Monitor Digitale TV in Nederland, november 2007

Transcriptie

1 Expertgroep Digitale Televisie Monitor Digitale TV in Nederland, november 20 1 Over de Expertgroep Digitale TV en de Monitor Aansluitingen Digitale TV in Nederland Mijlpalen en toekomst Activiteiten expertgroep Ontwikkelingen bij de leden van de Expertgroep Berichten in de media over Digitale TV Expertgroep Digitale Televisie Versie 1.0, 28 november 20 Onder redactie van: immovator Cross Media Network Postbus AC Hilversum Powered by en

2 Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, november 20 1 Over de Expertgroep Digitale TV en de Monitor In de afgelopen tijd is de groei van digitale televisie met name voortgekomen uit de snelle toename van het aantal platte beeldschermen thuis. Consumenten kiezen onder andere voor digitale televisie omdat ze er van uit gaan dat een digitaal signaal per definitie een betere beelden geluidskwaliteit levert dan men gewend is. De ontwikkeling naar steeds grotere beeldschermen vraagt ook om een betere kwaliteit van het signaal. Distributiepartijen hebben deze ontwikkeling verder versterkt door aan de aanbodkant te zorgen voor doorgifte van meer zenders in de digitale pakketten en van abonneetelevisie kanalen zoals Film1 en Sport1. Medio 20 is dit verder aangevuld met een breed Video-on-Demand aanbod variërend van films tot uitzending gemist -content. Omroepen en andere marktpartijen hebben de komst van digitale TV aangegrepen om specifieke kanalen te programmeren rond bepaalde thema s als nieuws, muziek, sport, kinderen, etc ( themakanalen ). Uit deze opsomming blijkt al dat digitale televisie zorgt voor nieuwe kansen en impulsen in de radio- en televisieketen. Cruciaal daarbij is dat radio en televisie een economie betreffen die gedreven wordt door massaliteit en standaardisatie. Diensten worden pas levensvatbaar als een belangrijk deel van de Nederlandse bevolking ermee bereikt kan worden en er gebruik van kan of wil maken. Het is daarom voor de sector van groot belang dat in Nederland zo snel mogelijk de omschakeling wordt voltooid naar de complete digitale televisie-infrastructuur. Dit leidt enerzijds tot grote kostenbesparingen omdat schaarse bandbreedte kan worden vrijgemaakt voor nieuwe digitale diensten. Anderzijds zijn digitale diensten (waaronder hoogwaardige televisie en radio) de kern van een nieuwe reeks economische mogelijkheden voor de sector. De Expertgroep Digitale TV zet zich in om de acceptatie van digitale televisie in Nederland te versnellen en neemt daarvoor diverse initiatieven (zie kader) waaronder deze Monitor Digitale Televisie. Via de monitor publiceert de Expertgroep periodiek de belangrijkste ontwikkelingen in Nederland. De Monitor Digitale TV wordt ieder kwartaal gepubliceerd. De inhoudelijke redactie wordt gevoerd door immovator Cross Media Network. De Expertgroep Digitale TV is een industrieplatform dat de belangrijkste partijen verenigt die in Nederland samen de dienst Televisie verzorgen. Doelstellingen van de Expertgroep Digitale TV zijn: Versnelling van de adoptie van digitale televisie in Nederland in termen van huishoudens die zijn aangesloten op digitale televisie, ongeacht de onderliggende infrastructuur (DVB- C, DVB-S, DVB-T, IP) Verbreding van de toepassingen en diensten die via de digitale tv-infrastructuur tot exploitatie kunnen worden gebracht. Verdieping van de content-ervaring door hoogwaardige beeldkwaliteit in combinatie met het benutten van de internetervaring t.a.v. het bieden van context, interactiviteit en personalisering. Garanderen van basiskwaliteit van (content)diensten op voldoende niveau. In de Expertgroep Digitale TV zijn verenigd: producenten, omroepen (publiek en commercieel), Beeld en Geluid, AV Facilitaire industrie en distributiepartijen. De volgende partijen hebben momenteel zitting in de Expertgroep: Endemol, Eyeworks, Nederlandse Publieke Omroep, NOS, RTL Nederland, SBS, regionale omroepen verenigd in ROOS, Beeld en Geluid, NOB, United Broadcast Facilities, UPC, KPN, Tele2 en CanalDigitaal. De Expertgroep Digitale TV is een initiatief van immovator Cross Media Network in het kader van de programma s Versterking Multimediacluster en MultiMedia-impuls, die mogelijk zijn gemaakt door de Provincie Noord-Holland en de Taskforce Innovatie Regio Utrecht.

3 Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, november 20 Opzet van de Monitor Digitale TV in Nederland De Monitor Digitale TV in Nederland verscheen voor het eerst in september 20 met cijfers tot en met het tweede kwartaal 20. In deze tweede editie zijn de cijfers geactualiseerd tot en met het derde kwartaal 20. De monitor wordt ieder kwartaal aangepast en geactualiseerd om zo veel mogelijk aan te sluiten bij actuele thema s en ontwikkelingen. In iedere monitor worden de belangrijkste ontwikkelingen en statistieken gepubliceerd en zal aandacht worden gegeven aan relevante ontwikkelingen in de afgelopen en komende periode. De Monitor Digitale TV beoogt daarbij een overzicht te geven zonder de pretentie te hebben om volledig te zijn. Partijen die informatie willen toevoegen die past binnen het kader van de Monitor Digitale TV in Nederland kunnen hierover contact opnemen met immovator Cross Media Network te Hilversum, zie De Monitor Digitale TV in Nederland biedt inzicht in het aantal huishoudens in Nederland dat is aangesloten op Digitale TV-infrastructuren. Deze informatie is afkomstig van de deelnemers van de Expertgroep Digitale TV, aangevuld met publieke bronnen. De Monitor Digitale TV tracht ook inzicht te geven in het tempo waarmee Nederlandse huishoudens voor hun televisiediensten overschakelen naar digitale schermen. Voor dit doel wordt samengewerkt met onderzoeksbureau GfK Benelux Marketing Services te Amstelveen, zie De overzichten van relevante ontwikkelingen in de afgelopen en de komende periode zijn samengesteld op basis van informatie vanuit de deelnemers van de Expertgroep Digitale TV en publieke bronnen. De bloemlezing uit recent verschenen berichten in de pers wordt samengesteld in samenwerking met DIGItvNEWS, zie

