/br Definitie Synoniemen Symbool Een algemeen Bedekkingsgraad Begroeid dak Blauw dak Drainagelaag Filterlaag Groenblauw dak Het aandeel van het begroeide dak dat van bovenaf bezien door vegetatie wordt bedekt. Een specifiek dak, inclusief begroeiing met een bedekkingsgraad van meer dan Groen dak 85%. Een dak primair gericht op waterretentie met een potentieel open wateroppervlak De laag onder het begroeide dak waardoor het water wordt afgevoerd dat niet in het substraat kan worden geborgen. Een dunne laag tussen drainagelaag en substraatlaag, bestaande uit een zeer goed waterdoorlatende doek, die moet voorkomen dat substraat in de drainagelaag belandt. Een begroeid dak primair gericht op waterretentie met berging in de drainagelaag Onbegroeid dak Een 'begroeid' dak (kaal substraat) met een bedekkingsgraad van 0% % Neerslag Referentie dak Een traditioneel dak (niet begroeid), dat gebruikt kan worden om het effect van een begroeid dak op de waterretentie aan te tonen. Substraat Het materiaal dat dient als water- en voedingsbron van het begroeide dak voor de vegetatie. Substraatlaag De laag, bestaande uit substraat, waarin de vegetatie van het begroeide dak wortelt. Vegetatie De planten op het begroeide dak. Vegetatielaag De laag met de vegetatie van het begroeide dak. Waterdoorlatendheid (verzadigd) Maatgevende bui Neerslagperiode Neerslagpiek CTV CHO De snelheid waarmee het water door een volledig verzadigd medium kan stromen. Een bepaalde hoeveelheid neerslag binnen een bepaalde tijd waarmee de werking van het dak wordt getoetst bij een gegeven beginsituatie / bergingsmogelijkheid. De tijd tussen het moment dat de neerslag begint en het moment dat de neerslag stopt. De maximaal gemeten neerslag per meetinterval, gedurende een neerslagperiode. Het tijdstip van de neerslagpiek wordt gerelateerd aan de tijd na aanvang van de bij de neerslagpiek horende neerslagperiode. zwart dak of pannendak k-waarde/permebilitei mm/ T=10

6 Vergelijkingstabel

7 Subgroepen Richten op de koppeling tussen 1. te berekenen effecten van groene daken 2. de benodigde rekentools om die effecten te berekenen 3. de benodigde meetdata voor bepaling van de rekenparameters 4. Check adhv de vergelijkingstabel En niet te vergeten: wat is nodig om onderlinge vergelijking mogelijk te maken

8 Gezamenlijke ronde Binaslijst - aanvullen mag als je denkt dat het er beter van wordt Ophalen ideeën voor gedeelde aanbevelingen voor basisset data/ parameters die minimaal nodig zijn voor de rekenmodellen Werktitel van deze basisset Naar analogie van de werkgroep Binas formeert zich aan het eind van de bijeenkomst een groepje om deze leidraad verder uit te werken.

9

De werking van groene daken in de waterketen Hydrologische effecten nader beschouwd

De werking van groene daken in de waterketen Hydrologische effecten nader beschouwd De werking van groene daken in de waterketen Hydrologische effecten nader beschouwd Kees Broks Groene daken Water op groene daken tot nu toe vooral functioneel voor groen Aanleiding Aanleiding Aanleiding

Nadere informatie

CoP Meten & Monitoren Groenblauwe daken

CoP Meten & Monitoren Groenblauwe daken CoP Meten & Monitoren Groenblauwe daken 2016-2017 Gemeenten Amsterdam, Antwerpen, Enschede, Rotterdam, Utrecht. Waterschappen Aa en Maas, Amstel Gooi en Vecht, Brabantse Delta, De Stichtse Rijnlanden,

Nadere informatie

Dakbedekking en waterhuishouding - Hoe blauw zijn groene daken?

Dakbedekking en waterhuishouding - Hoe blauw zijn groene daken? Dakbedekking en waterhuishouding - Hoe blauw zijn groene daken? Kees Broks (STOWA), Harry van Luijtelaar (Stichting RIONED) Groene daken zijn hot, ook vanuit het oogpunt van stedelijk waterbeheer. Ze vangen

Nadere informatie

OPTIGROEN RETENTIEDAK MEANDER & DROSSEL

OPTIGROEN RETENTIEDAK MEANDER & DROSSEL Retentiedak type Meander OPTIGROEN RETENTIEDAK MEANDER & DROSSEL Groen-blauwe daken als oplossing voor de wateropgave bij nieuwbouw, bestaande bouw en herontwikkeling Retentiedak type Drossel Drossel Wateroverlast

Nadere informatie

Regenwater (voorzieningen) op eigen terrein. Ontwikkeling RainTools. Overzicht Webinar. Aanleiding

Regenwater (voorzieningen) op eigen terrein. Ontwikkeling RainTools. Overzicht Webinar. Aanleiding Regenwater (voorzieningen) op eigen terrein Harry van Luijtelaar, Stichting RIONED Overzicht Webinar RainTools software Schematisering perceel Functioneren, effecten maatregelen Vragen en opmerkingen Respons

Nadere informatie

Regenwater op eigen terrein

Regenwater op eigen terrein Regenwater op eigen terrein Uitwerking RainTools rekenvoorbeelden Webinar Stichting RIONED 14 april 15 Harry van Luijtelaar 1 REKENMODEL EN SCHEMATISERINGEN De rekenvoorbeelden in dit webinar zijn uitgewerkt

Nadere informatie

Introductie RainTools

Introductie RainTools Introductie RainTools Harry van Luijtelaar, Stichting RIONED DowntheDrain, 21 april 2015 Oefenen Vraag 0 Hoeveel m3 water is 1 mm neerslag op 10 ha afvoerend oppervlak? Antwoorden 0 1 Ontwikkeling RainTools

Nadere informatie

Planten in de stroom. Kansen voor weerstand. Stroombaanmaaien en risicogericht onderhoud; Het effect op de stromingsweerstand

Planten in de stroom. Kansen voor weerstand. Stroombaanmaaien en risicogericht onderhoud; Het effect op de stromingsweerstand Planten in de stroom. Kansen voor weerstand. Stroombaanmaaien en risicogericht onderhoud; Het effect op de stromingsweerstand Chris Griffioen en Pieter van Dijk 15 november 2016 Stromingsweerstanden Het

Nadere informatie

GROENDAKEN BRENG LEVEN OP JE DAK. EXTENSIEF OF INTENSIEF, EMOTRADE LEVERT DE OPLOSSING.

GROENDAKEN BRENG LEVEN OP JE DAK. EXTENSIEF OF INTENSIEF, EMOTRADE LEVERT DE OPLOSSING. GROENDAKEN BRENG LEVEN OP JE DAK. EXTENSIEF OF INTENSIEF, EMOTRADE LEVERT DE OPLOSSING. 02 [www.emergo.be ] 03 / 860 19 70 03 GROENDAKEN De afgelopen jaren is de belangstelling in groendaken sterk toegenomen.

Nadere informatie

Hoe gaan waterschappen om met waterberging op groene daken?

Hoe gaan waterschappen om met waterberging op groene daken? Hoe gaan waterschappen om met waterberging op groene daken? Marc Laeven (Stroom en Onderstroom, thans Sweco) en Kees Broks (STOWA/Broks-Messelaar Consultancy) Tellen waterschappen de waterberging op groene

Nadere informatie

Groendak pakketten Extensieve begroeningen voor kleinere dakvlakken

Groendak pakketten Extensieve begroeningen voor kleinere dakvlakken Groendak pakketten Extensieve begroeningen voor kleinere dakvlakken Hellenddaksystemen Vlakdaksystemen Groendaksystemen Standaard of lichtgewicht twee groendak pakketten die het allemaal in zich hebben

Nadere informatie

Groen Dak Advies. Familie Benjamins De Fruithof 9 Drachten 10 mei 2012. Buro Elodea info@elodea.org 0512 843843

Groen Dak Advies. Familie Benjamins De Fruithof 9 Drachten 10 mei 2012. Buro Elodea info@elodea.org 0512 843843 Groen Dak Advies Familie Benjamins De Fruithof 9 Drachten 10 mei 2012 Buro Elodea info@elodea.org 0512 843843 Inleiding Na een bezoek aan de Drachtster Energiemarkt waar Buro Elodea aanwezig was met een

Nadere informatie

Modellen en parameters

Modellen en parameters Modellen en parameters Kees Broks Gebruik modellen en parameters voor modellering hydrologie groene daken CoP Meten en monitoren groenblauwe daken 7 juni 2016 Rekenmodellen (software) 1. Sobek 2. Hydrus

Nadere informatie

Groendak pakketten Extensieve begroeningen voor kleinere dakvlakken

Groendak pakketten Extensieve begroeningen voor kleinere dakvlakken Groendak pakketten Extensieve begroeningen voor kleinere dakvlakken Standaard of lichtgewicht twee groendak pakketten voor kleinere dakvlakken Garages, carpoorten en andere kleine dakvlakken laten zich

Nadere informatie

Groente, fruit en kruiden gezondheid van het dak! Optigroen systeem Dakmoestuin. Urban Farming op het dak!

Groente, fruit en kruiden gezondheid van het dak! Optigroen systeem Dakmoestuin. Urban Farming op het dak! Groente, fruit en kruiden gezondheid van het dak! Optigroen systeem Dakmoestuin Urban Farming op het dak! Urban Farming op het dak! Door de velen braakliggende daken te gebruiken voor lokale voedselproductie

Nadere informatie

Groene daken. nader beschouwd. Over de effecten van begroeide daken in breed perspectief met de nadruk op de stedelijke waterhuishouding

Groene daken. nader beschouwd. Over de effecten van begroeide daken in breed perspectief met de nadruk op de stedelijke waterhuishouding Groene daken nader beschouwd 2015 12 Over de effecten van begroeide daken in breed perspectief met de nadruk op de stedelijke waterhuishouding Groene daken nader beschouwd Over de effecten van begroeide

Nadere informatie

Nederlandse technische afspraak. NTA 8292 (nl)

Nederlandse technische afspraak. NTA 8292 (nl) Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

1. Wat is een groendak? 2. Waarom een groendak? 3. Waarom een nidasedum groendak? 4. Wat is Nidasedum en hoe wordt nidasedum gekweekt? 5.

1. Wat is een groendak? 2. Waarom een groendak? 3. Waarom een nidasedum groendak? 4. Wat is Nidasedum en hoe wordt nidasedum gekweekt? 5. Info sessie 1. Wat is een groendak? 2. Waarom een groendak? 3. Waarom een nidasedum groendak? 4. Wat is Nidasedum en hoe wordt nidasedum gekweekt? 5. Toebehoren nidasedum 6. Waarmee rekening te houden

Nadere informatie

Begroeide daken Monitoring Alexandrium

Begroeide daken Monitoring Alexandrium Stadsontwikkeling Ingenieursbureau Begroeide daken Monitoring Alexandrium 8 maart 216 Titus van Hille Paul van Roosmalen Jaap de Ron (HHSK) 8 maart 216 Betrokken partijen Gemeente Rotterdam: opdrachtgever

Nadere informatie

Inhoud. Verhogen van de functionaliteit voor extensieve groendaken. Aanleiding. Aanleiding. Aanleiding. Aanleiding 16/02/2015

Inhoud. Verhogen van de functionaliteit voor extensieve groendaken. Aanleiding. Aanleiding. Aanleiding. Aanleiding 16/02/2015 Verhogen van de functionaliteit voor extensieve groendaken Inhoud Groendaken op zoek naar uiterwaarden Weakness and threats Opportunities Korneel Neysens VIVES Onderzoeksgroep Groenmanagement Groeninnovatieforum

