Via Twence. Biomassaenergiecentrale. goed voor 75 windmolens. Verder in deze editie:

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Via Twence. Biomassaenergiecentrale. goed voor 75 windmolens. Verder in deze editie:"

Transcriptie

1 Via Twence Info Magazine Jaargang 15 december 2015 Uitgave 44 Biomassaenergiecentrale goed voor 75 windmolens Verder in deze editie: 02 Meer resultaat door slimme toepassing kennis en techniek 08 Retrospectief: 4 steps forward! 11 Nieuw toezichtconvenant met provincie Overijssel 12 Green Deal Duurzaam Stortbeheer getekend

2 Twence wil zijn bestaande installaties optimaal gebruiken en verbeteren. Om invulling te geven aan deze strategische beleidslijn, zoeken wij steeds naar nieuwe mogelijkheden voor beter onderhoud. We vergroten constant onze eigen kennis van de installaties en de processen. Wij werken hierin samen met onze leveranciers en met kennisinstellingen in de regio. Continue verbetering als missie Meer resultaat door slimme toepassing kennis en techniek Stookproeven geven veel inzicht Een nieuwe vorm van ketelreiniging, met behulp van zuurstof en methaan Met onze goed onderhouden installaties hebben wij een sterke basis om te werken aan onze andere duurzame doelen: meer grondstoffen winnen uit afval, reststromen en biomassa en tegelijk meer duurzame energie opwekken uit hernieuwbare bronnen. Stookproeven geven veel inzicht De kwaliteit van afval is niet visueel in te schatten. Dat betekent dat we niet van tevoren kunnen weten hoe het afval brandt en hoeveel warmte en rookgassen er ontstaan. De mate van verontreiniging in de rookgassen bepaalt hoeveel hulpstoffen nodig zijn om deze te reinigingen. Om meer kennis op te doen over de verschillende afvalstromen, voeren we steeds vaker stookproeven uit met afval dat we als een aparte, geïsoleerde batch verwerken. Daarmee leren we over de verbrandingswaarde van het afval, over emissies en over de kwaliteit van bodemassen die voortkomen uit het verwerken van bepaalde afvalstromen. Het gaat om een proefopstelling; de proef duurt tot eind Twence voert deze proef uit in samenwerking met huisleverancier Martin GmbH (München, Duitsland) en het Zwitserse ExplosionPower GmbH. Martin wil graag ervaring opdoen met deze vorm van ketelreiniging en benaderde Twence om de proef met hen aan te gaan. Sinds enkele jaren reinigen wij de ketelwanden al door kleine gecontroleerde explosies. Waar we dit tot op heden zo n 10 keer per jaar deden, zorgt de shock pulse-techniek voor continue reiniging, waarmee we elk uur alle delen van de ketel ontdoen van ketelas. Proeven met semi-droge ontslakker Sinds de ingebruikname van onze nieuwe bodemasopwerkingsinstallatie in oktober 2014, beschikt Twence over het neusje van de zalm op dit gebied. Het is echter bekend dat de resultaten nog verder kunnen verbeteren, als debodemassen droger zijn. Hiervoor moeten aanpassingen worden doorgevoerd in de afvalenergiecentrale. Het effect zal op langere termijn zijn dat we in staat zijn beter te sturen op het afvalportfolio, waardoor de prestaties van de installaties optimaal zullen zijn. Shock Pulse Generators: nieuwe techniek ketelreiniging In de verbrandingsketel van lijn 1 van de afvalenergiecentrale zijn zogenaamde Shock Pulse Generators in bedrijf genomen. Hiermee testen we een relatief nieuwe vorm van ketelreiniging, waarbij met behulp van zuurstof en methaan een gecontroleerde explosie wordt opgewekt. De schokgolf, die hierdoor ontstaat, blaast het binnenste van de ketel schoon. Dit is een preventieve reinigingsmethode die er uiteindelijk voor zorgt dat de warmte optimaal uit de rookgassen wordt gehaald. Van oorsprong wordt met veel water gewerkt in de (natte) ontslakker, waar de asresten in een waterbad terecht komen na het verbrandingsproces. Water blust de soms nog smeulende bodemassen én fungeert als waterslot om de noodzakelijke onderdruk in de ketel te handhaven. Nadelen zijn echter dat metalen (bijvoorbeeld aluminium) en ongebluste kalk gaan reageren en dat de bodemassen door het water aan elkaar plakken. Dat maakt het lastiger om de metalen te isoleren en het belast de opwerkingsmachines zwaar. Het is dus van belang om een goede middenweg te vinden tussen vocht en stof. Vervolg zie pagina Via Twence 03

3 Al zo n twee jaar geleden deden we een eerste proef met een drogere werkwijze Marc Kapteijn deed zijn ervaring in de afvalbranche op onder meer in directiefuncties bij AEB en Shanks. Inmiddels is het een jaar geleden dat hij aantrad als directeur van Twence. ViaTwence vroeg hem naar zijn ervaringen het afgelopen jaar. En wat hij als belangrijke speerpunten voor de nabije toekomst ziet. Samen de beste oplossingen vinden Door de semi-droge ontslakker haalt het machinepark nog meer metalen uit de bodemassen Vervolg van pagina 03 Een ander nadelig punt van de natte ontslakker is het verspreiden van vuile stoffen over alle deeltjes. De kleine asdeeltjes blijken de meeste verontreinigingen te bevatten. Deze lossen in het water van de ontslakker op. Vervolgens geven ze dit vuil weer af aan de relatief schone grotere korrels. Met een drogere ontslakker voorkomen we deze vervuiling zodat de grotere korrels veel schoner blijven. Al zo n twee jaar geleden deden we een eerste proef met een drogere werkwijze. De resultaten waren zo gunstig, dat het onderzoek weer is opgestart nu het ONFA-project (Optimalisatie Non-FerroAfvangst uit bodemassen) is afgerond. De proeven die nu lopen zijn er op gericht om een optimum te vinden waarbij zo weinig mogelijk reactie plaatsvindt, geen brandende stoffen in de slakkenbunker terecht komen en tegelijkertijd stofoverlast voorkomen wordt. Voor de waterslotfunctie van de natte ontslakker is een goede technische oplossing gevonden. De proefinstallatie, die nu op één van de lijnen van de afvalenergiecentrale is gemaakt, functioneert zeer goed. Ook in dit unieke en vernieuwende project werken we nauw samen met leverancier Martin GmbH uit München (D). De branche heeft er veel belangstelling voor. Nederlandse afvalenergiebedrijven werken allemaal aan technieken om meer metalen terugwinnen uit bodemassen, zoals ook vastgelegd in de Green Deal (zie elders in dit blad). De techniek van de semi-droge ontslakker levert een interessante bijdrage aan de recyclingdoelstellingen. We hebben besloten om op termijn ook de beide andere verbrandingslijnen om te voorzien van een semi-droge ontslakker. Deze innovatie resulteert er in dat we met minder handelingen, water en afvalproducten, een beter resultaat bereiken. Je hebt veel ervaring in de afvalbranche. Wat valt je het meest op aan Twence? Ik heb in het afgelopen jaar zo ongeveer met iedereen in en rond Twence kennis gemaakt. Wat mij daarbij het meest opvalt, is dat we Twence echt sámen zijn. Door de grote kennis, kunde en betrokkenheid van de Twence-medewerkers zijn we in staat om op een heel hoog niveau uiteenlopende materiaalstromen te verwerken. Alle huidige Twence-activiteiten, maar ook de toekomstige activiteiten sluiten goed aan bij de geformuleerde strategie: groeien in duurzame energie en grondstoffen. Dat de markten voor energie en grondstoffen momenteel onder druk staan, voelen we weliswaar in onze resultaten voor 2015 en 2016, maar dat doet niets af aan onze langetermijn-ambities. Kan je iets meer zeggen over die ambities? Twence is een schitterend bedrijf dat zijn aandeelhouders (waaronder 15 gemeenten, red.) helpt maatschappelijke doelstellingen op het gebied van afvalverwerking, recycling en duurzame energie waar te maken. Al onze aandeelhouders streven naar het realiseren van de landelijke en regionale duurzaamheidsdoelstellingen, daar komt het woord samen weer om de hoek kijken. Alleen heeft iedereen zo zijn eigen weg uitgestippeld en is de één verder dan de ander. Voor ons is het een uitdaging om samen met iedere klant de beste oplossing te vinden, met de technologie die daarbij hoort. Marc Kapteijn trad 1 december 2014 aan als algemeen directeur bij Twence Welke projecten zie je de komende periode? Een belangrijke pijler onder Twence is bioconversie. Steeds nuttiger toepassingen creëren voor biomassa. Dat kan zijn het vergroten van de duurzame energieproductie, bijvoorbeeld ons BEC 2.0 project. Maar ook bijvoorbeeld het fijnmazig terugwinnen van waardevolle stoffen uit het regionale mestoverschot. Een ander mooi voorbeeld is de green deal bodemassen. Binnen deze landelijke afspraken streven we ernaar om onze verbrandingsassen zo schoon te krijgen dat ze als vrij toepasbare bouwstof kunnen dienen. Door geavanceerde technologie halen we metaaldeeltjes zo groot als een speldenknop terug. Deze ontwikkeling draagt bij aan onze grondstoffenroute, want je voorkomt de uitputting van primaire bouwstoffen. Maar het draagt ook bij aan de duurzaamheidsdoel-stellingen van onze aandeelhouders. Immers: het achteraf nog verder scheiden van metalen telt mee in hun recyclingpercentages. Een belangrijke pijler onder Twence is bioconversie 04 Via Twence 05 03

4 Groot energieproject formeel van start Biomassa-energiecentrale goed voor 75 windmolens Met de formele goedkeuring van het project door de raad van commissarissen op 13 november is het project BEC 2.0 formeel gestart. De ombouw van onze biomassa-energiecentrale (BEC) zorgt ervoor dat wij straks alleen al uit dit onderdeel van ons bedrijf een hoeveelheid energie kunnen leveren die vergelijkbaar is met de opbrengst van 75 grote windmolens! Twence levert sinds 2007 groene stroom uit de biomassa-energiecentrale. In deze centrale zetten we afvalhout en biomassa om in elektriciteit. De stroom is dus 100 procent duurzaam. Twence wil deze centrale moderniseren en ombouwen zodat ook warmte kan worden geleverd. Hiermee verdrievoudigen we de energieproductie met dezelfde hoeveelheid brandstof als in de huidige situatie. Dit is een forse rendementsverhoging. Meer duurzame energie dus voor Twente. Aanbesteding Na ruim een jaar van voorbereidingen kunnen nu de vervolgstappen worden gezet. Het project is opgedeeld in vijf loten. Voor lot 1, de turbine, is de zogenoemde prekwalificatie al afgerond Daarmee is een selectie gemaakt van leveranciers, die aan mogen aanbieden. Hun voorstellen verwachten we nog dit jaar te ontvangen. De gunning van de opdracht staat in februari 2016 gepland. Ook voor lot 2, de warmteleidingen, hebben we al een voorselectie gemaakt van leveranciers en zijn we bezig met het schrijven van de specificaties voor de aanbesteding. De loten 3 (optimalisatie van de ketel), 4 (warmteterugwinning Harry Hegeman (projectleider Techniek) en Huub Nijkamp (projectleider BEC 2.0) uit de rookgasreiniging) en 5 (civiele werkzaamheden, zoals gebouwen en leidingbrug) volgen daarna. Het loopt goed zo. De step-by-step methode die we hanteren zorgt er voor dat we de kennis die we opdoen in het proces optimaal gebruiken in het vervolg geeft projectleider Techniek Harry Hegeman aan. We schalen het projectteam steeds verder op. Er zijn heel veel aspecten die moeten worden onderzocht én samen moeten komen. Niet alleen de technische kant is van belang, maar natuurlijk ook de financiële aspecten, het commerciële traject en de vergunningen meldt Huub Nijkamp, eindverantwoordelijke voor de coördinatie van het totale project We vormen het projectteam met zo veel mogelijk eigen mensen, om de kennis ook binnen het bedrijf goed te ontwikkelen. Daar heb je bij het in bedrijf nemen veel voordeel van. Innovaties In het project wordt volop aandacht besteed aan vernieuwing. Zo zal er voor de nieuwe turbine en generator een hal worden gebouwd achter de bestaande gebouwen van de centrale. De bestaande turbine in de centrale handhaven we, die krijgt een backup functie. Het is een vorm van risico-reductie, we vergroten de bedrijfszekerheid van de installatie hiermee aldus Harry Hegeman. We hebben bij collega-bedrijven gekeken naar nieuwe technieken. Zo zijn we enthousiast over een innovatieve stookautomaat die we in Duitsland hebben gezien bij een identieke installatie. Die automaat zorgt er voor dat je stoomproductie constant en stabiel is en maakt daardoor corrosie en emissies beter beheersbaar. Als het werkt zoals we in gedachten hebben, dan ontlast zo n automaat de bedrijfsvoering aanzienlijk. De geplande locatie van de nieuwe turbine- en generatorhal met de nieuwe leidingbrug, achter de bestaande gebouwen van de biomassa-energiecentrale. In het project wordt volop aandacht besteed aan vernieuwing In dit project nemen we ook de voorbewerking en kwaliteitsbeheersing van de brandstoffen mee geeft Huub Nijkamp aan. Het is als een verbouwing, waarbij we zelfs het fundament versterken. We gaan die installatie vanaf 2018 nóg beter bedrijven met deze optimalisaties dan we al die jaren al hebben gedaan. Ombouw De bouw start in januari In januari 2018 volgt een ombouw-stop, waarin we de installatie zo kort mogelijk stop zetten om alle noodzakelijke aansluitingen van nieuwe onderdelen op de bestaande installaties te maken. Het is de bedoeling dat de BEC dan al in april 2018 weer vol in bedrijf is en naast groene stroomwarmte produceert voor stadsverwarming in Enschede, industriële warmte voor AkzoNobel en andere partijen. SDE+ Begin juni ontvingen we van het ministerie van EZ de beschikking voor de SDE+-subsidie voor de BEC. Het gaat om subsidie op te produceren duurzame energie in de periode van 2018 tot en met De toekenning van de subsidie is een essentiële bijdrage in het helpen realiseren van de duurzaamheidsambities van onze aandeelhouders. De zeer snelle toekenning beschouwen we als teken van het vertrouwen dat de overheid in dit Twence-initiatief heeft. Windmolens Al jaren timmeren we aan de weg om een maximum aan duurzame energie te winnen uit materialen waar geen andere bestemming meer voor is. Nu al staan er 165 windmolens op het terrein van Twence, oftewel: leveren wij een hoeveelheid energie die vergelijkbaar is met de opbrengst van 165 grote, 2 MW windmolens. Mede mogelijk gemaakt door onze aandeelhouders die ons ruimte geven te ontwikkelen. En ook mogelijk gemaakt door onze omwonenden, die een constructieve houding aannemen ten aanzien van alles wat op ons terrein gebeurt. 06 Via Twence 07

5 Met geavanceerde techniek halen we 95% van het ijzer en 85% van de non-ferro metalen uit onze bodemasssen Retrospectief: 4 steps forward! Onder grote belangstelling leverden we 22 oktober 2014 onder de noemer 4 steps forward vier projecten op, die een interessante bijdragen leveren aan verdere verduurzaming van de regio. Na oplevering van de installaties volgde een fase van testen, inregelen en ervaring opdoen. De vier nieuwe installaties zijn een product van samenwerking tussen overheid, onderwijs en bedrijfsleven. In de afgelopen jaren hebben honderden mensen bijgedragen aan de ontwikkeling, constructie en bouw van de installaties. De projecten zijn mooie voorbeelden van hoe iedere partij zijn rol optimaal kan invullen om samen tot iets goeds te komen: kennisinstellingen en opleidingsinstituten (Saxion, UT, TNO) ontwikkelen nieuwe inzichten, het bedrijfsleven vertaalt dit in nieuwe oplossingen, overheden stimuleren door regelgeving en faciliteiten. Voor onze partners waren we ook in deze projecten de proeftuin waarin nieuwe concepten marktrijp worden. Hiermee dragen we samen bij aan een gunstig vestigingsklimaat voor hightech-ondernemingen in de regio en aan het ontwikkelen van hoogwaardige werkgelegenheid. Met de totale investeringen in de projecten, inclusief subsidies van de EU, Agentschap NL en de Provincie Overijssel, was een bedrag van ruim 15 miljoen gemoeid. Beter dan de doelstellling uit de Green deal Meer metalen uit bodemassen Bodemassen zijn bij afvalverbranding verreweg de grootste stroom aan reststoffen. Bij Twence gaat het om circa ton per jaar. In de slakkenopwerkingsinstallatie worden de bodemassen geschikt gemaakt voor onder meer de wegenbouw, door het ruwe materiaal eerst te verkleinen en er vervolgens zo veel metalen en vervuiling uit te halen. Sinds de uitbreiding in 2014 met een nieuwe bedrijfshal met geavanceerde scheidingstechnieken, kunnen we nog kleinere metaaldeeltjes uit de bodemassen verwijderen. Het gaat bijvoorbeeld om aluminium, zink en koper, die weer terug kunnen worden gebracht in de kringloop. In totaal zo n ton metalen per jaar. Het proces is een vorm van scheiding achteraf en telt mee in de recyclingdoelstellingen van onze aandeelhouders. De resultaten van de extra bewerkingen overstijgen de verwachtingen. De eerste drie kwartalen van dit jaar realiseerden we nog hogere afvangrendementen dan we -ambitieus- budgetteerden. Het is een successtory beaamt projectleider Harry Hegeman van het ONFA-project (Optimalisatie Non- Ferro Afvangst uit bodemassen). We kunnen inmiddels 95 procent van het ijzer uit de bodemassen halen. En van de non-ferro metalen winnen we 85 procent terug. Dat is nog beter dan de doelstelling uit de Green deal. En daarnaast is aluminium aan erts onttrekken een proces waarbij veel energie wordt gebruikt. Dat we het nu kunnen hergebruiken betekent dus een forse besparing op CO 2 -uitstoot! Als ze hier op kantoor een nietje in de vuilnisbak gooien, dan vissen wij die weer uit de verbrandingsresten vult Luc Boer, teamleider in de bodemasopwerkingsinstallatie, aan. Hoe goed iedereen thuis ook probeert zijn afval te scheiden, er blijven altijd materialen in het afval die we graag weer beschikbaar maken voor hergebruik. Mijn team en ik zijn er trots op dat we daar aan bij dragen. Green deal De Nederlandse afvalenergiecentrales hebben in 2012 een green deal met de overheid gesloten om de kwaliteit van de bodemassen te verbeteren. Vanaf 1 januari 2017 moet minstens de helft van de bodemassen niet meer in zogenaamde IBC-werken worden toegepast. Het percentage non-ferro metalen dat uit de bodemas wordt teruggewonnen, moet in 2017 op minimaal 75% liggen. De volledige afschaffing van de IBC-werken wil de overheid in 2020 doorvoeren. Toepassing eigen CO 2 Voor het reinigen van de rookgassen wordt in de afvalenergiecentrale van Twence natriumbicarbonaat (NaHCO 3 ) ingezet. Twence heeft de afgelopen jaren in samenwerking met onder meer Procede, een spin-off van de Universiteit Twente, een installatie ontwikkeld om in de rookgasreiniging van één van de verbrandingslijnen koolstofdioxide (CO 2 ) af te vangen en te gebruiken als grondstof voor natriumbicarbonaat. Het project is met bijna uitsluitend regionale bedrijven gerealiseerd. De CO 2 -afvangst uit de rookgassen draait al maanden naar volle tevredenheid vertelt projectleider Andy Roeloffzen met gepaste trots. De slurry die we produceren is exact volgens de theorie en op specificatie. De overgang van het droge proces naar een proces waarin de natte slurry wordt gebruikt voor de reiniging van rookgassen, levert wat aanloopproblemen op. Het zou tè mooi zijn dat je iets zo nieuws gaat doen en dat het vanaf dag één naadloos werkt. 08 Via Twence 09 03

6 Vervolg van pagina 09 Twence heeft landelijk als eerste met de provincie Overijssel een convenant opgesteld waarin de nieuwe ISO19600 richtlijn voor compliance-management de basis vormt. Vrijdag 30 oktober ondertekenden gedeputeerde van de provincie Overijssel Monique van Haaf en Twence-directeur Marc Kapteijn het convenant. De inwerkingtreding van het nieuwe convenant toont het wederzijds verdiende vertrouwen dat provincie Overijssel en Twence in de loop van de afgelopen jaren met elkaar hebben opgebouwd. We zijn al ver gekomen met een uniek proces. We zijn er als projectteam van overtuigd dat de installatie straks doet, waarvoor hij ontworpen is: onze rookgassen reinigen met natriumbicarbonaat, geproduceerd met ons eigen CO 2. De afval-energiewereld kijkt met grote belangstelling mee met de ontwikkeling bij Twence: het biedt een zeer interessante mogelijkheid om geld te besparen door verduurzaming. Vorig jaar mocht Andy Roeloffzen al een groot gezelschap toespreken in Potsdam (D) en Procede sprak op een conferentie in Trontheim (NO). De bevindingen zijn opgenomen in een wetenschappelijk document, dat als boekwerk is ingebracht voor een conferentie in Berlijn in november Ook hier spreekt Andy Roeloffzen over de eerste resultaten. Maximale steun voor innovatie Eind augustus werd bekend dat ook de derde en daarmee laatstesubsidie is toegekend voor het project. Het gaat om de nationale subsidie EOS-DEMO. Het totaal aan toegekende subsidies komt daarmee op bijna 1,3 miljoen. We danken deze subsidies aan het hoge nieuw-gehalte van het natriumbicarbonaatproject en de kansen die het biedt bij succes. Het beladen van de natte vergister Vergisting van lastig verwerkbaar materiaal De Enschedese specialist in bioenergiesystemen HoSt ontwikkelde de combi-vergister, die bij Twence werd gerealiseerd en getest. De installatie is een combinatie van een natte vergister voor vloeibare biomassastromen met daarnaast een droge (container) vergister voor lastig verwerkbare materialen, zoals bijvoorbeeld bermgras. De droge vergister is het experimentele en innovatieve deel van de installatie. In de testfase bleek het technisch concept van de containervergister niet naar verwachting te functioneren. Dit deel van de installatie nemen we niet in bedrijf. De installatie is daarmee puur een natte vergister geworden. Deze presteert echter dertig procent beter dan geprognotiseerd, terwijl de gasopbrengst zelfs vijftig procent hoger is dan verwacht. We verwerken hier onder meer putvetten, slib van waterzuiveringen en reststromen uit de levensmiddelenindustrie. Het is teleurstellend dat de containervergister niet functioneerde zoals we ons hadden voorgesteld geeft projectleider Rolf Nijboer aan. Hij is desondanks zeer tevreden: het is voor zowel onszelf als voor HoSt een leerzaam traject is geweest. We zijn daarnaast heel blij met de prachtige resultaten die we bereiken met de natte vergister. Betere benutting van meer stortgas Met het realiseren van nieuwe stortgasonttrekkingsbronnen en het bijbehorende leidingnetwerk in onze stortheuvels in Hengelo, voorkomen we dat een groot deel van het broeikasgas methaan uit de stortheuvels in de atmosfeer terecht komt. Het gas converteren we naar elektriciteit en warmte. Het systeem is sinds september 2014 volledig operationeel. Met de nieuwe bronnen onttrekken we meer gas aan de stortheuvels dan met de oude installatie. Een parallelle proef met het zogenaamde Multriwell-onttrekkingssysteem leverde vooralsnog onvoldoende extra opbrengst op om dit verder uit te rollen. Het stortgas dat we winnen, het biogas van onze gft-vergister en het biogas van onze natte vergistingslijn verwerken we volledig geautomatiseerd in de twee gasmotoren van onze bioconversie-installaties. Daarmee worden hoge rendementen gerealiseerd. Nieuw toezichtconvenant Twence met provincie Overijssel Met het nieuwe convenant kunnen compliance-managementprocessen meer geïntegreerd worden. De richtlijn is uitgebreider, risicogericht en geeft praktische handvatten. De kwaliteit van het toezicht neemt toe, terwijl de administratieve last afneemt. In een aantal stappen zijn Twence en provincie Overijssel al sinds 2005 bezig om het toezicht op systeemniveau mogelijk te maken. De convenanten van 2009 en 2012 waren al bewijs van de steeds groeiende volwassenheid van de manier waarop Twence omgaat met de interne controle op naleving van wet- en regelgeving. Met het convenant van 2015 zetten we samen weer een nieuwe stap. Monique van Haaf, gedeputeerde van de provincie Overijssel, en Twence-directeur Marc Kapteijn bezegelen de nieuwe afspraken met een handdruk De richtlijn is uitgebreider, risicogericht en geeft praktische handvatten Ander toezicht Met compliance wordt bedoeld dat een persoon of organisatie werkt in overeenstemming met de geldende wet- en regelgeving. Compliancemanagement is een instrument om implementatie en naleving van alle intern vastgestelde en extern opgelegde regels te organiseren aldus Arno Eleveld, senior adviseur compliance bij Twence. Dit kan variëren van interne gedragsen integriteitscodes en veiligheidsvoorschriften tot externe wet- en regelgeving op het gebied van bijvoorbeeld milieu. Wanneer het compliancemanagementsysteem goed werkt, kan toezicht op een ander niveau worden gevoerd. In plaats van op locatie praktijkcontroles te houden, controleert de provincie nu bij Twence of de wijze van borging klopt met de afspraken. Steekproefsgewijs controleert de toezichthouder vervolgens op de werkvloer of wat op papier gebeurt ook klopt met de praktijk. Zo kan de provincie Overijssel Twence efficiënter en beter controleren. 10 Via Twence 11

7 Green Deal Duurzaam Stortbeheer getekend Op 6 oktober ondertekenden staatssecretaris Mansveld (Infrastructuur & Milieu), gedeputeerden van betrokken provincies, de Stichting Duurzaam Stortbeheer en andere partijen in de branche de Green Deal Duurzaam Stortbeheer. Dit is ook voor Twence een belangrijk moment. De Green Deal regelt dat aangesloten exploitanten de ruimte krijgen om onderzoek te doen naar mogelijkheden hun stortplaatsen duurzamer te beheren: is het mogelijk de stortlichamen zodanig te beïnvloeden, dat ze binnen één generatie nog maar heel weinig emissies voortbrengen? We hopen dat we de bevindingen op onze stortlobben kunnen toepassen en water zal het organische deel van het afval naar verwachting sneller afbreken. De emissies die daarbij vrijkomen voer je als stortgas af en gebruik je om er elektriciteit en warmte van te maken. Schadelijke stoffen, zoals metalen, zullen sneller binden en meer inert worden. Duurzaam nalaten Vanwege dit onderzoek heeft te Provincie ons 12 jaar uitstel gegeven om de eindafdekking op onze stort-lobben aan te brengen. Jan Kroon: we moesten aantonen dat de onderafdichting van onze stortplaatsen voldoet aan alle eisen, die worden gesteld om in aanmerking te komen voor uitstel. Er is heel wat archief-materiaal door mijn handen gegaan! Nu we, door onze actieve deelname in de Stichting Duurzaam Stortbeheer uitstel hebben gekregen voor het afdekken, hopen we dat we de bevindingen van het onderzoek straks op onze stortlobben kunnen toepassen. Dan kunnen we ze duurzaam nalaten. Tot op heden werden stortplaatsen beheerd volgens de IBC criteria: Isoleren, Beheersen, Controleren. Stortplaatsexploitanten, zoals Twence, isoleren het afval door het aanbrengen van een onderafdichting en later een bovenafdichting. Door middel van peilbuizen en controledrains beheren we de stortplaats eeuwigdurend. Hiervoor stellen we een nazorgplan op. Daarin leggen we vast wat er nog moet worden gedaan, als de stortplaats voorbij de exploitatiefase is. Provincies beheren de fondsen voor deze eeuwigdurende nazorg. Het geld brengen de stortplaatsexploitanten (verplicht) in. Deze werkwijze betekent dat wij toekomstige generaties goed ingepakt afval nalaten én geld om het te blijven beheren. Dat lijkt netjes geregeld, maar het is geen duurzame oplossing aldus Jan Kroon. Onderzoeken De onderzoeken vinden plaats op een stortplaats van Attero en op twee stortplaatsen van Afvalzorg, de twee grootste stortplaatsexploitanten van ons land. Andere bij de Stichting Duurzaam Stortbeheer aangesloten exploitanten, zoals Twence, denken en betalen mee. Op de drie onderzoekslocaties wordt getracht het emissiepotentieel van de stortplaatsen te verminderen. Jan Kroon, senior adviseur milieu bij Twence, heeft zich intensief met dit onderwerp beziggehouden: Door het gedoseerd toedienen van lucht Colofon Redactie Twence Holding B.V. Postadres Postbus 870, 7550 AW Hengelo, Nederland T +31 (0) F +31 (0) E info@twence.nl I Fotografie Simone Gerard, Twence Holding B.V., Frans Dekker, Wiebe Kiestra Fotografie Teksten Twence Holding B.V. Vormgeving Reclamebureau VanderVeer, Enschede Druk Drukkerij Hofmeijer, Hengelo

Twence, bron van grondstoffen en energie

Twence, bron van grondstoffen en energie het draait om Twence in 2018 Twence, bron van grondstoffen en energie Twence brengt nuttige materialen en grondstoffen terug in de kringloop en produceert energie uit niet-herbruikbaar afval, biomassa

Nadere informatie

Via Twence. Geen woorden, maar daden en dat is precies waar Twence mee bezig is. Verder in deze editie:

Via Twence. Geen woorden, maar daden en dat is precies waar Twence mee bezig is. Verder in deze editie: Via Twence Info Magazine Jaargang 14 december 2014 Uitgave 43 Geen woorden, maar daden en dat is precies waar Twence mee bezig is Verder in deze editie: 02 Twence: blik op recycling 04 Grootste duurzame

Nadere informatie

Nascheiding kunststoffen. Het heldere alternatief van Attero

Nascheiding kunststoffen. Het heldere alternatief van Attero Nascheiding kunststoffen Het heldere alternatief van Attero Sinds 1 januari 2010 moet elke gemeente in Nederland een fors deel van het kunststof verpakkingsafval scheiden van de rest van het huishoudelijk

Nadere informatie

Producent van duurzame Energie in Twente

Producent van duurzame Energie in Twente Producent van duurzame Energie in Twente KIVI H.Hegeman 28-5-2019 Twence in het kort Transitie naar euregionaal producent van grondstoffen en energie Kern activiteiten: Duurzame energie Circulaire economie

Nadere informatie

CO 2 Een waardevolle grondstof. Peter Simoës

CO 2 Een waardevolle grondstof. Peter Simoës CO 2 Een waardevolle grondstof Peter Simoës 4 april 2018 AEB anno 2018 AEB lost al bijna 100 jaar afvalvraagstukken op voor Amsterdam. Sinds 2014 als verzelfstandigd bedrijf. Missie AEB: Voor een schone

Nadere informatie

Attero Holding N.V., bestaande uit: N.V. Afvalverbranding Zuid Nederland (A.Z.N.)

Attero Holding N.V., bestaande uit: N.V. Afvalverbranding Zuid Nederland (A.Z.N.) CERTIFICAAT, bestaande uit: Attero B.V. Attero Noord B.V. Attero Zuid B.V. AZN Holding B.V. Meander 861 6825 MH Arnhem Postbus 4114 6080 AC Haelen en de toepassing daarvan voldoen aan de voorwaarden gesteld

Nadere informatie

Via Twence. Betrek de hele keten voor afvalloze maatschappij. Verder in deze editie:

Via Twence. Betrek de hele keten voor afvalloze maatschappij. Verder in deze editie: Via Twence Info Magazine Jaargang 13 september 2013 Uitgave 40 Betrek de hele keten voor afvalloze maatschappij Verder in deze editie: 05 Unieke installatie verduurzaamt rookgasreiniging 06 Natuur rond

Nadere informatie

feiten& weetjes energiecentrale REC Alles wat je zou moeten weten... Hoe Hoe eigenlijk? zit het eigenlijk? De REC maakt van uw afval duurzame energie

feiten& weetjes energiecentrale REC Alles wat je zou moeten weten... Hoe Hoe eigenlijk? zit het eigenlijk? De REC maakt van uw afval duurzame energie Alles wat je zou moeten weten... feiten& weetjes zit het energiecentrale REC De REC maakt van uw afval duurzame energie Omrin is koploper in het scheiden van huishoudelijk afval. Ons doel? Zo veel mogelijk

Nadere informatie

De rol van AVR in de circulaire economie Seminar Energie uit Afval 8 oktober 2014

De rol van AVR in de circulaire economie Seminar Energie uit Afval 8 oktober 2014 De rol van AVR in de circulaire economie Seminar Energie uit Afval 8 oktober 2014 0 De rol van AVR in de circulaire economie 1) Introductie AVR 2) Circulaire economie 3) Afval levert stoom, synergie met

Nadere informatie

Green Deal. duurzaam denken & doen

Green Deal. duurzaam denken & doen Green Deal HEROS op koers duurzaam denken & doen HEROS SLUISKIL B.V. Heros ligt op koers met de implementatie van de Green Deal verduurzaming AEC-bodemas. Als specialist in het herwinnen van grondstoffen

Nadere informatie

Optimale benutting van de energie input van een houtgestookte centrale door plaatsing rookgascondensor en CO2- benutting met PVT

Optimale benutting van de energie input van een houtgestookte centrale door plaatsing rookgascondensor en CO2- benutting met PVT Resultaten en bevindingen van project Optimale benutting van de energie input van een houtgestookte centrale door plaatsing rookgascondensor en CO2- benutting met PVT Dit rapport is onderdeel van de projectencatalogus

Nadere informatie

Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming

Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming 26-06-2018 Wouter Schouwenberg Lieuwe Leijstra DE HISTORIE VAN ENNATUURLIJK Essent Local Energy Solutions (ELES); Een business

Nadere informatie

AFVALSECTOR AANTOONBAAR OP KOERS MET GREEN DEAL BODEMAS

AFVALSECTOR AANTOONBAAR OP KOERS MET GREEN DEAL BODEMAS AFVALSECTOR AANTOONBAAR OP KOERS MET GREEN DEAL BODEMAS Op weg naar vrij toepasbaar AEC-granulaat Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie juni 2015 verenigingafvalbedrijven.nl 1 Van

Nadere informatie

BEC 2.0 project. Verhoging van de productie van duurzame energie bij Twence. Kennissessie Duurzaamheid van restwarmte Harry Hegeman 13 september 2018

BEC 2.0 project. Verhoging van de productie van duurzame energie bij Twence. Kennissessie Duurzaamheid van restwarmte Harry Hegeman 13 september 2018 BEC 2.0 project Verhoging van de productie van duurzame energie bij Twence Kennissessie Duurzaamheid van restwarmte Harry Hegeman 13 september 2018 BEC= Biomassa Elektriciteits Centrale Aanleiding & Doel:

Nadere informatie

Compact Plus biogasinstallatie, Lierop, 600 kw

Compact Plus biogasinstallatie, Lierop, 600 kw Hoe maak je biogas? Inhoud presentatie Wie en wat is Biogas Plus? Hoe werkt een biogasinstallatie? Voor wie is een biogasinstallatie interessant? Is een biogasinstallatie duurzaam? Zijn subsidies nodig?

Nadere informatie

B.V. Grondbezit AVI Moerdijk II B.V. Afvalverbranding Zuid Nederland

B.V. Grondbezit AVI Moerdijk II B.V. Afvalverbranding Zuid Nederland CERTIFICAAT Nummer: 2175876 Attero Holding N.V., bestaande uit: Attero B.V. Attero Noord B.V. Vagron B.V. Attero Zuid B.V. Deponie Zuid B.V. AZN Holding B.V. B.V. Grondbezit AVI Moerdijk B.V. Grondbezit

Nadere informatie

B-85 Green Deal verduurzamen dierenbeschermingcentra

B-85 Green Deal verduurzamen dierenbeschermingcentra B-85 Green Deal verduurzamen dierenbeschermingcentra Partijen: 1. De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, de heer drs. M.J.M. Verhagen en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu,

Nadere informatie

GREEN DEAL HEROS OP KOERS

GREEN DEAL HEROS OP KOERS GREEN DEAL HEROS OP KOERS DUURZAAM DENKEN & DOEN HEROS SLUIS Heros ligt op koers met de implementatie van de Green Deal verduurzaming AEC-bodemas. Als specialist in het herwinnen van grondstoffen uit afvalstoffen

Nadere informatie

Boeren met energie. 11 November 2010

Boeren met energie. 11 November 2010 Boeren met energie 11 November 2010 Wat doen wij? Ontwikkelen projecten energie uit biomassa Opzetten expertisecentrum energie uit hout droogtechnieken stookgedrag rookgasmetingen rookgasreiniging Ontwikkelen

Nadere informatie

Biobased economy in het Groene Hart

Biobased economy in het Groene Hart Biobased economy in het Groene Hart Energie & Bio/Groen Gas 27 juni 2013, Langeraar, Michiel van Galen Inhoud Landelijke doelen energie en beleid Stimuleringsbeleid Groen Gas Het proces Stand van zaken

Nadere informatie

Alles Over Verbranding. KARA heeft de techniek, de kennis en ervaring

Alles Over Verbranding. KARA heeft de techniek, de kennis en ervaring Alles Over Verbranding KARA heeft de techniek, de kennis en ervaring 100 JAAR ERVARING Verbranden mag dan eenvoudig lijken, maar thermische conversie van biomassa is een complex proces. Voor een optimale

Nadere informatie

WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST

WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST GRONDSTOFFEN VOOR EEN BIOBASED ECONOMIE MIDDEN- N EDERLAND OVER WAGRO Van oorsprong een groen composteringsbedrijf met een terrein van maar liefst 11 hectare, gelegen te

Nadere informatie

Green Gas Technology. Duurzaam, betrouwbaar, betaalbaar. Shared Succes

Green Gas Technology. Duurzaam, betrouwbaar, betaalbaar. Shared Succes Green Gas Technology Duurzaam, betrouwbaar, betaalbaar Shared Succes Imtech en Green Gas Technology Imtech is de technologie partner voor bedrijven die biogas willen opwaarderen naar aardgaskwaliteit.

Nadere informatie

Presentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm

Presentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm Presentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm Door Bart Brouwer Sheet 1 of 26 Kleinschalige mestvergisting met Microferm Staatssecretaris Joop Atsma en gedeputeerde Theo Rietkerk

Nadere informatie

Milieumanagementsysteem Avebe Foxhol

Milieumanagementsysteem Avebe Foxhol Milieumanagementsysteem Avebe Foxhol april 2017 2 Voorwoord Avebe wil continuïteit bieden voor haar leden en medewerkers door op een duurzame, kostenbewuste en innovatieve manier te werken. We werken elke

Nadere informatie

Symposium De Groene Delta van Nijmegen. Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014

Symposium De Groene Delta van Nijmegen. Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014 Symposium De Groene Delta van Nijmegen Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014 Noodzaak tot veranderen 13-10-2014 2 En toen was daar... http://www.energieakkoordser.nl/ https://energiekgelderland.nl/paginas/default.aspx

Nadere informatie

Twence Holding B.V. Grondstoffen en energie voor morgen deel 2

Twence Holding B.V. Grondstoffen en energie voor morgen deel 2 Twence Holding B.V. Grondstoffen en energie voor morgen deel 2 Concept Strategisch beleidsplan Twence 2016-2019 Historie Twence 1986 Opening locatie Boeldershoek (samenverwerkingsverband Twente). 1997

Nadere informatie

Zeg ook JA tegen afval scheiden.

Zeg ook JA tegen afval scheiden. Zeg ook JA tegen afval scheiden. Elkaar iets beloven. Voor een betere toekomst. Zonder het onnodig verbruiken en weggooien van grondstoffen. Om dat te kunnen realiseren moeten we met elkaar JA zeggen tegen

Nadere informatie

Bioenergie in Oost-Nederland

Bioenergie in Oost-Nederland Bio-energie cluster Oost Nederland Bioenergie in Oost-Nederland www.bioenergieclusteroostnederland.nl Inhoud 1. inleiding - het bioenergiecluster BEON - duurzame energie en de rol van bio-energie slide

Nadere informatie

Duurzaamheid. De voordelen van blikverpakkingen

Duurzaamheid. De voordelen van blikverpakkingen Duurzaamheid De voordelen van blikverpakkingen Duurzaamheid Duurzaamheid is één van de belangrijke aandachtspunten van het bedrijfsleven. Deze brochure is een initiatief van EMPAC, de organisatie van de

Nadere informatie

Bijlage 6 behorende bij artikel 7e, eerste lid van de Algemene uitvoeringsregeling stimulering duurzame energieproductie.

Bijlage 6 behorende bij artikel 7e, eerste lid van de Algemene uitvoeringsregeling stimulering duurzame energieproductie. Verzoek tot vaststelling van de geschiktheid van een productieinstallatie voor de opwekking van hernieuwbare warmte en mededeling van meetgegevens van hernieuwbare warmte Bijlage 5 behorende bij artikel

Nadere informatie

Twence: Transitie naar Euregionaal producent van duurzame energie en grondstoffen

Twence: Transitie naar Euregionaal producent van duurzame energie en grondstoffen Twence: Transitie naar Euregionaal producent van duurzame energie en grondstoffen BEON Nieuwe Energiedag 2018 Leendert Tamboer Transitie.. niet nieuw maar uitdagingen enorm! Algemeen minder fossiel CO

Nadere informatie

Mono vergisting in Wijnjewoude?!

Mono vergisting in Wijnjewoude?! Mono vergisting in Wijnjewoude?! Jan Willem Bijnagte bijnagte@cocos.nl www.cocos.nl 06 82404591 Inhoud CCS Mono mestvergisting Gasverwaarding Noord Deurningen Bio-Up Kansen Wijnjewoude Mono mestvergisting

Nadere informatie

Rotie: Cleaning & Services Amsterdam: Tankstorage Amsterdam: Orgaworld: Biodiesel Amsterdam:

Rotie: Cleaning & Services Amsterdam: Tankstorage Amsterdam: Orgaworld: Biodiesel Amsterdam: Rotie maakt onderdeel uit van de Simadan Groep. De Simadan Groep is een wereldwijd uniek industrieel ecosysteem waarin bij het verwerken van organische reststromen en frituurvet geen bruikbare energie

Nadere informatie

Hengelo, april 2013. 02 Gedragscode Twence

Hengelo, april 2013. 02 Gedragscode Twence Gedragscode Twence Twence in Hengelo is een (inter)nationale speler op de markt van grondstoffen en duurzame energie met hoogwaardige verwerking van afvalstromen en biomassa. Met innovatieve technieken

Nadere informatie

4.A.1 Ketenanalyse Groenafval

4.A.1 Ketenanalyse Groenafval 4.A.1 Ketenanalyse Groenafval Prop Beplantingswerken v.o.f. Autorisatie Nummer/versie Datum Opsteller Goedgekeurd directie 01 22-01-2015 Naam: F. van Doorn Naam: A. Prop Datum: 22 januari 2015 Datum: 22

Nadere informatie

Sector- en keteninitiatieven

Sector- en keteninitiatieven Sector- en keteninitiatieven Conform 1.D.1, 1.D.2 en 3.D.1 Onderzoek naar initiatieven en toelichting op de actieve deelname aan het initiatief van A van Ooijen Woerden B.V. Auteur(s): Mevr. G.A.W. Mielke-van

Nadere informatie

De varkenshouderij: een energieke sector!

De varkenshouderij: een energieke sector! De varkenshouderij: een energieke sector! John Horrevorts Research Development, 1. Onderzoeks- en ontwikkelcentrum 1. Validatie onderzoek 2. Ontwikkeling nieuwe innovaties 2. Kennis- en businesscentrum

Nadere informatie

Meer en Betere Recycling

Meer en Betere Recycling Meer en Betere Recycling als onderdeel van VANG Uw sprekers: Max de Vries Marco Kraakman Jacobine Meijer Emile Bruls Geert Cuperus Inhoud deelsessie Meer en Beter Recycling Inleiding Pitches projecten

Nadere informatie

De brug naar Duurzame techniek

De brug naar Duurzame techniek ar duurzame tech a n g u niek r b e d Samenleving Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is de ondernemingsstrategie waarbij aandacht voor de samenleving, de aarde en de onderneming in balans is. Steeds

Nadere informatie

100% groene energie. uit eigen land

100% groene energie. uit eigen land 100% groene energie uit eigen land Sepa green wil Nederland op een verantwoorde en transparante wijze van energie voorzien. Dit doen wij door gebruik te maken van duurzame energieopwekking van Nederlandse

Nadere informatie

uitbreiding warmtenet Alkmaar Algemene Vergadering directie en raad van commissarissen Datum: 6 november 2015

uitbreiding warmtenet Alkmaar Algemene Vergadering directie en raad van commissarissen Datum: 6 november 2015 6. Uitbreiding warmtenet Alkmaar Aan: Van: Betreft: Algemene Vergadering directie en raad van commissarissen uitbreiding warmtenet Alkmaar Datum: 6 november 2015 Bijlage: toelichting investeringsvoorstel

Nadere informatie

Afval is waardevol Nu en in de toekomst

Afval is waardevol Nu en in de toekomst Afval is waardevol Nu en in de toekomst Een zelfstandig bedrijf U staat er wellicht niet elke dag bij stil, maar afval is van grote waarde. Elke dag arriveren 600 vrachtwagens met afval uit binnen- en buitenland

Nadere informatie

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Burgers, bedrijven, milieu-organisaties en overheden hebben vandaag op initiatief van minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en

Nadere informatie

De afvalenergiecentrale van Attero in Moerdijk is sinds operationeel. De installatie zet huishoudelijk en

De afvalenergiecentrale van Attero in Moerdijk is sinds operationeel. De installatie zet huishoudelijk en De afvalenergiecentrale van Attero in Moerdijk is sinds 1997 operationeel. De installatie zet huishoudelijk en daarmee vergelijkbaar bedrijfsafval om in (duurzame) energie. Dat gebeurt uiterst efficiënt:

Nadere informatie

Thermofiele Slibgisting en Stikstofterugwinning op RWZI Bath

Thermofiele Slibgisting en Stikstofterugwinning op RWZI Bath Openbaar Eindrapport Projectnummer: Projecttitel: DEI1400022 Thermofiele Slibgisting en Stikstofterugwinning op RWZI Bath 1 SAMENVATTING Dit project is een demonstratie van energiewinning uit hernieuwbare

Nadere informatie

Green Cleaning. Duurzaam schoonmaakonderhoud - ecologisch, economisch en ergonomisch waardevol

Green Cleaning. Duurzaam schoonmaakonderhoud - ecologisch, economisch en ergonomisch waardevol Green Cleaning Duurzaam schoonmaakonderhoud - ecologisch, economisch en ergonomisch waardevol Waarom green? Green is bij ons meer dan groen het staat voor duurzaam. HECTAS hecht nadrukkelijk veel waarde

Nadere informatie

Welkom bij Attero. energiek met milieu. KNW/SKIW 9 februari 2012

Welkom bij Attero. energiek met milieu. KNW/SKIW 9 februari 2012 Welkom bij Attero energiek met milieu KNW/SKIW 9 februari 2012 Verwerkingslocaties Verbranden en scheiden Composteren en vergisten Storten Groningen Groningen Wijster Wijster Wijster VAR Twence (15%) Moerdijk

Nadere informatie

MEMO GAD BNG 28.50.30.701 ISO 14001. Gewestelijke Afvalstoffen Dienst. Portefeuillehouders Milieu. Werkgroep biomassa en 'rijden op groen gas'

MEMO GAD BNG 28.50.30.701 ISO 14001. Gewestelijke Afvalstoffen Dienst. Portefeuillehouders Milieu. Werkgroep biomassa en 'rijden op groen gas' Gewestelijke Afvalstoffen Dienst Gooi en Vechtstreek Postadres: Postbus 514 1200 AM Hilversum Bezoekadres: Hooftlaan 32 1401 EE Bussum Telefoon: (035) 699 18 88 Fax: (035) 694 17 45 Internet: www.gad.nl

Nadere informatie

Energie uit afval, een schone zaak

Energie uit afval, een schone zaak Energie uit afval, een schone zaak Vergisten van GFT-afval ARN meer dan 25 jaar begaan met het milieu Aandeelhouders ARN B.V. Regio Regio Regio REMONDIS Nijmegen De Vallei Rivierenland (privaat) 37,5%

Nadere informatie

Verduurzaming warmtenet Almelo Biogas Rotonde Twente e.o.

Verduurzaming warmtenet Almelo Biogas Rotonde Twente e.o. Verduurzaming warmtenet Almelo Biogas Rotonde Twente e.o. Gerard Bauhuis Business Developer I&O g.bauhuis@cogas.nl 06-22972715 Wie is Cogas? Cogas: Netbeheer (Gas, Electra, Kabel en Glasvezel) Cogas Infra

Nadere informatie

De ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt?

De ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? De ONBEKENDE KANT van PLASTIC Waarom worden zoveel producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? PLASTIC IS WAARDEVOL Tijdens de productie en gebruik EEN

Nadere informatie

Notitie. Stoorstoffen AEB

Notitie. Stoorstoffen AEB Notitie Datum Februari 2008 Onderwerp Stoorstoffen AEB Inleiding In de acceptatievoorwaarden van AEB worden een aantal afvalstoffen genoemd welke door AEB niet geaccepteerd kunnen worden. In dit document

Nadere informatie

ESSENT MILIEU Energiek met afval. Biogas seminar Werlte, 22 september 2009

ESSENT MILIEU Energiek met afval. Biogas seminar Werlte, 22 september 2009 ESSENT MILIEU Energiek met afval Biogas seminar Werlte, 22 september 2009 1 Ervaring met en ontwikkeling van Groen Gas productie vanaf 1989 M. Sanders, Energie Manager Essent Milieu 2 Essent Milieu: overzicht

Nadere informatie

Eljo Vos-Brandjes HVC. Stage raadsleden Dordrecht

Eljo Vos-Brandjes HVC. Stage raadsleden Dordrecht Eljo Vos-Brandjes HVC Stage raadsleden Dordrecht Historie HVC Opgericht (1991) voor verwerken huishoudelijk en bedrijfsafval uit regio Na loslaten beleidsuitgangspunt regionale/provinciale zelfvoorziening

Nadere informatie

Bio-energie. van de Boer. www.host.nl

Bio-energie. van de Boer. www.host.nl NL Bio-energie van de Boer www.host.nl HoSt Microferm: duurzame energie uit mest Het Microferm concept is ontwikkeld voor boeren die de eigen mest verwerken. De Microferm is uitermate geschikt voor agrarische

Nadere informatie

Duurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst.

Duurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Duurzame biomassa Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Nuon Postbus 4190 9 DC Amsterdam, NL Spaklerweg 0 1096 BA Amsterdam, NL Tel: 0900-0808 www.nuon.nl Oktober 01 Het groene alternatief Biomassa

Nadere informatie

Samenwerking overheid en bedrijfsleven

Samenwerking overheid en bedrijfsleven Bio-energie cluster Oost Nederland Samenwerking overheid en bedrijfsleven ontwikkeling en realisatie van bioenergieprojecten Inhoud 1. inleiding 2. bioenergie in Oost Nederland 3. rol van gemeente 4. samenwerking

Nadere informatie

Insights Energiebranche

Insights Energiebranche Insights Energiebranche Naar aanleiding van de nucleaire ramp in Fukushima heeft de Duitse politiek besloten vaart te zetten achter het afbouwen van kernenergie. Een transitie naar duurzame energie is

Nadere informatie

GEMEENTE HEEMSTEDE. AEB Exploitatie BV

GEMEENTE HEEMSTEDE. AEB Exploitatie BV GEMEENTE HEEMSTEDE en AEB Exploitatie BV ADDENDUM NR: 1 OP Overeenkomst betreffende het aanbieden en (laten) verwerken van huishoudelijk restafval en soortgelijk afval van de gemeente Heemstede DE ONDERGETEKENDEN:

Nadere informatie

Twence. Van afvalverwerker naar Duurzaam en innovatief nutsbedrijf. Samen energiek. Veldtocht Pioneering 27 september 2011

Twence. Van afvalverwerker naar Duurzaam en innovatief nutsbedrijf. Samen energiek. Veldtocht Pioneering 27 september 2011 Twence Van afvalverwerker naar Duurzaam en innovatief nutsbedrijf Samen energiek Sprekers: Michel Leermakers Leendert Tamboer Veldtocht Pioneering 27 september 2011 1 Programma 14.30 Ontvangst met dvd

Nadere informatie

Minder afval, minder CO2, minder kosten

Minder afval, minder CO2, minder kosten Minder afval, minder CO2, minder kosten Nog maar dertig jaar geleden kostte het storten van een ton ongesorteerd afval hooguit iets meer dan 4 euro. Nu is dat bijna vijftig keer zo veel: 200 euro. Het

Nadere informatie

Groen-Punt Groep B.V.

Groen-Punt Groep B.V. Conform 3.D.1 & 3.D.2 November 2014 Groen-Punt Groep B.V. Groen-aannemingsbedrijf Punt B.V. Groen Punt Uitzendorganisatie B.V. Chroomstraat 1d 3067 GN Rotterdam INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING DEELNAME INITIATIEVEN...

Nadere informatie

BIJLAGE V. Technische bepalingen inzake stookinstallaties. Deel 1. Emissiegrenswaarden voor de in artikel 32, lid 2, bedoelde stookinstallaties

BIJLAGE V. Technische bepalingen inzake stookinstallaties. Deel 1. Emissiegrenswaarden voor de in artikel 32, lid 2, bedoelde stookinstallaties BIJLAGE V Technische bepalingen inzake stookinstallaties Deel 1 Emissiegrenswaarden voor de in artikel 32, lid 2, bedoelde stookinstallaties 1. Alle emissiegrenswaarden worden berekend bij een temperatuur

Nadere informatie

Afval Energie Bedrijf. Eric Velthuizen Sales Manager 8 april 2004

Afval Energie Bedrijf. Eric Velthuizen Sales Manager 8 april 2004 Afval Energie Bedrijf Eric Velthuizen Sales Manager 8 april 2004 30 maart 2004 Afval Energie Bedrijf 2 Afval Energie Bedrijf: Tak van dienst gemeente Amsterdam Pro-actieve dienstverlener 30 maart 2004

Nadere informatie

Samen halen we alles eruit

Samen halen we alles eruit Waarom kennisinstellingen kiezen voor innoveren met afval en de laatste ontwikkelingen inzameling & reiniging Samen halen we alles eruit Nico Spaansen NVRD Noord 3 november 2016 Transitie in de markt Van

Nadere informatie

De 6 best hanteerbare KPI s in de schoonmaak

De 6 best hanteerbare KPI s in de schoonmaak De 6 best hanteerbare KPI s in de schoonmaak en de link met kritieke succesfactoren KPI s in de schoonmaak Margriet van Dijken Heel kort nog de theorie van KPI s in de schoonmaak Er gaat tegenwoordig geen

Nadere informatie

Innovation Concepts B.V. Nieuwsbrief 2012-01 Versie NL

Innovation Concepts B.V. Nieuwsbrief 2012-01 Versie NL Algemeen Innovation Concepts B.V. is bijna twee jaar geleden opgezet door Pol Knops en Keesjan Rijnsburger. We zijn al ruim twee jaar bezig met het onderzoeken van diverse toepassingen van CO 2 binding

Nadere informatie

Twence Holding B.V. Grondstoffen en energie voor morgen deel 2. Strategisch beleidsplan Twence 2016-2019

Twence Holding B.V. Grondstoffen en energie voor morgen deel 2. Strategisch beleidsplan Twence 2016-2019 Twence Holding B.V. Grondstoffen en energie voor morgen deel 2 21 april 2016 Historie Twence 1986 Opening locatie Boeldershoek (samenverwerkingsverband Twente) 1997 Ingebruikname afvalverbrandingsinstallatie

Nadere informatie

Leerpunten en aandachtspunten bij de ontwikkeling van een ECP Luc Pelkmans, VITO

Leerpunten en aandachtspunten bij de ontwikkeling van een ECP Luc Pelkmans, VITO Leerpunten en aandachtspunten bij de ontwikkeling van een ECP Luc Pelkmans, VITO Biobased Business Cases 2013 Breda 14-15 mei 2013 Locatiekeuze» Opportuniteiten:» bestaande faciliteiten uitbreidingsmogelijkheden.»

Nadere informatie

WATER- SCHAPPEN & ENERGIE

WATER- SCHAPPEN & ENERGIE WATER- SCHAPPEN & ENERGIE Resultaten Klimaatmonitor Waterschappen 2014 Waterschappen willen een bijdrage leveren aan een duurzame economie en samenleving. Hiervoor hebben zij zichzelf hoge ambities gesteld

Nadere informatie

Voorwoord Preview Voorbeeld

Voorwoord Preview Voorbeeld Voorwoord In 1996 werd de eerste versie van ISO 14001 gepubliceerd. Daarmee werd het mogelijk een milieumanagementsysteem op te zetten volgens een wereldwijd erkend model en het te laten certificeren tegen

Nadere informatie

INASHCO, the INcinerator ASH COmpany. Van bodemas naar grondstoffen

INASHCO, the INcinerator ASH COmpany. Van bodemas naar grondstoffen INASHCO, the INcinerator ASH COmpany Van bodemas naar grondstoffen Agenda Het doel van deze presentatie is het informeren van de omgevingspartijen van het ENCI-terrein over: Het bedrijf Inashco De keuze

Nadere informatie

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2 Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2 Energietransitie Papierketen De ambities binnen Energietransitie Papierketen: Halvering van het energieverbruik per eindproduct in de keten per

Nadere informatie

C-157 Green Deal Productie Bioplastics uit Groente-, Fruit-, en Tuinafval

C-157 Green Deal Productie Bioplastics uit Groente-, Fruit-, en Tuinafval C-157 Green Deal Productie Bioplastics uit Groente-, Fruit-, en Tuinafval Partijen: 1. De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, mevrouw W.J. Mansveld en de Minister van Economische Zaken, de heer

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie

Eljo Vos Aandeelhoudersmanagement. 8 december 2015 Gorinchem

Eljo Vos Aandeelhoudersmanagement. 8 december 2015 Gorinchem Eljo Vos Aandeelhoudersmanagement 8 december 2015 Gorinchem Introductie HVC Opgericht in 1991 voor verwerken huishoudelijk en bedrijfsafval Ballotage overeenkomst op basis van Samen uit, samen thuis wel

Nadere informatie

onderneemt maatschappelijk verantwoord

onderneemt maatschappelijk verantwoord onderneemt maatschappelijk verantwoord www.coffeefresh.nl Coffee Fresh investeert in MVO Koffie is tegenwoordig meer dan zomaar een kopje koffie. Het is een beleving waarbij wij u nét dat beetje meer bieden.

Nadere informatie

Byosis Group. oplossingen voor vergisters; maisraffinage. Datum: September 2012

Byosis Group. oplossingen voor vergisters; maisraffinage. Datum: September 2012 Byosis Group oplossingen voor vergisters; maisraffinage Door: René Oudman Datum: September 2012 Bedrijf Byosis is opgericht in 2007. Technologie ontwikkeld samen met Wageningen Universiteit. Oprichters:

Nadere informatie

DATUM ONS KENMERK BEHANDELD DOOR 22 januari 2015 1400334664 B.J. van Oosten - Bronsgeest

DATUM ONS KENMERK BEHANDELD DOOR 22 januari 2015 1400334664 B.J. van Oosten - Bronsgeest POSTADRES Postbus 20 7500 AA Enschede BEZOEKADRES Hengelosestraat 51 Aan de Gemeenteraad TELEFOON 14 0 53 DATUM ONS KENMERK BEHANDELD DOOR 22 januari 2015 1400334664 B.J. van Oosten - Bronsgeest UW BRIEF

Nadere informatie

Inhoud. ROVA rijden op GFT. 1. ROVA en duurzaamheid. 2. Introductiefilm Vergister. 3. Vergisting en gasopwaardering. 4.

Inhoud. ROVA rijden op GFT. 1. ROVA en duurzaamheid. 2. Introductiefilm Vergister. 3. Vergisting en gasopwaardering. 4. ROVA rijden op GFT GFT-vergister Groen gas opwaardering Rijden op GFT 1 november 2012 Huibert Boer Inhoud 1. ROVA en duurzaamheid 2. Introductiefilm Vergister 3. Vergisting en gasopwaardering 4. Rijden

Nadere informatie

Uw afval is geld waard! Duurzamer produceren bij lagere kosten.

Uw afval is geld waard! Duurzamer produceren bij lagere kosten. Uw afval is geld waard! Duurzamer produceren bij lagere kosten. Waar gehakt wordt vallen spaanders. Voor uw productiebedrijf betekent dit dat naast de gewenste producten ook afval wordt geproduceerd. Afval

Nadere informatie

Ontwerpregeling mep-subsidiebedragen voor afvalverbrandingsinstallaties

Ontwerpregeling mep-subsidiebedragen voor afvalverbrandingsinstallaties Regeling van de Minister van Economische Zaken van., nr..., houdende wijziging van de Regeling subsidiebedragen milieukwaliteit elektriciteitsproductie 2006 (periode 1 juli tot en met 31 december) en de

Nadere informatie

Duurzame. warmte in huis. Tot maar liefst 75% minder CO 2 -uitstoot vergeleken met warmte uit gas. Warmte van HVC comfortabel en duurzaam

Duurzame. warmte in huis. Tot maar liefst 75% minder CO 2 -uitstoot vergeleken met warmte uit gas. Warmte van HVC comfortabel en duurzaam Duurzame warmte in huis Tot maar liefst 75% minder CO 2 -uitstoot vergeleken met warmte uit gas Warmte van HVC comfortabel en duurzaam Warmte van HVC: slim, schoon en zorgeloos Een betrouwbare verwarming

Nadere informatie

De hoogwaardige zuivering van afvalwater papierfabrieken Eerbeek

De hoogwaardige zuivering van afvalwater papierfabrieken Eerbeek De hoogwaardige zuivering van afvalwater papierfabrieken Eerbeek De drie oprichters van IWE Binnen modern en duurzaam ondernemerschap past het niet om het milieu onnodig te belasten. Een besef dat nu wijdverbreid

Nadere informatie

Innovatieve mestverwerking op de boerderij

Innovatieve mestverwerking op de boerderij Innovatieve mestverwerking op de boerderij Groen gas productie en nutriëntenterugwinning René Cornelissen (CCS) 7 juni 2017 Inhoudsopgave CCS Mest Kleinschalige mono-mestvergisting Bio-Up, Groen Gas op

Nadere informatie

De schillenboer komt terug

De schillenboer komt terug De schillenboer komt terug In Waalre loopt een afvalproef. Er is een fiets met een aanhangbak ontworpen waarmee we in een proefwijk afval inzamelen. Twee keer in de week haalt Roel het keukenafval (voedselresten),

Nadere informatie

EEN. De feiten op een rij! BEWUSTE KEUZE MAKEN VOOR UW NIEUWE HAARD

EEN. De feiten op een rij! BEWUSTE KEUZE MAKEN VOOR UW NIEUWE HAARD EEN De feiten op een rij! BEWUSTE KEUZE MAKEN VOOR UW NIEUWE HAARD De nieuwste generatie gashaarden zijn praktisch, mooi, duurzaam en klaar voor de toekomst! Met de huidige discussies kunt u zich afvragen

Nadere informatie

ARN, uw duurzame innovatieve partner!

ARN, uw duurzame innovatieve partner! ARN, uw duurzame innovatieve partner! WELKOM! 5 maart 2019 ARN als energie- en grondstoffenproducent Aandeelhouders/PPS-structuur Regio Nijmegen 37,5% Regio De Vallei 11,76% Regio Rivierenland 5,88% REMONDIS

Nadere informatie

De grootste specialist in industriële luchtzuivering. Luchtzuivering - Afzuiginstallaties - Filtertechnieken - Dampafzuiging - Transportsystemen

De grootste specialist in industriële luchtzuivering. Luchtzuivering - Afzuiginstallaties - Filtertechnieken - Dampafzuiging - Transportsystemen De grootste specialist in industriële luchtzuivering Luchtzuivering - Afzuiginstallaties - Filtertechnieken - Dampafzuiging - Transportsystemen Specialist in schone lucht Als het om innovatieve installaties

Nadere informatie

Duik eens in uw afval en ontdek de grond stoffen van de toekomst

Duik eens in uw afval en ontdek de grond stoffen van de toekomst Duik eens in uw afval en ontdek de grond stoffen van de toekomst Bedrijfsafval: een waardevolle grondstof Onze natuurlijke bronnen worden schaarser en duurder. Gelukkig groeit het besef dat we zuiniger

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres

Nadere informatie

Duurzame Industrie. De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt

Duurzame Industrie. De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt Duurzame Industrie De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt De verduurzaming van Nederland en van de industrie vraagt onder andere

Nadere informatie

Thermische Druk Hydrolyse

Thermische Druk Hydrolyse Thermische Druk Hydrolyse Techniek om de conversie van moeilijke biomassa te verhogen Door: Ir. Frederik Oegema 1 4e Europese leverancier van biogas installaties Micro vergisting 50-130 kwe Co-vergisting

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 20 november 2018 Betreft AEC-bodemas. Geachte voorzitter,

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 20 november 2018 Betreft AEC-bodemas. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000

Nadere informatie

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo Maak werk van zon & wind Tynaarlo Aanleiding Najaarsnota 2008 aankondiging plannen voor duurzame energie Voorjaar 2009 ontwikkelen scenario s Mei 2009 raadpleging inwoners Tynaarlo Juni 2009 voorstellen

Nadere informatie

Van pot naar pan. Groen gas uit Tilburg

Van pot naar pan. Groen gas uit Tilburg Van pot naar pan Groen gas uit Tilburg Even ten noorden van de stad Tilburg ligt de gelijknamige locatie van Attero. De locatie bestaat uit een stortplaats, een overslagstation en een grondbank. Er zijn

Nadere informatie

Pharmafilter. april 2012

Pharmafilter. april 2012 Pharmafilter Resultaten DEMONSTRATIEPROJECT IN HET Reinier de Graaf Gasthuis Delft april 2012 Pharmafilter een schoner ziekenhuis, een schoner milieu Afval door de riolering afvoeren, voor een schoner

Nadere informatie