4 Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, november 20 2 Aansluitingen Digitale TV in Nederland Ontwikkeling aantal huishoudens met een digitale televisie aansluiting Het derde kwartaal van 20 gaf wat het aantal aansluitingen op digitale televisie betreft opnieuw een sterke groei van 10% te zien. Op jaarbasis is de groei sinds het derde kwartaal van 20 daarmee ruim 40%. GfK Group Retail & Technology - NL - Aansluitingen Digitale TV t/m derde kwartaal 20 NL bron: opgaven aanbieders Tele2 CanalDigitaal KPN Digitenne+IPTV Kabel Overig Casema/AtHome/Multikabel UPC Totaal aansluitingen in.000 Q Q1 20 Q2 20 Q3 20 Q4 20 Q1 20 Q2 20 Q Ontwikkeling in aantallen huishoudens met ontvangst digitale televisie, x Bovenstaande grafiek geeft een indicatie van het aantal huishoudens dat inmiddels is aangesloten op enige vorm van digitale televisie. De grafiek is gebaseerd op gegevens die door de distributiepartijen aan ons zijn verstrekt of via publieke bronnen als persberichten/kwartaalcijfers zijn gepubliceerd, aangevuld met inschattingen van deskundigen 1. Deze gegevens zijn opgeteld en niet ontdubbeld voor bijv. huishoudens met meerdere aansluitingen. Ook verschillen de definities die de diverse distributiepartijen hanteren als grondslag voor de gepubliceerde aantallen. Het doel van deze grafiek is primair de ontwikkeling aan te geven in de afgelopen kwartalen. 1 De cijfers voor glasvezelaansluitingen (Fibre-to-the-Home) zijn nog niet opgenomen in deze grafieken, maar betreffen nog een relatief gering aantal aansluitingen.

5 Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, november 20 Ontwikkelingen in verkopen apparatuur Afgelopen periode liet een sterke groei zien van het verkoop van platte schermen. Ook het totale aantal schermen dat jaarlijks verkocht wordt groeit snel. Onderstaande grafieken laten zien hoe snel de verkoop van platte schermen afgelopen jaren is gegaan. Op dit moment zijn meer dan 85% van de verkochte televisies platte schermen. De nieuwste prognoses laten zien dat het aandeel ten opzichte van de prognose uit het vorige kwartaal nog meer toeneemt. GfK Group Retail & Technology - NL - Totale TV verkopen in Nederland per type TV. Schatting totale markt op basis van GfK Panelmarkt Plasma TV LCD TV CTV 1,7 miljoen stuks ,1 miljoen stuks * 2008 * * = Forecast Sinds de vorige monitor is het aandeel van de platte schermen opnieuw met 3,6 procent toegenomen tot meer dan 90% van de verkochte televisies. GfK Group Retail & Technology - NL - Aandeel van de "Platte TV"in de TV verkopen NL Op basis GfK Panelmarket laatste 24 maanden, Oktober , ,5 8,3 8, ,5 11,8 9,8 LCD PLASMA CRT TV 0 nov- dec jan- feb- mrt- apr- mei- jun- jul- aug- sep- okt- nov- dec- jan- feb- mrt- apr- mei- jun- jul- aug- sep- okt- Naast de trend om te kiezen voor platte schermen, tekent zich ook een duidelijke trend af om te kiezen voor schermen met een grotere beelddiameter. Met name het aandeel van de inch schermen kende de afgelopen maanden met drie procent extra marktaandeel een sterke groei.

6 Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, november 20 GfK Group Retail & Technology - NL - Ontwikkeling beeldformaat "Platte Tv" in inchmaten Op basis van GfK Panelmarkt, laatste 13 maanden, Oktober Jan- Okt Jan- Okt okt- nov- dec- jan- feb- mar-oy apr- mei- jun jul- aug- sep- okt- 50 INCH > INCH INCH INCH INCH Inches INCH INCH INCH Platte schermen zijn sinds eind 2005 in meerderheid geschikt voor de ontvangst van HDTV en sinds begin 20 is het aandeel van de verkochte platte schermen dat geschikt is voor HDTV toegenomen van 80 procent tot 91 procent. GfK Group Retail & Technology - NL - Verhouding HD TV vs. geen HD TV bij "Platte TV" Op basis van GfK Panelmarkt laatste 24 maanden, Oktober HD TV Geen HD TV nov- 05 dec- 05 jan- feb- mrt- apr- mei- jun- jul- aug- sep- okt- nov- dec- jan- feb- mrt- apr- mei- jun- jul- aug- sep- okt- In de cijfers van de totale beeldschermverkopen tekent zich inmiddels duidelijk de trend af dat de Nederlandse huishoudens massaal kiezen voor HD-schermen. Ten opzichte van de prognose uit de vorige monitor is het aandeel van de HD Ready verkopen nog verder toegenomen ten koste van het aandeel van de platte schermen die niet HD-Ready zijn en de CRT televisies.

