Nota van Beantwoording zienswijzen. ontwerp Watergebiedsplan Vierambacht en omstreken

Transcriptie

1 ontwerp Watergebiedsplan Vierambacht en omstreken Archimedesweg 1 postadres: postbus AD Leiden Registratienummer: telefoon (071) Versie Oplage: telefax (071) mei-2009

2 2 Hoogheemraadschap van Rijnland

3 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE Procedure ter inzage legging en vervolg Overzicht zienswijzen Ontvangen zienswijzen Beantwoording per zienswijze Beantwoording algemene punten Verbreding van de hoofdwatergangen Compensatie voor benodigde gronden Duikers onder de Kruisweg, Aardamseweg en N Aanleg van natuurvriendelijke oevers Zienswijze J.P.M. Hartveld en H.J.M Hartveld Zienswijzen Vof J & W Kelder en Maatschap M.M.J.N. Kelder Zienswijze J. Kempenaar Zienswijze Jos Kroft Zienswijze P.C.M. Langeslag Zienswijze M.A. Stigter Zienswijze L. van Vliet Zienswijze gemeente Alphen aan den Rijn Zienswijze LTO Noord, afdeling Alphen - Nieuwkoop Zienswijze LTO Noord, afdeling Kaag en Braassem...23 Bijlage 1. Zienswijze J.P.M. Hartveld en H.J.M Hartveld...27 Bijlage 2. Zienswijze Vof J & W Kelder...28 Bijlage 3. Zienswijze Maatschap M.M. J.N. Kelder...29 Bijlage 4. Bijlage 5. Zienswijze J. Kempenaar...30 Zienswijze Jos Kroft...32 Bijlage 6. Zienswijze P.C.M. Langeslag...34 Bijlage 7. Bijlage 8. Bijlage 9. Bijlage 10. Zienswijze M.A. Stigter...36 Zienswijze L. van Vliet...38 Zienswijze Gemeente Alphen aan den Rijn...39 Zienswijze LTO Noord, afdeling Alphen Nieuwkoop...40 Bijlage 11. Zienswijze LTO Noord, afdeling Kaag en Braassem (1)...41 Bijlage 12. Zienswijze LTO Noord, afdeling Kaag en Braassem (2)...44 Bijlage 13. Kaart 20. Polder Vierambacht maatregelen inrichtingsvariant B (ontwerpwatergebiedsplan)...46 Bijlage 14. Polder Vierambacht maatregelen inrichtingsvariant B (aangepast n.a.v. zienswijzen) 47 Hoogheemraadschap van Rijnland 3

4 1. Procedure ter inzage legging en vervolg Ter inzage legging Het ontwerp-watergebiedsplan Vierambacht en omstreken heeft van 15 januari tot en met 27 februari 2009 ter inzage gelegen. De documenten waren in te zien op het Rijnlandse kantoor in Leiden en bij de gemeenten Alphen aan den Rijn, Kaag en Braassem en Nieuwkoop. Bovendien stonden alle documenten op internet. De ter visie legging is gepubliceerd in de lokale huis-aan-huisbladen. Daarnaast is een nieuwsbrief met uitnodiging tot inzien van het plan toegestuurd aan ruim 250 belanghebbenden (grondeigenaren en bewoners) uit het gebied. De nieuwsbrief is ook gestuurd aan de gemeenten Alphen aan den Rijn, Kaag en Braassem en Nieuwkoop en aan de belangenorganisaties Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging (KNNV), LTO regio Noord, LTO afdeling Alkemade Jacobswoude en de Zuid- Hollandse Milieufederatie. Vervolg procedure Een watergebiedsplan zelf heeft geen wettelijke status. De onderdelen peilbesluit en inrichtingsplan hebben dit wel. Ten behoeve van het vaststellen van het watergebiedsplan is het daarom van belang de wettelijke inspraak en besluitvormingsprocedure voor peilbesluiten en inrichtingsplannen in acht te nemen. Het watergebiedsplan wordt nu, inclusief de zienswijzen en de beantwoording daarvan, als geheel ter vaststelling voorgelegd aan de Verenigde Vergadering. Na de vaststelling volgen de peilbesluiten en het inrichtingsplan verschillende sporen: De peilbesluiten worden na vaststelling ter goedkeuring voorgelegd aan de provincie Zuid-Holland. Tegen de goedkeuring door de provincie staat voor belanghebbenden beroep open bij de rechtbank. Het inrichtingsplan dat van 15 januari t/m 27 februari ter inzage heeft gelegen heeft de status van een voorontwerp. Dit voorontwerp wordt verder uitgewerkt tot een Definitief Ontwerp (DO). De zienswijzen die nu zijn binnengekomen met betrekking tot het inrichtingsplan worden zoveel mogelijk meegenomen in de verdere uitwerking tot het DO. Aan de Verenigde Vergadering wordt als onderdeel van het watergebiedsplan een inrichtingsplan ter vaststelling voorgelegd dat de status van een Definitief Ontwerp (DO) heeft. Na vaststelling door de VV wordt het inrichtingsplan nogmaals ter inzage gelegd. Belanghebbenden kunnen hier dan hun zienswijzen (nogmaals) op indienen. Ook vormt het vastgestelde inrichtingsplan de basis voor de onderhandelingen met de grondeigenaren om te komen tot definitieve overeenkomsten op basis waarvan Rijnland de maatregelen kan uitvoeren. Na de tweede inspraakperiode en wanneer ook de onderhandelingen met de grondeigenaren zijn afgerond wordt de VV gevraagd het besluit te nemen tot het uitvoeren van de maatregelen en daarbij het uitvoeringskrediet beschikbaar te stellen. 4 Hoogheemraadschap van Rijnland

5 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken 2. Overzicht zienswijzen 2.1 Ontvangen zienswijzen In de periode van ter inzage legging hebben wij dertien reacties ontvangen. Alle reacties op één na zijn schriftelijk ingediend. De mondelinge reactie is door Rijnland schriftelijk bevestigd. Twee reacties kwamen binnen na de inspraaktermijn en zijn daarom niet ontvankelijk verklaard. Voor de volledigheid zijn deze reacties wel opgenomen in deze nota van beantwoording. De zienswijzen zijn ingediend door de volgende belanghebbenden: 1. J.P.M. Hartveld en H.J.M Hartveld 2. Vof J & W Kelder (tekstueel hetzelfde als zienwijze 3) 3. Maatschap M.M.J.N. Kelder (tekstueel hetzelfde als zienswijze 2) 4. J. Kempenaar 5. J. Kroft 6. C.W. Kroon 7. P.C.M. Langeslag 8. M.A. Stigter 9. L. van Vliet 10. Gemeente Alphen aan den Rijn 11. LTO Noord, afdeling Alphen Nieuwkoop 12. LTO Noord, afdeling Kaag en Braassem, ondertekend door Piet van der Poel, voorzitter (tekstueel hetzelfde als zienswijze 13) 13. LTO Noord, afdeling Kaag en Braassem, ondertekend door P.J.C. Langeslag (tekstueel hetzelfde als zienswijze 12) 2.2 Beantwoording per zienswijze In de tabel hieronder staat een overzicht van de zienswijzen, het onderwerp waar deze betrekking op hebben en de gevolgen voor het watergebiedsplan. In de bijlagen zijn de ingediende zienswijzen integraal opgenomen. Gelijke zienswijzen die door verschillende belanghebbenden zijn ingediend worden in de volgende paragraaf gezamenlijk beantwoord. In de volgende hoofdstukken worden de zienswijzen beantwoord. Naam indiener zienswijze betreft wijziging? J.P.M. Hartveld en H.J.M Hartveld inrichtingsplan en onderbemalingen ja, verbreding watergangen wordt (1) aangepast en onderbemalingen Vof J & W Kelder en Maatschap M.M.J.N. Kelder (2 en 3) inrichtingsplan en daarnaast: inlaten langs de ringdijk worden opgenomen op de kaarten. ja, verbreding watergangen wordt aangepast J. Kempenaar (4) inrichtingsplan nee, gevraagde informatie wordt verstrekt bij verdere uitwerking van het inrichtingsplan. J. Kroft (5) inrichtingsplan ja, verbreding watergangen wordt aangepast; gevraagde informatie wordt verstrekt bij verdere uitwerking van het inrichtingsplan C.W. Kroon (6) inrichtingsplan nee, zienswijze kwam binnen na de reactietermijn P.C.M. Langeslag (7) inrichtingsplan ja, verbreding watergangen wordt aangepast M.A. Stigter (8) inrichtingsplan nee, gevraagde informatie wordt verstrekt bij verdere uitwerking van het inrichtingsplan. Hoogheemraadschap van Rijnland 5

