Handleiding voor leerkrachten Hoe organiseer je de Verkeersslang voor jouw school

Transcriptie

1 Handleiding voor leerkrachten Hoe organiseer je de Verkeersslang voor jouw school

2 Inhoudsopgave 1. INTRODUCTIE Wat is de Verkeersslang? Waarom de Verkeersslang? Tijdsplanning 3 2. SPELMATERIALEN 4 3. HOE WORDT DE VERKEERSSLANG GESPEELD? Basisversie Deluxe versie De Verkeersslang nog een keer spelen MEER INFORMATIE 14 Website 14 Contact 14 Pagina 2

3 1. Introductie 1.1 Wat is de Verkeersslang? De Verkeersslang is een leuke en effectieve campagne voor basisscholen. Kinderen worden met deze campagne gestimuleerd om het openbaar vervoer te gebruiken, lopend of fietsend naar school te gaan. De Verkeersslang kan makkelijk gecombineerd worden met bestaande activiteiten, maar er bestaat ook een Deluxe versie de het spel combineert met extra activiteiten. Deze lerarenhandleiding beschrijft de basis en de deluxe versie van het spel. 1.2 Waarom de Verkeersslang? In dit spel gaat het om het veilig en gezond reizen naar school. De Verkeerslang moedigt kinderen op de basisschool en hun ouders aan om duurzaam te reizen. Kinderen vinden het niet alleen leuk om wandelend of met de fiets naar school te gaan, maar ze doen ook gelijk ervaring op over veiligheid en het verkeer. De Verkeersslang speelt ook een belangrijke rol in het zelfstandig worden van het kind, naarmate het ouder wordt. Bewust duurzaam reizen creëert bewustzijn voor het milieu, wat goed is voor het milieu, maar ook voor de gezondheid van de leerlingen. Resultaten laten zien dat de campagne een succesvolle bijdrage levert aan het toenemen van duurzame transportmiddelen en de vermindering van CO2 emissies. Het Verkeersslang Netwerk wil doorgaan met het verspreiden van successen in Europa en daarbuiten. Het Netwerk verbindt en ondersteunt partners die de campagne implementeren, waardoor de impact vergroot wordt en de resultaten en ervaringen gedeeld worden. Hierdoor blijft de campagne levend. 1.3 Tijdsplanning De school speelt de Verkeersslang gedurende 2 schoolweken, een totaal van 10 dagen. Bij voorkeur start of eindigt het spel tijdens de European Mobility Week, welke elk jaar in de derde week van september wordt georganiseerd. Wanneer dit niet mogelijk is kan het spel gelinkt worden aan elk ander nationaal duurzaamheidsevenement. Pagina 3

4 2. Spelmaterialen Samen met deze lerarenhandleiding ontvang je de Verkeersslang spelmaterialen. Deze bestaan uit het volgende: Eén Verkeersslangbanner (4m x 1m) voor de hele school Stickers voor elke klas - 5 kleuren voor de verschillende reismanieren Groene stickers voor elke klas om op de banner te plakken Meetformulieren (per klas en per school) Poster Voorbeeldbrief voor de ouders De volgende documenten zijn beschikbaar op de website: Nederland/downloads Meetformulieren (per klas en per school) Voorbeeldbrief voor de ouders Pagina 4

5 3. Hoe wordt de Verkeersslang gespeeld? Hier vind je informatie over hoe het spel gespeeld wordt in de basis en de deluxe versie. Het spel is makkelijk en sluit aan op de behoeftes van de school. Vooraf, tijdens en na afloop van het spel wordt gemeten met welk vervoersmiddel iedereen naar school komt. Deze metingen zijn een zeer belangrijk aspect van het spel. 3.1 Basisversie Om de basisversie te spelen volg je de volgende 7 stappen: Stap 1: Voormeting Twee weken voordat het spel begint, bepaalt elke school de basis. Door middel van opgestoken vingers te tellen, schrijft de leerkracht de huidige manier van reizen van de kinderen op. Stap 2: Doel bepalen Op basis van de voormeting wordt bepaald wat het doel van de school is. Het doel is het percentage duurzame reizen te vergroten ten opzichte van het totaal aantal reizen gedurende de spelperiode. Elke school kiest zijn eigen doel. Wees realistisch: het is niet mogelijk 20% meer duurzame reizen te realiseren als er bij de voormeting uitkomt dat 90% van de kinderen al op een duurzame wijze naar school reist. Voor een nieuwe school dient het doel niet te hoog gesteld te worden. Om het doel te bepalen is de doelcalculator gecreëerd. Dit document kan worden gedownload via de website. Het doel van de Verkeersslang is 20% meer duurzame reizen gedurende het spel in vergelijking tot de basis (voormeting). Voorbeeld: Wanneer de basis laat zien dat 30% van de reizen duurzaam zijn, dan is het doel van 50% realistisch voor deze school. Stap 3: Communiceer het spel Om de Verkeersslang succesvol te spelen, is het van groot belang het spel tijdig bekend te maken bij alle betrokken partijen: leerkrachten, leerlingen en ouders. Alle leerkrachten dienen ruim van te voren te weten wat de Verkeersslang inhoudt en wanneer de school het spel gaat spelen. Informeer de ouders door middel van een informatiebrief, zodat ze weten wat het spel is, waarom de leerlingen dit spelen en wanneer het spel plaatsvindt (je kunt hiervoor de voorbeeld informatie brief voor ouder gebruiken, deze is bijgevoegd) Pagina 5

6 Stap 4: Verzamel de duurzaam reizen stickers Gedurende het spel (2 weken lang) ontvangen de leerlingen een sticker per dag wanneer zij op een duurzame manier naar school reizen. Leerkrachten registeren elke dag de manier van reizen van de klas op het meetformulier. Hier tref je een overzicht van de verschillende transport middelen waarvoor een sticker uitgereikt wordt: Lopen Fietsen (inclusief step, rolschaatsen en skateboarden) Bus Trein, tram en metro Samenreizen (meerder leerlingen van verschillende families in 1 auto) De stickers worden geplaatst op een grote groene sticker. Wanneer deze grote groene sticker vol is, wordt deze op de Verkeersslang banner geplakt. Het schooldoel bepaalt hoeveel stickers nodig zijn om een grote groene sticker te vullen. Voorbeeld: Wanneer het school doel is dat 50% van alle reizen duurzaam zijn, dan zou 50% van de leerlingen in de klas een sticker op de groene sticker moeten plakken. Wanneer meer dan 50% van de klas duurzaam is gereisd, mogen deze stickers op de groene sticker van de volgende dag geplakt worden. Wanneer minder dan 50% in de klas duurzaam heeft gereisd kan de groene sticker nog niet op de banner worden geplakt en dient deze de volgende dag eerst aangevuld te worden. Om te berekenen hoeveel stickers er per groene sticker nodig zijn is een calculator gecreëerd (online). Pagina 6

7 Doelcalculator Voorbeeld 1 Voorbeeld 2 Aantal leerlingen per school 345 Aantal leerlingen per school 546 Resultaten voormeting (aantal duurzame reizen) 103 Resultaten voormeting (aantal duurzame reizen) 486 Duurzame reizen 30% Duurzame reizen 89% Extra duurzame reizen 20% Extra duurzame reizen 10% De verkeersslang heeft als De verkeersslang heeft als doel doel 20% meer duurzame 10% meer duurzame reizen reizen tijdens het spel te 50% tijdens het spel te behalen. Elke 99% behalen. Elke school is vrij in school is vrij in het bepalen van het bepalen van dit doel. dit doel. Aantal duurzame stickers per dag doel 173 Aantal duurzame stickers per dag doel 541 Pagina 7

8 Stap 5: Bevestig de groene sticker op de school banner Als een klas een volle sticker heeft, plakt zij deze op de banner. De Verkeersslangbanner dient op een goed zichtbare plaats in de school te hangen waar de kinderen erbij kunnen. De leerkracht houdt bij op het klassen meetformulier wat de reismethoden van de leerlingen zijn geweest. Het verkrijgen van stickers, deze op de grote groene sticker plakken en de groene sticker op de banner plakken zal 2 weken lang elke dag herhaald worden. Drie extra tips om de campagne aan te passen naar de wensen van de school: Leerlingen die wat verder van de school wonen en met de auto gebracht worden, kunnen ook meedoen. De auto kan 100 meter of meer van de school af geparkeerd worden om het laatste stukje naar school te lopen. Ook kunnen verschillende kinderen van verschillende families in één auto naar school gebracht worden (carpooling). Leerkrachten worden aangespoord zelf ook deel te nemen, zodat ze het goede voorbeeld aan hun leerlingen geven. Een manier om leerkrachten aan te sporen is bijvoorbeeld door toe te staan dat de klas voor de inspanningen van de leerkracht ook een sticker mag plaatsen. Dit motiveert en beloont tegelijk. Extra bonuspunten kunnen uitgereikt worden voor diverse redenen. Bijvoorbeeld aan leerlingen die met een helm op of met een reflecterende jas aan fietsend naar school komen. Dit bevordert de veiligheid, waardoor de leerling een extra sticker kan verdienen. Step 6: Beloon de leerlingen Op verschillende punten op het lijf van de slang staan vijf afbeeldingen: een voetganger, een fietser een bus/ tram en carpoolers. Bij zo n punt op de banner aangekomen krijgen de leerlingen een beloning. Deze beloning wordt door de school zelf geregeld. Uitgangspunt daarbij is dat het nietmaterialistisch is. Bijvoorbeeld extra speeltijd, geen huiswerk, een ijsje. Wanneer de leerlingen bij het hoofd van de slang aanbeland zijn ontvangen ze een grotere beloning. Pagina 8

9 Step 7: Eindmeting Zeker drie weken nadat de Verkeersslang is afgelopen wordt de eindmeting gedaan. Wederom door opgestoken vingers te tellen, wordt bekeken hoe de leerlingen nu nog reizen. Het doel is om te kijken of er een lange termijn effect heeft opgetreden naar aanleiding van de Verkeersslang. De resultaten van de eindmeting worden genoteerd op het klassenformulier. Om te ontdekken hoe de Verkeersslang werkt, kun je ook de video bekijken. Pagina 9

10 Handleiding voor de meting Door de campagne te meten krijg je een overzicht van het reisgedrag van de leerlingen op jouw school. Hierdoor krijg je inzicht in het effect van de campagne. Er zijn drie manieren om de metingen uit te voeren: Online (voorkeur) De school ontvangt een gebruikersnaam en wachtwoord om in te kunnen loggen op Eenmaal ingelogd krijgt de eigen school pagina te zien. De resultaten van de voor-, tussentijdse en eindmeting kunnen eenvoudig online ingevuld worden. Voorafgaand aan het online invullen is het verstandig eerst alle resultaten van de verschillende groepen te verzamelen. Ook is het raadzaam binnen de school één persoon verantwoordelijk te maken voor de Verkeersslang campagne. Deze is dan ook verantwoordelijk voor het online invullen van de resultaten. Met deze eenvoudige online tool is het niet nodig de schoolformulieren te printen. Voorbeeld van een klassenformulier Excel De klassenformulieren worden per deelnemende klas uitgeprint. Gebruik het papieren formulier om de resultaten per klas te verzamelen. De leerkracht vult de resultaten in op papier, waarna het in Excel verwerkt kan worden. De Excel pagina berekent automatisch de school resultaten. De verantwoordelijke persoon stuurt het Excel bestand per naar de lokale partner, die het vervolgens online verwerkt. Online via smartboard (voorkeur) De resultaten kunnen ook verzameld worden via een smartboard in de klas. In plaats van het tellen van vingers kunnen de leerlingen hun manier van reizen op het smartboard aangeven tijdens de campagneweken. De docent kan de informatie corrigeren mocht dit nodig zijn (bijvoorbeeld wanneer een leerling per ongeluk meerdere keren een vervoersmiddel aantikt). Pagina 10

11 De docent kan de laatste invoering(en) verwijderen door op de volgende knop te drukken. Deze knopt zit rechtsboven op het scherm. De omvang van de rondjes verandert zodra de kinderen hun manier van reizen aangeven. Het formaat is relatief.. Pagina 11

12 3.2 Deluxe versie Om deel te nemen aan de Verkeersslang is de basis versie het minimale wat de school hoeft te doen. Elke deelnemende school wordt gestimuleerd de Deluxe versie in te zetten. Hierbij geeft de school extra aandacht aan duurzame (en veilige) vervoersmiddelen gedurende de campagne, en/of het hele school jaar. Veel activiteiten en lessen over verkeer en duurzame mobiliteit kunnen gekoppeld worden aan de Verkeersslang. Het is een leuke manier om het lesprogramma (rekenen, gymlessen, aardrijkskunde, geschiedenis, lezen en schrijven... ) aan te bieden. De resultaten van de Verkeersslang kunnen een veel groter effect bereiken wanneer de school de duurzaamheidsboodschap volledig omarmt. Door andere activiteiten en door andere organisaties of belanghebbenden (bijvoorbeeld de gemeente, verkeersorganisatie, het lokale bedrijfsleven) in te schakelen, kan de school de resultaten van duurzame reizen verbeteren. Deluxe activiteiten: Extra verkeers- en mobiliteitslessen in de klas Veilige schoolroutes uitstippelen. Een auto vrije dag Fietstraining op het schoolplein of in de schoolomgeving Een fietsbellenwedstrijd Een poppenspel of voorstelling over mobiliteit Pimp je fiets workshop Fietsenparade Fietsenmaker Onderwijs door de wijkagent Schoenpoetsen- en fietswassenactiviteit Tentoonstelling van tekeningen van de kinderen over dit thema Pagina 12

13 3.3 De Verkeersslang nog een keer spelen Via de website kan een school zich registreren voor een nieuwe editie van de Verkeersslang. Ga naar uw landenpagina () en klik op Doe ook mee!. Kies vervolgens voor wij hebben de Verkeersslang al eerder gespeeld. Vind uw eigen school terug in de lijst van deelnemende scholen. Natuurlijk kunt u ook contact opnemen met het nationale contactpunt om u in te laten schrijven voor een nieuwe editie. Als u een tweede (of latere) editie speelt van de verkeersslang, kunt u uw schoolresultaten van de verschillende edities vergelijken. Dit kan via de schoolpagina waarvoor u een inlog ontvangt. Pagina 13

14 4. Meer informatie Website > alle informatie over het Verkeersslang Netwerk. >alle informatie over de Verkeersslang in Nederland Wat kun je vinden op de website? alle downloads (deze handleiding, de metingsformulieren, voorbeeldbrief voor ouders en activiteiten-/lesprogramma s voor de deluxe versie) een eenvoudige tool om alle resultaten in te verwerken een overzicht van alle deelnemende scholen een overzicht van de veelgestelde vragen. Contact Annelien Venema DTV Consultants B.V. Postbus DN Breda Bezoekadres Markendaalseweg KC Breda Telefoon: 31 (0) Faxnummer: 31 (0) info@dtvconsultants.nl The sole responsibility for the content of this document lies with the authors. It does not necessarily reflect the opinion of the European Union. Neither the EASME nor the European Commission are responsible for any use that may be made of the information contained herein. Pagina 14