KNNV afdeling Haarlem e.o.:

Transcriptie

1 secretarieel jaarverslag Bestuurszaken: - Werk & studiegroepen:

2 secretarieel jaarverslag 2013: bestuurszaken (1) Algemeen & natuurbeleving: leden (25 minder dan in 2012) excursies, ruim 252 deelnemers (gemiddeld 9 per excursie). - elke maand de eerste maandagochtend wandeling met gemiddeld 15 deelnemers per keer. - 2 publieksexcursies - 7 lezingen met gemiddeld 30 deelnemers per lezing. Natuurstudie - De cursus veldbiologie was snel volgeboekt en zeer succesvol. - De werkgroepen voor libellen, planten, dagvlinders, padden, wasplaten, zwammen en houtzwammen zetten hun monitoring werk voort en deden daarvan verslag.

3 secretarieel jaarverslag 2013: bestuurszaken (2) Natuurbescherming: - Ter gelegenheid van het afscheid van de stadsecoloog van de gemeente Haarlem, eveneens bestuurslid KNNV Haarlem, werd op 15 november een zeer succesvol landelijk symposium georganiseerd Haal meer Natuur in je Tuin. Samenwerkingsverband tussen KNNV (organisator Dik Vonk), de Vlinderstichting en EIS-Nederland. Dit succesvolle evenement krijgt zijn vervolg in 2014 met excursies en lezingen. Zichtbaarheid KNNV: - De KNNV heeft, zoals elk jaar, weer meegedaan aan het Voorjaarsen Najaarsevenement op Ter Kleef. - De KNNV heeft weer mee gedaan aan de Zomerdag die georganiseerd wordt door De Zandwaaier. - Daarnaast heeft de vereniging diverse publieksexcursies georganiseerd waar onder voor libellen en vlinders: AWD 9 juni en Middenduin op 7 juli. - Diverse adviezen en commentaren w.o. Natuurbeleidsplan Heemstede.

4 Secretarieel jaarverslag 2013: werk & studiegroepen - Plantenstudiegroep, jaarverslag 2013 (Joop Mourik) - Houtzwammen werkgroep KNNV afd. Haarlem, jaarverslag 2013 (Leo van der Brugge) - Zwammen werkgroep Koningshof verslag 2013 (Marga Kuyper) - Wasplaten werkgroep verslag 2013 (Harm Snater) - Paddenwerkgroep verslag 2013 (Anneke Koper) - Dagvlinder werkgroep verslag 2013 ( Pipo Nicolas) - Libellenwerkgroep verslag 2013 (Frans Koning) - Werkgroep Vrienden van het Kennemerstrand, verslag 2013

5 Plantenstudiegroep verslag 2013 (1) De studiegroep: - De 8 leden inventariseerden 10 kilometerblokken in de AW duinen voor Floron. Zowel Rode lijst als typische soorten werden in detail gekarteerd. - Velddagen voor aspirant floristen, digitalisering van de waarnemingen. - Specifieke aandacht voor plantengroei Kennemerstrand; w.o. tellen van de groenknolorchis en maken vegetatie-opnamen in permanente kwadranten. Groenknolorchis De planten: bijzondere waarnemingen - Langzame plantengroei door koude en hoogwaterstand. Door de mooie zomer en nazomer werd veel goed gemaakt. - Telling groenknolorchis Kennemerstrand: 440 planten verspreid over de gehele vallei. - Op geplagde locaties in de AWD: vele planten knopbies en teer guichelheil en nieuwe vindplaatsen bitterling en moeraswespenorchis. - In het midden van de AWD: verrassende vondsten van moerasvaren, moeraswolfsklauw en grote wolfsklauw (in de ontkalkte valleien). De wolfsklauwen sinds begin 19 e eeuw niet meer in Haarlem e.o. gezien Moerasvaren Grote wolfsklauw