7 Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, november 20 GfK Group Retail & Technology - NL - Ontwikkeling FULL HD & HD TV verkopen NL Op basis van GfK Panelmarkt FULL HD HD READY NON HD READY FLATSCREEN CRT TV 16: CRT TV 4: * 1998 Forecast * De platte schermen veroveren dus in rap tempo de Nederlandse huiskamers. Eind 20 is de verwachting dat in 42% van de huishoudens een plat scherm staat, waarvan al bijna 65% HD Ready en 5% Full HD is. Ter vergelijking: in de vorige monitor werd nog een percentage van 40% per eind 20 verwacht. GfK Group Retail & Technology - NL - Platte TV & HD TV Huishoud Penetratie > 25% HD TV penetratie in 20 Penetratie is een schatting op basis van winkelverkopen gecorrigeerd voor geschatte vervangingsverkoop op 31/12 van het jaar voor het meest gebruikte toestel in Huiskamer! 50% FULL HD 45% HD READY 40% 2% NON HD READY 35% 30% 26% 25% 20% 11% 15% 10% 2% 5% 0% * 8% 0% 2001 Forecast 0% % % 14% 3% *

8 Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, november 20 3 Mijlpalen en toekomst 3.1 Activiteiten expertgroep Afspraken over de introductie van HDTV HDTV biedt superieure beeld- en geluidskwaliteit, maar vergt ook grote investeringen in de industrie zonder dat daar direct meeropbrengsten tegenover staan. HDTV is nog niet hot in Nederland. Toch tekent zich de situatie af dat het merendeel van de huishoudens op afzienbare termijn (eind 2008) beschikt over tenminste één HD-ready scherm. Diverse distributiepartijen spelen hier nu al op in en zijn inmiddels gestart met het aanbieden van de eerste zenders in HD. Ook HD-camcorders, HD-DVDspelers en BluRayspelers vinden hun weg naar de markt en langzamerhand komt er ook meer content (vnl. films en muziek) beschikbaar. Verwacht wordt dat m.i.v de superieure beeld- en geluidskwaliteit van HDTV steeds meer een aanjager wordt voor het overschakelen naar digitale televisie. Met grote evenementen als EK2008 en OS2008 als versterkers. Bovendien verwacht de publieke omroep in de eerste helft van 2008 de uitzendstraten van de eigen zenders integraal te vervangen door een MultiChannelPlayout (MCP) die volledig HD-ready zal zijn. Voor de Nederlandse televisie-industrie betekent dit een overgang die gepaard gaat met de nodige investeringen en meerkosten waar veelal weinig dekking tegen over staat. Zonder aanvullende impulsen zal deze situatie dan ook niet eenvoudig doorbroken worden. De Expertgroep Digitale TV zal zich de komende periode buigen over mogelijkheden om dit te doorbreken. Zo zet de Expertgroep Digitale TV zich in om afspraken te maken tussen de partijen in de keten over hoe de televisiesector in Nederland de komende jaren overgaat naar deze nieuwe digitale standaard. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken is door immovator inmiddels een onderzoek uitgevoerd over de introductie van HDTV in Nederland. HD Dagen De Expertgroep ondersteunt de organisatie van de eerste editie van de HD dagen, begin maart De eerste week van maart 2008 wordt volop in het teken van HD gezet. immovator zal in ieder geval een congres over de Introductie van HDTV in Nederland organiseren op woensdag 5 maart 2008 bij Beeld en Geluid. Informatie volgt via de website van immovator ( Media Academie zal in diezelfde week workshops en masterclasses organiseren. Met de Nederlandse industrie wordt gesproken over de uitbreiding naar andere activiteiten onder dezelfde paraplu. Vorm en structuur Expertgroep In de eerste helft van 2008 zal de vorm en structuur van de Expertgroep worden geëvalueerd. Cross Media Network immovator heeft het initiatief genomen om de leden van het immovator Cross Media Network online community-functionaliteiten aan te bieden met de mogelijkheid om elkaars profielen te zien, vraag en aanbod te matchen, maar ook het starten van open en gesloten discussiegroepen. Over de toekomst van televisie zal een online discussie worden geïnitieerd, die inmiddels is gestart met een discussie over HDTV. Standaardisatie Op het gebied van Metadata, Programmagegevens en het Knoppengebruik voor interactieve TV worden vanuit de expertgroep acties ondernomen om afspraken te maken tussen de partijen in de keten zodat de dienstverlening over de hele keten kan worden gewaarborgd. Rondom metadata wordt een traject opgezet met Dutch Guild (zie Daarnaast worden er actielijnen uitgezet rondom interactieve televisie en de volgende generatie Electronische Programma Gidsen (EPGs). Monitor Digitale TV De Expertgroep bracht in september voor het eerst de Monitor Digitale TV in Nederland uit. Daarin wordt aangegeven hoeveel huishoudens inmiddels zijn aangesloten op de digitale infrastructuur en over het dienstenaanbod op het gebied van Digitale TV. In de loop der tijd zal er informatie worden toegevoegd die inzicht verschaft over het type aansluiting, over het gebruik van diensten en over de apparatuur waarover consumenten thuis beschikken. Bovendien wordt in de monitor aandacht besteed aan relevante ontwikkelingen in Nederland op het gebied van Digitale TV.

