In deze brochure vindt u informatie over het ketogeen dieet en de plussen en minnen ervan.
|
|
- Nienke de Veen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1
2 De behandelingsmodule Ketogeen dieet van Kempenhaeghe richt zich op kinderen en - in onderzoeksvorm - op volwassenen die kampen met een moeilijk behandelbare vorm van epilepsie bij wie, ondanks de toepassing van medicatie, aanvallen blijven optreden. Bij het instellen op het dieet is een diëtist van Kempenhaeghe betrokken evenals een neuroloog, een epilepsieverpleegkundige, een kinderarts of internist (bij volwassenen). Over de effecten van het dieet bij personen van 18 jaar en ouder is wereldwijd nog maar weinig bekend. Het werkingsmechanisme is nog niet volledig opgehelderd. Nader (wetenschappelijk) onderzoek is nodig. Kempenhaeghe bundelt in dat kader resultaten en ervaringen van epilepsiepatiënten die het dieet toepasten. In deze brochure vindt u informatie over het ketogeen dieet en de plussen en minnen ervan.
3 HET KETOGEEN DIEET Het principe van het ketogeen dieet berust op een vetrijke voeding met weinig koolhydraten (zetmeel en suikers) en eiwitten. Bij een dergelijk dieet mist het lichaam de koolhydraten en moet het op zoek gaan naar een andere energiebron. Die vindt het lichaam in vetten die het via voeding binnen krijgt. Om energie uit deze vetten te halen, moet het lichaam die vetten verbranden. Door de vetverbranding ontstaan zogeheten ketonen. Verschillende onderzoekers veronderstellen dat door de ketonen de hersenen een hogere drempel krijgen voor het optreden van epileptische aanvallen. Het lichaam kan echter moeite hebben om op vetverbranding over te schakelen. TOEPASSING Er zijn over het algemeen twee redenen om het dieet te overwegen. Op de eerste plaats wanneer de toepassing van medicijnen niet leidt tot vermindering van aanvallen. Op de tweede plaats wanneer de medicijnen onaanvaardbare bijwerkingen hebben. Bij twintig tot dertig procent van de personen met epilepsie onderdrukken medicijnen de aanvallen onvoldoende. Kinderen tussen de één en 18 jaar kunnen in aanmerking komen voor behandeling met het ketogeen dieet. Het vermogen van de hersenen om vetten in plaats van suiker te gebruiken als bron van energie is leeftijdsgebonden. Het dieet lijkt het meest positieve effect te hebben bij jonge kinderen, omdat hun hersenen nog in ontwikkeling zijn. Naar het gebruik van het dieet bij volwassenen is nog maar weinig onderzoek gedaan. Doorgaans is het voor volwassenen moeilijker om het dieet vol te houden en goed ketogeen te worden. Wanneer dit echter wel lukt, zijn de resultaten vergelijkbaar met de resultaten van het dieet bij kinderen.
4 DE EFFECTEN Het ketogeen dieet wordt sinds 1920 gebruikt als behandeling van ernstige epilepsie bij kinderen. De effectiviteit van het dieet op de epileptische aanvallen is wisselend. In de literatuur wordt globaal gesteld dat bij een derde van de kinderen die het ketogeen dieet gebruiken een duidelijke aanvalsvermindering optreedt (meer dan de helft minder aanvallen tot aanvalsvrij), een derde heeft minder dan vijftig procent aanvalsvermindering en bij een derde heeft het ketogeen dieet geen zichtbaar effect. Zeer uitzonderlijk kan er een verslechtering ontstaan. Eén jaar na start van het dieet volgt ongeveer de helft van de kinderen het dieet nog steeds. De kinderen die stopten, deden dit doorgaans omdat ze te weinig verbetering zagen. Er zijn drie maanden nodig om het dieet uit te proberen. Indien na drie maanden geen positief effect merkbaar is, wordt het dieet gestaakt. Aangezien het lichaam een andere stofwisseling heeft, kan het zijn dat de dosis antiepileptica aangepast moet worden.
5 ONDERZOEK BIJ VOLWASSENEN Er is wereldwijd nog maar weinig bekend over de effecten van het ketogeen dieet bij volwassenen. Kempenhaeghe bundelt daarom resultaten en ervaringen met het dieet voor volwassenen om op termijn te besluiten of moet worden doorgegaan met het aanbieden van het ketogeen dieet voor personen ouder dan achttien jaar. BIJWERKINGEN Vooral bij aanvang van het dieet kan men misselijk zijn of last hebben van een opgeblazen gevoel, buikpijn, braken of verminderde eetlust. Ook diarree en obstipatie kunnen voorkomen. Wanneer het dieet langere tijd wordt gevolgd, is er een verhoogd risico op het krijgen van nierstenen. Regelmatige bloedafnames moeten andere mogelijke problemen (zoals stijging van cholesterol) vroegtijdig opsporen.
6 STAPPENPLAN KETOGEEN DIEET 1 - Prescreening Allereerst vindt er een intake plaats waarbij de diëtiste, epilepsieverpleegkundige, neuroloog en kinderarts of internist aanwezig zijn. Bedoeling is om uitleg te geven en te kijken of het ketogeen dieet haalbaar is. Er zijn een aantal medische redenen waarom het dieet niet gestart kan worden. Om dit goed in te schatten, is bijkomend onderzoek nodig dat bestaat uit: Onderzoek van bloed en urine. Dit onderzoek wordt tijdens het dieet om de drie maanden herhaald. Een ECG (hartfilmpje). Dit wordt tijdens het dieet om de zes maanden gecontroleerd. 2 - Starten met het dieet Het ketogeen dieet begint met een opname in Kempenhaeghe van twee (tot drie) weken. De eerste dagen zijn voor observatie, uitleg en bijkomend onderzoek dat tijdens de behandeling op vaste tijdstippen wordt uitgevoerd, zoals: 24-uurs-EEG s (registratie van de hersenactiviteit gedurende 24 uur) worden uitgevoerd voor start van het dieet, korte tijd na start van het dieet en na één jaar of voor het vroegtijdig beëindigen van het dieet. Neuropsychologisch onderzoek: wordt eveneens voor start van het dieet uitgevoerd en nadien ongeveer om het half jaar of voor vroegtijdig beëindigen van het dieet.
7 3 - Instelperiode In de instelperiode wordt de hoeveelheid MCT-vet stap voor stap verhoogd. De diëtist begeleidt u tijdens de opnameperiode om u te leren omgaan met het dieet. Met een zogenaamde ketostick meet u zelf de ketonen in uw urine of die in de urine van uw kind. Tevens wordt er regelmatig bloed bij u of uw kind afgenomen om ketonen in het bloed te meten. Als het dieet drie maanden gevolgd is, wordt bekeken of voortzetting zinvol is. Als het dieet aanslaat, kan het twee jaar worden volgehouden. Tijdens deze periode zijn er ongeveer om de drie maanden poliklinische controles. Daarna wordt het dieet geleidelijk afgebouwd. 4 - Stoppen met het dieet Het dieet kan niet ineens worden beëindigd. De MCT-vetten worden stapsgewijs ingevoerd en moeten ook in fasen worden afgebouwd. Is het dieet drie maanden uitgeprobeerd, dan duurt de afbouwfase drie weken. De diëtiste geeft daarvoor aanwijzingen. Wordt het dieet na twee jaar stopgezet, dan is een langere afbouwperiode noodzakelijk. Ook dan zal de diëtiste u daarover adviezen geven.
8 Het MCT-dieet Op Kempenhaeghe wordt altijd gestart met het MCT-dieet. Het MCT- (Medium Chain Triglyceride) dieet bevat naast normale voedingsmiddelen ook een speciale vetemulsie. Deze vetemulsie (MCT-emulsie) bevat middellange ketenvetzuren die niet voorkomen in normale voedingsmiddelen. Bij dit dieet is er ook een uitgekiende verhouding tussen vetten (71 energieprocent), koolhydraten (19 energieprocent) en eiwitten (10 energieprocent). De hoeveelheid energie wordt individueel bepaald. Ook in dit dieet wordt elke maaltijd zeer nauwkeurig berekend en afgewogen. NB: Een ander ketogeen dieet - dat minder frequent op Kempenhaeghe wordt toegepast - is het klassieke dieet. Dit dieet wordt ook wel het 4:1 dieet genoemd. Hierin worden alleen normale voedingsmiddelen gebruikt. Dit dieet heeft als hoofdbestanddeel vet (90 energieprocent) en een klein deel eiwit en koolhydraten (samen 10 energieprocent). Het dieet bevat een normale hoeveelheid energie. Vanwege de ingewikkelde verhouding en de beperkingen wordt elke maaltijd nauwkeurig berekend en afgewogen. Voor beide diëten geldt dat ze, ten opzichte van de richtlijnen Goede Voeding, afwijkend van samenstelling zijn en dat aanvulling van vitamines en mineralen noodzakelijk is. De behandelend arts schrijft deze voor.
9 HET DIEET IN DE PRAKTIJK Voor iedereen die het dieet volgt: Een voeding die anders van samenstelling is dan normaal. Alle vetemulsies moeten genuttigd worden. Uitzonderingspositie met eten en drinken. Nooit zomaar met de pot kunnen mee-eten. Niet gewoon mee kunnen doen met extra s, op school of werk, thuis en/of bij anderen. Zes keer per dag drinken van het MCT-drankje. Indien u zelf als volwassene het ketogeen dieet volgt: Afwegen van de voeding. Voldoende motivatie: Ieder consult wordt opnieuw gekeken of voortzetten haalbaar en zinvol is en op ieder moment kan besloten worden tot afbouw. Dagelijks zelf uw ketose bepalen aan de hand van ketosticks. Creatief omgaan met het dieet; spelen met de mogelijkheden tot variatie. Uzelf regelmatig wegen. Voor de ouders/begeleiding van kinderen die het dieet volgen: Motiveren van het kind. Ieder consult wordt opnieuw gekeken of voortzetten haalbaar en zinvol is en op ieder moment kan besloten worden tot afbouw. Afwegen van de voeding. Dagelijks de ketose bepalen van uw kind aan de hand van ketosticks in urine, tenzij anders afgesproken. Creatief omgaan met het dieet; spelen met de mogelijkheden tot variatie. Het kind regelmatig wegen.
10 ONDERSTEUNING Kempenhaeghe laat u niet alleen. Er zullen regelmatig begeleidingsgesprekken plaatsvinden met de diëtiste. Aan de hand van het gewichtsverloop kan het nodig zijn om het dieet bij te stellen. Ook heeft zij het over mogelijkheden en alternatieven in het dieet. Daarnaast zijn er consulten bij de neuroloog om vast te stellen hoe het met u of uw kind gaat en hoe effectief het dieet is op de epilepsie. Consulten bij een kinderarts of een internist zijn ervoor om eventuele problemen bij of door het dieet tijdig op te sporen. Tenslotte verzorgt een epilepsieverpleegkundige de nodige begeleiding, waarbij informatie over het dieet en begeleiding bij de uitvoering ervan en het leven ermee centraal staat.
11 VRAGEN? In deze brochure beperken we ons tot de belangrijkste aspecten van de behandelingsmodule Ketogeen dieet. Bent u bij Kempenhaeghe onder behandeling en wilt u nader van gedachten wisselen over zaken die in deze folder aan de orde komen? Maak dan via het secretariaat van de polikliniek een afspraak met uw neuroloog. Of neem contact op met de diëtist van Kempenhaeghe, tel: (040) Voor overige vragen kunt u contact opnemen met het secretariaat van de behandelingsmodule Ketogeen dieet, telefoon (040) of via ketogeendieet@kempenhaeghe.nl Bent u niet bij Kempenhaeghe onder behandeling, maar denkt u dat het ketogeen dieet een optie voor u kan zijn? Bespreek dit dan met uw behandelend specialist.
12 Kempenhaeghe Sterkselseweg 65 Postbus AB HEEZE T (040) E info@kempenhaeghe.nl Kempenhaeghe Locatie Hans Berger Kliniek Postbus AG OOSTERHOUT T (0162) E info@kempenhaeghe.nl W
Het ketogeen dieet Informatie over toepassing van het ketogeen dieet als behandelmethode voor epilepsie
epilepsie Het ketogeen dieet Informatie over toepassing van het ketogeen dieet als behandelmethode voor epilepsie Het ketogeen dieet is een behandelmethode voor kinderen en volwassenen met moeilijk behandelbare
Nadere informatieKetogeen dieettherapie als behandelmethode voor epilepsie Ketogeen dieet. Alle kennis. Alle aandacht.
Ketogeen dieettherapie als behandelmethode voor epilepsie Ketogeen dieet Alle kennis. Alle aandacht. Ketogeen dieettherapie als behandelmethode voor epilepsie De ketogeen dieettherapie is een behandelmethode
Nadere informatieHet Ketogeen dieet Radboud universitair medisch centrum Radboud universitair medisch centrum
Het Ketogeen dieet Het ketogeen dieet wordt gebruikt als behandeling bij kinderen met moeilijk behandelbare epilepsie en/of bepaalde stofwisselingsziekten. Het kan epileptische aanvallen verminderen.
Nadere informatieKetogeen dieet bij refractaire epilepsie. Liesbeth Rietveld Carly Jansen
Ketogeen dieet bij refractaire epilepsie Liesbeth Rietveld Carly Jansen Voorstellen Inhoud Epilepsie; gevolgen en behandelingen Ketogeen dieet Verpleegkundige interventies Samenvatting - Epilepsie Tijdelijke
Nadere informatieKinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Ketogeen dieet
Ketogeen dieet Wat is een ketogeen dieet? Een ketogeen dieet is een dieet waarbij de voeding voornamelijk bestaat uit vetten en maar voor een klein deel uit koolhydraten en eiwitten. Geschiedenis en ontwikkeling
Nadere informatieNervus Vagus Stimulatie Voorbereidingstraject en nazorg rondom de behandeling van epilepsie met Nervus Vagus Stimulatie
EPILEPSIE Nervus Vagus Stimulatie Voorbereidingstraject en nazorg rondom de behandeling van epilepsie met Nervus Vagus Stimulatie Nervus Vagus Stimulatie (NVS) is een behandeling die wordt toegepast om
Nadere informatieEpilepsie en het schoolgaande kind Programma voor schoolgaande kinderen met ontwikkelingsproblemen ten gevolge van epilepsie
EPILEPSIE Epilepsie en het schoolgaande kind Programma voor schoolgaande kinderen met ontwikkelingsproblemen ten gevolge van epilepsie Het programma Epilepsie en het schoolgaande kind van het epilepsiecentrum
Nadere informatiePsychogene niet-epileptische aanvallen
Psychogene niet-epileptische aanvallen Diagnose en advies Psychogene niet-epileptische aanvallen Diagnose en advies Sommige mensen hebben aanvallen die sterk op epileptische aanvallen kunnen lijken, maar
Nadere informatieSepion 13-06-2014. Medicamenteus onbehandelbare epilepsie. 25-30% is niet goed met medicijnen te behandelen!
Sepion 13-06-2014 Marianne van Buren, verpleegkundig specialist SEIN (Stichting Epilepsie Instellingen Nederland) middenwest Nl, polikliniek Utrecht Medicamenteus onbehandelbare epilepsie 25-30% is niet
Nadere informatieNervus Vagus Stimulatie. een aanvullende behandeling bij moeilijk behandelbare epilepsie
Nervus Vagus Stimulatie een aanvullende behandeling bij moeilijk behandelbare epilepsie NVS Doel: middels elektrische stimulatie van de nervus vagus het aantal epileptische aanvallen bij patiënten met
Nadere informatieEPILEPSIE. Epilepsie en verstandelijke beperking Gespecialiseerde kennis: hypothalamus hamartoom
EPILEPSIE Epilepsie en verstandelijke beperking Gespecialiseerde kennis: hypothalamus hamartoom Epilepsie en verstandelijke beperking Gespecialiseerde kennis: hypothalamus hamartoom Het epilepsiecentrum
Nadere informatieGLUT1 deficientie syndroom. Drs. Willemijn Leen, neuroloog i.o. Prof. dr. Michèl Willemsen, kinderneuroloog
GLUT1 deficientie syndroom Drs. Willemijn Leen, neuroloog i.o. Prof. dr. Michèl Willemsen, kinderneuroloog Inhoud Algemene informatie over GLUT1DS Antwoord op de gestelde vragen Nieuwe ontwikkelingen GLUT1
Nadere informatieSophia Kinderziekenhuis. Darmfalen bij kinderen. Darmfalenteam Erasmus MC-Sophia
Sophia Kinderziekenhuis Darmfalen bij kinderen Darmfalenteam Erasmus MC-Sophia Uw kind heeft een probleem met de darm, waardoor de werking van de darm (tijdelijk) is verstoord. Dit noemen we darmfalen.
