Bijlage III. Schouwbeleid deel 2. Doorkijk naar de praktijk. September concept 20 dec. 1

Transcriptie

1 Bijlage III Schouwbeleid deel 2 Doorkijk naar de praktijk September 2008 concept 20 dec. 1

2 Inhoudsopgave Inleiding 3 Hoe schoon is schoon genoeg? 4 o Inhoud van de schouw 4 o Legger 4 Waar beoordelen we schouwsloten op? 4 1. Begroeiing in de watergang 4 2. Obstakels 6 3. Beplanting langs watergangen 6 4. Diepte 6 5. Duikers 7 Efficiënte procedures 8 concept 20 dec. 2

3 Inleiding Toelichting In het schouwbeleid deel 1 is aangegeven dat een aantal uitvoeringsgerichte vragen in een afzonderlijk tweede deel wordt uitgewerkt. Voor achtergronden van het schouwbeleid verwijzen we naar het schouwbeleid deel 1. Het gaat in dit deel om de vraag: waar letten we op tijdens de schouw, wanneer doen we de diepteschouw en welke methode van schouwen kiezen we. Op die vragen geeft deze korte notitie een antwoord. Deze notitie is integraal onderdeel van de beleidsnotitie onderschouwstelling. Leeswijzer Het eerstvolgende hoofdstuk gaat in op de vraag hoe schoon is schoon genoeg. De beoordeling van een sloot wordt aangegeven. Hoofdstuk 2 zegt kort iets over de methode van schouwen, waar letten we op en hoe gaan we om met diepteschouw. In hoofdstuk 3 kort iets over de uitvoering, hier gaat het over het geven van instructie aan de schouwers. concept 20 dec. 3

4 Hoe schoon is schoon genoeg? Inhoud van de schouw Tot nu toe wordt verschillend omgegaan met de beoordeling van schouwsloten. Van een globale check of is gehekkeld tot het beoordelen van een sloot op meerdere punten. Ook hier is de wens geuit te uniformeren, zoals ook in de evaluatie van de najaarsschouw 2004 is aangegeven. Belangrijk in de beoordeling is de uitvoerbaarheid. Het heeft geen nut op te schrijven dat op tien punten gecontroleerd wordt wanneer dat niet uitvoerbaar is. Bovendien behoeven zaken die in het reguliere werk worden gecontroleerd niet alsnog tijdens de schouw te worden beoordeeld. Legger In de legger zijn de afmetingen van een schouwsloot opgenomen. Aan deze afmetingen moet een sloot minimaal voldoen als deze aangewezen wordt als schouwsloot. Door opname van de sloot (incl. vereiste afmetingen) in de legger kan tevens handhavend worden opgetreden wanneer een sloot door verwaarlozing niet meer aan het leggerprofiel voldoet. Daarnaast is in de legger vastgelegd waar de onderhoudsplicht uit bestaat. Dat houdt onder andere in dat taluds behoorlijk worden onderhouden 1. Waar beoordelen we schouwsloten op? 1. Begroeiing in de watergang In de Keur van Wetterskip Fryslân staat in het hoofdstuk toelichting artikel 14: De onderhoudsplichtigen zijn gehouden voorwerpen, materialen en stoffen, die de aan- of afvoer dan wel berging van water verhinderen, uit de wateren te verwijderen. De oevers en taluds, alsmede de daartoe behorende verdedigingswerken, dienen behoorlijk in stand te worden gehouden, slechts voor zover nodig is om te voorkomen dat door inzakking de af- of aanvoer van water wordt gehinderd. Bovenstaande geeft aan dat het bij het schouwen van een watergang een eerste vereiste is dat het natte waterprofiel geheel geschoond is en dat alle begroeiing van de bodem verwijderd is. De taluds en oevers moeten behoorlijk in stand worden gehouden. Hierbij wordt enige ruimte gelaten ten aanzien van de toegestane begroeiing in de taluds. Als voorbeeld enkele foto s, wanneer een sloot voldoende/onvoldoende is geschoond. 1 Het is dus niet zo dat van een schouwsloot breder dan de afmetingen in de legger alleen het natte profiel geschoond hoeft te worden! concept 20 dec. 4

5 Niet goed Goed Niet goed Goed Niet goed Goed concept 20 dec. 5

6 Als het onderhoud te vroeg wordt uitgevoerd, kan er opnieuw begroeiing in de watergang aanwezig zijn op het moment van de schouw. De watergang moet dan worden afgekeurd. Bij machinaal schonen van watergangen kan het gebeuren dat stroken riet of andere begroeiing op bepaalde plaatsen blijven staan. Als die begroeiing de waterafvoer of aanvoer (waar dit mogelijk is) belemmert, dan moet de sloot ook worden afgekeurd 2. Obstakels Bij de schouw kan ook allerlei ander materiaal in de sloot worden aangetroffen dat daar niet hoort (oud ijzer, plastic, takken etc.). Een watergang met een of meer van deze obstakels die de doorvoer belemmeren, wordt afgekeurd (ongeacht of ze de wateraf- of -aanvoer direct hinderen). 3. Beplanting langs watergangen Beplanting is geen probleem langs sloten, als er maar geen takken in het water hangen die de af- of aanvoer van water kunnen belemmeren. Als dat wel het geval is, wordt de sloot afgekeurd. 4. Diepte Ook schouwsloten moeten op een bepaald moment worden gebaggerd. Of dat wel of niet nodig is, wordt beoordeeld op basis van de minimale afmetingen die in de legger vermeld staan. Ook hier vindt de (diepte)schouw zijn grondslag in de keur in relatie met de legger. Minimale afmetingen zoals in de legger worden gehanteerd zijn voor: Bemalen gebieden Overige gebieden Talud 1:1 1:1 Bodembreedte 0,50 m 0,50 Waterdiepte 0,50 m Het functioneel zijn van een schouwsloot betekent dat deze dienstbaar moet zijn aan de taak waarvoor de sloot is aangelegd. Bodemhoogten kunnen variëren, maar moeten wel dienstbaar zijn aan de taak. In veengebieden is vaak geen vaste bodem aanwezig en geven peilen geen juist beeld. In die gevallen zal de bodem van de sloot niet hoger liggen dan de binnenonderkant van de duiker die in de watergang ligt. Dit betekent in de praktijk dat de beoordeling van de sloot op diepte ook afhankelijk is van lokale fysieke omstandigheden (hoogteligging, bodemsoort en landschappelijke elementen). Het is niet haalbaar elk jaar de minimale diepte van een schouwwatergang te schouwen. De diepteschouw is tijdrovend. De ingeland/nalatige is vaak verrast dat hij naast het regulier schonen van de watergang deze ook nog op diepte moet brengen. Voor het goed functioneren van het watersysteem is de diepte belangrijk en zal hierop zeker gecontroleerd moeten worden. Daarom is er een structuur voor de diepteschouw. Deze is concept 20 dec. 6

7 gekoppeld aan het baggerplan voor de hoofdwatergangen. Zie tekening 2. De volgende uitgangspunten gelden hierbij: Diepteschouw voorafgaande aan het jaar dat hoofdwateren gebaggerd worden. Vooraankondiging diepteschouw in januari middels advertentie in lokale bladen. Bij de schouw 2009 wordt geanticipeerd op het baggerprogramma Bij nalatigheid krijgen eigenaren een jaar de tijd om alsnog het baggeren uit te voeren. Door middel van de schouwadvertentie wordt van te voren duidelijk aangeven voor welk gebied in dat jaar de diepteschouw uitgevoerd wordt. Wanneer verwacht wordt dat een sloot het jaar daarop te vol zal zitten om de functies aanen afvoer te kunnen vervullen, kunnen buiten de meerjarenplanning, op basis van een tussentijdse diepteschouw, de ingelanden aangeschreven worden om de betreffende sloot vóór de schouw van het volgende jaar op diepte te brengen. De ingeland wordt dan geïnformeerd over het feit dat deze sloot het volgend jaar nogmaals op diepte geschouwd zal worden. Een dergelijke sloot wordt in het eerste jaar dus niet afgekeurd. In het volgende jaar wordt hij wel beoordeeld en eventueel afgekeurd op het aanwezig zijn van te veel specie. 5. Duikers De binnenonderkant van een correct liggende duiker ligt op dezelfde hoogte als de bodem van de watergang. Uiteindelijk komt daardoor een laagje slib in de duiker te liggen dat aansluit op de sliblaag van de bodem. Dit is geen probleem zolang het de doorstroming van het water niet substantieel belemmert. Als er zoveel slib in de duiker zit, dat de opstuwing (naar verwachting) groter is dan vijf centimeter, moet de belemmering worden weggehaald. Materiaal in, voor of achter de duiker moet eveneens worden weggehaald. Anders worden duiker en sloot afgekeurd. concept 20 dec. 7

8 Efficiënte procedures De bevoegdheid tot het vaststellen van de jaarlijkse herziening van de Legger ligt bij het Algemeen Bestuur. Het Algemeen Bestuur heeft echter eveneens de mogelijkheid haar bevoegdheid te delegeren aan het Dagelijks Bestuur. In artikel 83 van de Waterschapswet ligt vast welke bevoegdheden niet gedelegeerd mogen worden. De bevoegheid tot vaststelling van de Legger wordt daarin niet genoemd. Dit betekent dat de mogelijkheid bestaat om de vaststelling van aanwijs van schouwwateren te delegeren aan het Dagelijks Bestuur. Gelet op het feit dat het Algemeen Bestuur wel het schouwbeleid vaststelt en daarmee ook de kaders waarbinnen de aanwijs van schouwwateren plaatsvindt, is het delegeren van deze bevoegdheid zeer goed mogelijk en maakt de uitvoering van bijbehorende openbare procedures eenvoudiger en dus efficiënter. Het ligt voor de hand de eerste vaststelling van het totale schouwwaterenbestand in de Legger na vaststelling van dit beleid voor te leggen aan het Algemeen Bestuur, waarna vervolgens voor wijzigingen deze bevoegdheid wordt gedelegeerd aan het Dagelijks Bestuur. concept 20 dec. 8