Nota benodigde locatie specifieke data
|
|
- Johan Pauwels
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Nota benodigde locatie specifieke data Contet Het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE) van de Vlaamse overheid liet in 2010 een studie uitvoeren over de economische waardering van ecosysteemdiensten voor MKBA. Voor een korte toelichting over deze studie verwijzen we naar de bijdrage die hierover werd gepubliceerd in de Nieuwsbrief Milieu en Economie (NME) van juni 2010 (zie artikel 3.5 in Deze studie resulteerde in een rapport en een handleiding. Om het toekomstig gebruik van de resultaten van deze waarderingsstudie een stuk gemakkelijker te maken, beslisten LNE en VITO om samen een online rekentool te ontwikkelen: de Natuurwaardeverkenner. De webtool en de handleiding zijn in geactualiseerd en verder uitgebouwd. U vindt deze terug op Ook vindt u hier verschillende onderzoeksrapporten die meer in detail de gevolgde methodes uitleggen. We hopen dat beleidsmedewerkers, vrijwilligers van natuur- en milieuverenigingen, ruimtelijke planners, consultants van studiebureaus enz. er met deze tool in slagen de kwalitatieve, kwantitatieve en monetaire waarde van (veranderingen in) ecosysteemdiensten (ESD) op een toegankelijke manier in te schatten. Dit is bijvoorbeeld erg nuttig in de contet van een maatschappelijke kosten-baten analyse omdat het toelaat om de impact op ecosysteemdiensten van bijv. een groot infrastructuurproject mee in rekening te brengen in dezelfde eenheid als de andere kosten- en batenposten. Voorbereiding gebruik Natuurwaardeverkenner Wanneer men de ecosysteemdiensten die het te onderzoeken studiegebied levert (of een aankomende verandering hierin) wenst te waarderen met behulp van de Natuurwaardeverkenner, verzamelt men best op voorhand de benodigde inputdata. Dit hoeft enkel van de ESD die u wenst te waarderen en van de natuurtypes die in uw gebied voorkomen (zowel voor de bestaande situatie als van de beoogde toekomstige situatie). Een overzicht van de benodigde data wordt gegeven in tabel 1 of bekomt men stap voor stap nadat men is ingelogd in de tool 1. De tool bouwt voort op de eerder in deze nota besproken handleiding die te downloaden is op de website van de natuurwaardeverkenner. Hoewel er in de tool waar nodig een link wordt gelegd naar de handleiding bij de verschillende parameters, is het toch sterk aangeraden om zeker ook het hoofdstuk uitgangspunten per ecosysteemdienst en het algemene hoofdstuk over de beperkingen 1 Het is aangewezen om al op voorhand te registreren zodat men kan zien hoe de tool ineen steekt en de achterliggende informatie bij de nodige data kan raadplegen. Registreren kan eenvoudigweg door je adres op te geven en een eigen wachtwoord te kiezen. Men kan daarna meteen met deze logingegevens inloggen en scenario s aanmaken. 1
2 van de tool te lezen 2. In de handleiding wordt immers niet alleen uitgelegd waarom welke data nodig zijn, en aangegeven waar deze opgezocht kunnen worden, maar ook onder welke voorwaarden de te gebruiken functies en kengetallen gelden. Desondanks zal u merken dat sommige data niet beschikbaar, of niet recent zijn (zoals bijv. gegevens in de BWK). In dat geval moet men beroep doen op het eventuele milieueffectenrapport (m.e.r.) en/of eperten met accurate terreinkennis om een realistische inschatting te krijgen van de parameters in kwestie. Als dat niet mogelijk is, kan men er in het slechtste geval nog altijd voor opteren om verschillende scenario s door te rekenen met enerzijds een minimale en anderzijds een maimale inschatting voor de verschillende parameters. Dat geeft dan een inzicht in de range van mogelijke waarden dat het gebied aan ecosysteemdiensten kan opleveren. Men moet er zich echter steeds van bewust blijven dat een verkeerd, ondoordacht gebruik van de tool ongewenste gevolgen kan hebben. Tabel 1: overzicht van de benodigde parameterwaarden Zowel voor HUIDIG als TE REALISEREN scenario Steeds in te voeren Totale oppervlakte studiegebied: Waarvan 3 : Zeekust en estuaria Bloem en soortenrijke graslanden en ruigten Bossen en struiken Heide en landduinen Moerassen Rivieren en stilstaande wateren Akker of weiland Stedelijk landgebruik Ligging Eenheid Zo gedetailleerd mogelijk middelpunt kunnen aanduiden op kaart of rechtstreeks ingeven van de coördinaten in Belgian Lambert 1972 of longitude/latitude In te geven voor de culturele ecosysteemdiensten Totale culturele diensten via uitgedrukte voorkeuren Keuze maken tussen: A) Aanleg van nieuwe natuur op landbouwgrond, verdwijnen van natuur of wijzigingen in landgebruik binnen een natuurgebied andere dan omzetting naaldbos B) Aanleg van kleine landschapselementen op landbouwgrond C) Omzetting van naaldbos naar loofbos of heide D) Verbetering van de goede ecologische status van een waterloop A) Aandeel van het gebied dat een hoge soortenrijkdom heeft % Aangelegde wandel- of fietspaden aanwezig doorheen gebied ja of neen Aangrenzende omgeving 4 - Bestaande natuur % - Bebouwing % - Industrie % - Landbouw % B) Verfijning akker of weiland 5 2 Iedere gebruiker van de tool zou eerst de handleiding moeten lezen. Let er wel voor op dat in de tool een beperkt aantal vereenvoudigingen werden doorgevoerd t.o.v. de handleiding. Welke dat zijn is terug te vinden op de homepage van de natuurwaardeverkenner. 3 Deze landgebruikstypes worden afhankelijk van de ecosysteemdienst nog verder verfijnd. 4 Dit is gemakkelijk in te schatten op het zicht in google Earth. Verschillen geven immers maar kleine afwijkingen in de berekeningen. 2