Nadere informatieHet programma Epilepsie en ontwikkelingsstagnatie van DIAGNOSE Kempenhaeghe richt zich op kinderen die kampen met een
Het programma Epilepsie en ontwikkelingsstagnatie van Kempenhaeghe richt zich op kinderen die kampen met een moeilijk behandelbare epilepsie en een ontwikkelingsstagnatie. Daarnaast kan er sprake zijn
Nadere informatieEpilepsiechirurgie Voorbereidingstraject
Academisch Centrum voor Epileptologie Kempenhaeghe & Maastricht UMC+ Epilepsiechirurgie Voorbereidingstraject Operatieve behandeling van epilepsie Voor sommige mensen met epilepsie lukt het niet om medicijnen
Nadere informatieBehandeling met galantamine
Uw arts heeft u galantamine voorgeschreven. In deze brochure staat informatie over de behandeling met galantamine en de begeleiding. Deze brochure vervangt niet de adviezen van uw behandelend arts of die
Nadere informatieKETOGEEN DIEET. Ketogeen dieet bij Glut1 deficiëntie en epilepsie
Ketogeen dieet bij Glut1 deficiëntie en epilepsie KETOGEEN DIEET Dorine van den Hurk, diëtist kindergeneeskunde UMC Utrecht, Wilhelmina Kinderziekenhuis Ketogeen dieet Deel 1 wat is een ketogeen dieet
Nadere informatieSamen richting geven aan toekomst
Academisch Centrum voor Epileptologie Kempenhaeghe & Maastricht UMC+ Samen richting geven aan toekomst Transitie voor jongeren met epilepsie Epilepsie ontstaat vaak in de kindertijd. Veel kinderen worden
Nadere informatieLangdurige slapeloosheid. Diagnose en behandeling van insomnie
Langdurige slapeloosheid Diagnose en behandeling van insomnie We spreken van langdurige slapeloosheid ofwel chronische insomnie als het niet in slaap vallen, het niet kunnen doorslapen en/of veel te vroeg
Nadere informatieAanbevolen Dagelijks Hoeveelheden (ADH) voor zwangeren
Pagina 1 / 5 Aanbevolen Dagelijks Hoeveelheden (ADH) voor zwangeren Energie Energie De basaal stofwisseling neemt tijdens de zwangerschap geleidelijk toe. Aan het eind van de zwangerschap is de basaal
Nadere informatieInformatie voor patiënten en verwijzers Wegwijs in het Academisch Centrum voor Epileptologie. Alle kennis. Alle aandacht.
Informatie voor patiënten en verwijzers Wegwijs in het Academisch Centrum voor Epileptologie Alle kennis. Alle aandacht. Gespecialiseerd in epilepsie De hersenen zijn de regiekamer van de mens. Via elektrische
Nadere informatiePrenatale behandeling met dexamethason bij AGS
Prenatale behandeling met dexamethason bij AGS Bij meisjes met een ernstige vorm van het adrenogenitaal syndroom (AGS) treedt vermannelijking van de uitwendige geslachtsdelen op voor de geboorte. In deze
Nadere informatieKinderneurologie.eu. MAD-dieet.
MAD-dieet Wat is het MAD-dieet? Het MAD-dieet is een dieet waarbij kinderen en volwassenen heel weinig suiker bevattende producten mogen eten, zodat het lichaam overschakelt van een suikerstofwisseling
Nadere informatieVaatrisico-polikliniek (behandeling van vaatziekten)
Vaatrisico-polikliniek (behandeling van vaatziekten) Inleiding U bent door uw behandelend arts verwezen naar de vaatrisicopolikliniek omdat u een vaatziekte heeft en/of vanwege risicofactoren voor het
Nadere informatieChecklists. Uitneembaar katern, handig om mee te nemen
Uitneembaar katern, handig om mee te nemen Hoofdstuk 2 Zorgverleners bij diabetes type 2 21 Checklists Dit uitneembare katern bevat checklists over controles die bij goede zorg horen; tips voor communicatie
Nadere informatieORALE GLUCOSE TOLERANTIE TEST FRANCISCUS GASTHUIS
ORALE GLUCOSE TOLERANTIE TEST FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Binnenkort krijgt u een suikerbelastingtest, oftewel orale glucose tolerantie test (OGTT). U krijgt deze test omdat gedacht wordt aan een afwijking
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap
Diabetes en zwangerschap DIABETES EN ZWANGERSCHAP Bij diabetes mellitus is er te veel glucose in uw bloed: de bloedglucosewaarde is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent, er is dan sprake
Nadere informatieAzathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en auto-immuun hepatitis
Azathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en auto-immuun hepatitis Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van Azathioprine (Imuran). In deze folder krijgt u informatie
Nadere informatieMedicijnen bij de ziekte van Parkinson
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Medicijnen bij de ziekte van Parkinson z Medicijnen bij de ziekte van Parkinson 1 Als u de ziekte van Parkinson hebt, komt er
