Plan van aanpak. JOGG-Weststellingwerf

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Plan van aanpak. JOGG-Weststellingwerf"

Transcriptie

1 /in Plan van aanpak JOGG-Weststellingwerf Voor een gezonde omgeving en een gezonde jeugd Dit plan van aanpak is een groeidocument en is door de stuurgroep JOGG/GIDS- Weststellingwerf goedgekeurd. Binnen verschillende thema s worden SMARTdoelstellingen geformuleerd om een gezond gewicht en een gezonde leefstijl bij kinderen en jongeren in Weststellingwerf te bevorderen. Datum: 10 juni 2016 (vastgesteld op 12 augustus 2016) 0

2 Voorwoord De afgelopen decennia is de Nederlandse maatschappij veranderd in een omgeving waar ongezonde eetgewoonten en weinig bewegen normaal zijn geworden. De hiermee gepaard gaande gezondheidsproblemen hebben niet alleen een impact op individueel niveau maar ook op de maatschappij. Het is daarom van groot belang dat jongeren opgroeien in een omgeving waarin de gezonde keuze de makkelijke keuze is. Wanneer jongeren gezond leven, dan doen zij het ook beter op school, komen zij sneller aan een baan en doen ze mee in de maatschappij. Kortom met de aanpak van Jongeren Op Gezond Gewicht zetten we in op het gezond opgroeien van kinderen en creëren we gelijke kansen voor alle kinderen. Ik vind de kracht van de JOGG-aanpak dat het handvatten biedt om op lokaal niveau aan te sluiten bij de leefwereld van kinderen, hun ouders, scholen en lokale partijen. Met Jongeren Op Gezond Gewicht hebben we een aanpak in handen om samen die de trend van ongezond eetgedrag en weinig bewegen te keren en waarin de gezonde keuze weer normaal wordt. Hoe wij gaan zorgen dat iedereen in Weststellingwerf zich inzet om gezond eten en bewegen aantrekkelijk te maken leest u in dit plan van aanpak. Cor Trompetter, wethouder Volksgezondheid Wethouder Cor Trompetter neemt uit handen van leerlingen van basisschool de Wegwijzer het JOGG-bordje in ontvangst tijdens de start van de avondvierdaagse op 31 mei Foto: gemeente Weststellingwerf Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 1

3 Inhoud VOORWOORD INLEIDING OVERGEWICHT IN WESTSTELLINGWERF AANPAK OVERGEWICHT IN HUIDIGE SITUATIE INTEGRALE AANPAK OVERGEWICHT GEWENST DE JOGG-AANPAK PLATFORM GEZOND GEWICHT FRYSLÂN OVERGEWICHT EN SOCIAALECONOMISCHE STATUS JOGG-WESTSTELLINGWERF JOGG-GEBIED EN DOELGROEP INLEIDING JOGG-GEBIED DOELGROEP JOGG-WESTSTELLINGWERF DOELSTELLINGEN JOGG-MODEL TIJDLIJN JOGG DOELSTELLINGEN JOGG-WESTSTELLINGWERF MONITORING- EN EVALUATIEPLAN LOKALE ORGANISATIE INLEIDING PROCESDOELSTELLING ORGANISATIE STRUCTUUR POLITIEK-BESTUURLIJK DRAAGVLAK EN INTERSECTORALE SAMENWERKING INLEIDING PROCESDOELSTELLING AANPAK BETREKKEN PRIVATE PARTIJEN INLEIDING PROCESDOELSTELLING AANPAK VERBINDEN VAN PREVENTIE EN ZORG INLEIDING PROCESDOELSTELLING AANPAK SOCIALE MARKETING INLEIDING PROCESDOELSTELLING AANPAK MONITORING EN EVALUATIE INLEIDING Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 2

4 9.2 PROCESDOELSTELLING AANPAK VAN INVENTARISATIE-INZICHTEN NAAR ACTIVITEITEN INLEIDING AANPAK AANZET EN IDEEËN ACTIVITEITEN EN INTERVENTIES COMMUNICATIE INLEIDING STRATEGIE AANPAK PLANNING EN FINANCIËLE PARAAF PLANNING FINANCIËN BIJLAGE 1: TRENDCIJFERS OVERGEWICHT WESTSTELLINGWERF BIJLAGE 2: PROJECTBEGROTING JOGG- WESTSTELLINGWERF Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 3

5 1. Inleiding Alle gemeenten in Nederland hebben de taak de gezondheid van hun bewoners te beschermen, te bewaken en te bevorderen. Overgewicht is een groot maatschappelijk en gezondheidsprobleem. Het is op het moment één van de grootste risico s voor de volksgezondheid. De afgelopen decennia is het percentage overgewicht onder volwassenen en kinderen toegenomen. In Nederland leeft de helft van alle volwassenen op dit moment met overgewicht. Bij kinderen is dit één op de zeven. Kinderen die opgroeien met overgewicht leven minder lang in goede gezondheid. Overgewicht verhoogt onder meer de kans op ziekten. Dat betekent een hogere zorgconsumptie, meer ziekteverzuim en andere grote maatschappelijke en economische gevolgen. Op jonge leeftijd heeft overgewicht bovendien een grote negatieve impact op psychische en sociale ontwikkeling. Een jeugd die opgroeit in een gezonde omgeving met een gezonde leefstijl wordt fysiek, psychisch en sociaal beter toegerust voor de toekomst. Het is dan ook de moeite waard te investeren in de preventie van overgewicht op jonge leeftijd. Want een gezonde jeugd, dat is wat wij willen! 1.1 Overgewicht in Weststellingwerf Het percentage overgewicht in Weststellingwerf ligt hoger dan het landelijke en provinciale gemiddelde. In Weststellingwerf heeft bijna één op de zes kinderen overgewicht blijkt uit cijfers van GGD Fryslân. Een positieve ontwikkeling is dat het percentage kinderen met (ernstig) overgewicht in Weststellingwerf zich lijkt te stabiliseren voor de leeftijdscategorie 3,9 jaar en kinderen in groep 7. De trend van groep twee toont afgelopen drie jaar een licht stijgende lijn (bijlage 1). Tabel 1: Percentage kinderen met (ernstig) overgewicht in de gemeente Weststellingwerf Leeftijd Matig overgewicht Matig & ernstig overgewicht 3,9 jaar 7% 8% Groep 2 7% 9% Groep 7 14% 16% Klas 1 vmbo 14% 16% Bron: GGD Fryslân, periodiek gezondheidsonderzoek 2014/ Aanpak overgewicht in huidige situatie Het bestrijden van overgewicht is het speerpunt van ons lokaal gezondheidsbeleid. Er lopen al veel projecten en interventies gericht op gezonde voeding en voldoende bewegen zoals Gezonde School. In 2009 is de eerste school in Weststellingwerf gestart met het traject Gezonde School. Inmiddels volgen 11 van de 22 basisscholen in onze gemeente het traject Gezonde School en 3 basisscholen hebben een vignet Gezonde School behaald. Ook beide scholen voor voortgezet onderwijs in onze gemeente hebben het traject Gezonde School gevolgd. Vanaf het voorjaar 2014 is het Buurtsportwerk van start gegaan in de gemeente Weststellingwerf. Met de inzet van bestaande lokale organisaties en buurtsportcoaches wil de gemeente sport- en beweegaanbod ondersteunen en creëren voor alle inwoners. Voor de jeugd zet Buurtsportwerk zich Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 4

6 in om de kwaliteit van het beweegonderwijs te bevorderen en te zorgen voor aanbod van na- en tussenschoolse sport- en beweegactiviteiten gericht op de jeugd. Onze aanpak om overgewicht bij de jeugd te verminderen staat dus al behoorlijk, maar er is behoefte aan het versterken en verbinden van bestaande initiatieven, een meer integrale aanpak, een aanpak die verder gaat dan enkel het huidig lokaal gezondheidsbeleid en sportbeleid. Overgewicht is immers een complex probleem waarbij verschillende factoren een rol spelen zoals te zien is in het model van Lalonde (figuur 1). Voor een effectieve aanpak van overgewicht is er naast individuele voorlichting over gezonde voeding en bewegen, ook een leefomgeving nodig die bewegen en gezond eten stimuleert en toegankelijke zorg waarbij kinderen met overgewicht worden doorverwezen naar geschikte zorgprogramma s. Dit vraagt ook maatregelen van andere beleidsterreinen dan volksgezondheid en sport en betrokkenheid van de gehele samenleving. Om overgewicht in de gemeente Weststellingwerf effectief te bestrijden willen wij de huidige aanpak verder uitbreiden naar andere beleidsvelden en maatschappelijke en private partners betrekken bij de aanpak van overgewicht bij de jeugd. Figuur 1: Het model van Lalonde. Dit model maakt duidelijk dat voor effectief gezondheidsbeleid het nodig is om in te spelen op meerdere factoren die de gezondheid beïnvloeden. Anders gezegd: voor de aanpak van gezondheidsproblemen is integraal beleid nodig. 1.3 Integrale aanpak overgewicht gewenst De huidige initiatieven en interventies om gezond gewicht te stimuleren worden nog te versnipperd, kortdurend of niet in samenhang uitgevoerd. Verder beperkt het tegengaan van overgewicht zich nu voornamelijk tot de beleidsterreinen volksgezondheid en sport. Samenwerking met meerdere beleidsterreinen is wenselijk, zodat een integrale aanpak ontstaat. Bijvoorbeeld: Ruimtelijke ordening en beheer van de openbare ruimte kunnen bijdragen door bij de beoordeling van plannen de invloed op de gezondheid mee te laten wegen. Onderwijs kan een rol spelen door scholen te stimuleren om een gezondheidsbeleid op te stellen en na te leven. Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 5

7 Economische zaken speelt een rol bij het betrekken van private partijen bij de aanpak van overgewicht. Een integrale aanpak van overgewicht is gewenst, waarbij bestaande structuren versterkt en geborgd worden en waarbij naast individuele gedragsverandering ook aandacht is voor de sociale- en fysieke omgeving. Met de uitbreiding naar andere beleidsvelden en het betrekken van maatschappelijke en private partijen willen we meer succes gaan boeken op de bestrijding van overgewicht bij jongeren. De JOGG-aanpak sluit hier mooi bij aan. Daarnaast sluit integraal beleid ook aan bij de aanpak van problematiek van kwetsbare groepen. Juist hierbij is de betrokkenheid van meerdere beleidsterreinen noodzakelijk voor een effectieve aanpak. Zo hangen bijvoorbeeld gezondheidsachterstanden nauw samen met een laag inkomen, werkloosheid, laag opleidingsniveau en ongunstige woon- en werkomstandigheden. 1.4 De JOGG-aanpak JOGG (Jongeren Op Gezond Gewicht) is een bewezen effectieve aanpak waarbij iedereen in stad, dorp of wijk zich inzet om gezond eten en bewegen voor jongeren gemakkelijk en aantrekkelijk te maken. Jongeren, hun ouders en hun omgeving staan hierbij centraal. Het is een lokale, duurzame, intersectorale en wijkgerichte aanpak waarbij niet alleen ouders en gezondheidsprofessionals zich bezighouden met het bevorderen van een gezonde leefstijl bij kinderen, maar bijvoorbeeld ook winkeliers, bedrijven, scholen en de gemeente zelf. JOGG vormt als een paraplu de verbinding tussen bestaande en nieuwe interventies. Deze verbinding leidt tot betere sport-, beweeg- en speelfaciliteiten en tot meer aandacht voor voeding en beweging. Want gezond eten en drinken, dagelijks bewegen en sporten moet de gewoonste zaak van de wereld worden! Daarbij is `JOGG` een label: aantrekkelijk en herkenbaar voor bewoners van de gemeente, publieke- en private partijen en kan gebruik worden gemaakt van nationale communicatiemiddelen voor lokaal gebruik. De JOGGaanpak is gebaseerd op de bewezen effectieve community-based aanpak EPODE uit Frankrijk en wordt inmiddels ook in Nederland met succes ingezet. JOGG is geen nieuw initiatief. De aanpak haakt in op de bestaande structuur waarin lopende interventies en activiteiten zijn in te passen. Het hoofddoel van JOGG is: De stijgende trend van het percentage kinderen en jongeren van 0-19 jaar met overgewicht en obesitas omzetten in een daling. De JOGG-aanpak steunt op vijf pijlers: 1. Politiek-bestuurlijk draagvlak Gezond gewicht, als onderdeel van een gezonde leefstijl, heeft een belangrijke plaats in het collegeprogramma. Burgemeester en wethouders zijn enthousiast, bekend met en betrokken bij de JOGG-beweging. 2. Publiek-private samenwerking Lokale bedrijven zijn nauw betrokken bij de JOGG-aanpak en ondernemen activiteiten om een gezond gewicht te stimuleren. Zij denken bijvoorbeeld mee in het projectteam, leveren communicatiekracht en dragen financieel bij aan activiteiten. 3. Sociale marketing Gezondheid verkopen als een nieuwe smartphone. Het gaat hier om het gebruik van commerciële marketingtechnieken om sociaal gewenst gedrag te bewerkstelligen. Een JOGGgemeente past de principes van sociale marketing toe op de lokale situatie. Dit resulteert in activiteiten die aansluiten bij de belevingswereld van de doelgroep. Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 6