Nadere informatie

Actuele vullingsgraad bodem. Kennisdag Zoetwater 15 mei 2018

Actuele vullingsgraad bodem. Kennisdag Zoetwater 15 mei 2018 Actuele vullingsgraad bodem Kennisdag Zoetwater 15 mei 2018 Belang van bodemberging voor waterbeheer Neerslag Verdamping Bodemvocht Bodemberging bodemfysische eigenschappen Onverzadigde bodem Waterstand

Nadere informatie

Groene. Daken. Voor luchtkwaliteit en klimaat

Groene. Daken. Voor luchtkwaliteit en klimaat Groene Daken Voor luchtkwaliteit en klimaat 2 Groene Daken De Stadsregio Arnhem Nijmegen wil een regio zijn waar het goed leven is: aantrekkelijk, bereikbaar en concurrerend. Eureka zet zich hiervoor in:

Nadere informatie

Wijzigingsvoorstel (RfC) op Aquo-lex Wijzigen diverse definities

Wijzigingsvoorstel (RfC) op Aquo-lex Wijzigen diverse definities Wijzigingsvoorstel (RfC) op Aquo-lex Wijzigen diverse definities Auteur: IDsW> Kenmerk: W 0908-0026> Documentbeheer Wijzigingshistorie Datum Versie Auteur Wijziging 18 aug 2009 0.9 Hinne Reitsma Initieel

Nadere informatie

Voor afmetingen waarvoor geen bewerkingsprijs staat vermeld gelden de prijzen op aanvraag

Voor afmetingen waarvoor geen bewerkingsprijs staat vermeld gelden de prijzen op aanvraag 19 x 13 x 19 x 1,5 mm 0,57 314,00 324,00 344,00 364,00 20 x 15 x 20 x 1,5 mm 0,61 314,00 324,00 344,00 364,00 25 x 15 x 25x 2 mm 0,96 227,00 237,00 257,00 277,00 10 x 20 x 10 x 2 mm 0,56 227,00 237,00

Nadere informatie

GROENE DAKEN...VOOR IEDEREEN!

GROENE DAKEN...VOOR IEDEREEN! GROENE DAKEN...VOOR IEDEREEN! SAMEN DUURZAAM VERDER! Optigroen groendakopbouw volgens het voorbeeld natuurdak Producten en schema van de groendakopbouw 1 Vegetatielaag type Matten SKG alternatief 1: Pluggen

Nadere informatie

Misschien wel het slimste groendak ter wereld! Optigroen Retentiedak Meander. Vermindering van de piekafvoer tot maximaal 99%

Misschien wel het slimste groendak ter wereld! Optigroen Retentiedak Meander. Vermindering van de piekafvoer tot maximaal 99% Misschien wel het slimste groendak ter wereld! Optigroen Retentiedak Meander Vermindering van de piekafvoer tot maximaal 99% Waterbuffering en afvoervertraging met dakbegroeiing Wateroverlast en retentiedaken

Nadere informatie

DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK. Kosten en baten van inrichting. Wiebe Bakker november 2015

DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK. Kosten en baten van inrichting. Wiebe Bakker november 2015 DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK Kosten en baten van inrichting Wiebe Bakker november 2015 Waar is nog behoefte aan? Keuze bij inrichting openbare ruimte + riolering: traditioneel of

Nadere informatie

Rioleringsplan Tivolikerk te Eindhoven

Rioleringsplan Tivolikerk te Eindhoven Project : Rioleringsplan Tivolikerk te Eindhoven Projectnummer : NC8110503 Versie : definitief Datum : 15 juli 2008 Aanleiding Het terrein van de Tivolikerk en het naastgelegen Zusterhuis aan de Heezerweg

Nadere informatie

Inhoud. Hoofdstuk 10. Verdamping

Inhoud. Hoofdstuk 10. Verdamping Inhoud Hoofdstuk 10. Verdamping 1.Beschrijving 10-1 1.1 Benaming van de grootheid 10-1 1.2 Definitie; omschrijving van het begrip 10-1 1.3 Eenheden 10-1 1.4 Elementcodes 10-1 2. Operationele eisen 10-3

Nadere informatie

Handleiding In Dialoog met studenten aan de hand van uitkomst JOB-monitor:

Handleiding In Dialoog met studenten aan de hand van uitkomst JOB-monitor: Handleiding In Dialoog met studenten aan de hand van uitkomst JOB-monitor: Inhoud document Hulpmiddel (draaiboek) om een bijeenkomst te organiseren waarin de uitkomsten van de JOBmonitor (of ander onderzoek

Nadere informatie

Zonnestroom opwekken met de daken van Viveste

Zonnestroom opwekken met de daken van Viveste Zonnestroom opwekken met de daken van Viveste Welkom Waarom zonnestroom opwekken? Koppeling met visie trias energetica 1e stap: beperk verbruik door bv. isolatie, renovaties 2e stap: duurzaam opwekken

Nadere informatie

2 e BIM- Bijeenkomst. 23 april 2013

2 e BIM- Bijeenkomst. 23 april 2013 2 e BIM- Bijeenkomst 23 april 2013 Ketensamenwerking Van Ontwerp naar Uitvoering Welkom bij Klictet Advies! Management/ Adviseur Kees Kelder Willem-Jan van den Berk Stefan Janssen Projectleiding Mark Ernst

Nadere informatie

Op weg naar klimaatbewuste regio. Marcel Houtzager Hoogheemraadschap van Delfland

Op weg naar klimaatbewuste regio. Marcel Houtzager Hoogheemraadschap van Delfland Op weg naar klimaatbewuste regio Marcel Houtzager Hoogheemraadschap van Delfland Klimaateffecten Nederland Neerslag Het regent minder vaak 7% tot 30% Maar buien zijn heftiger! 8% tot 24% Wake-up call -

Nadere informatie

Groendaken zorgen voor een aangenamere en gezondere leefomgeving!