9 Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, november 20 Innovatie-agenda Digitale TV Vanuit de Expertgroep Digitale TV is in een workshop met een aantal bedrijven uit de sector verkend welke acties kunnen worden genomen om het gebruik door consumenten van digitale televisie te bevorderen en te versnellen. Daarvoor is een innovatieagenda opgesteld waarin de belangrijkste acties worden behandeld die vanuit de televisiesector worden ondernomen om mensen te stimuleren om de overstap te maken. Kortweg draait dat om: Vergroten van het aanbod: meer zenders, themakanalen, premium kanalen Gemaksdiensten voor de consument: video-on-demand, electronische programma gidsen etc Superieure beeld- en geluidskwaliteit door de introductie van High definition of HDTV Interactiviteit in en met de televisieuitzendingen Interactiviteit in nieuwe diensten/crossovers over de end-to-end digitale televisieinfrastructuur. Per actie is vastgesteld waar nu de prioriteiten liggen en of het wenselijk en opportuun is dat daarover in de Expertgroep afspraken worden gemaakt.

10 Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, november Ontwikkelingen bij de leden van de Expertgroep CanalDigitaal Inmiddels zijn alle regionale zenders verhuisd naar de nieuwe Astra 23,5 positie. Op deze positie heeft CanalDigitaal inmiddels een pakket themakanalen gelanceerd, dat mede met inspraak van de kijkers tot stand is gekomen. Binnenkort wordt ook een pakket HD kanalen gelanceerd. Casema/Essent/Multikabel Er wordt hard gewerkt aan de integratie tot één kabelbedrijf. Video on demand wordt in het Casema gebied al uitgerold en de andere gebieden volgen zo spoedig mogelijk. Daarbij ligt de focus op HDTV. Eyeworks Eyeworks bereidt een proef voor met BNN en UPC waarbij het programma IQ test voor UPC digitaal kijkers wordt uitgerust met rode knop functionaliteit in plaats van de gebruikelijke SMS reacties. De uitzending vindt begin 2008 plaats. NOB Er wordt hard gewerkt aan de uitzendstraat voor de publieke omroepen. Ook de onderliggende matrix wordt geupgrade, evenals het broadcast compressie platform. NPO en NOS NOS heeft een grote stap genomen richting het uitzenden in HD met de ingebruikname van de nieuwe HD-studio voor sportuitzendingen. De uitzendstraten van de publieke omroepen worden geschikt gemaakt voor HD en staan gepland om in het tweede kwartaal van 2008, voor de grote zomerevenementen, klaar te zijn. De verwachting is dat deze evenementen in HD aangeboden kunnen worden aan de distributiebedrijven. Daarnaast wordt er gewerkt aan een High Resolution platform voor Uitzending gemist.nl. De aanlevering van metadata is inmiddels verbeterd en een aantal digitale themakanalen is ook via de satelliet te ontvangen. Ook worden er kanalen geleverd voor mobiele televisie, zodat de publieke omroep nu op alle distributiekanalen aanwezig is. ROOS De ROOS kanalen op Astra zijn verhuisd naar de nieuwe 23,5 lokatie. De regionale zenders zijn ook bezig met HDTV, zo is er een project op het gebied van Narrowcasting rondom TEFA (een antiekbeurs, begin maart in Maastricht). Veel omroepen zijn bezig met het uitbreiden van hun portfolio, waarbij vanwege de beperkte budgettaire ruimte ook samenwerking met andere partijen wordt gezocht zoals bijvoorbeeld Beeld en Geluid. Talpa Nu Talpa definitief door RTL is ingelijfd wordt ook Talpa Digital opgeheven. Andere onderdelen blijven wel bestaan, maar Talpa zal zich verder uit de Expertgroep terugtrekken. Tele 2 Tele2 richt zich vooral op VOD en wil eveneens uitbreiden naar mobiel en internet. UBF Er worden twee Outside Broadcast Vans gebouwd die volledig HD native zijn en alle formats aankunnen. De eerste wordt eind dit jaar afgeleverd, de tweede in het eerste kwartaal van UBF registreerde in de zomer al de EK onder de 21 jaar geheel in HD, maar helaas werd het signaal niet gebruikt in Nederland. UPC Bij UPC hebben nu alle digitale abonnees de mogelijkheid om te kiezen voor een standaard settopbox, een DVR (settopbox met harde schijf) of een HD settopbox. Daar komt binnenkort een HD-DVR bij. Al deze settopboxen ondersteunen VOD en andere interactieve TV diensten.

11 Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, november 20 4 Berichten in de media over Digitale TV2 Bron: DIGItvNEWS DISTRIBUTIE Distributie/Point Topic/1020 Groei IPTV kijkers Distributie/CAIW/ Meer dan helft digitale televisie Gouda aan Wereldwijd steeg volgens analist Point Topic het aantal mensen dat televisie kijkt via IPTV diensten tussen juni 20 en juni 20 met 179 procent. Meer dan 8 miljoen mensen kijken al televisie via een breedbandaansluiting. Europa kende de grootste groei met bijna 5 miljoen nieuwe IPTV abonnees tegen het midden van 20. De helft daarvan is voor rekening van Frankrijk waar France Telecom een inhaalslag deed tegenover concurrerende operators Free en Neuf die zich eerder al op de IPTV-markt ontplooiden. In België zag Belgacom het aantal abonnees stijgen tot , een stijging van inschrijvingen in twaalf maanden. Het Spaanse Telefonica telde bijna inschrijvingen tijdens diezelfde periode. Bij Deutsche Telekom en BT tekenden respectievelijk en mensen voor een IPTV-abonnement. In Gouda heeft al meer dan de helft van de kabelkijkers een settopbox voor digitale televisie in huis. Kabelexploitant Rekam en digitale tv aanbieder CAIW gaan de resterende huishoudens van de in totaal aanschrijven om alsnog een gratis decoder te ontvangen (tegen 10 euro bezorgkosten). Binnenkort is een gratis decoder niet meer mogelijk en kunnen consumenten alleen nog een decoder in de winkel aanschaffen. Rekam abonnees betalen niet meer abonnementskosten als ze digitaal gaan kijken, maar krijgen wel extra zenders ter beschikking. Pas als er wordt gekozen voor een extra pakket met bijvoorbeeld Eurosport of Discovery, gaan abonnees extra abonnementskosten aan CAIW betalen. Distributie/NEM Brabant/ Kanalen/KPN/ Digitale televisie via glasvezel OnsBrabantNet Via het glasvezelnetwerk van OnsBrabantNet wordt binnenkort ook digitale televisie doorgegeven. Exploitant NEM Brabant heeft hiervoor afspraken gemaakt met Hertzinger, dat sinds 20 ook de analoge radio en televisie via het glasvezelnetwerk verzorgt. Volgens Hertzinger koos 60% van de huishoudens in het verzorgingsgebied voor de nieuwe aanbieder. Voor een bedrag van 7,50 per maand krijgt de abonnee de beschikking over een zogenaamde hybride settop box waarmee radio en TV programma s maar ook High Definition televisiekanalen kunnen worden ontvangen via DVB-C. De netwerken van OnsBrabantNet zijn ook geschikt voor de doorgifte van de uitzendingen van radio en televisie via internet. De hybride settop box maakt het mogelijk om content uit elk platform te halen, naast DVB-C is de settop box ook geschikt voor IP diensten zoals Video On Demand en uitzending gemist. In de toekomst zal het dienstenpakket via IP worden uitgebreid met andere interactieve diensten. 2 KANALEN Actuele topfilms Warner Bros via Interactieve TV van KPN Interactieve TV van KPN biedt via zijn video-ondemanddienst FilmDirect, nu de meest actuele topfilms van Warner Bros. Deze films komen nu op hetzelfde moment ter beschikking voor de kijkers van Interactieve TV van KPN, als voor bezoekers van een videotheek of kopers van de dvd. Dit najaar is bijvoorbeeld Ocean s 13, Harry Potter and the Order of the Phoenix en Unaccompanied Minors te zien. FilmDirect zit in het Basispakket van Interactieve TV van KPN. Met dit pakket heeft de kijker naast circa 50 tv-zenders en 75 radiozenders, een keuze uit 350 films die hij kan kijken wanneer hij wil. Nu komen de films voor zowel videotheken als voor Video-onDemand (bijvoorbeeld FilmDirect) op het zelfde moment beschikbaar. De prijs voor het huren van een topfilm voor vierentwintig uur is ongeveer gelijk aan de prijzen bij een videotheek, namelijk 4,99. Het grote voordeel is dat een filmliefhebber er de deur niet meer voor uit hoeft en ook nooit meer te laat is met het retourneren van de film. NB de hier vermelde berichten zijn een beperkte bloemlezing/selectie uit de totale berichten en tegen elkaar ontdubbeld. Uiteraard zijn er via diverse kanalen nog veel meer berichten geweest.

12 Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, november 20 Kanalen/BNR/ SBS komt met Video on Demand Vanaf het tweede kwartaal van 2008 gaat SBS een eigen Video-on-Demand dienst aanbieden onder de naam Maxdome. De dienst is in Duitsland bij moederbedrijf Pro Sieben al actief en biedt de mogelijkheid om per stuk video te betalen of te kijken via een abonnement op één van de pakketten. In het aanbod zouden ook uitzendingen van SBS6, Veronica en Net5 on demand aangeboden gaan worden. Volgens commercieel directeur Peter Vertregt op BNR hoeft Maxdome niet te bijten met de Video-on-demand diensten van UPC of Tele2: "We kunnen een heel ander portfolio bieden. We proberen tot een commerciële overeenkomst met de kabelaars te komen. Deze markt is nog klein." In het interview op BNR werd ook duidelijk dat SBS voorlopig niet met de al lang aangekondigde themakanalen komt. Het bleek niet mogelijk om het bedrijfsplan rond te krijgen en tot commerciële afspraken te komen met de kabelbedrijven. Kanalen/NPO/ Uitzending gemist op YouTube en Google Video De publieke omroep heeft in de afgelopen maanden op zowel YouTube als Google Video aparte kanalen geopend met materiaal uit Uitzending Gemist. Er worden op dagelijks fragmenten geplaatst van diverse programma's van de publieke omroepen. Vergelijkbare mogelijkheden zijn voor Google Video te vinden op Ook 3FM experimenteert met video op YouTube met bijvoorbeeld backstage filmpjes. En de VPRO startte onlangs met vier branded channels op YouTube. Het programma Ik op TV van EndemolLab is eveneens op YouTube te vinden. Dit programma gebaseerd op user generated content komt voort uit een samenwerking van een aantal regionale omroepen. William Valkenburg, directeur Internet Coördinatie van de NPO: De publieke omroepen bieden via internet veel bijzondere content aan. Samenwerking met partijen als YouTube zorgt ervoor dat die content beter vindbaar is en dat we mensen bereiken die onze sites niet of onvoldoende kennen. Kanalen/CanalDigitaal/ Acht nieuwe themakanalen bij CanalDigitaal Eind oktober heeft CanalDigitaal acht nieuwe themakanalen gelanceerd voor al haar abonnees. De keuze is gebaseerd op de persoonlijke voorkeur van de kijkers, waarvoor ruim reacties binnenkwamen. De keuze viel op Discovery Science, National Geographic Wild en HumorTV. Naast deze kijkerskeuze bevat het themapakket ook ConsumentenTV, /Geschiedenis, HollandDoc en Nederland 4, naast de erotische zender HustlerTV. De kanalen worden uitgezonden via de nieuwe Astra 23,5 satellietpositie. Op deze positie zijn ook de regionale televisiezenders te ontvangen. Voor de ontvangst is wel een speciale Duo-LNB nodig, waarvan inmiddels meer dan exemplaren zijn verkocht. Alle abonnees kunnen het themapakket tot het eind van het jaar gratis bekijken. INTERACTIEF Interactief/Comsys/ RTL actief met interactieve TV formats RTL Group gaat met het Video IVR systeem van Comsys interactieve tv-formats ontwikkelen. Met de nieuwe techniek Video IVR kan de gebruiker van een UMTS-telefoon tegelijk spreken en kijken. Met het systeem kan de gebruiker inbellen op bepaalde uitzendingen, maar ook zelf video content uploaden. Aan de nieuwe TV-formats kan RTL Group verschillende tarieven koppelen om zo inkomsten te genereren. Er wordt eerst een half jaar live getest bij RTL Luxemburg, waarna de toepassingen in andere RTL gebieden uitgerold zullen worden. Interactief/Digitvnews/ Reclamevak omarmt interactieve commercials De pilotgroep IDBC van de BVA gaat dit jaar in totaal zeven interactieve campagnes op digitale televisie van UPC brengen. Tijdens een sessie op Picnic 20, begin september, presenteerde projectleider Beer Flik de resultaten van de eerste campagnes. IDBC is een pilotgroep opgezet vanuit de Bond van Adverteerders. Tijdens dezelfde sessie maakte VP marketing Paul van Doorn van UPC bekend dat de nieuwe editie van Sterren dansen op het ijs interactief gemaakt werd op het UPC digitale televisie platform. De nieuwe mogelijkheid werd ook in het programma zelf veelvuldig genoemd.

13 Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, november 20 BELEID/POLITIEK Beleid-politiek/ Reding wil analoge frequenties voor mobiele televisie Europees commissaris Vivian Reding wil dat vrijkomende etherfrequenties die voor analoge televisie werden gebruikt worden ingezet voor mobiele televisie. Uiterlijk in 2012 zal in alle Europese landen alleen nog digitale televisie via de ether te ontvangen zijn. Nederland was vorig jaar het eerste land waar de analoge uitzendingen werden beëindigd. Beleid-politiek/Digitvnews/ DAB frequenties worden geveild Begin 2008 start de vergunninguitgifte voor de DAB-frequenties. Naar verwachting zal tenminste een deel van de frequenties exclusief voor digitale radio gebruikt moeten worden. De regering kijkt ook naar de mogelijkheden om op de FM band digitale radio (FMeXtra) mogelijk te maken. Enkele commerciële zenders maken al van deze laatste techniek gebruik, waarbij digitale radio kan worden meegestuurd met de analoge FM-kanalen. Met DAB wordt al lange tijd geëxperimenteerd. In Nederland zijn enkele zenders in bepaalde regio's te ontvangen als experiment. Inmiddels is T-DAB (Terrestrial Digital Audio Broadcasting) ook voor andere toepassingen zoals mobiele televisie en data te gebruiken. Naar verwachting zullen ook andere technieken zoals DRM (Digital Radio Mondial) en DAB+ op de frequenties mogen worden gebruikt. Er zijn ook partijen die op de DAB frequentie willen uitzenden met DMB technologie (Digital Mobile Broadcast). Zo begon deze zomer MTVNL (Mobiele Televisie Nederland) met testen van DMB in de regio Den Haag. Intussen adviseerde OPTA aan het ministerie van Economische Zaken om het onmogelijk te maken dat KPN alle drie de T-DAB frequenties in handen kan krijgen. CONSUMENT Consument/Screen digest/ Sport en fims minder belangrijk bij VOD Een onderzoek van Screen Digest verwacht dat het aandeel van film en sport in betaalde televisiecontent door de beschikbaarheid van een breed aanbod op Video-on-Demand in de komende vijf jaar sterk zal verminderen. Toch zal er door de sterke marktgroei meer verdiend kunnen worden met de verkoop van blockbuster films. ScreenDigest verwacht dat tegen 2011 twintig procent van de Europese huishoudens de beschikking zal hebben over echte Video-onDemand. Daarmee zal de markt voor VOD en Pay-per-view groeien naar een omzet van 3 miljard euro. Tegen die tijd zal het ook gebruikelijker worden dat Video-on-Demand diensten gratis worden aangeboden, zoals in de VS al begint door te breken en ook door Europese aanbieders als Virgin Media en Fastweb wordt geprobeerd. Consument/NPO/ Uitzending gemist gaat naar mobiel groeit en Het aantal kijkers naar Uitzending Gemist groeit nog steeds. In oktober werden al meer dan 10 miljoen video's bekeken, een groei van bijna 4% in een maand. In oktober werden de uitzendingen van De Lama's (1,3 miljoen maal bekeken) van BNN en 'Op zoek naar Evita' ( ) van de AVRO het meest opgevraagd. Bij de NPO verwacht men dat het TV kijken via internet de komende jaren zal blijven toenemen. Uitzending Gemist is daarnaast beschikbaar via digitale TV-pakketten van KPN/Tele2 en UPC. Ook het kijken via mobiel internet wordt in de nabije toekomst mogelijk. De NPO maakte onlangs al de websites en toegankelijk voor de mobiel, en diverse andere sites volgen in de loop van Consument/Consumentenbond/ Consument(enbond) digitaal omarmt Een onderzoek van de Consumentenbond naar digitale televisie heeft uitgewezen dat betere beeldkwaliteit en een groter zenderaanbod de belangrijkste redenen waren voor digitale kabelkijkers om over te stappen. Bij CanalDigitaal en Digitenne worden vooral de lagere kosten genoemd. En bij abonnees van Tele2 is het vooral het triple play aanbod. Slechts weinigen (10%) stapten over omdat ze ontevreden waren met het analoge abonnement. De meeste kijkers (71%) zijn tevreden over het digitale aanbod, terwijl 8% ontevreden is. De abonnees van CanalDigitaal, Delta en Multikabel scoren op tevredenheid het hoogst. Er is ook enige ontevredenheid met het digitale aanbod, waarbij de mindere tevredenheid met de beeldkwaliteit onder Digitenne kijkers opvalt (55% tevreden tegenover 71% onder alle kijkers). Opvallend is ook dat 14% van de respondenten last zegt te hebben van technische problemen met de decoder en 8% is ontevreden over het gebruiksgemak van de decoder.

14 Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, november 20 en NOS hebben de plannen nog niet bevestigd. Consument/PWC/ Televisiemarkt groeien blijft sterk De jaarlijkse Media & Entertainment Outlook gepubliceerd door Price Waterhouse Coopers verwacht in de komende jaren een voortdurende groei van de televisiemarkt. Met name de opkomst van Video-on-Demand draagt hieraan bij. Ook de uitgaven aan abonnementen stijgen snel. In totaal wordt een jaarlijkse groei van gemiddeld 6,8 procent in de periode verwacht. Wat betreft de manier waarop televisie wordt ontvangen verwacht PWC een stijging van het aantal IPTV abonnees van gemiddeld 55% per jaar, waardoor er in 2011 meer dan een half miljoen IPTV kijkers zouden zijn. Dit gaat vooral ten koste van de aantallen kijkers via Digitenne en satelliet, terwijl PWC verwacht dat het aantal kabelabonnees vrijwel stabiel blijft. Het complete rapport is te downloaden via BEDRIJVEN Bedrijven/KPN/ Jacob Middeldorp nieuwe Directeur TV & Content bij KPN Jacob Middeldorp (47) is de nieuwe directeur van het bedrijfsonderdeel TV & Content van KPN, als opvolger van Ludolf Rasterhoff. Middeldorp is sinds 1996 in dienst van KPN en heeft de afgelopen jaren leiding gegeven aan de Contact Centers (o.a. Call centers, back-offices afhandeling) van KPN in Nederland, België en Duitsland. Voor zijn nieuwe benoeming was hij directeur retail. Bij TV en Content is hij verantwoordelijk voor het televisieportfolio van KPN, de samenwerkingsverbanden met content en medialeveranciers en KPN Broadcast Services. HDTV HDTV/Dutchmedia/ EK en Olympics in HD bij NOS De NOS heeft in haar meerjarenbegroting over 2008 aangegeven dat in 2008 de uitzendingen van het Europees Kampioenschap Voetbal en de Olympische Spelen in HDTV kwaliteit aangeboden zullen worden aan de kabelmaatschappijen. Niet alleen de wedstrijden zouden in HDTV te zien zijn, ook de presentatie en interviews zijn in hoge kwaliteit te volgen. Op het Media Park is inmiddels een studio volledig geschikt voor HD-uitzendingen. Dat meldt DutchMedia in een analyse van de NOS meerjarenbegroting. NPO Naar verwachting hoeven de kabelmaatschappijen geen vergoeding te betalen aan de NOS voor het doorgeven van de HDTV-beelden. Volgens DutchMedia zullen de uitzendingen van Nederland 1, 2 en 3 worden gesimulcast, opdat het reguliere signaal van deze zenders in HDTV-formaat kan worden gedistribueerd via de kabel en IPTV-providers. De NOS ziet deze investering als testcase voor HDTV in samenwerking met kabelexploitanten, die ook voor langere termijn kan worden ingezet. HDTV/BBC/ BBC breidt test HD uit De BBC gaat verder met het testen van een HDTV kanaal en heeft besloten de test uit te breiden. De Britse publieke omroep komt met een HD-kanaal via satelliet en kabel en mogelijk enkele programma's op Freeview, de verzameling van gratis kanalen van de zender. Volledig uitzenden in HD zal nog even uitblijven. Op dit moment krijgen kijkers via digitale kabel en satelliet een kanaal dat tussen en uur zal uitzenden. Voor de andere kijkers blijft het voorlopig bij een test tussen twee en zes uur 's nachts. De reden van de beperkte uitzendtijd is de capaciteit van de zender. Zo stoppen onder meer BBC Parliament en BBC Four tussen twee en zes met uitzenden om het HD-kanaal te kunnen uitzenden. Uit een studie van de BBC blijkt dat uitzenden in hoge definitie zeker meerwaarde heeft. De raad van bestuur wil het HD-aanbod via de gewone kabel begin volgend jaar dan ook gaan uitbreiden, zodra dat technisch mogelijk is. TECHNIEK Techniek/UPC/ UPC test Slingbox UPC gaat een test doen met de Slingbox. Deze Amerikaanse box maakt het mogelijk om op afstand alle kanalen die men thuis ontvangt te bekijken. Daarvoor wordt de Slingbox tussen de Mediabox en de breedband internet verbinding aangesloten. Ook opgenomen programma's kunnen worden bekeken en de PVR kan op afstand worden bediend. De prijs en het abonneemodel zijn nog niet bekendgemaakt, evenmin als de introductiedatum. Techniek/Metro/ Zendmasten gesloopt analoge televisie Een Zwitserse helicopter wordt de komende tijd ingezet om de oude zendmasten van KPN voor