Nadere informatieInformatie over lithium
Informatie over lithium Afdeling Psychiatrie Uw arts heeft u het middel... voorgeschreven. In deze folder krijgt u informatie over de werking en bijwerking van het medicijn. Wanneer moet u uw geneesmiddel
Nadere informatieKlinische module Eetstoornissen Informatie voor jongeren en ouders Afdeling Westkust
Klinische module Eetstoornissen Informatie voor jongeren en ouders Afdeling Westkust - 1 - Inleiding Dit is een informatiefolder voor de klinische module eetstoornissen. In deze folder zullen we je informeren
Nadere informatieMedicijnen na een TIA
Medicijnen na een TIA Inleiding In deze folder leest u meer over medicijnen die vaak worden voorgeschreven na een TIA. Een TIA is een kortdurende beroerte waarbij de uitvalsverschijnselen, zoals een verlamming
Nadere informatieAllergie kind: Provocatietest bij kinderen
Allergie kind: Provocatietest bij kinderen Algemeen Uw kind heeft verschijnselen die kunnen passen bij een allergie (overgevoeligheid) voor voedsel (bijvoorbeeld koemelkeiwit of pinda's) of medicijnen
Nadere informatieMisselijkheid en braken tijdens chemotherapie
Misselijkheid en braken tijdens chemotherapie In overleg met uw behandelend arts hebt u besloten tot een behandeling met chemotherapie. Door deze behandeling kunnen misselijkheid en braken optreden. In
Nadere informatieMethotrexaat bij de ziekte van Crohn
Methotrexaat bij de ziekte van Crohn 2 Uw maag-, darm- en leverarts (MDL-arts) heeft u Methotrexaat voorgeschreven voor de behandeling van de ziekte van Crohn. Om dit medicijn goed te kunnen gebruiken
Nadere informatieZwangerschapsbraken. gevoelige slokdarm door het braken waardoor slikken moeizaam gaat
Zwangerschapsbraken Zwangerschapsbraken wordt ook wel hyperemesis gravidarum genoemd. Het is een term die wordt gebruikt voor overmatig braken tijdens de eerste helft van de zwangerschap. Veel vrouwen
Nadere informatieOvermatige misselijkheid en/of braken tijdens de zwangerschap
Overmatige misselijkheid en/of braken tijdens de zwangerschap Informatie voor patiënten F0782-1245 februari 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan
Nadere informatieINFO. Epilepsie en Seksualiteit
INFO Epilepsie en Seksualiteit INLEIDING In deze folder vindt u informatie over seksuele problemen bij epilepsie, de eventuele behandeling daarvan en praktische tips om seksualiteit te bespreken met uw
Nadere informatieVoedsel- of geneesmiddelenallergie Eliminatie-provocatietest
Voedsel- of geneesmiddelenallergie Eliminatie-provocatietest Informatie voor ouders Afdeling kindergeneeskunde Inhoudsopgave Inleiding 2 De eliminatiefase 4 Voedingsmiddelen 4 Geneesmiddelen 4 De klinische
Nadere informatieHoe kan ik voorkomen dat er ketonen ontstaan? Er zijn een aantal dingen die u kunt doen om te helpen verhoogde ketonenniveaus en DKA te voorkomen:
Ketonen en diabetes Wat zijn ketonen? Ketonen zijn een bepaald type zuur. Ketonen blijven over wanneer het lichaam een deel van zijn eigen vet verbrandt, dit gebeurt als er niet genoeg glucose aanwezig
Nadere informatieEpilepsie en verstandelijke beperking 18+ Expertise in epilepsie, slaapstoornissen, probleemgedrag en andere gezondheidsvragen
EPILEPSIE Epilepsie en verstandelijke beperking 18+ Expertise in epilepsie, slaapstoornissen, probleemgedrag en andere gezondheidsvragen Van de mensen met een verstandelijke beperking heeft ruim een kwart
Nadere informatieTia Service Radboud universitair medisch centrum
Tia Service Inleiding In overleg met uw behandelend arts bent u doorverwezen naar de TIA poli op de polikliniek Neurologie of Spoedeisende Hulp van het Radoudumc. Dit omdat u kortgeleden mogelijk kortdurend
Nadere informatieSlaapstoornissen bij kinderen
Slaapstoornissen bij kinderen Bijna alle ouders maken het wel eens mee: een kind dat niet wil of niet kan slapen of s nachts een paar keer wakker wordt. Gelukkig gaat zo n periode van slecht slapen bij
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Fumaarzuurbehandeling bij psoriasis
Fumaarzuurbehandeling bij psoriasis FUMAARZUURBEHANDELING BIJ PSORIASIS INLEIDING In overleg met uw dermatoloog heeft u besloten te starten met fumaarzuur voor de behandeling van psoriasis. Bij psoriasis
Nadere informatie[KETONEN] EEN REACTIE OP VETVERBRANDING. SUPERBENZINE VOOR LICHAAM EN GEEST.
