2015 t/m Plan van aanpak JOGG Brummen Kenmerk : INT Vastgesteld : 17 november 2015, BW INT15.

Transcriptie

1 2015 t/m Kenmerk : INT Vastgesteld : 17 november 2015, BW

2 2

3 3 Inhoudsopgave 1. INLEIDING Aanleiding Brummen in de context van de regio Situatieschets: demografie, geografie en cijfers overgewicht Keuze voor de JOGG-methode 6 2. DOELGROEP Focus van de JOGG-methode Focus op de doelgroep 4 tot 12-jarigen 8 3. DOELSTELLING Hoofddoel Regionale doelen Lokale doelen 9 4. ORGANISATIESTRUCTUUR Regionale organisatiestructuur Lokale organisatiestructuur AANPAK 15

4 4 1 INLEIDING 1.1 Aanleiding Het is belangrijk dat kinderen gezond kunnen opgroeien en een gezonde leefstijl ontwikkelen. Niet alleen om gezondheidsproblemen - zoals hart- en vaatziekten, diabetes en bepaalde vormen van kanker - in de toekomst te voorkomen, maar ook om een kind nu al een goede basis te geven. Kinderen met een gezond gewicht zitten namelijk beter in hun vel, worden doorgaans minder gepest en hebben meer zelfvertrouwen dan kinderen met overgewicht of obesitas. Ook in de gemeente Brummen valt winst te behalen als het gaat om overgewicht bij jeugd en jongeren. Het college van burgemeester en wethouders heeft er eind 2014 voor gekozen om aan te sluiten bij Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG). Een aanpak waarbij wordt gestreefd naar een omgeving waarin een gezonde leefstijl de normaalste zaak van de wereld is. De keuze voor de JOGG-aanpak is gemaakt om meerdere redenen. In de eerste plaats is het lokale volksgezondheidsbeleid gebaseerd op gezondheidscijfers van de Brummense bevolking die door de GGD worden verzameld. Als het om de gezondheid van jongeren gaat, laten de cijfers zien dat er het nodige te verbeteren valt. Wij komen daar later op terug. In de tweede plaats wil de gemeente Brummen het sportbeleid onderdeel laten uitmaken van het lokaal preventief volksgezondheidsbeleid. De twee invalshoeken bewegen en gezonde voeding komen samen in de JOGG-aanpak. Op de derde plaats wil de gemeente integraal en inclusief beleid ontwikkelen. In dit geval betekent dit dat aansluiting mogelijk is (bij de implementatie van) het beleid voor Maatschappelijke Ondersteuning en Jeugdzorg. Op de vierde plaats biedt de JOGG-methode de mogelijkheid de recente gemeentelijke visie om te opereren vanuit partnerschap hier toe te passen. Deze visie impliceert gelijkwaardigheid van partijen, waarbij een ieder bijdraagt vanuit zijn professionaliteit en maatschappelijke verantwoordelijkheid. De JOGG-aanpak sluit naadloos aan op de recentelijk geformuleerde kerntaken en beleidsprioriteiten van de gemeente Brummen. In dit plan zullen we concreet zijn. We geven allereerst een schets van Brummen en de regionale context. We gaan vervolgens in op de demografie. Daarna leggen we de focus op de overgewichtcijfers van de jeugd in Brummen. Vandaaruit gaan we over op de methodische JOGG-aanpak en concrete actiepunten. 1.2 Brummen in de context van de regio De provincie Gelderland heeft het financieel mogelijk gemaakt om dit initiatief te starten. Als voorwaarde wordt een intergemeentelijke samenwerking opgedragen. Dat is om meerdere reden zinnig. Allereerst kunnen de gemeenten kennis en ervaring uitwisselen. Daarnaast beperken inwoners van gemeenten zich in hun leefwijzen en mobiliteit niet tot gemeentegrenzen. Bewustwording van een gezonde leefstijl vereist een diversiteit aan informatieverschaffing op vele terreinen. Dat gaat gemakkelijker in onderlinge samenwerking en afstemming. In regionaal verband is in samenwerking met de GGD al het initiatief Gewoon Gezond Gewicht in gang gezet (zie document bijlagen bij plan van aanpak JOGG Brummen ). 1.3 Situatieschets: demografie, geografie en cijfers overgewicht Demografie Cijfermatige gegevens laten zien dat de verhouding tussen ontgroening en vergrijzing erg uit balans is. De demografische ontwikkeling voor de komende twee decennia is niet gunstig. Twee decennia is een periode waarin een baby de volwassen leeftijd bereikt. Als dus de gezondheid van kinderen achterwege blijft en ouderen langer leven, zullen de negatieve effecten op velerlei maatschappelijke terreinen zichtbaar zijn. Dat impliceert dat de

