Bioenergie in Oost-Nederland

Transcriptie

1 Bio-energie cluster Oost Nederland Bioenergie in Oost-Nederland Inhoud 1. inleiding - het bioenergiecluster BEON - duurzame energie en de rol van bio-energie slide 2 1

2 Inhoud 2. bioenergie in Oost Nederland - de energie uit biomassa - de situatie in de provincie - de ontwikkelingen - de kansen - de belemmeringen - de innovatie - de lokale initiatieven slide 3 de samenstelling Stimuland Borgman Beheer Projecten LTO Noord JALO Biopellets Bruins & Kwast landbouw, bos- en groenbeheer CCS TKT, Byosis Biomass Technology Group KIWA Gastechology Plegt Biodiesel Universiteit Twente Saxion Hogeschool slide 4 technologieontwikkeling kennisinstellingen exploitatie energie systemen ROVA Raedthuys, DVEP Twente Milieu, Twence Waterschap Regge & Dinkel Essent, Enexis Cogas systeem leveranciers HoSt KARA Stork Thermeq Heatplus ProLeiT Tubro 2

3 Groene energie op naar 14% slide 5 Biomassa is belangrijk met biomassa als belangrijkste bron slide 6 3

4 Biomassa hout - schoon hout - afvalhout mest gras riet organisch afval GFT slide 7 Van biomassa naar energie vergisting chemo thermische processen GFT mest gras gas hout riet gras vloeibaar vast gas ENERGIE slide 8 4

5 Via een tussenstap biomassa productie hoogwaardige biobrandstof vast, vloeibaar of gas toepassing lokale productie van duurzame energie slide 9 de huidige situatie in Oost Nederland 1. inzet afvalhout in Hengelo en Goor (160 kton/j) voor electriciteitsproductie 2. inzet GFT in Zwolle, Hengelo en Wilp (120 kton/jaar) voor groen gas en electriciteitsproductie 3. inzet snoeihout in kleine stookinstallaties, straks naar torrefactie-, pellet en pyrolyse plants (totaal 100 kton/j). En naar Electrabel (470 kton/j). 4. inzet mest en co-substraten in mestvergisters voor electriciteitsproductie, mestopwerking en warmte slide 10 5

6 biomassa Over de observaties GJ/jaar nog niet benut benut voor bioenergie grof tuinafval groenafval gemeenten hout van landschap maaisel GFT mest slide 11 de observaties houtvoorraden snoeihoutafval, afvalhout en GFT goeddeels benut maaisel, hout uit landschap en mest nog nauwelijks benut, gespannen markt co-substraten slide 12 6

7 de ontwikkelingen vergisting vergister(s) gasopwaardering biomassa SDE+ regeling biogas electriciteit warmte slide 13 de ontwikkelingen vergisting slide 14 7

8 de kansen Co-productie van de provincie en het cluster slide 15 Biogasleiding Steenwijkerland.veel initiatieven al gaande in Overijsse Enexis boeren Biovergisting Zwolle Groen gas Hub Salland Hardenberg Groen gas N2 Ethanol hub Ommen/ Hardenberg Microferms Mestvergister Goor Green Energy Twente Twents bioenergiebedrijf Slib vergisting Mestvergisting Hengelo Grasvergisting Steinfurt slide 16 8

9 de ontwikkelingen grote belangstelling voor schoon hout Bouwen, installeren en bedrijven van kleinschalige houtgestookte verwarmingsketels voor middelgrote gebruikers slide 17 de ontwikkelingen grote belangstelling voor schoon hout slide 18 9

10 de ontwikkelingen pyrolyse olie slide 19 de ontwikkelingen meer hout uit bos Kassa! slide 20 10

11 de ontwikkelingen meer hout uit bos Oogst 0.5 miljoen ton (ds) per jaar hout (8,5 PJ/jr), mits: meer duidelijkheid en continuïteit beleid natuurbouwers moeten meer houttelers worden (beleving). wet- en regelgeving rond fauna en flora moet werkbaarder worden. innovatie bedrijfsleven kwaliteitsborging. slide 21 de belemmeringen bioenergie heeft ruimte nodig lastige ruimtelijke ordeningstrajecten lange RO en vergunningstrajecten groen gas issues hoge biomassa(verzamel)kosten dan wel hoge conversiekosten hoge investeringen met stevige financiële risico s Volop technische uitdagingen om Bioenergie efficient en goedkoper te maken slide 22 11

12 het regionaal beleid Provincie Overijssel helft klimaatdoelstelling uit biomassa investeringsfonds 250 mln euro duurzame energie Ondersteuning biogashubs Natuur en biomassa programma/ Groen Blauwe diensten Ondersteuning bioenergiecluster Subsidies voor haalbaarheidsstudies en investeringen Bioenergie consulent Stimuland slide 23 de innovatie bio-energieproductieschaal landelijk stimuleringskader (incl SDE) energiefonds commerciele schaal ondersteuning Provincie logistiek en conversie haalbaarheidsstudies investeringssubsidies vergunningen demo schaal Internationale samenwerkingsprogramma s ontwikkelingsfase slide 24 12

13 de innovatie Veel aandacht voor hoogwaardige biobrandstoffen slide 25 de lokale initiatieven Fleringen - inzet biogas of restwarmte vergister Hoonhorst - inzet snoeihout voor verwarming Hostetin (Tsjechie) - dorpsverwarming met snoeihout - zonnepanelen - energiezuinig dorpsgebouw slide 26 13

14 Einde presentatie een uniek samenwerkingsverband in Oost Nederland een lokaal initiatief met internationale uitstraling en ambities slide 27 14