[KETONEN] EEN REACTIE OP VETVERBRANDING. SUPERBENZINE VOOR LICHAAM EN GEEST. Inhoud 01 02 03 ONZE MISSIE KETOGEEN VOEDINGSPATROON DE VOORDELEN 04 KETON1 PRODUCTEN 05 CONTACT 1 ONZE MISSIE ONZE MISSIE -
Nadere informatiePrednison / Prednisolon (corticosteroïden) bij Inflammatoire darmziekten (ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa)
Prednison / Prednisolon (corticosteroïden) bij Inflammatoire darmziekten (ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van prednison/ prednisolon. In
Nadere informatieOvermatige slaperigheid overdag
Overmatige slaperigheid overdag Diagnose en behandeling van hypersomnie Iedereen is overdag wel eens moe en dommelt op een rustig moment wel eens in slaap. Wie lijdt aan hypersomnie kampt echter dagelijks
Nadere informatiePatiëntenvoorlichting Verloskunde en Gynaecologie Overmatig zwangerschapsbraken (Hyperemesis gravidarum)
Patiëntenvoorlichting Verloskunde en Gynaecologie Overmatig zwangerschapsbraken (Hyperemesis gravidarum) Inleiding Deze folder geeft informatie over overmatige misselijkheid en braken tijdens de zwangerschap.
Nadere informatieMaak kennis met het diabetesteam van Maasziekenhuis Pantein
Maak kennis met het diabetesteam van Maasziekenhuis Pantein Diabetes mellitus (kortweg diabetes) is een chronische ziekte. Dat betekent dat u voor langere tijd voor deze ziekte behandeld moet worden. Bij
Nadere informatieH.88011.0815. Diabetespolikliniek
H.88011.0815 Diabetespolikliniek 2 Inleiding Een goede diabetes behandeling bestaat, volgens de Nederlandse Diabetes Federatie, uit regelmatige controle voor uw diabetes. De inhoud van deze controles is
Nadere informatieVoedingsadviezen na een Whipple-operatie
Voedingsadviezen na een Whipple-operatie Albert Schweitzer ziekenhuis september 2014 pavo 1127 Inleiding U heeft een Whipple-operatie gehad waarbij (een deel van) uw alvleesklier is verwijderd. Na de operatie
Nadere informatieMethotrexaat (MTX) bij de ziekte van Crohn MDL
Methotrexaat (MTX) bij de ziekte van Crohn MDL Inhoudsopgave Algemeen...4 Werking...4 Gebruik...5 Bijwerkingen...6 Foliumzuur...6 Aanvullende informatie...7 Zwangerschap en borstvoeding...7 Tot slot...8
Nadere informatieCentrum voor Vroege Hart en Vaatziekten (CVHV)
Centrum voor Vroege Hart en Vaatziekten (CVHV) Het Centrum voor Vroege Hart- en Vaatziekten (CVHV) is een multidisciplinaire spreekuur voor patiënten die al op jonge leeftijd (onder de 50 jaar) te maken
Nadere informatieVasculaire Geneeskunde Centrum voor Vroege Hart en Vaatziekten (CVHV)
Vasculaire Geneeskunde Centrum voor Vroege Hart en Vaatziekten (CVHV) Het Centrum voor Vroege Hart- en Vaatziekten (CVHV) is een multidisciplinair spreekuur voor patiënten die al op jonge leeftijd (onder
Nadere informatieSlaapstoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking
Slaapstoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking Slaapproblemen komen veel voor bij mensen met een verstandelijke beperking maar ze worden vaak niet herkend. Veelal kunnen deze mensen hun slaapprobleem
Nadere informatieAzathioprine (Imuran) bij kinderen bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en auto-immuun hepatitis
Azathioprine (Imuran) bij kinderen bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en auto-immuun hepatitis In overleg met de behandelend arts is besloten dat uw kind het medicijn Azathioprine gaat gebruiken.
Nadere informatieAzathioprine of 6-Mercaptopurine
Azathioprine of 6-Mercaptopurine Azathioprine/6-Mercaptopurine Uw maag-darm-leverarts heeft in overleg met u besloten u te gaan behandelen met het Azathioprine (Imuran) of 6-Mercaptopurine (Puri-Nethol).
Nadere informatieKoemelkallergietest. Informatie voor ouders / verzorgers. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl
Koemelkallergietest Informatie voor ouders / verzorgers F0894-1250 oktober 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam
Nadere informatieUw behandelend arts heeft u tabletten of capsules Reminyl
Medicatiepoli Uw behandelend arts heeft u tabletten of capsules Reminyl (galantamine) dan wel capsules of pleisters Exelon (rivas- tigmine) voorgeschreven. Bij deze medicijnen is het van belang dat u regelmatig
Nadere informatieH.88011.0210. Diabetespolikliniek
H.88011.0210 Diabetespolikliniek 2 Inleiding Diabetes mellitus is een chronische ziekte, die steeds meer voorkomt. Om die reden is er een team van deskundigen dat u behandelt; het diabetesteam. Dit team
Nadere informatieCentrum voor Epilepsiewoonzorg. Kempenhaeghe. Psycho-educatie Pepe en Pepa. Voor mensen met een lichte verstandelijke beperking en epilepsie
Centrum voor Epilepsiewoonzorg Kempenhaeghe Psycho-educatie Pepe en Pepa Voor mensen met een lichte verstandelijke beperking en epilepsie Wie goed kan omgaan met zijn ziekte, kan er gemakkelijker mee leven.
Nadere informatieBewegingen of ongewoon gedrag tijdens de slaap
Bewegingen of ongewoon gedrag tijdens de slaap Diagnose en behandeling van parasomnie Bewegingen of ongewoon gedrag tijdens de slaap komen in vele varianten voor, variërend van praten in de slaap tot veelvuldig
Nadere informatieMedicijnen na een TIA
Medicijnen na een TIA Albert Schweitzer ziekenhuis september 2013 pavo 1072 Inleiding In deze folder leest u meer over medicijnen die vaak worden voorgeschreven na een TIA. Een TIA is een kortdurende beroerte
Nadere informatieBrandwonden en voedingstherapie
Brandwonden en voedingstherapie Auteur: A. Meijer Vertaald/bijgewerkt: Nieuwsbrief: 1989 Pagina: 31-33 Jaargang: 5 Nummer: 1 Toestemming: Illustraties: Bijzonderheden: Kernwoorden: voeding brandwonden
Nadere informatieRichtlijn voeding bij de ziekte van Parkinson
Richtlijn voeding bij de ziekte van Parkinson Versie voor mensen met parkinson M.J.M.D van Asseldonk H.C. Dicke J.I. Hoff B. van Harten B.R. Bloem S.H.J. Keus M. Munneke Inhoud Algemene informatie... 3
Nadere informatieFUMARATENTHERAPIE BIJ PSORIASIS
FUMARATENTHERAPIE BIJ PSORIASIS 819 Inleiding In overleg met uw behandeld dermatoloog heeft u besloten te starten met Fumaraat/Psorinovo (Fumaarzuur) voor de behandeling van psoriasis. Uit onderzoek is
Nadere informatieDIARREE A P O T H E E K. N L
DIARREE WAT IS DIARREE WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN OP VAKANTIE: DIARREE VOORKOMEN APOTHEEK.NL D I A R R E E Iedereen heeft weleens last
Nadere informatieVastenproef Radboud universitair medisch centrum Radboud universitair medisch centrum
Vastenproef In overleg met uw kinderarts metabole ziekten is besloten dat uw kind wordt opgenomen voor een vastenproef. In deze folder wordt uitgelegd wat een vastenproef inhoudt. Wat is een vastenproef?
Nadere informatieHart in beweging Onderzoek en behandeling van risicofactoren op harten vaatziekten locatie Sint Maartenskliniek
Hart in beweging Onderzoek en behandeling van risicofactoren op harten vaatziekten locatie Sint Maartenskliniek U bent door uw reumatoloog verwezen naar het spreekuur Hart in beweging op het terrein van
Nadere informatieMet medicijnen alléén bent u er niet
Cholesterolverlagers Met medicijnen alléén bent u er niet Steeds meer mensen gebruiken medicijnen tegen een te hoog cholesterol. Maar wie niet tegelijkertijd zijn leefstijl aanpast (stoppen met roken,
Nadere informatieNeurologie en Neurochirurgie. Immunoglobuline-kuur.
Neurologie en Neurochirurgie Immunoglobuline-kuur www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl NEU021 / Immunoglobuline-kuur / 04-11-2014 2 Immunoglobuline-kuur
Nadere informatieGOEDE VOEDING, GEZOND LEVEN, SNELLER GENEZEN INFORMATIE VOOR PATIËNTEN DIE EEN OPERATIE ONDERGAAN
GOEDE VOEDING, GEZOND LEVEN, SNELLER GENEZEN INFORMATIE VOOR PATIËNTEN DIE EEN OPERATIE ONDERGAAN FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Voeding doet meer dan u denkt! Goede voeding is van levensbelang om gezond
Nadere informatiePatiëntgerichte Zorg voor Epilepsie. 23 oktober 2012 Willem-Jan Hardon, Neuroloog
Patiëntgerichte Zorg voor Epilepsie 23 oktober 2012 Willem-Jan Hardon, Neuroloog Patiëntgerichte Zorg voor Epilepsie + Algemeen + Diagnostiek + Behandeling + StartPoliEpilepsie + Marjolein Kalse, Epilepsieconsulent
Nadere informatieElektroconvulsie therapie (ECT) Afdeling PAAZ
Elektroconvulsie therapie (ECT) Afdeling PAAZ Albert Scweitzer ziekenhuis afdeling Psychiatrie mei 2015 pavo 0373 Inleiding De psychiater heeft met u besproken dat u elektroconvulsie therapie (ECT) gaat
Nadere informatieTrastuzumab (Herceptin )
Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve
Nadere informatiePsycho-educatie Pepe en Pepa Voorlichting en uitwisseling van ervaringen voor mensen met epilepsie en een lichte verstandelijke beperking
EPILEPSIE Psycho-educatie Pepe en Pepa Voorlichting en uitwisseling van ervaringen voor mensen met epilepsie en een lichte verstandelijke beperking Wie goed kan omgaan met zijn ziekte, kan er gemakkelijker
Nadere informatieLeerling met epilepsie op school? Onderwijskundige begeleiding voor leerkrachten/docenten en hun leerlingen met epilepsie. www.lwoe.
Leerling met epilepsie op school? Onderwijskundige begeleiding voor leerkrachten/docenten en hun leerlingen met epilepsie Onderwijskundig begeleiders van het Landelijk Werkverband Onderwijs en Epilepsie
Nadere informatieVoeding en zwangerschapsbraken Algemene informatie
Voeding en zwangerschapsbraken Algemene informatie Afdeling Diëtetiek IJsselland Ziekenhuis In deze folder vindt u algemene informatie over ernstig braken tijdens de zwangerschap. Wat is zwangerschapsbraken?