6 naam indiener zienswijze betreft wijziging? L. van Vliet (9) inrichtingsplan ja, verbreding watergangen wordt aangepast Gemeente Alphen aan den Rijn (10) LTO Noord, afdeling Alphen Nieuwkoop (11) LTO Noord, afdeling Kaag en Braassem (12 en 13) maatregelen NBW Polder Oudshoorn-Noord, KRW Zegerplas en peilbesluit Ridderveld en de Bijlen inrichtingsplan en daarnaast: inlaten langs de ringdijk inrichtingsplan en peilbesluit Polder Vierambacht en daarnaast: automatische stuw bij Ridderveld, gemaalcapaciteit, onderbemalingen nee, zienswijze kwam binnen na de reactietermijn ja, verbreding watergangen wordt aangepast ja, verbreding watergangen wordt aangepast 6 Hoogheemraadschap van Rijnland

7 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken 3. Beantwoording door meer belanghebbenden ingediende zienswijzen Er zijn een aantal inhoudelijke punten die in verschillende zienswijzen zijn genoemd. Het betreft de benodigde verbreding van de hoofdwatergangen, de compensatie die Rijnland perceeleigenaren biedt voor benodigde gronden, de duikers onder de Aardamseweg, Kruisweg en de N207 en tenslotte de aanleg van natuurvriendelijke oevers. Deze punten worden hieronder in één keer beantwoord voor alle zienswijzen gezamenlijk. 3.1 Verbreding van de hoofdwatergangen Deze zienswijze is ingediend door J.P.M. Hartveld en H.J.M Hartveld, Vof J&W Kelder, Maatschap M. M. J. N. Kelder, Jos Kroft, C.W. Kroon, P. C. M. Langeslag, L. van Vliet, LTO Noord afdeling Alphen Nieuwkoop, LTO Noord afdeling Kaag en Braassem. Inhoud De verschillende indieners van deze zienswijze vragen zich af of de forse verbreding van de hoofdwatergangen wel nodig is. Eén argument hierbij is dat veel maatregelen die Rijnland de afgelopen 10 jaar heeft genomen al veel effect gehad hebben en de waterafvoer hebben verbeterd. Daarnaast wordt als argument aangegeven dat het aanpassen van stuwen en dammen of juist de inzet van meer pompcapaciteit de waterafvoer voldoende kunnen verbeteren. Als alternatief wordt voorgesteld om op één locatie in de polder een waterberging aan te leggen in plaats van dat veel perceeleigenaren een strook land moeten afstaan. Als zorg wordt tenslotte nog uitgesproken dat een nog snellere afvoer vanaf het hoge gedeelte van de polder de problemen in het lager gelegen zuidelijke deel van de polder alleen maar groter zal maken. Ook wordt gewezen op het risico voor toename van de verzilting door het verbreden van de watergangen. Deze zienswijze heeft een relatie met de zienswijze die wordt beantwoord in paragraaf 3.3 (Duikers onder de Kruisweg, Aardamseweg en N207 ): er wordt door een aantal indieners gesteld dat de duikers de grootste belemmering vormen voor de wateraanvoer naar de gemalen en dat als deze knelpunten niet worden opgelost het verbreden van de watergangen in het zuidelijke deel van de polder geen effect heeft. Beantwoording antwoord: De zienswijze leidt wat betreft de verbreding van de hoofdwatergang tussen de Langeraarseweg en de Ringdijk tot een aanpassing van het inrichtingsplan. De benodigde verbredingen worden fors gereduceerd. In Bijlage 14 en Bijlage 15 zijn kaarten opgenomen met daarop het oorspronkelijke voorstel uit het ontwerp-watergebiedsplan en het voorstel dat resulteert uit de heroverweging van de verbreding. Het inzetten van extra pompcapaciteit of de aanleg van één locatie voor waterberging zijn geen oplossingen voor het afvoerprobleem. De betere afvoer vanuit het hogere deel van de polder zal niet leiden tot problemen in het lagere deel. In paragraaf 3.3 (Duikers onder de Kruisweg, Aardamseweg en N207 ) wordt ingegaan op de relatie tussen de duikers en de verbredingen. argumentatie: Naar aanleiding van de zienswijzen met betrekking tot de verbreding van hoofdwatergangen heeft Rijnland de uitgangspunten ten aanzien van de toegestane opstuwing in de polder heroverwogen. Deze uitgangspunten leidden tot de benodigde verbreding van de hoofdwatergangen zoals opgenomen in het ontwerp-watergebiedsplan. De conclusie van onze heroverweging is dat het watersysteem van Polder Vierambacht meer ruimte heeft voor opstuwing dan waar in eerste instantie van uit is gegaan, zonder de aanwezige functies te beschadigen of beperken. Hoogheemraadschap van Rijnland 7

8 Dit betekent dat het verruimen van de hoofdwatergangen op veel locaties veel beperkter kan worden uitgevoerd en op sommige locaties zelfs helemaal niet meer nodig is. Ook door hoofdwatergangen waar mogelijk te verdiepen is een minder grote verbreding nodig. Het ruimtebeslag voor de ingelanden met eigendommen langs de hoofdwatergangen wordt hierdoor kleiner en ook de kosten van het maatregelenplan worden lager. In Bijlage 15 is de maatregelenkaart opgenomen waarop de nieuwe verbreding van de hoofdwatergangen staat. De op de aangegeven plaatsen benodigde verbredingen kunnen niet worden vervangen door een alternatief. Het wateroverlastprobleem in Polder Vierambacht wordt namelijk veroorzaakt door een te krap watersysteem en niet door een te kleine gemaalcapaciteit of door een bergingstekort. De verbredingen van de hoofdwatergangen hebben dus als doel om de waterafvoer naar het gemaal te verbeteren. Om deze reden kunnen de verbredingen niet worden ingeruild voor één waterbergingslocatie. De verbredingen hebben natuurlijk wel een positief effect op de bergingsruimte in de polder, omdat de hoeveelheid open water door de verbredingen toeneemt. Ook het inzetten van meer gemaalcapaciteit is geen alternatief, omdat juist de aanvoer naar het gemaal de beperkende factor is en niet de gemaalcapaciteit zelf. Daarnaast is vergroten van de gemaalcapaciteit niet gewenst, omdat de boezem niet extra mag worden belast. De reden dat bij extreme buien vaak wel extra pompen ingezet worden, is dat deze buien lokaal zijn èn de boezem op dat moment capaciteit heeft om dit extra water (dat uit een beperkt aantal polders komt) te bergen. Rijnland beschikt voor deze extreme situaties (calamiteiten) al over voldoende noodcapaciteit in eigen beheer èn via contracten. Wanneer het tweede gemaal in de polder is gerealiseerd is er in het bestaande gemaal vaste noodcapaciteit voor de polder beschikbaar, omdat dit gemaal in normale situaties niet meer op volle capaciteit hoeft te draaien. De betere afvoer vanuit het hogere deel van de polder zal niet leiden tot problemen in het lagere deel, omdat in de hele polder het watersysteem wordt verruimd en ook het lage deel van de polder het water dus makkelijker zal kunnen afvoeren naar het gemaal. Na verruimen van de hoofdwatergangen functioneert het watersysteem pas binnen de normen wanneer (ook) alle (overige) watergangen op orde zijn en blijven. Nu de hoofdwatergangen minder ver verruimd worden is het nog meer van belang dat het watersysteem goed wordt onderhouden. Van de ingelanden wordt verwacht dat ook zijn hun bijdrage (blijven) leveren aan het verbeteren van de waterafvoer door de watergangen waarvoor zij onderhoudsplichtig zijn op orde te houden. Speciale aandacht wordt gevraagd voor het schonen van de watergangen in de zomerperiode. Tot dit moment houdt Rijnland in Polder Vierambacht alleen een najaarsschouw. Wanneer het nodig blijkt zal Rijnland er echter toe over gaan om ook in de zomer een schouwperiode in te stellen. 3.2 Compensatie voor benodigde gronden Deze zienswijze is ingediend door J. Kempenaar, Jos Kroft, M.A. Stigter, LTO Noord afdeling Alphen Nieuwkoop. Inhoud De indieners van deze zienswijze willen weten op welke manier Rijnland hen zal compenseren voor het verlies aan gronden door de verbreding en daarmee samenhangend het verlies aan mestplaatsingsruimte. Ook wordt gevraagd of Rijnland zorgt voor compensatie van land dat in het water belandt door afkalving of instorting van zwakke kanten. Eén van de indieners stelt dat de aanleg van natuurvriendelijke oevers meer watervogels zal aantrekken waardoor zijn gewassen schade oplopen en vraag hoe Rijnland hem hiervoor compenseert. Beantwoording antwoord: De vragen met betrekking tot financiële compensatie voor verlies aan grond en inkomsten worden meegenomen in de verdere uitwerking van het inrichtingsplan. In het inrichtingsplan wordt ook uitge- 8 Hoogheemraadschap van Rijnland

9 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken werkt op welke locaties bijvoorbeeld beschoeiing nodig is om het instorten van de oevers te voorkomen. Het deel van de zienswijze dat betrekking heeft op het meer aantrekken van watervogels als gevolg van de natuurvriendelijke oevers wordt beantwoord in paragraaf 3.4 (Aanleg van natuurvriendelijke oevers). argumentatie: In de uitwerking van het inrichtingsplan wordt eerst inzichtelijk gemaakt welk ruimtebeslag de maatregelen vergen. Vervolgens geeft Rijnland een rentmeester opdracht om de financiële vergoeding die hiertegenover staat te bepalen. In dit bedrag zullen ook zaken worden meegenomen uit de zienswijzen, zoals verlies aan mestplaatsingruimte,. Rijnland houdt bij het ontwerpen van de nieuwe taluds rekening met het voorkomen van loopzand in de polder. Op basis van een onderzoek naar de precieze locaties waar dit voorkomt wordt voor elke locatie specifiek bijvoorbeeld de noodzaak afgewogen voor het aanleggen van beschoeiing om de oevers in stand te houden en de verbreding te kunnen realiseren. Wij gaan er daarom van uit dat afkalving of instorting van zwakke kanten na uitvoering van het inrichtingsplan niet toeneemt doordat op de locaties waar dat nodig is beschoeiing wordt geplaatst. De vraag over een financiële compensatie hiervoor is dus niet van toepassing. Het deel van de zienswijze dat betrekking heeft op het meer aantrekken van watervogels als gevolg van de natuurvriendelijke oevers wordt beantwoord in paragraaf 3.4 (Aanleg van natuurvriendelijke oevers). 3.3 Duikers onder de Kruisweg, Aardamseweg en N207 Deze zienswijze is ingediend door J.P.M. Hartveld en H.J.M Hartveld, J. Kempenaar, Jos Kroft, LTO Noord afdeling Kaag en Braassem. Inhoud In deze zienswijze worden de duikers onder de Kruisweg, Aardamseweg en de N207 aangewezen als de grootste belemmering voor de wateraanvoer naar de gemalen. Gesteld wordt dat door de krappe duikers zelf, maar ook door ophoping van materiaal (bijv. plantenresten) voor de duiker het water niet snel genoeg door de duiker wordt afgevoerd. De indieners van deze zienswijze zijn van mening dat het verbreden van watergangen geen zin heeft als deze duikers niet worden verruimd. Ook wordt aangegeven dat wanneer de duikers worden verruimd het verbreden van de watergangen waarschijnlijk niet meer nodig is en dit voor de boeren ten koste van wiens land de verbreding gaat om die reden een betere oplossing is. Beantwoording antwoord: Deze zienswijze leidt niet tot aanpassing van het watergebiedsplan argumentatie: De redenering dat een ketting zo sterk is als de zwakste schakel gaat niet op in het geval van waterafvoer door een systeem van (hoofd)watergangen, kunstwerken en gemalen. Elk deel van dit watersysteem levert een bijdrage aan de opstuwing die door het hele systeem plaatsvindt. De totale opstuwing aan het uiteinde van een systeem (het punt het verst verwijderd van het gemaal in dit geval) is een optelsom van de opstuwing die elk stuk watergang en elk kunstwerk afzonderlijk veroorzaakt. In het geval van Polder Vierambacht, waar de opstuwing op het eind van het systeem te groot is, is dus gekeken welk deel van het watersysteem er moet en kan worden aangepakt om het totaal van de som lager te laten uitvallen. Hierbij is gekeken naar het effect van verschillende maatregelen in het watersysteem op de opstuwing èn naar de kosten die gepaard gaan met de uitvoering van de maatregel. De uitkomst hiervan is het maatregelenpakket met verbredingen van hoofdwatergangen en verruiming van Hoogheemraadschap van Rijnland 9

10 kunstwerken dat in het ontwerp-watergebiedsplan is opgenomen. De bruggen onder de Aardamseweg en N207 zijn niet opgenomen in dit maatregelenpakket omdat dit dure ingrepen betreft en ze in kosteneffectiviteit niet opwegen tegen andere maatregelen. Ter illustratie hiervan is de afweging voor verruiming van de brug onder de N207 hieronder opgenomen: De brug onder de N207 geeft in de huidige situatie 1,3 cm opstuwing. Dit is meer dan de volgens Rijnlands criteria toegestane 0,5 cm, maar veel minder dan de 10 cm die tijdens de informatieavond in juli 2008 genoemd werd door ingelanden. De totale opstuwing van het gemaal tot het uiteinde van het hoofdwatergangenstelsel in de zuidoostelijke hoek van de polder is 17 cm. Om de opstuwing door de brug terug te brengen tot 0,5 cm zou een duiker van 2x1,5 m moeten worden bijgeplaatst. De kosten hiervan schatten we in op 0,7 tot 1,0 miljoen (exclusief voorbereidingskosten). De watergang bovenstroom van de duiker zou over een lengte van 950 m 0,5 m minder breed hoeven te zijn. Dit zou resulteren in een kostenbesparing van circa ,-. Netto wordt het maatregelenpakket dus ten minste ruim ,- duurder wanneer wordt gekozen voor het bijplaatsen van duikers onder de N207 in plaats van het verbreden van watergangen. Dit betekent dat het verruimen van de watergang in plaats van het vergroten van de capaciteit onder de N207 aanzienlijk goedkoper is en daarom de voorkeur heeft. Een vergelijkbare redenering geldt voor de brug onder de Aardamseweg. De brug onder de Kruisweg ligt op het traject dat midden tussen het huidige gemaal en het nieuwe gemaal in ligt. Dit traject is dus geredeneerd vanuit de toegestane opstuwing het uiteinde van het watersysteem. Op deze locatie voldoet de opstuwing aan de norm en hoeft er dus geen verruiming van de watergangen en/of kunstwerken op dit traject te worden uitgevoerd. Het moment dat de N207 wordt verbreed zal Rijnland aangrijpen als evaluatiemoment om te kijken of het alsnog nodig is om de brug onder de weg te verruimen. Zo ja, dan kan dit in synergie met de verbreding worden uitgevoerd. 3.4 Aanleg van natuurvriendelijke oevers Deze zienswijze is ingediend door J.P.M. Hartveld en H.J.M Hartveld, Vof J&W Kelder, Maatschap M. M. J. N. Kelder, J. Kempenaar, P.C.M. Langeslag, L. van Vliet. Inhoud In de verschillende zienswijzen worden twijfels geuit over het nut en de noodzaak van natuurvriendelijke oevers. Eén van de indieners stelt dat de natuurvriendelijke oevers alleen overlast en rommel geven en niets met het waterpeil te maken hebben. Een ander stelt dat de natuurvriendelijke oevers meer watervogels zullen aantrekken waardoor zijn gewassen schade oplopen. In de twee andere zienswijzen wordt in gegaan op het in stand houden van de oevers. De eerste indiener geeft aan dat het lastig is om natuurvriendelijke oevers in stand te houden in een gebied waar dieren vrij grazen. De tweede dat het aanleggen van de natuurvriendelijke oevers weggegooid geld is, omdat juist de huidige oevers, bestaande uit kweek en riet, de zwakke taluds nog enigszins in stand houden. Beantwoording antwoord: De vraag met betrekking tot nut en noodzaak van natuurvriendelijke oevers leidt niet tot een wijziging van het watergebiedsplan. De vraag met betrekking tot het in stand houden van natuurvriendelijke en/of bestaande oevers wordt meegenomen in de verdere uitwerking van het inrichtingsplan. 10 Hoogheemraadschap van Rijnland

11 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken argumentatie: Rijnland heeft als uitgangspunt bij het verbreden of nieuw aanleggen van watergangen dat deze worden aangelegd met natuurvriendelijke oevers. Dit uitgangspunt is doorgevoerd in dit watergebiedsplan. In de nadere uitwerking in het DO onderzoekt Rijnland waar dit uitgangspunt daadwerkelijk in praktijk kan worden gebracht en waar niet, rekening houdend met o.a. de in de zienswijzen genoemde opmerkingen. Het klopt dat het peilbeheer geen argument vormt voor of tegen het aanleggen van natuurvriendelijke oevers. Het aanleggen van de natuurvriendelijke oevers zal volgens Rijnland niet meer grazende watervogels aantrekken. Deze watervogels, bijvoorbeeld ganzen, komen af op voedzaam gras en niet zozeer op het water of op de oever. Wanneer de gewassen niet veranderen zullen dus niet meer of minder grazende watervogels op de percelen van de belanghebbende af komen. Een compensatie hiervoor is dus niet aan de orde. Het is wel zo dat watervogels mogelijk liever broeden in natuurvriendelijke oevers dan op de oevers van beschoeide watergangen, maar dit leidt niet tot schade aan de gewassen op het land en heeft geen effect op de bedrijfsvoering. Overwegingen met betrekking tot het beheer en onderhoud van de oevers, ook als gevolg van betreden door vee, wegen mee in de keuze of de aanleg van natuurvriendelijke oevers op specifieke locaties mogelijk is. In de uitwerking van het DO van het inrichtingsplan wordt aangegeven op welke locaties wel en op welke locaties geen natuurvriendelijke oevers worden aangelegd. Indien ze niet worden aangelegd wordt in het DO gemotiveerd waarom. Rijnland houdt bij het ontwerpen van de nieuwe taluds rekening met het voorkomen van loopzand in de polder. Op basis van een onderzoek naar de precieze locaties waar dit voorkomt wordt voor elke locatie specifiek bijvoorbeeld de noodzaak afgewogen voor het aanleggen van beschoeiing om de oevers in stand te houden en de verbreding te kunnen realiseren. Hoogheemraadschap van Rijnland 11