8 4. Wetenschappelijke begeleiding en evaluatie Meten is weten. Een JOGG-gemeente gebruikt de meest effectieve interventies en meet het effect hiervan. Daarnaast wordt het proces gemeten en waar nodig bijgestuurd. Een evaluatie maakt het mogelijk om de JOGG-aanpak beter te laten aansluiten op de lokale situatie en om te achterhalen of de doelen bereikt zijn. 5. Verbinding preventie en zorg (Zorg)professionals signaleren overgewicht in een vroeg stadium en stemmen hun dienstverlening onderling op elkaar af. Zo komen jongeren met overgewicht direct op de juiste plek terecht. Omdat er in onze gemeente de afgelopen jaren al veel initiatieven zijn ontstaan (zoals Gezonde School, Gezonde zwangerschap, ketenaanpak rondom overgewicht) om overgewicht bij de jeugd aan te pakken heeft de JOGG-aanpak een grote kans van slagen. Met de JOGG-aanpak kan het stimuleren van gezond gewicht effectief en efficiënt worden uitgevoerd. En dat biedt de kans om de aanpak structureel te borgen en te verbinden. 1.5 Platform Gezond Gewicht Fryslân GGD Fryslân wil de stijgende trend van kinderen met overgewicht omzetten in een daling. Daarom is in oktober 2015 het Friese Platform Gezond Gewicht voor alle Friese gemeenten opgezet. Hiermee wil GGD Fryslân kennis, expertise en ervaring bundelen en delen. Samen met gemeenten, ROS Friesland, Sport Fryslân en private partners wordt gewerkt aan een daling van het overgewicht bij Friese kinderen. Het platform ondersteunt gemeenten bij de ontwikkeling van communicatiemiddelen gericht op het verlagen van overgewicht bij kinderen, publiek-private samenwerking en begeleiden hen bij monitoring en evaluatie. 1.6 Overgewicht en sociaaleconomische status Er is een relatie tussen overgewicht en sociaaleconomische status. Belangrijke indicatoren voor sociaaleconomische status zijn: opleidingsniveau, beroepsstatus en hoogte van het inkomen. Personen met een lagere sociaaleconomische status hebben meer risico op overgewicht. Ze hebben meer belemmeringen om voor gezond eten en bewegen te kiezen dan personen met een hogere sociaaleconomische status. Zo zijn er belemmeringen vanwege factoren in de fysieke en sociale omgeving: vaker wonen ze in een minder veilige buurt, waar veel snackbars en afhaalrestaurants zijn. Maar ook zijn er economische belemmeringen, doordat het inkomen lager is. Weststellingwerf kent twee postcodegebieden met een lage sociaaleconomische status score (Sociaal Cultureel Planbureau, 2014), namelijk 8391 Noordwolde en 8471 Wolvega. Bij het maken van de keuze voor een JOGG-gebied zullen de sociaaleconomische status scores als belangrijke factor worden meegenomen. Vanuit het stimuleringsprogramma Gezond in de Stad (GIDS) wordt een integrale aanpak ontwikkeld om de gezondheid van mensen met een lage sociaaleconomische status te verbeteren. De GIDS aanpak heeft overlappende pijlers met de JOGG-aanpak en er zal intensief naar samenhang worden gezocht tussen JOGG en GIDS. In hoofdstuk 4 (lokale organisatie) staat beschreven hoe deze verbinding tot stand zal worden gebracht. Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 7

9 1.7 JOGG-Weststellingwerf Ervaringen in Frankrijk en andere Nederlandse gemeenten laten zien dat langdurige inzet van de JOGG-aanpak leidt tot een gezonder gewicht. Een lange adem is nodig, omdat het gaat om duurzame gedragsverandering van kinderen, ouders en de maatschappij als geheel: het is een duurloop Aan de hand van de vijf JOGG-pijlers willen we in de gemeente Weststellingwerf overgewicht effectief gaan aanpakken. Op 29 september 2015 is een samenwerkingsovereenkomst getekend met het landelijk JOGG-bureau. In deze overeenkomst staat dat de gemeente Weststellingwerf de JOGGaanpak de komende drie jaar gaat inzetten en dat er een JOGG-regisseur aangesteld wordt. De JOGG periode loopt van 1 oktober 2015 tot 1 oktober Hoe wij in de gemeente invulling gaan geven aan de aanpak staat beschreven in dit plan van aanpak. Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 8

10 2. JOGG-gebied en doelgroep 2.1 Inleiding JOGG is een wijkaanpak. Weststellingwerf is een plattelandsgemeente waarbij we met dorpen in plaats van steden te maken hebben. De term wijk is niet geheel toepaspaar. Daarom gebruiken wij de term gebied. De ervaring vanuit JOGG leert dat door te focussen de beste resultaten behaald worden en dat de JOGG-aanpak beheersbaar blijft. Het landelijk JOGG-bureau adviseert om een focus aan te brengen op een gebied en doelgroep waar JOGG in eerste instantie wordt geïmplementeerd. Dit betekent niet dat andere gebieden of doelgroepen worden uitgesloten. Indien mogelijk worden activiteiten en interventies gemeentebreed uitgerold (bijvoorbeeld Gezonde School). 2.2 JOGG-gebied Focus op Wolvega Er zijn er een aantal richtlijnen waaraan een gebied moet voldoen om in aanmerking te komen voor de implementatie van de JOGG-aanpak. Wanneer deze richtlijnen worden gevolgd is de kans van slagen van de JOGG-aanpak groot. Het gebied moet kinderrijk zijn. Er wonen ongeveer inwoners in het gebied. Het is een gebied waarin een bepaalde doelgroep woont die hoog op de prioriteitenlijst van de lokale politiek staat, bijvoorbeeld lage sociaaleconomische status en gezondheidsverschillen. Het overgewichtspercentage in het gebied ligt boven het landelijk en regionaal gemiddelde. Er zit energie in het gebied: stakeholders willen zich inzetten voor de jeugd en/of zetten zich al in voor de jeugd. In het gebied zijn gezondheidscentra aanwezig. Dit in het kader van de pijler Verbinding Preventie en Zorg. In het gebied bevinden zich basisscholen, kinderopvang en buitenschoolse opvang. Dit zijn belangrijke vindplekken van de JOGG-doelgroep. Er zijn ruimten aanwezig in het gebied waar bewogen en gespeeld kan worden, zoals speelruimten en groene gebieden. Op basis van bovengenoemde richtlijnen wordt binnen Weststellingwerf de focus gelegd op het gebied Wolvega om te starten met de JOGG-aanpak JOGG-Wolvega Wolvega is het grootste dorp van Weststellingwerf en telt inwoners (gemeente Weststellingwerf, 2016), waarvan jonger dan 15 jaar. Er zijn twee middelbare scholen, acht basisscholen, diverse locaties kinderdagopvang en peuterspeelzalen en er is een bestaand netwerk op het gebied van zorg (o.a. vier huisartspraktijken, diverse diëtisten, fysiotherapiepraktijken en het consultatiebureau) en sport (o.a. Buurtsportwerk en diverse sportverenigingen waarvan drie met een kantine). Als hoofdplaats van de gemeente Weststellingwerf heeft Wolvega een belangrijke centrumfunctie voor de regio. In het winkelcentrum zijn dan ook verschillende supermarkten en een groot aantal andere winkels te vinden. Deze bestaande structuur is een goede basis om lopende en nieuwe interventies en activiteiten in te passen. Bovendien wordt de inzet van Buurtsportwerk hier uitgebreid, omdat Wolvega naast Noordwolde gekozen wordt als prioritair gebied in 2016, zoals beschreven in het uitvoeringsprogramma 2016 van Buurtsportwerk Weststellingwerf. Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 9

11 Gegevens over gewicht en eet- en beweeggedrag van kinderen in Wolvega zullen worden beschreven in het monitoring-en evaluatieplan. Dit plan wordt aan de stuurgroep voorgelegd. 2.3 Doelgroep JOGG-Weststellingwerf Kinderen en jongeren 0 tot en met 18 jaar De primaire doelgroep van de landelijke JOGG-beweging is kinderen en jongeren van 0-19 jaar. Deze algemene benadering kan worden verdeeld in de volgende drie subgroepen: 0-4 jaar, 4-12 jaar en jaar. Voor de JOGG-aanpak is het belangrijk een focus aan te brengen in één of meerdere doelgroepen Focus op kinderen 0 tot en met 12 jaar Voor JOGG-Weststellingwerf ligt de focus in het JOGG-gebied in eerste instantie op kinderen van 0 tot en met 12 jaar en wel om de volgende redenen: Door focus aan te brengen kunnen middelen efficiënt worden ingezet De JOGG-aanpak is gericht op preventie. Dit betekent dat we in een zo vroeg mogelijk stadium willen starten met de aanpak, bij voorkeur al tijdens de zwangerschap (-9 maanden). Uit landelijke cijfers blijkt dat de sterkste toename van overgewicht en obesitas wordt gezien bij kinderen op de basisschool. Een mogelijke verklaring is dat een kind dan gevoeliger wordt voor omgevingsfactoren en minder goed zelf de energie-inname corrigeert. Dit neemt toe tot circa jaar De groei van overgewicht bij kinderen ontstaat meestal al op de basisschool. Hoe jonger een kind is, hoe groter de kans dat de nieuwe eet- en beweeggewoonten levenslang kunnen worden volgehouden. Een focus op kinderen van 0-4 en 4-12 jaar betekent niet dat er geen aandacht is voor de leeftijdsgroep jaar. Wanneer mogelijk worden interventies of activiteiten voor de leeftijdsgroep jaar ook meegenomen. Er is dus wel aandacht voor deze leeftijdsgroep, echter minder intensief. Risicogroepen Op basis van recent landelijk onderzoek 1 verdienen met name extra aandacht: - kinderen van ouders met een laag opleidingsniveau - kinderen van allochtone afkomst - kinderen die niet bij beide ouders wonen Secundaire doelgroep: ouders en verzorgers Secundair richten we ons met JOGG-Weststellingwerf op de ouders en verzorgers van de kinderen en op professionals (scholen, kinderopvang, thuiszorg, etc.) die op lokaal niveau directe invloed kunnen uitoefenen op het gedrag en de leefomgeving van de kinderen. 1 Gezond opgroeien. Verkenning jeugdgezondheidszorg. HH Hamberg-van Reenen en SA Meijer. RIVM 2014 Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 10