Nadere informatieBehandeling met sandostatine
Behandeling met sandostatine NEURO-ENDOCRIENE TUMOR (NET) Bij u is een neuro-endocriene tumor met uitzaaiingen geconstateerd. Neuro-endocriene tumoren (afgekort NET) kunnen op verschillende locaties in
Nadere informatieBehandeling van hemangiomen met bètablokkers (propranolol en timolol) bij uw kind
UMC St Radboud Behandeling van hemangiomen met bètablokkers (propranolol en timolol) bij uw kind Patiënteninformatie Bij uw kind is besloten of wordt overwogen om te starten met propranolol als behandeling
Nadere informatie9.1 Chemotherapie na een operatie bij borstkanker
9.1 Chemotherapie na een operatie bij borstkanker Uw behandelend chirurg heeft in overleg met u en de internist-oncoloog (internist gespecialiseerd in de behandeling van kanker), besloten om na uw operatie
Nadere informatieToelichting op de jaarcontrole Voor mensen met diabetes mellitus
Toelichting op de jaarcontrole Voor mensen met diabetes mellitus Afdeling interne geneeskunde Deze informatie is een aanvulling op de folder Jaarcontrole voor mensen met diabetes mellitus, die u heeft
Nadere informatiertms Behandeling bij Therapieresistente Depressie
rtms Behandeling bij Therapieresistente Depressie rtms Behandeling Bij Therapieresistente Depressie In deze brochure kunt u lezen wat een rtms behandeling in het kader van een therapieresistente depressie
Nadere informatieHypertensiepolikliniek
U bent verwezen naar de hypertensiepolikliniek van het MCL door uw huisarts of medisch specialist. In deze brochure kunt u lezen over de gang van zaken op de polikliniek. Het is belangrijk dat u deze brochure
Nadere informatieBehandeling van hemangiomen met bètablokkers (propranolol en timolol) bij uw kind
Behandeling van hemangiomen met bètablokkers (propranolol en timolol) bij uw kind Bij uw kind is besloten of wordt overwogen om te starten met propranolol als behandeling voor het hemangioom. Deze behandeling
Nadere informatiePrednison (corticosteroïden)
Prednison (corticosteroïden) Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis www.mdlcentrum.nl Uw MDL-arts (maag-, darm- en leverarts) heeft u Prednison voorgeschreven
Nadere informatieBehandeling met mycofenolaatmofetil
Behandeling met mycofenolaatmofetil (CellCept en Myfortic ) Informatie voor patiënten F1068-3129 juli 2015 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus
Nadere informatieAndere gezonde voeding. Lage bloedglucosewaarden, hoge vetverbranding
Andere gezonde voeding Lage bloedglucosewaarden, hoge vetverbranding Andere gezonde voeding Lage bloedglucosewaarden, hoge vetverbranding harriët verkoelen, auteur joop wijman, kok 2009 Bohn Stafleu van
Nadere informatieCiclosporine/Neoral bij nieraandoeningen
Ciclosporine/Neoral bij nieraandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel ciclosporine te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Heeft u
Nadere informatiediabetes en zwangerschap
diabetes en zwangerschap Inhoud Inleiding 3 1 Wat is diabetes? 3 2 Vormen van diabetes 3 3 Onderzoek 4 4 Behandeling 5 5 Zwangerschap 5 6 Wat betekent diabetes voor uw baby? 6 7 De bevalling 7 8 Na de
Nadere informatieFerinject. Moeder en Kind Centrum. Beter voor elkaar
Ferinject Moeder en Kind Centrum Beter voor elkaar 2 Inleiding De gynaecoloog heeft met u besproken dat het ijzergehalte van uw bloed te laag is. Als een behandeling met een ander middel onvoldoende resultaat
Nadere informatiePoliklinische hartrevalidatie
Poliklinische hartrevalidatie Bij elke afspraak in het ziekenhuis Uw medicijnlijst meenemen! Deze brochure behoort toe aan: naam:... 2 Inleiding De cardioloog heeft u doorverwezen naar de poliklinische
Nadere informatieDiabetes en zwanger worden
Diabetes en zwanger worden Inhoudsopgave Inleiding... 1 Meld de (wens tot) zwangerschap aan uw arts... 1 Goede voorbereiding... 1 Foliumzuur... 2 Zelfcontrole... 2 De zwangerschap in vogelvlucht... 2 Medicijngebruik...
Nadere informatieCiclosporine (Neoral, Sandimmune ) bij reumatische aandoeningen
Ciclosporine (Neoral, Sandimmune ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel ciclosporine te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit
Nadere informatieMaag-, darm- en leverziekten
Afdeling: Onderwerp: Maag-, darm- en leverziekten Prednison bij ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa Inleiding De maag-darm-leverarts (MDL-arts) heeft samen met u besloten om u te behandelen met Prednison.
Nadere informatieOperatie van een aneurysma in de hersenen
Operatie van een aneurysma in de hersenen Clipping Informatie voor patiënten F1047-3110 maart 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411,
Nadere informatieInstructies voor het gebruik van. Roaccutane
Instructies voor het gebruik van Roaccutane Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 Voor wie is deze therapie geschikt?... 1 3 Hoe wordt Roaccutane voorgeschreven?... 2 4 Hoe moet Roaccutane worden ingenomen?...
Nadere informatieVoorbereiding op een maagverkleinende operatie
Chirurgie Voorbereiding op een maagverkleinende operatie www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl CHI055 / Voorbereiding op een maagverkleinende operatie
Nadere informatieDIEET BIJ CF-GERELATEERDE DIABETES. In deze folder vindt u informatie over het Dieet bij CF-gerelateerde Diabetes
DIEET BIJ CF-GERELATEERDE DIABETES In deze folder vindt u informatie over het Dieet bij CF-gerelateerde Diabetes Inhoud 1. Inleiding 3 2. Diabetes bij CF 4 3. Behandeling 4 3.1. Doel van de behandeling
Nadere informatie