12 4. Zienswijze J.P.M. Hartveld en H.J.M Hartveld De zienswijze is in zijn geheel opgenomen in Bijlage 1. Inhoud De zienswijze heeft betrekking op peilvak OR (Polder Vierambacht) en peilvak OR (Uiteindsche- en Middelpolder). Dhr. / mevr. Hartveld vindt het overbodig om de hoofdwatergangen 7 en 9 in Polder Vierambacht te verbreden. Door de bruggen te vervangen en de doorgang onder de Aardamseweg te vergroten zal de doorstroming voldoende verbreden en kan de verbreding van de watergangen achterwege blijven. Ook geven zij aan dat het aanleggen natuurvriendelijke oevers langs hun percelen onwerkbaar is. Tenslotte geeft belanghebbende in de zienswijze aan dat in de Uiteindsche- en Middelpolder twee onderbemalen percelen niet als onderbemaling op kaart staan. Beantwoording antwoord: De twee onderbemalingen worden opgenomen op de kaart en de voorlopige toetsing van deze onderbemalingen is uitgevoerd en opgenomen in het maatregelenrapport. Zie voor de beantwoording van de andere twee punten uit de zienswijzen paragraaf 3.1 (Verbreding van de hoofdwatergangen ), paragraaf 3.3 (Duikers onder de Kruisweg, Aardamseweg en N207 ) en paragraaf paragraaf 3.4 (Aanleg van natuurvriendelijke oevers). argumentatie: De twee betreffende onderbemalingen waren nog niet bekend bij Rijnland. Belanghebbende heeft inmiddels de locatie doorgegeven en aangegeven dat beide onderbemalingen sinds ca 15 jaar aanwezig zijn. Deze twee onderbemalingen worden op dezelfde manier als de overige onderbemalingen in het gebied getoetst aan de Beleidsregel Peilafwijkingen m.b.t. maaiveldhoogte en (streekplan)functie. Volgens de toetsing hebben beide onderbemalingen bestaansrecht o.b.v. de maaiveldhoogteligging. Zie de tabel hieronder voor het resultaat van de voorlopige toetsing aan de maaiveldhoogte. Toetsing peilafwijkingen aan afwijkend maaiveldhoogte op volgorde van afwijkende maaiveldhoogte volgorde toetsing maaiveldhoogte oppervlakte (ha) gemiddelde maaiveldhoogte peilafwijking (m t.o.v. NAP) ligt in peilvak gemiddelde maaiveldhoogte omliggende deel peilvak (m t.o.v. NAP) verschil in maaiveldhoogte (m) bestaansrecht o.b.v. verschil in hoogteligging? peilafwijking OR-4.07.OB Hartveld Zuid OR ,4-1, ,48-0,18 ja OR-4.07.OB Hartveld Noord OR ,9-1, ,48-0,15 ja 1 Deze maaiveldhoogte is bepaald door het originele AHN-bestand niet te filteren. Het is gebruikelijk dat de categorie boomteelt (op basis van top10-bestand) uit het AHN-bestand wordt gefilterd voordat de gemiddelde maaiveldhoogte wordt bepaald. Zie voor de beantwoording van de andere twee punten uit de zienswijzen paragraaf 3.1 (Verbreding van de hoofdwatergangen ), paragraaf 3.3 (Duikers onder de Kruisweg, Aardamseweg en N207 ) en paragraaf paragraaf 3.4 (Aanleg van natuurvriendelijke oevers). 12 Hoogheemraadschap van Rijnland

13 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken 5. Zienswijzen Vof J & W Kelder en Maatschap M.M.J.N. Kelder De zienswijzen zijn in het geheel opgenomen in Bijlage 2 en Bijlage 3. Inhoud De zienswijze heeft betrekking op peilvak OR (Polder Vierambacht). Belanghebbenden geven het belang van de waterinlaat langs de Ringdijk aan (in stand houden fundering, veedrenking en voorkomen dichtzakken dijksloten). Daarnaast vinden zij de verbreding van de tocht tussen de Langeraarseweg en de Ringdijk overbodig. Tenslotte geven zij aan dat het lastig is om natuurvriendelijke oevers in stand te houden in een gebied waar dieren vrij grazen. Beantwoording antwoord: De zienswijze met betrekking tot de waterinlaat langs de Ringdijk leidt niet tot een aanpassing van het watergebiedsplan. Zie voor de beantwoording van de andere twee punten uit de zienswijzen paragraaf 3.1 (Verbreding van de hoofdwatergangen ) en paragraaf 3.4 (Aanleg van natuurvriendelijke oevers). argumentatie: Rijnland heeft in het ontwerp-watergebiedsplan aangegeven dat zij de inlaten op de grens van de Uiteindsche- en Middelpolder en Polder Vierambacht (de inlaten langs de Ringdijk in Ter Aar) gaat reguleren. Dit houdt in dat wordt gekeken naar de functie en dat de hoeveelheid in te laten water hierop zal worden afgestemd. Rijnland verwacht dat in sommige gevallen de hoeveelheid water die in de huidige situatie wordt ingelaten kan worden verminderd. Het gevolg hiervan is dat het water in de Uiteindsche- en Middelpolder beter op peil blijft en er minder gebiedsvreemd water hoeft te worden ingelaten vanuit de boezem. Rijnland gaat hierover het gesprek aan met de eigenaren van de inlaat. In deze gesprekken wordt gekeken wat de functie van de inlaat is en hoeveel waterinlaat noodzakelijk is. De inlaat zal uiteindelijk vergund worden, waarbij de capaciteit van de inlaat als voorwaarde wordt opgenomen. Zie voor de beantwoording van de andere twee punten uit de zienswijzen paragraaf 3.1 (Verbreding van de hoofdwatergangen ) en paragraaf 3.4 (Aanleg van natuurvriendelijke oevers). Hoogheemraadschap van Rijnland 13

14 6. Zienswijze J. Kempenaar De zienswijze is in zijn geheel opgenomen in Bijlage 4. Inhoud De zienswijze heeft betrekking op peilvak OR (Polder Vierambacht). Belanghebbende is het niet eens met de maatregelen in het inrichtingsplan en geeft een aantal redenen en vragen: 1. Een deel van de verbreding van de hoofdwatergangen vindt volgens het inrichtingsplan plaats op de percelen van dhr. Kempenaar. Dhr. Kempenaar vraagt hoe deze aankoop wordt geregeld en welk bedrag hiervoor wordt gerekend. Daarnaast vraagt dhr. Kempenaar of er ter compensatie voor de verloren mestplaatsingsruimte een ander stuk land wordt aangeboden. 2. Dhr. Kempenaar stelt dat breder water meer stroming en golfslag heeft en dat dit leidt tot meer afkalving van slootkanten en zwakkere kanten die instorten. Hij vraagt wie voor compensatie zorgt van land dat hierdoor in het water belandt. 3. De huidige duiker onder de Aardamseweg vindt dhr. Kempenaar veel te smal. Hij stelt dat door de krappe afmetingen veel water wordt tegengehouden, o.a. doordat veel plantenresten de duiker verstoppen. Hij geeft aan dat zelfs in droge periodes het waterpeil in de zijsloten niet zakt doordat de duiker verstopt is. Ook kan de maaiboot niet door de duiker, waardoor deze steeds over zijn land naar het water moet worden gereden. Dhr. Kempenaar vraagt waarom de boeren aan het eind van de hoofdwatergang moeten opdraaien voor kosten die de provincie niet wil maken. Hij geeft aan dat een logische stap van Rijnland zou zijn om deze duiker te verruimen, waardoor het verbreden van de hele tocht waarschijnlijk niet meer nodig is. 4. Dhr. Kempenaar stelt dat het natuurvriendelijke karakter van de oevers meer watervogels zal aantrekken waardoor zijn gewassen schade oplopen. Hij vraagt wie hem hiervoor gaat compenseren en met welk bedrag. Beantwoording antwoord: Zie voor de beantwoording van de punten 1, 2 en 4 uit de zienswijze paragraaf 3.2 (Compensatie voor benodigde gronden ). Zie paragraaf 3.3 (Duikers onder de Kruisweg, Aardamseweg en N207 ) voor de beantwoording van punt 3 uit de zienswijze. argumentatie: zie hoofdstuk Hoogheemraadschap van Rijnland