12 3. Doelstellingen Het doel van JOGG-Nederland is als volgt: de stijgende trend van het percentage kinderen en jongeren 0-19 jaar met overgewicht en obesitas omzetten in een daling. De specifieke doelstellingen van JOGG-Weststellingwerf worden in een apart monitoring- en evaluatieplan geformuleerd. Dit plan wordt voorgelegd aan de stuurgroep. 3.1 JOGG-model In figuur 2 staat het JOGG-model weergegeven. Het schema wordt van links naar rechts gelezen en volgt de principes van een logisch model. Een gezond gewicht voor kinderen is de uitkomst van het programma. De onderdelen zijn onderverdeeld in input, output en outcome. Waarbij: De Input bestaat uit de invulling van de vijf pijlers van JOGG. De input beschrijft wat wordt geïnvesteerd in het programma. Denk aan bronnen en middelen zoals geld, menskracht en denkkracht, organisatiestructuur. De Output is de som van datgene dat bereikt is met de uitgevoerde activiteiten. Output van de JOGG-aanpak is onder meer intersectorale samenwerking, versterking van de community en activiteiten op het gebied van bewegen en voeding. De Outcome beschrijft de te verwachten uitkomsten van de JOGG-aanpak in verschillende termijnen. Zo zijn er korte termijn uitkomsten (denk aan veranderingen in kennis, bewustwording en attitude van beleidsambtenaren of van kinderen), medium termijn uitkomsten (denk aan daadwerkelijke beleidsveranderingen, omgevingsveranderingen, gedragsverandering bij kinderen) en lange termijn uitkomsten (veranderingen in gewicht). Figuur 2: Het JOGG-Model. Gebaseerd op het EPODE model (Van Koperen et al., 2013) Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 11

13 3.2 Tijdlijn JOGG Het landelijk JOGG-bureau heeft een tijdlijn opgesteld om inzicht te geven in de termijn waarop resultaten met de JOGG-aanpak kunnen worden bereikt. JOGG vergt een lange adem. De eerste effecten op gedrag kunnen pas na ongeveer drie jaar worden verwacht. Echter een toename in bewustwording en participatie in de lokale organisaties kan in de eerste jaren al bereikt worden. Figuur 3: Theoretische verdeling van te verwachten uitkomsten van de JOGG-aanpak 3.3 Doelstellingen JOGG-Weststellingwerf Om te kunnen bepalen waar de acties van JOGG-Weststellingwerf zich op moeten richten en of de inspanningen leiden tot een stabilisatie van het aantal jongeren met overgewicht, zullen we SMARTdoelstellingen formuleren. De doelstellingen zijn onder te verdelen in effectdoelen en procesdoelen. Deze onderverdeling van doelen zorgt voor een heldere structuur in de te bewandelen weg naar het einddoel. Hieronder worden alvast een eerste voorstel voor doelen gedaan. De doelen zullen in de JOGG-begeleidingsgroep concreter worden geformuleerd. De JOGG-stuurgroep zal de doelstellingen uiteindelijk goedkeuren Missie Het uiteindelijke hoofddoel van JOGG-Weststellingwerf is een daling in het percentage overgewicht onder jongeren. In figuur 3 is te zien dat een verandering in percentage overgewicht op zijn vroegst drie jaar na de start van de JOGG-aanpak kan worden verwacht. De aanpak van overgewicht is complex en vraagt om een lange adem. Het is dus niet realistisch om een hoofddoel te formuleren met een afname in overgewicht aan het einde van de JOGG-periode (oktober 2018). Om deze reden heeft de stuurgroep een missie geformuleerd voor een langere periode. Op deze manier kan een duurzame gedragsverandering van kinderen, ouders en de maatschappij als geheel worden gerealiseerd. Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 12

14 Missie Een gezond gewicht en een gezonde leefstijl bij alle kinderen en jongeren in de gemeente Weststellingwerf Effectdoelen Omdat verandering in gewicht bij de doelgroep pas op de lange termijn meetbaar is worden, voor de JOGG periode , korte- en medium termijn effectdoelen gekozen (omgevingsveranderingen en gedragsveranderingen bij kinderen). Voor het opstellen van kort- en medium termijn uitkomsten wordt door de JOGG-begeleidingsgroep gekeken naar de programmaopbouw. Wat zijn belangrijke stappen in het programma en wat is van belang om een positieve uitkomst op lange termijn te boeken? Er zijn altijd meerdere kort- en medium termijn effecten. Voor het formuleren van de effectdoelen willen we eerst een nulmeting doen. Afhankelijk van de uitkomsten van de nulmeting, kan worden bepaald waar op moet worden ingezet. In het monitoring- en evaluatieplan worden doelen SMART gemaakt. In tabel 2 zijn een aantal voorbeeld effectdoelen weergegeven. Tabel 2: Voorbeeld effectdoelen JOGG-Weststellingwerf Gewicht Daling van het percentage kinderen met overgewicht Verandering in gedrag Een toename van het percentage kinderen dat voldoet aan 2 maal per dag 30 minuten bewegen Een toename van het percentage kinderen dat iedere dag met actief transport naar school gaat (lopen/fietsen) Een afname van de inname van gezoete dranken door kinderen En toename van de consumptie van water door kinderen Een toename van de dagelijkse inname van groente en fruit door kinderen Verandering in de omgeving De omgeving biedt voldoende speelplekken voor kinderen Een toename van het aantal sportkantines met aandacht voor een gezond aanbod Een toename in het aantal Gezonde Scholen dat voor het thema bewegen of voeding kiest en actief beleid uitvoert op deze thema s De stuurgroep heeft de ambitie uitgesproken om de JOGG-aanpak na 3 jaar voort te zetten, zodat daadwerkelijk de effecten op het gewicht van kinderen gemeten kunnen worden Procesdoelen Om de voortgang van de JOGG-aanpak te bewaken zijn procesdoelstellingen) geformuleerd. Deze zijn in de volgende hoofdstukken te vinden onder het kopje procesdoelstelling. 3.4 Monitoring- en evaluatieplan In het JOGG- monitoring- en evaluatieplan worden effectdoelen en procesdoelen verder geconcretiseerd. De stuurgroep zal het plan goedkeuren. Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 13

15 4. Lokale organisatie 4.1 Inleiding Voor draagvlak en borging van de JOGG-aanpak is het goed dat lokale partijen (publiek en eventueel privaat) vertegenwoordigd zijn in de lokale JOGG-organisatie. De organisatie wordt neergezet op twee niveaus: besluitvormend (stuurgroep) en uitvoerend niveau (begeleidingsgroep en werkgroepen). In beide groepen zijn idealiter zowel publieke als private partijen vertegenwoordigd die willen bijdragen aan het bevorderen van een gezonde leefstijl en gezond gewicht van de jeugd in Weststellingwerf. Het is niet de bedoeling een nieuwe of zware structuur op te zetten, maar uit ervaring in andere JOGG-gemeenten is het van belang gebleken een stuurgroep (die beslissingen neemt) en een begeleidingsgroep (die de uitvoering bewaakt) te hebben. In beide groepen nemen alle partijen zitting die kunnen bijdragen aan de oplossing van het probleem. In dit hoofdstuk wordt de beoogde organisatiestructuur beschreven. Ook staat beschreven hoe de verbinding met het stimuleringsprogramma Gezond in de Stad wordt bewerkstelligd. 4.2 Procesdoelstelling Er is een JOGG-stuurgroep, JOGG-begeleidingsgroep en er zijn lokale werkgroepen geformuleerd. De werkgroepen stellen actieplannen op en voeren structureel de activiteiten rondom gezonde leefstijl vanuit de eigen organisatie uit. 4.3 Organisatie structuur Figuur 4: JOGG-organisatie met verbinding naar GIDS Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 14

16 College van B&W Opdrachtgever van JOGG-Weststellingwerf is het college van B&W. Het college geeft de stuurgroep de bevoegdheid beslissingen te nemen. De gemeente heeft echter wel doorzettingsmacht, mocht de stuurgroep verdeeld zijn over een bepaalde beslissing. De gemeente neemt dan een beslissing, die volgens haar in het gemeenschappelijk belang van JOGG is. JOGG-regisseur Is de verbinding tussen de werkgroepen en begeleidingsgroep. De JOGG-regisseur voert de regie over de lokale JOGG-aanpak en verbindt lokale partijen. Daarnaast is de JOGG-regisseur ook de verbinding tussen JOGG en GIDS vanwege een dubbelfunctie. De JOGG-regisseur is niet per definitie trekker van alle werkgroepen, voorkeur om dit gelijk bij de uitvoerende organisatie te beleggen, hierdoor ontstaat meer borging van de lokale organisatie. Stuurgroep JOGG/GIDS Frequentie: 2-3x per jaar Taken: De stuurgroep wordt geleid door de wethouder volksgezondheid. De stuurgroep stuurt op hoofdlijnen van de JOGG-aanpak en beslist over het plan van aanpak en de voorstellen uit de werkgroepen. Daarnaast stelt de stuurgroep maatregelen voor bij knelpunten in de implementatie op de 5 JOGG-pijlers waarbij ook breder onderwerpen uit het gezondheidsbeleid wordt meegenomen (met name gezondheidsachterstanden). De stuurgroep heeft geen besluitvormende rol voor GIDS. De leden van de stuurgroep denken strategisch mee, zorgen voor borging en draagvlak van de aanpak binnen de eigen organisatie en enthousiasmeren andere partijen om zich bij JOGG aan te sluiten. Samenstelling 1 juni 2016: Wethouder volksgezondheid (voorzitter), Beleidsmedewerker gezondheidszorg (ambtelijke ondersteuning), Regiomanager GGD Fryslân, vertegenwoordiger Bestuur Comperio en Bestuur Tjongerwerven (de Wegwijzer) en Bestuur Bisschop Möller Stichting, Manager Doomijn (psz), Manager Kinderkei (kdv), Timpaan, voorzitter huisartsenvereniging Langs de Linde. Mogelijkheden t.z.t.: Additionele deelname: Woningstichting Weststellingwerf, Woonfriesland, private partners, vertegenwoordiger Voortgezet onderwijs Begeleidingsgroep JOGG Frequentie: 4x per jaar Taken De begeleidingsgroep JOGG is onderdeel van een bestaand overleg tussen Buurtsportwerk, GGD Fryslân en de gemeente Weststellingwerf. Tijdens het bestaande overleg wordt de uitvoering van sport- en gezondheidsbeleid op elkaar afgestemd. Het onderwerp JOGG zal vanaf heden als vast punt op de agenda staan. Tijdens het overleg wordt de strategie van JOGG-Weststellingwerf bepaald en invulling gegeven aan de inhoud van de JOGG-aanpak. Ook heeft de Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 15

17 begeleidingsgroep een belangrijke rol in het motiveren en betrokken houden van (nieuwe) partijen. Samenstelling 1 juni 2016: JOGG-regisseur, Beleidsmedewerker gezondheidszorg, Coördinator buurtsportwerk Weststellingwerf, Gezondheidsbevorderaar GGD Fryslân Werkgroep Zorg Frequentie: 4x per jaar Taken De werkgroep zorg houdt zich bezig met het optimaliseren van de keten rondom de aanpak van kinderen met overgewicht/obesitas. De werkgroep brengt de keten in beeld en zorgt dat er heldere afspraken zijn tussen de verschillende professionals. Het doel is een sluitende ketenaanpak waarin een kind met overgewicht/obesitas wordt gesignaleerd en doorverwezen naar geschikte zorg. Er wordt gewerkt volgens het stepped care-matched care principe. Samenstelling 1 juni 2016: JOGG-regisseur, diëtist, kinderfysiotherapeut, vlechtwerker jeugd, kwaliteitsmanager huisartsen, gedragstherapeut, JGZ verpleegkundige Werkgroep Preventie Frequentie: 4-6x per jaar Taken Deze werkgroep houdt zich bezig met de inventarisatie van de huidige activiteiten voor de doelgroep, de versterking van deze activiteiten en de inzet en uitvoering van nieuwe activiteiten in de JOGG-wijken. In de werkgroep participeren inhoudsdeskundigen en partijen die betrokken zijn bij de uitvoering van de voorgestelde activiteiten. (nog concreet maken met werkgroep, 16 februari) Samenstelling 1 juni 2016: JOGG-regisseur, beleidsmedewerker gezondheidszorg, buurtsportcoach Weststellingwerf, manager of coördinator voorschoolse opvang, directeur openbaar basisonderwijs, gezondheidsbevorderaar GGD Fryslân directeur RK basisonderwijs, directeur chr. Basisonderwijs, coördinator kinderopvang Mogelijkheden: additionele deelname door JGZ-verpleegkundige Werkgroep Communicatie Frequentie: 4-6x per jaar Taken De werkgroep communicatie zorgt dat de JOGG-boodschap zichtbaar wordt in de gemeente. Hiervoor zal de werkgroep een communicatieplan opstellen en zorgdragen voor de uitvoering van dit plan. Samenstelling 1 juni 2016: JOGG-regisseur Communicatiemedewerker gemeente Weststellingwerf Eventueel uitbreiding met communicatiemedewerker publiek- of private partij Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 16