5 5 leefkwaliteit van de gemeentelijke bevolking in zijn geheel risico loopt. Immers, naast het belang van de gezondheid van het kind, heeft een minder gezonde jonge bevolking ook een negatief effect op de kwaliteit van de werkende bevolking. Minder gezonde mensen werken kostenverhogend voor werkgevers en voor de gezondheidszorg. Het ligt dus voor de hand om nu extra inzet te plegen op het stimuleren van een goede gezondheid van de Brummense jeugd. Onderstaande grafiek geeft een beeld van de leeftijdsontwikkeling in de komende jaren. De tweede en derde kolom laten de ontgroening en vergrijzing goed zien Geografie: de kernen De gemeente heeft twee grote en een aantal kleine kernen. De kleine kernen zijn voornamelijk kleine woongemeenschappen met beperkte economische bedrijvigheid, anders dan landbouw. Het MKB in de dienstverlenende en handelssectoren, basisscholen en overige voorzieningen zijn voornamelijk gecentreerd in de twee grootste kernen (Brummen en Eerbeek) Cijfers overgewicht Het is belangrijk dat kinderen gezond kunnen opgroeien. Daarom vindt de gemeente dat ieder kind met overgewicht er één teveel is. Als we kijken naar het percentage kinderen met overgewicht dan ligt dat landelijk op 14%. In de regio Midden-IJssel/Oost-Veluwe heeft 11% van de 5-jarigen, 15% van de 9/10-jarigen en 13% van de 13-jarigen overgewicht. In Brummen zijn deze percentages nagenoeg even hoog (resp. 11%, 14%, 13%). Wat opvalt is dat het overgewichtpercentage in de kern Eerbeek bij de 5-jarigen (17%) en bij de 13-jarigen (18%) hoger is, terwijl in de kern Brummen juist het overgewichtpercentage bij de 9/10-jarigen hoger is (17%).