15 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken 7. Zienswijze Jos Kroft De zienswijze is in zijn geheel opgenomen in Bijlage 5. Inhoud De zienswijze heeft betrekking op peilvak OR (Polder Vierambacht). Dhr. Kroft vindt het watergebiedsplan Vierambacht en omstreken een plan wat veel te veel gaat kosten. Dhr. Kroft geeft aan dat naar zijn mening het voldoende is om een paar trekkers met zware pompen aan te schaffen die bij extreme regenval kunnen worden ingezet op de locaties Leidsevaart en bij de golfbaan in Alphen aan den Rijn. Daarnaast geeft dhr. Kroft aan dat ca 2 km van de te verbreden tochten op zijn percelen liggen. Met betrekking hiertoe stelt hij dat: - hij het oppervlak niet kan missen vanwege de mestplaatsingsruimte m kavelpad moet worden vernieuwd - er langs de oever van de verbrede tocht een beschoeiing moet komen om te voorkomen dat er nog meer kant wegspoelt. - de koeien ook bij de nieuwe inrichting van de tocht veilig moeten kunnen drinken Tenslotte noemt dhr. Kroft dat wanneer de hoofdwatergangen allemaal verbreed zijn het water onder de N207 door moet en dat dat niet gaat met de duiker die er nu ligt. Beantwoording antwoord: Het voorstel om meer pompcapaciteit in te zetten in plaats van het watersysteem te verruimen wordt niet overgenomen in het watergebiedsplan. Overwegingen met betrekking tot inrichting, beheer en onderhoud van de oevers worden meegenomen in de uitwerking van het inrichtingsplan tot definitief ontwerp. Zie voor de verdere beantwoording van de zienswijze paragraaf 3.2 (Compensatie voor benodigde gronden ) en paragraaf 3.3 (Duikers onder de Kruisweg, Aardamseweg en N207 ). argumentatie: Het wateroverlast probleem in Polder Vierambacht wordt veroorzaakt door een te krap watersysteem, niet door een te kleine gemaalcapaciteit of door een bergingstekort. Het gemaal voldoet aan de normen die Rijnland hanteert voor de pompcapaciteit die beschikbaar moet zijn. In de polder is voldoende berging aanwezig om in combinatie met het gemaal de wateroverlast binnen de normen te houden. Een voorwaarde daarbij is echter dat het watersysteem het water ook naar het gemaal kan transporteren. Dat is in de huidige situatie niet zo, waardoor ondanks de voldoende berging en gemaalcapaciteit de wateroverlast toch de normen overschrijdt. Er is dus geen reden om de gemaalcapaciteit te vergroten, maar er is wel een verruiming van het watersysteem noodzakelijk. Daarnaast is vergroten van de gemaalcapaciteit niet gewenst, omdat de boezem niet extra mag worden belast. De reden dat bij extreme buien vaak wel extra pompen ingezet worden, is dat deze buien lokaal zijn èn de boezem op dat moment capaciteit heeft om dit extra water (dat uit een beperkt aantal polders komt) te bergen. Rijnland beschikt voor deze extreme situaties (calamiteiten) al over voldoende noodcapaciteit in eigen beheer èn via contracten. Wanneer het tweede gemaal in de polder is gerealiseerd is er in het bestaande gemaal vaste noodcapaciteit voor de polder beschikbaar, omdat dit gemaal in normale situaties niet meer op volle capaciteit hoeft te draaien. Overwegingen met betrekking tot inrichting, beheer en onderhoud van de oevers, dus ook de noodzaak om beschoeiing aan te leggen en aandacht voor de mogelijkheid tot veedrenking, worden meegenomen in de uitwerking van het inrichtingsplan tot definitief ontwerp. Hierin vinden ook werken als gevolg van de verbreding, zoals bijvoorbeeld het vernieuwen van een kavelpad hun plaats. Hoogheemraadschap van Rijnland 15

16 Rijnland houdt bij het ontwerpen van de nieuwe taluds rekening met het voorkomen van loopzand in de polder. Op basis van een onderzoek naar de precieze locaties waar dit voorkomt wordt voor elke locatie specifiek bijvoorbeeld de noodzaak afgewogen voor het aanleggen van beschoeiing om de oevers in stand te houden en de verbreding te kunnen realiseren. 16 Hoogheemraadschap van Rijnland

17 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken 8. Zienswijze C.W. Kroon De zienswijze is in zijn geheel opgenomen in Bijlage 6. De brief is ontvangen op 18 maart 2009 en daarom niet ontvankelijk verklaard. Hieronder gaan we desondanks wel inhoudelijk in op de zienswijze, maar deze zienswijze kan niet leiden tot een aanpassing van het watergebiedsplan. Inhoud De zienswijze heeft betrekking op peilvak OR (Polder Vierambacht). Belanghebbende maakt zich zorgen om de verbreding van de machinetocht (de hoofdwatergang direct achter het gemaal). Dhr. Kroon verwacht hierdoor meer golfslag heeft en daardoor meer afkalving van de slootkant ten zuiden van de tocht. Zijn ervaring is dat er in de loop van een aantal jaren al ca 1,5 meter van de kant verloren is gegaan en hij vraagt hiertegen afdoende maatregelen te treffen bij de verbreding. Tenslotte geeft dhr. Kroon aan de flexibele stuw in Alphen aan den Rijn een goed idee te vinden om het water uit de bebouwing te reguleren, maar ziet hij zelf meer in langer malen. Beantwoording antwoord: Omdat de zienswijze niet ontvankelijk is verklaard, leidt deze niet tot aanpassingen van het plan. Gezien de inhoud van de reactie is dat echter sowieso niet nodig. De opmerking met betrekking tot de verbreding van de hoofdwatergangen in relatie tot de hoeveelheid golfslag en de stabiliteit van de oevertaluds wordt meegenomen in de verdere uitwerking van het inrichtingsplan. Zie voor een verdere beantwoording met betrekking tot de verbreding van watergangen paragraaf 3.1 (Verbreding van de hoofdwatergangen ). argumentatie: Rijnland houdt bij het ontwerpen van de nieuwe profielen voor de watergang rekening met het voorkomen van afkalving van de oevers. Voor elke locatie specifiek wordt de noodzaak afgewogen voor het aanleggen van beschoeiing om de oevers in stand te houden en de verbreding te kunnen realiseren. Wij gaan er daarom van uit dat afkalving of instorting van zwakke kanten na uitvoering van het inrichtingsplan niet toeneemt doordat op de locaties waar dat nodig is beschoeiing wordt geplaatst. Hoogheemraadschap van Rijnland 17

18 9. Zienswijze P.C.M. Langeslag De zienswijze is in zijn geheel opgenomen in Bijlage 7. Inhoud De zienswijze heeft betrekking op peilvak OR (Polder Vierambacht). Belanghebbende geeft aan dat de maatregelen die Rijnland sinds 1998 heeft genomen (o.a. vaker en intensiever schonen van de noordelijke tocht) veel effect hebben gehad en de afvoer naar het gemaal hebben verbeterd. Een nog snellere afvoer vanaf het hogere gedeelte van de polder zal naar zijn idee de problemen in het zuidelijke gedeelte van de polder alleen maar groter maken. Een tweede punt dat door dhr./mevr. Langeslag wordt aangegeven is dat het oostelijke gedeelte van de noordelijke tocht dwars door een kreekrug snijdt en dat het baggeren van dat gedeelte al vaak tot ongewenste zaken als rechtstandig afbreken van het talud en het verzanden van de tocht heeft geleid. Vergraving kan op deze locatie ook tot deze problemen leiden. Tenslotte geeft belanghebbende aan dat natuurvriendelijke oevers weggegooid geld is, omdat juist de huidige oevers, bestaande uit kweek en riet, de zwakke taluds nog enigszins in stand houden. Beantwoording antwoord: De opmerking met betrekking tot de vergraving voor de verbreding van de hoofdwatergangen in relatie tot de stabiliteit van de oevertaluds wordt meegenomen in de verdere uitwerking van het inrichtingsplan. Zie voor de beantwoording van de andere twee punten uit de zienswijzen paragraaf 3.1 (Verbreding van de hoofdwatergangen ) en paragraaf 3.4 (Aanleg van natuurvriendelijke oevers). argumentatie: Rijnland houdt bij het ontwerpen van de nieuwe taluds rekening met het voorkomen van loopzand in de polder. Op basis van een onderzoek naar de precieze locaties waar dit voorkomt wordt voor elke locatie specifiek bijvoorbeeld de noodzaak afgewogen voor het aanleggen van beschoeiing om de oevers in stand te houden en de verbreding te kunnen realiseren. 18 Hoogheemraadschap van Rijnland

19 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken 10. Zienswijze M.A. Stigter De zienswijze is in zijn geheel opgenomen in Bijlage 8. Inhoud De zienswijze heeft betrekking op peilvak OR (Polder Vierambacht). Dhr. Stigter wil meer informatie over de gevolgen voor u van de voorgenomen verbreding van watergangen. Concreet gaat het u daarbij om de volgende informatie: - Oppervlaktematen per perceel van de grond die nodig is voor de voorgenomen verbreding - De financiële vergoeding die Rijnland bied voor de benodigde grond - De gevolgen van de voorgenomen werkzaamheden voor de dam die dhr. Stigter gebruikt om op zijn percelen aan de overzijde van de watergang te komen Beantwoording antwoord: De opmerkingen met betrekking tot de oppervlaktematen van de voor de verbreding benodigde grond en de gevolgen voor de aanwezige dam worden meegenomen in de verdere uitwerking van het inrichtingsplan. Zie voor de beantwoording van punt 2 uit de zienswijze paragraaf 3.2 (Compensatie voor benodigde gronden ). argumentatie: Het inrichtingsplan dat ter inzage heeft gelegen heeft de status van een voorontwerp. De duidelijkheid die dhr. Stigter vraagt met betrekking tot het ruimtebeslag op zijn gronden en de gevolgen van de werkzaamheden voor de dam zal in een verder uitgewerkte versie van het inrichtingsplan, het definitief ontwerp, zijn plaats krijgen. Hoogheemraadschap van Rijnland 19

20 11. Zienswijze L. van Vliet De zienswijze is in zijn geheel opgenomen in Bijlage 9. Inhoud De zienswijze heeft betrekking op peilvak OR (Polder Vierambacht). Dhr. / mevr. van Vliet vindt het overbodig om de tocht te verbreden tot 10 meter, omdat het een doodlopende tocht is waar niet zoveel water door gaat. Belanghebbende geeft aan dat wanneer de stuw verplaatst is en de dammen met duikers in de tocht aangepast zijn het water snel genoeg zal worden afgevoerd. Tenslotte stelt dhr. / mevr. van Vliet dat de voorgestelde natuurvriendelijke oevers niets met het waterpeil te maken hebben en alleen overlast en rommel geven. Beantwoording antwoord: Zie voor de beantwoording van de zienswijze paragraaf 3.1 (Verbreding van de hoofdwatergangen ) en paragraaf 3.4 (Aanleg van natuurvriendelijke oevers). argumentatie: zie hoofdstuk Hoogheemraadschap van Rijnland

21 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken 12. Zienswijze gemeente Alphen aan den Rijn De zienswijze is in zijn geheel opgenomen in Bijlage 10. De brief is ontvangen op 17 maart 2009 en daarom niet ontvankelijk verklaard. Hieronder gaan we desondanks wel inhoudelijk in op de zienswijze, maar deze zienswijze kan niet leiden tot een aanpassing van het watergebiedsplan. Inhoud De zienswijze heeft betrekking op peilvak OR (Polder Oudshoorn-Noord), op de Zegerplas (boezemgebied) en op de peilvakken OR en OR (Ridderveld en de Bijlen). Gemeente Alphen aan den Rijn adviseert in haar reactie om te wachten met het treffen van maatregelen t.a.v. de wateroverlastnormen in Polder Oudshoorn-Noord, omdat de gemeente in deze polder onderzoek doet naar de aanleg van een wandelbos en de mogelijkheid van landgoedontwikkeling. De gemeente houdt Rijnland op de hoogte over de voortgang van deze ontwikkelingen. Het tweede punt uit de reactie betreft de hydraulische isolatie van de Zegerplas. De gemeente kan hiermee niet op voorhand instemmen en heeft hierover ook opmerkingen gemaakt op het Waterbeheerplan 4. Tenslotte heeft de gemeente Alphen ambtelijk gevraagd of het peilvoorstel voor de peilvakken OR en OR ruimte biedt om af te wijken van het streefpeil van NAP -1,82 m wanneer dat voor het beheer van de sportvelden noodzakelijk is. Beantwoording antwoord: Omdat de zienswijze niet ontvankelijk is verklaard, leidt deze niet tot aanpassingen van het plan. Gezien de inhoud van de reactie is dat echter sowieso niet nodig. argumentatie: Rijnland neemt het advies van de gemeente aan om de ontwikkelingen in Polder Oudshoorn-Noord af te wachten alvorens te besluiten tot het nemen van maatregelen om te voldoen aan de wateroverlastnormen. De ontwikkelingen kunnen mogelijk tot een functieverandering leiden en tot andere normen, dus het is verstandig om het besluit over de ontwikkelingen af te wachten voordat er wordt geïnvesteerd in het gebied. Waar zogenaamde geen-spijt-maatregelen mogelijk zijn zullen deze niet worden uitgesteld vanwege de ontwikkelingen. De Kaderrichtlijn Water maatregelen voor de Zegerplas zijn in het watergebiedsplan alleen ter informatie genoemd en de uitvoering ervan valt niet onder de scope van het watergebiedsplan. Het overleg tussen de gemeente en het hoogheemraadschap zal dus nog volgen buiten het proces van het watergebiedsplan. De vraag over het peilvoorstel van de peilvakken OR en OR leidt niet tot een verandering. Wanneer Rijnland een streefpeil vaststelt kan daar inderdaad in het dagelijks beheer tijdelijk van worden afgeweken als de functie dat vraagt, bijvoorbeeld wanneer de sportvelden beregend moeten worden. Het peil in beide peilvakken wordt in tegenstelling tot wat er in het rapport staat niet geregeld met een vaste stuw, maar met een spindelstuw. Deze kan worden ingesteld van NAP -1,70 tot NAP -2,20 m. Het uitgangspunt is echter dat in principe het streefpeil wordt gehanteerd en dat afwijkingen daarvan incidenteel zijn. Bij structurele afwijkingen moeten deze worden opgenomen in het peilbesluit, maar in dit geval is geen sprake van een structurele afwijking. Hoogheemraadschap van Rijnland 21

22 13. Zienswijze LTO Noord, afdeling Alphen - Nieuwkoop De zienswijze is in zijn geheel opgenomen in Bijlage 11. Inhoud De zienswijze heeft betrekking op Polder Vierambacht. De afdeling geeft het belang van de waterinlaat langs de Ringdijk aan (in stand houden fundering, en voorkomen dichtzakken dijksloten) en geeft aan dat ze graag met Rijnland in contact treedt voordat er ingrijpende veranderingen plaatsvinden. Daarnaast geeft de afdeling aan dat de meningen verdeeld zijn over de verbreding van de watergangen. Een aantal leden ziet liever één locatie voor waterberging elders dan dat de betreffende eigenaren ieder een strook grond moeten afstaan. Met betrekking hiertoe zijn de leden benieuwd naar de vergoeding voor de ingeleverde m 2 grondoppervlakte. Beantwoording antwoord: De zienswijze met betrekking tot de waterinlaat langs de Ringdijk leidt niet tot een aanpassing van het watergebiedsplan. Ook de suggestie of er niet gekozen kan worden voor één waterbergingslocatie in plaats van het verbreden van de hoofdwatergangen leidt niet tot een aanpassing van het watergebiedsplan. Zie voor de beantwoording van de andere twee punten uit de zienswijzen paragraaf 3.1 (Verbreding van de hoofdwatergangen ) en paragraaf 3.2 (Compensatie voor benodigde gronden ). argumentatie: Rijnland heeft in het ontwerp-watergebiedsplan aangegeven dat zij de inlaten op de grens van de Uiteindsche- en Middelpolder en Polder Vierambacht (de inlaten langs de Ringdijk in Ter Aar) gaat reguleren. Dit houdt in dat wordt gekeken naar de functie en dat de hoeveelheid in te laten water hierop zal worden afgestemd. Rijnland verwacht dat in sommige gevallen de hoeveelheid water die in de huidige situatie wordt ingelaten kan worden verminderd. Het gevolg hiervan is dat het water in de Uiteindsche- en Middelpolder beter op peil blijft en er minder gebiedsvreemd water hoeft te worden ingelaten vanuit de boezem. Rijnland gaat hierover het gesprek aan met de eigenaren van de inlaat. In deze gesprekken wordt gekeken wat de functie van de inlaat is en hoeveel waterinlaat noodzakelijk is. De inlaat zal uiteindelijk vergund worden, waarbij de capaciteit van de inlaat als voorwaarde wordt opgenomen. Het wateroverlast probleem in Polder Vierambacht wordt veroorzaakt door een te krap watersysteem en niet door een te kleine gemaalcapaciteit of door een bergingstekort. De verbredingen van de hoofdwatergangen hebben dus als doel om de waterafvoer naar het gemaal te verbeteren. Om deze reden kunnen de verbredingen niet worden ingeruild voor één waterbergingslocatie. De verbredingen hebben natuurlijk wel een positief effect op de bergingsruimte in de polder. Naar aanleiding van deze en andere zienswijzen heeft Rijnland wel de noodzaak tot verbreden van de hoofdwatergangen heroverwogen. Zie hiervoor paragraaf 3.1 (Verbreding van de hoofdwatergangen ). Zie voor de verdere beantwoording van de zienswijze paragraaf 3.2 (Compensatie voor benodigde gronden ) 22 Hoogheemraadschap van Rijnland

23 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken 14. Zienswijze LTO Noord, afdeling Kaag en Braassem Deze zienswijze is tweemaal ontvangen: de eerste ondertekend door Piet van der Poel, voorzitter; de tweede ondertekend door P.J.C. Langeslag. De zienswijzen zijn in het geheel opgenomen in Bijlage 12 en Bijlage 13. Inhoud De zienswijze heeft betrekking op Polder Vierambacht. De afdeling dient een zienswijze in met betrekking tot 6 punten: 1. de nieuwe automatische stuw: LTO is van mening dat ook bij gebruikmaking van de nieuwe automatische stuw het belang van het stedelijk gebied wordt gesteld boven het belang van de achterliggende polder. Naar mening van LTO dient de geplande gemaalcapaciteit te worden uitgebreid, zodat in crisissituaties de beoogde slimme stuw samen met de beoogde gemaalcapaciteit van 60 m 3 /min ervoor zorgt dat de wijk Ridderveld niet meer afwentelt op de polder. 2. verbreding van de watergangen: LTO stelt ten eerste vast dat het verbreden van watergangen in een diepe polder risico geeft op toename van verzilting. Naar mening van LTO vormt de beperkte capaciteit van de duikers onder de Kruisweg en de N207 de grootste belemmering voor de wateraanvoer naar de gemalen. LTO is daarom van mening dat het verbreden van de watergangen in het zuidelijk deel van de polder geen effect heeft als dit knelpunt niet wordt opgelost en de prioriteit zou bij de verruiming van de duikers moeten liggen. LTO voegt tenslotte toe geen moeite te hebben met het op vrijwillige basis vaanleggen van natuurvriendelijke oevers. 3. de gemaalcapaciteit: LTO dringt er op aan om het nieuw te bouwen gemaal een capaciteit van 100 m 3 /min te geven, zodat de polder niet teveel afhankelijk is van noodbemaling en de eventuele vispassage beter tot zijn recht komt. 4. toepassing peilindexering: LTO vindt dat, net als in het concept-peilbesluit van december 2004, in het peilbesluit een voorziening voor peilindexering moet worden opgenomen. 5. Nota Peilbeheer: LTO wil ervoor pleiten om in de zomerperiode een verband te leggen tussen een verzadigde bodem en ongunstige weersomstandigheden om zodoende een tijdelijke peilaanpassing mogelijk te maken (voormalen) 6. vergunbaar stellen van onderbemalingen: LTO vraagt voorafgaand aan het vaststellen van het watergebiedsplan/peilbesluit uitsluitsel te geven over de vergunbaarheid van alle onderbemalingen. Beantwoording antwoord: Zie voor de beantwoording van punt 2 van de zienswijze paragraaf 3.1 (Verbreding van de hoofdwatergangen ) en paragraaf 3.3 (Duikers onder de Kruisweg, Aardamseweg en N207 ). De overige punten uit de zienswijze leiden niet tot een aanpassing van het watergebiedsplan. Ten aanzien van punt 5 wordt wel al in een andere context dan het watergebiedsplan een pilot uitgevoerd. argumentatie: 1. Het watergebiedsplan heeft als doel om het watersysteem op orde te brengen voor de normale situaties. Dit betekent met betrekking tot wateroverlast dat hierbij de normen gelden zoals vastgelegd in het Nationaal Bestuursakkoord Water. In de huidige situatie met een vaste stuw tussen het stedelijke en het landelijke gebied worden deze normen al niet overschreden. De vervanging van de vaste stuw door een geautomatiseerde stuw betekent dat Rijnland meer sturingsmogelijkheden heeft om ook in bovennormale situaties de wateroverlast voor beide gebieden zo klein mogelijk te houden. Er kan niet bij voorbaat worden uitgesloten dat in extreme situaties het stedelijk gebied wel zal afwentelen op het landelijk gebied. Echter, in deze situaties beoordeelt Rijnland welke maatregelen er nodig en mogelijk zijn om schade door wateroverlast voor beide gebieden zo veel mogelijk te beperken. Voor de gevallen waar het mogelijk is om meer water uit te malen op de boezem heeft Rijnland mobiele noodpompen beschikbaar. Hoogheemraadschap van Rijnland 23

24 De huidige gemaalcapaciteit in de polder voldoet aan de normen die Rijnland hanteert voor de gemaalcapaciteit die beschikbaar moet zijn. Met de bouw van het tweede gemaal in de polder wordt de beschikbare pompcapaciteit in de polder groter, maar de boezem mag niet extra worden belast. Een deel van de capaciteit van het huidige gemaal zal dus niet meer worden gebruikt, maar is wel in te zetten in noodsituaties. Naast de mobiele noodpompen die Rijnland heeft staat er na uitvoering van het watergebiedsplan in de polder dus ook al extra gemaalcapaciteit die met één druk op de knop in te zetten is. Er is dus geen aanleiding om de capaciteit van het nieuwe gemaal nog meer te vergroten. 2. zie paragraaf 3.3 (Duikers onder de Kruisweg, Aardamseweg en N207 ). 3. De huidige gemaalcapaciteit in de polder voldoet aan de normen die Rijnland hanteert voor de gemaalcapaciteit die beschikbaar moet zijn. Het nieuwe, tweede, gemaal in de polder zal een pompcapaciteit krijgen van ca 70 m 3 /min met als doel om de afvoer vanuit de polder te optimaliseren. Met de bouw van het tweede gemaal in de polder wordt de beschikbare pompcapaciteit in de polder groter, maar de boezem mag niet extra worden belast. Een deel van de capaciteit van het huidige gemaal (namelijk ca 70 m 3 /min, de capaciteit die het tweede gemaal krijgt) zal dus niet meer worden gebruikt, maar is wel in te zetten in noodsituaties. Naast de mobiele noodpompen die Rijnland heeft staat er na uitvoering van het watergebiedsplan in de polder dus ook al extra gemaalcapaciteit die met één druk op de knop in te zetten is. Er is dus geen aanleiding om de capaciteit van het nieuwe gemaal nog meer te vergroten tot 100 m 3 /min. Wel wordt bij het ontwerp van het gemaal een extra capaciteit gerealiseerd indien dit nodig is doordat de vispassage de effectiviteit van het gemaal vermindert. 4. In de Nota Peilbeheer (vastgesteld door de VV op 17 december 2008) staat beschreven in welke gevallen peilindexering kan worden overwogen: In sommige gebieden verloopt de maaivelddaling snel. Bij een 10-jaarlijkse actualisatie van het peilbesluit kan daardoor in de tussentijd de drooglegging onvoldoende worden en de aanpassing van het peil bij actualisatie relatief groot worden. Het peil kan daarom in dat geval tussentijds verlaagd worden (peilindexering). Rijnland zal over kunnen gaan tot peilindexatie indien de (verwachte) maaivelddaling groter is dan 5 cm per 10 jaar. De feitelijke toe te passen peilindexering in een peilgebied zal gebaseerd zijn op een maaiveldhoogtemeting, en worden vastgelegd in het peilbesluit. Dit leidt tot uitgangspunt 11 in de Nota Peilbeheer: Bij grote maaivelddaling kan Rijnland het peil gedurende het peilbesluit gefaseerd verlagen (peilindexering). Deze peilindexering hanteert Rijnland in principe alleen indien de (verwachte) maaivelddaling groter is dan 5 cm per 10 jaar. In het inventarisatierapport van het watergebiedsplan is beschreven welke maaivelddaling er in Polder Vierambacht is opgetreden sinds 1945, namelijk 3,1 mm/ jaar in peilvak OR en 0,7 mm/jaar in peilvak OR Ook is in het rapport beschreven dat deze getallen moeten worden beschouwd als een indicatie, vanwege grote verschillen in de meetnauwkeurigheid van de maaiveldhoogtegegevens. Tenslotte blijkt dat de maaivelddaling niet constant over de polders is opgetreden. Met name op de meer zandige gronden (de oude kreekruggen) lijkt geen maaivelddaling te zijn opgetreden. Dit alles leidt er toe dat voor Polder Vierambacht wordt geconcludeerd dat er geen reden is om peilindexering toe te passen, immers de verwachte maaivelddaling is niet groter dan 5 cm per 10 jaar en er is geen andere aanleiding tot peilindexering. 5. In de zienswijze wordt gerefereerd aan een tweetal uitgangspunten uit de Nota peilbeheer ( ; 17 december 2008): tijdelijke peilen: dit zijn afwijkingen van het reguliere peil onder bijzondere (teelt) omstandigheden. Deze tijdelijke peilen dienen te zijn opgenomen in het peilbesluit (en de daaraan ten grond liggende afweging). In het peilbesluit moeten dan tevens transparante criteria zijn opgenomen; operationeel beheer met toepassing van voorbemaling: Het operationele beheer betreft de wijze waarop de peilen uit het peilbesluit in praktijk wordt gerealiseerd. Het operationeel beheer 24 Hoogheemraadschap van Rijnland

25 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken maakt dus geen deel uit van het formele peilbesluit maar wordt als informatie in de toelichting bij het peilbesluit opgenomen. Een specifieke vorm van operationeel beheer is het voorbemalen waarbij wordt geanticipeerd op natte weersomstandigheden. Eventuele criteria en de marges van voorbemalen kunnen waar relevant ook als informatie in de toelichting van het peilbesluit worden opgenomen. LTO doet in de zienswijze een suggestie waarbij elementen uit beide uitgangspunten worden gecombineerd. Het voorstel is om het peilbeheer in de zomerperiode te sturen op de verzadigingsgraad van de bodem waarbij op basis van weeromstandigheden de toepassing van voorbemalen wordt aanbevolen. In feite zijn dit aparte voorstellen die een eigen behandeling vergen: Peilbeheer gestuurd op verzadigingsgraad. Een meer dynamisch peilbeheer gestuurd op verzadigingsgraad van de bodem is een optie die onmiskenbaar perspectief biedt voor de landbouwfunctie. Onder relatief droge bodemomstandigheden wordt het peil opgezet in de watergangen. De bodem wordt beter van water voorzien. De bergingsruimte in de watergangen die daardoor wegvalt wordt gecompenseerd door de berging in de bodem. In natte perioden dalen de peilen in de watergangen waardoor zowel de ontwatering als de berging wordt bevorderd. Dit peilbeheer heeft ook keerzijden. Zo staat het haaks op de natuurlijke ecologische dynamiek en neemt de watervraag in droge perioden en de wateroverlast in natte periode toe. Verder kunnen ook de toepasbare marges in het peil beperkend werken: kwel toename, opbarstrisico, stabiliteit kades, wateroverlast. Tenslotte vergt dit beheer intensieve sturing waarbij nog beperkt inzicht bestaat over op welke exacte criteria dit moet plaatsvinden (grondwaterstanden, verzadigingsgraad bodem, representatieve meetlocaties). Op basis van deze analyse heeft de Verenigde Vergadering van Rijnland op 17 december besloten dat eerst een pilot zal worden uitgevoerd. Een dergelijke pilot moet bij voorkeur plaats vinden in een beperkt gebied en goed voorbereid en gemonitord worden. Toepassing in een gebied van de omvang en het belang van de Polder Vierambacht wordt nu nog te prematuur geacht gezien de vele onzekerheden en onderzoeksvragen. Momenteel wordt een geschikt peilvak geselecteerd waarbij het streven is nog dit jaar de voorbereiding te starten waarbij wij gaarne LTO betrekken; Voorbemalen bij ongunstige weersomstandigheden. In de polder Vierambacht is dit reeds praktijk en als zodanig in de toelichting van het peilbesluit opgenomen. Hierbij zijn vooralsnog de neerslagverwachtingen als besliscriterium aangegeven maar vanzelfsprekend zullen de peilbeheerders ook andere aspecten meenemen waarbij bijvoorbeeld de voorgaande weeromstandigheden zoals perioden van droogte of juist neerslag worden meegenomen. Impliciet wordt de verzadiging van de bodem dus reeds meegewogen. Deze afweging is aan de peilbeheerder om de inspanningsverplichting uit het peilbesluit te realiseren maar signalen uit de streek kunnen hier zeker een rol bij spelen. 6. Het is procedureel niet mogelijk om voorafgaand aan het vaststellen van het watergebiedsplan en de daarbij behorende peilbesluiten al uitsluitsel te geven over de vergunbaarheid van peilafwijkingen. In de provinciale Verordening waterbeheer Rijnland (VwR) is vastgelegd dat een peilafwijkingsvergunning geen langere geldigheidsduur heeft dan het peilbesluit. Met andere woorden: een peilafwijkingsvergunning vervalt van rechtswege op het moment dat een peilbesluit vervalt en een nieuw peilbesluit van kracht wordt. Pas nadat het nieuwe peilbesluit onherroepelijk is geworden, kunnen nieuwe vergunningen voor (bestaande) peilafwijkingen worden verleend. Bij de vergunningaanvraag wordt de toetsing van de peilafwijkingen uitgevoerd conform de Beleidsregel Peilafwijkingen van het hoogheemraadschap. De beleidsregel geeft de motivering waarop de te nemen individuele beschikkingen voor peilafwijkingen zullen worden gebaseerd. In het watergebiedsplan is slechts een voorlopige toetsing van de aanwezige peilafwijkingen uitgevoerd. Bij deze voorlopige toetsing zijn de peilafwijkingen alleen getoetst aan de criteria voor afwijkende maaiveldhoogte en afwijkende functie uit de Beleidsregel Peilafwijkingen. Zwaarwegende, individuele belangen zijn in de voorlopige toetsing nog niet meegewogen, omdat het peilbesluit een besluit van algemene strekking is. Deze individuele belangen krijgen wel hun plaats in de beoordeling van een vergunningaanvraag. Hoogheemraadschap van Rijnland 25

26 Eigenaren van bestaande peilafwijkingen ontvangen bericht van het hoogheemraadschap van Rijnland wanneer het peilbesluit onherroepelijk is geworden. Hierin zal hen worden verzocht een vergunningaanvraag voor de peilafwijking in te dienen, waarna door Rijnland de definitieve beoordeling van de vergunningaanvraag voor de peilafwijking wordt uitgevoerd. Tegen het definitieve besluit over de vergunningaanvraag kan, indien nodig, beroep worden aangetekend door de belanghebbenden. 26 Hoogheemraadschap van Rijnland

27 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken Bijlage 1. Zienswijze J.P.M. Hartveld en H.J.M Hartveld Hoogheemraadschap van Rijnland t.a.v. College van Dijkgraaf en Hoogheemraden Postbus AD Leiden Ter Aar, 24 februari 2009 Onderwerp: zienswijzen watergebiedsplan Vierambacht en omstreken Middels deze brief willen wij onze zienswijzen kenbaar maken m.b.t. Watergebiedsplan Vierambachtspolder en omstreken. T.a.v. Polder Vierambacht peilvaknumer OR : Het verbreden van de watergangen nummer 7 en 9 langs onze percelen kan achterwege blijven wanneer de bruggen verbreed worden zodat de brughoofden verdwijnen en de doorgang onder de Aardamseweg vergroot wordt, waardoor de doorstroming aanzienlijk zal verbeteren en de verbreding van de gehele watergang achterwege kan blijven. Het aanleggen van natuurvriendelijke oevers is ons inziens onwerkbaar en onnodig langs onze percelen. T.a.v. Uiteindsche- en Middelpolder peilvak OR : In de Uiteindsche- en Middelpolder hebben wij 2 percelen tuinland waar onderbemaling aanwezig is wat nog ingetekend en vergund moet worden. Met vriendelijke groet, J.P.M.Hartveld H.J.M. Hartveld Ringdijk BZ Ter Aar tel Hoogheemraadschap van Rijnland 27

28 Bijlage 2. Zienswijze Vof J & W Kelder 28 Hoogheemraadschap van Rijnland

29 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken Bijlage 3. Zienswijze Maatschap M.M. J.N. Kelder Hoogheemraadschap van Rijnland 29

30 Bijlage 4. Zienswijze J. Kempenaar 30 Hoogheemraadschap van Rijnland

31 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken Hoogheemraadschap van Rijnland 31

32 Bijlage 5. Zienswijze Jos Kroft 32 Hoogheemraadschap van Rijnland

33 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken Hoogheemraadschap van Rijnland 33

34 Bijlage 6. Zienswijze C.W. Kroon 34 Hoogheemraadschap van Rijnland

35 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken Bijlage 7. Zienwijze P.C.M. Langeslag Hoogheemraadschap van Rijnland 35

36 Bijlage 8. Zienswijze M.A. Stigter 36 Hoogheemraadschap van Rijnland

37 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken Hoogheemraadschap van Rijnland 37

38 Bijlage 9. Zienswijze L. van Vliet 38 Hoogheemraadschap van Rijnland

39 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken Bijlage 10. Zienswijze Gemeente Alphen aan den Rijn Hoogheemraadschap van Rijnland 39

40 Bijlage 11. Zienswijze LTO Noord, afdeling Alphen Nieuwkoop 40 Hoogheemraadschap van Rijnland

41 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken Bijlage 12. Zienswijze LTO Noord, afdeling Kaag en Braassem (1) Hoogheemraadschap van Rijnland 41

42 42 Hoogheemraadschap van Rijnland

43 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken Hoogheemraadschap van Rijnland 43

44 Bijlage 13. Zienswijze LTO Noord, afdeling Kaag en Braassem (2) 44 Hoogheemraadschap van Rijnland

45 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken Hoogheemraadschap van Rijnland 45

46 Bijlage 14. Kaart 20. Polder Vierambacht maatregelen inrichtingsvariant B (ontwerpwatergebiedsplan) 46 Hoogheemraadschap van Rijnland

47 ontwerp watergebiedsplan Vierambacht en omstreken Bijlage 15. Polder Vierambacht maatregelen inrichtingsvariant B (aangepast n.a.v. zienswijzen) Hoogheemraadschap van Rijnland 47