18 Werkgroep Publiek-Private Samenwerking (PPS) Frequentie: 4-6x per jaar Taken De werkgroep PPS stelt een visie op om private partijen aan JOGG te koppelen. Ook brengt de werkgroep mogelijke PPS partners in kaart, voert gesprekken met deze partners en doet voorstellen voor een concrete bijdrage. Samenstelling 1 juni 2016: JOGG-regisseur Mogelijkheden: Beleidsmedewerker gezondheidszorg Regisseur zorg (Sociaal Domein) Beleidsmedewerker economische zaken Regisseur/teamleider Dienst in Bedrijf Integrale werkgroep GIDS Frequentie: 12x per jaar Taken Het doel van de integrale werkgroep GIDS is het ontwikkelen van een integrale aanpak voor het verminderen van gezondheidsachterstanden. Deze aanpak heeft grote overlap met de JOGG-aanpak. Tijdens de bijeenkomsten met deze werkgroep wordt de voortgang van het programma GIDS besproken en de te nemen (vervolg)stappen. Ook wordt kennis en expertise gedeeld en activiteiten afgestemd zodat samenhang en synergie ontstaat. De rol van de integrale werkgroep is adviserend. De coördinator GIDS/regisseur JOGG zal kijken hoe de overlap GIDS/JOGG te benutten. Samenstelling 1 juni 2016: Coördinator GIDS/JOGG-regisseur (dubbelfunctie) Vertegenwoordigers van beleidssectoren ruimte, werk en inkomen, gezondheid en sport van de gemeente Weststellingwerf Teamleider gebiedsteam Wolvega-West Gezondheidsbevorderaar GGD Fryslân Dorpencoördinator gemeente Weststellingwerf Werkgroep monitoring en evaluatie Frequentie: 4x per jaar Taken Analyseren van bestaande cijfers, opstellen van een monitoring- en evaluatieplan en zorgdragen voor de uitvoering van dit plan Samenstelling 1 juni 2016: JOGG-regisseur Mogelijkheden Epidemioloog van de GGD Onderzoeker hoge school of universiteit Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 17

19 5. Politiek-bestuurlijk draagvlak en intersectorale samenwerking 5.1 Inleiding Voor de aanpak van complexe gezondheidsproblemen, zoals overgewicht en gezondheidsachterstanden, is intersectorale samenwerking essentieel. De beleidsterreinen volksgezondheid en sport weten elkaar inmiddels goed te vinden. Maar er zijn veel meer factoren die van invloed zijn op gezondheid. Hiervoor zijn ook maatregelen nodig vanuit andere beleidsterreinen, zoals beleid op het gebied van onderwijs, jeugd, participatie, zorg en welzijn, economische zaken, wonen, milieu, ruimtelijke ordening, beheer en inrichting van de omgeving, etc. En andersom kan gezondheid een bijdrage leveren aan de doelstellingen van andere beleidssectoren, bijvoorbeeld: Onderwijs: minder schooluitval, meer diploma's, betere beroepsbevolking Financiën: gezonde burgers, minder uitkeringen Ruimte en wonen: gezonde groene omgeving, hogere waarde vastgoed Milieu: meer lopen en fietsen, minder C02-uitstoot Economie: beter vestigingsklimaat voor bedrijven door goede beroepsbevolking Economie: gezondere werknemers, minder verzuim Veiligheid: gezonde mensen actiever in de openbare ruimte, verkeersveiligheid rond scholen Toerisme: een groene en gezonde gemeente als belangrijk marketingargument Een belangrijke voorwaarde voor intersectorale samenwerking is bestuurlijk draagvlak, één van de vijf pijlers van de JOGG-aanpak. In dit hoofdstuk staat beschreven hoe draagvlak en intersectorale samenwerking binnen de gemeente zal worden gecreëerd. 5.2 Procesdoelstelling Gezond gewicht, als onderdeel van een gezonde leefstijl en een gezonde leefomgeving, heeft een belangrijke plaats in het nieuwe collegeprogramma van Weststellingwerf. Burgemeester en wethouders zijn enthousiast, bekend met en betrokken bij de JOGG-beweging. Zij dragen ieder bij vanuit hun eigen portefeuille (mankracht en middelen) en faciliteren/stimuleren een gezonde leefomgeving en de gezonde keuze. Subdoelen 1. Er is een samenwerkingsovereenkomst getekend met het landelijk JOGG-bureau voor minimaal 3 jaar. 2. Alle relevante partijen in het gemeentehuis op zowel strategisch, tactisch en operationeel niveau zijn op de hoogte van de JOGG-aanpak en zien de meerwaarde van de JOGG-aanpak. 3. De verantwoordelijk portefeuillehouder is voorzitter en actief deelnemer van de lokale JOGGstuurgroep. 4. Ambtenaren van relevante gemeentelijke beleidssectoren zetten zich in ten behoeve van de JOGG-aanpak en hun rol in de werkgroepen is geformaliseerd. 5. JOGG is opgenomen in nieuwe de Nota Lokaalgezondheidsbeleid en er is ruimte voor de JOGG-aanpak in beleidsstukken van andere (relevante) beleidsterreinen. 6. De gemeentelijke organisatie neemt graag een voorbeeldfunctie in het uitstralen van de gezonde keuze, de makkelijke keuze. Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 18

20 5.3 Aanpak Onderstaande stappen worden doorlopen voor het creëren van draagvlak en intersectorale samenwerking. Stap 1: Samenwerkingsovereenkomst Op 23 september 2015 heeft de portefeuillehouder volksgezondheid van de gemeente Weststellingwerf een samenwerkingsovereenkomst met het landelijk JOGG-bureau getekend. De overeenkomst loopt van oktober 2015 tot oktober De gemeente ontvangt met ondertekening van deze samenwerkingsovereenkomst de status van JOGG-gemeente. Om deze status recht te doen, spreekt de gemeente het o.a. het volgende af: De gemeente verbindt zich aan de uitvoering van de JOGG-aanpak en spreekt hiermee de bereidheid af om: de JOGG-aanpak lokaal te implementeren en de JOGG-boodschap actief uit te dragen de JOGG-aanpak te gebruiken als paraplu waar alle activiteiten op het gebied van gezonde voeding en meer bewegen onder worden geschaard de JOGG-aanpak op te nemen in de Nota Lokaalgezondheidsbeleid of een ander collegebreed gedragen equivalent effectieve interventies in te zetten kennis te delen met het JOGG-bureau en andere JOGG-gemeenten Stap 2: Betrokken gemeentelijke partijen informeren en overtuigen Strategisch niveau: Het college van B&W wordt betrokken bij de JOGG-aanpak in besluitvorming, het beschikbaar stellen van middelen en menskracht en ambassadeurschap van de JOGG-aanpak. Naast het college van B&W wordt ook de gemeenteraad geïnformeerd over de plannen en voortgang. Dit zal gebeuren via bestaande overlegstructuren bijvoorbeeld tijdens de vergadering van Commissie Sociaal Domein. Tactisch en operationeel niveau: Ook worden er aparte sessies met betrokken ambtenaren van relevante beleidsterreinen georganiseerd om de JOGG plannen te bespreken. De volgende punten zullen worden besproken: wat is JOGG? cijfers overgewicht in Weststellingwerf het plan van aanpak van JOGG-Weststellingwerf verkenning samenwerking: hoe kan jouw afdeling bijdragen aan JOGG? hoe kan JOGG bijdragen aan de doelen van jouw afdeling? Het landelijk JOGG-bureau biedt ondersteuning bij het presenteren van de JOGG-aanpak. Hierdoor zal de boodschap overtuigend overkomen en mensen de meerwaarde gaan inzien. Ook het gebruik van wetenschappelijke informatie laat de meerwaarde inzien. Om betrokkenheid te behouden zal er een jaarlijks voortgangsrapport met behaalde resultaten, successen en ontwikkelingen worden geschreven. Door het delen van successen blijven alle relevante partijen in het gemeentehuis op zowel strategisch, tactisch en operationeel niveau enthousiast over en betrokken bij de JOGG-aanpak. Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 19

21 Stap 3: Betrokkenheid portefeuillehouder De portefeuillehouder volksgezondheid is voorzitter van de JOGG-stuurgroep. De portefeuillehouder volksgezondheid wordt actief betrokken bij het formeren van de stuurgroep. De ambtenaar volksgezondheid bereidt de bijeenkomsten van de stuurgroep voor. Daarnaast zal de portefeuillehouder volksgezondheid gevraagd worden een rol te spelen in de bekendmaking en het onder de aandacht brengen van de JOGG-aanpak bij verschillende (externe) gelegenheden, bijvoorbeeld bij de kick-off. Tot slot heeft de wethouder volksgezondheid een belangrijke rol als ambassadeur, het actief naar buiten treden rondom het onderwerp gezonde leefstijl, partijen hierover informeren en verbinden indien mogelijk. Stap 4: Participatie in werkgroepen Participatie in de werkgroepen zorgt voor draagvlak en betrokkenheid van de relevante sectoren. Bij de formatie van werkgroepen is het van groot belang dat capaciteit wordt gecreëerd. Het vrijmaken van uren in de begroting van verschillende afdelingen is cruciaal om deze werkwijze en het slagen van de JOGG-beweging te realiseren. Het afdelingshoofd Sociaal Domein bespreekt met het gemeentebestuur en andere afdelingshoofden de mogelijke inzet van ambtenaren afkomstig van relevante sectoren om een bijdrage te leveren aan de JOGG-aanpak. Met name deelname aan de werkgroepen publiek-private samenwerking, communicatie en sociale marketing, monitoring en evaluatie is gewenst. Thema s zoals de Gezonde Werkvloer, zullen in de integrale werkgroep GIDS worden behandeld. Stap 5: Verankering van de JOGG-aanpak in beleid Bij het schrijven van de nieuwe Nota Lokaalgezondheidsbeleid neemt de verantwoordelijke beleidsambtenaar de JOGG-aanpak mee. Deze nota wordt medio 2017 ter vaststelling aan de gemeenteraad voorgelegd. De beleidsmedewerker volgt een aantal JOGG-trainingen om bekend te raken met de JOGG-aanpak. De Omgevingswet bevordert integrale besluitvorming door alle relevante aspecten, waaronder gezondheid, in een zo vroeg mogelijk stadium te betrekken. Concreet betekent dit meedenken over en aandacht vragen voor mogelijkheden om de JOGG-aanpak op te nemen in beleids-, jaar- en uitvoeringsplannen. Bijvoorbeeld bij het opstellen van een nieuwe Omgevingsvisie en bij aanpassingen in de ruimtelijke ordening: is het mogelijk voor kinderen om meer te bewegen, veilig buiten te spelen en naar school te fietsen? Of door het programma Gezonde Sportkantine te betrekken bij de aanbesteding van het beheer van de gemeentelijke sport accommodatie. Stap 6: Voorbeeldfunctie gemeentelijke organisatie Als overheidsorgaan wil de gemeente stakeholders motiveren om de omgeving van kinderen weer gezond te maken; om gezamenlijk de gezonde keuze weer de makkelijke keuze te maken. De gemeente heeft hierin een aanjagende rol. Het is daarom belangrijk dat de gemeente een aansprekend voorbeeld is en dat in doelen, taken, uitvoering en communicatie het argument gezonde keuze, makkelijke keuze zal meewegen. In het communicatieplan zal de voorbeeldfunctie meer worden uitgewerkt. Daarnaast liggen de volgende ideeën: Het goede voorbeeld geven als er kinderen op bezoek komen in het gemeentehuis (bijv. inspiratielijst verantwoord trakteren) Met afdeling HRM om tafel om het thema Gezonde Werkvloer te bespreken Een vervolg op de balansmaand van 2015 (balansweek 2016) Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 20