6 6 Leeftijdsgroepen Eerbeek & Coldenhove (PC 6961) Brummen e.o. (PC 6971) Gemeente Brummen Regio MIJ/OV 5 jaar 17% 4% 11% 11% 9 en 10 jaar 14% 17% 14% 15% 13 jaar 18% 11% 13% 13% Overgewicht bij kinderen, per leeftijdsgroep ( ). Bron: GGD Noord- en Oost-Gelderland 1.4 De keuze voor de JOGG - methode Systeemgerichte aanpak De JOGG-methodiek is gebaseerd op vijf pijlers. De vijf pijlers of invalshoeken zijn elk belangrijk, omdat ze een eigen netwerkstructuur kennen en elk vanuit de eigen verantwoordelijkheden invloed uitoefenen op de leefstijl van het kind en de ouders. Opereren vanuit deze pijlers is een manier om de doelen van het project te borgen, zowel op de korte als op de lange termijn. De gemeentelijke visie om meer te opereren als partner komt met het hanteren van deze invalshoeken duidelijk tot uiting. 1. Politiek-bestuurlijk draagvlak Het betreft overheidsbeleid dat sturend werkt in alle overheidsprocessen waarin het kind uiteindelijk leeft (onderwijs, speeltuinen, sportbeleid, maar ook sociale zaken, ruimtelijke ordening, economische zaken, verkeersveiligheid e.d.). Het college van B&W staat achter de JOGG-aanpak. Het draagvlak is groot. 2. Publiek-private samenwerking De denk- en innovatiekracht van de lokale markt draagt bij aan het succes. De gemeente Brummen wil gaan voor het gewenste einddoel en nodigt de marktpartijen uit om naar eigen inzicht mee uitvoering te geven aan dit initiatief, teneinde het einddoel te bereiken. De eerste contacten met het MKB zijn inmiddels gelegd. 3. Sociale marketing De toepassing van commerciële marktconcepten en technieken om positieve maatschappelijke of sociale veranderingen te bewerkstelligen is een methode om de doelgroep te bereiken. 4. Wetenschappelijke begeleiding en evaluatie Het is belangrijk dat we activiteiten, resultaten en effecten monitoren, zodat duidelijk wordt wat de JOGG-aanpak uiteindelijk oplevert en zodat we tussentijds kunnen bijsturen. Het Evaluatiebureau Publieke Gezondheid verzorgt een groot deel van de regionale monitoring en evaluatie. Op het gehele initiatief wordt een proces- en een effectevaluatie uitgevoerd. 5. Verbinding preventie en zorg Preventie is een cruciaal element in ons gezondheidszorgstelsel. Vroegtijdige opsporing en signalering van risico s op ziekten zoals diabetes, hart- en vaatziekten, bepaalde vormen van kanker als gevolg van overgewicht is cruciaal. Het is belangrijk om met alle veldpartijen preventie structureel op te pakken. Veldpartijen werken preventief als zij weten hoe te signaleren en door te verwijzen. Partijen moeten een infrastructuur ontwikkelen waarvoor pijler 1 en pijler 2 in overleg treden met bijvoorbeeld zorgverzekeraars om financiering regelen. De eerste contacten met lokale zorginstellingen zijn inmiddels gelegd. 1 1 Begin mei 2015

7 7 Deze aanpak hanteert eveneens een sociaal cultureel- én een ontwikkelingsperspectief door de juiste initiatieven te kiezen. De denk- en innovatiekracht van de lokale markt draagt bij aan het succes. Er wordt gebruik gemaakt van de kracht van de situatie: sociale en culturele invloeden kunnen immers de invloed van alle andere factoren die gedrag beïnvloeden overstemmen. En mensen kunnen veranderen als gevolg van een interactie tussen erfelijke eigenschappen en de omgeving.

8 8 2 DOELGROEP 2.1 Focus van de JOGG-methode Het doel is om de leefstijl van kinderen (en hun ouders) te verbeteren door een effectieve aanpak toe te passen, zodat hun gezondheid toeneemt. Omdat in elke kern kinderen wonen en geen van de kernen zich qua omvang leent om de focus van de JOGG-aanpak ook daar te leggen, passen we de JOGG-methode toe op de gehele gemeente en focussen we vervolgens op thema s. In overleg met een brede groep sleutelfiguren zijn de thema's voor de eerste periode gekozen. De thema s noemen we verderop in dit plan. 2.2 Focus op de doelgroep 4 tot 12 jarigen We focussen ons op de doelgroep van 4 tot 12 jarigen inclusief de ouders. Dat doen we op basis van de overgewichtcijfers en een inschatting van de mogelijkheden om leefstijlverbeteringen te bewerkstelligen. Het betreft een grote groep die beïnvloedbaar is, makkelijk benaderbaar is, te enthousiasmeren valt en goed bereikbaar is. Indien mogelijk zullen we de grootste kernen apart benoemen. Na een jaar kijken we of we jongere kinderen (0-4- jarigen) betrekken bij de aanpak. De jongeren in de leeftijd jaar willen we met name bereiken via de gerichte interventies o.a. bij sportverenigingen. De vindplaats van deze jongeren is minder duidelijk, door de omstandigheid dat er geen voorziening voor voortgezet onderwijs in de gemeente aanwezig is.