15 Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, november 20 analoge televisie af te breken. De vijf masten in Jirnsum, Markelo, Kootwijk, Wieringermeer en Hoogezand zijn tussen de 100 en 200 meter hoog. Ze zijn overbodig geworden sinds vorig jaar de analoge uitzending werd beëindigd. Om de masten stukje bij beetje uit elkaar te tillen moet het weer wel meewerken. Techniek/Avinity/ Test Avinity bij UPC Het Nederlandse Avinity gaat zijn technologie testen bij UPC. Avinity levert een interactief platform dat op iedere decoder voor digitale televisie kan worden gebruikt. Met een eigen gebruikersomgeving wordt toegang verschaft tot interactieve diensten op internet, zoals Uitzending gemist. Er wordt geen software op de decoder geïnstalleerd, maar een MPEG2 of MPEG4 verbinding opgezet. Via de rode knop kunnen gebruikers uit allerlei content kiezen. Volgens Emerce betekent de test niet dat UPC de technologie ook gaat gebruiken. Volgens directeur Ronald Brockmann lopen er verschillende proefprojecten bij televisiepartners in Europa die willen bekijken of ze iets met de technologie kunnen doen. "Naar aanleiding van het IBC congres in Amsterdam hebben we veel verzoeken gekregen." Avinity werkt al met Tele2 samen voor het aanbieden van soortgelijke diensten op Tele2's IPTV platform Vision. Er werd samen met Tele2 onlangs een interactieve tv commercial voor Rabobank Mobiel ontwikkeld. INTERNATIONAAL Internationaal/Telenet/ Telenet begint met HD dienst De Belgische kabelexploitant Telenet begint op 1 december met het aanbieden van een HD dienst. Er komen twee pakketten, een startpakket met het culturele kanaal Exqi en National Geographic HD, en een premium pakket met de HD versies van de Prime Movies en Prime Sports kanalen. Bij de start is er alleen de HD Digicorder beschikbaar, een HD settop box met ingebouwde harddisk. Volgend jaar komt er ook een model zonder harddisk. Abonnees die vanaf het begin in 2005 abonnee van het digitale televisie aanbod van Telenet zijn, mogen vier maanden gratis naar het HDaanbod kijken. In België gingen kabelexploitanten Interkabel en Coditel Telenet voor met een HD aanbod. Onlangs kondigde Belgacom aan dat het haar IPTV netwerk geschikt gaat maken voor HDTV. Internationaal/GfK/ Nog grote groep zonder kennis van digitaal en HD De kennis over digitale televisie en HDTV is bij een grote groep Europese consumenten nog beperkt. Een onderzoek van GfK onder consumenten in zeven Europese landen geeft aan dat velen nog niet weten wat bijvoorbeeld Blu Ray of HD Ready betekent. Zo moest op de vraag of hun televisie HD-Ready is 22% van de ondervraagde Duitse huishoudens het antwoord schuldig blijven. Ook wist een derde van de ondervraagden het verschil tussen analoge en digitale televisie niet. En veel consumenten bleken niet te weten dat voor de ontvangst van HDTV een speciale settop box benodigd is. De TV Consumer Survey 20 ontdekte ook bewijzen dat de vooruitgang van videotechnologie wel degelijk veel huishoudens bereikt. Zo is nog maar in een derde van de huishoudens een videorecorder actief nu deze in bijna twee derde van de huishoudens door de DVD-speler is verdrongen. MOBIELE TELEVISIE Mobiele televisie/kpn/ Gratis mobiele TV kijken bij KPN Abonnees van KPN's Mobiel internet (Surf en Mail Totaal) mogen de rest van het jaar gratis naar een aantal live televisiezenders kijken, die via UMTS worden doorgegeven. KPN wil hiermee ervaring opdoen met mobiele televisie. Begin 2008 wil KPN beginnnen met het uitzenden van digitale televisie naar mobiele handsets met DVB-H ontvangstmogelijkheden. Mobiele televisie/tns Nipo/ Mobiele vakantie TV interessant op Onderzoek van TNS Nipo wijst uit dat Nederlanders vooral mobiel tv willen kijken als ze op vakantie zijn. Minder verrassend is de uitkomst dat men mobiel tv wil kijken als men onderweg is, maar ook in bed (vooral tieners) of op de wc (meer mannen dan vrouwen) blijkt men tv te willen gaan kijken op de mobiel. Ook dat men vooral naar nieuws en weer, en naar sport (vooral mannen) wil kijken zal niet echt verbazen. Er blijken uit het ondezoek wel opvallende verschillen tussen de abonnees van de verschillende mobiele operators. Zo hebben de abonnees van KPN, dat in 2008 een mobiele tv dienst wil introduceren, duidelijk minder belangstelling voor mobiele TV dan die van Vodafone of T-Mobile.

16 Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, november 20 Adressen & contactpersonen GfK Benelux Marketing Services BV Krijgsman DM Amstelveen Immovator Cross Media Network Postbus AC Hilversum Contact:Jan Zwang jan.zwang@gfk.com tel nr: Contact: Freek van t Ooster freek.vantooster@immovator.nl tel nr: DIGItvNEWS Contact: Jan Boers info@digitvnews.nl tel nr: