De wereld is geen niemandsland, de aarde is van ons allemaal!

Transcriptie

1 Versie: september 2013

2 De wereld is geen niemandsland, de aarde is van ons allemaal! Actief Burgerschapsvorming en Integratie op Cbs de Bark Inleiding: Sinds 1 februari 2006 zijn scholen verplicht hun leerlingen in te leiden in de pluriforme democratische samenleving van vandaag en hen maatschappelijke verantwoordelijkheid bij te brengen. Burgerschapsvorming hoort dus bij de opdracht van scholen. Onder burgerschapsvorming verstaan we het helpen vormen van wie je bent, mogelijkheden aanreiken om te kunnen deelnemen aan de samenleving en kennis verwerven van en leren omgaan met de principes van de democratie. Het is aan elke school om een eigen invulling te geven aan deze burgerschapsvorming. Hoewel de term burgerschapsvorming nieuw is, is datgene wat er ondervalt dat niet..we hebben het geheel op zes niveau uitgewerkt. Zes niveaus, waarop burgerschapsvorming op onze school gestalte krijgt. Na elke beschrijving per niveau geven wij aan wat onze school met deze vorming wil bereiken. 1. Identiteitsvorming aan de hand van levensbeschouwing Burgerschapsvorming begint bij identiteitsvorming. Het kind moet eerst leren en ontdekken wie het zelf is om later goed te kunnen functioneren in de maatschappij. Cbs de Bark besteedt veel aandacht aan levensbeschouwelijke vorming. De school conformeert zich aan de levensbeschouwelijke visie van de vereniging Viviani en doet de visie zoveel als mogelijk recht. De levensbeschouwelijke visie van Viviani is als volgt verwoord: Op de Viviani-scholen wordt gewerkt, geleerd, geleefd en voorgeleefd vanuit de Bijbelse boodschap van liefde en toewijding naar God, de medemens en de natuur als Zijn schepping. Door aandacht voor gebed, het vertellen van verhalen, Christelijke liederen en vieringen krijgen de kinderen de tradities van het Christelijk geloof mee. De methode Kind op Maandag van NZV uitgevers, een methode voor godsdienstige vorming, zorgt binnen de school voor een doorgaande lijn. De leerkrachten binnen Cbs de Bark handelen vanuit een Christelijke levenshouding. In onze schoolgids staat vermeld dat leerkrachten de leerlingen normen en waarden bijbrengen die zij ontlenen uit de bijbel als Gods woord. De christelijke identiteit komt ook tot uiting in de manier waarop wij met elkaar omgaan. Van groot belang is dat leerkrachten, ouders en verzorgers de gehanteerde omgangsregels handhaven en voorleven. In de methode Kind op Maandag wordt regelmatig aandacht besteed aan andere levensbeschouwingen. De methode biedt voldoende handvatten om met leerlingen te spreken over de verschillen in levensovertuiging. Dat leerlingen ontdekken wie zij zelf zijn, maar ook dat zij leren dat ieder mens gelijkwaardig en uniek is. Actief Burgerschap en Integratie op Cbs de Bark - 2 -