9 9 3 DOELSTELLING 3.1 Hoofddoel De hoofddoelstelling van de JOGG-aanpak in de gemeente Brummen luidt: Het percentage kinderen en jongeren van 0-19 jaar met overgewicht is eind 2017 met 2% afgenomen ten opzichte van het percentage in Regionale doelen Met de GGD Noord- en Oost Gelderland zijn regionale doelen bepaald die als basis dienen voor de lokale aanpak. Het gaat om doelen gericht op het stimuleren van bewegen, het ontmoedigen van veel televisie kijken, computeren en/of games en het stimuleren van gezonde voeding. Daarnaast staan de opvoedvaardigheden van ouders ten aanzien van een gezonde leefstijl centraal. Voor een overzicht van de regionale doelen verwijzen we naar het document Uitvoeringsplan JOGG-aanpak Brummen Lokale doelen De JOGG-aanpak is een lokale aanpak. In overleg met een brede groep sleutelfiguren is nagedacht over relevante thema s en doelen voor de eerste periode. Daarnaast kan er op basis van de cijfers van de GGD een aantal aandachtsgebieden bepaald worden. Deze hebben geleid tot een aantal lokale doelstellingen die we de komende periode willen realiseren Lokale doelen op de pijlers van JOGG Op de vijf pijlers van JOGG hebben we de volgende doelstellingen bepaald: Politiek-bestuurlijk draagvlak (PBD) Gezond gewicht, als onderdeel van een gezonde leefstijl, heeft een belangrijke plaats in het collegeprogramma. Burgemeester en wethouders zijn enthousiast, bekend met en betrokken bij de JOGGbeweging en zorgen voor inzet van middelen en menskracht. Het college van B&W en de gemeenteraad zijn jaarlijks geïnformeerd over JOGG en de voortgang van de aanpak in de gemeente. Er is een interne werkgroep geformeerd van beleidsmedewerkers van verschillende beleidsterreinen. Met elkaar wordt gestreefd naar een integrale aanpak gericht op de preventie van overgewicht bij kinderen en jongeren. De beleidsmedewerkers dragen vanuit hun eigen discipline actief bij aan de lokale JOGG-aanpak. De werkgroep komt minimaal 2 keer per jaar bij elkaar. We streven naar een integrale aanpak gericht op preventie van overgewicht bij jongeren. Het sportbeleid van de gemeente Brummen (nota Sportbeleid gemeente Brummen ) richt zich op de gezondheid en participatie van alle inwoners (jong en oud) en sluit aan bij de JOGG-aanpak. Publiek-private samenwerking (PPS) Er is een visie op PPS geformuleerd in relatie tot JOGG. Deze is besproken met de wethouder volksgezondheid en de wethouder economische zaken en de bedrijvencontactfunctionaris. Het college van burgemeester en wethouders brengt JOGG actief onder de aandacht bij bedrijven en organisaties die een bijdrage zouden kunnen leveren aan de lokale JOGGaanpak. Wij stellen ons ten doel met minimaal vijf bedrijven een overeenkomst te hebben gesloten.

10 10 Samen met de plaatselijke horeca-ondernemers is een JOGG-menu ontwikkeld, dat op minimaal vijf locaties in de gemeente wordt aangeboden. Sociale marketing (SMK) De principes van Sociale Marketing zijn minimaal één keer toegepast op één van de activiteiten/interventies. Dit resulteert in activiteiten die aansluiten bij de belevingswereld van de doelgroep. Hulp van professionals wordt ingezet over de wijze van benaderen van ouders en opvoeders, bij voorlichtings- en ouderavonden. De organisatorische en financiële mogelijkheid wordt onderzocht voor een mentality onderzoek 2 voor de gemeente Brummen. Wetenschappelijke begeleiding en evaluatie (WBE) De lokale JOGG-aanpak wordt gemonitord en geëvalueerd op proces en effect. Het Evaluatiebureau Publieke Gezondheid heeft uitvoering gegeven aan hun evaluatieplan rondom JOGG Stedendriehoek. Met name de projecteffecten zijn door de GGD inzichtelijk gemaakt. Ieder kwartaal is de procesevaluatie (activiteitenmonitor) bijgewerkt door in ieder geval de JOGG-regisseur. Op basis van deze input heeft de GGD de procesevaluatie opgesteld. Vier keer per jaar vindt een voortgangsgesprek plaats met de JOGG-adviseur van het JOGG-bureau. Halfjaarlijks wordt de JOGG-Voortgangstool ingevuld om de vooruitgang op de vijf JOGG-pijlers zichtbaar te maken en te kunnen bijsturen waar nodig. Verbinding preventie en zorg (VPZ) Er is een inventarisatie gedaan naar het aanbod op het gebied van preventie en curatie van overgewicht bij kinderen. Er is in samenspraak met partners (vertegenwoordigd in lokale netwerken) bepaald of er knelpunten geconstateerd worden bij het signaleren en doorverwijzen van kinderen met (licht) overgewicht en obesitas en welke dit dan zijn. Er is een sluitende ketenaanpak waarin het kind met overgewicht/obesitas wordt gesignaleerd en doorverwezen naar geschikte (zorg)programma s. Er is samen met Caransscoop een werkgroep opgericht waarin vertegenwoordigers van medische, paramedische en psychologische disciplines, Team Voor Elkaar, GGD en scholen formeel gaan samenwerken in het zorgaanbod voor kinderen en tieners met overgewicht en obesitas in de gemeente Brummen Lokale doelen gericht op verandering in gedrag Tijdens een bijeenkomst met een groot aantal lokale organisaties en instellingen, die invloed hebben op de leefstijl van kinderen en jongeren, is nagedacht over de thema s die de komende periode aandacht behoeven. In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van hoe men de diverse gedragsthema s waardeert (rood = niet direct nodig, groen = behoeft aandacht). Gedragsthema s Rood (-) Groen (+) overall Water drinken 0+0 = = Meer groente eten 1+1 = = Meer fruit eten 1+1 = = Dagelijks ontbijten 1+1 = = Minder tv kijken, gamen 0+4 = = Een uur per dag bewegen 4+0 = = Op fiets of lopend naar school 5+1 = = Het mentality-model is ontwikkeld door onderzoeksbureau Motivaction

11 11 Het werkveld vindt het met name belangrijk om het drinken van water te stimuleren als vervanger van suikerhoudende dranken. Andere thema s springen er niet direct uit, maar worden wel allen herkend. Uit de cijfers van de GGD wordt bevestigd dat er op het dagelijks drinken van gezoete drankjes winst te behalen valt. 38% van de kinderen van 4 tot 12 jaar drinkt dagelijks meer dan twee gezoete drankjes. In de regio is dit 35%. De gemeente Brummen valt hiermee in negatieve zin op ten opzichte van de rest van de regio. Waar niet expliciet met het werkveld over gesproken is, maar waar Brummen in vergelijking met de regio wat achterblijft, is het percentage kinderen dat na de geboorte tot de leeftijd van 6 maanden uitsluitend moedermelk heeft gekregen. Dat is 29% in de gemeente Brummen ten opzichte van 34% in de regio Stedendriehoek. De cijfers laten daarnaast zien dat 31% van de kinderen meer dan 2 uur achter een beeldscherm zit (tv kijken, computeren, gamen). Op dit onderdeel scoort de gemeente Brummen ook slechter dan de regio (29%). Kijkend naar opvoedvaardigheden bij ouders dan zouden ouders meer mogen doen in het stimuleren van buitenspelen, het stimuleren van fietsen of lopen naar school en het maken van afspraken ten aanzien van beeldschermgebruik. Op deze fronten scoort Brummen slechter dan de regio. Deze input hebben we vertaald naar de volgende gedragsdoelen die we in een periode van 3 jaar (2015 t/m 2017) willen bereiken. Het percentage kinderen van 4 tot 12 jaar dat dagelijks twee of minder gezoete drankjes drinkt, is met 2% toegenomen. Dit doen wij door het drinken van water te stimuleren. Het percentage kinderen dat vanaf de geboorte tot de leeftijd van 6 maanden uitsluitend moedermelk kreeg, is toegenomen met 2%. Dit doen wij door de voorlichting hierover te verbeteren. Het percentage kinderen van 2 tot 12 jaar dat dagelijks minder dan 2 uur achter een beeldscherm zit, is met 2% toegenomen. Dit doen wij door de opvoedvaardigheden van de ouders op dit vlak te verbeteren. Zij moeten het gewoon vinden om hierover afspraken te maken met hun kind(eren). Het percentage ouders dat hun kind(eren) stimuleert om buiten te spelen en/of met de fiets of lopend naar school te gaan, is met 2% toegenomen. Dit doen wij door deze aspecten leuker te maken voor het kind Lokale doelen gericht op verandering in de omgeving Het mag duidelijk zijn dat wanneer je een omgeving wilt creëren waarin een gezonde leefstijl de normaalste zaak van de wereld is, er in de meeste gevallen ook iets in die omgeving moet veranderen. Gezonde School Alle basisscholen in de gemeente zijn geïnformeerd over JOGG en hebben de mogelijkheid gehad om ondersteuning te krijgen bij het formuleren van beleid en het uitvoeren van activiteiten op het gebied van een gezonde leefstijl. Minimaal twee basisscholen in de gemeente Brummen hebben één van de deelvignetten van de Gezonde School (op voeding en/of bewegen) behaald. Zij zetten daarmee structureel in op het stimuleren van een gezonde leefstijl onder kinderen. Op minimaal twee andere basisscholen in de gemeente Brummen is een programma geïmplementeerd gericht op een gezonde leefstijl, waarbij getracht is om dit een structureel karakter te geven en dit in alle groepen uit te voeren. Op minimaal vier basisscholen in de gemeente Brummen is het drinken van water gestimuleerd.

12 12 Op minimaal vier basisscholen in de gemeente Brummen is het lopen en fietsen naar school gestimuleerd. Op minimaal twee schoolpleinen is een watertappunt gerealiseerd. Gezonde Sportvereniging Er is minimaal één bijeenkomst georganiseerd voor alle sportaanbieders in de gemeente Brummen waarin zij geïnformeerd en geënthousiasmeerd zijn over de Gezonde Sportkantine. Minimaal vier sportaanbieders in de gemeente Brummen hebben een Gezonde Sportkantine gerealiseerd (waardering brons, zilver of goud). Gezond Thuis Er is geïnventariseerd welk aanbod er is ter verbetering van opvoedvaardigheden bij ouders als het gaat om beeldschermgebruik en het maken van afspraken hierover met hun kind(eren). Op basis van deze inventarisatie heeft minimaal vier keer een activiteit of interventie plaatsgevonden voor ouders van 4 tot 12 jarigen gericht op het verminderen van beeldschermgebruik en het maken van afspraken hierover met hun kind(eren). Voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar is er minimaal 1 keer per jaar een voorlichtingsmoment georganiseerd op het gebied van het drinken van gezoete dranken en het drinken van water uit de kraan. De ouders van de kinderen van minimaal vier basisscholen in de gemeente zijn via de school gevraagd om geen gezoete dranken meer mee te geven aan hun kind. Deze ouders houden zich hieraan. Met het consultatiebureau, Team voor Elkaar en andere professionals rondom het jonge gezin is nagedacht over het beter voorlichten van moeders over het geven van borstvoeding en de voordelen daarvan als het gaat om het voorkomen van overgewicht bij hun kind. Er is een manier gevonden waarbij alle ouders die hun eerste kind verwachten de juiste informatie hierover ontvangen. Met jonge moeders is gesproken over de voor- en nadelen die zij ervaren bij het geven van borstvoeding. Waar mogelijk is er met professionals gewerkt aan het wegnemen van eventuele obstakels. Gezonde Wijk Buurtsportcoaches/combinatiefunctionarissen sport organiseren buitenspelactiviteiten in de wijken en kleine kernen voor jongeren, met medewerking van sportverenigingen. Minimaal één maal per maand vindt een georganiseerde activiteit plaats. Gezonde Werkvloer Er is minimaal één bijeenkomst georganiseerd voor bedrijven en ondernemers uit de gemeente Brummen, waarbij de gezonde werkvloer (vitaliteit) centraal staat.

13 13 4 ORGANISATIESTRUCTUUR Om de lokale JOGG-aanpak in de gemeente Brummen een succes te maken, wordt er samengewerkt met een aantal partners, organisaties en instellingen die kunnen bijdragen aan het realiseren van de doelen. Er zal een aantal werkgroepen opgericht worden om de uitvoering te verzorgen. De volgende structuur lijkt het meest aan te sluiten bij de JOGG-aanpak van de gemeente Brummen. Het kan zijn dat dit gaandeweg nog wordt bijgesteld. 4.1 Regionale structuur Regionale stuurgroep De regionale stuurgroep wordt gevormd door alle wethouders van de gemeenten Apeldoorn, Brummen, Hattem, Lochem en Voorst, die JOGG in hun portefeuille hebben. Hun taak is om op lokaal en regionaal niveau als ambassadeur voor JOGG op te treden. Zij beoordelen de resultaten aan de hand van de tussentijdse rapportages en nemen formele beslissingen wanneer dit aan de orde mocht zijn. Het voorzitterschap rouleert en de stuurgroep komt zo n twee keer per jaar bijeen. De regionale coördinator van de GGD en de regionale JOGGregisseur leveren een inhoudelijke bijdrage en ondersteunen de voorzitter bij het komen tot een agenda en het maken van notulen Regionale projectgroep In de regionale projectgroep zitten de beleidsadviseurs van de 5 genoemde gemeenten, die JOGG in hun takenpakket hebben. Hun taak is om de (regionale) voortgang te bewaken, om ervoor te zorgen dat de JOGG-aanpak wordt geborgd in lokaal en regionaal beleid en om kennis met elkaar te delen. De regionale coördinator van de GGD zit de regionale projectgroep voor. Deze groep komt gemiddeld één keer per zes weken bij elkaar Regionale werkgroep De regionale werkgroep wordt gevormd door alle JOGG-regisseurs van de vijf gemeenten. Met elkaar worden kennis en ervaringen uitgewisseld. Zij wisselen praktische ervaringen uit in het voorkomen en bestrijden van overgewicht. Ook worden de lokale aanpakken op elkaar afgestemd en daar waar dat mogelijk is, worden de krachten gebundeld. De regionale coördinator van de GGD zit de regionale werkgroep voor. Deze groep komt gemiddeld één keer per zes weken bij elkaar Wetenschappelijke begeleiding en evaluatie De evaluatie en monitoring wordt ondersteund en grotendeels uitgevoerd door een onderzoeker van het Evaluatiebureau Publieke Gezondheid. Op basis van de reguliere GGD-metingen die er gedaan worden (jeugdmonitor, EMOVO, JGZ-registraties), verzorgt het Evaluatiebureau de effectevaluatie. Welke veranderingen zijn er te zien in het gedrag van het kind en uiteindelijk in de overgewichtscijfers van de regio en van de gemeenten afzonderlijk. Voor het monitoren en evalueren van de lokale doelen (vooral op proces en activiteiten) heeft de GGD een activiteitenmonitor ontwikkeld. De lokale JOGG-regisseur, betrokken beleidsmedewerker en eventuele andere betrokkenen uit de werkgroepen zorgen ervoor dat de monitor regelmatig wordt bijgewerkt en dat er wordt bijgestuurd waar nodig. De input per gemeente gebruikt de GGD voor het opstellen van een regionale rapportage. 4.2 Lokale structuur Interne werkgroep beleid Deze werkgroep bestaat uit beleidsmedewerkers van verschillende beleidsterreinen. Met elkaar wordt gestreefd naar een integrale aanpak gericht op de preventie van overgewicht bij kinderen en jongeren. De beleidsmedewerkers dragen vanuit hun eigen discipline actief bij aan de lokale JOGG-aanpak. De werkgroep komt minimaal 2 keer per jaar bij elkaar. Hierbij zijn in ieder geval

14 14 de beleids-/werkterreinen communicatie, onderwijs, ruimtelijk beheer, duurzaamheid, economische zaken en volksgezondheid Werkgroepen Gezonde School De scholen die met één van de deelvignetten van de Gezonde School aan de slag gaan, formeren een eigen werkgroep met daarin een leerkracht, iemand van de ouderraad, iemand van de medezeggenschapsraad, een ouder en de JOGG-regisseur. De JOGG-regisseur zorgt er daarnaast voor dat er momenten gecreëerd worden waarbij vertegenwoordigers van de verschillende basisscholen bij elkaar komen om activiteiten op het gebied van het drinken van water en van het stimuleren van lopen/fietsen naar school aan bod komen Werkgroep Gezonde Sportkantine Als duidelijk is welke sportaanbieders er aan de slag willen met de Gezonde Sportkantine dan zullen deze mensen op regelmatige basis samenkomen, zodat zij in eerste instantie op weg geholpen worden en in tweede instantie ervaringen en ideeën gaan uitwisselen. Waar mogelijk sluit er structureel (en anders op aanvraag) een diëtist of voedingsdeskundige aan om te helpen bij de keuzes voor een gezond kantineaanbod. De JOGG-regisseur zorgt ervoor dat het voorzitterschap van deze werkgroep gerouleerd wordt Werkgroep Gezond Thuis Met daarin een vertegenwoordiger van het consultatiebureau, Team voor Elkaar, een ouder en de JOGG-regisseur. Gericht op de voorlichting rondom borstvoeding en beeldschermgebruik Aansluiting bij netwerken op zorg en preventie Werkgroep Verbinden Preventie en Zorg Met daarin mogelijk vertegenwoordigers uit onderstaande relevante partijen: Team voor Elkaar Ondersteuningsteams basisscholen IB netwerkoverleg met alle IB-ers OOGO (op overeenstemming gericht overleg) Sociale kaart (aansluiting bij 3 D s intern) Aansluiting (actieve) zorgverleners (via inventarisatie Caransscoop) Caransscoop Deze werkgroep wordt in samenwerking met Caransscoop nog verder uitgewerkt NB. NB. NB. De manier waarop de werkgroepen werken en de intensiteit van werken varieert per werkgroep en per thema. Voor de pijler sociale marketing wordt geen aparte werkgroep opgericht. De JOGGregisseur zorgt dat dit bij één van de interventies aan de orde komt (de link met de werkgroep Gezonde School lijkt daarbij logisch, maar wordt nog bekeken). De JOGG-regisseur en de beleidsmedewerker die aan JOGG gekoppeld is, hebben regelmatig onderlinge afstemming. Zij bespreken de voortgang in de werkgroepen en verdelen hierin onderling de taken.

15 15 5 AANPAK Om de doelen te realiseren, zal de JOGG-regisseur samen met partners en betrokken organisaties/instellingen in de genoemde werkgroepen een uitwerking maken in de vorm van een uitvoeringsplan inclusief planning. Zo is reeds een actieplan gemaakt op het drinken van water (zie document Uitvoeringsplan JOGG-aanpak Brummen ) en zullen ook andere deelthema s verder uitgewerkt worden. Deze worden dan ook aan de bijlagen toegevoegd. De globale planning is als volgt: Opstellen algemeen Plan van Aanpak - Opstellen Plan van Aanpak thema Drinkwater - Start promotie Gezonde sportkantine - Start promotie gezonde school - Start werkgroep VPZ (Verbinding Preventie en Zorg) - Start verkenning pijler PPS (Publiek-Private Samenwerking) - Start werkgroep PBD (Politiek Bestuurlijk Draagvlak) Start acties op de pijler SMK (Sociale Marketing) - Oprichten werkgroep PPS - Uitvoeren campagne Drinkwater op meerdere terreinen - Oriënteren en oprichten werkgroep Gezond Thuis - Start werkgroepen Gezonde school - Uitwerken plannen werkgroep VPZ - Actie Gezonde sportkantine start + overkoepelende werkgroep - JOGG-menu (horeca) in de gemeente Brummen Draaien overkoepelende werkgroep Gezonde school - Draaien plannen VPZ + evaluatie - Draaien werkgroep Gezonde sportkantine - Bestuurlijk draagvlak op alle afdelingen! JOGG geborgd in beleid - Werkgroep PPS draait; o Financiële sponsoring o Uitwisseling kennis o Uitwisselen middelen (natura) - Evaluatie