INHOUD. PVDA+ Gent Halvemaanstraat 7a 9040 Sint-Amandsberg (Gent) Tel

Transcriptie

1 1

2 INHOUD 1. Inleiding: Gent op mensenmaat Programmapunten Recht op energie Recht op wonen Recht op een job Recht op een veilige stad Recht op mobiliteit Recht op democratie Recht op jong zijn Recht op cultuur en sport Recht op een propere, groene stad Recht op diversiteit Recht op solidariteit Recht op gezondheid Recht op kwaliteitsvol onderwijs Recht op een financieel gezonde gemeente PVDA+ Gent Halvemaanstraat 7a 9040 Sint-Amandsberg (Gent) gent@pvdaplus.be Tel

3 1. INLEIDING: GENT OP MENSENMAAT Waarvoor staat dat woord eigenlijk: een stad, een gemeente? Gemeente wil zeggen: van de gemeenschap, dat wat we samen doen. Dat is de kern van de stad. Een plek waar mensen samen wonen, leven en werken. En net dat komt onder druk te staan. Gemeenten en steden zijn levende organismen, ze staan niet stil, ze veranderen, ontwikkelen zich, ze worden groter. Een eeuw geleden woonde tien procent van de wereldbevolking in steden, nu is dat al meer dan de helft. Je kan de dynamiek van een stad niet begrijpen als je alleen binnen de muren kijkt, een stad is in voortdurende wisselwerking met de omgeving. De oude middeleeuwse steden vormden zich tot aan de Tweede Wereldoorlog om tot industriesteden waar ook de arbeidersbeweging wortel schoot en zich heeft ontwikkeld. Maar in de jaren 60 werd in Vlaanderen de nieuwe industrie ingeplant langs grote verkeersassen en industrieterreinen op het platteland. Weg van de stad, dat verdorven oord van socialisme. Het woon-werkverkeer met zijn pendelaars en files groeide en groeide. Meer tweeverdieners en arbeiders met een behoorlijke job trokken naar de buiten. Het was de stadsvlucht van dat deel van de werkende klasse dat het zich kon permitteren. Zo ontstond in de jaren 80 een stedelijk probleem. In de grote steden concentreerde zich de meeste armoede. Het bestuur en de diensten van die steden waren erg gepolitiseerd en gebureaucratiseerd. Toegang was vaak afhankelijk van politieke connecties en partijkaarten. Er moest verandering komen in dat stedelijk beleid. Aanvankelijk kwam er een accent op geïntegreerde buurtontwikkeling, op armoedebestrijding en op het tegengaan van sociale ongelijkheid. Maar dat veranderde in het begin van de jaren De neoliberale golf bracht een heel andere visie op de steden met zich mee. En die visie besmette ook de christen- en sociaaldemocraten. De marktvisie op de stad was voortaan bon ton. Die marktvisie is een concurrentiële visie waarin de steden zich ook internationaal op de kaart proberen te zetten. Door marketingcampagnes en toeristische promo, door gastheer te spelen voor televisieprogramma's (Flikken!) en films. Door prestigieuze bouwprojecten (de Stadshal!) en stadsontwikkeling. De stad wordt gepromoot als een commerciële en toeristische trekpleister. Citymarketing heet dat met een duur woord. Gent kreeg een marketingstrategie, een slogan en een logo. Het stadsbestuur zette fors in op stadsontwikkeling om de betere middenklasse terug naar de stad te halen, en op nieuwe bedrijventerreinen (Flanders Expo, het Eilandje op Zwijnaarde). Hogere inkomens en bedrijven naar de stad trekken, dat zou de economie doen draaien en zorgen voor meer belastingsinkomstens. Iedereen zou daar beter van worden, dat was de logica. In werkelijkheid blijft de ongelijkheid en de tweedeling toenemen in Gent, en wordt de stad steeds meer door markmechanismes bestuurd. Gent is een sterk merk geworden. Een stad met prestige. Maar waar blijven de grote, sociale prestigeprojecten? Hoe komt het dat de Stad voor grote bouwprojecten als de Oude Dokken scheep gaat met private projectontwikkelaars, in plaats van zelf de teugels in handen te houden van een ambitieus en openbaar betaalbaar woonbeleid? Hoe komt het dat de Stad voor het nieuwe zwembad in Rozebroeken in zee ging met het privé-bedrijf S&R, met klachten over (te) lange wachtrijen als gevolg? 3

4 Wij willen een stad op mensenmaat. Wij willen het weefsel van geld en prestige weer vervangen zien door een sociaal weefsel. Wij willen groene, goedkope energie voor iedereen. Met wijken waar wonen betaalbaar is; waar gezondheidszorg toegankelijk en betaalbaar is; waar onderwijs toegankelijk, betaalbaar en degelijk is; met voldoende publieke voorzieningen dichtbij de mensen: bibliotheken, zwembaden, kinderopvang, speelpleinen, sportinfrastructuur, cultuur, groene ruimtes ; waar er buurtwerk is; waar nutsvoorzieningen zoals containerparken gratis blijven; waar het recht op betaalbare mobiliteit aanwezig is; en waar ook opnieuw post- en bankkantoren aanwezig zijn. Wijken met echte, permanente inspraak ook. Inspraak in het woonbeleid via een woonraad, in het zorgbeleid via een gezondheidsraad en in het wijkbeleid via de wijkraad. Wij willen opnieuw investeren in mensen. Je kan dan wel nieuwe pleinen en parken aanleggen of een nieuwe Stadshal bouwen, als je niet investeert in mensen krijg je wijken zonder leven. Wij verdedigen de stadsvernieuwing en -herwaardering vanuit een publieke logica. Dat wil zeggen dat er naast de ruimte, met groen en pleinen, vooral op de mensen ingezet wordt. Wij willen meer buurtbemiddelaars, kinderverzorgsters en wooninspecteurs. Wij willen dat niet alleen het stadscentrum opgekuist wordt, maar dat extra IVAGO-personeel ook de woonwijken en buurtparkjes proper houdt. Dat is wat wij vragen. Wij vragen het recht op de stad voor alle inwoners. Niet meer of niet minder. Gent is van ons. En dat men niet komt zeggen dat er geen geld is voor een ambitieus sociaal beleid. Gent is geen eiland. Er is meer geld nodig voor de steden, meer geld voor onze noden, meer geld voor een Gent op mensenmaat. Dat is perfect mogelijk als we opnieuw een progressief belastingstelsel zouden hebben. Ik betaal belastingen, jij betaalt belastingen, wij betalen belastingen. Maar multimiljonairs en multinationals betalen steeds minder belastingen. Een bedrijf als Arcelor Mittal, in de Gentse Kanaalzone, eigendom van de steenrijke businessman Lakshi Mittal, boekt miljardenwinsten, maar betaalt in België nauwelijks vennootschapsbelasting. Toch komt zijn werkvolk uit Gent en andere gemeentes. Zijn werknemers zijn opgeleid in Gentse scholen. Het kanaal, de spoorlijn naar Arcelor- Mittal en de Kennedybaan zijn allemaal aangelegd door de overheid, met publiek belastingsgeld. Een samenleving kan niet gebouwd worden op het principe: de lusten voor de een, en de lasten voor de ander. De sterkste schouders moeten de zwaarste lastendragen. Wij pleiten voor eerlijke belastingen, waarbij miljonairs en multinationals de dans niet langer ontspringen. Dat scheelt de stadskas en de staatskas miljarden euro per jaar. Met dat geld kunnen we nieuwe sociale woningen bouwen in heel België, van een goede kwaliteit. Dan kunnen er opnieuw toegankelijke en polyvalente ziekenhuizen worden uitgebouwd, dan kan er eindelijk opnieuw geld zijn voor een masterplan om het onderwijs in de steden verder uit te bouwen. De grootste leugen van deze tijd is dat er geen geld is. Wat ontbreekt zijn niet de middelen, wat ontbreekt is de politieke wil om opnieuw een publieke, sociale visie uit te bouwen, in plaats van krampachtig de markt te omarmen. Een stad staat natuurlijk niet buiten de samenleving. Ook Gent niet. In de steden komen maatschappelijke tegenstellingen dikwijls scherp naar boven. Als bedrijven in de regio jobs wegsaneren, dan voelt Gent dat. Als de federale regering de werkloosheidsuitkeringen voor 4