3 Haag Bomengroep, houtkant Hoogstamboomgaard Poel Knotbomenrij Herstel holle weg Rietkraag Braak/andere wegen Resterend akkerland Resterend weiland Etra maatregelen om beschermde soorten aan te trekken Aanleg van etra wandel/fietspaden doorheen het gebied C) Verfijning bossen en struiken Loofbos of gemengd Naaldbos Hoeveel naaldbos wordt omgezet naar: Loofbos of gemengd bos Heide en landduinen Indien naaldbos naar loofbos wordt omgezet: Worden etra maatregelen genomen om beschermde soorten aan te trekken? Is de nieuwe habitat toegankelijk na omzetting? Indien naaldbos naar heide wordt omgezet: Worden etra maatregelen genomen om beschermde soorten aan te trekken? Is de nieuwe habitat toegankelijk na omzetting? D) waterloop Fysico-chemische kwaliteit Toestand van de oevers Biologische kwaliteit Aantal km waterloop dat verbetert Bekken waarin waterloop gelegen is Recreatiebaten en beleving van recreanten en toeristen Aantal bezoekers huidig Geschat aantal bezoekers toekomst OFWEL Naam gemeenten waarin gebied gelegen is Per gemeente: Aantal ha van gebied in gemeente Deel natuur Deel landbouwgebied met landschappelijke waarde (volgens gewestplan) of ankerplaats Landbouwgebied met water of bos binnen de 500m Ander landbouwgebied Beleving van omwonenden Aantal woningen in of langs het studiegebied met zicht op groene ruimte (natuur, bos, akker of weiland, park) van het studiegebied Gezondheid Aantal inwoners binnen een afstand van 100m rond het gebied Aantal inwoners binnen een afstand van 1 km rond het gebied Aantal inwoners binnen een afstand van 3 km rond het gebied Slecht, ontoereikend, matig, goed, zeer goed Slecht, ontoereikend, matig, goed, zeer goed Slecht, ontoereikend, matig, goed, zeer goed km naam 5 Het gaat hier om de ha van de kleine landschapselementen zelf. Deze zijn waarschijnlijk relatief klein. 3
4 In te geven voor de producerende/regulerende ecosysteemdiensten 6 Verfijning akker en weiland - Permanent grasland o grasland o mengsel van gras en vlinderbloemigen - Akker o Andere voedergewassen voederbieten klaver andere voedergewassen o Maïs o Granen, zaden en peulvruchten wintergerst of graangewassen wintertarwe tricitale erwten en bonen andere leguminosen koolzaad en raapzaad zonnebloempitten andere oliehoudende zaden granen, zaden en peulvruchten (overig) o Aardappelen o Suikerbieten o Vlas en hennep o Groenten, kruiden en sierplanten Gewassen met lage stikstofbehoefte Groenten groep 1 Groenten groep 2: courgettes/pompoenen Groenten groep 2: overig Groenten groep 3 Groenten, kruiden en sierplanten (overig) o Fruit en noten Aardbeien Gewassen met lage stikstofbehoefte: meerjarige fruitteelt Gewassen met lage stikstofbehoefte: eenjarige fruitteelt Fruit en noten (overig) - Kleine landschapselementen o Haag, struikengroep of erfbeplanting o Bomenrij, bomengroep, houtkant hoogstamboomgaard, solitaire boom o Hoogstamboomgaard X ha o Rietkraag o Knotbomenrij o Poel o Holle weg - Andere weg of braak Verfijning bossen en struiken (1) - Naaldbos - Loofbos met ondergroei - Loofbos zonder ondergroei - Moerasbos o moerasbos met duidelijk in- uitstroom (meestal oppervlaktewater gevoed) o moerasbos zonder duidelijke in- en uitstroom Verfijning bossen en struiken (2) 6 Dit is het volledige overzicht van de benodigde verfijningen van de landgebruikscategorieën wanneer men alle ESD wil onderzoeken en alle natuurtypes voorkomen. Als dat niet zo is, zijn bepaalde gegevens niet nodig. De tool is per ecosysteemdienst opgezet zodat enkel de gegevens die bij de aangeduide ecosysteemdiensten horen moeten ingevuld worden. De schuingedrukte zijn niet nodig indien men de eenvoudige berekening gebruikt voor N-verwijdering en pollinatie 4
5 o Lork o Grove den o Zwarte den o Zilverspar o Douglas spar o Fijnspar o Oostenrijkse den o Corsicaanse den o Gemengd naaldhout of andere naaldhoutsoorten o Beuk o Populier o Zomereik o Wintereik o Amerikaanse eik o Veldesdoorn o Gewone esdoorn o Olm o Witte/grauwe abeel o Berk o Witte Els o Wilg o Gemengd loofhout of andere loofhoutsoorten - Gemengd Bos Verfijning zeekust en estuaria (1) - Zonder vegetatie o Intergetijdengebied zoet o Intergetijdengebied brak/zout o Andere kusthabitats - Met lage vegetatie o Intergetijdengebied zoet o Intergetijdengebied brak/zout o Andere kusthabitats - Met bosvegetatie o Intergetijdengebied zoet o Intergetijdengebied brak/zout o Andere kusthabitats Verfijning moerassen (1) - riet - open water - resterend moeras Verfijning moerassen (2) - met duidelijke in- en uitstroom (oppervlaktewater gevoed) - zonder duidelijke in-uitstroom (kwel/grondwatergevoed) Verfijning rivieren en stilstaande wateren - rivieren - stilstaande wateren Gegevens nodig bij verschillende regulerende diensten. Afhankelijk van de gewenste graad van detail heeft u deze gegevens gemiddeld voor het ganse studiegebied of per deelgebied nodig Drainageklasse 7 Gemiddeld laagste grondwaterstand a -> i cm 7 Zie 2de letter in de code in de bodemkaart. 5
6 Gemiddeld hoogste grondwaterstand Bodemtetuur C-voorraad in bodemstaal huidig gebied cm Z zand => U zware klei ton/ha Gegevens nodig m.b.t. eventuele geluidshinder: ligt nabij verkeersweg? ja of nee 8 Huidig geluidsniveau bij de gehinderden (zie geluidskaarten): db (A) Breedte groen/bos tussen bron receptor? m Aantal gehinderde woningen, appartementen Vegetatie Gegevens nodig bij houtproductie Profielontwikkeling bodem a-> p Oogstfactor OF % Publiek beheerd bos Privaat beheerd bos Gegevens nodig voor N-opslag indien andere landgebruikstypen aanwezig dan moerassen en/of moerasbossen met duidelijke in- en uitstroom + gegevens nodig voor pollinatie (indien meer complee methode) Landgebruik in een straal van 1 km rond het gebied: X ha Verfijning akker en weiland - Grasland o grasland o mengsel van gras en vlinderbloemigen - Akker o Andere voedergewassen voederbieten klaver andere voedergewassen o Maïs o Granen, zaden en peulvruchten wintergerst of graangewassen wintertarwe tricitale erwten en bonen klavers andere vlinderbloemigen (leguminosen) koolzaad en raapzaad zonnebloempitten andere oliehoudende zaden granen, zaden en peulvruchten (overig) o Aardappelen o Suikerbieten o Vlas en hennep o Groenten, kruiden en sierplanten Gewassen met lage stikstofbehoefte Groenten groep 1 Groenten groep 2 courgettes andere groenten groep 2 Groenten groep 3 o Sierplanten o Fruit en noten Aardbeien Eenjarige fruitteelten Meerjarige fruitteelten Fruit en noten (overig) o Overige gewasssen - Kleine landschapselementen Beton, asfalt water OF akker, weiland, grasland, heide, moeras, kusthabitats OF bossen 8 Indien nee hoeven de verdere gegevens voor geluid niet meer te worden opgezocht. 6
7 o Haag, struikengroep of erfbeplanting o Bomenrij, bomengroep, houtkant hoogstamboomgaard, solitaire boom o Hoogstamboomgaard o Rietkraag o Knotbomenrij o Poel o Holle weg - Andere weg of braak Andere landgebruiken Gegevens nodig voor koolstofopslag in de bodem indien landgebruik Moerassen, Moerasbossen, Stilstaande wateren, Rietkraag Watertafel: Gemiddelde leeftijd huidig gebied Gegevens nodig indien dienst erosiepreventie Permanent nat of seizoenaal variabel 0 => 100 jaar LS factor Contactpersonen: Tanya Cerulus van LNE: tanya.cerulus@lne.vlaanderen.be Steven Broek van VITO: steven.broek@vito.be Jan Staes van Ecobe: jan.staes@ua.ac.be 7
Nota benodigde locatie specifieke data
Nota benodigde locatie specifieke data Contet Het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE) van de Vlaamse overheid liet in 2010 een studie uitvoeren over de economische waardering van ecosysteemdiensten
Nadere informatieNatuurwaardeverkenner Onlinetool voor waardering ecosysteemdiensten (ESD)
Natuurwaardeverkenner Onlinetool voor waardering ecosysteemdiensten (ESD) i.s.m. Tanya Cerulus Vlaamse Overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE) Wat zijn ecosysteemdiensten? Ecosysteemdiensten
Nadere informatieBeschrijving Module Datum. CNP-opslag v scenario grasland
Versiebeheer Natuurwaardeverkenner Overzicht Versie nummer Beschrijving Module Datum v.1.0.0 Release Natuurwaardeverkenner 2/9/2011 Bugfix: verkeerde berekening C-opslag huidig CNP-opslag v.1.0.1 scenario
Nadere informatieEen praktisch voorbeeld bij de natuurwaardeverkenner: case Ertbrugge
Verspreiding: Algemeen Eindrapport Een praktisch voorbeeld bij de natuurwaardeverkenner: case Ertbrugge Liekens Inge Studie uitgevoerd in opdracht van:lne 2014/RMA/R/ december 2014 Alle rechten, waaronder
Nadere informatieToevoeging linken naar websites waar eventueel informatie rond parameters te vinden is
Versiebeheer Natuurwaardeverkenner Overzicht Versie nummer Beschrijving Datum v.1.0.0 Release Natuurwaardeverkenner 2/9/2011 Bugfix: verkeerde berekening C-opslag huidig v.1.0.1 scenario grasland 09/11/2011
Nadere informatieNATUURVERGUNNINGSAANVRAAG
NATUURVERGUNNINGSAANVRAAG (in drie exemplaren in te dienen) (Bijlage II bij het besluit van de Vlaamse regering van 23 juli 1998 houdende nadere regels ter uitvoering van het decreet van 21 oktober 1997
Nadere informatienatuur in Gent monitoring 1999-2014
natuur in Gent monitoring 1999-2014 Natuurmonitoring waarom? Halen we de doelstellingen van het RSG en het groenstructuurplan? (Hoe) moeten we bijsturen? Natuurmonitoring waarom? Halen we de doelstellingen
Nadere informatieDe natuurwaardeverkenner en natuurwaardeverkenner stad
De natuurwaardeverkenner en natuurwaardeverkenner stad AGENDA» Achtergrond en doelstelling» Zelf aan de slag» Feedback ECOSYSTEEMDIENSTEN WAARDEREN» Ecosysteemdiensten = waarde van biodiversiteit en ecosystemen
Nadere informatieGierzwaluw. Boomleeuwerik. Witte kwikstaart. Nachtzwaluw
Boomleeuwerik Leeft in droge, schrale heidevelden met losse boompjes en boomgroepen. Broedt ook in jonge aanplant van naaldbos (spar of den). Gierzwaluw Broedt onder daken van oudere gebouwen in Roermond.
Nadere informatieHandleiding natuurbeheerplan DEEL 2 Inventaris
1 Handleiding natuurbeheerplan DEEL 2 Inventaris versie 05/04/2019 De inventarisatie heeft als doel informatie te verzamelen om de beheerdoelstellingen - die in deel 1 verkenning van het natuurbeheerplan
Nadere informatieDe Natuurwaardeverkenner als kennisbron voor bosbeheerders
De Natuurwaardeverkenner als kennisbron voor bosbeheerders 13 november 2018 14:35 door Rik Hendrix, Inge Liekens, Leo De Nocker, Nele Smeets, Steven Broekx De Natuurwaardeverkenner is een webtoepassing
Nadere informatieLand- en Tuinbouw in de Scheldemond-provincies
Land- en Tuinbouw in de Scheldemond-provincies Dr.ir. A.Calus POVLT Beitem-Rumbeke 21-01-2010 POVLT - Beitem (Rumbeke) 1 Kaart Scheldemondprovincies 21-01-2010 POVLT - Beitem (Rumbeke) 2 Kaart Zeeland
Nadere informatieZand Niet Zand Zand Niet Zand. Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand.
Bemestingsnormen op basis van totale stikstof akkerbouw en voedergewassen in 2011 Grasland dat enkel gemaaid wordt dat begraasd wordt, al of niet in combinatie met maaien Niet Niet Totale N 370 3 3 360
Nadere informatieKosteneffectief werken met natuur: Ecologische versus technologische oplossingen. Rolinde Demeyer 5 december 2013
Kosteneffectief werken met natuur: Ecologische versus technologische oplossingen Rolinde Demeyer 5 december 2013 Kosteneffectief werken met natuur In welke gevallen kan een groene oplossing (= natuur die
Nadere informatieHoofdbestemming A MOB VLI VER BIO. 856 x x 7 x - - x x - x - x - x S - A P2
Bieten Vlas en hennep Kruiden Fruit Aardbeien 9516 x x x - - x - - - - - - - - - - S - A P2 Andere éénjarige fruitteelten 972 x x x - - - - - - - - - - - - - S - N P2 Blauwe bessen 9722 x x x - - - - -
Nadere informatie2/27/2011. Overzicht. Natuur is een publiek goed
Wat is de economische waarde van natuur in Oost-Brabanten wat betekent dat voor toekomstgerichte natuurbehoudsactie? Johan Eyckmans milieu-econoom Hogeschool-Universiteit Brussel & K.U.Leuven 1 Overzicht
Nadere informatieWat is de economische waarde van natuur in Oost-Brabant en wat betekent dat voor toekomstgerichte natuurbehoudsactie?
Wat is de economische waarde van natuur in Oost-Brabant en wat betekent dat voor toekomstgerichte natuurbehoudsactie? Johan Eyckmans milieu-econoom Hogeschool-Universiteit Brussel & K.U.Leuven 1 Overzicht
Nadere informatieNatuurverkenning 2030
Natuurverkenning 2030 Aanpak Terrestrische verkenning Scenario s Verlies en versnippering van leefgebied Vermesting Klimaatverandering Aquatische verkenning Scenario s Verontreiniging Versnippering van
Nadere informatieVoorlopige resultaten van de perceelsaangiftes
PERSMEDEDELING Dinsdag 26 mei 2015 DEPARTEMENT LANDBOUW EN VISSERIJ Voorlopige resultaten van de perceelsaangiftes De resultaten van een eerste verwerking van de perceelsaangifte zijn bekend. Landbouwers
Nadere informatieKaart 1 - Landgebruik
Heteren Landgebruik 1 - agrarisch gras 2 - mais 3 - aardappelen 4 - bieten 5 - granen 6 - overige landbouwgewassen 8 - glastuinbouw 9 - boomgaarden 10 - bloembollen 11 - loofbos 12 - naaldbos 16 - zoet
Nadere informatieLeo De Nocker, Inge Liekens, Steven Broekx (Vito) Prof. R. Brouwer, M. Schaafsma (IVM- VU amsterdam) Prof. P. Meire, Dr. J. Staes (UA, ECOBE )
22/03/2012 Economische waardering ecosysteemdiensten voor MKBA - II Leo De Nocker, Inge Liekens, Steven Broekx (Vito) Prof. R. Brouwer, M. Schaafsma (IVM- VU amsterdam) Prof. P. Meire, Dr. J. Staes (UA,
Nadere informatieVLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ Beheerovereenkomst water: bemestingsnormen en drempelwaarden
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ Beheerovereenkomst water: bemestingsnormen en drempelwaarden 1 Bemestingsnormen editie maart 2014 Sinds 2012 zijn de stikstofbemestingsnormen voor de beheerovereenkomst water 30%
Nadere informatieRaming van de baten geleverd door het Vlaamse NATURA 2000-netwerk
Eindrapport Raming van de baten geleverd door het Vlaamse NATURA 2000-netwerk Broekx Steven, De Nocker Leo, Liekens Inge, Poelmans Lien, Staes Jan, Van der Biest Katrien,Meire Patrick, Verheyen Kris Studie
Nadere informatieFocusbedrijven en nitraatresidu. Gebieds- én bedrijfsspecifieke
MAP5 in 2015 Focusbedrijven en nitraatresidu Gebieds- én bedrijfsspecifieke aanpak Focusbedrijf 2015 Meer dan 50% van het areaal in focusgebied Gronden in gebruik op 1 januari 2014 Enkel rekening gehouden
Nadere informatieRandvoorwaarden erosie. Jan Vermang, Martien Swerts Departement LNE Dienst Land en Bodembescherming
Randvoorwaarden erosie Jan Vermang, Martien Swerts Departement LNE Dienst Land en Bodembescherming Randvoorwaarden Erosie: Wat kunnen we doen? Bodem bedekt houden Teelt die jaar rond volledige bedekking
Nadere informatieMinisterieel besluit houdende de uitbreiding van het erkend natuurreservaat Heidebos (nr. E-147)
~\".. \ Vlaa~se 'l~ \ Regenng Ministerieel besluit houdende de uitbreiding van het erkend natuurreservaat Heidebos (nr. E-147) DE VLAAMSE MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW, Gelet op het Bosdecreet
Nadere informatie5 Kansen en knelpunten voor de houtsector en boseigenaren
5 Kansen en knelpunten voor de houtsector en boseigenaren In dit hoofdstuk wordt de vergelijking van vraag en aanbod samengevat en gekeken welke kansen en knelpunten er gesignaleerd kunnen worden voor
Nadere informatieAanvraag van een vergunning voor het wijzigen van vegetatie of van kleine landschapselementen
Aanvraag van een vergunning voor het wijzigen van vegetatie of van kleine landschapselementen ANB-47-20131016 In te vullen door de behandelende afdeling ontvangstdatum registratienummer Waarvoor dient
Nadere informatieOppervlaktewater in Nederland
Indicator 20 januari 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Nederland heeft een grote verscheidenheid
Nadere informatieAgrobiodiversiteit in Vlaanderen Hoe ondersteunt, stimuleert en verplicht de overheid hierin?
Agrobiodiversiteit in Vlaanderen Hoe ondersteunt, stimuleert en verplicht de overheid hierin? Abts Mathias Departement Landbouw en Visserij Inhoudstafel * Inleiding: wat is duurzame landbouw? * Verplichtingen
Nadere informatieLandschappelijke inpassing en tegenprestatie paardenhouderij A.Vullers Boekhorstweg 3, 6105 AD Mariahoop- PNR 6105AD
LIGGING Het plangebied is gelegen ten noorden van de kern Mariahoop. Rond 1900 was het gebied grotendeels nog bekend als heide. De veldweg in het centrum van het gebied was rond 1900 reeds aanwezig. Het
Nadere informatieBEPLANTINGSPLAN LANDGOED NIEUW HOLTHUIZEN
BEPLANTINGSPLAN LANDGOED NIEUW HOLTHUIZEN 1. INLEIDING De heer G. Holthuis en Mevrouw E. Wynia willen een nieuw landgoed aanleggen aan de Markeweg in Steenbergen. Onderdeel daarvan is de aanleg van 5 ha
Nadere informatieBosbeheerplanning in Vlaanderen
Achtergrond 2 typen Doel/Voordelen/Procedure Case Meerdaalwoud,Heverleebos & Egenhovenbos Achtergrond Bosbeheer in Vlaanderen = bevoegdheid Vlaamse Overheid Bos in Vlaanderen: 10,8% bos = ca. 146.000 ha
Nadere informatieBEHEEROVEREENKOMSTEN. Katrien Neudt Bedrijfsplanner
BEHEEROVEREENKOMSTEN Katrien Neudt Bedrijfsplanner Uitdaging LANDBOUW + NATUUR i.p.v. landbouw vs. natuur 31/08/2018 3 Beheerovereenkomsten Wat? Vrijwillig Overeenkomst VLM - landbouwer 5 jaar Start 1
Nadere informatiereijrink heijmans Landschappelijk inpassingsplan Lakei 7, Afferden Werkdocument: Bestemmingswijziging.
Landschappelijk inpassingsplan Lakei 7, Afferden Werkdocument: Bestemmingswijziging. Opdrachtgever: Elite Varkens BV, De heer P. van der Meijden, Lakei 7, 5851 EG Afferden. Datum: 02-09-2014 versie: concept
Nadere informatie1 Aanduiding van focusgebieden en focusbedrijven
MAP V Aanduiding van focusgebieden en focusbedrijven Normen voor stikstofbemesting Normen voor fosforbemesting 1 Aanduiding van focusgebieden en focusbedrijven Gebieden waar de nitraatconcentraties in
Nadere informatieEmmer Erfscheidenveen Meetnet 2015
Emmer Erfscheidenveen Meetnet 2015 Landschapsbeheer Drenthe Nijend 18a, 9465 TR, Anderen Inhoudsopgave Inventarisatiegebied Emmer-Erfscheidenveen... 3 Overzicht alle waarnemingen... 3 Type elementen...
Nadere informatieTeelt van vlinderbloemigen in kader van GLB en PDPOIII
Teelt van vlinderbloemigen in kader van GLB en PDPOIII Alex De Vliegher In samenwerking met K. Nijs, H. Hernalsteen en G. Rombouts (Dept LV Vlaanderen) Juni 2016 Alex De Vliegher tel 09 272 26 95 alex.devliegher@ilvo.vlaanderen.be
Nadere informatieCompensatieplan Meerdink
Compensatieplan Meerdink Inleiding De heer Meerdink heeft het college van burgemeester en wethouders van Winterswijk gevraagd om de agrarische bestemming Meester Meinenweg 29 te wijzigen in de bestemming
Nadere informatieJonge ontginningen. landschapselementen. M a t e r i a l e n s t a a t. sortiment. keuze uit een of meerdere van deze landschapselementen:
landschapselementen keuze uit een of meerdere van deze landschapselementen: 1. landschapsboom als solitair, 2. landschapsboom als bomenrij 3. landschapsboom in boomgroep (ook in grasland) 4. weidevogelpoel
Nadere informatieAanvraag van een vergunning voor het wijzigen van vegetatie of van kleine landschapselementen
Aanvraag van een vergunning voor het wijzigen van vegetatie of van kleine landschapselementen ANB-47-160329 /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Nadere informatieDe waalse landbouw in cijfers
De waalse landbouw in cijfers 2017 Opmerking : Vanaf 2011, om redenen van administratieve vereenvoudiging, berusten de enquêtes niet meer op de landbouwers die aan de landbouwtelling hebben deelgenomen
Nadere informatie6. Ontwerp. N 20m. Visualisatie bovenaanzicht
6. Ontwerp Visualisatie bovenaanzicht Het concept is vervolgens vertaald naar deze visualisatie. De voorgestelde beplantingen en materialen zijn uitgewerkt op pagina 20 en 21, aan de hand van enkele referenties.
Nadere informatieMKM water. online screenen van projecten en waterlichamen. Rob Laethem Team onderbouwing waterkwaliteitsbeleid. Steven Broekx RMA, VITO
MKM water online screenen van projecten en waterlichamen Rob Laethem Team onderbouwing waterkwaliteitsbeleid (team OWKB) Dienst stroomgebiedbeheer, VMM Steven Broekx RMA, VITO MKM water: wat, waarom? Referentietaak
Nadere informatiegewenste ruimtelijke structuur voor Sint-Truiden
gewenste ruimtelijke structuur voor Sint-Truiden stad sint-truiden - rup recastrip brustem - kaart 1 secundaire verbindingsweg met laanbeplanting beekvalleien te ontwikkelen als natuurlijke dragers met
Nadere informatieRapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw
Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Economische, ecologische en sociale indicatoren Ine Vervaeke en Jona Lambrechts Inleiding Aanleiding: 20 jaar Vlaams-Brabant Duurzaamheid:
Nadere informatieKaartenreeks 3: Kwaliteit open ruimte
Kaartenreeks 3: Kwaliteit open ruimte TYPES OPEN RUIMTE Kaart: Types open ruimte Vlaanderen 30,4 69,6 Urbaan Open ruimte 2,3 30,4 52 10,3 5 Urbaan Landbouw Bos Natuur Water BRONMATERIAAL Cijfers: Types
Nadere informatieRandvoorwaarden Erosie. Martien Swerts Dienst land en Bodembescherming Departement LNE
Randvoorwaarden Erosie Dienst land en Bodembescherming Departement LNE Context Erosie 100,000 ha 2,000,000 ton bodem/jaar 400,000 ton slib/jaar naar waterlopen na 10 jaar erosiebeleid : beleidsindicator
Nadere informatieInrichting en beheer compensatiegebied Gortel
Notitie Contactpersoon Benjamin Flierman Datum 18 mei 2017 Kenmerk N004-1233768BJF-evp-V04-NL Inrichting en beheer compensatiegebied Gortel Inrichting en beheer van het compensatiegebied nabij Gortel ter
Nadere informatieRucphen. Achtmaalsebaan 22. Inrichtingsplan ir. J.J. van den Berg. auteur(s):
Rucphen Achtmaalsebaan 22 Inrichtingsplan identificatie planstatus projectnummer: datum: 401144.20160583 03-02-2017 projectleider: ing. J.A. van Broekhoven opdrachtgever: PO Schijf v.o.f. auteur(s): ir.
Nadere informatieir. L. de Graaf, Landschapsarchitect bnt / 14 januari 2016 / definitief Functieverandering Kootwijkerdijk 12, Kootwijkerbroek Beplantingsplan
ir. L. de Graaf, Landschapsarchitect bnt / 14 januari 2016 / definitief Functieverandering Beplantingsplan 2 Te behouden beplanting Kootwijkerdijk 12 te behouden zomereiken te behouden gewone esdoorn te
Nadere informatieBeschikbaarheid houtige biomassa uit bos en landschap
Beschikbaarheid houtige biomassa uit bos en landschap Martijn Boosten & David Borgman (Zwolle, 1 november 2018) Huidig verbruik biomassa Studie beschikbaarheid houtige biomassa In opdracht RVO (juni 2018)
Nadere informatieBOS IN SINT-TRUIDEN Nota
BOS IN SINT-TRUIDEN Nota Ir. Koenraad Van Meerbeek 12/03/2012 1. Wat is bos? Wanneer we over bos spreken, is er een duidelijke definitie nodig van een bos. Iedereen moet immers over hetzelfde praten. Een
Nadere informatieBrakelbos (Brakel) Yves Adams
Brakelbos (Brakel) Yves Adams Biotopen Deel ll # Inleiding Myriam Dumortier 1 01 Biotopen in de natuurrapportering Soorten (deel I) zijn gebonden aan biotopen (deel II) en een samenhangend geheel aan biotopen
Nadere informatieSUBSIDIABILITEIT VAN LANDBOUWAREAAL /
SUBSIDIABILITEIT VAN LANDBOUWAREAAL / 10.02.2015 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Nadere informatieKwaliteitsverbetering van het landschap Broekstraat 2a Geffen 29 augustus 2014
Kwaliteitsverbetering van het landschap Broekstraat 2A Geffen Inleiding In de Verordening Ruimte van de Provincie Noord-Brabant is een rood-met-groen-koppeling opgenomen. Dit houdt in dat nieuwe ruimtelijke
Nadere informatiereijrink heijmans Landschappelijke inpassing Fam. Duis, Bladel LAND S CHAPS I N R I C H T I N G
Landschappelijke inpassing Fam. Duis, Bladel werkdocument: 0mschakeling van een melkveehouderij naar een vleeskalverenhouderij opdrachtgever: Fam. K.A.C. Duis De Elsten 3 5531 NS Bladel datum: 07-10-2013
Nadere informatieBijlage tarieven begrotingsjaar 2016 in euro s per eenheid De jaarvergoeding voor de natuurbeheertypen, opgenomen in bijlage 1
Bijlage tarieven begrotingsjaar 2016 in euro s per eenheid De jaarvergoeding voor de natuurbeheertypen, opgenomen in bijlage 1 nr BT Beheertype Tarief 2016 N01.01 Zee en wad 1,62 N01.02 Duin- en kwelderlandschap
Nadere informatieNOTITIE BOMENKAP GASLEIDINGTRACE ODILIAPEEL - MELICK
NOTITIE BOMENKAP GASLEIDINGTRACE ODILIAPEEL - MELICK Opgesteld door: Ing. D. Heijkers In opdracht van: N.V. Nederlandse Gasunie Datum: 14 november 2011 Inleiding De Gasunie is voornemens een aardgastransportleiding
Nadere informatieRapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw
Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Economische, ecologische en sociale indicatoren Ine Vervaeke en Jona Lambrechts Inleiding Aanleiding: 20 jaar Vlaams-Brabant Duurzaamheid:
Nadere informatieBeheerovereenkomsten PDPOIII: Onder voorbehoud van goedkeuring PDPOIII door EU
Beheerovereenkomsten PDPOIII: 2014-2020 Onder voorbehoud van goedkeuring PDPOIII door EU Algemeen Wat is een beheerovereenkomst? Vrijwillige overeenkomst tussen landbouwer en VLM Doel: behouden en verbeteren
Nadere informatieNatuur en groen op de speelplaats
Natuur en groen op de speelplaats MENU Waarom? Successie Uitgangssituatie Groenvormen gesloten ruimte Groenvormen open ruimte Water Fauna Keuze beplanting en Functies Beheer Risico s Natuur en groen op
Nadere informatieDe landbouwer als landschapsbouwer. 4. De landbouwer als landschapsbouwer ICT-opdracht ehorizon
4. De landbouwer als ICT-opdracht ehorizon Bedrijf: Steven Vanhecke - Oude Burkelslag 10-9990 Maldegem 4.1 Richtlijnen voor de begeleidende leerkracht Een belangrijk doel in de derde graad van het secundair
Nadere informatie: landschappelijke inpassing Achter de Pastorie, Melderslo. Advies. Inleiding. Datum : 30 mei 2011 Opdrachtgever : Gemeente Horst aan de Maas
Advies : landschappelijke inpassing Achter de Pastorie, Melderslo Datum : 30 mei 2011 Opdrachtgever : Gemeente Horst aan de Maas Ter attentie van Projectnummer : Commissie LKM : 211x05071 Opgesteld door
Nadere informatieBeheerovereenkomsten PDPOIII: Onder voorbehoud van goedkeuring PDPOIII door EU
Beheerovereenkomsten PDPOIII: 2014-2020 Onder voorbehoud van goedkeuring PDPOIII door EU Algemeen Wat is een beheerovereenkomst? Vrijwillige overeenkomst tussen landbouwer en VLM Doel: behouden en verbeteren
Nadere informatieVERGROENING GEWASDIVERSIFICATIE - BIJLAGE /
VERGROENING GEWASDIVERSIFICATIE - BIJLAGE / 5.12.2014 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Nadere informatieVIER MODELLEN. Bouwstenen. Een meer uitgebreide beschrijving van de bouwstenen en informatie over het beheer vindt u in de bijlage.
2 VIER MODELLEN In dit hoofdstuk beschrijven we vier verschillende inrichtingsmodellen: Kleinschalig landschap, Moeraszone, Nat kralensnoer en Droog kralensnoer. In extra informatiepagina s geven we aan
Nadere informatieBeplantingen Elzensingel Enkele rij, 3 stuks per meter. Minimale lengte 10 m. Planten bosplantsoen (60-100cm) 1 m 4,20
Normbedragen Landschapselementen 201 Normbedragen voor herstel en aanleg De normbedragen zijn opgebouwd uit kosten voor arbeid inclusief kosten voor materialen. De bedragen zijn de werkelijke kosten. Afwijkingen
Nadere informatie2. Normkostentabel aanleg, herstel en achterstallig onderhoud 2015 Herstel en aanleg
2. Normkostentabel aanleg, herstel en achterstallig onderhoud 2015 Herstel en aanleg De normbedragen zijn opgebouwd uit kosten voor arbeid inclusief kosten voor materialen. De bedragen zijn de werkelijke
Nadere informatieLER. Regio Kempense. <Fase> Kaart 1: situering
Kaart 1: situering grenzen, VLM, toestand 22/5/23 (OC GIS-Vlaanderen) -VLMgegevens 28 25 5 751. Kaart 2: gewestplan woongebied woongebied m land. karakter buffergebied/groengebied bosgebieden met ecologisch
Nadere informatieBoeren rond Brussel Kansen en bedreigingen voor voedselproductie in de Vlaamse Rand. Voorstelling resultaten landbouwstudie 12 mei 2015
Boeren rond Brussel Kansen en bedreigingen voor voedselproductie in de Vlaamse Rand Voorstelling resultaten landbouwstudie 12 mei 2015 Inhoud Achtergrond Hoe zijn we te werk gegaan? Landbouw in de Vlaamse
Nadere informatieVerkavelingspatroon Regelmatige blokverkaveling (door houtwallen omgeven)
4.5 Landduinen Landschapskenmerken Reliëfvorm Mozaïek van hogere zandduinen meestal bebost en lager en vlakker gelegen vennen en schrale graslanden Water Lage grondwaterstanden Bodem Zandgronden Wegenpatroon
Nadere informatieRendabiliteit van sojateelt in Vlaanderen. Jef Van Meensel 23/11/2017 ILVO ILVO
Rendabiliteit van sojateelt in Vlaanderen Jef Van Meensel 23/11/2017 ILVO Focus Heeft soja een plaats in m n teeltplan? Bedrijfseconomisch Technisch Focus Heeft soja een plaats in m n teeltplan? Bedrijfseconomisch
Nadere informatieVERGROENING ECOLOGISCH AANDACHTSGEBIED
DEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ VERGROENING ECOLOGISCH AANDACHTSGEBIED Campagne 2019 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Nadere informatieIV-19. Map van bosbestand Tervuren Copyright Vlaamse Gemeenschap
Deel IV. Valse kleuren Op de volgende pagina staan een ware kleurencomposiet en een valse kleurencomposiet naast elkaar. Het betreft een beeld van het Zoniënwoud, in de nabijheid van Brussel. Het Zoniënwoud
Nadere informatieNatuurrapport Aan de slag met ecosysteemdiensten. Voorstelling Natuurrapport 17 februari 2017 Vlaams Parlement
Natuurrapport Aan de slag met ecosysteemdiensten Voorstelling Natuurrapport 17 februari 2017 Vlaams Parlement Natuurrapport 2014-2018: ecosysteemassessment voor Vlaanderen NARA-T Toestand & trend van
Nadere informatieDe waalse landbouw in cijfers
De waalse landbouw in cijfers 2016 Opmerking : Vanaf 2011, om redenen van administratieve vereenvoudiging, berusten de enquêtes niet meer op de landbouwers die aan de landbouwtelling hebben deelgenomen
Nadere informatieEconomische waardering van ecosysteemdiensten handleiding. lne
Economische waardering van ecosysteemdiensten handleiding lne Te citeren als: Liekens I., Schaafsma M., Staes J., Brouwer R., De Nocker L., Meire P. (2010). Economische waardering van ecosysteemdiensten,
Nadere informatieBEHEEROVEREENKOMSTEN. Sebastiaan Hanoulle Bedrijfsplanner Heuvelland-Poperinge-Vleteren
BEHEEROVEREENKOMSTEN Sebastiaan Hanoulle Bedrijfsplanner Heuvelland-Poperinge-Vleteren LANDBOUW + NATUUR i.p.v. landbouw vs. natuur 13/03/2017 2 Beheerovereenkomsten Wat? Vrijwillig Overeenkomst VLM -
Nadere informatiesituering op de topokaart
situering op de topokaart stad sint-truiden - r.u.p. 'dorpengeheel groot-gelmen - engelmanshoven - gelinden en omgeving' - kaart 1 afbakening plangebied 0 0.3 0.6km bron: topografische kaart 1/10.000,
Nadere informatieDemerdag Demer als Sigmaproject: Sigmaplan Demervallei
Demerdag Demer als Sigmaproject: 28/10/2016 Herinrichting van de Demervallei waarbij vermindering van de overstromingsrisico s en natuurontwikkeling samengaan, met oog voor recreatie en economie. (Europese)
Nadere informatieDE WAALSE LANDBOUW IN CIJFERS
DE WAALSE LANDBOUW IN CIJFERS Update : Februari 2014 Opmerking Om redenen van administratieve vereenvoudiging berust de enquête van 2011 niet meer op de landbouwers die hebben deelgenomen aan de landbouwtelling
Nadere informatieStichting Landschapsbeheer Gelderland
Rosendael 2a 6891 DA Rozendaal www.landschapsbeheergelderland.nl HET PROJECT Programma: 19:30 Opening door Vereniging Landschap en Milieu Hattem Welkom Wethouder Carla Broekhuis 19:40 Presentatie streekeigen
Nadere informatie2. Normkostentabel aanleg, herstel en achterstallig onderhoud 2016 Herstel en aanleg
2. Normkostentabel aanleg, herstel en achterstallig onderhoud 2016 Herstel en aanleg De normbedragen zijn gebaseerd op de werkelijke kosten. Zij zijn opgebouwd uit kosten voor arbeid inclusief kosten voor
Nadere informatieProvinciaal blad nr
Provinciaal blad nr. 2008-67 Rubriek Uitgegeven op Inlichtingen bij V 11 november 2008 dhr. W. Maalderink, telefoon 038 499 86 44 Vaststelling van de subsidieplafonds, de aanvraagperioden en de tarieven,
Nadere informatieBijlage C: Pakketten maatregel fijne dooradering behorende bij Groen Blauw Stimuleringskader Noord-Brabant
Deze bijlage behoort bij de Subsidieregeling Groen Blauw Stimuleringskader Noord-Brabant, vastgesteld bij besluit van Gedeputeerde Staten van 16 december 2008, nr. 1475112 Bijlage C: Pakketten maatregel
Nadere informatieBodemerosie: oorzaken en oplossingen. Jan Vermang, Martien Swerts, Petra Deproost Departement LNE Dienst Land en Bodembescherming
Bodemerosie: oorzaken en oplossingen Jan Vermang, Martien Swerts, Petra Deproost Departement LNE Dienst Land en Bodembescherming Wat is bodemerosie? Bodemerosie = belangrijke bron van sediment in oppervlaktewater!!
Nadere informatieImpact van verhoogde biomassaoogst op nutriëntenvoorraad
Impact van verhoogde biomassaoogst op nutriëntenvoorraad Luc De Keersmaeker INBO Afdeling Beheer en Duurzaam gebruik Onderzoeksgroep Ecosysteembeheer Inhoud Terminologie en definities (Luc) Summier: globale
Nadere informatieImpact vernieuwde GLB voor de sierteelt
Impact vernieuwde GLB voor de sierteelt Pascal Braekman Departement Landbouw & Visserij Johan & Kris Aelterman Doelstelling Gemeenschappelijk LandbouwBELEID (GLB) Sturen WAT er geproduceerd wordt! GEkoppeld
Nadere informatie1. Aankoop grond in Reukens
Advies van GNOP-commissie voor de uitvoering van een aantal projecten met betrekking tot de uitbouw en verbetering van een ecologisch netwerk binnen de gemeente Aartselaar. Het oprichten van een GNOP-commissie
Nadere informatieBijlage 2 Landschapsleeskaart en memo
Bijlage 2 Landschapsleeskaart en memo Landschapsleeskaart Verticale samenhang = de uitdrukking van de ondergrond (bodem, water, reliëf) in het landgebruik, de biotopen, de vegetatie etc. Hoe wordt het
Nadere informatieBeplantingen en de wet. Door de bomen het bos niet meer zien
Beplantingen en de wet Door de bomen het bos niet meer zien Een vergunning om te mogen aanplanten? In de regel : neen! Wanneer wel : Bebossingsvergunning : bij uw gemeentebestuur Wanneer beplanting in
Nadere informatieInventarisatie van ecologische waarden van het agrarisch natuurbeheer in Zeeland juni 2014
Inventarisatie van ecologische waarden van het agrarisch natuurbeheer in Zeeland juni 2014 Stichting Landschapsbeheer Zeeland Lucien Calle Sandra Dobbelaar Alex Wieland 15 juli 2014 1 Inhoud Inleiding...
Nadere informatieBereken voor uw akker- en groentepercelen eenvoudig zelf: de organische koolstofevolutie de stikstof- en fosforbalans
Demetertool Vlaanderen is open ruimte Bereken voor uw akker- en groentepercelen eenvoudig zelf: de organische koolstofevolutie de stikstof- en fosforbalans LNE Groenbedekker Gele mosterd De online Demetertool
Nadere informatieDe waalse landbouw in cijfers
De waalse landbouw in cijfers 2015 Opmerking : Vanaf 2011, om redenen van administratieve vereenvoudiging, berusten de enquêtes niet meer op de landbouwers die aan de landbouwtelling hebben deelgenomen
Nadere informatieFlora van naaldbossen,
Indicator 7 september 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In de naaldbossen in Nederland
Nadere informatieVergelijking in de tijd (Soortenrijkdom) Akkers Moerassen
Staat van 2014 Soortenrijkdom Wat is de gemiddelde kwaliteit van de soorten rijkdom in zes biotopen? Voor de vulling van deze zijn gegevens gebruikt van de vlakdekkende inventarisaties in het buitengebied
Nadere informatieLandschapsonderzoek in het Kromme Rijngebied
Landschapsonderzoek in het Kromme Rijngebied Onderzoeksgroep Milieugeografie, Instituut voor Milieuvraagstukken (IVM) Dr. Emma van der Zanden, Franziska Komossa, MSc KENNISMAKING VU LANDSCHAPSONDERZOEK
Nadere informatieAGROFORESTRY - JURIDISCH ASPECTEN. Infoavond Agroforestry 17 augustus 2012
AGROFORESTRY - JURIDISCH ASPECTEN Infoavond Agroforestry 17 augustus 2012 Agroforestry in het juridisch landschap Agroforestry was in Vlaanderen al aanwezig voor 2011 Voorbeelden: populieraanplant met
Nadere informatieAnalyse landschappelijke inpassing Recreatiecentrum Zandpol
Analyse landschappelijke inpassing Recreatiecentrum Zandpol Drs. Ing. L.M. Scholtens in opdracht van: Gemeente Emmen, Dienst Beleid Afdeling Fysiek Ruimtelijke Ontwikkeling December 2009 Het landschap
Nadere informatie