Wegwijs in... De eretekens van de arbeid. Juni Algemene Directie Humanisering van de Arbeid

Transcriptie

1 Wegwijs in... De eretekens van de arbeid Juni 2008 Algemene Directie Humanisering van de Arbeid

2 Deze brochure is gratis te verkrijgen: Telefonisch op het nummer Door rechtstreekse bestelling op de website van de Federale Overheidsdienst: Schriftelijk bij de: Cel Publicaties van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg Ernest Blerotstraat BRUSSEL Fax: Deze brochure is eveneens raadpleegbaar op de website van de FOD: Cette brochure peut être également obtenue en français. FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg Alle rechten voorbehouden voor alle landen. Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of enige wijze, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van de Directie van de communicatie van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. Indien de verveelvoudiging van teksten uit deze brochure echter strikt niet-commercieel gebeurt, voor informatieve of pedagogische doeleinden, is dit toegestaan met bronvermelding en, in voorkomend geval, met vermelding van de auteurs van de brochure. MEDEDELING Omwille van de talrijke wijzigingen van de reglementering worden de brochures in de reeks Wegwijs in... nagenoeg jaarlijks bijgewerkt. Indien u een recht of een voordeel wil doen gelden dat in deze brochure vermeld staat, doet u er goed aan navraag te doen of deze brochure wel degelijk de laatste uitgave is. U kunt daarvoor terecht bij de Cel Publicaties van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. ( ) Deze vulgariserende brochure behandelt een reglementering die soms zeer complex is. Het is dan ook mogelijk dat een aantal specifieke gevallen niet aan bod komt. In geval van twijfel of voor bijkomende inlichtingen over de hier behandelde materies kunt u terecht bij de diensten en instellingen vermeld in het laatste deel van de brochure. Let op: op basis van deze brochure kan geen enkel recht geëist worden. De enige basis daarvoor wordt gevormd door de regelgevende teksten. M/V Met de termen werkgever en werknemer wordt in deze brochure verwezen naar personen van beide geslachten. De redactie van deze brochure werd afgesloten op 15 mei 2008 Coördinatie: Directie van de communicatie Redactie: Algemene Directie Humanisering van de Arbeid Omslag en lay-out: Hilde Vandekerckhove Foto s binnenin: Céline Bras Druk: Drukkerij Bietlot Verspreiding: Cel Publicaties Verantwoordelijke uitgever: FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg Wettelijk depot: D/2008/1205/43

3 Wegwijs in... de eretekens van de arbeid Voorwoord Het beroepsleven vormt een belangrijk deel van eenieders bestaan: voor velen quasi veertig jaar, vaak acht uur of meer per dag. Werken vergt van elk van ons een investering en het is dan ook mede bepalend voor de identiteit : wanneer iemand zich voorstelt, vermeldt die er vaak bij wat voor werk hij of zij uitoefent. En wanneer iemand de balans opmaakt van zijn of haar leven, vormen de jaren beroepsactiviteit daar vaak een belangrijk onderdeel van. Om de toewijding van de werknemers aan hun bedrijf of organisatie te huldigen werden 160 jaar geleden eretekens uit hoofde van de arbeid gecreëerd om al wie zijn kennis, talent, toewijding, vaardigheid en idealen ten dienste van de arbeid had gesteld, te eren. Er bestaan aldus diverse categorieën en graden van eretekens volgens de duur van de arbeid en de graad van engagement van de werknemers. Sedert meer dan anderhalve eeuw liegt het succes van die eervolle onderscheidingen er niet om: ook vandaag houden heel wat werkgevers er aan op die manier hun waardering te tonen voor het werk dat geleverd wordt door de personeelsleden van hun onderneming. De eretekens hebben als doel hulde te brengen aan de personen die ze ontvangen, maar ze zijn ook een teken dat de onderneming van het wederzijds respect een centrale waarde in haar bedrijfscultuur wil maken. De Directie van de eretekens, die is belast met de toekenning van die eervolle onderscheidingen, maakt deel uit van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, en meer in het bijzonder van de Algemene Directie Humanisering van de Arbeid. Deze administratie 3

4 Wegwijs in... Wegwijs in... de eretekens van de arbeid heeft als opdracht de bevordering van het welzijn op het werk. Zij beheert de toekenning van de Eretekens van de Arbeid en van de Eretekens in de Nationale Orden ten behoeve van werknemers met een lange beroepsloopbaan, de toekenning van Huldepenningen en de toekenning van Bijzondere Eretekens van de Beroepsverenigingen. De eretekens worden uitgereikt door de werkgever of, voor de Nationale Orden, door de Directie tijdens de jaarlijkse huldiging van de werknemers in het bijzijn van de Koning en de Koningin of een ander lid van de koninklijke familie. De brochure behandelt de in België bestaande eretekens, de toekenningsvoorwaarden en procedures en de daartoe te zetten stappen. Achteraan vindt u een lijst met nuttige adressen. De brochure richt zich in eerste instantie tot de werkgevers die hun waardering willen uiten voor hun personeel, maar zij is ook bestemd voor de werknemers die een individuele aanvraag willen indienen voor een ereteken uit hoofde van hun arbeid. 4

5 Wegwijs in... de eretekens van de arbeid Inhoud Voorwoord Algemeen Waarom worden eretekens van de arbeid uitgereikt? Historiek De diverse soorten eretekens De Eretekens van de Arbeid Het Ereteken van de Arbeid tweede klasse Het Ereteken van de Arbeid eerste klasse Nationale Orden De Gouden Medaille der Kroonorde De Gouden Palmen der Kroonorde De Huldepenningen voor beroepsactiviteit De Bijzondere Beroepsverenigingseretekens Categorie A A. Het bijzonder Beroepsverenigingsereteken van tweede klasse B. Het bijzonder Beroepsverenigingsereteken van eerste klasse C. De Gouden Medaille der Kroonorde D. De Zilveren Palmen der Kroonorde E. De Gouden Palmen der Kroonorde F. Het Ridderschap in de Orde van Leopold II Categorie B A. Leden van de Hoge Raad voor preventie en bescherming op het werk B. Leden van de Nationale Adviserende Raad voor de Bevordering van de Arbeid.21 C. Provinciale Comités voor de Bevordering van de Arbeid D. Ambtenaren niveau A, leden van de groepen A tot C E. Ambtenaren niveau B, C en D, leden van de groepen A tot C F. Leden van verenigingen van preventieadviseurs G. Gemandateerde bestuursleden en redactieleden die deel uitmaken van de Belgische Vereniging van de Bedrijfspers H. Burgerlijke onderscheidingen Eliten van de arbeid

6 Wegwijs in... Wegwijs in... de eretekens van de arbeid 3. Toekenningsprocedure De eretekens uit hoofde van Arbeid Betrokken werknemers Toekenningsprocedure Wanneer worden de eretekens uitgereikt? Bijzondere eretekens Beroepsverenigingen en Nationale Orden Betrokken werknemers A. Bijzondere eretekens Beroepsverenigingen B. Bijzondere eretekens in de Nationale Orden Toekenningsprocedure Wanneer worden de eretekens uitgereikt? Uitreiking van de eretekens Diploma s en juwelen De jaarlijkse plechtigheid Documentatie en regelgevende teksten Procedures en formulieren Regelgevende teksten Nuttige adressen

7 Wegwijs in... de eretekens van de arbeid 1 Algemeen 1.1 Waarom worden eretekens van de arbeid uitgereikt? De eervolle onderscheidingen uit hoofde van arbeid zijn de gelegenheid voor de werknemers om de officiële boodschap te ontvangen dat de onderneming en de overheid hun arbeidsleven naar waarde schatten. De eretekens en penningen zijn voor de werknemer eigenlijk een soort van kroon op het werk. De uitreiking ervan gaat dan ook vaak gepaard met een officiële ceremonie of een feestje waarop het hele personeel getuige mag zijn van de huldiging. Vroeger was het een hoogdag in het arbeidsleven waarop ook het gezin van de gehuldigde werd uitgenodigd. Nu het werk steeds aan complexiteit wint en de werknemers polyvalent en mobiel horen te zijn, zou een dergelijke beloning voorbijgestreefd kunnen lijken. Maar het tegendeel is waar, ook vandaag nog stellen velen die openlijke erkenning van hun verdiensten op prijs. 7

8 Wegwijs in... Wegwijs in... de eretekens van de arbeid De onderneming kan er ook bij winnen. Indien het wederzijds respect een waarde is die de onderneming wil bevorderen, dan is de belangstelling die getoond wordt voor de indviduele waardering die aan elke werknemer wordt gegeven een evidente consolidatiefactor van deze waarde. Het wederzijds respect versterkt de loyauteit en het gevoel deel uit te maken van een sociale groep, wat belangrijke motivatiebronnen zijn. In principe is het de werkgever (of de beroepsvereniging) die het initiatief neemt een kandidaatstellingsformulier aan te vragen bij de Directie van de eretekens van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. Wanneer de werkgever dit initiatief om één of andere reden niet wil nemen, kan de werknemer een individuele aanvraag richten aan dezelfde dienst. Het is ook de werkgever (of de beroepsvereniging) die het juweel aanschaft dat zal uitgereikt worden aan de werknemer. Deze aankoop kan gebeuren bij gespecialiseerde firma s die terug te vinden zijn in de rubriek Medailles en trofeeën van de telefoongids. De huldepenningen voor beroepsactiviteit kunnen daarentegen rechtstreeks aangekocht worden bij de Directie van de eretekens. 8

9 Wegwijs in... de eretekens van de arbeid 1.2 Historiek De oorsprong van de eerste eretekens moet worden gesitueerd bij de tentoonstellingen van nijverheidsproducten. Deze moesten de werknemers van alle categorieën arbeidszin en stielkennis bijbrengen, maar ze hielden ook een officiële erkenning in van hun professionele verdiensten. Aanvankelijk waren die eervolle onderscheidingen een bekroning voor de kwaliteit van de tentoongestelde voorwerpen en werden zij hoofdzakelijk verleend aan de bedrijfsleiders. Op 7 november 1847 werden dan bij koninklijk besluit ten behoeve van de werklieden en ambachtslui medailles ingesteld om al degenen te onderscheiden en te belonen die hun kennis, hun talent, hun toewijding, hun vaardigheid en hun ideaal ten dienste van de arbeid zouden stellen. Deze medailles kent men nu onder de naam Eretekens van de Arbeid. Huldepenningen voor beroepsactiviteit Zilveren penning In de 19de eeuw werden ook de Nationale Orden gecreëerd: de Leopoldsorde in 1832, de Kroonorde in 1897 en tenslotte de Orde van Leopold II in Deze Orden werden op hun beurt ingedeeld in graden, waaronder deze van Ridder, Officier, Commandeur en Grootofficier in de drie Nationale Orden, de titel van Grootkruis in de Orde van Leopold II en de Kroonorde evenals het Grootlint van de Leopoldsorde. Verder kennen we ook nog de Palmen en de Medailles. Sedert 1932 wor- 9

10 Wegwijs in... Wegwijs in... de eretekens van de arbeid den er Nationale Orden verleend aan werknemers die reeds drager zijn van het Ereteken van de Arbeid eerste klasse. Uit hoofde van arbeid worden de Gouden Medaille en de Gouden Palmen der Kroonorde toegekend. Bij koninklijk besluit van 3 augustus 1970 werden de Penningen voor beroepsactiviteit ingesteld ten gunste van werknemers die voldoen aan de voorwaarden om een Nationale Orde te bekomen, maar deze niet kunnen ontvangen omdat ze reeds, in een andere hoedanigheid, een ereteken in de Nationale Orden van gelijke of hogere rang bezitten. Tot slot eren de Beroepsverenigingen sedert 1903 hun meest toegewijde ijveraars en beheerders door het toekennen van bijzondere eretekens. 10

11 Wegwijs in... de eretekens van de arbeid 2 De diverse soorten eretekens 2.1 De Eretekens van de Arbeid De Eretekens van de Arbeid hebben als doel de werknemers te eren en belonen omwille van hun kennis, talent, toewijding en vaardigheden bij de uitoefening van hun werk. Er bestaan twee types van : 1ste en 2de klasse Het Ereteken van de Arbeid tweede klasse Dit ereteken wordt toegekend aan werknemers die 25 jaar arbeidsprestaties kunnen bewijzen. Met arbeidsprestaties worden gelijkgesteld: de arbeidsonderbrekingen wegens ziekte, de periodes van werkloosheid en brugpensioen voor een samengevoegde duur van ten hoogste vijf jaar, en de militaire dienstplicht. 11

12 Wegwijs in... Ereteken van de Arbeid tweede klasse Ereteken van de Arbeid eerste klasse Het Ereteken van de Arbeid eerste klasse Dit ereteken kan worden verleend aan werknemers, voor zover zij arbeidsprestaties over een periode van 30 jaar kunnen bewijzen. Ambachtslieden komen in aanmerking voor een ereteken eerste klasse na 20 jaar als zelfstandige in België, te rekenen vanaf de leeftijd van 21 jaar. Het Ereteken van de Arbeid eerste klasse kan postuum worden verleend aan alle categorieën werknemers (uit de privé-sector en de openbare sector zowel vast benoemd als contractueel personeel) die het slachtoffer werden van arbeidsongevallen met dodelijke afloop, ongeacht hun leeftijd en nationaliteit. Het ereteken wordt echter niet toegekend aan slachtoffers van ongevallen met dodelijke afloop op de weg van of naar het werk en aan de slachtoffers van opzettelijk veroorzaakte ongevallen.

13 Wegwijs in... de eretekens van de arbeid 2.2 Nationale Orden De Nationale Orden zijn onderverdeeld in de Leopoldsorde, de Kroonorde en de Orde van Leopold II. Die Orden kennen ook verschillende graden. Verder bestaan er ook nog de Palmen en de Medailles. De opklimmende hiërarchie ziet er bij de Nationale Orden als volgt uit: Bronzen medaille: Orde van Leopold II Kroonorde Zilveren medaille: Orde van Leopold II Kroonorde Gouden Medaille: Orde van Leopold II Kroonorde Zilveren Palmen: Kroonorde Gouden Palmen: Kroonorde Ridder: Orde van Leopold II Kroonorde Leopoldsorde Deze Orden omvatten eveneens de graden Officier, Commandeur en Grootofficier in de drie Nationale Orden en de titel van Grootkruis in de Orde van Leopold II en in de Kroonorde, alsook het Grootlint in de Leopoldsorde Het beheer van de Nationale Orden valt onder de bevoegdheid van de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken. Het betreft hier zowel burgerlijke als militaire eretekens. Twee ervan worden uit hoofde van arbeid uitgereikt: de Gouden Medaille en de Gouden Palmen der Kroonorde. Deze eretekens worden verleend aan werknemers die al met het Ereteken van de Arbeid eerste klasse geëerd werden na dertig jaar dienst, en die ook nadien als werknemer actief bleven De Gouden Medaille der Kroonorde De Gouden Medaille der Kroonorde beloont een 35-jarige beroepsloopbaan. De aanvragen voor de werknemers moeten worden ingediend bij de Directie van de eretekens van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, en deze voor de ambachtslieden bij de Eretekens van de Middenstand van de Federale Overheidsdienst Economie, KMO, Middenstand en Energie. Gouden Medaille der Kroonorde 13

14 Wegwijs in... Wegwijs in... de eretekens van de arbeid De Gouden Palmen der Kroonorde Deze hoge onderscheiding beloont 45 jaar arbeid. Ze wordt ook toegekend op het ogenblik van de pensionering vroegtijdig of niet op voorwaarde dat de kandidaat minstens 40 jaar arbeid telt. Normaliter moet een termijn van 10 jaar tussen twee benoemingen in de Nationale Orden in acht worden genomen. Die termijn kan worden verminderd tot een minimum van 5 jaar in geval van pensionering. 2.3 De Huldepenningen voor beroepsactiviteit Deze penningen worden toegekend aan werknemers die voldoen aan de voorwaarden om een Nationale Orde te bekomen, maar deze niet kunnen ontvangen omdat ze reeds, in een andere hoedanigheid, een ereteken in de Nationale Orden van gelijke of hogere rang bezitten. Immers, een ereteken kan niet bekomen worden indien men reeds drager is van een ereteken dat naar rang gelijk is aan of hoger is dan het ereteken dat wordt aangevraagd. De bronzen penning vervangt de Gouden Medaille der Kroonorde. Bronzen penning De zilveren penning vervangt de Gouden Palmen der Kroonorde. 14

15 Wegwijs in... de eretekens van de arbeid De gouden penning vervangt het Ridderkruis in de Orde van Leopold II, waarvoor een werknemer met in totaal 55 jaar arbeidsprestaties in aanmerking komt. Gouden penning In tegenstelling tot de juwelen van de Eretekens van de Arbeid en van de Nationale Orden kunnen de penningen enkel worden aangekocht bij de Directie van de eretekens. 2.4 De Bijzondere Beroepsverenigingseretekens De Bijzondere Beroepsverenigingseretekens onderscheiden personen die uitstekende diensten bewezen hebben bij de organisatie en het beheer van de beroepsverenigingen van werknemers en daarmee gelijkgestelde instellingen. Er bestaan bijzondere beroepsverenigingseretekens van tweede en van eerste klasse. De Directie van de eretekens beheert ook de toekenning van de beroepsverenigingseretekens in de Nationale Orden (zie punt 2.2), voor wie zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt inzake het onderzoek, de bescherming en de bevordering van de beroepsbelangen van alle categorieën werknemers gebonden door een arbeidsovereenkomst. Deze eretekens worden toegekend naargelang de kandidaten behoren tot categorie A of tot categorie B (zie punt 3.2.1). 15

16 Wegwijs in... Wegwijs in... de eretekens van de arbeid Categorie A Voor de toekenning van de Gouden Medaille en de Zilveren en Gouden Palmen der Kroonorde, alsook voor het Ridderschap in de Orde van Leopold II, geldt het volgende: de achtereenvolgende mandaten vervuld in de vrije mutualiteits-, voorzorg- en coöperatie verenigingen worden gelijkgesteld. deze eretekens worden aan de werknemers slechts verleend voor zover zij houder zijn van één der vijf bijzondere eretekens van eerste klasse (mutualiteit, voorzorg, coöperatie, beroepsvereniging, landbouw). A. Het bijzonder Beroepsverenigingsereteken van tweede klasse Dit ereteken wordt verleend na 10 jaar mandaat aan : voorzitter, secretaris, penningmeester en leden van bestuurs- of beheerscomités van de Beroepsverenigingen van werknemers met ten minste 25 leden. voorzitter, secretaris en leden van comités van beroeps- of vakcentrales, of van comités van een plaatselijke syndicale interprofessionele sector met ten minste 25 leden. voorzitter, secretaris en leden van het federaal comité (of een intergewestelijk comité) of van een gewestelijk comité van de vakverenigingen. leden van paritaire comités, van ondernemingsraden, van comités voor preventie en bescherming op het werk. Het wordt verleend na 15 jaar mandaat aan: voorzitter, secretaris, penningmeester van bestuurs- en beheerscomités van de Beroepsverenigingen van werknemers met minder dan 25 leden. voorzitter, secretaris van comités van beroeps- of vakcentrales, met minder dan 25 leden. plaatselijke afgevaardigde, propagandist en leden van comités, uitgebreid tot syndicale onderafdelingen der openbare diensten. 16 B. Het bijzonder Beroepsverenigingsereteken van eerste klasse Dit ereteken wordt onder dezelfde voorwaarden verleend aan de personen die hun mandaat gedurende een nieuwe termijn van 10 jaar hebben uitgeoefend.

17 Bijzonder Beroepsverenigingsereteken van tweede klasse Bijzonder Beroepsverenigingsereteken van eerste klasse C. De Gouden Medaille der Kroonorde Dit ereteken wordt verleend na 30 jaar bestuur, waarvan ten minste 10 jaar mandaat, in een beroeps- of vakvereniging, aan: voorzitter, secretaris, penningmeester van bestuurs- of beheerscomités van de Beroepsverenigingen van werknemers met 50 tot 150 leden. voorzitter, secretaris van comités van beroeps- of vakcentrales of van comités van een plaatselijke syndicale interprofessionele sector met 50 tot 150 leden. Het wordt verleend na 35 jaar bestuur, waarvan ten minste 10 jaar mandaat, in een beroeps- of vakvereniging, aan: leden van bestuurs- of beheerscomités van de Beroepsverenigingen van werknemersvan comités van beroeps- of vakcentrales of van comités van een plaatselijke syndicale interprofessionele sector met 50 tot 150 leden. 17

18 Wegwijs in Wegwijs in... de eretekens van de arbeid D. De Zilveren Palmen der Kroonorde Dit ereteken wordt verleend na 30 jaar activiteit, waarvan ten minste 20 jaar mandaat, in een beroeps- of vakvereniging, aan: voorzitter, secretaris, penningmeester van bestuurs- of beheerscomités van de Beroepsverenigingen van werknemers met 50 tot 150 leden. voorzitter, secretaris van comités van beroeps- of vakcentrales, of van comités van een plaatselijke syndicale interprofessionele sector met 50 tot 150 leden. Het wordt verleend na 45 jaar bestuur, in een beroeps- of vakvereniging, aan: leden van bestuurs- en beheerscomités van de Beroepsverenigingen van werknemers met 50 tot 150 leden. leden van comités van beroeps- of vakcentrales, of van comités van een plaatselijke syndicale interprofessionele sector, met 50 tot 150 leden. Het wordt verleend na 30 jaar bestuur, waarvan 10 jaar mandaat, in een beroeps- of vakvereniging, aan: voorzitter, secretaris, penningmeester van bestuurs- of beheerscomités van de Beroepsverenigingen van werknemers met meer dan 150 leden. voorzitter, secretaris van comités van beroeps- of vakcentrales, of van comités van een plaatselijke syndicale interprofessionele sector met meer dan 150 leden. leden van het federaal comité (of van een intergewestelijk comité) of van een gewestelijke comité van de vakverenigingen. leden van paritaire comités, van ondernemingsraden, van comités voor preventie en bescherming op het werk. Het wordt verleend na 35 jaar mandaat aan: leden van bestuurs- of beheerscomités van de Beroepsverenigingen van werknemers, van comités van beroeps- of vakcentrales, van comités van een plaatselijke syndicale interprofessionele sector met meer dan 150 leden. Het wordt verleend na 40 jaar mandaat aan: plaatselijk syndicaal afgevaardigde, propagandist, leden van comités uitgebreid tot syndicale onderafdelingen der openbare diensten met meer dan 150 leden.

19 Wegwijs in... de eretekens van de arbeid E. De Gouden Palmen der Kroonorde Dit ereteken wordt verleend na 40 jaar bestuur, waarvan 20 jaar mandaat, in een beroeps- of vakvereniging aan: voorzitter, secretaris, penningmeester van bestuurs- of beheerscomités van de Beroepsverenigingen van werknemers met 50 tot 150 leden. voorzitter, secretaris van de comités van beroeps- of vakcentrales, of van de comités van een plaatselijke syndicale interprofessionele sector met 50 tot 150 leden. Het wordt verleend na 55 jaar bestuur in een beroeps- of vakvereniging aan : leden van bestuurs- of beheerscomités van de Beroepsverenigingen van werknemers met 50 tot 150 leden. leden van comités van beroepsof vakcentrales, of van comités van een plaatselijke syndicale interprofessionele sector met 50 tot 150 leden. Gouden Palmen der Kroonorde Het wordt verleend na 40 jaar bestuur, waarvan 10 jaar mandaat, in een beroeps- of vakvereniging of na 30 jaar bestuur, waarvan 20 jaar mandaat, in een beroeps- of vakvereniging aan: voorzitter, secretaris, penningmeester van bestuurs- of beheerscomités van de Beroepsverenigingen van werknemers met meer dan 150 leden. voorzitter, secretaris van comités van beroeps-of vakcentrales, of van comités van een plaatselijke syndicale interprofessionele sector met meer dan 150 leden. leden van het federaal comité (of van een intergewestelijk comité) of van een gewestelijk comité van de vakverenigingen. leden van de paritaire comités, van de ondernemingsraden, van comités voor preventie en bescherming op het werk. 19

20 Wegwijs in... Wegwijs in... de eretekens van de arbeid Het wordt verleend na 45 jaar mandaat aan: leden van bestuurs- of beheerscomités van de Beroepsverenigingen van werknemers van comités van beroeps-of vakcentrales, van comités van een plaatselijke syndicale interprofessionele sector. Het wordt verleend na 50 jaar mandaat aan : plaatselijk syndicaal afgevaardigde, propagandist, leden van comités uitgebreid tot syndicale onderafdelingen der Openbare Diensten met meer dan 150 leden. 20 F. Het Ridderschap in de Orde van Leopold II Dit ereteken wordt verleend na 30 jaar bestuur, waarvan 5 jaar mandaat, in een beroeps- of vakvereniging aan: voorzitter, secretaris, penningmeester van bestuurs- of beheerscomités van de Federaties van Beroepsverenigingen van werknemers met meer dan 3000 leden. voorzitter, secretaris van het federaal comité (of van een intergewestelijk comité) van de vakverenigingen met meer dan 3000 leden. Het wordt verleend na 30 jaar bestuur, waarvan 10 jaar mandaat, in een beroeps- of vakvereniging, aan: leden van bestuurs- of beheerscomités van de Federaties van beroepsverenigingen van werknemers met meer dan 3000 leden. voorzitter, secretaris van comités van beroeps- of vakcentrales, met meer dan 500 leden. voorzitter, secretaris van comités van een plaatselijke syndicale interprofessionele sector met meer dan 3000 leden. voorzitter, secretaris van de gewestelijke comités van de vakverenigingen. Het wordt verleend na 30 jaar ononderbroken mandaat aan : leden van paritaire comités, van ondernemingsraden, van comités voor preventie en bescherming op het werk. Gouden Medaille der Orde van Leopold II

21 Ridder in de Kroonorde Ridder in de Leopoldsorde Ridder in de Orde van Leopold II Categorie B A. Leden van de Hoge Raad voor preventie en bescherming op het werk B. Leden van de Nationale Adviserende Raad voor de Bevordering van de Arbeid Leeftijd 42 jaar en - 10 jaar mandaat: Ridder in de Kroonorde - 20 jaar mandaat: Ridder in de Leopoldsorde - 30 jaar mandaat: Officier in de Orde van Leopold II C. Provinciale Comités voor de Bevordering van de Arbeid Leden Leeftijd 42 jaar en - 10 jaar mandaat: Ridder in de Orde van Leopold II - 20 jaar mandaat: Ridder in de Kroonorde - 30 jaar mandaat: Ridder in de Leopoldsorde Secretaris Leeftijd 62 jaar en 30 jaar activiteit: Ridder in de Kroonorde 21

22 Wegwijs in... Wegwijs in... de eretekens van de arbeid D. Ambtenaren niveau A, leden van de groepen A tot C 10 jaar aanwezigheid: Bijzonder Ereteken eerste klasse van de Beroepsverenigingen E. Ambtenaren niveau B, C en D, leden van de groepen A tot C - 10 jaar aanwezigheid: Bijzonder Ereteken tweede klasse van de Beroepsverenigingen - 20 jaar aanwezigheid: Bijzonder Ereteken eerste klasse van de Beroepsverenigingen F. Leden van verenigingen van preventieadviseurs 10 jaar mandaat: Bijzonder Ereteken eerste klasse van de Beroepsverenigingen Leeftijd 42 jaar en - 20 jaar gewestelijk mandaat: Gouden Palmen der Kroonorde - 20 jaar nationaal mandaat: Ridder in de Orde van Leopold II G. Gemandateerde bestuursleden en redactieleden die deel uitmaken van de Belgische Vereniging van de Bedrijfspers 10 jaar mandaat: Bijzonder Ereteken eerste klasse van de Beroepsverenigingen leeftijd 42 jaar en - 20 jaar mandaat op nationaal vlak: Ridder in de Orde van Leopold II - 20 jaar medewerking aan de redactie van een bedrijfsblad: Gouden Palmen der Kroonorde H. Burgerlijke onderscheidingen voor de leden van de groepen A tot C - Leden - 25 jaar aanwezigheid: Burgerlijke Medaille eerste klasse - 35 jaar aanwezigheid: Burgerlijk Kruis eerste klasse voor de leden van de groep C - Secretaris - 25 jaar aanwezigheid: Burgerlijke Medaille tweede klasse - 35 jaar aanwezigheid: Burgerlijk Kruis tweede klasse 22

23

24 Wegwijs in... Wegwijs in... de eretekens van de arbeid Samenvattende tabel Bestuurs - of beheerscomités van de Beroepsverenigingen van werknemers Voorzitter Secretaris Penningmeester minder dan 25 leden 15 jaar mandaat 2de klasse 1ste klasse G.M.K. Z.P.K. minimum 25 leden 10 jaar mandaat minder dan 25 leden 25 jaar mandaat minimum 25 leden 20 jaar mandaat 50 tot 150 leden 50 tot 150 leden 30 jaar activiteit als militant waarvan 10 jaar mandaat 30 jaar activiteit als militant waarvan 20 jaar mandaat Leden - idem - idem 35 jaar activiteit als militant 45 jaar activiteit als militant Comité van een beroeps- of vakcentrale Comité van een plaatselijke syndicale interprofessionele sector Voorzitter Secretaris minder dan 25 leden 15 jaar mandaat minimum 25 leden 10 jaar mandaat minder dan 25 leden 25 jaar mandaat minimum 25 leden 20 jaar mandaat 50 tot 150 leden 50 tot 150 leden 30 jaar activiteit als militant waarvan 10 jaar mandaat 30 jaar activiteit als militant waarvan 20 jaar mandaat Leden - idem - idem 35 jaar activiteit als militant 45 jaar activiteit als militant Federaal Comité (of Intergewestelijk Comité) Gewestelijk Comité van de vakverenigingen Voorzitter Secretaris 10 jaar mandaat 20 jaar mandaat - - Leden idem idem - 30 jaar activiteit als militant waarvan 10 jaar mandaat Plaatselijk afgevaardigde Propagandist Leden van een Comité uitgebreid tot syndicale onderafdelingen der Openbare Diensten 15 jaar mandaat 25 jaar mandaat Effectieve leden: van paritaire comités van ondernemingsraden van comités voor preventie en bescherming op het werk 10 jaar mandaat 20 jaar mandaat - 30 jaar activiteit als militant waarvan 10 jaar mandaat

25 Wegwijs in... de eretekens van de arbeid Z.P.K. G.P.K. Ridderschap Leopold II minimum 150 leden 50 tot 150 leden minimum 150 leden minimum leden 30 jaar activiteit als militant waarvan 10 jaar mandaat 35 jaar activiteit als militant 40 jaar activiteit als militant waarvan 20 jaar mandaat 55 jaar activiteit als militant 40 jaar activiteit als militant waarvan 10 jaar mandaat, ofwel 30 jaar activiteit als militant waarvan 20 jaar mandaat 45 jaar activiteit als militant 30 jaar activiteit waarvan 5 jaar mandaat 30 jaar activiteit als militant waarvan 10 jaar mandaat in deze hoedanigheid minimum 150 leden 50 tot 150 leden minimum 150 leden minimum 500 leden (ondern.) minimum leden (interpr.) 30 jaar activiteit als militant waarvan 10 jaar mandaat 35 jaar activiteit als militant 40 jaar activiteit als militant waarvan 20 jaar mandaat 55 jaar activiteit als militant 40 jaar activiteit als militant waarvan 10 jaar mandaat, ofwel 30 jaar activiteit als militant waarvan 20 jaar mandaat 45 jaar activiteit als militant 30 jaar activiteit als militant waarvan 10 jaar mandaat in deze hoedanigheid jaar waarvan 5 jaar mandaat Federaal Comité of Intergewestelijk Comité 30 jaar waarvan 10 jaar mandaat Gewestelijk Comité 30 jaar activiteit als militant waarvan 10 jaar 30 jaar activiteit als militant waarvan 20 jaar mandaat 40 jaar activiteit als militant waarvan 10 jaar mandaat mandaat - 40 jaar mandaat - 50 jaar mandaat - 30 jaar activiteit als militant waarvan 10 jaar 30 jaar activiteit als militant waarvan 20 jaar mandaat mandaat 30 jaar ononderbroken mandaat Bevordering om de 10 jaar 25

26 Wegwijs in... Wegwijs in... de eretekens van de arbeid 2.5 Eliten van de arbeid Er bestaat nog een categorie van eretekens uit hoofde van de arbeid, uitgereikt door het Koninklijk Instituut der Eliten van de Arbeid van België. Dit Instituut staat in voor de toekenning van de titel en de erekentekens van Eredeken, Laureaat en Cadet van de Arbeid. Deze worden toegekend bij koninklijk besluit, na selectie door Nationaal Organiserende Comités. De selectie gebeurt per sector en is gebaseerd op beroepsbekwaamheid en sociale inzet, in welke functie ook. De toekenning van de titel is de waardering voor uitstekend uitgevoerde professionele activiteiten. Op basis van de veelvuldige contacten met de sectoren en hun sociale partners, kan het Koninklijk Instituut der Eliten van de Arbeid ook alle initiatieven nemen op studievlak, die bijdragen tot een juiste positionering van de problematiek van de arbeid in onze maatschappij. Meer informatie is verkrijgbaar bij het Koninklijk Instituut der Eliten van de Arbeid (zie punt 6, Nuttige adressen). 26

27 Wegwijs in... de eretekens van de arbeid 3 Toekenningsprocedure 3.1 De eretekens uit hoofde van Arbeid Betrokken werknemers Het ereteken heeft betrekking op arbeid die werknemers verricht hebben voor Belgische belangen: door Belgische of in België verblijvende buitenlandse werknemers voor een Belgische of een in België gelegen buitenlandse firma; door Belgische of buitenlandse werknemers voor een in het buitenland gelegen Belgische firma; door Belgische werknemers in een grensfirma die ten hoogste 20 kilometer van de Belgische grens gevestigd is; door in het buitenland verblijvende werknemers die voor een buitenlandse of een Belgische firma in België werken. Een werknemer is hier een werknemer tewerkgesteld in de privé-sector of een contractueel tewerkgestelde werknemer in de openbare sector. De vastbenoemde ambtenaren kunnen een ereteken aanvragen bij de diensten waar ze tewerkgesteld zijn. 27

28 Wegwijs in... Wegwijs in... de eretekens van de arbeid Toekenningsprocedure Normaal gezien neemt de werkgever het initiatief om een aanvraagformulier voor een ereteken van de arbeid aan te vragen bij de Directie van de eretekens van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. Als de werkgever dat initiatief om de één of andere reden niet wil nemen, kan de werknemer een individuele aanvraag indienen bij dezelfde dienst, die hem een dossiernummer zal toekennen. Het formulier moet gesteld worden in de taal van het gewest waar de kandidaat verblijft, ongeacht de plaats waar de onderneming haar activiteit uitoefent. Voor de faciliteitengemeenten en de gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest mag een Nederlands- of een Franstalig formulier worden gebruikt. Verder moet op het formulier worden vermeld in welke taal het diploma dient te worden opgesteld. De juistheid van de verstrekte inlichtingen wordt bewezen door de werkgever of de werknemer, het gemeentebestuur van de verblijfplaats van de werknemer en eventueel het parket van de Procureur-generaal. Voor aanvragen van eretekens ten gunste van buitenlandse werknemers die sedert 25, 30, 35, 40 of 45 jaar voor Belgische bedrijven werken, moet 28

29 Wegwijs in... de eretekens van de arbeid langs diplomatieke weg een aanvullend onderzoek worden uitgevoerd en is het akkoord vereist van de regering van hun land van herkomst. De Belgen die in het buitenland wonen, moeten ook het juiste adres van hun laatste woonplaats in België aangeven. Voor deze aanvragen is een tweevoudig onderzoek (België en buitenland) vereist, wat een langere onderzoekstijd meebrengt Wanneer worden de eretekens uitgereikt? De eretekens worden driemaal per jaar op vastgestelde data uitgereikt: 8 april (verjaardag van Koning Albert I), 21 juli (nationale feestdag) en 15 november (feest van de dynastie). Buiten die gewone data kunnen er, indien de betrokkenen aan de gewone reglementaire vereisten voldoen, ook speciale uitreikingen worden georganiseerd ter gelegenheid van de 50ste verjaardag (of een veelvoud daarvan) van instellingen. In dat geval brengt de aanvrager de Directie van de eretekens van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg schriftelijk op de hoogte van de datum van die viering en zorgt hij er voor dat de Directie minstens 2 maand voor de viering de aanvragen ontvangt. 3.2 Bijzondere eretekens Beroepsverenigingen en Nationale Orden Betrokken werknemers Twee categorieën werknemers komen in aanmerking voor de bijzondere eretekens van de Beroepsverenigingen en van de Nationale Orden : Categorie A Personen die bijzondere prestaties geleverd hebben op gebied van de studie, de bescherming en de bevordering van de beroepsbelangen van alle categorieën werknemers, verbonden door een arbeidsovereenkomst (beroepsverenigingen voor werknemers, werknemersvakverenigingen, paritaire comités, ondernemingsraden, comités voor preventie en bescherming op het werk). 29

30 Wegwijs in... Wegwijs in... de eretekens van de arbeid Categorie B Leden van instellingen die actief zijn op het vlak van de Bevordering van de arbeid in het algemeen en van de Preventie en bescherming op het werk in het bijzonder, inzonderheid: leden van de Hoge Raad voor preventie en bescherming op het werk leden van de Nationale Adviserende Raad voor de Bevordering van de Arbeid leden en secretarissen van de Provinciale Comités voor de Bevordering van de Arbeid leden van verenigingen van preventieadviseurs gemandateerde bestuursleden en redactieleden die deel uitmaken van de Belgische vereniging van de bedrijfspers. A. Bijzondere eretekens Beroepsverenigingen Om in aanmerking te komen voor het bijzonder ereteken Beroepsverenigingen van tweede klasse, moet men tenminste 10 jaar beheerder of bestuurder of 15 jaar lid van de instelling zijn geweest. Het bijzonder ereteken Beroepsverenigingen van eerste klasse en de daarop volgende eretekens (Gouden Medaille der Kroonorde, Zilveren Palmen der Kroonorde, Gouden Palmen der Kroonorde, het Kruis van Ridder in de Orde van Leopold II en het Kruis van Ridder in de Kroonorde) worden slechts toegekend na telkens een nieuwe periode van tenminste 10, respectievelijk 15 jaar, activiteit in dezelfde hoedanigheid, waarvan in principe een minimum aantal jaren als beheerder of bestuurder. 30 B. Bijzondere eretekens in de Nationale Orden Geen enkele bevordering in de Nationale Orden mag worden voorgesteld indien de kandidaat nog geen drager is van één der bijzondere eretekens van eerste klasse (mutualiteit, voorzorg, coöperatie, beroepsverenigingen of landbouw). De opeenvolgende diensten, bewezen in de diverse categorieën van sociale activiteit, waarvoor het ereteken kan worden toegekend, mogen worden samengeteld voor het bekomen van het vereiste aantal jaren (15, 20, 25, 30, enz.). Gelijktijdig gepresteerde bewezen diensten mogen niet dubbel worden geteld.

31 Wegwijs in... de eretekens van de arbeid Bij elke aanvraag voor een ereteken in de Nationale Orden vermeldt de eiser elk ereteken dat de kandidaat reeds ontving, met vermelding van de datum van toekenning, van de hoedanigheid waarvoor het werd verleend en met de aanduiding van de Minister die de toekenning ervan heeft voorgesteld. Een belangrijk algemeen principe bij het verlenen van een onderscheiding in de Nationale Orden is immers dat een bepaald ereteken niet kan worden bekomen indien men reeds drager is van een ereteken dat naar rang gelijk is aan of hoger is dan dat wat wordt aangevraagd. Het verlenen van eretekens in de Nationale Orden kan pas plaatsvinden na verloop van de hierna opgegeven minimumtermijnen: 10 jaar (te tellen vanaf de datum van de ranginneming van de vorige onderscheiding) indien de belanghebbende ouder is dan 40 jaar en jonger dan 66 jaar; 9 jaar indien hij 66 jaar oud is; 8 jaar indien hij 67 jaar oud is; 7 jaar indien hij 68 jaar oud is; 6 jaar indien hij 69 jaar oud is; 5 jaar indien hij 70 jaar of ouder is Toekenningsprocedure De aanvragen voor bijzondere eretekens Beroepsverenigingen worden gericht aan de Directie van de eretekens van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg door de Beroepsverenigingen waaraan de kandidaten diensten hebben bewezen of door de federale instelling waarbij de betrokken beroepsverenigingen zijn aangesloten. Die aanvragen worden ingediend op onderzoeksformulieren, verstrekt door de Directie, waarop de burgerlijke staat van de kandidaten en de aard en de duur van de functies die zij in de vereniging hebben vervuld, nauwkeurig en goed leesbaar worden vermeld. Het formulier moet gesteld zijn in de taal van het gewest waar de kandidaat verblijft, ongeacht de plaats waar de vereniging actief is. Voor de faciliteitengemeenten en de gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest mag een Nederlands- of een Franstalig formulier worden gebruikt. Verder moet op het formulier worden vermeld in welke taal het diploma dient te worden opgesteld. 31

32 Wegwijs in... Wegwijs in... de eretekens van de arbeid De juistheid van de verstrekte inlichtingen wordt bewezen door de vereniging, het gemeentebestuur van de verblijfplaats van de werknemer en eventueel het parket van de Procureur-generaal. Voor aanvragen van eretekens ten gunste van buitenlanders die sedert 25, 30, 35, 40 of 45 jaar voor Belgische bedrijven werken, wordt langs diplomatieke weg een aanvullend onderzoek verricht en is het akkoord van de regering van hun land van herkomst nodig. De Belgen die in het buitenland wonen, moeten ook het juiste adres van hun laatste woonplaats in België aangeven. Voor deze aanvragen is een tweevoudige onderzoek (België en buitenland) vereist, wat een langere onderzoekstijd meebrengt Wanneer worden de eretekens uitgereikt? De toekenning geschiedt bij de eerstvolgende uitreiking na het tijdstip waarop de voorwaarden volledig zijn vervuld, dus op 21 juli of 15 november voor de bijzondere eretekens Beroepsverenigingen, en op 8 april of 15 november voor de onderscheidingen in de Nationale Orden. Voor bijzondere data buiten de gewone uitreikingen gelden dezelfde regels als beschreven in de toekenningprocedure voor eretekens uit hoofde van Arbeid ( zie punt 3.1.3).

33 Wegwijs in... de eretekens van de arbeid 4 Uitreiking van de eretekens 4.1 Diploma s en juwelen De Directie van de eretekens van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg kent de een diploma toe aan elke werknemer aan wie een ereteken toegekend werd bij koninklijk besluit. Het diploma wordt ofwel verstuurd via de werkgever, ofwel persoonlijk wanneer het gaat om een individuele aanvraag. De materiële voorstelling van de onderscheiding, een juweel, dient door de werkgever of naargelang het geval de werknemer, te worden aangekocht bij de gespecialiseerde firma s die in de telefoongids staan vermeld onder de rubriek Medailles en Trofeeën. 4.2 De jaarlijkse plechtigheid Sedert decennia vindt jaarlijks een plechtige ceremonie plaats ter gelegenheid van de uitreiking van de eretekens van de arbeid, in aanwezigheid van de Koning en de Koningin of een lid van de koninklijke familie. Dit jaarlijks huldebetoon aan de werknemers is de gelegenheid om het 33

34 Wegwijs in... Wegwijs in... de eretekens van de arbeid ereteken plechtig uit te reiken aan de titularissen van eretekens in de nationale orden uit hoofde van de arbeid: de Gouden Medaille der Kroonorde de Gouden Palmen der Kroonorde het ridderschap of de officieren Het is eveneens bij deze gelegenheid dat de Koning en de Koningin of een lid van de koninklijke familie postuum het ereteken eerste klasse kunnen uitreiken aan de nabestaanden van slachtoffers van een dodelijk ongeval op de werkplaats. Hoe deel te nemen? In de loop van de maand mei stuurt de Directie van de eretekens een brief naar de ondernemingen die aanvraagdossiers voor onderscheidingen hebben ingediend en waarvan een of meerdere werknemers bij koninklijk besluit een ereteken uitgereikt kregen tijdens de toekenningen in het afgelopen jaar. De Directie van de eretekens schrijft eveneens aan de personen die individueel hun aanvraag hebben ingediend en waarvoor de toekenning is gebeurd. Deze brief kondigt de datum aan van de jaarlijkse ceremonie en nodigt de personen die wensen deel te nemen uit zich kenbaar te maken, rechtstreeks of via hun onderneming. De ingeschreven personen ontvangen een uitnodiging en kunnen zich laten begeleiden door een of meerdere personen naargelang de schikkingen in de zaal. De onderneming (of de persoon wanneer het gaat om een individuele aanvraag) stort aan de Directie van de eretekens het bedrag van het juweel of de juwelen die zullen uitgereikt worden tijdens de ceremonie. In de onderneming Talrijke ondernemingen houden eraan intern een feest te organiseren, waarbij de uitreiking van de eretekens soms gepaard gaat met een cadeau of een bonus. De Directie van de eretekens laat de diploma s toekomen bij de onderneming. De aankoop van de juwelen is ten laste van de werkgever. Ter herinnering: indien de onderneming of de instelling zijn 50-jarig bestaan viert (of een veelvoud van 50), kan een speciale toekenningsprocedure voorzien worden (zie punt 3.1.3). 34

35 Wegwijs in... de eretekens van de arbeid 5 Documentatie en regelgevende teksten 5.1 Procedures en formulieren De te volgen procedure voor het aanvragen van eervolle onderscheidingen en de nodige formulieren kunnen worden geraadpleegd en gedownload op de website van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (module Gids van A tot Z, trefwoord Eretekens van de arbeid ). 5.2 Regelgevende teksten De volgende reglementaire teksten hebben betrekking op de eervolle onderscheidingen : Koninklijk Besluit van 7 november 1847 tot instelling van een ereteken ter onderscheiding van de werklieden en de ambachtslui ( vervolledigd en gewijzigd bij de koninklijke besluiten van 20 januari en 1 maart 1948, 28 februari 1861, 9 mei 1863, 6 oktober 1868, 19 september 1878, 2 augustus 1889, 28 juni 1899, 15 december 1902, 15 april 1903, 15 juni 1906, 3 juli 1908, 1 juni 1912, 8 april en 7 juli 35

36 Wegwijs in... Wegwijs in... de eretekens van de arbeid 1920, 10 december 1923, 8 december 1924 en 24 oktober 1951); Koninklijk besluit van 26 februari 1957 waarbij aan de slachtoffers van dodelijke arbeidsongevallen postuum een ereteken verleend wordt, (gewijzigd bij koninklijk besluit van 29 april 1958 tot instelling van een officiële benaming voor de eervolle onderscheiding uit hoofde van de arbeid : Ereteken van de Arbeid ); Koninklijk besluit van 3 augustus 1970 houdende instelling van twee huldepenningen toegekend op voordracht van de Minister van Tewerkstelling en Arbeid ( gewijzigd bij ministerieel besluit van 12 mei 1971 betreffende de specificatie en de toekenning van de huldepenningen ingesteld bij koninklijk besluit van 3 augustus 1970); Wet van 1 mei 2006 betreffende de toekenning van eervolle onderscheidingen in de Nationale Orden Ereteken van de Arbeid eerste klasse postuum verleend 36

37 Wegwijs in... de eretekens van de arbeid 6 Nuttige adressen De juwelen die als ereteken worden uitgereikt, kunnen worden aangekocht bij gespecialiseerde firma s. Adresgegevens zijn beschikbaar in de Gouden Gids onder de rubriek Medailles en Trofeeën. Voor meer informatie over de procedures voor het toekennen van eretekens kan u terecht bij: FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg Algemene Directie Humanisering van de Arbeid Afdeling van de promotie van het welzijn op het werk Directie van de eretekens Ernest Blerotstraat Brussel Tel: Fax: andrea.beeckman@werk.belgie.be (eretekens voor werknemers uit de privé-sector + voor contractuele werknemers uit de overheidssector) FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie Eretekens van de Middenstand W.T.C. Toren III 25ste verd. Simon Bolivarlaan Brussel Tel: Fax: (eretekens voor middenstanders) FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie Departement Human Resources City Atrium C Vooruitgangstraat Brussel Tel: Fax: (bijzondere eretekens van landbouw + eretekens voor kaderpersoneel economische sector) 37

38 Wegwijs in Wegwijs in... de eretekens van de arbeid FOD Sociale Zekerheid Directie van het Personeel Victor Hortaplein 40 bus Brussel Tel: (bijzondere eretekens van voorzorg, mutualiteit, coöperatie) FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu Diensten van de Voorzitter Victor Hortaplein 40 bus Brussel Tel: (eretekens voor geneesheren, tandartsen, apothekers) FOD Justitie Dienst Erediensten Waterloosesteenweg Brussel Tel: (eretekens voor bedienaars van erediensten) FOD Financiën Administratie van de Thesaurie Kunstlaan Brussel Tel: (eretekens voor kaderpersoneel sector financiën) FOD Mobiliteit en Vervoer Maritiem Transport City Atrium 56 Vooruitgangstraat Brussel Tel: (eretekens voor varend personeel) Vlaamse Overheid Departement Onderwijs en Vorming Managementondersteunende Dienst Koning Albert II-laan Brussel Tel: (eretekens voor onderwijzend personeel) Koninklijk Instituut der Eliten van de Arbeid van België Visverkoperstraat Brussel Tel: (toekenning van Erekentekens van de Arbeid: Eredeken, Laureaat en Kadet van de Arbeid)