5 werklozen verlaagt, waardoor een alleenstaande werkloze strandt op 916 euro per maand, onder de Europese armoedegrens, dan voel je dat in Gent. Gent voelt ook de crisis. Maar de crisis is geen natuurramp. En de crisis is ook de schuld niet van de Walen, de Roma of luie Grieken, werklozen of ambtenaren, zoals de N-VA beweert. We moeten de echte verantwoordelijken met de vinger wijzen: de speculanten, de topbankiers en de graaicultuur van aandeelhouders en multimiljonairs. Overal in Europa protesteren mensen tegen draconische besparingsplannen. Van de Griekse staalarbeiders, tot de mijnwerkers in Asturias en de Spaanse werknemers. We moéten mobiliseren tegen de crisis en tegen de besparingsplannen die op ons af komen. Omdat de werklozen die door de regeringsmaatregelen onder de armoedegrens worden geduwd, óók in onze stad leven. Omdat de Vlaamse regering de bankencrisis afwentelt op de cultuursector, ook in Gent, en op de Lijn. Het Gentse avond- en nachtnet werd afgebouwd, waardoor onze publieke dienstverlening na 23u herleid wordt tot enkele commerciële Uitbussen van een bekende bierbrouwer. Maar vooral omdat er nieuwe besparingsrondes op komst zijn, terwijl ondertussen het dagdagelijkse leven nog maar eens duurder wordt. We moeten het niet onder stoelen of banken steken, er zijn twee visies op de stad die lijnrecht tegenover elkaar staan. Een commerciële visie, die vertrekt van beton en privé. En een publieke visie, die vertrekt van de mensen en van een rechtvaardige fiscaliteit. Eerst de mensen, en niet de projectontwikkelaars. Dát is de echte inzet van de verkiezingen. Een stad op mensenmaat. Tom De Meester Lijsttrekker PVDA

6 Het programma van PVDA+ kreeg vorm via een enquête bij Gentenaars en vijf gespreksavonden in de Gentse wijken De PVDA+ campagne voor de Gentse gemeenteraadsverkiezingen startte met een grootschalige bevraging in het voorjaar van Democratie is voor de PVDA+ geen loos begrip. Wij zuigen geen verkiezingsprogramma uit onze duim. Om te weten wat er leeft, moet je de wijken intrekken. Onze leden hebben honderden Gentenaars, van jong tot oud, gevraagd wat zij belangrijk vinden, wat zij willen veranderen in Gent. Welgeteld Gentenaars gaven hun soms gepeperde, en altijd ongezouten mening over wat er anders moet in Gent en over hoe zij hun stad dromen. Dat is best véél. Grote opiniepeilingsbureau's als TNS Media baseren zich voor hun onderzoeken dikwijls op enquêtes... in heel Vlaanderen! De PVDA+enquête is ook bijzonder representatief voor de Gentse bevolking. Alle opleidingsniveau's en leeftijdscategorieën zijn mooi vertegenwoordigd. De PVDA+ heeft de Gentenaars rond zes thema s uitgebreid bevraagd: de levensduurte, wonen, mobiliteit, milieu, leefbaarheid en voorzieningen. Bij elk thema konden de deelnemers kiezen uit een reeks prioriteiten of zelf een hot item signaleren. Honderden mensen grepen die kans en zetten eigen bedenkingen of voorstellen op papier. Goed voor tientallen dichtbedrukte pagina's! De Gentenaars waren maar al te graag bereid om de uitgebreide vragenlijst in te vullen. De resultaten zijn opmerkelijk. Op één: het dure leven. 45% van de Gentenaars kruist dit aan als de belangrijkste prioriteit. Op twee en drie volgen een propere stad en een leefbare wijk. Vooral de dure energiefactuur ligt de Gentenaar zwaar op de maag: 78% van de Gentenaars ligt er wakker van. Niet verwonderlijk. De energieprijzen swingen de pan uit. Ook de prijsverhoging door Eandis ligt nog vers in het geheugen. Wij betalen allemaal mee voor de zonnepanelen van grote bedrijven. Naast dure energie halen ook de dure woningprijzen en het sluikstorten bijzonder hoge scores, met respectievelijk 62 en 55 procent. Maar ook andere punten, zoals de slechte isolatie van woningen of de afschaffing van de nachtbussen, liggen de Gentenaars op de lever. De PVDA werkte oplossingen uit voor de pijnpunten die de Gentenaars in de enquête naar voor schuiven en verwerkte ook vele tientallen pagina s voorstellen en suggesties. De PVDA organiseerde in mei een 'ronde van Gent': vijf gespreksavonden waarop PVDA-lijsttrekker Tom De Meester de resultaten van de enquête voorstelde en samen met de in totaal meer dan 200 aanwezigen discussieerde over oplossingen. Het uiteindelijk resultaat van dat alles vind je in dit programma. Het is dat van jou. 6

7 2. PROGRAMMAPUNTEN 2.1. RECHT OP ENERGIE Enquête De dure energieprijzen komen als éérste prioriteit uit de enquêteresultaten. Betaalbare energie, het is een thema dat leeft. In de verkiezingsenquete van de PVDA bij Gentenaars komt het probleem van de 'dure energieprijzen' als belangrijkste pijnpunt uit de bus. 78% van de Gentenaars vindt 'dure energie' het belangrijkste probleem. Dat een gemiddeld gezin jaarlijks 97 euro extra moet betalen door de gestegen zonnepanelensubsidies, ligt de Gentenaar zwaar op de lever. Bijna 86% steunt ook het voorstel van de PVDA om een gemeentelijk energiebedrijf op te richten dat zorgt voor goedkope, duurzame energie voor alle inwoners. De Stad Gent kan hier wel degelijk het verschil maken. Vaststellingen Eén. De energieprijzen swingen de pan uit. Elektriciteit werd op vijf jaar tijd maar liefst 44 procent duurder. De gasprijs steeg zelfs met meer dan de helft. De liberalisering van de energiemarkt heeft gezorgd voor forse prijsstijgingen. Electrabel maakt woekerwinsten, dankzij de afgeschreven kerncentrales, en betaalt in België nauwelijks belastingen. Maar Electrabel is niet de enige boosdoener. Ook de forse toename van de subsidies voor zonnepanelen jagen de consument op kosten. De PVDA+ is voorstander van groene stroom. En gewone gezinnen die zonnepanelen willen leggen moeten recht blijven hebben op financiële steun. Maar grote bedrijven maken op grote schaal misbruik van het systeem. Zij legden grote zonnepanelenparken aan, louter als financiële belegging. De kostprijs van de subsidies wordt doorgerekend aan de consument, via het distributienettarief in de stroomfactuur. Alle gezinnen betalen mee, ook wie zelf géén zonnepanelen heeft liggen. Een gemiddeld gezin betaalt zo 97 euro per jaar extra voor de zonnepanelen van grote bedrijven. Dat is onrechtvaardig. De prijsverhoging werd in mei 2011 doorgevoerd door distributienetbeheerder Eandis. Door de gemeentes dus. De Raad van Bestuur bij Eandis bestaat immers helemaal uit lokale politici, ook uit Gent! De voorzitter is Geert Versnick, de Gentse OCMW-voorzitter, die tot voor kort ook bij wijze van lucratieve bijverdienste - in de Raad van Bestuur van Electrabel zetelde. De ene dag verhoogt Geert Versnick de elektriciteitsprijs bij Eandis, de volgende dag ontvangt hij als OCMW-voorzitter gezinnen die hun energiefactuur niet meer kunnen betalen! Ook de Vlaamse regering heeft hier boter op het hoofd. Het is immers de Vlaamse regering die besliste en dat onlangs bevestigde! - dat de distributienetbeheerders de kostprijs van zonnepanelensubsidies mogen doorrekenen aan de consumenten. En wie is daarvoor, als Vlaams minister van energie, verantwoordelijk? Freya Vandenbossche, lijstduwer voor het kartel sp.agroen in Gent. De Vlaamse regering besliste onlangs, na massaal protest van de bevolking tegen de prijsverhogingen, om de subsidies voor zonnepanelen af te bouwen, maar dat geldt alleen voor nieuwe installaties. Voor de oude, bestaande installaties blijven wij ons blauw betalen. Nog 20 jaar lang! 7

8 Twee. Wordt ons belastingsgeld wel nuttig besteed? De Stad Gent stimuleert vandaag groepsaankopen, waarbij inwoners met een duur contract bij Electrabel kunnen overstappen naar een betaalbaar alternatief. Minder bekend is dat de Stad Gent ondertussen... belastingsgeld investeert in Electrabel. De Vlaamse gemeentes hebben via hun financieringsverenigingen een financiële participatie van 3% in Electrabel Customer Solutions. De rechtstreekse participatie van de Stad Gent in ECS is beperkt, maar via Finiwo, een financieringsintercommunale, investeert de stad Gent wel in Electrabel Green Projects Flanders (EGPF). Zouden we dat belastingsgeld niet beter investeren in eigen, duurzame energieprojecten van de Stad Gent, ten voordele van de inwoners? Drie. Groene energie: het wil maar niet lukken. Bijna 27% van de Gentenaars vindt dat er te weinig werk gemaakt wordt van investeringen in hernieuwbare energie, zo blijkt uit de enquête van de PVDA+. De Stad Gent lanceerde in 2011 het voorstel om 140 stadsdaken vol te leggen met zonnepanelen. Niet minder dan zonnepanelen zouden duizenden Gentse gezinnen van stroom voorzien. Gent zou een 'solar city' worden, zei schepen Christophe Peeters (Open VLD). In april 2012 bleek dat het hele project op de klippen was gelopen. De Stad had het project uit handen gegeven en uitbesteed aan Ecostream, een privé-bedrijf uit Maldegem dat al snel opgekocht werd door stroombedrijf Eneco. Eneco zou de zonnepanelen plaatsen en in ruil de subsidies van de Vlaamse overheid in eigen zak steken. De stad zou jaarlijks huurgeld ontvangen, en goedkope zonnestroom krijgen. Eind 2011 hadden de zonnepanelen er moeten liggen. Maar van de zonnepanelen werden er uiteindelijk maar gelegd op 6 stadsdaken. De privé-partner Eneco kwam haar financiële beloftes niet na, en was niet meer geïnteresseerd in het Gentse zonneproject. Als het van de privésector moet afhangen, zullen we nog lang kunnen wachten op een duurzaam en CO2-vrij Gent. Energie te belangrijk is om over te laten aan de winstzucht van commerciële energiemultinationals, die alleen aan het kapitaal van hun aandeelhouders denken. Als we onze portemonnee én het klimaat willen beschermen, dan moeten we onze energie in eigen handen nemen. Vier. Slecht geïsoleerde huizen: de warmte lekt weg. In Vlaanderen heeft bijna een derde van de woningen geen dakisolatie; een derde beschikt nog niet over dubbele beglazing en 71% wordt nog verwarmd met verouderde verwarmingsinstallaties. In Gent is de situatie allerminst beter. Op de warmtefoto van de Stad Gent (warmtefoto.gent.be) kleuren opvallend veel daken oranjerood. De energie, die nochtans een ferme hap uit ons gezinsbudget neemt, lekt nog veel te vaak weg uit ramen en daken. Zeker in de 19e eeuwse gordelwijken zijn veel huizen slechter geïsoleerd dan in zuiderse landen aan de Middellandse Zee. Ook veel studentenkoten zijn in slechte isolatiestaat. Een hoog energieverbruik, gecombineerd met stijgende prijzen, zorgt er bovendien voor dat een steeds grotere groep mensen problemen heeft om zijn energiefactuur te betalen. De visie van de PVDA Haal de kosten voor groene stroom uit onze energiefactuur De PVDA+ wil dat de Stad Gent de prijsverhoging van onze energiefactuur door de kosten voor zonnepanelen aan de kaak stelt. Verschillende Gentse politici zetelen in de Raad van Bestuur van Eandis, en hebben dus een vinger in de pap te brokken. Als Eandis de prijs kan verhogen, kan ze de 8

9 prijs ook weer verlagen. De prijsverhoging is trouwens onwettelijk. PVDA-energiespecialist Tom De Meester, lijsttrekker voor PVDA+ in Gent, spande een proces aan bij het Hof van Beroep in Brussel tegen de prijsverhoging, en kreeg in juni gelijk. In een voorlopig tussenarrest oordeelde de rechtbank dat de prijsverhoging onwettig werd doorgevoerd. Of alle consumenten ook hun geld terugkrijgen, daarover moet de rechtbank later nog uitspraak doen. De PVDA+ eist in elk geval dat Eandis, in afwachting van een definitieve uitspraak van de rechtbank, de prijsverhoging ongedaan maakt, en vraagt aan minister Van den Bossche om een definitieve oplossing voor het probleem. Haal de kosten voor groene stroom uit onze energiefactuur, en stuur de rekening naar Electrabel. Zij maken winst genoeg! Een Gents stadsbedrijf voor energie De PVDA pleit voor een Gents energiebedrijf in publieke handen dat zelf groene energie produceert, en die stroom goedkoop levert aan de bevolking. Coöperatieves als EcoPower doen dat vandaag al op kleine schaal. Wij willen dat de Stad Gent hetzelfde op grote schaal doet, voor alle inwoners. Zo krijgen Gentenaars - en stadsdiensten - goedkope energie en blijven we onafhankelijk van Electrabel en co. Bovendien kan een openbaar energiebedrijf ook investeren in isolatie en energiebesparing. Een openbaar stadsbedrijf voor energie is dus goed voor de mensen, goed voor het milieu, goed voor de stadskas, en goed voor de tewerkstelling. Het voorstel past bovendien in het streven van de PVDA naar een energievoorziening die ook op nationaal vlak in handen van de gemeenschap is. Tien jaar na de vrijmaking van de energiemarkt is onze energie immers uitverkocht aan Electrabel & co: Europese multinationals die enkel uit zijn op maximale winst. De energieprijzen swingen de pan uit. Electriciteit werd op vijf jaar tijd 44% duurder, gas zelfs 55%. Vorig jaar werden in Vlaanderen alleen al bijna gezinnen door hun commerciële energieleverancier gedropt omdat ze hun factuur onmogelijk nog konden betalen. Hoog tijd om onze energie in eigen handen te nemen. Basisbehoeftes als verwarming en verlichting zijn veel te belangrijk om over te laten aan de vrije markt. Energie in eigen handen dus. Een rebels voorstel, maar het kan. Gent hád vroeger een eigen energieproductiebedrijf, 'EGW'. Dat stadsbedrijf werd in de jaren 80 verkocht aan Ebes (het latere Electrabel) en SPE. Met de heroprichting van EGW knopen we dus aan bij een traditie. Stedelijke energiebedrijven bestaan trouwens tot op de dag van vandaag in het buitenland. In Duitsland bijvoorbeeld. Daar blijven er, zelfs na tien jaar liberalisering en privatisering, nog vele tientallen gemeentelijke energiebedrijven actief. Stadtwerke worden ze genoemd. Gemeentelijke nutsbedrijven die voor elektricteit en gas zorgen, maar ook verantwoordelijk zijn voor waterdistributie, soms zelfs openbaar vervoer en de lokale haven. In Nederland bestaan stedelijke energiebedrijven in Veenendaal en Apeldoorn. Ook in de VS bestaan honderden lokale energiebedrijven in handen van de overheid, die in totaal aan 46 miljoen Amerikaanse gezinnen stroom leveren. SMUD in Californië is het beste en grootste voorbeeld. In de Duitse miljoenenstad München neemt 95 procent van de inwoners gas en elektriciteit af van de Stadtwerke, het lokale overheidsbedrijf. Stadtwerke München (SWM) is het grootste gemeentelijke energiebedrijf van Duitsland, en levert gas, elektriciteit en water. SWM beheert ook de zwembaden van de stad en het openbaar vervoer. Stroom is bij het stedelijk energiebedrijf van 9

10 München 10 procent goedkoper dan bij de grote energiemultinationals. En terwijl Duitse energiemultinationals als E.on en RWE zweren bij milieuvervuilende en energieverspillende steenkoolcentrales, investeert het stadsbedrijf van München in moderne gascentrales met warmtekrachtkoppeling (WKK), windmolens en zonne-energie. De warmte van de elektriciteitscentrales wordt gebruikt als een soort centrale stadsverwarming. Het warmtenet is met 700 kilometer één van de grootste van Europa. Maar München wil meer. In 2025 wil de gemeenteraad van München, een grootstad met 1 miljoen inwoners, volledig overschakelen op 100 procent groene energie. En dat kan, omdat de Stad haar energie in eigen handen heeft, en niet afhankelijk is van private energiemultinationals die alleen aan de winst van de aandeelhouders denken, in plaats van mens en milieu voorop te stellen. Wat in München kan, moet ook in Gent mogelijk zijn. Laat ons het voortouw nemen. Een stadsbedrijf voor energie heeft alleen maar voordelen. Het is goedkoper Gezinnen en kleine bedrijven die nu nog energie kopen bij grote multinationals als Electrabel, Luminus, Nuon of Essent, betalen al jaren veel te veel. De aandeelhouders van grote energiemultinationals eisen 15% rendement. Dat drijft de prijzen kunstmatig omhoog. Omdat een stadsbedrijf genoeg heeft aan een bescheiden, eerlijke winstmarge, wordt energie een pak goedkoper voor de consument. Ter vergelijking: de coöperatieve Ecopower levert lokale groene stroom aan 660 euro/jaar voor een gemiddeld gezin. Dat is 100 tot 200 euro goedkoper dan commerciële leveranciers als Electrabel of Luminus. Ecopower bewijst op kleine schaal wat een Stad als Gent op grote schaal kan realiseren. Het is handiger Wie op zoek wil naar een goedkope leverancier moet zich nu een weg banen in een wirwar aan tarieven, leveranciers en promopraatjes. Wil je écht het goedkoopste tarief, dan moet je elk jaar opnieuw van leverancier veranderen. Bij een openbaar energiebedrijf hoef je niet voortdurend van leverancier te veranderen. Je bent zeker van goedkope stroom, duurzaam geproduceerd bovendien. Het is onze energie Met een overheidsbedrijf hou je energie in eigen handen. We blijven onafhankelijk van de grote energie-multinationals. Bij een Gents energiebedrijf betaalt u een pak minder én ondersteunt u de lokale, onafhankelijke productie van groene stroom. Dat we groene energie in eigen handen nemen is eigenlijk niet meer dan logisch. Wind en zon zijn van iedereen. Het is logisch dat wij allemaal daar ook de vruchten van kunnen plukken. Het is duurzamer Wij investeren via het Stadsbedrijf zelf in duurzame, groene energieproductie. We hangen dus niet langer af van de goodwill van grote energieleveranciers. Door zelf groene energie te produceren neem je de hefbomen in handen om van Gent een klimaatneutrale stad te maken. Als we het van privé-ontwikkelaars moeten laten afhangen, kunnen we immers nog lang wachten. Het is democratischer Energiemultinationals als Electrabel of Essent liggen niet wakker van inspraak. Je kunt wel van leverancier veranderen, maar als klant heb je niks in de pap te brengen over prijzen of investeringen. Dat kan wel bij een overheidsbedrijf. Wij pleiten voor een verkozen raad van 10

11 bestuur, die 2 keer per jaar verantwoording aflegt aan de bevolking op algemene en open bestuursvergaderingen. De bestuursvergaderingen moeten openbaar zijn, met spreekrecht voor inwoners, en moeten rechtstreeks te volgen zijn op internet, zoals vandaag al gebeurt in het stedelijk energiebedrijf van de stad Sacramento, in de Verenigde Staten. Het is beter voor de stadskas Nu is de Stad Gent voor haar elektriciteit nog altijd klant bij... Electrabel. De energiekosten van de Stad Gent zijn op 11 jaar tijd verdubbeld van 6,4 naar 12,8 miljoen euro/jaar. Door zelf energie te produceren, hoeft de stad geen energie meer te kopen bij grote multinationals. Dat spaart flink wat geld uit. Het is durven! Electrabel & co zijn veel te duur. Elektriciteit werd op vijf jaar 44% duurder. We mogen niet bij de pakken blijven zitten. Laat ons opnieuw als samenleving de hefbomen van onze toekomst in handen nemen. Een actieve rol van de stad onze stad! - is daarbij broodnodig. Verwarming en verlichting zijn veel te belangrijk om over te laten aan de vrije markt. Het is tenslotte ónze energie. De voorstellen van de PVDA Zes procent btw op gas en elektriciteit. Energie is geen luxe, maar een basisbehoefte. Toch betalen wij 21% btw op gas en elektriciteit. Dat is het tarief voor luxeproducten! De PVDA+ pleit voor een btw-verlaging van 21% naar 6%, zoals voor andere levensnoodzakelijke producten als water en geneesmiddelen. Een verlaagd btw-tarief bestaat trouwens al in Groot-Brittannië en Luxemburg. Waarom kan het dan in België niet? Haal de kosten voor groene stroom uit onze energiefactuur. Subsidies voor zonnepanelen zijn een goede zaak voor gezinnen, die financiële steun goed kunnen gebruiken. Maar bedrijven maken misbruik van het systeem. De PVDA+ pleit ervoor om de subsidiekost niet langer door de gewone gezinnen te laten betalen, maar door Electrabel. Een Gents stadsbedrijf voor duurzame, betaalbare energie. Een eigen Gents stadsbedrijf levert betaalbare, duurzame energie aan de Gentenaars. Een stadsbedrijf zet ook in op energiebesparing en isolatie, en investeert zelf in duurzame energie. Bijvoorbeeld: warmtekrachtkoppeling, windenergie in de Kanaalzone en langs de E40, of kleinschalige biomassacentrales. Inzetten op energiebesparing. Bij nieuwe stadsprojecten, zoals de bibliotheek aan de Waalse Krook, moet passiefbouw de norm worden. Ook sociale woningen moeten zo energiezuinig gebouwd of gerenoveerd worden. De PVDA+ vindt dat elke Gentenaar moet kunnen wonen in een kwaliteitsvolle, energiezuinige woning. Oprichten van een energieloket. De PVDA+ pleit daarom voor de oprichting van een Energieloket, waar Gentenaars terecht kunnen voor alle energievragen, en waar subsidie-aanvragen gebundeld kunnen worden. Alle subsidies moeten ook zoveel mogelijk hervormd worden tot éé simpel, transparant subsidiesysteem. Nu is het soms moeilijk om de bomen door het bos te zien. Een Masterplan voor isolatie. Eén op drie Gentenaars kruist de slechte isolatie van veel woningen in Gent in de enquête van de PVDA+ aan als duidelijk pijnpunt. De PVDA+ wil dat de stad Gent het voortouw neemt, en van isolatie een prestigeproject maakt. Om de isolatieproblemen in de 19e 11