3 2. Cbs de Bark en de samenleving De schoolbevolking van Cbs de Bark bestaat uit kinderen die komen uit gezinnen met verschillende opvattingen op godsdienstig en levensbeschouwelijk terrein. Het betekent dat steeds samen gezocht wordt naar een evenwicht in het omgaan met deze verschillen in levensopvatting. De Bark profileert zich niet voor niets als een open Christelijke school. Respectvol met elkaar omgaan is daarbij voor ons een voorwaarde. Op onze school hebben we niet te maken met bijv. gezinnen en kinderen die vanuit de islamitische identiteit worden opgevoed. Indien het zich zou voordoen, is het zo dat er voor deze kinderen net zoveel aandacht zou zijn op het moment dat ze bij het suikerfeest gevierd hebben en daarover willen vertellen tijdens het kringgesprek. Daarnaast werken wij met de methode Kinderen en hun Sociale Talenten, een methode die erop gericht is de sociaal-emotionele vaardigheden van kinderen te vergroten. Het doel van deze methode is tweeledig. Allereerst is het bedoeld om de kinderen vaardigheden aan te leren, en niet alleen op het overdragen van kennis. Daarvoor moeten kinderen acht competenties ontwikkelen; te maken met de waarden Respect (1), Verantwoordelijkheid (2), Participatie (3), Vertrouwen (4), Empathie (5) en Ondersteuning (6). Deze competenties zijn Ervaringen delen Aardig doen Samen spelen en werken Een taak uitvoeren Jezelf presenteren Een keuze maken Opkomen voor jezelf Omgaan met ruzie Het tweede doel van de methode is de kinderen helpen de geleerde vaardigheden te gebruiken, zodat ze zich daadwerkelijk sociaal competent leren gedragen, binnen de school, maar ook daar buiten. Sociaal competent gedrag is volgens ons nodig om deel te nemen aan en betrokken te zijn bij de samenleving. Voor een goede omgang met elkaar zijn schoolregels nodig. Aan het begin van elk schooljaar (en waar nodig ook tussentijds) bespreekt elke leerkracht samen met zijn leerlingen de school- en groepsregels. Deze school- en groepsregels komen op een zichtbare plek in het klaslokaal te hangen. De leerlingen op de Bark zijn niet alleen consumenten van het onderwijs, maar participeren op diverse manieren in de school. Zo worden de school- en groepsregels jaarlijks besproken en kunnen ze op basis van een goede argumentatie van de leerlingen worden aangepast. Ook kent onze school een vorm van leesonderwijs waarbij oudere leerlingen (groep 8) jonge kinderen begeleiden bij het lezen van prentenboeken en leesboeken (Tutor-lezen). Verder verzorgen voornamelijk de kinderen de kopij voor de schoolkrant, hebben ze taken als dagen/of weekhulp en participeren ze meer en meer in ons onderwijs door gebruik te maken van coöperatieve werkvormen. Kinderen van groep 1 t/m groep 8 krijgen te maken met rollen als de Hulpchef, Fluisterchef, Complimentenchef, etc. De kinderen van groep 7 en 8 zijn dagelijks mede-verantwoordelijk (de leerkracht blijft vanzelfsprekend de eindverantwoordelijke) voor de goede gang van zaken tijdens het speelkwartier van groep 1 en 2. We willen ze hiermee verantwoordelijkheid geven en het zorgzame bij de kinderen stimuleren. Op onze school spreken we kinderen ook aan op hun verantwoordelijkheid voor de samenleving door hen bijv. medeverantwoordelijk te maken voor een opgeruimd schoolplein en de nabije omgeving daarvan (Lees regel: Je eigen afval opruimen. Dat leerlingen leren omgaan met de diversiteit en de ingewikkelde verhoudingen in onze samenleving en met de noodzaak tot overleg. Actief Burgerschap en Integratie op Cbs de Bark - 3 -

4 3. Cbs de Barkl als pedagogisch normatief instituut Cbs de Bark schenkt aandacht aan het ontwikkelen van normbesef van leerlingen. Met name tijdens de lessen bij de methode Kinderen en hun Sociale Talenten wordt gestreefd naar een open sfeer waarin kinderen vrijuit kunnen praten over wat zij denken en voelen. (Zie ook punt 2.) Deze openheid kan helpen voorkomen dat kinderen discrimineren of radicale ideeën ontwikkelen. Met name in de bovenbouw worden leerlingen tijdens de lessen bevraagd op hun standpunten t.a.v. bijv. pestgedrag, zelfvertrouwen en omgaan met ruzie en wordt de discussie over ongewenste opvattingen of uitingen aangegaan. Daarnaast voeren we zelf projecten uit. Binnen deze projecten komen thema s als pesten, verkeer, milieu, gedrag, vandalisme, drugs, geweld, gokken, alcohol, bureau Halt, gezonde voeding, etc. aan de orde. Dat leerlingen openlijk leren spreken over ongewenste opvattingen of uitingen met als doel hen verantwoordelijk te maken voor elkaars en eigen gedrag en meningen. Verder willen we graag dat er een preventieve werking uitgaat van het totaalaanbod aan onderwijs op onze school.. 4. De school middenin de samenleving Een school is geen eiland in de samenleving waar kinderen een groot deel van de dag vertoeven, maar kan juist als een spil in de maatschappij fungeren. Ook Cbs de Bark ziet het als haar taak de maatschappelijke betrokkenheid van de leerlingen en van de school te vergroten. Valthe is een klein dorp, waarvoor het idee van: Ons kent ons zeer zeker nog geldt. De leerlingen van onze school zijn veelal lid van (het beperkt) aantal verenigingen in het dorp. Onze gedachte gaat dan uit naar de voetbalvereniging, gymnastiek- en volleybalvereniging; maar ook naar de club van de kerk en bijv. het kinderkoor. Waar aangeboden doen we ook zeer zeker mee aan de door deze verenigingen georganiseerde activiteiten. Een goed voorbeeld is de deelname aan de avondvierdaagse. Daarnaast werken we goed samen met de bibliotheek in Odoorn. Veel van onze kinderen zijn lid. Waar mogelijk en aangeboden nemen we deel aan activiteiten van de Bieb. Binnen de gemeente Borger-Odoorn wordt steeds gezocht naar vormen van samenwerking op allerlei gebied. Op dorpsniveau verlenen we als school graag onze medewerking aan de georganiseerde activiteiten tijdens de jaarlijkse feestweek, de buitenmarkt In t Gras en het om de vijf jaar georganiseerde grote dorpsfeest (versierde karren en verklede deelname aan optocht). Waar mogelijk werken we samen met de collega-school De Linderakkers Bijvoorbeeld bij de jaarlijkse kranslegging bij het onderduikershol in Valthe (zie ook hoofdstuk 5) en de Koningsspelen. Dat leerlingen ontdekken dat het waardevol kan zijn om iets te betekenen voor de maatschappij en bij hen een intrinsieke motivatie ontwikkeld wordt om maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen. Actief Burgerschap en Integratie op Cbs de Bark - 4 -

5 5. Kennis van en discussie over politieke en maatschappelijke praktijken in de samenleving en de eigen visie daarop. De kinderen van vandaag groeien (gelukkig) op in een democratische samenleving. Belangrijk is dat leerlingen naast staatsinrichting zich leren verdiepen in maatschappelijke ontwikkelingen. Met name in de groepen 7 en 8 wordt aandacht besteed aan het nieuws dat ons elke dag bereikt van de krant, televisie, radio en internet. regelmaat mee aan het. Verder wordt er in groep 7 en 8 wekelijks gekeken en gesproken naar en over het T.V.- weekjournaal. Daarnaast wordt in groep 6 t/m 8 het wereldtijdschrift Sam Sam uitgedeeld en afhankelijk van de inhoudelijke onderwerpen/thema s besproken. Tenslotte maakt het politieke stelsel deel uit van de aangeboden leerstof voor Geschiedenis in groep 8. Met de kinderen van groep 7 en 8 is jaarlijks aandacht voor de Troonrede op televisie en wordt aandacht geschonken aan verkiezingen. De kinderen maken o.a. kennis met de stemwijzer op de computer. Groep 8 bezoekt jaarlijks het gemeentehuis in Exloo. Hier maken de leerlingen kennis met de wijze waarop onze gemeente wordt bestuurd. Ook worden ze uitgedaagd reactie te geven op stellingen die betrekking hebben op de leefbaarheid in de gemeente Broger-Odoorn. Dat leerlingen aan de hand van actuele gebeurtenissen zich leren verdiepen in andere meningen met als doel om vervolgens zelf een afgewogen oordeel te kunnen vormen. 6. Europees en wereldburgerschap De Bark heeft ook als taak bij leerlingen het besef te ontwikkelen dat ze niet alleen in Nederland, maar in een breder verband leven. Kinderen zijn naast burgers in Nederland ook onderdeel van het samenleven in Europa en de wereld. In de wereldoriënterende vakken komt dit thema uitgebreid aan bod in groep 7 en 8. Daarnaast zijn de kinderen va groep 6 t/m 8 zoals gezegd geabonneerd op het wereldtijdschrift Sam Sam. (Zie punt 5.) De Bark stelt zich tot doel om door het meedoen aan diverse acties deze bewustwording te stimuleren. Zo organiseert de school jaarlijks in de maanden november en december een actie voor de medemens (in nood). In de afgelopen jaren hebben we knuffels verzameld voor kinderen in Ethiopië. De stichting S.O.S-Kinderdorpen heeft voor verspreiding gezorgd. Ook hebben de kinderen aan ouderen in het verzorgingshuis de Paasbergen in Exloo een zelf versierd presentje aangeboden en hebben ze voedselpakketten gemaakt vopr de Voedselbank van de gezamenlijke kerken in Emmen. Deze acties maken kinderen o.a. betrokken en bewust van het leven in ontwikkelings landen. Naast deze jaarlijks terugkerende acties proberen we open te staan voor nieuwe initiatieven. We willen met de kinderen ook stilstaan bij de gebeurtenissen in de Europese en Wereld geschiedenis. Met meerdere scholen hebben we het Onderduikershol in Valthe geadopteerd. Elk jaar vindt bij dit monument de herdenking en kranslegging plaats. De kinderen van groep 8 dragen het monument officieel over aan groep 7 en krijgen een oorkonde. We vinden de jaarlijkse herdenking erg belangrijk; de kinderen van nu mogen niet vergeten wat er toen is gebeurd. We hopen dat herdenken mede bijdraagt aan het voorkomen van oorlog en mensenhaat. Om de waarde van herdenking op onze school extra te benadrukken brengen de kinderen van groep 7 en 8 om de twee jaar een bezoek aan het herinneringskamp Westerbork. Deze excursie maakt deel uit van het aanbod Kunst en Cultuur op onze school. Tenslotte werken we in groep 7 en 8 om het jaar vanuit de Anne- Frank krant (gesubsidieerd vanuit gemeente Borger-Odoorn) en krijgen dezelfde kinderen het Nationaal aandenken Vrijheid geef je door Actief Burgerschap en Integratie op Cbs de Bark - 5 -

6 Dat kinderen verantwoordelijkheidsgevoel ontwikkelen voor het samenleven in deze wereld. Herdenken doen we op de Bark; immers VRIJHEID GEEF JE DOOR Actief Burgerschap en Integratie op Cbs de Bark - 6 -