ONTWERP-HANDVEST VAN DE GRONDRECHTEN VAN DE EUROPESE UNIE

Transcriptie

1 ONTWERP-HANDVEST VAN DE GRONDRECHTEN VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 1 maart 2000 (10.03) CHARTE 4147/00 CONVENT 11 VERSLAG Betreft: Verslag van de eerste vergadering, in werkgroepsamenstelling, van de Conventie die belast is met de opstelling van een ontwerp-handvest van de grondrechten van de Europese Unie (gehouden te Brussel op 24 en 25 februari 2000) 1) De eerste vergadering van de Conventie in werkgroepsamenstelling, is op 24 en 25 februari 2000 in Brussel onder voorzitterschap van de heer Roman HERZOG gehouden. 2) Bij de aanvang van de werkzaamheden werd op verzoek van de vice-voorzitter, de heer Mendes de Vigo, een minuut stilte in acht genomen ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de recente aanslagen in Spanje. 3) De besprekingen van donderdag en vrijdag werden volledig gewijd aan de bespreking van de voorstellen voor artikelen als weergegeven in document CHARTE 4123/1/00 REV 1 CONVENT 5. De rechten horen thuis in de categorie burger- en politieke rechten. CHARTE 4147/00 eck/fl/vl 1

2 Dit document is opgedeeld in twee delen: - deel I gaat over de rechten die voorkomen boven aan de lijst die tijdens de vorige vergadering aan de Conventie werd voorgelegd (zie document CHARTE 4112/2/00 REV 2 BODY 4), - deel II handelt over horizontale aspecten. Bij elk recht hoort een commentaar waarin de bronnen worden aangegeven en sommige redactionele vraagstukken worden uiteengezet. 4) Tijdens de bespreking werden achtereenvolgens twee soorten procedurevraagstukken behandeld: - stemming: de heer Roman HERZOG preciseerde dat hij geen gebruik wenst te maken van gekwalificeerde stemmen tellen, aangezien de kans op unanimiteit binnen de Conventie niet haalbaar is. Hij achtte het dan ook nodig de consensusregel aan te houden, - werkmethode bij de opstelling van de tekstvoorstellen die aan de Conventie worden voorgelegd. Na een ruime gedachtewisseling waarin de standpunten van alle deelnemers naar voren werden gebracht, besliste de heer Roman HERZOG dat de Conventie voortaan zou uitgaan van de tekst van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens voor wat betreft de daarin opgenomen rechten. Waar nodig zal de conventie overgaan tot aanvulling of bijwerking van de teksten. Voor elk verzoek tot wijziging van de tekst van de conventie zal de initiatiefnemer een nauwkeurige formulering dienen voor te leggen. 5) Wat de organisatie van de werkzaamheden betreft kondigde de voorzitter aan dat tijdens de volgende op 2 maart 2000 in Brussel te houden vergadering van het presidium een hoorzitting van de vertegenwoordigers van het Forum voor de civiele samenleving zal worden georganiseerd. 6) Wat de inhoudelijke aspecten betreft, kwamen uit de besprekingen duidelijk drie categorieën problemen naar voren: CHARTE 4147/00 eck/fl/vl 2

3 a) Voor het eerste probleem, dat verband houdt met de aar van het gewenste resultaat, kozen veruit de meeste leden van de conventie voor korte, duidelijke teksten (i). Hier rees echter opnieuw de kwestie van opdeling van het ontwerp-handvest in twee delen, met eerst de opsomming van de rechten, en als tweede deel een gedetailleerd commentaar op wat onder deze rechten valt, zowel uit het oogpunt van het materiële toepassingsgebied, als van de stand van de jurisprudentie en de nationale grondwettelijke praktijken (ii). Deze tweede kwestie liet andermaal de verdeeldheid zien die reeds in de tweede plenaire vergadering van de Conventie tot uiting was gekomen. De voorstanders van deze formule voerden als hoofdargument aan dat het niet alleen van belang is om de in het eerste deel genoemde rechten te kunnen uitleggen, maar dat ook recht moet worden gedaan aan alle afwijkingen, ontheffingen en beperkingen die verband houden met elk van deze rechten, zonder dat de leek het spoor bijster raakt. De tegenstanders van een dergelijke formule voerden dan weer als eerste argument aan dat in feite alleen het eerste deel ooit in de verdragen zal kunnen worden opgenomen, terwijl het tweede deel toch de essentie bevat. b) Het tweede probleem, dat volgens de leden van de Conventie te maken heeft met de vlotte leesbaarheid van hun werk, bracht hen ertoe een volledige structuur van de te bestuderen rechten te vragen: zo zouden niet alleen de redactievoorstellen zelf kunnen worden geëvalueerd, maar in voorkomend geval zou ook ter zake van de plaats waar een of ander grondrecht in deze structuur staat kunnen worden ingegrepen en zouden hoe dan ook van bij het begin garanties kunnen worden ingebouwd tegen omissies of herhalingen. c) Het derde probleem, enigszins voortvloeiend uit het voorgaande, heeft betrekking op de presentatie van de aan de Conventie voorgelegde documenten. Een meerderheid van de leden wenste dat de teksten in kolommen worden gepresenteerd teneinde de in het Verdrag voor de bescherming van de rechten van de mens opgenomen bepalingen duidelijk tot uiting te doen komen en daarnaast, ter fine van de huidige besprekingen aan te geven wat aan die bepalingen kan worden toegevoegd of in de plaats daarvan kan komen. CHARTE 4147/00 eck/fl/vl 3

4 7) Wat de inhoud van de aan de Conventie resp. werkgroep voorgelegde tekstvoorstellen betreft, werd alleen gesproken over de tekstvoorstellen voor de eerste drie artikelen in het document onder punt 3 van dit verslag. - artikel 1: Menselijke waardigheid - artikel 2: Recht op leven - artikel 3: Vrijheid en veiligheid. 8) Tijdens de besprekingen werden tweeërlei verzoeken gedaan: - over de inhoud van deze artikelen: in artikel 1 moet weer een vermelding worden opgenomen over het verbod op slavernij en dienstbaarheid, alsook een verwijzing naar de waardigheid van de "persoon", in artikel 2: - de uitsplitsing van de elementen van de integriteit werd door enkele leden opnieuw te berde gebracht (verzoek om het woord "genetische" te schrappen), - de vraag werd gesteld of de bio-ethica moet worden vermeld, - lid 3 dient anders te worden geformuleerd: "Niemand mag tot de doodstraf worden veroordeeld of worden terechtgesteld". ad artikel 3: - sommige leden stelden de vraag of "veiligheid" wel moet worden gehandhaafd; anderen vonden het juist wel nodig, maar misschien in een voor het gehele artikel ingekorte formule ("Eenieder heeft recht op vrijheid en veiligheid van zijn persoon. Niemand mag gearresteerd of gedetineerd worden behalve in de gevallen en de vormen waarin in de wet is voorzien"), - ook ontstond een controverse over het soort situatie dat werkelijk door dit artikel wordt gedekt, met de woorden "gearresteerd" of "gedetineerd" of nog de woorden "strafbaar feit" of "delicten", - er werd gewezen op het verband tussen dit artikel en de kwestie van het asielrecht, CHARTE 4147/00 eck/fl/vl 4

5 - over de plaats van de artikelen. Wat dit betreft werd de kwestie niet alleen in het algemeen beschouwd (zie punt 6 b) van dit document), maar ook tegenover artikel 1 over de menselijke waardigheid: dit recht wordt beschouwd als meer dan een grondrecht omdat het zowat boven de andere rechten staat. Het is het basisbeginsel van alle grondrechten en moet het hele ontwerp-handvest overkoepelen. 9) Aan het eind van de twee vergaderdagen kwam voorzitter Roman HERZOG overeen: - een ontwerp van algehele structuur van de te bestuderen grondrechten in te dienen, met het oog op de opneming van die rechten in het ontwerp-handvest, - in een volgende versie van de voorstellen een bijzondere plaats in te ruimen voor sommige rechten, waaronder het recht op menselijke waardigheid, - in een afzonderlijke lijst de procedurele rechten te presenteren (huidige voorstellen voor de artikelen 4 t/m 7 van het zittingsdocument), met dien verstande dat deze rechten, voorzover die reeds bestaan, geen lange bespreking behoeven, - met sommige leden van de Conventie, die persoonlijk reeds dieper zijn ingegaan op de kwestie, na te denken over de presentatie van de grondrechten in twee delen. 10) Aan het eind van deze bespreking werd overeengekomen om op 2 en 3 maart 2000 als werkgroep opnieuw bijeen te komen voor de voortzetting van de besprekingen. CHARTE 4147/00 eck/fl/vl 5

6 New.eu Domain Changed Web and Addresses The introduction of the.eu domain also required the web and addresses of the European institutions to be adapted. Below please find a list of addresses found in the document at hand which have been changed after the document was created. The list shows the old and new address, a reference to the page where the address was found and the type of address: http: and https: for web addresses, mailto: for addresses etc. Page: 1 Type: mailto Old: mailto:fundamental.rights@consilium.eu.int New: mailto:fundamental.rights@consilium.europa.eu Addendum: 1