12 eeuwse volkswijken aan te pakken, wil de PVDA+ inzetten op bouwblokrenovatie, ook in de studentenbuurt. Een wijkgerichte campagne, straat per straat, wijk per wijk, om alle huizen te kunnen voorzien van dakisolatie en hoogrendementsglas. Het Stedelijk Energiebedrijf speelt daarin een belangrijke rol. Energiescanners en -adviseurs van de Stad kunnen huis per huis, wijk per wijk, langsgaan om problemen in kaart te brengen, gericht advies te geven over subsidies en te helpen met administratieve formaliteiten. De PVDA+ pleit ook voor isolatieploegen van de Stad die, in het kader van een sociale economieproject, kunnen helpen om daken te isoleren. Voor gezinnen met lage inkomens moet een derdebetalersysteem voorzien worden, waarbij de Stad de isolatiewerken betaalt, en waarbij de gezinnen de kosten in schijven terugbetalen met de besparingen op hun energiefactuur. Uitbreiden stadsverwarmingsnet. De grootste verwarmingsketel van Gent staat aan de Ham (Dampoort). De SPE-centrale bedient grote gebouwcomplexen, zoals het ziekenhuis Sint-Lucas en enkele universiteitsgebouwen van warmte met de restwarmte van een elektriciteitscentrale. PVDA+ stelt voor om dat warmtenet te vernieuwen en uit te breiden, via het op te richten energiebedrijf van de Stad Gent. Het warmtenet doortrekken naar de nieuwe, geplande woonwijk aan de Oude Dokken, dat pal aan de overkant van het kanaal ligt, moet bovenaan op het to dolijstje komen. Een heffing op het verspillen van restwarmte. Vele bedrijven hebben restwarmte die nuttig gebruikt zou kunnen worden op een andere plaats. Door het instellen van een heffing op het lozen van restwarmte, stimuleer je bedrijven om die warmte nuttig te gebruiken. Een verbod op afsluiting van gas, elektriciteit en water. De Gentse gemeenteraad dient het voortouw te nemen in de strijd tegen energie-armoede. Meer bepaald tegen volledige afsluiting van water en energie. Via een motie engageert het stadsbestuur zich om de bewoners het recht op energie te geven. In de motie wordt een afsluiting van nutsvoorzieningen als ontoelaatbaar beschouwd. 12

13 2.2. RECHT OP WONEN Enquête De dure woonkost baart de Gentenaars zorgen. Dat blijkt uit onze enquête bij Gentenaars. Méér dan de helft kruist de dure huurprijzen aan als topprobleem. Na de dure energieprijzen komt de dure woonkost duidelijk als tweede prioriteit uit de bus. Vaststellingen Eén. De woonkost voor Jan-met-de-strop ontspoort Gent is een mooie stad. Onbetaalbaar mooi zelfs, voor steeds meer Gentenaars. Jan Modaal krijgt het steeds moeilijker om een huis te kopen of te huren. In Gent is meer dan de helft van de bevolking (62%) private eigenaar van een woning. Eén op drie huurt op de privé-markt en ongeveer 7% woont in een sociale woning. Uit onderzoek van het stadsbestuur zelf blijkt dat slechts 22% van de jonge gezinnen met twee kinderen in Gent het zich kan permitteren om een huis te kopen in Gent, binnen een aanvaardbaar budget. Door de crisis neemt het aantal gezinnen dat zijn huishuur niet meer kan betalen toe. Uit onderzoek uit 2009 blijkt dat 18% van de Gentse huurders het afgelopen jaar problemen problemen gehad om zijn huur te kunnen betalen. Maar liefst 30% van de Gentse private huurdershuishoudens heeft een inkomen beneden de Europese armoedegrens. Uit de woonmonitor van de Stad Gent bleek al dat Gent de sterkste stijger in inzake woonprijzen (+191% op 10 jaar) van alle Vlaams agglomeraties. Op 10 jaar tijd zijn de huurprijzen in Gent verdubbeld. Ondertussen steeg de prijs om een appartement te kopen in Gent tijdens dezelfde periode met 140% (= maal 2,4 tegenover 2001). Twee. Een schrijnend gebrek aan sociale woningen De PVDA stelt vast dat de stad er de voorbije 10 jaar niet in is geslaagd om het totale aantal sociale woningen te doen stijgen. Afgelopen bestuursperiode is de gemiddelde wachttijd voor een sociale woning gestegen van 20 tot 27 maanden. Netto zijn er geen sociale woningen bijgekomen, ondanks de nood aan extra sociale woningen. Er werden wel sociale woningen gerenoveerd, en nieuwe sociale woningprojecten opgestart, maar er verdwenen ook veel verouderde en vervallen sociale woningen uit het aanbod. Netto kwamen er géén nieuwe sociale woningen bij. Tussen 2006 en 2010 daalde het aantal sociale huurders in Gent van 7,6 naar 7,2%, terwijl het aantal rechthebbenden op een uitkering van het Gentse OCMW steeg met 35%. Ten gevolge hiervan kwam er een bijkomende druk op de woonmarkt (stijgende huurprijzen) en een sterkere concentratie van extreem sociaal zwakkeren in de bestaande sociale woningen, met veel samenlevings- en leefbaarheidsproblemen tot gevolg. Ondertussen zijn veel prijzen en tarieven in sociale huurwoningen sterk gestegen en aangepast naar meer marktconforme prijzen. Ondertussen wordt er bespaard op de sociale verhuurkantoren en stijgen de prijzen en kosten voor de bewoners van serviceflats en sociale huurwoningen. Volgens de laatste woonmonitor van de stad Gent moesten er dringend sociale woningen bijkomen om de wachtlijsten terug te dringen. In het bestuursakkoord werden er bijkomende sociale woningen vooropgesteld, waarvan er slechts 220 gerealiseerd werden. In het programma van SP.a bij de verkiezingen van 2006 werd opnieuw een belofte gedaan voor 2000 extra sociale woningen in de komende legislatuur. In het Ruimtelijke Structuurplan Gent werd dit 13

14 al herleid tot extra sociale woningen. Hoewel Groen! In 2011 nog een persbericht de wereld instuurde met de titel: Aantal sociale woningen laatste 10 jaar gedaald en spreekt van een netto daling van 230 woningen tijdens de huidige legislatuur, zit er in het verkiezingsprogramma van het kartel sp.a-groen bijzonder weinig ambitie. Hoewel Groen de voorbije jaren terecht becijferde doelstellingen eiste, is er in de karteltekst geen cijfer te vinden. Er is enkel sprake van een forse inhaalbeweging. Dat is een bijzonder vage omschrijving, een bijna letterlijk citaat uit... het laatste bestuursakkoord. Drie. Te weinig betaalbare studentenhuisvesting Volgens de laatste officiële cijfers van 2007 waren er zo n studenten in Gent, waarvan kotstudenten. Tegen 2010 waren er ongeveer studenten in Gent, waarvan er hun domicilie in Gent hebben. De overgrote meerderheid heeft natuurlijk zijn domicilie nog thuis staan. Meer en meer studenten begeven zich op de private huurmarkt en huren samen met een aantal studenten een huurwoning, waardoor zij jonge gezinnen uit de markt concurreren. Omdat de universiteit sinds de jaren 70 niet meer beroep kan doen op goedkope investeringsmiddelen vanuit de overheid voor de bouw van nieuwe sociale huisvesting voor studenten, doet zij nu beroep op publiek private partnerschappen om bijkomende kamers te realiseren. Zo werden er op de Kantienberg 650 nieuwe kamers bijgebouwd, waarvoor de universiteit maandelijks een bruto beschikbaarheids- vergoeding van 400 betaalt. Dit bedrag moet betaald worden ongeacht of de kamer verhuurd wordt of niet, dus de private partner is zeker van zijn winst. De kamers worden aan (vooral internationale) studenten doorverhuurd aan meer dan 350 per maand. Vier. Betaalbaar wonen is geen prioriteit Alle Gentenaars hebben recht op een gezonde en betaalbare woning, schreef het stadsbestuur in 2007 in het bestuursakkoord. En: we willen met ons huisvestingsbeleid in een hogere versnelling gaan. Helaas, in werkelijkheid komt daar bitter weinig van terecht. Nieuwe bouwprojecten zijn meestal in handen van private projectontwikkelaars, die niet wakker liggen van betaalbaar wonen. Zoals in de Burgstraat, waar een bouwfirma een rij oude arbeidershuisjes mag slopen om ze tegen 2014 te vervangen door 16 nieuwe luxe-woningen. Prijs: tussen en euro per woning! Wie kan dat betalen? De Stad investeert weliswaar in stadsvernieuwingsprojecten, zoals Ledeberg Leeft, of Bruggen naar het Rabot. Maar de ambitie is beperkt. In de Brugse Poort werden uiteindelijk 89 nieuwe woningen gebouwd, terwijl er volgens de 'Studie West', besteld door de Stad Gent, in het ideale scenario eigenlijk bijna 900 moesten bijgebouwd worden. Volgens het Bestuursakkoord Stad Gent ( ) zouden er voor de vernieuwing van de wijk Ledeberg gedurende 6 jaar in het totaal 25 miljoen euro opzij gelegd worden, waarvan er slechts 4 miljoen toegekend werd voor betaalbaar wonen. In heel Gent werd er tijdens deze legislatuur 12 miljoen uitgetrokken voor betaalbaar wonen. Ter vergelijking: de nieuwe Stadshal op het Braunplein kost in totaal 11 miljoen euro. Op één jaar tijd. Dat is bijna evenveel als het totale budget dat de voorbije zes jaar uitgetrokken werd voor betaalbaar wonen. De Stad investeerde de voorbije jaren meer dan 520 miljoen euro in Gent, maar vooral in bedrijventerreinen en prestigeprojecten als Flanders Expo, de Korenmarkt en de Stadshal. Betaalbaar wonen staat véél te laag in het prioriteitenlijstje. De stadsvernieuwingsprojecten lossen maar een héél klein deeltje van het woonprobleem op. Bovendien hebben de stadsvernieuwingsprojecten ook negatieve gevolgen. De huurprijzen in de wijk gaan snel de hoogte in, en de huidige bewoners in de 19eeeuwse gordel rond Gent worden 14

15 verdrongen door meer koopkrachtige nieuwkomers. Dit proces wordt door maatschappijkritische sociologen en geografen geduid met de term gentrificatie. De opwaardering van een buurt of stadsdeel op sociaal, cultureel en economisch gebied, gaat gepaard met een stijging van de prijzen voor onroerend goed en de verdringing van de lokale bevolking. De Stad Gent beperkt haar eigen rol bij eigen, grootschalige woonprojecten tot die van regisseur, terwijl private projectontwikkelaars aangetrokken worden als acteurs. Elke regisseur weet nochtans dat je met slechte acteurs geen Oscars wint. Projectonwikkelaars willen zoveel mogelijk rendement. Dat dat rijmt niet op 'betaalbaar wonen'. Een goed voorbeeld hiervan is het project Oude Dokken, waarbij een privé ontwikkelaar de opdracht krijgt om 1500 nieuwe woningen te bouwen, waarvan er slechts 20% sociale woningen en 20% betaalbare woningen moeten zijn. De overige woningen zijn dus blijkbaar 'onbetaalbare' woningen voor de nieuwe, kapitaalkrachtige inwoners die de stad wil aantrekken. Lofts met aanlegsteigers voor een jacht, bijvoorbeeld. Maar de gewone Gentenaar valt uit de boot. In de plannen van de projectontwikkelaars is het alvast duidelijk: appartementsgebouwen met gescheiden ingangen voor de luxe-appartementen en de sociale woningen. Is dat het Gent dat wij willen bouwen voor onze kinderen? Er zijn luxe-appartementen en lofts genoeg in Gent. Wat we nodig hebben is betaalbare gezinswoningen. In de Lijnmolenstraat in Sint-Amandsberg bouwt een projectonwikkelaar, in opdracht van de Stad Gent, 31 nieuwe woningen. Vooral onbetaalbare luxe-woningen, maar ook 10 zogenaamde 'bescheiden' woningen. Kostprijs: euro! De andere koopwoningen die door de private partner gebouwd worden zullen marktconform zijn en dus nog een stuk duurder. De 'bescheiden' woningen zijn 'goedkoper' dan de 'marktconforme' woningen, omdat ze kleiner zijn, en omdat er bespaard wordt op bouwmaterialen. Alleen 'bescheiden' inkomens komen in aanmerking. Maar dat 'bescheiden' inkomen ligt begrensd op een netto belastbaar jaarinkomen van per gezin, bijna dubbel zoveel als het gemiddelde inkomen voor een gezin uit Sint- Amandsberg, dat op ligt. In het kader van het stadvernieuwingsproject Ledeberg Leeft worden er door het Autonoom Gemeentelijk Stadsontwikkelingsbedrijf Gent momenteel betaalbare hoekwoningen aangeboden aan per stuk. Casco, dus zonder vloer en betegeling, binnendeuren en keuken. Vijf. Leegstand, een onderschat probleem Er is een groot probleem van leegstand en verkrotting in Gent. Deze leegstand situeert zich zowel op de private markt als in de sociale huurwoningen, waar er zich een schrijnend gebrek aan middelen voor renovatiewerken voordoet. In haar beleidsnota geeft de stad aan hier prioritair op in te willen zetten en de huisjesmelkers en de leegstand kordaat aan te willen pakken. In de praktijk wil dat maar niet lukken. Volgens het jaarverslag van WoninGent, de grootste (en gefuseerde) sociale huisvestingsmaatschappij in Gent, stonden er in 2011 in het totaal maar liefst 563 sociale woningen leeg. Een echte schande. Bij dat cijfer zijn de woningen die WoninGent enige tijd geleden overnam van de Stad Gent echter niet meegerekend, waardoor het effectieve cijfer wellicht nog hoger ligt. Dat WoninGent zélf sociale woningen laat leegstaan, terwijl er gezinnen op de wachtlijst staan, dat is onaanvaardbaar. Op de private markt zien we dat leegstand en verkrotting in de stad veelal onbestraft blijft en aanleiding geeft tot mensonwaardige woonsituaties. Een groots aangekondigde belasting op 15

16 leegstand die opnieuw werd ingevoerd vanaf 2009, behaalde in 2010 niet de verhoopte 4 miljoen, zoals bevoegd schepen Christophe Peeters aankondigde, maar slechts 1 miljoen euro. Naar 2011 toe werden de prognoses nog eens afgezwakt naar Volgens de laatst bekende cijfers (2006) zouden er 700 leegstaande woningen zijn op de private markt in Gent. De grote onduidelijkheid over het aantal leegstaande woningen blijkt ook uit het pas is 2012 door de Stad Gent opgerichte meldpunt leegstand. De visie van PVDA+ Vanuit een veel te neoliberale visie op het woonbeleid ziet de Stad Gent haar rol in de Gentse woonmarkt als die van een regisseur, waarbij de uitwerking van projecten in handen gegeven wordt van een autonoom 'Stadsontwikkelingsbedrijf' en private projectontwikkelaars. De stad formuleert hierbij wel ambitieniveaus inzake sociale mix, klimaatneutraliteit en betaalbaar wonen, maar die zijn héél beperkt... omdat het financieel rendement van de projectontwikkelaars uiteindelijk de ultieme toetsteen blijft. (Letterlijk staat er in de overeenkomsten dan: Indien de private partner het commercieel mogelijk acht ). Omdat deze projectontwikkelaars naar maximale winst streven, is deze aanpak nefast voor de woonprijzen in Gent. De PVDA heeft een andere visie, een socialistische én publieke visie op het stedelijke woonbeleid. Wij pleiten voor 100% betaalbare woningen in alle nieuwe projecten van de stad. Wij pleiten voor een Stad op mensenmaat. Wij willen dat de hefbomen en de regie van het stedelijke woonbeleid opnieuw in publieke handen komen. De komende jaren zal de Gentse woonmarkt immers nog verder onder druk komen te staan. Demografen verwachten een groei van 8% van de Gentse bevolking de komende 8 jaar. Volgens een voorzichtige prognose van de Stad Gent (letterlijk: in een voluntaristisch scenario om jonge gezinnen in de stad te houden ) is er de komende tien jaar een globale behoefte aan ongeveer bijkomende woningen in de stad. Hierbij stelt zich de vraag op welke manier het stadbestuur deze grote uitdagingen wil aangaan. Door opnieuw te vertrouwen op de privé-projectonwikkelaars en de vrije markt? Voor de PVDA+ is betaalbaar wonen een recht, geen luxe. In onze visie zouden de woonkosten voor een gezin (energiekosten en huurlasten inbegrepen) voor een gezin niet meer mogen bedragen dan 30 procent van het gezinsinkomen. Om dat te realiseren, moet de Stad paal en perk stellen aan de stijgende huur- en huizenprijzen, en opnieuw zélf investeren in een actief woonbeleid. Voorstellen van PVDA+ Objectieve maximumprijzen voor huurwoningen. Het huizenhoog probleem van wonen aanpakken betekent de vrije marktmechanismen aan banden leggen. Het betekent dat men durft te vertrekken vanuit een publieke logica. De PVDA stelt voor om een nieuwe huurwet in te voeren, naar Nederlands model. Daar bestaat vanaf 1979 de Huurcommissie die een wooncode oplegt en huurprijzen plafonneert op basis van objectieve criteria zoals de kwaliteit van de woning, de isolatie, de ligging, enz. Door het opleggen van objectieve criteria hebben verhuurders er baat bij dat de woningen onderhouden blijven, en kunnen huisjesmelkers geen krotten meer verhuren aan woekerprijzen. Wie iets wil verhuren moet een conformiteitsattest ondertekenen (garantie op kwaliteit, prijs in verhouding met kwaliteit). Uitbouwen van een sterke Stedelijke Woondienst De stad moet de belangrijkste hefbomen voor betaalbaar en kwaliteitsvol wonen opnieuw in eigen handen nemen. De PVDA+ pleit voor een publieke Woondienst, die werk maakt van de bouw, de (versnelde) renovatie, het onderhoud en de isolatie van sociale woningen, en daarnaast een eigen 16

17 publiek woningpark van betaalbare woningen uitbaat. Zo krijg je als gemeenschap weer meer greep op de woonmarkt, en belet je een overdaad aan studentenkamers, winkels of (lege) kantoorruimtes. Via de Woondienst kan de stad ook verkrotte woningen onttrekken aan de eigenaar, ze in eigen beheer nemen en na renovatie aan betaalbare prijzen verhuren. Op die manier wordt de Woondienst een alternatief voor de de dure immo-kantoren en krijg je meer kwaliteitsvolle en betaalbare woningen op de huurmarkt. Er is dringend nood aan een beleid dat niet uitgaat van de markt en van zwakke normen maar van wat écht nodig is om te zorgen voor betaalbaar wonen in Gent. Een harde aanpak van de leegstand. De PVDA wil dat de stad hard optreed tegen eigenaars van leegstaande en/of verkrotte woningen. Eerst en vooral moet er werk gemaakt worden van een actueel leegstandregister. Eigenaars die hun woningen laten verkrotten en/of niet in orde zijn met de normen van de Vlaamse Wooncode, dienen verplicht te worden de woningen op eigen kosten terug in orde te maken. De stad kan hier een belangrijke rol in spelen door het oprichten van een Stedelijke Woondienst die de woningen die te koop en/of te huur worden aangeboden nakijkt en die woekerprijzen en/of slechte woonkwaliteit bestrijdt. Indien eigenaars niet bereid zijn om hun woningen in orde te brengen, moeten zij onderworpen worden aan hoge boetes en verplicht worden om hun pand in handen te geven van een sociaal verhuurkantoor, of aan de Woondienst, dat als stedelijk verhuurkantoor optreedt. De stad dient te investeren in sociale tewerkstellingsprojecten om deze woningen terug bewoonbaar te maken en moet de nodige middelen voorzien om de activiteiten van de sociale verhuurkantoren en de Stedelijke Woondienst gevoelig uit te breiden. 100% betaalbare woningen. De PVDA vraagt een andere vorm van stadsontwikkeling, waarbij de behoeftes van de bevolking éérst komen, en niet het commercieel rendement van projectontwikkelaars. Bij nieuwe projecten (zoals de Oude Dokken) pleit de PVDA ervoor om minstens 30% sociale woningen en in totaal 100% betaalbare woningen te realiseren bijkomende sociale woningen. Er moeten in Gent sociale huurwoningen bijkomen om de wachtlijsten weg te werken. De PVDA+ pleit voor één centraal inschrijvingsregister voor alle sociale huisvestingsmaatschappijen. De stad moet een ambitieus plan opstellen om het aantal sociale woningen fors op te trekken, waardoor zij een reële impact kan hebben op de huurmarkt. Om gettovorming te vermijden wil de PVDA dat er werk gemaakt wordt van een gezonde sociale mix tussen sociale woningen en woningen op de private markt. Dit kan door sociale woningen op kleine schaal te realiseren via sociale verhuurkantoren in leegstaande panden her en der in de stad. De PVDA pleit er ook voor om het maximuminkomen voor alleenstaanden op te trekken van euro naar euro (of meer) om meer mensen in staat te stellen op een sociale huurwoning beroep te doen. Tot begin de jaren zestig was het sociaal woonbeleid immers gericht op 60 procent van de werkende bevolking, waar het nu enkel toegankelijk is voor de allerarmsten. Meer betaalbare studentenkoten. De PVDA vraagt dat de Stad met de Gentse universiteit en hogescholen aan tafel gaat zitten om het probleem van de studentenhuisvesting aan te pakken. De sleutel voor dit probleem is het voorzien van voldoende betaalbare huisvesting door de onderwijsinstellingen voor de studenten. Door de capaciteit te vergroten en de prijzen te doen dalen zal de druk op de huurmarkt verminderen. De PVDA+ pleit voor de herfinanciering van de universiteiten. Ook de stad kan hier een steentje bijdragen door braakliggende gronden in erfpacht te geven aan de onderwijsinstellingen en door als partner op te treden bij grote investeringsprojecten. De PVDA+ is geen voorstander van publiek private partnerschappen.want omdat de privé-partner op zoek is naar een zo hoog mogelijk financieel rendement, drijft stijgt de 17

18 huurprijs. Zo werden er op de Kantienberg 650 nieuwe kamers bijgebouwd, onder meer in het nieuwe studentenhome 'Groningen', waar een kamer 343 per maand kost. Geen wonder dat studenten dan met 3 of 4 samen een huis huren in de binnenstad. Geef bewoners de ruimte. De PVDA steunt alle bewonersinitiatieven die stijgende huur- en woonprijzen aanpakken, en de woonkwaliteit in Gent willen verbeteren. Wooncoöperaties bijvoorbeeld, of cohousing-initiatieven en de Community Land Trust. De Stad Gent moet dergelijke woonexperimenten stimuleren en helpen ontwikkelen. 18

19 2.3. RECHT OP EEN JOB Enquête Eén op drie Gentenaars vindt dat er 'te weinig werk is in Gent'. In de enquête van de PVDA+ ondersteunt 78% van de bevraagde Gentenaars bovendien de eis dat de stad investeert in vaste jobs, via de sociale verhuurkantoren, het OCMW, de zorgsector en het onderwijs. Nu de economische crisis opnieuw hard toeslaat, wordt tewerkstelling steeds meer een bekommernis van de Gentenaars. Vaststellingen Eén. Hoge werkloosheid. Gent heeft een werkloosheidsgraad van 11%. Dat is bijna dubbel zoveel als gemiddeld in Vlaanderen. Eind februari 2012 telt Gent werkzoekenden. Bijna de helft is langdurig werkloos. Gent telt ook laaggeschoolde werkzoekenden jonger dan 25 jaar. Tegelijk staan er in Gent maar vacatures open. Het profiel van de werklozen matcht verre van altijd met de jobs die werkgevers aanbieden. En er zijn ook veel te weinig vacatures. Per vacature zijn er 3,9 werkzoekenden. Twee. De tewerkstelling bij de Stad staat onder druk. Als het van N-VA-lijsttrekker Siegfried Bracke afhangt, mag één op vier personeelsleden bij de Stad zijn of haar koffers pakken. De N-VA wil in Gent voor een sociaal bloedbad zorgen. Maar ook vandaag al staat de tewerkstelling bij de Stad onder druk. In 2009 besliste de Stad Gent om te besparen op de personeelskosten. De vinger ging op de knip. 'Slank, maar slagvaardig', zo klonk het bij het stadsbestuur. Een verre echo van het 'lean & mean'- motto uit het bedrijfsleven. Slechts 6 op 10 personeelsleden die op pensioen gaan worden sindsdien vervangen. Per jaar moest 2 miljoen euro bespaard worden op personeelskosten. Een gevaarlijke evolutie. De Stad is bovendien bezig met een 'kerntakendebat', een denkoefening die moet uitmaken welke taken de Stad nog zelf moet doen, en wat... kan uitbesteed worden aan de privésector. Een gevaarlijke evolutie. Een voorbeeld is de uitbesteding aan privé-partners van de schoonmaak en de exploitatie van sporthallen en zwembaden. Dat is niet de weg die we verder moeten opgaan. De visie van de PVDA+ Méér jobs, niet minder De PVDA+ verzet zich tegen de voorstellen van de N-VA om de tewerkstelling bij de Stad af te bouwen. Stadsambtenaren zijn geen luierikken. De PVDA+ wil het in de gemeenteraad opnemen voor deze duizenden personeelsleden. Zij houden de publieke dienstverlening recht. In plaats van te beknibbelen op personeel, moet de Stad haar actieterrein juist uitbreiden, en investeren in nieuwe jobs. Werk op mensenmaat is een kerntaak van de Stad. Er is werk genoeg! 19

20 De PVDA+ pleit voor een uitbreiding van het stadspersoneel. Straatvegers en vuilsnisophalers, om te zorgen dat niet alleen de toeristische binnenstad, maar ook de woonwijken in de randgemeentes er proper bijliggen. Parkwachters, om te vermijden dat het openbaar domein binnen de kortste keren in een sluikstort herschapen wordt. Kinderverzorgsters, om te zorgen dat elk kind terecht kan in een betaalbare stadscrèche in de eigen buurt. Kleuterjuffen en onderwijzend personeel in de stadsscholen. Straathoekwerkers en buurtbemiddelaars, die kunnen investeren in constructieve projecten met moeilijke doelgroepen. Er is werk genoeg, het zijn de jobs die ontbreken! Ook het op te richten Stedelijk Energiebedrijf van de Stad gent kan voor nieuwe jobs zorgen. Een stadsbedrijf voor energie produceert en levert niet alleen energie, maar kan ook inzetten op isolatie. Om het Masterplan voor isolatie, met bouwblokrenovatie, te realiseren, zijn tientallen jobs nodig. Energiescanners en -snoeiers, en isolatieploegen. Ook bij de Stedelijke Woondienst is veel werk te doen. Om sociale woningen te bouwen en te renoveren, om een Stedelijk Verhuurkantoor uit te bouwen, om leegstand en verkrotting actief op te sporen en aan te pakken. De PVDA+ wil ook investeren in extra buurtagenten uit de eigen wijk, en meer personeel bij De Lijn. Volwaardige jobs bij de stadsdiensten. Zonder een degelijke job en een degelijk inkomen kan je geen eigen leven uitbouwen. Het is aan de openbare overheid, ook die van de steden en gemeenten hier de sleutels in handen te houden. Nu de economische crisis zoveel mensen zonder stabiel inkomen dreigt te zetten, moeten alle publieke overheden daarop een antwoord vinden. Jobs in de openbare diensten bieden zekerheid en stabiliteit. En de noden zijn enorm. Jobs creëren in eigen stadsdiensten is een efficiënte manier om gemeenschapsgeld te investeren in kwalitatieve jobs. Je hebt als overheid zelf vat op de arbeidsvoorwaarden en er is niemand die een deel afroomt voor winst. Het maakt het mogelijk om juist daar tewerkstelling te creëren waar ze vanuit sociaal en ecologisch oogpunt het meest nodig is. Jonge ouders vinden geen opvang voor hun baby, de crèches zitten overvol, voor betaalbare rust- en verzorgingstehuizen blijven de wachtlijsten aangroeien. Investeren in dichtbijgelegen diensten is honderd maal efficiënter dan het huidige subsidiebeleid aan de privé. Iedereen weet dat alle fiscale voorkeursbehandelingen aan bedrijven enkel hun winsthonger hebben gevoed en nooit werden omgezet in bijkomende tewerkstelling. De voorstellen van de PVDA+ 200 nieuwe jobs bij de Stad Gent. De PVDA+ wil 200 bijkomende jobs creëren, onder meer in de kinderopvang, bij het Gents energiebedrijf en de Stedelijke Woondienst. Daarnaast kunnen ook jobs gecreëerd worden in de sociale economie, bijvoorbeeld bij kleinschalige buurtdiensten op wijkniveau. Volwaardige jobs. De PVDA+ komt op voor kwaliteitsvolle banen bij de overheid, met werkzekerheid en sociale bescherming dankzij het statuut van vast benoemde. De PVDA+ pleit voor een motiverend, positief en sociaal personeelsbeleid. Wat de jobs betreft die rechtstreeks van de stad Gent afhangen: de PVDA+ verzet zich nadrukkelijk tegen nieuwe privatiseringen of outsourcing na de verkiezingen van 14 oktober. De kwaliteit van de jobs en de dienstverlening mogen niet verminderen! 20