Groendaken zorgen voor een aangenamere en gezondere leefomgeving! Groendaken Groendaken zorgen voor een aangenamere en gezondere leefomgeving! Positieve invloed op de biodiversiteit Buffer voor regenwater Warmte-regulerend Werkt luchtzuiverend Groendaken zorgen voor

Nadere informatie

Certificaat warmtepomp REG-premie 2015

Certificaat warmtepomp REG-premie 2015 Product ID : PUHZ-SHW112VHA + EHST20C-VM2(E) (B/C)* Gegevens warmtepompsysteem COP (gemeten volgens EN14511) : 4,04** : 1,7 kw 1. Actieve koeling 2. Bijlagen (toe te voegen door de installateur) Product

Nadere informatie

Green Deal Groene Daken, Werkspoor Differentiatie belastingen

Green Deal Groene Daken, Werkspoor Differentiatie belastingen Green Deal Groene Daken, Werkspoor Differentiatie belastingen Netwerkdag Ruimtelijke Adaptatie 19 januari 2017 Hendrik-Jan Teekens, gemeente Enschede Carleen Mesters, Stroom en Onderstroom Green Deal Groene

Nadere informatie

Verslag Innovatie Lab. Thema Energie Werkgroepen Datavoorziening en Toepassingen 8 maart Stadskantoor Zwolle

Verslag Innovatie Lab. Thema Energie Werkgroepen Datavoorziening en Toepassingen 8 maart Stadskantoor Zwolle Verslag Innovatie Lab Thema Energie Werkgroepen Datavoorziening en Toepassingen 8 maart 2019 Stadskantoor Zwolle Inhoud 1. Overzicht deelnemers 2. Pitch Samer Mansour (CEEDS) (Bijlage 1) 3. Terugkoppeling

Nadere informatie

Weerstand van vegetatie tegen stroming; stroombaanmaaien in theorie.

Weerstand van vegetatie tegen stroming; stroombaanmaaien in theorie. Weerstand van vegetatie tegen stroming; stroombaanmaaien in theorie. Veerle Verschoren, Jonas Schoelynck, Kerst Buis & Patrick Meire Zutphen 15 november 2016 Kennisdag: Planten in de stroom. Kansen voor

Nadere informatie

Verslag. CoP Meten en Monitoren Groenblauwe Daken

Verslag. CoP Meten en Monitoren Groenblauwe Daken Aanwezig: Petra van den Berg (NIOO), Tjerron Boxem (Rainpoof), Matthijs Monkelbaan (Polderdak/Dakdokters), Kees Broks (STOWA), Jeroen Buitenweg (Vechtstromen), Titus van Hille (Rotterdam), Olivier Hoes

Nadere informatie

KIES VOOR DE NATUUR OP JE DAK

KIES VOOR DE NATUUR OP JE DAK Groendaksystemen KIES VOOR DE NATUUR OP JE DAK Groendaken zorgen voor een gezondere en aangenamere leefomgeving! Algemeen Groendaken zijn daken waarvan het platte of hellende deel hoofdzakelijk bestaat

Nadere informatie

De locatie Het ontwerp van het winkelcentrum en directe omgeving is opgenomen in figuur 1.

De locatie Het ontwerp van het winkelcentrum en directe omgeving is opgenomen in figuur 1. Notitie Datum: 17 juni 2015 Betreft: Afkoppelen nieuwbouw Handelstraat, Apeldoorn Kenmerk: BP30, NOT20150617 Bestemd voor: Bun Projectontwikkeling BV Ter attentie van: de heer J. Spriensma Opgesteld door:

Nadere informatie

www.dakakkers.nl en heeft als locatie ook een toeristische waarde gekregen. Het dak creëert nieuwe werkgelegenheid in de vorm van horeca op het dak.

www.dakakkers.nl en heeft als locatie ook een toeristische waarde gekregen. Het dak creëert nieuwe werkgelegenheid in de vorm van horeca op het dak. SLIM DAK In april 2012 gingen we van start met de DakAkker, een intensief groen dak waarop groente en fruit worden gekweekt. Met deze dakboerderij als testsite willen we aantonen dat landbouw op een dak

Nadere informatie

DSI regenwater infiltratie.

DSI regenwater infiltratie. DSI regenwater infiltratie. De adequate oplossing van een actueel probleem. Klimaatverandering. Het klimaat verandert. Met als gevolg een toename van de duur en frequentie van wateroverlast, verkeersonveiligheid

Nadere informatie

1 Inleiding. Gemeente Diemen. de heer R. den Ouden. M. Tobé. Waterhuishouding Sportpark Diemen

1 Inleiding. Gemeente Diemen. de heer R. den Ouden. M. Tobé. Waterhuishouding Sportpark Diemen Aan Gemeente Diemen T.a.v. de heer R. den Ouden Van M. Tobé Betreft Waterhuishouding Sportpark Diemen Projectnummer M15B0269 Behandeld door Max Tobé E max.tobe@mwhglobal.com T 015 751613 1 Inleiding De

Nadere informatie

GROENE DAKEN...VOOR IEDEREEN!

GROENE DAKEN...VOOR IEDEREEN! GROENE DAKEN...VOOR IEDEREEN! Benut de vele mogelijkheden! Optigroen groendakopbouw voorbeeld Natuurdak Producten en schema van de groendakopbouw 1 Vegetatie Bijvoorbeeld Sedum, siergrassen, kruiden als

Nadere informatie

Afkoppelen hemelwater. Oude Pastoriebuurt. Auteur(s): Dhr. T. van den Kerkhof Dhr. R. Thijssen 04-09 - 2015

Afkoppelen hemelwater. Oude Pastoriebuurt. Auteur(s): Dhr. T. van den Kerkhof Dhr. R. Thijssen 04-09 - 2015 Afkoppelen hemelwater Oude Pastoriebuurt Auteur(s): Dhr. T. van den Kerkhof Dhr. R. Thijssen 04-09 - 2015 Opening - welkom Ton van den Kerkhof Projectleider Roy Thijssen Adviseur riolering en water Luuk

