Afval is waardevol Nu en in de toekomst

Transcriptie

1

2 Afval is waardevol Nu en in de toekomst Een zelfstandig bedrijf U staat er wellicht niet elke dag bij stil, maar afval is van grote waarde. Elke dag arriveren 600 vrachtwagens met afval uit binnen- en buitenland bij AEB en brengen honderden Amsterdammers hun grofvuil naar de Afvalpunten. AEB verwerkt jaarlij ks 1,4 miljoen ton afval en zet dit om in duurzame energie en grondstoffen. Grondstoffen die we opnieuw kunnen gebruiken. En energie waarmee bewoners en bedrij ven in Amsterdam hun huizen en gebouwen verlichten en verwarmen Kortom, AEB verwerkt afval tot waardevolle producten. Dat lag voor onze voorouders anders. Afval was in de vorige eeuw een serieus gevaar voor de volksgezondheid in de snel groeiende stad. Vanaf de oplevering in 1918 van de vuilverbranding in Amsterdam-Noord belandt het afval niet langer in de gracht of op een vuilnisbelt. De schone samenleving die toen ontstond inspireert ons nog steeds. Sinds 2014 zijn we geen onderdeel meer van de gemeente Amsterdam en zijn we een zelfstandig bedrijf. Dit geeft ons mooie kansen om nog meer innovatieve ideeën uit te werken. Op dit moment ontwikkelen we bijvoorbeeld een scheidingslijn voor kunststof en gaan we de productie van duurzame energie uit biomassa verhogen. Onze Hoogrendement Centrale ontwikkelden we al in Deze heeft een energetisch rendement van meer dan 30%. Bij een conventionele afvalenergiecentrale is dat hooguit 25%. Om afvalvraagstukken echt goed op te lossen, werken we samen met partners; deze komen in deze brochure ook aan het woord. Samen met hen zoeken we de meest verantwoorde oplossingen binnen de technische mogelijkheden van het moment. Waar bijvoorbeeld bij stadswarmte de focus eerst lag op nieuwbouw, kijken we nu ook waar we in bestaande bouw stadswarmte kunnen toepassen. Bij het oplossen van afvalvraagstukken kijken wij verder dan de regio. Van Nederland tot in China zoeken wij de samenwerking met verschillende partijen en brengen wij onze specifieke kennis en expertise in. Metropoolregio Amsterdam AEB heeft de ambitie om in 2018 hét duurzame grondstoffen- en energiebedrijf in de metropoolregio Amsterdam te zijn. Wij dragen daarmee bij aan een groene metropoolregio, goed voor het klimaat en voor de economie. Dit stimuleert duurzame ondernemingen om zich hier te vestigen en creëert nieuwe werkgelegenheid in onze regio.

3 Bodemas is voor ons een delfstof en een grondstof, wij halen de metalen eruit en de rest zetten wij om in waardevolle bouwstoffen. Bas Hemmen Manager Bodemas AEB Loek van Poppel Programmamanager INASHCO

4 Partner voor Na het verbrandingsproces en het terugwinnen van energie, wint AEB met zijn scheidingsinstallaties grondstoffen uit afval terug. Tegelijkertijd stellen wij onze kennis beschikbaar via kennisnetwerken en adviesdiensten. Bij het oplossen van afvalvraagstukken kijken wij verder dan de regio. Ook beheren wij de zes Afvalpunten in Amsterdam, waar particulieren en bedrijven hun grof afval kunnen brengen. Dit afval wordt zoveel mogelijk hergebruikt. Havenbedrij f Amsterdam, Waternet en AEB werken samen in innovatieprojecten op het gebied van grondstoffen, energie en water. Een goed voorbeeld daarvan is het groengas tankstation in Amsterdam Westpoort. Het groene gas wordt opgewekt uit afvalwater van de stad. AEB zet het biogas dat in de rioolwaterzuiveringsinstallatie van Waternet vrij komt, om in groen gas en levert dat vervolgens aan het tankstation. AEB zoekt ook nadrukkelijk de samenwerking met aanbieders van afval gemeenten en publieke en private bedrijven om te komen tot een zo efficiënt mogelijke inrichting van de afvalketen en om te onderzoeken waar schaalvoordelen te behalen zijn. Van een schakel in de afvalketen wordt AEB steeds meer de spil in het (circulaire) netwerk. AEB ontwikkelt zich in de metropoolregio Amsterdam tot de grootste producent van duurzame energie. Met Nuon wordt al langere tijd samengewerkt in de joint venture Westpoort Warmte (WPW). Via WPW leveren we onze warmte aan ruim woningen in Amsterdam en aan ongeveer 85 bedrijven in het Westelijk Havengebied. WPW heeft een ambitieuze doelstelling, onder meer met uitbreiding van het warmtenetwerk naar Amsterdam-Noord. Dit draagt bij aan de ambitie van de metropoolregio om in 2040 energieneutraal te zijn.

5 Duurzame stadswarmte gaan we meer dan verdubbelen, het comfort voor de Amsterdammers krijgt daardoor nog meer glans. Jannis van Zanten Projectleider Warmte AEB Martin Buijck Projectdirecteur Westpoort Warmte

6 Hoe doen we dat? Waarom AEB? Met onze duurzame installatie leveren we het hoogste energetisch rendement ter wereld (meer dan 30 procent). De technologie van onze Hoogrendement Centrale is door AEB zelf ontwikkeld en is gepatenteerd. Zoveel mogelijk recycling Samen met onze omgeving zorgen voor een schone samenleving betekent dat wij zoveel mogelijk hergebruiken. Dat geldt ook voor het afval dat bij onze Afvalpunten in de gemeente Amsterdam gebracht wordt. Daar leveren particulieren en bedrijven hun grof afval in, jaarlijks ruim ton. Hiervan wordt 40% hergebruikt. De verwerking van het overige deel levert weer groene stroom en warmte op. Uit het restant na verbranding halen we de waardevolle metalen, zoals ijzer, aluminium, koper en zink. Daarna blijven alleen nog de bodemassen over; deze worden gebruikt als ondergrond voor wegenbouw. Medewerkers van het Regionaal Sorteer Centrum voeren sorteerwerkzaamheden uit en demonteren ingeleverde elektrische en elektronische apparaten: 80% van de materialen is herbruikbaar. Zoveel mogelijk energie Door de installaties maximaal te benutten, realiseren we een zo hoog mogelijke energie-output. Wij beschouwen het verantwoord verwerken van afval en produceren van energie uit afval als onze maatschappelijke taak. Het gaat om 1 miljoen MWh stroom per jaar, ongeveer 1% van de totale energiebehoefte in Nederland. We wekken niet alleen stroom, maar ook veel warmte op: ruim gigajoule per jaar. Daarmee verwarmen we Amsterdamse huizen. We streven naar aansluitingen in Zo efficiënt mogelijk AEB verbetert zichzelf continu door processen steeds effectiever en efficiënter in te richten. Dat is van belang, want met verbeteringen houden we de verduurzaming betaalbaar. Alle processen krijgen daarom veel aandacht, of het nu gaat om projectmanagement of om de technische, financiële en administratieve processen. AEB heeft een gezonde financiële basis, dit garandeert onze partners continuïteit van ons werk. Door een groot aantal vaste partners en langlopende contracten voor de verwerking van afval, heeft AEB een solide basis. AEB staat wereldwijd bekend om de innovatieve technologie van zijn Hoogrendement Centrale. In ons omvangrijke innovatieprogramma werken we samen met een breed scala aan partners, nationaal en internationaal. Onze maatschappelijke bijdrage is en blijft een belangrijke doelstelling. Voor AEB telt niet alleen het financiële resultaat, maar ook het maatschappelijk belang. Door onze samenwerking met het Regionaal Sorteer Centrum bieden wij mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt nieuwe kansen. Onze locatie in het Westelijk Havengebied van Amsterdam is centraal gelegen en goed bereikbaar met verschillende vormen van transport. Dit betekent lage kosten voor transport.

7 We gaan 15 miljoen m 3 biogas per jaar uit restafval winnen, dat kunnen we omzetten in vloeibaar gas als nieuwe schone transportbrandstof. Bart Berkhout Manager Business Development AEB Micha Hes Business Developer Havenbedrijf Amsterdam

8 Maximaal hergebruik We zien maximaal hergebruik van grondstoffen als de belangrijkste stap richting het slim en verantwoord omgaan met afval. De komende jaren blijft ook het opwekken van energie uit afval onderdeel van de oplossing. In het Regionaal Sorteer Centrum demonteren we elektrische en elektronische apparatuur en sorteren we grondstoffen voor deze naar de eindverwerker gaan. Wij kunnen het transport van bijzonder en gevaarlijk afval verzorgen. Op ons depot bijzonder afval zamelen wij gevaarlijk afval in. Per stroom wordt bekeken wat de beste manier van eindverwerking is. AEB beheert de zes Afvalpunten van de gemeente Amsterdam. Hier bevorderen we het scheiden van afval door bewoners en doen we al veel aan grondstoffenterugwinning. Met de kopershredder winnen we kostbare koper terug uit kabels en snoertjes.

9 Innovatie op alle terreinen Onze innovatieagenda Onderzoek naar innovatieve technieken voor verwerking van slib en digestaat. Onderzoek naar innovatieve technieken om grondstoffen te produceren uit biomassa. Versterken circulaire economie Innovatie is voor AEB de motor achter de versterking van de circulaire economie. Voor de transformatie naar de circulaire economie is innovatie op alle terreinen nodig: maatschappelijk (denk onder meer aan veranderingen in gedrag), technisch en in bedrijfs- en verdienmodellen. Ontwikkelen van innovatieve inzamelings- en scheidingstechnieken. Verdere verduurzaming afvalverwerking Innovaties voor de verdere verduurzaming van afvalverwerking realiseert AEB met een breed scala aan nationale en internationale partners, zoals kennisinstellingen, bedrijven en overheden. Onderzoek naar innovatieve technieken om grondstoffen te produceren uit gescheiden afvalstromen als kunststoffen, elektronisch afval, glas. Grondstoffen behouden Grondstoffen blijven behouden in de productie- en consumptieketen doordat we steeds meer kringlopen sluiten. We onderzoeken nieuwe mogelijkheden voor het scheiden en recyclen van grondstoffen uit afval. Ook zoeken we met onze partners naar nieuwe productieprocessen waarmee we meer energie uit biomassa kunnen leveren. Nu al biedt de innovatieve technologie van onze Hoogrendement Centrale de meest duurzame mogelijkheden voor energieterugwinning uit afval. Pilots om lokale kringlopen te sluiten, zoals het opwerken van biomassastromen van Artis. Onderzoek naar het terugwinnen van zuivere CO 2 uit de rookgassen van de afvalverbrandingsinstallatie waardoor een nog hoger milieurendement ontstaat.

10 Concrete stappen Onze projecten Samen met Inashco werken we aan het terugwinnnen van meer metalen uit bodemas. Tevens onderzoeken we manieren om het minerale deel van de bodemas op te werken tot volwaardige bouwstoffen. Zo werken we met diverse innovatieve technieken succesvol aan een schone samenleving. Meer grondstoffen terugwinnen De komende jaren zetten we concrete stappen om aanzienlijk meer grondstoffen terug te winnen en meer duurzame energie op te wekken. Gescheiden inzameling We onderzoeken manieren om afvalvraagstukken blijvend op te lossen. Daarbij kijken we ook naar het gemak voor bewoners. Zo zijn wij bezig met een proef voor de gescheiden inzameling van huishoudelijk afval, waarbij bewoners door middel van gekleurde zakken hun afval gemakkelijk in diverse stromen kunnen scheiden. Scheidingsinstallatie We werken aan een scheidingsinstallatie die het scheidingspercentage in Amsterdam van 20% naar 50% kan brengen. Het huishoudelijk restafval bevat waardevolle grondstoffen die teruggewonnen kunnen worden voor hergebruik. Met de scheidingsinstallatie kunnen we bijvoorbeeld plastics scheiden van de restfractie, zodat deze plastics opnieuw ingezet kunnen worden. Het biogas dat vrijkomt bij de vergisting van de organische fractie uit het restafval, bijvoorbeeld, kan verder worden opgewerkt naar aardgas kwaliteit. Hierdoor ontstaat er een duurzame variant van aardgas: groen gas. Dit kan via het reguliere aardgasnet worden gedistribueerd. Daarnaast wordt hoogwaardig vloeibaar CO 2 geproduceerd. Vanuit onze bestaande installaties is het mogelijk om omliggende bedrijven te voorzien van stoom van AEB. Deze stoom is voor de omliggende procesindustrieën een duurzamer en goedkoper alternatief voor fossiel aardgas. De gemeente Amsterdam, onze partnergemeenten in de regio, Waternet, Havenbedrijf Amsterdam en Inashco zijn onze partners in deze projecten.

11 Wij werken samen aan de circulaire economie... Marieke van Nood Strategisch adviseur AEB... door grondstoffen uit vloeibaar en vast afval te halen. André Struker Strategisch adviseur Waternet

12 Internationale samenwerking Het vermogen van AEB De capaciteit van de Afvalenergie Centrale en Hoogrendement Centrale is ton per jaar. Het netto energetisch rendement van de Hoogrendement Centrale is meer dan 30%. Delen kennis, expertise, technologieën AEB deelt internationaal zijn kennis, expertise en technologieën op het gebied van advies en co-creatie. Van de jaarlijks verwerkte ton afval wordt 99% omgezet in duurzame energie en grondstoffen. Technologie Hoogrendement Centrale De technologie van de Hoogrendement Centrale geniet steeds meer belangstelling uit het buitenland. Met name in China worden gesprekken gevoerd over een mogelijke samenwerking, met als doel de beste AVI s ter wereld te bouwen. AEB deelt daartoe zijn knowhow op dat gebied, door bijvoorbeeld haalbaarheidsstudies en second opinions te leveren. Duurzame oplossingen Doordat AEB centraal en gunstig gelegen is, kan AEB zijn duurzame oplossingen voor de verwerking van huishoudelijk afval en bedrijfsafval ook internationaal aanbieden. Grote milieuwinst Vanuit Engeland wordt afval aangevoerd om te worden verwerkt in onze installaties. Omdat er in Engeland en in omliggende landen nog vaak brandbaar huishoudelijk afval wordt gestort, levert dit grote milieuwinst op, zelfs als het vervoer van het afval wordt meegeteld ton materiaalhergebruik. Dit is opgebouwd uit ton metalen, ton van de zes Afvalpunten, ton van het Regionaal Sorteer Centrum en 600 ton bijzonder afval. De vermeden uitstoot van CO 2 is ton per jaar. Er wordt 1 miljoen MWh elektriciteit geproduceerd, genoeg voor huishoudens. Er wordt gigajoule warmte per jaar geproduceerd. In 2040 worden woningen van stadswarmte voorzien.

13 Door de samenwerking met het Sorteercentrum bieden wij medewerkers nieuwe kansen, dankzij het Sorteercentrum keren zij terug in het arbeidsproces. Linda Groot Adviseur HR AEB Carlo van der Hilst Bedrijfsleider Milieuwerk / Regionaal Sorteer Centrum

14 Bij de weegbrug komen elke dag 600 vrachtwagens met huishoudelijk afval en commercieel restafval van gemeenten en bedrijven uit de regio. De vrachtwagens worden eerst vol gewogen en - nadat ze geleegd zijn in de bunker - ook leeg gewogen. Op de stortvloer legen vrachtwagens hun lading. Steekproefsgewijs inspecteren we de inhoud van de vrachtwagens op stoffen die niet in het afval mogen zitten. In de bunker wordt het afval gemengd en opgeslagen totdat het de ketel ingaat en verbrand wordt. De voorraad is bestemd voor de nacht en het weekend zodat we de installatie 24/7 kunnen laten draaien. Dit is de controlekamer, de meetwacht. Hier wordt het proces 24 uur per dag aangestuurd, gecontroleerd en zo nodig bijgestuurd. Door middel van stoom zetten we energie om in elektriciteit en warmte. Als afval is uitgebrand, blijven er slakken over. Hier winnen we 30 kiloton metalen, ferro s (magnetische metalen) en non ferro s (niet magnetische metalen en roestvrij staal) uit terug.

15 Australiëhavenweg BA Amsterdam aebamsterdam.nl Colofon Fotografie: Freek van Arkel en Lex de Lang Vormgeving: Total Identity Tekst: AEB en Total Identity Druk: HuigHaverlag, Zaandam 2015