6 Plantenstudiegroep verslag 2013 (2) De planten: begrazingsdruk door herten - Zware begrazingsdruk in AWD, vooral door de herten in middenduin en binnenduinbossen met behoorlijk impact op bijen en vlinders. - Gewone zomerbloeiers en belangrijke voedselplanten voor insekten zoals vlinders en bijen zijn vrijwel verdwenen. Wat is over van slangenkruid, ossentong, teunisbloem, zeepkruid, salomonszegel, reseda, koninginnekruid, akkerdistel, grote wederik enz.? Waardplanten voor rupsen zoals brandnetel en look-zonder-look zijn zeer schaars. - Salomonszegel en voor lelietje van dalen zijn vrijwel uitgeroeid, omdat de herten de wortelstokken s winters opgraven en verorberen. Door wintervraat verdwijnen ook houtgewassen met dunne bast: kamperfoelie, hop, bosbraam en alle jongde bomen en struiken. In 2014: - Vervolg activiteiten AWD en Kennemerstrand inventarisatie in wandelbos Groenendaal Heemstede. Wilde reseda Moeraswespenorchis

7 Werkgroep houtzwammen 2013 (1) De werkgroep: - De werkgroep bestaat uit 12 leden. Van half januari half november, met een zomerstop van half maart tot half september, zijn 12 verschillende terreinen op dinsdagmorgen bezocht in de AWD. - Sinds eind 2012 gestart met kleinere groep op vrijdagen; 8 verschillende terreinen bezocht in Leo van der Brugge heeft het afgelopen jaar op 28/09 een paddenstoelen lezing gegeven voor de KNNV en IVNZK. Op 12/10 een paddenstoelen excursie gegeven voor de Vrienden van de Haarlemmer Hout, 26/10 oktober een paddenstoelen excursie voor de leden van het Nivon in Elswout en op 9/11 een paddenstoelen excursie in de AWD. De houtzwammen: enkele leuke waarnemingen: - Ciboria amentacea (+), Elzepropmummiekelkje Ciboria viridifusca, Groenige wasporia Ceriporia viridans, Violet troskorstje Hypochnella violacea (+), Breedgerande poria Oxiporia latemarginatus, (+)Zwavelschorszwam Phlebiella vaga. - Er worden steeds meer zogenaamde korstjes op naam gebracht met name door Jan Bisschoff Tulleken.

8 Werkgroep houtzwammen 2013 (2) Voor 2014 : continueren inventarisatie van de verschillende terreinen. Leuke waarnemingen: Elzepropmummiekelkje Breedgerande poria Groenige wasporia

9 Werkgroep zwammen Koningshof 2013 De werkgroep: - Vaste kern van 5 leden en enkele keren aangevuld met 2 mede tellers. - Vanaf 10/08 t/m 14/12: 12 inventarisaties in de Koningshof. - Door de werkgroep zijn 288 soorten op naam gebracht (240 in 2012). Een totaal overzicht is beschikbaar. De naamgeving is conform de Standaardlijst van Nederlandse paddenstoelen Alle soorten zijn aan de hand van veldkenmerken op naam gebracht. Er is in enkele gevallen gebruik gemaakt van een microscoop. - De werkgroep wil in 2014 weer op Koningshof inventariseren. - In 2013 zijn 31 Rode lijstsoorten waargenomen (in 2012: 19). Baardige melkzwam Hanenkam Purperrode russula

10 Werkgroep wasplaten 2013 (1) De werkgroep: - 25 enthousiaste mensen hebben in 2013 jaar veel tijd besteed aan het onderzoek naar duingraslandpaddenstoelen, m.n. naar de ontwikkeling bij verschillend beheer van wasplaten, knotszwammen, aardtongen en een paar andere soorten e jaar op rij dat, onder de bezielde leiding van Leo Jalink, volgens één werkwijze is geïnventariseerd; een flinke prestatie. - De deelnemers waarvan sommigen voor het eerst naar paddenstoelen kijken), hebben in korte tijd de soorten en de methodiek zo goed geleerd, dat ze zelfstandig kunnen inventariseren, alleen of in groepjes. - Het ging dit jaar om 43 proefvlakken, die 3x of vaker bezocht werden.

