OPGROEIEN IN OVERVECHT EN KANALENEILAND

Transcriptie

1 . OPGROEIEN IN OVERVECHT EN KANALENEILAND Martinique Potharst, manager JGZ Utrecht 30 oktober 2018

2 EVEN VOORSTELLEN Jeugdgezondheidszorg (JGZ) 0-18 jaar 2

3 HET GAAT OVER Cijfers en uitspraken over opvoeden en opgroeien in Kanaleneiland en Overvecht Relatie tussen opvoeden, gezondheid, welbevinden Bemoeien met de opvoeding? Wat er in Utrecht gebeurt Wat werkt 3

4 OVERVECHT & KANALENEILAND Hoger percentage sociale huurwoningen Tot 171 nationaliteiten, Laagste besteedbaar inkomen Vaak lage opleiding, vaak geen startkwalificatie, werkloosheid, bijstandsuitkeringen Meer andere opvattingen over opvoeden en opgroeien; veel druk van de groep Minder gezond en lagere levensverwachting Veel één-oudergezinnen 4

5 LAGE INKOMENS Percentage huishoudens met een laag inkomen, per wijk Meer lage inkomens in Overvecht, Noordwest, Zuidwest en Zuid Gemiddeld heeft bijna een op de zes Utrechtse huishoudens een laag inkomen. Overvecht Kanaleneiland Utrecht 34% 29% 17% 5

6 WAT JE IEDER KIND GUNT empathisch vermogen lichaamstaal lezen gezonde relaties gezond voelen inclusieve wijk samen spelen voelen wat oprechte aandacht is spelen aandacht & affectie troosteten of gezellig samen ontwikkeling kansrijke start lezen & taal woordenschat grenzen je eigen grenzen aangeven gezondheidsvaardigheden passende schoolcarriére je verbaal uiten nee zeggen & accepteren veilige kaders zelfstandigheid omgaan met conflicten omgaan met autoriteit gezond gewicht omgaan met tegenslag 6

7 STEL JE VOOR JE BENT EEN KLEUTER die niet zo goed kan praten als de andere kleuters die steeds opvalt in de klas die niet om kan gaan met een nee die niet om kan gaan met wel en geen aandacht krijgen die zich buitengesloten voelt 7

8 KANSRIJKE START grenzen aandacht & affectie ontwikkeling 89% van de nul- tot vierjarigen groeit op met voldoende voorwaarden voor een gezonde, kansrijke start De meeste kinderen in Utrecht kunnen gezond opgroeien, ook wanneer het in hun gezin even tegen zit. 8

9 KANSRIJKE START IN OVERVECHT & KANALENEILAND Voor 11% van de nul- tot vierjarigen is gezond opgroeien niet vanzelfsprekend. Hun gezin staat tijdelijk of gedurende een langere periode onder druk vanwege risicofactoren als een ongunstige sociale situatie of medische problemen bij het kind of andere gezinsleden. De meerderheid van de ouders heeft wel grip op de situatie, soms met hulp Overvecht Kanaleneiland Utrecht 39% 21% 11% 9

10 OPGROEIEN IN OVERVECHT & KANALENEILAND ontwikkeling 21% van de Utrechtse peuters komt in aanmerking voor voor- en vroegschoolse educatie (VVE). Veel peuters in Overvecht en Zuidwest zijn geïndiceerd voor voor- en vroegschoolse educatie Overvecht Kanaleneiland Utrecht 67% 49% 21% 10

11 GEZOND GEWICHT grenzen aandacht & affectie Al op jonge leeftijd vaker overgewicht bij kinderen met lager opgeleide ouders Percentage kinderen met overgewicht (inclusief obesitas), naar opleidingsniveau van de ouders:

12 WAAROM OUDERS ADVIEZEN NIET OPVOLGEN In een wijk als Overvecht kom ik weinig kinderen tegen die op 2-jarige leeftijd echt goed praten. Vergelijking met andere kinderen betekent niet meteen dat het goed is als het vergelijkbaar is met een kind in de omgeving van de ouders. Je doet als ouder zo goed mogelijk je best, als er iets over je kind gezegd wordt wat mogelijk minder goed gaat dan roept dit weerstand op. Er wordt heel vaak als antwoord gegeven: 'dat komt nog wel', vaak gekoppeld aan 'als de (voor)school begint...' 12

13 KOMT HET OOK VANZELF? 13

14 UITSPRAKEN VAN OUDERS Tijdens een workshop over voorlezen. wat heeft je kindje nodig om goed op te groeien? Op huisbezoek bij een Marokkaanse moeder met een kindje van één jaar. Praat je wel eens met je kindje? Moeder van baby, acht maanden: een huis, schone kleding, een bed en natuurlijk eten en luiers. Moeder (oprecht verbaasd): Waarom? Ze zegt toch nog niets terug. 14

15 KRACHT VAN DE GROEP Ouders hebben echt het beste voor met hun kind Onbewust doen ze niet het beste Individuele professionals kunnen niet alleen het verschil maken Dat wat je om je heen ziet en hoort is (onbewust) de norm 15

16 INVESTEREN LOONT 16

17 UTRECHT VANAF DE ZWANGERSCHAP AL Amal Mamaa tjes Voorzorg Prenatale huisbezoeken JGZ Centering Pregnancy Stedelijke werkgroep hechting Werkgroep 1e 1000 dagen Utrecht Oost Geboortezorgnetwerk Overvecht Regionale werkgroep geboortezorg Convenant samenwerking geboortezorg WKZ ZaOK (Zorg voor aanstaande Ouders en Kind) 17

18 UTRECHT VANAF DE GEBOORTE Mama café s Moeder-Babygroepen JGZ Dreumesgroepen sociaal makelaars Oudergroepen VVE Taal als onderwerp van gesprek op het consultatiebureau Slabbetje om gesprek te starten tijdens eerste huisbezoek Breinbouwerkaartjes voor (laagtaalvaardige) ouders Ouderschapscursus online Peuterhuisbezoeken JGZ consultatiebureau Informele zorg, zoals Home Start Verwijsmogelijkheid naar Voorleesexpress 18

19 UITSPRAKEN OVER GROEPEN Almira met Siham 18 mnd Eigenlijk had ik geen zin om naar de groep te komen. Wij hebben begeleiding van het Buurtteam en zij vonden het een goed idee dat ik hier naar toe zou gaan. En ik vind het echt fijn, ik heb nieuwe vriendinnen gemaakt en Siham kan lekker spelen met andere kindjes. Dat kan ze eigenlijk heel goed, ik ben heel trots op haar. Hij is mijn eerste kindje en ik vind het fijn om hier te komen omdat ik vragen kan stellen aan andere moeders maar ook aan de verpleegkundige van het consultatiebureau. Zoals laatst, Mohammed vindt het heel leuk om in de afwasmachine te kruipen en ook al zeg ik nee, hij blijft het de hele tijd doen. Gelukkig begreep de verpleegkundige het goed, ze lachte er niet om en gaf me tips over hoe ik kan reageren. Ilham met Mohammed 11 maanden 19

20 WAT WERKT? BABYGROEPEN Aandacht & affectie Grenzen Ontwikkeling Kracht van de groep Warm contact Vrijblijvendheid Veilige groep Geen wachttijden Oplossingen Eigen inbreng Olievlek 20

21 UITSPRAKEN MOEDER BABY GROEPEN Senait (moeder van Meriem 10 maand), bij een bezoek van de Moeder-Babygroep aan de bibliotheek: Ik deed nooit iets zegt Fatiha. De Moederbabygroep was de eerste stap en deze cursus de tweede. Bij het bespreken van het thema: zorgen voor jezelf, vraag ik de moeders wat ze vroeger heel leuk vonden om te doen, maar wat ze nu met kinderen, al lang niet meer gedaan hebben 'Ik wist niet dat dit hier zat' ( Senait woont nog geen twee straten verder). Fatiha, moeder van Yassin 13 maand, bij haar afscheid. Zij gaat een cursus make-up voor bruidjes volgen. 'Naar de film' verzuchten Amal en Ebtisam. Bij mijn vraag wat hun lievelingsfilm is, blijken ze dezelfde films leuk te vinden. Enthousiast spreken ze af in de vakantie samen naar de film te gaan. 21

22 WAAR GAAT HET OM? Wel kansrijk = vanaf dag één eigen rol ouders in ontwikkeling, aandacht & affectie en grenzen dat professionals mogen helpen in belang van het kind, de ouders en de maatschappij dat er niet bij voorbaat kansen ontnomen zijn plezier hebben met je kind ook in moeilijke omstandigheden besef dat de omgeving er toe doet het vullen van het derde kistje Niet dat anders er niet mag zijn de rol van ouders over te nemen dat een kind sneller moet dan passend is anders mag er zijn dat het altijd aan de ouders ligt als de ontwikkeling van een kind niet loopt zoals verwacht dat alle kinderen naar het VWO moeten dat we terug gaan naar de jaren 50 22

23 TOT SLOT Bedankt! 23