22 6. Betrekken private partijen 6.1 Inleiding Een publiek-private samenwerking (PPS) is een samenwerking tussen de overheid, non-profit organisaties en het bedrijfsleven, waarbij, verantwoordelijkheden, middelen, competenties en risico s worden gedeeld om een gemeenschappelijk en maatschappelijk doel te bereiken. Overgewicht is een probleem dat gezamenlijk moet worden opgelost, dat is de kern van de JOGGaanpak. Niet alleen publieke partijen maar ook lokale bedrijven zijn van belang voor financiële ondersteuning, voor de inbedding van de aanpak in de wijk, voor het betrekken van hun medewerkers - die vaak zelf ook ouders zijn - en voor hun communicatiekracht, expertise en ondernemend vermogen. Diverse lokale bedrijven zijn bij de JOGG-aanpak betrokken: van bakkers en buurtsupermarkten tot banken en zorgverzekeraars. Dit willen we ook in Weststellingwerf realiseren. De samenwerking met de private sector is op dit moment low-profile en meer gericht op afstemming in plaats van samenwerking. Als gemeente willen we dit onderwerp oppakken rondom JOGG omdat het de kans vergroot dat JOGG slaagt. Daarnaast is het een manier om te oefenen met de nieuwe rol van de overheid in een participatiesamenleving. 6.2 Procesdoelstelling Lokale publieke en private organisaties werken samen aan de planning en implementatie van minimaal twee JOGG- thema s en zijn actief betrokken bij het behalen van de JOGG doelstellingen Subdoelen 1. Er is een uitgewerkt PPS-stappenplan voor samenwerking met lokale private partijen 2. Met minimaal twee private partners is een samenwerkingsovereenkomst afgesloten. 6.3 Aanpak Publiek-private samenwerking in de wereld van preventie en gezondheid staat nog maar in de kinderschoenen. We hebben het dan over een samenwerking die het stadium van sponsoring voorbij is en zich richt op het delen van kennis, menskracht, netwerken, communicatie of financiële steun. Kortom, samenwerking en co creatie van partijen met hetzelfde maatschappelijke doel voor ogen. Dat vereist een goede voorbereiding waar we de tijd voor moeten nemen. Om te komen tot subdoel twee zullen de volgende vijf stappen worden uitgewerkt in een stappenplan PPS en aan het college van B&W worden voorgelegd. De volgende vijf stappen zullen worden uitgewerkt in het stappenplan. Stap 1: Verkenning Welke visie hebben we op PPS, hoe zwaar zetten we het in, welke capaciteit hebben we om het proces uit te voeren, welke strategie hanteren we? Wie willen we benaderen? Op deze en andere vragen zal de werkgroep PPS zich gaan richten. Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 21

23 Stap 2: Contact Er zal een lijst worden opgesteld met mogelijke private partners. Vervolgens zal met deze partijen een verkennend gesprek plaatsvinden. Met geïnteresseerde partijen worden vervolggesprekken gepland om hun mogelijke bijdrage aan JOGG-Weststellingwerf concreet te maken. De burgemeester en de wethouders kunnen een belangrijke rol spelen in het eerste contact met private partijen. Stap 3: Van contact naar contract De samenwerking wordt vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst. Hierbij kan de gemeente gebruikmaken van formats van het landelijk JOGG-bureau. Ondertekening van de samenwerking biedt ook mogelijkheden voor een persmoment. Stap 4: Van contract naar uitvoering Partijen en gemeente gaan aan de slag met inzet en activiteiten zoals overeengekomen. Stap 5: Duurzame samenwerking Voor lokaal commitment en borging van de JOGG-aanpak is het belangrijk een duurzame samenwerking te hebben. Dit kan worden bewerkstelligd met bijvoorbeeld de volgende acties: - Jaarlijkse evaluatie van de samenwerking en bespreken vervolg - Jaarlijkse netwerkbijeenkomst met de wethouder eventueel in combinatie met activiteit of lezing - Partners informeren en betrekken bij activiteiten - JOGG-partners in het zonnetje zetten tijdens bijeenkomsten De werkgroep PPS gaat nadenken hoe de binding met partijen behouden/ bekrachtigd kunnen worden. Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 22

24 7. Verbinden van preventie en zorg 7.1 Inleiding Het doel van deze pijler is om overgewicht in een vroeg stadium te signaleren, waardoor jongeren die advies of zorg nodig hebben direct op de juiste plek terecht komen en de zorg krijgen die ze nodig hebben. Het signaleren en vervolgens behandelen van overgewicht is, naast preventie, cruciaal om de overgewicht cijfers terug te dringen. 7.2 Procesdoelstelling Er is een sluitende ketenaanpak waarin preventie, vroege signalering en behandeling gecoördineerd en in samenhang worden uitgevoerd. Er is een verbinding tussen preventieve activiteiten en zorgactiviteiten. Professionals kennen elkaar en werken samen. Kinderen met overgewicht en obesitas worden tijdig gesignaleerd en begeleid naar een passend aanbod. Subdoelen 1. De zorgketen overgewicht jeugd, zowel aanpak als preventie, in de gemeente Weststellingwerf is beschreven. Contact gegevens, financiering, interventies van verschillende ketenorganisaties staan beschreven. Hiaten zijn opgemerkt en indien mogelijk wordt daar actie op ondernomen. 2. De behoefte bij professionals voor deskundigheidsbevordering met betrekking tot het bespreekbaar maken van overgewicht bij kinderen is geïnventariseerd. 3. In samenwerking worden één of meerdere preventieve activiteiten op het gebied van overgewicht uitgevoerd die aanvullend zijn op wat er nu al uitgevoerd wordt en die in verbinding staan met zorgactiviteiten. 4. Met De Friesland zorgverzekeraar is een inkoopbeleid ontwikkeld dat passend is bij integraal preventiebeleid in de wijk. 7.3 Aanpak Op initiatief van huisartsenvereniging Langs de Linde heeft in 2014 een bijeenkomst plaatsgevonden gericht op de ketenaanpak rondom (het voorkomen van) overgewicht bij de jeugd in de gemeente Weststellingwerf. De bijeenkomst is mede georganiseerd door GGD Fryslân Jeugdgezondheidszorg en de gemeente Weststellingwerf. Het doel van de bijeenkomst was om kennis met elkaar te maken, de knelpunten en mogelijkheden te inventariseren en om te kijken of er draagvlak voor het optimaliseren van de samenwerking is. De bijeenkomst is bezocht door ruim 35 enthousiaste professionals die te maken hebben met de zorg voor kinderen waaronder huisartsen, jeugdartsen, fysiotherapeuten, diëtisten, psychologen, verpleegkundigen, pedagogen, buurtsportcoaches, vlechtwerkers, consulent MEE, onderwijskrachten en medewerkers uit de kinderopvang evenals een beleidsmedewerker van gemeente Weststellingwerf. Uit deze bijeenkomst zijn een drietal actiepunten (vertaald naar subdoelen) naar voren gekomen voor het optimaliseren van de samenwerking binnen de zorg en preventie voor kinderen met overgewicht. Er is een werkgroep Zorg en Preventie samengesteld die aan deze punten gaat werken. De werkgroep is vervolgens opgedeeld in twee subgroepen Werkgroep Zorg en Werkgroep Preventie. In 2015 is er een actieplan opgesteld en besproken met leden van de werkgroepen Zorg Plan van aanpak JOGG-gemeente Weststellingwerf 23

ADVIESNOTA. Hattem kiest met JOGG voor samenwerking aan een gezonde jeugd. Inleiding. Achtergrond Gezondheidsbevordering.

ADVIESNOTA. Hattem kiest met JOGG voor samenwerking aan een gezonde jeugd. Inleiding. Achtergrond Gezondheidsbevordering. ADVIESNOTA Hattem kiest met JOGG voor samenwerking aan een gezonde jeugd Inleiding Een gezonde jeugd. Dat is wat onze gemeente wil. Overgewicht onder jongeren vormt echter een bedreiging. Daarom is bestrijding

Nadere informatie

JOGG HELLEVOETSLUIS 2014 2016

JOGG HELLEVOETSLUIS 2014 2016 JOGG HELLEVOETSLUIS 2014 2016 Afdeling Samenlevingszaken, november 2013 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Achtergrond... 4 2.1. Gezondheidsbevordering... 4 2.2. Integrale aanpak... 4 3. Probleemstelling... 5

Nadere informatie

HOUTEN JOGG GEMEENTE. 2014 t/m 2017 X* K JOGG. Houten. w \ Jongeren Op Gezond Gewicht

HOUTEN JOGG GEMEENTE. 2014 t/m 2017 X* K JOGG. Houten. w \ Jongeren Op Gezond Gewicht HOUTEN JOGG GEMEENTE 2014 t/m 2017 X* K JOGG w \ Jongeren Op Gezond Gewicht Houten Juli 2014 Inhoud 1. inleiding 2. Context 3. Probleemstelling 4. Doelstelling 5. Oplossingen 5.1. Wat is JOGG? 5.2. Hoe

Nadere informatie

GIDS-gemeenten die de JOGGaanpak & GIDS combineren

GIDS-gemeenten die de JOGGaanpak & GIDS combineren GIDS-gemeenten die de JOGGaanpak & GIDS combineren Notitie versie 1.0 September 2016 Door Frea Haker (Gezond in ) Eveline Koks (Jongeren Op Gezond Gewicht) Anneke Meijer (Coördinatie Gezond Gewicht Fryslân

Nadere informatie

De lokale verbinding JOGG en GIDS

De lokale verbinding JOGG en GIDS De lokale verbinding JOGG en GIDS Studiedag Gezond in 3 november 2016 Wat is ook alweer het verschil tussen JOGG en GIDS? Wat doen gemeenten die zowel JOGG als GIDS zijn? Voorbeelden: Nuth, Weststellingwerf,

Nadere informatie

3 Op 50% van de kinderopvangen en basisscholen wordt tijdens de pauze alleen water gedronken.

3 Op 50% van de kinderopvangen en basisscholen wordt tijdens de pauze alleen water gedronken. Bijlage : 0-meting 2015 en doelstellingen Jongeren Op Gezond Gewicht Arnhem 1 De stijgende lijn van jongeren van 2-19 jaar met overgewicht wordt omgezet tot minimaal een stagnering in april 2018 Input

Nadere informatie

Gezondheidsachterstanden. Gelijke kansen voor iedereen

Gezondheidsachterstanden. Gelijke kansen voor iedereen Gezondheidsachterstanden Gelijke kansen voor iedereen Goede gezondheid: niet voor iedereen Een goede gezondheid is een groot goed, voor de individuele burger én voor de samenleving als geheel. We worden

Nadere informatie

FACTSHEET JOGG JULI 2012

FACTSHEET JOGG JULI 2012 FACTSHEET JOGG JULI 2012 Convenant Gezond Gewicht en deelconvenant JOGG Het Convenant Gezond Gewicht is een uniek samenwerkingsverband van in totaal 27 partijen afkomstig van (rijks- en lokale) overheden,

Nadere informatie

ambitieakkoord stichting jongeren op gezond gewicht

ambitieakkoord stichting jongeren op gezond gewicht akkoord stichting jongeren op gezond gewicht De stichting Jongeren Op Gezond Gewicht en haar partners verbinden zich met dit akkoord gezamenlijk, elk vanuit de eigen verantwoordelijkheid, in de periode

Nadere informatie

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Wolbert (PvdA) over kinderen van allochtone afkomst die overgewicht hebben (2014Z07817).

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Wolbert (PvdA) over kinderen van allochtone afkomst die overgewicht hebben (2014Z07817). > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 255 XP Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

Jongeren Op Gezond Gewicht Roermond

Jongeren Op Gezond Gewicht Roermond 2017-2019 Jongeren Op Gezond Gewicht Roermond JOGG Landelijk JOGG staat voor Jongeren op Gezond Gewicht. Het is een intersectorale aanpak die bewezen effectief is om de stijging van overgewicht bij jongeren

Nadere informatie

Doelstellingen 31 maart 2016

Doelstellingen 31 maart 2016 Doelstellingen 31 maart 2016 O U T C O M E 1 De stijging van het aantal jongeren van 2-19 jaar met overgewicht omzetten in ten minste een stagnering in februari 2018 2 Het percentage jongeren van 4-12

Nadere informatie

RESULTATEN ZWOLLE GEZONDE STAD

RESULTATEN ZWOLLE GEZONDE STAD RESULTATEN ZWOLLE GEZONDE STAD 2010-2013 Inhoudsopgave Inleiding 2 1. Overgewicht gedaald 2. Gezonde leefstijl: 4 een wisselend beeld 3. Samenwerking versterkt 5 en geborgd 4. Landelijke uitstraling 6

Nadere informatie

Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG): ondertekening samenwerkingsovereenkomst en voortgang

Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG): ondertekening samenwerkingsovereenkomst en voortgang B&W.nr. 11.0700, d.d. 28-6-2011 BBnr. 11.039 Onderwerp Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG): ondertekening samenwerkingsovereenkomst en voortgang Burgemeester en wethouders besluiten:behoudens advies van

Nadere informatie

JOGG-aanpak in Hellevoetsluis

JOGG-aanpak in Hellevoetsluis JOGG-aanpak in Hellevoetsluis Stand van zaken, oktober 2014 Belang van gezond gewicht Een gezond gewicht is belangrijk voor een goede gezondheid, zowel op jonge als latere leeftijd. Wie al op jonge leeftijd

Nadere informatie

TOELICHTING op het Besluitformulier - Voorstel met registratienummer 2013/44019.

TOELICHTING op het Besluitformulier - Voorstel met registratienummer 2013/44019. Openbaar Besluit Registratienummer : 2013/44079 Datum : 27 september 2013 Opgesteld door : K. Louisse-Rohde Maatschappelijke ontwikkeling Onderwerp: Deelname aan JOGG (Jongeren op Gezond Gewicht) TOELICHTING

Nadere informatie

Organisatiestructuur jeugdbeleid: De jeugd en haar toekomst

Organisatiestructuur jeugdbeleid: De jeugd en haar toekomst Organisatiestructuur jeugdbeleid: De jeugd en haar toekomst Inleiding Op de slotbijeenkomst is in de workshop Organisatiestructuur naar voren gekomen dat de taken en de verantwoordelijkheden van de deelnemers

Nadere informatie

Scoren voor een gezonde jeugd!

Scoren voor een gezonde jeugd! Scoren voor een gezonde jeugd! In de gemeente Heerenveen willen we dat kinderen gezond opgroeien. De omgeving waarin kinderen opgroeien is de laatste decennia ongemerkt een omgeving geworden waarin verleidelijke

Nadere informatie

Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020. Workshop 18 februari 2016

Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020. Workshop 18 februari 2016 Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020 Workshop 18 februari 2016 Programma 9.30 uur Welkom Toelichting VTV 2014 en Kamerbrief VWS landelijk gezondheidsbeleid Concept Positieve Gezondheid Wat is integraal gezondheidsbeleid?

Nadere informatie

Investeren in gelijke gezondheidskansen: winst voor meerdere beleidsdomeinen

Investeren in gelijke gezondheidskansen: winst voor meerdere beleidsdomeinen Datum: 19 april 2018 Betreft: informatie voor gemeenteraadsleden Investeren in gelijke gezondheidskansen: winst voor meerdere beleidsdomeinen Beste raadsgriffier, Is uw nieuwe raad bekend met de sociaal

Nadere informatie

Voorbeeldadvies Cijfers

Voorbeeldadvies Cijfers Voorbeeldadvies GGD Twente heeft de taak de gezondheid van de Twentse jeugd, volwassenen en ouderen in kaart te brengen. In dit kader worden diverse gezondheidsmonitoren afgenomen om inzicht te verkrijgen

Nadere informatie

JONGEREN OP GEZOND GEWICHT

JONGEREN OP GEZOND GEWICHT JONGEREN OP GEZOND GEWICHT Over vijf jaar zal de JOGG-aanpak in 75 gemeenten ingevoerd zijn. We willen dat de Nederlandse jeugd de gezondste van Europa wordt. Paul Rosenmöller Voorzitter Convenant Gezond

Nadere informatie

PROGRAMMABEGROTING 2015-2018

PROGRAMMABEGROTING 2015-2018 PROGRAMMABEGROTING 2015-2018 Programma 1 : Zorg, Welzijn, Jeugd en Onderwijs 1A Lokale gezondheidszorg Inleiding Op grond van de Wet publieke gezondheid (Wpg) heeft de gemeente de taak door middel van

Nadere informatie

In deze memo wordt u geïnformeerd over JOGG Meppel. Er wordt een terugblik op het afgelopen jaar gegeven en doelen voor het komend jaar genoemd.

In deze memo wordt u geïnformeerd over JOGG Meppel. Er wordt een terugblik op het afgelopen jaar gegeven en doelen voor het komend jaar genoemd. memo Aan Van Gemeenteraad College van B & W Datum 12 april 2013 Onderwerp Afschriften voor Informatie JOGG-Meppel Lea Limonard, Sabine van Geffen, Petra van Dijk Aanleiding Het bevorderen van een gezonde

Nadere informatie

Raadsvoorstel agendapunt 9

Raadsvoorstel agendapunt 9 Raadsvoorstel agendapunt 9 Aan de raad van de gemeente IJsselstein Raadsstuknummer : 2011/13672 Datum : 12 april 2011 Programma : Welzijn Blad : 1 van 6 Cluster : Samenleving Portefeuillehouder : mw. M.

Nadere informatie

JONGEREN OP GEZOND GEWICHT

JONGEREN OP GEZOND GEWICHT JONGEREN OP GEZOND GEWICHT JOGG, DE BEWEGING VOOR EEN GEZONDE JOGG IS DE OMGEVING BEWEGING EN VOOR EEN GEZONDE EEN GEZONDE JEUGD OMGEVING EN EEN JOGG GEZONDE IS BEWEGING JEUGD VOOR EEN GEZONDE OMGEVING

Nadere informatie

PROGRAMMABEGROTING

PROGRAMMABEGROTING PROGRAMMABEGROTING 2016-2019 Programma 1 : Zorg, Welzijn, Jeugd en Onderwijs 1A Lokale gezondheidszorg Inleiding Op grond van de Wet publieke gezondheid (Wpg) heeft de gemeente de taak door middel van

Nadere informatie

Raadsvergadering, 29 januari 2008. Voorstel aan de Raad

Raadsvergadering, 29 januari 2008. Voorstel aan de Raad Raadsvergadering, 29 januari 2008 Voorstel aan de Raad Nr: 206 Agendapunt: 8 Datum: 11 december 2007 Onderwerp: Vaststelling speerpunten uit de conceptnota Lokaal Gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011

Nadere informatie

RAADSINFORMATIE inzake stand van zaken Doe ff Gezond 2015

RAADSINFORMATIE inzake stand van zaken Doe ff Gezond 2015 DORDRECHT101 ) Retouradres: Postbus 8 Aan de gemeenteraad 3300 AA DORDRECHT Gemeentebestuur Spuiboulevard 300 3311 GR DORDRECHT T 14078 F (078) 770 8080 www.dordrecht.n1 Datum Ons kenmerk Begrotingsprogramma

Nadere informatie

Subsidieaanvraag en jaarplan 2018 SamenDoen Buurtsportcoaches en Gezond in Leerdam

Subsidieaanvraag en jaarplan 2018 SamenDoen Buurtsportcoaches en Gezond in Leerdam Subsidieaanvraag en jaarplan 2018 SamenDoen Buurtsportcoaches en Gezond in Leerdam Cynthia van de Water, buurtsportcoach en Saskia Smeenk, directeur Leerdam, 19 oktober 2017 1 1 Inleiding Via deze weg

Nadere informatie

De Gezonde Generatie. Project: Rookvrije generatie Fryslân Start november 2018

De Gezonde Generatie. Project: Rookvrije generatie Fryslân Start november 2018 De Gezonde Generatie Project: Rookvrije generatie Fryslân Start november 2018 1 De Gezonde Generatie. Project Rookvrije generatie Fryslân. Onze ambitie is: alle kinderen in Fryslân groeien rookvrij op.

Nadere informatie

Samenwerken aan gezondheid in de wijk

Samenwerken aan gezondheid in de wijk Werkboek Samenwerken aan gezondheid in de wijk Preventie in de Buurt De Gezonde Wijk- en Regioaanpak Samenwerken aan gezonde inwoners in een gezonde omgeving Samenwerken aan gezondheid in de wijk Een gezonde

Nadere informatie

Zo is Assen gestart met GIDS

Zo is Assen gestart met GIDS Gezond in... Assen Van links naar rechts: Nicoline Waanders, beleidsregisseur gemeente Assen Gerrit Stolte, beleidsspecialist o.a. sport en gezondheid Gemeente Assen Maria Jongsma, adviseur GIDS, Tinten

Nadere informatie

RESULTATEN 2 JAAR JOGG

RESULTATEN 2 JAAR JOGG RESULTATEN 2 JAAR JOGG Met plezier naar een gezonde leefstijl! Een groot aantal partijen werkte de afgelopen jaren hard aan het stimuleren van een gezonde leefstijl voor de jeugd in s-hertogenbosch. Zij

Nadere informatie

Subsidieaanvraag 2019 SamenDoen Buurtsportcoaches en Gezond in Leerdam

Subsidieaanvraag 2019 SamenDoen Buurtsportcoaches en Gezond in Leerdam Subsidieaanvraag 2019 SamenDoen Buurtsportcoaches en Gezond in Leerdam Cynthia van de Water, buurtsportcoach en Saskia Smeenk, directeur Leerdam, juli 2018 1 1 Inleiding Via deze weg dient SamenDoen de

Nadere informatie

Activiteiten gericht op het behalen van de doelstellingen van de Regionale Nota Gezondheidsbeleid

Activiteiten gericht op het behalen van de doelstellingen van de Regionale Nota Gezondheidsbeleid Activiteiten gericht op het behalen van de doelstellingen van de Regionale Nota Gezondheidsbeleid 2016-2019 Bijlage bij adviesnota AB 2 juli 2015 20 mei 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Gezondheidsbescherming

Nadere informatie

Zorgketen c.q. Netwerkaanpak actieve leefstijl. Anneke Hiemstra en Marloes Aalbers, NISB

Zorgketen c.q. Netwerkaanpak actieve leefstijl. Anneke Hiemstra en Marloes Aalbers, NISB Zorgketen c.q. Netwerkaanpak actieve leefstijl Anneke Hiemstra en Marloes Aalbers, NISB Ketenaanpak / netwerkaanpak actieve leefstijl De oplossing om meer mensen met een hoog gezondheidsrisico in beweging

Nadere informatie

Raadsvoorstel (gewijzigd)

Raadsvoorstel (gewijzigd) Raadsvoorstel (gewijzigd) BARCODE STICKER Nr. 2009-064 Houten, 17 november 2009 Onderwerp: Tweede kadernota Lokaal Gezondheidsbeleid 2010-2013 Beslispunten: 1. In te stemmen met de volgende in de tweede

Nadere informatie

CONTOUREN ACTIEPLAN JGZ PREVENTIE SCHOOLVERZUIM

CONTOUREN ACTIEPLAN JGZ PREVENTIE SCHOOLVERZUIM CONTOUREN ACTIEPLAN JGZ PREVENTIE SCHOOLVERZUIM Snel terug naar school is veel beter! Meerjarenprogramma 2017-2020 Schoolverzuim is een actueel en groeiend maatschappelijk probleem. De JGZ-sector heeft

Nadere informatie

Utrecht Gezond! Een succesvolle aanpak tussen gemeente en zorgverzekeraar

Utrecht Gezond! Een succesvolle aanpak tussen gemeente en zorgverzekeraar Utrecht Gezond! Een succesvolle aanpak tussen gemeente en zorgverzekeraar Utrecht gezond! Gemeente Utrecht en Door: Ellen van der Voorst en Victor Everhardt Achmea, divisie Zorg & Gezondheid werken samen

Nadere informatie

Stimuleringsprogramma lokale aanpak gezondheidsachterstanden

Stimuleringsprogramma lokale aanpak gezondheidsachterstanden Stimuleringsprogramma lokale aanpak gezondheidsachterstanden Inleiding Gezondheid is het belangrijkste dat er is. Ook gemeenten hebben baat bij gezonde en actieve burgers. Ze participeren meer, zijn zelfredzamer,

Nadere informatie

Collegevoorstel AANLEIDING BEOOGD EFFECT ARGUMENTEN

Collegevoorstel AANLEIDING BEOOGD EFFECT ARGUMENTEN Collegevoorstel Sector : MO Reg.nr. : 4352414 Opsteller : mw. N. Koenen Telefoon : (033) 469 42 81 User-id : KOE2 Onderwerp Convenant Gezonde Scholen in Amersfoort Voorstel: Het Convenant Gezonde Scholen

Nadere informatie

Besluitenlijst d.d. d.d. d.d. [ ]Akkoordstukken -- [X]Openbaar [ ]Besloten --

Besluitenlijst d.d. d.d. d.d. [ ]Akkoordstukken -- [X]Openbaar [ ]Besloten -- Nota voor burgemeester en wethouders Onderwerp Samen Gezond in Deventer 1- Notagegevens Notanummer 2018-000752 Datum 13-04-2018 Programma: 08 Meedoen Portefeuillehouder Weth. Kolkman Team DEV-BLD 2- Bestuursorgaan

Nadere informatie

Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Sociaal medische contractering Jeugd. Organisatie wijkteams

Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Sociaal medische contractering Jeugd. Organisatie wijkteams Vangnet 0-99 Onafhankelijke regie Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling Sociaal medische contractering Jeugd Organisatie wijkteams Lokaal beeld van de transities Wilt u wijkgericht

Nadere informatie

B&W Vergadering. Voorgesteld besluit 1. Het college heeft besloten de samenwerkingsovereenkomst met JOGG Nederland voor 3 jaar te continueren.

B&W Vergadering. Voorgesteld besluit 1. Het college heeft besloten de samenwerkingsovereenkomst met JOGG Nederland voor 3 jaar te continueren. 2.2.4 Continueren programma Jongeren op Gezond Gewicht 1 Dossier 1067 voorblad.pdf B&W Vergadering Dossiernummer 1067 Vertrouwelijk Nee Vergaderdatum 29 november 2016 Agendapunt 2.2.4 Omschrijving Continueren

Nadere informatie

Doetinchem, 28 juni 2017

Doetinchem, 28 juni 2017 Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7.3 ALDUS VASTGESTELD 6 JULI 2017 Regionale beleidskaders volksgezondheid 2017-2020 Te besluiten om: 1. Kennis te nemen van de nota Beleidskaders volksgezondheid 2017-2020 Regiogemeenten

Nadere informatie

Aanpak gezondheidsachterstanden? In Weststellingwerf doen alle beleidsdomeinen mee!

Aanpak gezondheidsachterstanden? In Weststellingwerf doen alle beleidsdomeinen mee! Aanpak gezondheidsachterstanden? In Weststellingwerf doen alle beleidsdomeinen mee! Meerdere domeinen aan zet In Weststellingwerf realiseert men zich dat gezondheids achter standen niet het probleem zijn

Nadere informatie

Sociale wijkteams. en de lokale aanpak gezondheidsachterstanden. Training voor wijkteamleden

Sociale wijkteams. en de lokale aanpak gezondheidsachterstanden. Training voor wijkteamleden Sociale wijkteams en de lokale aanpak gezondheidsachterstanden Training voor wijkteamleden de training Na deze training hebben de deelnemers kennis en praktische handvatten voor de lokale aanpak van gezondheidsachterstanden.

Nadere informatie

1. Buurtsportcoach Sport en Zorg, 0.4 fte

1. Buurtsportcoach Sport en Zorg, 0.4 fte 1. Buurtsportcoach Sport en Zorg, 0.4 fte Bevolking Doesburg De gemeente Doesburg heeft 11.437 inwoners. 30-39: 1129 Daarvan is 39% tussen de 40 64 jaar ( 4455) en 21% boven de 65 jaar ( (Bron: CBS 2014).

Nadere informatie

Onderstaand bericht is bedoeld voor de fractievoorzitters van de politieke partijen in uw gemeente. Wilt u dit bericht aan hen doorsturen?

Onderstaand bericht is bedoeld voor de fractievoorzitters van de politieke partijen in uw gemeente. Wilt u dit bericht aan hen doorsturen? Van: Paul Rosenmöller JOGG [mailto:info@jongerenopgezondgewicht.nl] Verzonden: dinsdag 4 juni 2013 15:47 Aan: Info Onderwerp: Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG) in verkiezingsprogramma t.a.v. de Raadsgriffier

Nadere informatie

Uitvoeringsplan gezondheid Schagen samen gezond

Uitvoeringsplan gezondheid Schagen samen gezond Uitvoeringsplan gezondheid Schagen samen gezond Schagen samen gezond Kaders uit beleidsnota: Definitie gezondheid: het vermogen om lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk optimaal te functioneren in

Nadere informatie

Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017

Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017 Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017 In beweging komen Ontwikkelen Meedoen Met lef! Oktober, 2016 1. Inleiding In 2015 en 2016 gingen wij Meiinoar op reis en die reis gaat verder. De reis wordt intensiever

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk

Uitvoeringsprogramma Regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk Uitvoeringsprogramma 2016 Regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk 2013-2016 Inleiding Voor u ligt het uitvoeringsprogramma voor 2016 van het regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk 2013-2016. Het

Nadere informatie

CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in Zwolle

CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in Zwolle Onderzoekscentrum Preventie Overgewicht CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in ZWOLLE Een onderzoek naar het eet- en beweeggedrag van leerlingen van de 2 e klas

Nadere informatie

Doelstellingen JOGG- Zevenaar & 0-meting

Doelstellingen JOGG- Zevenaar & 0-meting Doelstellingen JOGG- Zevenaar & 0-meting Programmadoel 1. Het stabiliseren maar zo mogelijk een daling van het aantal jongeren met overgewicht van 0-19 jaar in februari 2018 O U T C O M E O U T P U T Gedragsdoelen

Nadere informatie

1. Bestuurlijke opdracht

1. Bestuurlijke opdracht PROJECTPLAN LEA KAMER ZORG 1. Bestuurlijke opdracht 1.1. Algemeen De algemene bestuurlijke opdracht luidt: Gebruik de bestaande inventarisatie over signalering en sluitende aanpak, om vorm te geven aan

Nadere informatie

Onderwerp: Nota lokaal gezondheidsbeleid: Gezondheid, welzijn en welbevinden.

Onderwerp: Nota lokaal gezondheidsbeleid: Gezondheid, welzijn en welbevinden. Vergadering: 21 5 2013 Agendanummer: 7 Status: Opiniërend Portefeuillehouder: W. Zorge Behandelend ambtenaar L.W.Top, 0595 447716 E mail: gemeente@winsum.nl (t.a.v. L.W.Top) Aan de gemeenteraad, Onderwerp:

Nadere informatie

Plan van aanpak Centrum Jeugd en Gezin BMWE-gemeenten Februari 2010

Plan van aanpak Centrum Jeugd en Gezin BMWE-gemeenten Februari 2010 Plan van aanpak Centrum Jeugd en Gezin BMWE-gemeenten Februari 2010 1. Aanleiding De BMWE-gemeenten willen zoveel mogelijk gezamenlijk het Centrum Jeugd en Gezin realiseren. Dit plan van aanpak is hierop

Nadere informatie

Scholder an Scholder Verenigen voor de toekomst Werken met de methodiek scholder an scholder 2.0

Scholder an Scholder Verenigen voor de toekomst Werken met de methodiek scholder an scholder 2.0 Scholder an Scholder 2.0 - Verenigen voor de toekomst Werken met de methodiek scholder an scholder 2.0 Opdracht Bestuurlijk Overleg Sport; 7 december 2016 Evaluatie van scholder an scholder (1.0) leert

Nadere informatie

GGD Flevoland. Ontwerp Begroting Meerjarenraming 2020 t/m 2022

GGD Flevoland. Ontwerp Begroting Meerjarenraming 2020 t/m 2022 GGD Flevoland Ontwerp Begroting 2019 en Meerjarenraming 2020 t/m 2022 Status: ter besluitvorming in GGD-bestuursvergadering 21 juni 2018 Versie: 13 april 2018_08u27 1. Inleiding 1.1. GGD Flevoland in 2019

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Datum

Nadere informatie

Openbaar. Rijk van Nijmegen Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad. Collegevoorstel.

Openbaar. Rijk van Nijmegen Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad. Collegevoorstel. Openbaar Onderwerp Rijk van Nijmegen 2025 Programma Economie & Werk BW-nummer Portefeuillehouder H.M.F. Bruls / T. Tankir Samenvatting De Rabobank Rijk van Nijmegen heeft in 2015 het initiatief genomen

Nadere informatie

Chronic, coordinated care for children with overweight and obesity. Versie 1.4 februari 2014

Chronic, coordinated care for children with overweight and obesity. Versie 1.4 februari 2014 chroniccoordinatedcareforchildrenwith obesitychroniccoordinatedcareforchildr enwithobesitychroniccoordinatedcaref Verkorte versie orchildrenwithobesitychroniccoordinat Positioneringsnota edcareforchildrenwithobesitychronicco

Nadere informatie

8 jaar later en nog volop in beweging

8 jaar later en nog volop in beweging 8 jaar later en nog volop in beweging Ina van Oostenbrugge, Programmamanager Zwolle Gezonde Stad 5 oktober, Overijsselse Sportontmoeting De gemeente Zwolle zet sinds 2006 in op preventie overgewicht onder

Nadere informatie

PLAN VAN AANPAK JOGG HOOGEVEEN JONGEREN VAN 0 TOT 19 JAAR

PLAN VAN AANPAK JOGG HOOGEVEEN JONGEREN VAN 0 TOT 19 JAAR ONDERWERP DOELGROEP PLAN VAN AANPAK JONGEREN VAN 0 TOT 19 JAAR 1. Samenvatting JOGG Hoogeveen De gemeente Hoogeveen is sinds 2014 JOGG-gemeente. JOGG is een landelijke beweging en staat voor Jongeren op

Nadere informatie

Datum Agendapunt Documentnummer. 16 januari 2018 R02S003/z

Datum Agendapunt Documentnummer. 16 januari 2018 R02S003/z Datum Agendapunt Documentnummer 16 januari 2018 R02S003/z170060771 Onderwerp Lokaal Gezondheidsbeleid 2018-2021 Raadsvoorstel Zeewolde Beoogd effect Beoogd effect is een gezonde bevolking van Zeewolde

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

Gezonde School. Conferentie MBO Vitaal voor leren en werken 7 april Anneke Meijer

Gezonde School. Conferentie MBO Vitaal voor leren en werken 7 april Anneke Meijer Gezonde School Conferentie MBO Vitaal voor leren en werken 7 april Anneke Meijer Programma Workshop Wat is Gezonde School? Gezonde School Fryslân Handleiding Centrum Gezond Leven Gezonde School in het

Nadere informatie

Onderwerp: Verlengen nota Lokaal gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011

Onderwerp: Verlengen nota Lokaal gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011 Raadsvergadering, 31 januari 2012 Voorstel aan de Raad Onderwerp: Verlengen nota Lokaal gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011 Nr.: 483 Agendapunt: 11 Datum: 31 januari 2012 Onderdeel raadsprogramma:

Nadere informatie

Raadsvoorstel agendapunt

Raadsvoorstel agendapunt Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 59172 Datum : 10 juni 2014 Programma : Welzijn Volksgezondheid Blad : 1 van 5 Cluster : Samenleving Portefeuillehouder: mw.

Nadere informatie

Plan van Aanpak JOGG-Alphen aan den Rijn Boskoop en Ridderveld

Plan van Aanpak JOGG-Alphen aan den Rijn Boskoop en Ridderveld Plan van Aanpak JOGG-Alphen aan den Rijn Boskoop en Ridderveld 04-12-2014, Alphen aan den Rijn 1 Inhoud Voorwoord... 4 Samenvatting... 6 1. Inleiding... 9 1.1. Ongezond gewicht - overgewicht... 11 1.2.