11 Werkgroep wasplaten 2013 (2) De wasplaten: - Het was geen goed paddenstoelenjaar. In juli/augustus verschenen er al aardig wat, maar als gevolg van de droge nazomer ontbraken paddenstoelen geheel in september en begin oktober, de hoogtij periode, normaal gesproken. Toen het begon te regenen hield het bijna niet meer op. Er verschenen veel vruchtlichamen, maar de nattigheid was te groot en de periode dat geteld kon worden bleef daardoor kort. - Geen nieuwe soorten in In het kader van Life + (Europese subsidie) werden in november veel graslanden gesprageld, een behandeling waar ook meerdere proefvlakken aan moesten geloven. 2014: - Huidige onderzoek wordt voortgezet, met nog een paar nieuwe proefvlakken erbij. - Het wordt spannend om te ervaren hoe de paddenstoelen terugkomen na het spragelen.

12 Paddenwerkgroep 2013 (1) Ontwikkeling levende amfibieën in aantallen Brouwerskolkweg Gewone pad Bruine kikker Groene kikker Kl.watersalamander Totaal Paddentrek kwam laat op gang. Vanaf 09/04 t/m 26/04 massale trek. Topdag; 12/04: 367 dieren. Het grootste aantal dieren werden gevonden bij een ochtendtemperatuur van 10 graden. - Flinke toename aantal amfibieën. 3 Soorten; gewone pad, bruine kikker, kleine watersalamander. Totaal voor Brouwerskolkweg, Korte Zijlweg en Bloemendaalseweg 2612 levende dieren (Brouwerskolk 2237). Het aantal verkeersslachtoffers bedroeg 57 (2,1% van het totaal).

13 Paddenwerkgroep 2013 (2) impressie.. Opmerkingen: - Kleine watersalamander duidelijk meer waargenomen. In totaal 22 exem. En dan vooral bij de Korte Zijlweg en de Bloemendaalseweg. - Vele meldingen ontvangen uit de omgeving over overstekende amfibieën en reptielen. Helaas was het niet mogelijk om aan alle verzoeken te voldoen.

14 Dagvlinderwerkgroep: verslag 2013 TOPJAAR (1) De werkgroep: Tellers, routes en resultaten - In 2013 had de werkgroep 42 leden, telden op 31 monitoringroutes: 17 in AWD, 12 in NP Zuid Kennemerland (7 in beheer bij PWN, 2 bij Natuurmonumenten, 3 bij SBB) en 2 routes in de gemeente IJmuiden. - In totaal werd op deze routes 620 x geteld in 546 weken. Daarnaast nog 1 soortgerichte route voor de duinparelmoervlinder (in 7 weken 10x geteld). - Aanzienlijk meer vlinders geteld dan in : , 2013: Bijzonder: grote aantallen oranje luzernevlinders (51 ex.), kleine vossen (632). - Eveneens: veel argusvlinders (580), duinparelmoervlinders (56), heivlinders. Gelukkig ook: keizersmantel (2x) in de AWD.

15 Werkplan 2014: Dagvlinderwerkgroep: verslag 2013 (2) - Alle routes van 2013 worden weer gemonitord. - Voortzetting project duinparelmoer. - Tezamen met de Vlinderstichting is het plan opgevat om een atlas van de verspreiding van vlinders in ZKL samen te stellen. In 1 e instantie een digitale atlas. Keizersmantel Duinparelmoervlinder Grote vos

16 Libellenwerkgroep Zuid-Kennemerland 2013 (1): Ontwikkeling soorten/aantallen # soorten # exemplaren # aantal soorten de laatste jaren constant (v.a. 2008; 30 soorten. In 2013 ; 31). - # aantal individuen structureel dalend. In 2013: 15% < Juffers: - 15 soorten, watersnuffel weer het meest geteld. - De Lestesoorten: flink herstel t.o.v vnl. door gewone pantserjuffers en houtpantserjuffers.