Nadere informatie

Toetsing waterhuishouding

Toetsing waterhuishouding Toetsing waterhuishouding Bedrijventerrein Hattemerbroek - deelgebied Hattem Quickscan waterhuishouding - nieuwe stedenbouwkundige opzet Ontwikkelingsmaatschappij Hattemerbroek B.V. december 2009 concept

Nadere informatie

Verkenning afvoercapaciteit oppervlaktewatersysteem Poelwetering

Verkenning afvoercapaciteit oppervlaktewatersysteem Poelwetering Verkenning afvoercapaciteit oppervlaktewatersysteem Poelwetering Gemeente Leiden 18 december 2014 Versie 1 BC4091-105 HASKONINGDHV NEDERLAND B.V. WATER TECHNOLOGY Stationspark 27C Postbus 4 4460 AA Goes

Nadere informatie

De eerste resultaten. dr. ir. Vincent Wolfs prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven

De eerste resultaten. dr. ir. Vincent Wolfs prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven De eerste resultaten dr. ir. Vincent Wolfs prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Nood aan innovatieve oplossingen om klimaatverandering op te vangen 3 HYDROACTIV Intelligent groendak 1 NEERSLAGAFVOER

Nadere informatie

Diepte-/profielschouw Kromme Rijngebied 2014

Diepte-/profielschouw Kromme Rijngebied 2014 Diepte-/profielschouw Kromme Rijngebied 2014 1 Diepte-/profielschouw, wat en waarom? EEN SLOOT MOET EEN SLOOT BLIJVEN. Het is om meerdere redenen belangrijk dat de diepte en breedte van een sloot door

Nadere informatie

BOUWEN MET DAKWAARDE TITEL VAN PRESENTATIE SUBTITEL VAN PRESENTATIE

BOUWEN MET DAKWAARDE TITEL VAN PRESENTATIE SUBTITEL VAN PRESENTATIE BOUWEN MET DAKWAARDE TITEL VAN PRESENTATIE SUBTITEL VAN PRESENTATIE 2. Duurzaam bouwen en circulair water BREAAM Circulaire economie Training regenwatersystemen 2. Duurzaam bouwen en circulair water BREAAM

Nadere informatie

DE WATERINFILTRERENDE TUIN.

DE WATERINFILTRERENDE TUIN. DE WATERINFILTRERENDE TUIN. Maurice van Grasstek Rijsenhout, 17-08-2017 0 Inhoud Inleiding:... 2 Het probleem:... 2 De oplossing:... 2 Het plan:... 3 Groen dak... 3 Ondergrondse infiltratie... 4 Het plangebied:...

Nadere informatie

Het waterbeleid van de provincie Limburg is beschreven in het Provinciaal Waterplan Limburg, dd. 20 november 2009.

Het waterbeleid van de provincie Limburg is beschreven in het Provinciaal Waterplan Limburg, dd. 20 november 2009. Memo Ter attentie van Project management Den Dekker B.V. Datum 03 januari 2013 Distributie Projectnummer 111850-01 Onderwerp Parkeerterrein Jumbo Heythuysen Geachte heer Bosman, 1 WATERBELEID Het streven

Nadere informatie

BODEMOPBOUW EN INFILTRATIECAPACITEIT VLASSTRAAT/BRIMWEG, SOMEREN

BODEMOPBOUW EN INFILTRATIECAPACITEIT VLASSTRAAT/BRIMWEG, SOMEREN BODEMOPBOUW EN INFILTRATIECAPACITEIT VLASSTRAAT/BRIMWEG, SOMEREN i BODEMOPBOUW EN INFILTRATIECAPACITEIT VLASSTRAAT/BRIMWEG, SOMEREN-EIND RESULTATEN VELDWERK EN INFILTRATIEBEREKENINGEN Uitgebracht aan:

Nadere informatie

Doelstelling Workshop Monitoring. Informeren over de Ontwikkeltafel Monitoring Feedback ophalen vanuit de deelnemers

Doelstelling Workshop Monitoring. Informeren over de Ontwikkeltafel Monitoring Feedback ophalen vanuit de deelnemers WORKSHOP Monitoring Doelstelling Workshop Monitoring Informeren over de Ontwikkeltafel Monitoring Feedback ophalen vanuit de deelnemers Aanleiding: Uitdaging NOM-aanbieder Component C Monitoringsysteem

Nadere informatie

PROJECT SMARTROOF 2.0

PROJECT SMARTROOF 2.0 1 Dr. ir. Gijsbert Cirkel Amsterdam, 8 sept. 2017 PROJECT SMARTROOF 2.0 VOOR EEN KOEL HOOFD EN DROGE VOETEN 2 Marineterrein Amsterdam GRONDLEGGERS Project SMARTROOF 2.0 3 Klimaatverandering: meer extreme

Nadere informatie

Gun je dak een groen toupetje!

Gun je dak een groen toupetje! Gun je dak een groen toupetje! Groene daken Nu extra voordelig OP=OP De gemeente Den Haag geeft subsidie op groene daken Kijk voor meer informatie op www.denhaag.nl/groenedaken Een groen dak heeft vele

Nadere informatie

Klimaatbestendige stad

Klimaatbestendige stad Klimaatbestendige stad Joke van Wensem Samenwerken aan water en klimaat Programmaplan en kennisagenda Algemeen en programmering: Deltaprogramma RA/IenM, STOWA, RWS, CAS, Deltares Projectentournee: Deltaprogramma

Nadere informatie

TECHNISCHE HANDLEIDING. Zonne-energie en Dakbegroening. Life on Roofs

TECHNISCHE HANDLEIDING. Zonne-energie en Dakbegroening. Life on Roofs TECHNISCHE HANDLEIDING Zonne-energie en Dakbegroening Life on Roofs Profiteer van synergie op het dak met de systeemopbouw Energiedak Begroeide daken hebben talrijke functies. Zo hebben ze een warmte-isolerende

Nadere informatie

Waarom kiezen voor Daku-systeem. water voor vegetatie en/of planten door condensatie en diffusie. alle producten zijn gebaseerd op de FLL-normen

Waarom kiezen voor Daku-systeem. water voor vegetatie en/of planten door condensatie en diffusie. alle producten zijn gebaseerd op de FLL-normen Groendak Waarom kiezen voor Daku-systeem 1. systeem water voor vegetatie en/of planten door condensatie en diffusie 2. hoge kwaliteit alle producten zijn gebaseerd op de FLL-normen 3. bewezen kwaliteit

Nadere informatie

IBRAHYM: de digitale waterpartner in Limburg

IBRAHYM: de digitale waterpartner in Limburg IBRAHYM: de digitale waterpartner in Limburg Samenwerken in de waterketen 17 juni 2015 Nila Taminiau Senior hydroloog Waterschap Peel en Maasvallei IBRAHYM (concreet) Statisch: Afmetingen beek Locatie

Nadere informatie

Regenwateropvang op perceel en in de wijk. Wat werkt (niet)

Regenwateropvang op perceel en in de wijk. Wat werkt (niet) Regenwateropvang op perceel en in de wijk Wat werkt (niet) STOWA / Stichting RIONED Utrecht, 29 mei 2018 Lekker duurzaam! Tegeltaks Ook gemeenten kampioen tegelen Chasse Park Breda Architect Rem Koolhaas,

Nadere informatie

Watertoets Nieuwbouw Vrangendael

Watertoets Nieuwbouw Vrangendael Watertoets Nieuwbouw Vrangendael Molenparc B.V. 31 maart 2011 Definitief rapport 9W6517.A0 Randwycksingel 20 Postbus 1754 6201 BT Maastricht +31 (0)43 356 62 00 Telefoon 043-367 27 22 Fax info@maastricht.royalhaskoning.com

Nadere informatie

Bergingsberekeningen en controle afvoercapaciteit Plangebied Haatland

Bergingsberekeningen en controle afvoercapaciteit Plangebied Haatland Bergingsberekeningen en controle afvoercapaciteit Plangebied Haatland Definitief Gemeente Kampen Grontmij Nederland bv Zwolle, 29 november 2005 @ Grontmij 11/99014943, rev. d1 Verantwoording Titel : Bergingsberekeningen

Nadere informatie

Green infrastructure. Reinder Brolsma Robbert Snep

Green infrastructure. Reinder Brolsma Robbert Snep Green infrastructure Reinder Brolsma Robbert Snep Waarom Green infrastructure Waterberging overlast Water beschikbaarheid (?) Uitstraling, beleving Beperking van Urban Heat Island effect (?) Andere co-benefits

Nadere informatie

Ruimte om te leven met water

Ruimte om te leven met water Ruimte om te leven met water Het huidige watersysteem is volgens de nieuwe In de toekomst wil het waterschap een zoveel Om de benodigde ruimte aan hectares te verwerven inzichten niet meer op orde. Aanpassingen

Nadere informatie

Jason Young Projectmanager, Alliander Energiebesparing Tjalle Weekenborg Consultant, Alliander IT Energietransitie

Jason Young Projectmanager, Alliander Energiebesparing Tjalle Weekenborg Consultant, Alliander IT Energietransitie Jason Young Projectmanager, Alliander Energiebesparing Tjalle Weekenborg Consultant, Alliander IT Energietransitie 12 november 2012 Agenda Intro Energieaandeel Zoektocht naar klantbehoefte nav Energieakkoord

Nadere informatie

Lastenboekbeschrijving

Lastenboekbeschrijving Lastenboekbeschrijving 1. Floradak drielagig dakbegroeningssysteem Laag 1 - beschermingslaag volgens FLL - drainage volgens DIN 4095 Laag 2 - hemelwaterreservoir in de drainagelaag zonder de dakbedekking

Nadere informatie

Moderatie LOD-bijeenkomsten voorjaar Triple BIM community / TVVL Dag 4 20 juni

Moderatie LOD-bijeenkomsten voorjaar Triple BIM community / TVVL Dag 4 20 juni Moderatie LOD-bijeenkomsten voorjaar 2019 Triple BIM community / TVVL Dag 4 20 juni Opbouw LOD-bijeenkomsten Triple BIM community / TVVL 21-03-2019 Locatie Kloosterhoeve 11-04-2019 Locatie Kloosterhoeve

Nadere informatie

Misschien wel het slimste groendak ter wereld! Optigroen retentiedak Meander. Vermindering van de piekafvoer tot maximaal 99%

Misschien wel het slimste groendak ter wereld! Optigroen retentiedak Meander. Vermindering van de piekafvoer tot maximaal 99% Misschien wel het slimste groendak ter wereld! Optigroen retentiedak Meander Vermindering van de piekafvoer tot maximaal 99% Waterbuffering en afvoervertraging met dakbegroeiing Wateroverlast Door het

Nadere informatie

Een klimaatactieve wijk

Een klimaatactieve wijk Een klimaatactieve wijk 7 februari 2018 Hiltrud Pötz Totaal verhard Thema: Water Uitdaging Klimaatverandering: - meer neerslag in korte tijd, wateroverlast - langere periodes van droogte Oplossing Wijk

Nadere informatie

1 Inleiding en projectinformatie

1 Inleiding en projectinformatie Project: Groenhorst College te Velp Onderwerp: hemelwater infiltratieonderzoek Datum: 9 november 2011 Referentie: 25.515/61341/LH 1 Inleiding en projectinformatie Het Groenhorst College, gelegen aan de

Nadere informatie

Provincie Drenthe. April 2015. Instructies bij gebruik rekeninstrument Drentse breedband coöperaties

Provincie Drenthe. April 2015. Instructies bij gebruik rekeninstrument Drentse breedband coöperaties Provincie Drenthe April 2015 Instructies bij gebruik rekeninstrument Drentse breedband coöperaties Agenda items Bruikbaarheid van het rekeninstrument Gehanteerde uitgangspunten bij de ontwikkeling Inhoud,

Nadere informatie

VNG Congres Gemeentefinanciën

VNG Congres Gemeentefinanciën VNG Congres Gemeentefinanciën 26 november 2018 Dennis van der Vlak Sofie Berns De brede beweging: naar een datagedreven gemeente Een toenemend aantal gemeenten speelt (in verschillende snelheden) in op

Nadere informatie

3.D.1 Sectorinitiatief. Samen zorgen voor minder CO2

3.D.1 Sectorinitiatief. Samen zorgen voor minder CO2 3.D.1 Sectorinitiatief Samen zorgen voor minder CO2 1 Inhoud 1.1 Algemeen... 3 1.2 Sectorinitiatief... 3 1.3 Inhoud deelname sectorinitiatief Sturen op CO2... 3 1.4 Visie... 4 1.5 Strategie... 4 1.6 Feitelijke

Nadere informatie

Sturing van bergingsgebieden in De Dommel

Sturing van bergingsgebieden in De Dommel Sturing van bergingsgebieden in De Dommel Mark van de Wouw 1 Mark van de Wouw Hydroloog Ruim 20 jaar (hoogwater)ervaring Dynamisch Waterbeheer => Slim Watermanagement Projectleider BOS Brabant (2015) BOS

Nadere informatie

Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens

Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens Ir. Emil Hartman Senior adviseur duurzaam stedelijk waterbeheer Ede, 10 april 2014 Inhoud presentatie Wat en hoe van afkoppelen Wat zegt de wet over hemelwater

Nadere informatie

Gebouwsimulatie koppelen aan Productiviteit en Ziekteverzuim

Gebouwsimulatie koppelen aan Productiviteit en Ziekteverzuim Gebouwsimulatie koppelen aan Productiviteit en Ziekteverzuim Binnenmilieu heeft duidelijke invloed op Productiviteit en Ziekteverzuim van de medewerkers De ISSO/Rehva handleiding 901 Binnenmilieu en productiviteit

Nadere informatie

Kant en klaar groendakstysteem. www.eccosedum.eu

Kant en klaar groendakstysteem. www.eccosedum.eu SEDUM Kant en klaar groendakstysteem www.eccosedum.eu SE SEDUM EDU UM UM Kant-en klaar volledig begroeid groendaksysteem. U klikt de tegels aan elkaar op het dak en uw groendak is klaar! 5 4 3 2 B A 1

Nadere informatie

Kern van deze visie is dat een (zorg)proces op deze manier een cyclus van continu beoordelen en verbeteren ingaat.

Kern van deze visie is dat een (zorg)proces op deze manier een cyclus van continu beoordelen en verbeteren ingaat. Toepassingswijze van een (gestandaardiseerde) verbetercyclus Doel: Gestandaardiseerde wijze van verbeteren toepassen binnen OCE/het DementieNet, zodat verbeteracties aantoonbaar gemonitord en continu verbeterd

Nadere informatie

Gemeenten leggen de rode loper uit voor kwetsbare jongeren richting school en werk

Gemeenten leggen de rode loper uit voor kwetsbare jongeren richting school en werk Gemeenten leggen de rode loper uit voor kwetsbare jongeren richting school en werk 1.1 Rode loper coaching 2019-2020 Er is in 2019-2020 ondersteuning vanuit het ministerie van Justitie en Veiligheid beschikbaar

Nadere informatie

Bijlage 26-1: Stedelijke wateropgave Nieuw-Schoonebeek

Bijlage 26-1: Stedelijke wateropgave Nieuw-Schoonebeek Bijlage 26-1: Stedelijke wateropgave Nieuw-Schoonebeek Situatie Nieuw-Schoonebeek Nieuw-Schoonebeek ligt in het zuidoosten van de gemeente Emmen, ten oosten van Schoonebeek. Het dorp bestaat overwegend

Nadere informatie

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel afvalwaterketen

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel afvalwaterketen Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel afvalwaterketen Stand van zaken voorjaar 2015 In het Bestuursakkoord Water (BAW) van mei 2011 zijn afspraken gemaakt over onder

Nadere informatie

Introductie ArchiMate

Introductie ArchiMate Introductie ArchiMate NAF Insight De Meern, 8 maart 2012 Egon Willemsz, enterprise architect UWV Programma Waarom ArchiMate? Praktijkvoorbeelden Samenvatting concepten Van start met ArchiMate Tot besluit

Nadere informatie

Slotbijeenkomst Deelnemers. IPIN Proeftuin Slim Net Lochem Paul Stolte, 12 juni 2015

Slotbijeenkomst Deelnemers. IPIN Proeftuin Slim Net Lochem Paul Stolte, 12 juni 2015 Slotbijeenkomst Deelnemers IPIN Proeftuin Slim Net Lochem Paul Stolte, 12 juni 2015 IPIN Project Proeftuin Innovatieprogramma Intelligente Netten (Min. van EZ) 2011-2014 IN4 energy Heel even mee terug

Nadere informatie

Visuele inspectie voormalige stortplaatsen in de gemeente Apeldoorn

Visuele inspectie voormalige stortplaatsen in de gemeente Apeldoorn Notitie Contactpersoon Erik Vonkeman Datum 12 december 2013 Kenmerk N015-1220503ERT-baw-V01-NL Visuele inspectie voormalige stortplaatsen in de gemeente Apeldoorn Voor u ligt de uitwerking van de visuele

Nadere informatie

PLG Directies. PLG Directies Agenda. Op weg naar duurzame schoolontwikkeling Hoe verder in ? Opening/het kader geschetst

PLG Directies. PLG Directies Agenda. Op weg naar duurzame schoolontwikkeling Hoe verder in ? Opening/het kader geschetst PLG Directies Op weg naar duurzame schoolontwikkeling Hoe verder in 2011-2012? 12 april 2011 1 PLG Directies Agenda Opening/het kader geschetst 1. Het raamwerk voor schooleffectiviteit 2. Naar verschil

Nadere informatie

Ontwikkeling terrein de Hogt

Ontwikkeling terrein de Hogt Tuindorpstraat 61 Gebouw C01 7555 CS Hengelo Ov. T 074 250 09 96 F 074 250 55 16 algemeen@incite-projects.nl www.incite-projects.nl IBAN: NL62 RABO 0111 3675 49 BTW nr.: NL815104868B01 KVK nr.: 08140475

Nadere informatie

Energiebesparing koffieverpakkingen

Energiebesparing koffieverpakkingen Op CE Delft CE lossingen Delft voor Oplossingen milieu, econom voor ie milieu, en technolog economie ie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 2611 HH Delft 2611 HH Delft tel: tel: 015 015 2 150

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Bornerkapelstraat

Informatiebijeenkomst Bornerkapelstraat Informatiebijeenkomst Bornerkapelstraat Programma Informatie bijeenkomst Welkom / introductie Aanleiding ingreep Riool analyse + maatregelen Uitvoering Vragen / Opmerkingen Wethouder Leon Geilen Pieter

Nadere informatie

Ontwikkeling Dishoek Beknopte watertoets

Ontwikkeling Dishoek Beknopte watertoets Ontwikkeling Dishoek 2013189 Beknopte watertoets BADI B.V. 31-01-2014 Documentnummer: 2013189 Watertoets 1 Status: Definitief Revisie: 1 Opsteller: MM Kwaliteitscontroleur: MK Projectleider: DR Akertech

Nadere informatie

Bestemd voor : Van Dun advies B.V., t.a.v. de heer P. Monster, Dorpsstraat 54, 5113 TE ULICOTEN. Van : ing. G. Spruijt Paraaf :

Bestemd voor : Van Dun advies B.V., t.a.v. de heer P. Monster, Dorpsstraat 54, 5113 TE ULICOTEN. Van : ing. G. Spruijt Paraaf : Memo Datum : 31 oktober 2012 Bestemd voor : Van Dun advies B.V., t.a.v. de heer P. Monster, Dorpsstraat 54, 5113 TE ULICOTEN Van : ing. G. Spruijt Paraaf : Projectnummer : 20120560-00 Betreft : Invulling

Nadere informatie

EEN GROENDAK, EEN BEETJE GROEN IN DE STAD

EEN GROENDAK, EEN BEETJE GROEN IN DE STAD EEN GROENDAK, EEN BEETJE GROEN IN DE STAD - Een blik op een groendak zorgt voor een rustige geest, wonen onder een groendak creëert een aangenaam binnenklimaat: Een groendak heeft veel te bieden TER 02-1.

Nadere informatie

Verslag College Tour. Boter bij de vis 10 november 2016

Verslag College Tour. Boter bij de vis 10 november 2016 Verslag College Tour Boter bij de vis 10 november 2016 1 Introductie Opening en introductie door Carlieke van Staalduinen, bestuurscoach. Na een lekker broodje, volop netwerken en een warm welkom, trapte

Nadere informatie

Opzet tweedaagse Netwerkschool SintLucas. Wanneer: 3 en 4 maart 2011 Waar: De Koningshof, Locht 117, Veldhoven

Opzet tweedaagse Netwerkschool SintLucas. Wanneer: 3 en 4 maart 2011 Waar: De Koningshof, Locht 117, Veldhoven Opzet tweedaagse Netwerkschool SintLucas Wanneer: 3 en 4 maart 2011 Waar: De Koningshof, Locht 117, Veldhoven 1. Doel en uitgangspunten De tweedaagse van netwerkschool SintLucas staat in het teken van

Nadere informatie

Foto: Merkske, Noord-Brabant

Foto: Merkske, Noord-Brabant Foto: Merkske, Noord-Brabant 1 2 Hydraulischeweerstand is een optelsom van diverse soorten weerstand. Vegetatie geeft, met name in de zomer, de grootste weerstand. Ook obstakels als takken en omgevallen

Nadere informatie

WWW.GRAVELART.BE gesteente & siergrind - ECCOproducts - schanskorven - grastegels - vijvermateriaal - paardenpiste

WWW.GRAVELART.BE gesteente & siergrind - ECCOproducts - schanskorven - grastegels - vijvermateriaal - paardenpiste EEN WAAIER AAN MOGELIJKHEDEN! gesteente & siergrind - ECCOproducts - schanskorven - grastegels - vijvermateriaal - paardenpiste Gravelart is dé specialist in waterdoorlatende verhardingen en biedt gesteentes

Nadere informatie

MEMO. 1. Aanleiding. Datum: 22-oktober Aan: Joep de Koning (WSK) Van: Martijn Tilma en Mia Süss (B&O-WH)

MEMO. 1. Aanleiding. Datum: 22-oktober Aan: Joep de Koning (WSK) Van: Martijn Tilma en Mia Süss (B&O-WH) MEMO Aan: Joep de Koning (WSK) Van: Martijn Tilma en Mia Süss (B&O-WH) Datum: 22-oktober 2015 Onderwerp: Capaciteit duikers Wilhelminapark, Plaspoel- en Schaapweipolder 1. Aanleiding Het Wilhelminapark

Nadere informatie

Het groenblauwe dak en BREEAM. Een advies van de Helpdesk Natuurlijk Kapitaal

Het groenblauwe dak en BREEAM. Een advies van de Helpdesk Natuurlijk Kapitaal Het groenblauwe dak en BREEAM Een advies van de Helpdesk Natuurlijk Kapitaal 12 juni 2015 De Helpdesk Natuurlijk Kapitaal, een initiatief van het Platform Biodiversiteit, Ecosystemen & Economie (Platform

Nadere informatie

Van : ing. G. Spruijt Paraaf :

Van : ing. G. Spruijt Paraaf : Memo Datum : 29-10-2013 Bestemd voor : BRO Boxtel Van : ing. G. Spruijt Paraaf : Projectnummer : 20120469 Betreft : Bergingsberekening Intratuin Deventer te Deventer Aanleiding Op d.d. 25 maart 2013 is

Nadere informatie