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Inleiding

Raadsvoorstel. Inleiding Raadsvoorstel Agendapunt Raadsvergadering 20 maart 2019 Portefeuillehouder Carla Kreuk- Wildeman Begrotingsprogramma Sociaal Domein (programma 2) Onderwerp Lokale gezondheidsagenda Tiel 2019-2022 Besluit

Nadere informatie

Nulmeting Zwolle Gezonde Stad 2009. Ingrid van Aart, Silvia de Roos en Tommy Visscher 13 september 2012, CIAO bijeenkomst

Nulmeting Zwolle Gezonde Stad 2009. Ingrid van Aart, Silvia de Roos en Tommy Visscher 13 september 2012, CIAO bijeenkomst Nulmeting Zwolle Gezonde Stad 2009 Ingrid van Aart, Silvia de Roos en Tommy Visscher 13 september 2012, CIAO bijeenkomst Inhoud - Doelstellingen - Indicatoren - Gebruikte bronnen/ meetinstrumenten - Ervaringen/

Nadere informatie

Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017

Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017 Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017 1 Inhoudsopgave Pagina 1. Voorwoord 3 2. Missie, visie en uitgangspunten van de Adviesraad Wmo 2.1 De Verordening adviesraad Wmo 4 2.2 Missie 4 2.3 Visie 4 2.4 Uitgangspunten

Nadere informatie

Actieplan Gezond leven in het groen

Actieplan Gezond leven in het groen Actieplan Gezond leven in het groen 2017-2019 Actieplan Gezond leven in het groen 2017-2019 Judith Aerdts JOGG-regisseur Gemeente Schinnen en Onderbanken judith.aerdts@ggdzl.nl februari 2018 Inhoud 1.

Nadere informatie

REACTIE OP HET ADVIES VAN DE WMO ADVIESRAAD DE BILT INZAKE CONCEPT GEZONDHEIDSNOTA

REACTIE OP HET ADVIES VAN DE WMO ADVIESRAAD DE BILT INZAKE CONCEPT GEZONDHEIDSNOTA 1. We zouden graag zien dat de komende jaren de samenwerking op dit terrein wordt verstevigd. Zo kan de gemeente de interactie tussen instellingen als scholen en sportclubs onderling faciliteren en het

Nadere informatie

Initiatiefvoorstel aan gemeenteraad

Initiatiefvoorstel aan gemeenteraad Initiatiefvoorstel aan gemeenteraad n.v.t. W.F. Mulckhuijse (SP), R. Pet (GroenLinks), K.G. van Rijn (PvdA), K. Jongejan (VVD) In te vullen door Raadsgriffie Portefeuillehouder nvt nvt RV-nummer: RV-68/2008

Nadere informatie

Resultaten vragenlijst ouders basisschool (4-12 jarigen) Nulmeting (T0) voorjaar 2017

Resultaten vragenlijst ouders basisschool (4-12 jarigen) Nulmeting (T0) voorjaar 2017 Resultaten vragenlijst ouders basisschool (4-12 jarigen) Nulmeting (T0) voorjaar 2017 Inleiding In mei 2016 is in Nieuw-Lekkerland het project 'Gezond Nieuw-Lekkerland' (GNL) gestart: met subsidie van

Nadere informatie

LeusdenFit

LeusdenFit LeusdenFit 2016-2018 Aanleiding Toezegging om in het najaar het meerjarenprogramma LeusdenFit te presenteren Cijfers Leusden Monitor Schoolkracht Startfoto LeusdenFit Senioren/Volwassenen monitor Ambitie

Nadere informatie

Strategische Agenda Een gezond en veilig bestaan voor onze inwoners in Zaanstreek-Waterland

Strategische Agenda Een gezond en veilig bestaan voor onze inwoners in Zaanstreek-Waterland Strategische Agenda 2018-2021 Een gezond en veilig bestaan voor onze inwoners in Zaanstreek-Waterland Vastgesteld Algemeen Bestuur 18 oktober 2018 Inleiding In de door het Algemeen Bestuur in december

Nadere informatie

Herijking Strategische Visie Barendrecht 2025 SAMEN BOUWEN AAN BARENDRECHT

Herijking Strategische Visie Barendrecht 2025 SAMEN BOUWEN AAN BARENDRECHT Herijking Strategische Visie Barendrecht 2025 SAMEN BOUWEN AAN BARENDRECHT Herijking Strategische Visie Barendrecht 2025 Samen bouwen COLOFON Deze uitgave is tot stand gekomen met dank aan de inzet van

Nadere informatie

Kinderen in Noord gezond en wel?

Kinderen in Noord gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Noord gezond en wel? 1 Wat valt op in Noord? Voor Noord zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar

Nadere informatie

Aan de leden van de gemeenteraad. Geachte leden van de raad,

Aan de leden van de gemeenteraad. Geachte leden van de raad, Uw contact H. van der Putten T (020) 540 45 03 F (0297) 38 76 76 h.van.der.putten@amstelveen.nl Aan de leden van de gemeenteraad Postbus 253, 1430 AG Aalsmeer Vermeld bij reactie ons kenmerk en datum van

Nadere informatie

Call Gebiedsgerichte gezondheidsaanpakken fase 1 voor Programma Gezonde Toekomst Dichterbij

Call Gebiedsgerichte gezondheidsaanpakken fase 1 voor Programma Gezonde Toekomst Dichterbij Call Gebiedsgerichte gezondheidsaanpakken fase 1 voor Programma Gezonde Toekomst Dichterbij Aanleiding Fonds NutsOhra heeft met het programma Gezonde Toekomst Dichterbij de ambitie om de gezondheidsachterstanden

Nadere informatie

PH&R'S GEZOND IN... Griffie. Van: Verzonden: Aan: Onderwerp: Bijlagen:

PH&R'S GEZOND IN... Griffie. Van: Verzonden: Aan: Onderwerp: Bijlagen: Griffie Van: Verzonden: Aan: Onderwerp: Bijlagen: Info@gezondin.nu donderdag 19 april 2018 14:37 Info@gezondin.nu Lokale aanpak gezondheidsachterstanden in uw gemeente Gezond in - raadsgriffiers.pdf; kamerbrief-over-vervolg-programma-gezond-in-destad-gids.pdf

Nadere informatie

Kinderen in West gezond en wel?

Kinderen in West gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in West gezond en wel? 1 Wat valt op in West? Voor West zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar

Nadere informatie

Team Breda Breda brengt het samen 2

Team Breda Breda brengt het samen 2 Breda 2 Team Breda Onder deze titel is op 6 april 2017 de nieuwe sportbeleidsvisie en het uitvoeringsplan van de gemeente Breda unaniem door de gemeenteraad vastgesteld. De gemeente Breda voert al jaren

Nadere informatie

Visienota netwerk Samen tegen eenzaamheid in Den Helder

Visienota netwerk Samen tegen eenzaamheid in Den Helder Visienota netwerk Samen tegen eenzaamheid in Den Helder Inleiding Eenzaamheid is een groot maatschappelijk probleem. Mensen die zich eenzaam voelen zijn over het algemeen angstiger, achterdochtiger, wantrouwiger

Nadere informatie

De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN

De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Onderwerp Evaluatie nieuwe impuls Steller M. Mulder De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Telefoon (050) 367 60 97 Bijlage(n) 1 Ons kenmerk 6044570 Datum 23-11-2016 Uw brief van Uw

Nadere informatie

Jongeren op Gezond Gewicht

Jongeren op Gezond Gewicht Jongeren op Gezond Gewicht Overgewicht Putten: de cijfers ongeveer 1 op de 7 kinderen is te zwaar 5/6 jaar 9% 9/10 jaar 18% 12-15 jaar 15% 16-20 jaar 16% Bron: Icare Jeugdgezondheidszorg, betreft kalenderjaar

Nadere informatie

Gezonde toekomst. Kadernotitie gemeentelijk gezondheidsbeleid

Gezonde toekomst. Kadernotitie gemeentelijk gezondheidsbeleid Gezonde toekomst Kadernotitie gemeentelijk gezondheidsbeleid 2011-2014 Vastgesteld door gemeenteraad op 2 december 2010 0. Samenvatting Deze wettelijke verplichte kadernotitie bevat de uitgangspunten voor

Nadere informatie

Plan van aanpak (offerte) jeugdbeleid gemeente Son & Breugel. Uw vraag. Ons aanbod

Plan van aanpak (offerte) jeugdbeleid gemeente Son & Breugel. Uw vraag. Ons aanbod Plan van aanpak (offerte) jeugdbeleid gemeente Son & Breugel De gemeente Son en Breugel heeft in het collegeprogramma 2002 2006 opgenomen dat zij een nieuwe nota integraal jeugdbeleid zal ontwikkelen.

Nadere informatie

Bouwstenen nota volksgezondheid Renate Martens en Ivanka van der Veeken. Gemeente Drimmelen GGD West-Brabant:

Bouwstenen nota volksgezondheid Renate Martens en Ivanka van der Veeken. Gemeente Drimmelen GGD West-Brabant: Bouwstenen nota volksgezondheid 2013-2016 Gemeente Drimmelen GGD West-Brabant: Renate Martens en Ivanka van der Veeken Bouwstenen Evaluatieverslag nota volksgezondheid 2008-2011 Landelijke nota gezondheidsbeleid

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL Agendanummer 8.2. Onderwerp: Visie Centrum Jeugd en Gezin in de Gemeente Moerdijk

RAADSVOORSTEL Agendanummer 8.2. Onderwerp: Visie Centrum Jeugd en Gezin in de Gemeente Moerdijk RAADSVOORSTEL Agendanummer 8.2 Raadsvergadering van 11 juni 2009 Onderwerp: Visie Centrum Jeugd en Gezin in de Gemeente Moerdijk Verantwoordelijke portefeuillehouder: A. Grootenboer-Dubbelman SAMENVATTING

Nadere informatie

Meer vermogen als kern van integraal beleid. Sjaak de Gouw, 1 december 2015, Leiden

Meer vermogen als kern van integraal beleid. Sjaak de Gouw, 1 december 2015, Leiden Meer vermogen als kern van integraal beleid Sjaak de Gouw, 1 december 2015, Leiden Centrale thema Positieve gezondheid: het vermogen van mensen om zich aan te passen en eigen regie te voeren in het licht

Nadere informatie

STICHTING WELZIJN OUDEREN DINKELLAND. Fit en Gezond in Dinkelland

STICHTING WELZIJN OUDEREN DINKELLAND. Fit en Gezond in Dinkelland STICHTING WELZIJN OUDEREN DINKELLAND Fit en Gezond in Dinkelland WIE ZIJN WIJ? Patricia Verhoeven: Beweegmakelaar Marleen Wagenaar: Beleidsmedewerker/ Projectleider Van de Stichting Welzijn Ouderen Dinkelland

Nadere informatie

Notitie koppeling hoofdproces en rollen partners t.b.v. gebiedsgericht werken.

Notitie koppeling hoofdproces en rollen partners t.b.v. gebiedsgericht werken. Notitie koppeling hoofdproces en rollen partners t.b.v. gebiedsgericht werken. Definitie gebiedsgericht werken: Gebiedsgericht werken is een proces van structurele samenwerking tussen de gemeente en haar

Nadere informatie

Tussentijdse procesevaluatie

Tussentijdse procesevaluatie Tussentijdse procesevaluatie ACTIEVE EN GEZONDE LEEFSTIJL JONGEREN Augustus 2015 Rapport opgesteld door: Kasper Doesborgh VOORWOORD Voorliggend document beschrijft het proces en de voortgang van de JOGG

Nadere informatie

agendanummer afdeling Simpelveld VI- 38 Burgerzaken 21 oktober 2008 onderwerp Uitvoeringsnota Gemeentelijk gezondheidsbeleid

agendanummer afdeling Simpelveld VI- 38 Burgerzaken 21 oktober 2008 onderwerp Uitvoeringsnota Gemeentelijk gezondheidsbeleid Aan de raad agendanummer afdeling Simpelveld VI- 38 Burgerzaken 21 oktober 2008 onderwerp Uitvoeringsnota Gemeentelijk gezondheidsbeleid 2008-2011 Inleiding Op grond van Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Wij stellen voor: Transformatieagenda Wmo en haar omgeving. besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen

Raadsvoorstel. Wij stellen voor: Transformatieagenda Wmo en haar omgeving. besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen Raadsvoorste l Raadsvoorstel Transformatieagenda 2017-2018 Wmo en haar omgeving doel: aan: besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen zaaknummer: 161900 datum voorstel: 23 november 2016 datum collegevergadering:

Nadere informatie