17 Libellenwerkgroep Zuid-Kennemerland 2013 (2): - Echte libellen: - 16 soorten; - Viervlek het meest waargenomen. - Zuidelijke glazenmaker (1 ex.) en Zuidelijke keizerlibel (1 ex.) sinds jaren weer te zien. - Helaas geen gevlekte witsnuitlibel zoals in Zuidelijke glazenmaker Zuidelijke keizerlibel

18 Werkgroep Vrienden van het Kennemerstrand 2013 (1) Plantenonderzoek (1) Vegetatie-opnamen van permanente kwadraten. - Tien permanente kwadraten (PQ s) zijn in 2011 uitgezet, ingemeten met GPS en met ijzeren buisjes op 2 hoekpunten gemarkeerd. Daarna zijn vegetatie-opnamen gemaakt. - De tien PQ s liggen verspreid over het Kennemerstrand (kaartje), hebben een oppervlakte van 4 tot 9 m2. In totaal zijn 94 soorten vaatplanten en mossen aangetroffen. Gemiddeld 31/PQ

19 Werkgroep Vrienden van het Kennemerstrand 2013 (2) Vegetatie-opnamen (vervolg) - Het weer had in 2013 merkbare invloed op de plantengroei. Vooral de langdurig hoge waterstand en de lage temperatuur in het voorjaar remden groei en bloei. - Ook 2012 was al koud en nat. Het aantal planten, het formaat en de bloei waren beduidend minder dan in 2011, vooral van vroege soorten. Rietorchis, vleeskleurige orchis en moeraskartelblad bloeiden veel minder dan in Zomersoorten als moeraswespenorchis, grote ratelaar en witte honingklaver bloeiden beter maar toch niet zo uitbundig als in De een- of tweejarigen die steeds weer uit zaad moeten opgroeien, kwamen laat op gang maar maakten een inhaalslag in de mooie zomermaanden. Grote ratelaar

20 Werkgroep Vrienden van het Kennemerstrand 2013 (3) Inventarisatie van de beheervlakken: - De kale vlakken die in een grote inhaalslag van zijn vrijgemaakt van doorgeschoten houtopslag raakten in 2013 snel begroeid Vlakken onderzocht. Dauwbraam is de top kolonisator op het kale zand. Hij wordt op de voet gevolgd door grote ratelaar (11), akkermelkdistel (10), akkerdistel (9), koninginnenkruid (9) en witte honingklaver (9), allemaal soorten die op het begroeide deel van het Kennemerstrand zeer talrijk zijn. - Ook duinvalleisoorten vestigden zich direct, vooral pioniers zoals bitterling (8), strandduizendguldenkruid (6), stijve ogentroost (5), geelhartje (5) en parnassia (5). De elders zeer talrijke moeraswespenorchis en rietorchis zijn er na één seizoen nog nauwelijks. Groenknoltellingen: - Tussen 1-20/07: 440 planten op 160 verschillende GPS locaties. Tov 2010, toen 123 planten, forse toename.

21 Werkgroep Vrienden van het Kennemerstrand 2013 (4) Enkele nieuwe soorten: zilverhaver hokjespeul glanshaver avondkoekoeksbloem walstrobremraap Grote waterweegbree

22 secretarieel jaarverslag 2013: bijzondere waarnemingen Keizersmantel Duinparelmoervlinder Oranje luzernevinder Zuidelijke glazenmaker Groenknolorchis Groenige wasporia

23 secretarieel jaarverslag 2013: bijzondere waarnemingen Wormnaaktslak Blauwe bremraap Wolzwever

24 De complete verslagen vindt u op: