SHAPE ONTWERPEN HERNIEUWBARE DIE ERUIT. SCA en duurzame energie SCHOONMAKEN NA EEN TATTOO HET GEHEIM VAN GEUREN KIEZEN VERPAKKING SPRINGT

Transcriptie

1 Nº MAGAZINE VAN SCA OVER TRENDS, MARKTEN EN ZAKEN SHAPE HET GEHEIM VAN GEUREN KIEZEN SCHOONMAKEN NA EEN TATTOO VERPAKKING DIE ERUIT SPRINGT HERNIEUWBARE ONTWERPEN SCA en duurzame energie

2 SHAPE Shape is een magazine van SCA dat zich voornamelij k richt op klanten, aandeelhouders en analisten, maar ook bedoeld is voor journalisten, opinieleiders en andere geïnteresseerden in de activiteiten en ontwikkelingen binnen SCA. Shape wordt 4x per jaar uitgebracht. De volgende editie verschij nt in december Uitgever Camilla Weiner Hoofdredacteur Marita Sander Redactie Anna Gullers, Göran Lind, Appelberg Ontwerp Cecilia Farkas, Appelberg Drukker Sörmlands Grafiska AB, Katrineholm, Zweden. Adres SCA, Corporate Communications, Box 200, Stockholm, Zweden. Telefoon Fax SCA Shape wordt uitgebracht in het Zweeds, Engels, Spaans, Duits, Frans, Nederlands en Italiaans. De inhoud is gedrukt op GraphoCote 90 grams papier van SCA. Reproductie is alleen toegestaan na toestemming van SCA Corporate Communications. De hier verkondigde meningen behoren toe aan de auteurs of de geïnterviewden en komen niet noodzakelij k overeen met de meningen van de redactieleden of SCA. Op meldt u zich aan voor SCA Shape of leest u het magazine in PDF-formaat. Coverfoto: Istockphoto Tattoo: Lindalovisa Fernqvist NANCY PICK Youtube.com/SCAeveryday toont reclames en video s van SCA-persconferenties, presentaties en interviews met directieleden en werknemers. Facebook.com/SCA is bedoeld voor het aantrekken van talent, het inspireren van gebruikers en het bieden van extra informatie naast sca.com. Twitter.com/SCAeveryday biedt een goed overzicht van alle activiteiten op sca.com en de sociale media van SCA. De doelstelling: gebruikers, journalisten en bloggers voorzien van de juiste informatie. CO 2 OF DE DINOSAURUS HOE DAN OOK EEN VOETAFDRUK Schrijfster Nancy Pick heeft voor Shape de toekomst van hernieuwbare energiebronnen onder de loep genomen en onderzocht waarom de Fransen dol zijn op geparfumeerde tissues en de Zweden niet. Nancy Pick woont samen met haar gezin in een 200 jaar oude boerderij in het landelijke westen van Massachusetts. Ze heeft Frans gestudeerd en heeft in Parijs, Londen en Berlijn gewoond. Ze is opgeleid als journalist en heeft diverse publicaties op haar naam staan, voornamelijk op het gebied van wetenschap en natuur. Ze heeft twee boeken geschreven, The Rarest of the Rare, over de natuurhistorische collecties van Harvard University, en Curious Footprints, over de collectie dinosaurussporen van Amherst College. Momenteel werkt ze met drie professoren aan een boek over phyllotaxis, de prachtige en fascinerende patronen in planten. In haar vrije tijd peddelt ze met haar kano over de lokale rivieren, studeert ze oud-hebreeuws en maakt ze Zweedse brandnetelsoep. DE COLLEGA SCA IN DE SOCIALE MEDIA Slideshare.com/SCAeveryday is bedoeld voor investeerders en analisten, die er presentaties van kwartaalverslagen en jaarvergaderingen kunnen downloaden. Scribd.com/SCAeveryday biedt toegang tot circa 50 publicaties, waaronder SCA s Sustainability Report, het Hygiene Matters -rapport en het Shape magazine. Flickr.com/HygieneMatters ondersteunt de lancering van het wereldwij de project Hygiene Matters met beeldmateriaal. 2 SCA SHAPE

3 10. INHOUD 06. OP ZOEK NAAR EEN ALTERNATIEF Diverse duurzame energiebronnen zijn in ontwikkeling. 10. DE GEHEIMEN VAN HET BOS SCA verwerkt bosbouwafval tot hernieuwbare energie. 16. ONDERSTEUNING BIJ RAMPEN Er zijn geen grenzen voor arts Heike Haunstetter. 20. UIT HET JUISTE HOUT GESNEDEN Franse aannemers passen meer hout toe in woningen. 22. GROENE REUS Het Empire State Building verkleint zijn CO 2 -voetafdruk. 24. NESTGEUR Woonomgeving beïnvloedt de geurvoorkeur. 27. DUIZELINGWEKKENDE DESIGNS Gezichtsbedrog laat verpakkingen extra opvallen. 32. HUIDKUNSTENAARS Shape bracht een bezoek aan de tattoostudio van Jake Symmonds. SCA Energy onderzoekt innovatieve manieren om bosproducten om te zetten naar energierij ke producten. Twee recente overnames hebben SCA een sterk hygiëne-assortiment in Turkij e opgeleverd. 04. EN VERDER... HET NOORSE OLIEFONDS breidt de aandelenvoorraad uit p UUR met Michelle Poirier p. 38 NIEUWS VAN SCA p Rob Gibbens van Selsey Tattoo Studio weet als geen ander kwaliteits tissues op hun waarde te schatten. 26. WEET U......hoe lang de bouw van het Empire State Building heeft geduurd? Zie pagina 22. SCA SHAPE

4 UPDATED SCA beschikt nu over een compleet assortiment voor persoonlijke hygiëne in Turkije Jan Johansson, CEO van SCA. Tunesië TEMPO NU OOK IN TUNESIË SCA S TISSUEMERK Tempo is sinds kort verkrij gbaar in Tunesië en is de eerste kwaliteitszakdoek van het land. Zakdoekjes zij n populair in de Maghreblanden en worden voor diverse doeleinden gebruikt: het snuiten van de neus, het afdeppen van zweetdruppels of ter vervanging van papieren servetten. Na de succesvolle lancering in Marokko heeft SCA de Tempo-tissues nu in Tunesië op de markt gebracht via de joint venture Sancella. De Tempo-zakdoekjes zij n half februari geïntroduceerd en de lancering is succesvol verlopen, ondanks de instabiele politieke situatie in het land en de rellen in januari, waardoor het verkoop- en in-store animatieprogramma afweek van de planning. Turkije KOMILI EEN TURKSE AANWINST... KOMILI, DE OP DRIE NA GROOTSTE PRODUCENT van babyluiers en producten voor dameshygiëne in Turkij e, is opgenomen in de SCA Groep. De overnamesom bedraagt SEK 308 m op schuldenvrij e basis. SCA heeft 50 procent van het Turkse bedrij f Komili overgenomen van Yıldız Holding, de grootste levensmiddelengroep van Turkij e. Komili is ook actief in gerelateerde productgroepen als vochtige doekjes, zeep en shampoo. Komili wordt de joint venture tussen SCA en Yıldız Holding. Door de overname versterken wij onze positie in het segment babyluiers en producten voor dameshygiëne in Turkij e. Turkij e is een belangrij ke groeimarkt met 70 miljoen inwoners en een snelgroeiende bevolking, zegt Jan Johansson, president en CEO van SCA. Turkije... EN SAN SAG- LIK MAAKT HET COMPLEET SCA HEEFT 95 procent van het Turkse bedrij f San Saglik, een producent van incontinentieproducten, overgenomen van de MT Group. De overnamesom bedraagt SEK 95 m op schuldenvrij e basis. SCA beschikt nu over een compleet assortiment voor persoonlij ke hygiëne in Turkij e, zegt Jan Johansson, CEO van SCA SCA: BRUTOWINST Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q MILJARD SEK De geschatte totaleinvestering van Statkraft SCA Vind AB in het nieuwe windpark (lees meer op pagina 41) Brutowinst SCA, exclusief herstructureringskosten, kwartaalcijfers (m SEK) 4 SCA SHAPE

5 UPDATED GLORY IS EEN van de twee incontinentiemerken van San Saglik. Sinds de oprichting van het bedrij f in 2008 heeft het al snel zij n marktpositie ingenomen en nu is het de tweede grootste speler op de markt voor incontinentie producten in Turkij e. De jaaromzet van San Saglik bedraagt circa SEK 100 m. SCA heeft een koopoptie om de resterende 5 procent van het bedrij f over te nemen. HOGERE WINST PER AANDEEL De bedrijfswinst, exclusief herstructureringskosten, is met 5% afgenomen (toename van 1% exclusief wisselkoerseffecten) tot SEK 4262 m, januari-juni. De netto-omzet is gedaald met 2% (toename van 5% exclusief wisselkoerseffecten en afsplitsingen) tot SEK m De winst per aandeel is gestegen met 8% (13% exclusief wisselkoerseffecten) tot SEK 3,85. De cashflow van de huidige operationele activiteiten bedraagt SEK 1840 m (2816). Vergeleken met de eerste helft van 2010 zijn de grondstofkosten met meer dan SEK 2 miljard gestegen. SCA heeft deze stijging weten te compenseren door prijsverhogingen en bezuinigingen. Bijna 80% van de professionals heeft het afgelopen jaar veranderingen binnen het bedrijf doorgevoerd om groener te worden. Bron: SCA 2011 Tork Report. 6 MEI 2011: GROENE RONDE TAFEL SCA neemt deel aan een klimaatconfe rentie in Parij s. Kersti Strandqvist, SVP Corporate Sustainability, neemt deel aan een rondetafeldiscussie met het thema Van biomassa tot groene chemicaliën. 12 MEI 2011: SAMENWERKING VOOR WINDPARK Het Noorse bedrijf Fred. Olsen Renewables en SCA hebben een gezamenlijk bedrijf opgericht dat zich bezighoudt met de bouw van een windpark op terrein van SCA. 1 SEPTEMBER 2011: OVERNAME IN BRAZILIË SCA heeft het Braziliaanse hygiëneproductenbedrij f Pro Descart overgenomen. Dit bedrij f richt zich met name op incontinentieproducten. De overnamesom bedraagt SEK 450 m op schuldenvrij e basis. 1 SEPTEMBER 2011: VERBETERD KRANTENPAPIER Een krantenpapiermachine in Sundsvall wordt omgebouwd voor de productie van verbeterd krantenpapier. De totale investering bedraagt SEK 350 m.

6 IN FOCUS: HERNIEUWBARE ENERGIE DE JAC op duurzame energie Algen die brandstof produceren? Getijdenturbines? Zonnepanelen in de ruimte? In de strijd tegen klimaatverandering jagen visionaire wetenschappers op hernieuwbare energiebronnen. Wellicht leidt een van deze ideeën tot de definitieve doorbraak van duurzame energie. TEKST: NANCY PICK FOTO: GETTY IMAGES EN ISTOCKPHOTO 6 SCA SHAPE

7 T SCA SHAPE

8 IN FOCUS: HERNIEUWBARE ENERGIE Zonne-energie Waterenergie Bio-energie EUROPA TOONT MET ZIJN strategie een grote ambitie om kolen en andere fossiele brandstoffen te vervangen. In 2020 wil de Europese Unie de uitstoot van broeikasgassen met 20 procent terugbrengen en 20 procent van zijn energie uit hernieuwbare energiebronnen halen, en moet het energieverbruik 20 procent rendabeler zijn. Wereldwijd zijn getalenteerde wetenschappers en technici naarstig op zoek naar revolutionaire manieren om energie te winnen uit zon, wind, water en planten. Michael Kelzenberg, postdoctoraal onderzoeker Electrical Engineering aan het California Institute of Technology, gelooft heilig in zonne-energie, maar denkt dat ook tal van alternatieve energiebronnen een rol zullen gaan spelen in de toekomst. Iedereen die werkt met hernieuwbare energie is het erover eens dat er diversiteit zal ontstaan op het gebied van energie, zegt hij. Geen enkele energievorm is perfect. De conventionele energiebronnen kolen, olie, kernenergie zijn ontwikkeld in de destijds heersende tijdgeest. Persoonlijk zet ik in op zonne-energie, zegt Kelzenberg. De zon is een fascinerend fenomeen. We kunnen de hele wereld van elektriciteit voorzien door slechts een klein gedeelte van het zonlicht dat de aarde raakt, te gebruiken. Wind- en waterenergie werken alleen op geschikte locaties, zegt

9 Windenergie hij, en de beste plekken zijn al ingenomen door dammen en windturbines. Voor zonne-energie zijn er wereldwijd nog uitgestrekte uitermate geschikte gebieden voorhanden. China is dezelfde mening toegedaan. In 2009 stak het Chinese ministerie van Financiën 3 miljard Amerikaanse dollar in het Golden Sun-project, waardoor het land in één klap de grootste producent van zonnepanelen ter wereld werd. Voordat zonne-energie grootschalig toegepast kan worden, moeten wetenschappers echter een tweeledig probleem oplossen: de efficiëntie verhogen en tegelijkertijd de kosten verlagen. Op dit moment zijn zonnecellen met een rendement van meer dan 30 procent zeer duur. Ze worden voornamelijk toegepast in de ruimtevaart. Industrieel geproduceerde zonnecellen hebben doorgaans slechts een rendement van 10 à 15 procent. Het afstudeeronderzoek van Kelzenberg bestond uit een veelbelovende ontwikkeling: voordelige zonnecellen gemaakt van silicium microdraden. Deze flinterdunne microdraden kunnen goedkoper gekweekt worden. EN HOE ZIT HET MET ALGEN? Sommige onderzoekers maken brandstof van snelgroeiende algen die worden blootgesteld aan de zon in open systemen of buizen, maar Solazyme uit San Francisco heeft een compleet andere aanpak. Het bedrijf maakt gebruik van genetisch gemodificeerde algen, die na toediening van suiker olie produceren. In 2010 heeft het bedrijf liter van algen afkomstige scheeps- en vliegtuigbrandstof aan de Amerikaanse marine geleverd. Geen enkele energievorm is perfect. Getijdenenergie heeft ook haar voorstanders. In 2011 wordt in Zuid-Korea de bouw van de getijdencentrale Sihwa-ho voltooid. De centrale gaat 254 megawatt leveren, genoeg om huizen van energie te kunnen voorzien. Hiermee is het de grootste getijdencentrale ter wereld. ANDERE ONDERZOEKERS pleiten ervoor om zonnepanelen in de ruimte te plaatsen, die energie naar de aarde doorsturen. De NASA flirt al jaren met dit idee, maar volgens Kelzenberg is het inmiddels uitvoerbaar. De efficiëntie van zonnecellen is verbeterd, hun gewicht is afgenomen en de kosten voor het lanceren van materialen in de ruimte zijn gedaald. Zonnecellen in de ruimte krijgen 24 uur per dag licht en ontvangen dus ook veel meer licht dan op de aarde, zegt hij. Ik hoop dit nog te mogen meemaken. Zal iemand een revolutionaire zonnecelontdekking doen die het energieprobleem van de wereld oplost? Ik vrees dat we op korte termijn nog geen zonnepanelen met een rendement van 50 procent gaan zien, zegt Kelzenberg. We moeten het opnemen tegen de wetten van de thermodynamica, die het ons behoorlijk lastig maken om elektrische energie uit zonlicht te winnen. Maar er is wel een doorbraak te verwachten in de kosten van zonnepanelen, zegt hij. Silicium is een van de meest voorkomende materialen in de aardkorst. De verwerkingskosten ervan zijn echter nog steeds zeer hoog, zelfs op industriële schaal. Het maken van voordelige zonnecellen zal de echte doorbraak betekenen. Als het even meezit, gaat Kelzenberg deel uitmaken van het team dat dit voor elkaar krijgt. SCA SHAPE

10 FEATURE IN FOCUS: HERNIEUWBARE ENERGIE BRA 10 SCA SHAPE

11 FEATURE NDSTOF T uit het bos In de 20 e eeuw was aardolie zo goedkoop en overvloedig dat we die zonder nadenken verbruikten. Maar die tijd is voorbij. Daarom zoekt SCA naar alternatieve, hernieuwbare energiebronnen om in zijn energiebehoefte te voorzien. TEKST: NANCY PICK FOTO: GETTY IMAGES DE WERELD STAAT AAN DE VOORAVOND van een grote verandering, zegt Åke Westberg, hoofd van SCA Energy in Sundsvall, Zweden: Energie is altijd voordelig geweest en olie was voorheen spotgoedkoop. Daarom zijn we lange tijd nonchalant omgesprongen met onze bossen en hebben we niet alle biomassa gebruikt die voorhanden was. Als we onze uitstoot van koolstofdioxide willen beperken, moeten we echter alle beschikbare biomassa van het bos benutten. Ik zie veel potentieel voor SCA, de grootste privé-boseigenaar van Europa. Het nieuwe bedrijfsonderdeel SCA Energy dat Westberg leidt, is gestart op 1 januari 2011 en richt zich op hernieuwbare brandstoffen. De unit is een bundeling van diverse bedrijven en onderzoeksprojecten op het terrein van hernieuwbare energie die voorheen her en der binnen SCA verspreid waren. SCA Energy maakt deel uit van de bedrijfsgroep SCA Forest Products en gevestigd in Sundsvall, vlak bij het bedrijfsbos van 2,6 miljoen hectare, het grootste bos van Europa in privébezit. Volgens Westberg was het bos van SCA oorspronkelijk alleen bedoeld voor het leveren van hout voor de vezelindustrie van het bedrijf. Het bos als brandstofbron was eerder een bijzaak, zegt hij. Er werd niet veel aandacht aan besteed en het werd niet op de juiste manier ontwikkeld. SCA SHAPE

12 IN FOCUS: HERNIEUWBARE ENERGIE Het bos als brandstofbron was eerder een bijzaak. Er werd niet veel aandacht aan besteed. Åke Westberg SCA Energy houdt zich bezig met diverse projecten op het gebied van hernieuwbare brandstoffen. Bijvoorbeeld het winnen van energie uit het bos zelf, dus uit boomtoppen, takken, boomstronken en veen. Ook wordt gestudeerd op alternatieve energiebronnen als windenergie of pellets gemaakt van zaagsel, en zoekt SCA Energy naar nieuwe manieren om bosproducten om te zetten in energierijke brandstoffen als bio-olie en biokolen. Restproducten uit de bosbouw vormen een veelbelovende energiebron. We laten ze drogen in de wind en de zon, zegt Westberg. Daarna verspanen we alles en leveren de producten aan warmte- en energiecentrales en ook aan onze eigen fabrieken, voor de warmteproductie. BOOMSTRONKEN VORMEN een unieke energiebron. Het ontginnen van boomstronken staat momenteel nog in de kinderschoenen, maar we zien grote mogelijkheden, zegt hij. Na het kappen van een boom verwijdert een machine de stronk met wortels en al uit de grond. Op plekken die te moerassig zijn voor bomen, kan veen gedijen. Veen is het voorstadium van kolen en SCA'S JAAROMZET AAN HERNIEUW- BARE ENERGIE BEDRAAGT CA SEK 800M SCA BEZIT 2,6 MILJOEN HECTARE BOSGEBIED bevat veel energie. In Zweden is veenmos overvloedig aanwezig en er komt steeds meer bij, zegt Westberg. SCA ontgint veen op drie locaties en voegt er dit jaar een vierde aan toe. Veen is langzaam hernieuwbaar, omdat het even duurt voordat het zichzelf vervangt. Bij de ontginning worden de bovenste paar centimeters van de veenlaag door een machine omgewoeld waarna deze laag in de zon wordt gedroogd. Daarna wordt deze laag afgegraven, waarna de volgende veenlaag wordt omgewoeld. Dit doen wij de hele zomer door. In de winter leveren wij het eindproduct aan onze klanten die het verbranden. De productie kan aanzienlijk opgevoerd worden. PELLETS GEMAAKT van zaagsel zijn een ander bosproduct. SCA heeft een aantal jaren geleden pelletproductie toegevoegd aan de houtzagerijsector. Momenteel wordt die bedrijfstak verder ontwikkeld. Belangrijk is de vraag hoe biomassa op een efficiënte manier van Noord-Zweden naar de rest van Europa vervoerd kan worden. Uiteindelijk zal Zweden energierijke producten moeten gaan produceren. De technologieën voor het maken van deze producten zijn nieuw of bevinden zich nog in de ontwikkelingsfase. Zullen bosproducten als boomstronken in bio-olie worden veranderd? Of biokolen? Of een andere vorm van biobrandstof? Deze vragen kunnen we nog niet beantwoorden, zegt Westberg. We onderzoeken de mogelijkheden. We volgen de ontwikkeling van nieuwe processen op de voet. Net zoals de Europese politici. 12 SCA SHAPE

13 SCA ziet wereldwij d kansen ENERGIE UIT HUISHOUDELIJK AFVAL DUITSLAND De papierfabriek van SCA in Witzenhausen, Duitsland, haalt al haar energie uit een onuitputtelij ke bron: afval. De Refuse-Derived Fuel (RDF)-energiecentrale is in maart 2009 geopend. Wij waren een van de eersten die deze energiebron gebruikten voor papierproductie, zegt directeur Niels Fliermann van de fabriek in Witzenhausen. Het afval wordt gesorteerd naar calorische waarde. Eén van die fracties is RDF. Om RDF te kunnen gebruiken voor stoomproductie, wordt wervelbedverbranding toegepast. De hogedrukstoom gaat door een stoomturbine die lagedrukstoom produceert voor het drogen van papier en het opwekken van stroom. De verandering heeft meerdere positieve effecten. SCA profiteert van kostenbesparingen en ook het milieu heeft er baat bij. De centrale draait nu voordeliger en is veel minder afhankelij k van fossiele brandstoffen. Geavanceerde rookgasreinigers houden de uitstoot laag. Omwonenden die zich zorgen maakten over luchtvervuiling, zij n om. We blij ven binnen de toch al zeer strenge rookgaslimieten. DUITSLAND Witzenhausen Oława KOLENVRIJE ENERGIE POLEN POLEN Kolen blij ven de belangrij kste elektriciteitsbron in Polen. Maar in de luierfabriek Oława, is SCA een groenere weg ingeslagen. Sinds 1 januari 2011 wordt in onze energiecentrale alleen maar gebruik gemaakt van hernieuwbare energie, zegt Aleksandra Karpinska- Goralik, communicatiecoördinator voor SCA in Polen. We zij n de eerste SCA-fabriek voor persoonlij ke hygiëneproducten die 100 procent van haar elektriciteit uit windenergie haalt. De elektriciteit wordt opgewekt door het Suwałki windmolenpark in het landelij ke noordoosten van Polen. Hoewel dit windpark zich op grote afstand van de SCAfabriek in het zuidwesten van Polen bevindt, garandeert het Duitse energiebedrij f RWE (RheinischWestfälisches Elektrizitätswerk) dat alle elektriciteit van de fabriek afkomstig is van het windpark. Ik denk dat dit een groot voordeel voor ons is, zegt Karpinska-Goralik. We praten niet alleen over duurzaamheid we handelen er ook daadwerkelij k naar. SCA SHAPE

14 IN FOCUS: HERNIEUWBARE ENERGIE ENERGIE UIT BIOGAS OOSTENRIJK OOSTENRIJK In Ortmann, ten zuidwesten van Wenen, gaat de tissuepapierfabriek van SCA hernieuwbare energie uit het eigen afvalwater winnen. Met behulp van anaerobe bacteriën willen we biogas produceren voor onze energiecentrale, zegt Herbert Buchinger, manager kwaliteit, gezondheid, veiligheid en milieu in de fabriek. Hoe werkt dit? Met hongerige anaerobe bacteriën die het water voorbehandelen door een gedeelte van het organische materiaal te verteren. Daarbij scheiden ze methaangas af. Na het filteren wordt het gas in de energie centrale van de fabriek gebruikt voor het opwekken van elektriciteit en stoom. We verwachten 100 kuub biogas per uur te produceren, zegt Buchinger. Naar Näsåker verwachting wordt de door Veolia Water Systems and Sundsvall Technologies gebouwde biogasverwerkingscentrale eind 2011 geopend. Eind 2011 gaat de Oostenrij kse fabriek ook van start met een ander groen project waarbij de restwarmte van de centrale wordt gebruikt. We gaan heet water leveren voor de verwarming van de huizen van omwonenden van de fabriek, zegt Buchinger. En last but not least, zegt hij, is alle elektriciteit die we inkopen, afkomstig van hernieuwbare, kernenergievrij e bronnen. ZWEDEN Ortmann GEOTHERMISCHE ENERGIE NIEUW-ZEELAND Sinds 2010 maakt de papierfabriek van SCA in Kawerau, Nieuw-Zeeland, gebruik van een opmerkelij k bron voor het drogen van tissuepapier: Moeder Natuur. De fabriek staat op een zeldzaam natuurlij k warmteveld dat geothermische stoom produceert. We hebben onze behoefte aan aardgas voor het drogen van tissuepapier met 75 procent teruggebracht, zegt operations manager Murray Lucas. Twee gasboilers zij n afgedankt. De overstap naar geothermische stoom was Kawerau relatief eenvoudig en bestond hoofdzakelij k uit het aansluiten van de pij pleidingen van de fabriek op de leidingen met natuurlij ke stoom. Lucas: Onze CO 2 -uitstoot is met 39 procent verminderd. Binnen de gemeenschap en de fabriek is iedereen trots op het gebruik van aardwarmte. De fabriek in Kawerau wil geothermische energie ook gaan omzetten in stroom. NIEUW-ZEELAND WINDENERGIE UIT HET BOS ZWEDEN SCA wil de energieproductie van de 2,6 miljoen hectare bos in Noord-Zweden optimaliseren en verbreedt daarbij zij n horizon. Ongeveer vij f jaar geleden ontdekten we dat er op enkele plekken in ons bos behoorlij k veel wind stond, zegt Åke Westberg, hoofd van SCA Energy in Sundsvall, Zweden. We denken dat deze locaties zeer geschikt zij n voor windenergie. Met dit vooruitzicht voor ogen heeft SCA samen met het Noorse bedrij f Fred.Olsen Renewables een nieuwe onderneming opgezet. Het gezamenlij ke bedrij f FORSCA is voor 40 procent in handen van SCA. Onze doelstelling is om samen 300 tot 350 windturbines te bouwen, aldus Westberg. Het nieuwe windmolenpark wordt gebouwd in de heuvels in de buurt van Näsåker. In de zomer van 2011 voert FORSCA windmetingen uit om de omvang van het project te bepalen. Het windmolenpark heeft een potentiële capaciteit van 2 TWh per jaar. SCA ontwikkelt ook windparken in Noord-Zweden met Statkraft SCA Vind, waarvan Statkraft Noorwegen mede-eigenaar is. Statkraft SCA Vind heeft een productiecapaciteit van 4,6 TWh per jaar. De nationale doelstelling van Zweden is om in 2015 jaarlij ks 10 TWh windenergie te produceren. Eind 2010 bedroeg de Zweedse productiecapaciteit 3,6 TWh per jaar. 14 SCA SHAPE

15 it s your period New Libresse tampons. To open, simply twist. We know the feeling comfort and protection

16 10 VRAGEN Heike Haunstetter heeft als dokter bij Artsen zonder Grenzen gestreden tegen epidemieën en levens gered in Haïti en Malawi. Maar terugkeren naar de veiligheid van haar eigen land is soms nog wel moeilijker, zegt ze. TEKST: JONAS REHNBERG FOTO: JONNY LINDH, HEIKE HAUNSTETTER WERKEN TIJDENS DE UITBRAAK VAN CHOLERA HEIKE HAUNSTETTER IS GEBOREN in Tuttlingen, Duitsland. Ze kwam als uitwisselingsstudente in Zweden terecht en ontmoette daar haar toekomstige man Marcus. Ze woont nu permanent in Zweden en werkt sinds 2005 als arts interne geneeskunde en infectieziekten in het ziekenhuis van Kristianstad. Omdat ze haar vaardigheden graag internationaal wilde inzetten, maakt ze sinds 2010 deel uit van Médecins Sans Frontières (MSF of Artsen zonder Grenzen AZG). Ze is voor twee projecten naar het buitenland uitgezonden; ze heeft twee maanden in een cholerakamp in Haïti gewerkt en vier maanden een mazelenepidemie in Malawi helpen bestrijden. Wilde je altijd al arts worden? Nee, het is niet iets dat ik als kind al wilde, maar het is een fantastische baan waarin je veel mensen ontmoet en je nuttig kunt maken. Ik wilde wel al heel lang in het buitenland werken. Waarom besloot je betrokken te raken bij AZG? Ik wilde met mijn vaardigheden, ervaringen en enthousiasme een bijdrage leveren aan een betere wereld. 16 SCA SHAPE

17 SANITAIR ESSENTIEEL Volgens een onderzoek van een Brits medisch tijdschrift zijn sanitaire voorzieningen de belangrijkste medische vooruitgang sinds Verbeterde sanitaire omstandigheden verminderen het aantal gevallen van onder meer cholera, diarree, longontsteking en ondervoeding. Het ontbreekt 2,6 miljard mensen, onder wie bijna 1 miljard kinderen, aan sanitaire basisvoorzieningen. Iedere 20 seconden sterft er een kind ten gevolge van slechte sanitaire omstandigheden. De toegang tot een toilet kan de kindersterfte door diarree met meer dan 30 procent terugbrengen en het wassen van de handen met ruim 40 procent. Twee van de millenniumdoelstellingen die de VN in 2015 bereikt wil hebben, zij n het uitbannen van extreme armoede en het tegengaan van de kindersterfte. Bron: VN SANITAIRE PROJECTEN VAN SCA SCA werkt mee aan projecten die gericht zij n op verbetering van de hygiëne in Soedan en Niger. In Zuid-Soedan ondersteunt SCA de installatie van toiletten en wasbakken in scholen en geeft het bedrijf beurzen en sanitaire producten aan jonge meisjes, waardoor ze naar school kunnen gaan. In Niger helpt SCA via Oxfam en Novib jonge vrouwen die incontinent zij n geworden omdat ze op zeer jonge leeftijd een kind hebben gebaard. Na de aardbeving in Haïti in 2010 heeft SCA diverse initiatieven ontplooid om de slachtoffers te helpen. HYGIËNE IS VAN LEVENSBELANG Via Hygiene matters wil SCA mensen bewust maken van het verband tussen hygiëne, gezondheid en welzijn. De rapporten zij n gebaseerd op onderzoeken die wereldwijd in negen landen zijn uitgevoerd. Download de resultaten hier: www. SCA.com/en/Press/ Publications/ hygiene-matters SCA SHAPE

18 10 VRAGEN Wat was de oorzaak van de cholera-epidemie die Haïti na de aardbeving van 2010 trof en nog steeds niet is bedwongen? Het ontbreken van een sanitaire infrastructuur. Ook vóór de aardbeving beschikte Haïti niet over een uitgebreid, goed werkend rioleringssysteem. De situatie verslechterde toen waterbronnen en andere watervoorraden verontreinigd raakten door afvalwater, waardoor cholera en andere via water overgedragen infecties zoals tyfus en parasieten zich gemakkelijk konden verspreiden. Door het ontbreken van latrines doen mensen hun behoefte in plastic zakken. Op de vuilnisbelt kunnen deze plastic zakken gaan lekken en verdere besmetting en vervuiling veroorzaken. Hoe wordt cholera behandeld? Cholera is eenvoudig te behandelen. Snelle toediening van ORS voor de aanvulling van het vochtverlies leidt bijna altijd tot herstel. Bij zeer zware gevallen wordt er vocht via een infuus toegediend. Wordt cholera echter niet behandeld, dan kan de ziekte al snel na het verschijnen van de eerste symptomen dodelijk zijn. Slechts 1 procent van de behandelde patiënten sterft. Wordt er niet behandeld, dan is de kans op overlijden 50 procent. Welke maatregelen moeten er na een ramp genomen worden om de kans op cholera en andere waterinfecties te verkleinen? Waterveiligheid heeft prioriteit. Het uitdelen van drinkwater aan de bevolking, het ontsmetten van bestaand water en het installeren van tijdelijke latrines klinkt allemaal erg eenvoudig maar vormt in de praktijk een enorme logistieke uitdaging, vooral na een aardbeving of tsunami. Wat was jouw taak in het cholerakamp? Ik behandelde geïnfecteerde mensen en trainde het lokale medische personeel. Om een duurzaam gezondheidszorgsysteem op te bouwen dat blijft functioneren na het vertrek van AZG, is educatie minstens zo belangrijk als klinische werkzaamheden. Heike Haunstetter Ik verbaas me erover hoeveel ik in het veld kan bereiken met betrekkelijk weinig middelen. Heike Haunstetter Heeft je werk in de derde wereld je een andere kijk gegeven op de gezondheidszorg in de Westerse wereld? Absoluut. Terugkeren naar huis is niet altijd gemakkelijk als je aan den lijve hebt ondervonden dat er binnen onze wereld verschillende werelden bestaan waarin mensen geconfronteerd worden met totaal andere problemen. Toch kan ik niet van de mensen thuis verlangen dat ze mijn kijk op de wereld delen. Hoe voelt het om naar huis terug te keren na enkele maanden in een rampgebied? Ik ben dankbaar voor het enorme aanbod aan hulpmiddelen waarover we hier beschikken. Over het algemeen klaag ik minder snel over een gebrek aan middelen en zie niet echt dat we hier te kampen hebben met een gezondheidszorgcrisis. Aan de andere kant verbaas ik me erover hoeveel ik in het veld kan bereiken met betrekkelijk weinig middelen, waardoor ik echt een verschil kan maken en heel veel mensen kan helpen. In het cholerakamp konden we in korte tijd veel levens redden door het gebruik van eenvoudige middelen. Voel je je wel eens machteloos door de confrontatie met rampen en epidemieën? Ja, zeker bij gevallen die gemakkelijk genezen of verholpen hadden kunnen worden in Zweden. Dan komen de oneerlijkheid en ongelijkheid in de wereld op een pijnlijke manier aan het licht. Hoe ga je in het veld om met vermoeidheid en gelatenheid? Binnen AZG krijg je enorm veel steun van je teamleden. Niet alleen van andere artsen, maar ook van gezondheidsexperts, administratief personeel en andere professionals. We delen dezelfde woonomgeving, hebben hetzelfde doel voor ogen en houden ons met dezelfde zaken bezig. En we hebben allemaal onze familie en ons eigen land achter ons gelaten. 18 SCA SHAPE

19 Heike Haunstetter Leeftijd: 33 Familie: Getrouwd met Marcus Woont in: Kristianstad, Zweden Hobby s: Fotografie, talen, literatuur en fietsen. Twee Afrikaanse boeken: An elegy for Easterly door Petina Gappah en Half of a yellow sun door Chimamanda Ngozi Adichie. ARTSEN ZONDER GRENZEN Artsen zonder Grenzen is een internationale medische hulporganisatie die in 1971 in Frankrij k is opgericht door dokters en journalisten. Vandaag de dag helpt Artsen zonder Grenzen in bijna 60 landen mensen die worden getroffen door geweld, verwaarlozing of rampen, hoofdzakelij k ten gevolge van gewapende conflicten, epidemieën, ondervoe ding, uitsluiting van medische zorg of natuurrampen. In 1999 heeft de organisatie de Nobelprijs voor de Vrede ontvangen. Heike Haunstetter heeft gewerkt in Malawi en Haïti, en is een getalenteerd fotograaf. Over het algemeen heeft de vatbaarheid voor besmettelijke ziektes te maken met armoede en ondervoeding. SCA SHAPE

20 DE MARKT The supply chain FRANKRIJK loopt warm voor hout De meeste Franse huizen zijn gebouwd van natuursteen, baksteen of beton. Maar een recente beleidsverandering en een promotiecampagne waarin de voordelen van hout worden belicht, moedigen de Fransen aan om hun bouwtraditie te herzien en meer hout te gebruiken. TEKST: CARI SIMMONS FOTO: GETTY IMAGES De vraag naar hout zal nog verder toenemen in Frankrijk. NA DE Grenelle Milieuconferentie, georganiseerd door het Franse ministerie van Ecologie en Duurzame Planning en Ontwikkeling, is er een wet aangenomen voor het opstellen van nieuwe milieurichtlijnen voor de bouwsector. De wet voorziet in financiële stimuleringsmaatregelen voor energiebesparende veranderingen aan zowel bestaande als nieuwe gebouwen. De overstap naar milieuvriendelijker en herbruikbaar hout bespaart energie en vermindert de CO 2 -uitstoot. Per 1 december 2011 moeten aannemers meer hout gebruiken bij de bouw van woningen. Overeenkomstig de Milieuconferentie moest de hoeveelheid hout per vierkante meter vloeroppervlak in Franse huizen vertienvoudigd worden, van 2 dm 3 tot 20 dm 3. Dit wordt nu verhoogd tot 35 dm 3 en meer verhogingen zijn aangekondigd. De meeste mensen beseffen inmiddels dat bouwen met hout een bewuste keuze is die bijdraagt aan het behoud van het milieu, zegt Laurent Hren van het Comité National pour le Développement du Bois (Centrum Hout) in Frankrijk. Het bouwen van een houten constructie kost minder energie dan een constructie van beton of staal. Hout isoleert bovendien zeer goed, waardoor er vergeleken met beton of staal minder energie wordt verbruikt voor de verwarming. DE BOUW VAN houten huizen zal de komende vijf jaar naar verwachting jaarlijks met 30 procent groeien. In 2000 was slechts 3 procent van de huizen van hout, maar nu is dit percentage opgelopen tot 5 à 8 procent. Frankrijk loopt hiermee nog wel ver achter op de hoeveelheid hout die in andere landen wordt gebruikt. In de VS en Canada heeft ongeveer 90 procent van de vrijstaande huizen een houten geraamte. In de Scandinavische landen is dat circa 60 procent. Als de voordelen van bouwen en leven met hout duidelijker worden, zal de vraag naar hout in Frankrijk nog verder toenemen. Niet alleen voor woningen, maar ook voor andere toepassingen. Ik denk dat hout de komende jaren een prominentere plek in de bouw zal gaan innemen: gevels, vloeren, meubels etc., zegt Laurent Hren. Er is veel vraag naar hout. Bovendien worden er constant nieuwe producten gelanceerd die de mogelijkheden met hout uitbreiden.

21 FEATURE The supply chain We voorzien dat deze trend zal doorzetten, vooral onder jonge mensen die zich meer bewust zijn van de invloed op het milieu. LEVEN MET HOUT VOLGENS DE ZWEEDSE Federatie van bosbedrij ven importeert Frankrij k jaarlij ks 3,3 miljoen kuub gezaagd naaldhout. SCA, dat timmerhout naar Frankrij k exporteert, promoot momenteel samen met de Finse en Zweedse bosorganisaties en de Franse houtorganisaties Codifab en het Franse Centrum Hout het gebruik van hout. We maken reclame voor het bouwen en leven met hout, zegt Jacques Morand, directeur van SCA Timber in Frankrij k. We stimuleren niet alleen de toepassing van hout voor huizen en andere gebouwen, maar ook voor zwembaden, vloeren, meubels, isolatie en dergelij ke. Hoewel de Fransen geneigd zij n meer hout te gebruiken, zij n de volumes nog niet erg sterk gestegen. Morand verwacht een toename in de toekomst als hout niet alleen meer wordt toegepast in de bouw, maar ook wordt gebruikt als onderdeel van industriële componenten. We voorzien dat deze trend zal doorzetten, vooral onder jonge mensen die zich meer bewust zij n van de invloed op het milieu, zegt hij. SCA IN FRANKRIJK SCA verkoopt jaarlijks m 3 producten van massief hout, voornamelijk blond hout (90 procent). 80 procent wordt afgenomen door industriële klanten zoals producenten van deuren, luiken en gelamineerde constructies, en schaverijen. 20 procent wordt verkocht aan de bouwmarkten. Hout, niet alleen mooi voor in huis. SCA SHAPE

22 MARKT TORK TILT DE TOI- LETRUIMTE NAAR EEN HOGER PLAN TORK ELEVATION biedt een assortiment dispensers voor gebruik in openbare toiletruimtes. De productlij n bestaat uit 17 dispensers voor papieren handdoekjes, toiletpapier, vloeibare zeep en luchtverfrissers. De dispensers zij n ontworpen door de Zweeds- Amerikaanse ontwerper Thomas Meyerhoffer. Cindy Stilp, directeur Tissue Marketing and Communications bij SCA in Noord-Amerika zegt: Tork-dispensers helpen bedrij ven niet alleen bij het zorgen voor schonere en efficiëntere toiletruimtes, maar doen dit, zoals alle Tork-producten, ook met een zo klein mogelij ke milieuvoetafdruk. EEN ICOON WORDT GROEN Het Empire State Building is een van de beroemdste wolkenkrabbers ter wereld. Veel Newyorkers weten dat de verlichting op de top van het gebouw aan speciale gebeurtenissen wordt aangepast. Wat ze wellicht nog niet weten, is dat de meest passende kleur tegenwoordig groen zou zij n, want de eigenaren van het gebouw zij n met een programma gestart om het gebouw milieuvriendelij ker te maken. TEKST: THETA PAVIS FOTO: ISTOCKPHOTO E r is op dit moment veel aandacht voor groen bouwen, maar er is ook een trend om bestaande gebouwen, zoals het Empire State Building, in een groen jasje te steken. Voor bestaande gebouwen bestaat er een beoordelingssysteem voor het meten van de prestaties op het gebied van energie, watergebruik, afvalverwerking, inkoopbeleid, het binnenklimaat en groene schoonmaakprogramma s, zegt Josh Radoff, medeoprichter en directeur van YRG Sustainability en lid van SCA Torks Green Hygiene Council. BEGIN DIT JAAR HEBBEN de eigenaren van het Empire State Building bekend gemaakt 3600 dozen toiletpapier en papieren handdoekjes, zegt Dale DiDonna, directeur facilitaire diensten bij First Quality Maintenance, de werkgever van de 120 mensen van de huishoudelijke dienst van het Empire State Building. DIDONNA, DIE AL TWINTIG JAAR in de branche werkt, zegt dat de manier waarop de faciliteiten worden gereinigd en bevoorraad, drastisch herzien is. De schoonmaakmiddelen zijn minder agressief geworden. We doen de bleek en de ammoniak in de ban. Het inademen van deze middelen is niet gezond. Op milieugebied is er veel verbeterd. Omdat het management er zeker van wilde zijn dat hun papieren producten pasten bij de groene

23 In het Empire State Building werken dagelijks ongeveer mensen. Het gebouw is voorzien van 113 km pijpleiding en circa 9000 kranen. dat het gebouw de grootste commerciële afnemer van 100 procent hernieuwbare energie in New York City is geworden. Daartoe hebben ze energiecertificaten voor windenergie gekocht. Ook hebben ze de milieuvoetafdruk van het gebouw verkleind door de toiletruimtes in het gebouw aan te pakken. Duizenden werknemers in het Empire State Building en miljoenen toeristen op jaarbasis maken hier dagelijks gebruik van op 102 etages aan kantoorruimtes en uitkijkplatforms. Sinds vorig jaar levert SCA het toiletpapier en de papieren handdoekjes voor het gebouw. In totaal verbruiken we jaarlijks ongeveer strategie, zijn ze in zee gegaan met sca. Sca bood een van de duurzaamste oplossingen, zegt didonna. Belangrijk voor eigenaren van gebouwen is dat groen denken ook geld oplevert. Er wordt nu meer aandacht besteed aan technologie, productiviteit en rendement, zegt DiDonna. Bovendien, zegt hij, verlagen innovaties op het gebied van reiniging en apparatuur de personeelskosten. Radoff van de SCA Tork Green Hygiene Councildat een groene werkomgeving helpt de personeelskosten in de hand te houden omdat gezonde werknemers minder vaak verzuimen. Daarbij komt nog dat de groene aanpak van het Empire State Building topbedrijven aantrekt die er een kantoorruimte willen huren. Het gebouw werd in één jaar en 45 dagen voltooid. VAN GROEN NAAR GOUD OF HET NU GAAT om een nieuw of bestaand gebouw, zoals het Empire State Building (dat in 2011 zij n 80 e verjaardag viert), niet elk groen gebouw mag zomaar milieuvriendelij k genoemd worden. Gebouwen moeten daarop worden gecontroleerd door een speciale instantie. De bekendste leidraad daarbij is het internationaal erkende Leadership in Energy and Environmental Design (LEED) certificeringssysteem, dat is ontwikkeld door de Amerikaanse Green Building Council (Raad voor Groen Bouwen). Voor bestaande gebouwen geldt dat hoe duurzamer hun inkoopbeleid is, bij voorbeeld door de aanschaf van gerecyclede producten en groene schoonmaakmiddelen, des te meer punten zij kunnen verdienen voor hun LEED-certificering, zegt Josh Radoff van de Green Hygiene Council (Raad voor Groene Hygiëne) van Tork. Voor een LEED-waardering moet een gebouw op allerlei prestatiepunten gecontroleerd en gedocumenteerd worden een behoorlij ke klus. Vanaf het bereiken van een bepaald minimum aantal punten worden de predicaten Zilver, Goud of Platina verleend. Voor het Empire State Building is SCA een ideale keuze geweest. De producten van SCA zij n namelij k niet alleen betrouwbaar, maar helpen het bedrij f ook bij het verdienen van LEED-punten. De grens tussen kwaliteit en een groene aanpak is vaak moeilij k aan te geven, zegt Jordan Sedler, president-directeur van Paper Enterprises, een grote distributeur in New York. Paper Enterprises heeft geholpen met de contacten tussen SCA en het Empire State Building en Sedler verwacht dat meer bedrij ven de groene weg willen inslaan, te beginnen met onderwij sinstellingen zoals universiteiten. De woningmarkt is al een stuk verder gevorderd op milieugebied dan commerciële gebouwen. De gezondheidszorg en voedselverwerkende industrie komen daar nog achteraan, zegt hij. SCA SHAPE

24 FEATURE GENIETEN VAN GEUREN Kunt u echt genieten van een parfumgeur? Of beschouwt u parfum als een chemische toevoeging die u liever mijdt? De opvattingen over parfum zijn cultureel bepaald. TEKST: NANCY PICK CULTUUR speelt een grote rol bij geurvoorkeuren. Het noorden verschilt van het zuiden en het oosten van het westen. Binnen Europa bestaan er grote verschillen in geurvoorkeuren, zegt Stephen Weller, directeur communicatie voor de International Fragrance Association in Brussel. Mensen hebben een natuurlijke hang naar bepaalde geuren omdat ze ermee opgegroeid zijn, zegt hij. De neus is direct verbonden met het limbisch systeem in de hersenen en daarom reageren mensen vaak emotioneel op geur. MENSEN UIT LANDEN rond de Middellandse Zee hebben een voorkeur voor geuren die ze kennen uit hun omgeving zoals citrus, lavendel, roos en jasmijn. Door het warme weer brengen de mensen meer tijd buiten door en wordt er ook meer gewassen. Omdat er meer gedoucht wordt, worden er ook meer verzorgingsproducten gebruikt. Over het algemeen wordt er de voorkeur gegeven aan een lichte eau de toilette in plaats van zware parfums die er toch weer afgespoeld worden. Zelfs aan wasmiddelen raken mensen gehecht. In Marseille bestaat er een lavendelzeep waarvan de geur gewoon niet veranderd kan worden, zegt Weller. Toen de fabrikant de geur had aangepast kwamen er veel gebruikers in opstand. De zeep werd in ere hersteld en kreeg zijn bekende geur weer terug. DE FRANSEN zijn echte parfumliefhebbers. Ook Italië kent een sterke geurtraditie. Het woord parfum komt dan ook uit het Latijn. Per fumare betekent door de rook, waarbij wordt verwezen naar wierook. De oude Romeinen voorzagen zichzelf van aromatische oliën en deze traditie is wellicht vandaag de dag nog terug te vinden bij de Italianen. In Noord-Europa, zegt Weller, vind je echter meer gras-, mos- en houtgeuren. En bij huidproducten geven Scandinaviërs vaak de voorkeur aan parfumvrije producten. In Zweden in Denemarken zijn ze bijna tegen iedere vorm van contact met chemische stoffen, zegt Weller. De toevoeging van bepaalde stoffen aan cosmetica en voedsel wordt vaak verboden of beperkt. Scandinaviërs zijn over het algemeen feller gekant tegen iedere vorm van chemische toevoeging. PHOTO: GETTY IMAGES, ISTOCKPHOTO 24 SCA SHAPE

25 MARKT SCA houdt rekening MET CULTUUR WIST JE DAT KAMILLE de nationale bloem van Rusland is? In Mexico bevat het populaire SCA Saba maandverband de geur en het extract van kamille. In Frankrijk bevat het Libresse maandverband van SCA een kamille-extract, maar geen parfum. TEKST: NANCY PICK H ET is gebleken at vrouwen cultureel bepaalde geurvoorkeuren hebben. En deze voorkeuren strekken zich zelfs uit tot inlegkruisjes en maandverband. SCA wil graag voldoen aan de voorkeuren van vrouwen. Scandinavische vrouwen gaan rationeel en praktisch om met vrouwelijke hygiëne, zegt Victor Niembro, SCA portfolio director van producten voor dameshygiëne in opkomende markten. Zij keuren producten met parfum af omdat ze bang zijn voor eventuele huidirritaties. Dit in tegenstelling tot vrouwen in opkomende markten, die emotioneler zijn, zegt hij. Zij stellen maandverband met een parfumgeur op prijs om nare geurtjes te bestrijden, vooral als de parfumgeur een goed ingredient bevat zoals kamille, bij iedereen bekend vanwege de verzachtende werking op de huid. In het Midden-oosten heeft SCA onlangs een lijn met geparfumeerde maandverbandproducten met extracten van kamille en aloë vera op de markt gebracht. SCA voert op dit moment een test uit met geparfumeerd maandverband in Maleisië en Tunesië. In Mexico is kamille een populair huismiddeltje tegen allerlei kwaaltjes uiteenlopend van rode ogen tot buikpijn. Toen SCA in 2003 het Saba maandverband met manzanilla (kamille) op de markt bracht, nam de verkoop direct een hoge vlucht. Het betekende een doorbraak, zegt Ivette Medrano, groupmanager dameshygiëne bij SCA in Mexico City. De consument was al bekend met de kwaliteiten van kamille en daarom werden deze producten een succes. De kamillelijn van SCA vertegenwoordigt nu 20 procent van de verkoop van maandverband. De lijn beslaat een volledig assortiment uiteenlopend van geparfumeerde inlegkruisjes tot nachtmaandverband. Het toplaagje van het maandverband bevat een kamille-extract en een bloemengeur. IN ITALIË houdt SCA zich actief bezig met het promoten van geur. Het merk Tempo van SCA was de hoofdsponsor van het International Smell Festival in Bologna, een festival dat zich richt op de cultuur van geuren en de kunst van het parfum maken. Tempo heeft in 2010 geparfumeerd toiletpapier op de markt gebracht in Italië en het SCA Nuvenia maandverband is ook beschikbaar in een licht geparfumeerde, delicatamente profumato, uitvoering. Maar niet doorvertellen aan de Scandinaviërs... In Mexico is de kamillebloem een populair huismiddeltje. Kamille wordt vaak gedronken als thee. Kamillethee is rustgevend en bevordert een goede nachtrust. SCA SHAPE

26 * In the last 10 years, SCA has used 12 billion pounds of recycled paper to make its Tork towels, tissue, and napkins in North America. That s equal to the weight of 1.5 million elephants. Sometimes big steps are needed to make a lighter footprint Is your business or school using sustainable products from SCA? Sign up for a free Tork product trial at talktork.com and lighten your environmental footprint SCA Tissue North America LLC. All rights reserved. Tork is a registered trademark of SCA TIssue NA, LLC or its affiliates

27 TECHNOLOGIE illusie Eén grote SCA SHAPE

28 Zien is geloven. Daarom kan een platte afbeelding er driedimensionaal uitzien en kunnen gewone dozen een spannende aanblik opleveren door gezichtsbedrog. Worden optische illusies de nieuwe trend op verpakkingsgebied? TEKST: SUSANNA LINDGREN FOTO: GETTY IMAGES, SCA Het woord anamorfose komt van het Griekse ana, wat terug of opnieuw betekent en morfe, wat vorm betekent. EEN ANAMORF BEELD is een optisch vervormd beeld. De Hongaar Gergely Király, nu junior designer bij SCA, maakte bij een ontwerpwedstrijd voor verpakkingen grote indruk op de jury met een anamorfe stofzuigerverpakking. De verpakking is gemaakt van golfkarton dat voldoet aan de standaardafmetingen en -vereisten. De etiketten op de buitenzijde zorgen voor een visuele illusie waardoor het lijkt alsof de doos doorzichtig en de stofzuigerafbeelding driedimensionaal is. Anamorfe beeldvervorming is niets nieuws. De oude meesters pasten deze techniek al toe om speciale effecten in hun schilderijen te bereiken of architectonische gebreken te verhullen door bijvoorbeeld gewelven te schilderen op vlakke plafonds. De gebruikte techniek is dezelfde, maar wordt nu toegepast op een doos in plaats van in een wand schildering. De beeldillusie wordt veroorzaakt door een vervormd beeld dat vanuit een bepaalde hoek een optische illusie oplevert en zo het gewenste visuele effect oplevert. De illusie leidt tot gezichtsbedrog, waardoor we onze waarneming in twijfel trekken en niet meer zeker weten of dat wat we zien, echt waar is, zegt Attila Takács, hoofd van het SCA s Design Centre Budapest, dat werkt voor klanten in Hongarije en Slowakije. Er is een duidelijke trend naar spannende verpakkingen te bespeuren: een uitgelezen kans om de aandacht van de klant te trekken. Dit wordt met standaardverpakkingen of reclame namelijk steeds moeilijker, zegt hij. Takács denkt dat anamorfe verpakkingen dé trend van de toekomst gaan worden. Optische illusies zorgen ervoor dat klanten verrast worden en nog een keer naar het product willen kijken. Een anamorfe optische illusie is een beeld dat op meerdere manieren geïnterpreteerd kan worden door het vanuit verschillende hoeken te bekijken. Om dit effect op een rechthoekige doos te bereiken, wordt de originele afbeelding op de voorzijde vervangen door een beeld dat met behulp van de Platte vloerstickers met vervormde afbeeldingen leveren een 3D-illusie op. Deze man maakt een fi ctief gat in de weg. 28 SCA SHAPE

29 TECHNOLOGIE Een bolle vorm met speciale grafi sche afbeeldingen levert een hol beeld op. computer is vervormd. Op de platte, ongevouwen verpakking zien zowel de letters als de afbeeldingen er vreemd uit. Maar een gevouwen doos in het winkelschap heeft een 3D-effect. De afgelopen eeuw hebben wetenschappers gaandeweg de code van het psychologische waarnemingsproces ontcijferd, zegt Takács. Onze zintuigen lijken de illusie te creëren als we deze objectief kunnen toetsen aan iets wat we denken te moeten zien, ongeacht of dit realiteit of een illusie betreft. De optische illusie is het resultaat van de tegenstrijdigheid die ontstaat tussen de receptoren in onze hersenen en de binnenkomende prikkels. Dat wat we zien, wordt verwerkt door het netvlies en naar de bijbehorende delen van de hersenen verstuurd. Die vereenvoudigen het beeld en creëren een illusie van datgene wat we denken te zien, zegt hij. Ik denk dat deze nieuwe, opvallende verpakkingen een goed alternatief zijn voor de kleurrijke, glossy verpakkingen die bovendien vrij duur zijn, zegt Takács. Verpakkingen met een 3Dafbeelding zijn goedkoper omdat de afbeeldingen op een etiket worden geprint waardoor de verpakking een hybride vorm heeft: een combinatie tussen verpakkingen met offset prints en conventionele bedrukte kartonnen dozen. SCA SPEELT MET LEGO De anamorfe stofzuigerverpakking is door Gergely Király gemaakt ter illu stratie bij zijn scriptie en alleen als sample verkrijgbaar. Afgelopen voorjaar is de verpakking ingestuurd voor een interne ontwerpwedstrijd en heeft de tweede prijs gewonnen. De stofzuigerverpakking heeft het SCA Design Center geïnspireerd om de mogelijkheden met optische illusies op verpakkingen nader te onderzoeken. Op de LEGO Opportunity Fair in Denemarken presenteerde SCA een dynamische beeldillusie op een LEGO-verpakking met bewegende afbeel dingen. De stofzuigerverpakking maakte alleen gebruik van platte oppervlakken en vervormde beelden voor het creëren van een 3D-effect, de LEGO-doos had een bolle voorzijde. De afbeeldingen op de LEGO-verpakking lieten je geloven dat de doos hol was. Als je er langs liep, leken de afbeeldingen tot leven te komen. Ook dit was een in het oog springende verpakking die veel aandacht kreeg. SCA SHAPE