Internet Veldwerk Fish where the fish are

Transcriptie

1 Soa Aids Nederland Internet Veldwerk Fish where the fish are Terugkomdag Prostitutie Programma Amsterdam, 10 oktober

2 2

3 Inhoud Inleiding 4 1. Aanleiding en doel 1.1 Aanleiding Doel 5 2. Programma en deelnemers 2.1 Programma Deelnemers 6 3. Ochtendprogramma 3.1 Welkom en voorstellen Pilot Opdracht Opdracht Middagprogramma 4.1 Vervolg opdracht Back-up opdracht Toekomst 5.1 Toekomst Afspraken Coördinatie 15 Bijlagen 16 1) Richtlijnen internet veldwerk 2) Internet veldwerk pilot GGD Groningen 3) Resultaten internet veldwerk landelijk 4) Brief op aankondiging internet veldwerk 5) Lijst met goed te gebruiken websites 6) Evaluatie 3

4 Inleiding Het prostitutieprogramma van Soa Aids Nederland bestrijdt soa s en hiv bij sekswerkers en prostituanten en zet zich in voor een gezonde en veilige werk- en leefomgeving. Eén van de specifieke doelstellingen voor 2012 was het onderhouden en ondersteunen van het netwerk van (GGD)professionals op het gebied van soa en hiv preventie, anticiperen op vroegtijdig testen en behandelen bij moeilijk bereikbare groepen in de prostitutie. Ook zorgt het prostitutieprogramma voor directe informatievoorziening over veilig en gezond werken in de prostitutiebranche middels websites, forums en andere social media. Internet veldwerk Nieuwe media internet, fora, profielsites, chat - worden steeds vaker gebruikt voor voorlichting en preventie doeleinden. Sekswerkers zijn door hun mobiliteit een moeilijk bereikbare groep. Als de nieuwe Wet Regulering Prostitutie (WRP) van kracht wordt, zal de bereikbaarheid en zichtbaarheid van de sekswerker vermoedelijk afnemen. Zij zullen zich meer en meer op het internet begeven. De hoeveelheid clubs en raamgebieden in het land nemen af (van 1350 in 2000 naar 400 heden), tippelzones sluiten. Sociaal verpleegkundigen zien in hun praktijk vrouwen (en mannen) verdwijnen. Het traditionele veldwerk van de sociaal verpleegkundigen het bezoeken van sekswerkers in clubs, privéhuizen, massagesalons, ramen, etc. - verplaatst zich naar internet veldwerk. Om deze redenen zijn sociaal verpleegkundigen, met prostitutie als aandachtsgebied, tegenwoordig ook meer op internet te vinden. Om in contact te blijven met hun doelgroep, zodat de zorg en service voor deze groep voortgang kan blijven vinden. Fish where the fish are 4

5 1. Aanleiding en doel 1.1 Aanleiding Tijdens de eerste bijeenkomst over Internet veldwerk op 7 februari 2012, is door de aanwezige (GGD)professionals gezamenlijk besloten om met een internet veldwerk pilot van drie maanden te beginnen. Om dit op eenduidige manier te doen, zijn er richtlijnen opgesteld waar iedereen zich in kon vinden (zie bijlage 1). Het prostitutieteam van Soa Aids Nederland voert de coördinatie en heeft deze terugkomdag georganisserd. Een aantal (GGD)professionals wilden wel direct beginnen, maar ervoeren wat obstakels. Onder andere daarom heeft de pilot niet drie maanden, maar ongeveer zeven maanden geduurd. 1.2 Doel Het doel van internet veldwerk is drieledig: Sekswerkers zijn op de hoogte van het aanbod van sociaal verpleegkundigen (en maatschappelijk werkers) in de eigen regio Er wordt voorlichting gegeven over soa-onderzoek, testen op locatie, veilig werken Er is gelegenheid om vragen te stellen over soa s, hiv, veilig vrijen en algemene seksuele gezondheid. Doelen van deze terugkomdag zijn: 1) De pilot evalueren 2) Ervaringen uitwisselen en ondersteuning 3) Rol van de coördinatie bepalen 4) Vervolgstappen bepalen. 5

6 2. Programma en deelnemers Het programma van de dag werd begeleid door Thirza Stewart en Piet van der Wiel, programmamedewerkers van het prostitutieteam van Soa Aids Nederland. 2.1 Programma 10.30u Welkom en voorstellen 10.50u Programma uitleg 11.00u Opdracht 1 Definities formuleren 11.30u Plenair, discussie 12.00u Opdracht 2 Helpende factoren 12.30u Lunch 13.00u Opdracht 2 vv Belemmerende factoren 13.30u Plenair, discussie 14.00u (back-up opdracht: Formuleer boodschap) 14.30u Toekomst & coördinatie 15.00u Rondvraag en afsluiting 2.2 Deelnemers Er waren 14 deelnemers aanwezig van tien verschillende organisaties. Zeven deelnemers waren ook aanwezig bij de eerste bijeenkomst. Voor de andere zeven deelnemers was dit de eerste kennismaking. Nieuwe deelnemers waren: GGD Brabant Zuid-Oost, GGD Gelre-IJssel, GGD Hollands Noorden, GGD Den Haag en Spot 46. De overige deelnemende organiasties waren: GGD Rotterdam-Rijnmond, GGD Hart van Brabant, GGD Groningen, GGD Amsterdam en SHOP Den Haag. Vanuit Soa Aids Nederland: Thirza Stewart, Piet van der Wiel en Marieke Ridder. 6

7 3. Ochtendprogramma 3.1 Welkom en voorstellen Marieke Ridder, programmaleider van het prostitutieteam van Soa Aids Nederland, heette iedereen welkom. Aan de hand van vier vragen werd de aanwezigen gevraagd zich voor te stellen. De vragen: Naam Werk / funktie Wat heb je privé met internet? Wat kom je vandaag hier halen? Bijna alle aanwezigen zijn veelvuldig privé op internet aanwezig. Op sociale media, , bankieren, informatie opzoeken, spelletjes, Skype, films kijken en om vanalles te kopen, nieuw dan wel tweedehands. De nieuwkomers komen deze dag vooral veel infomatie halen, komen ervaringen opslurpen, zijn nieuwsgierig naar hoe je contact legt, hoe er gereageerd wordt op s en hoe je überhaupt van start gaat met het internet veldwerk. Degenen die bij de bijeenkomst van 7 februari aanwezig waren, kwamen om hun ervaringen te delen en de ervaringen van de anderen te horen. Ook was men nieuwsgierig naar de uitkomst van de pilot en hoe en of je het effect kunt meten. Een GGD die al veel ervaring heeft, wilde leren van de scherpe blik van de nieuwkomers. 3.2 Pilot Ter voorbereiding op de terugkomdag hebben wij de GGD s die met het internet veldwerk zijn begonnen, gevraagd om via hun bevindingen/resultaten te sturen. De vragen die werden voorgelegd waren: Op welke website zoek en vind jij de sekswerkers v/m uit jouw regio? Hoe lang (in weken of maanden) doe je nu het internet veldwerk? Hoeveel uur per week besteed je er aan? (bij benadering) Hoeveel sekswerkers heb je benaderd via ? Hoeveel sekswerkers hebben gereageerd op je ? Hoeveel van de sekswerkers die hebben gereageerd zijn op je spreekuur gekomen? Van GGD Groningen ontvingen wij een uitgebreid verslag over hun internet veldwerk bevindingen. Zie bijlage 2. In totaal hebben 10 deelnemers gereageerd; 9 GGD s en Spot46/SHOP uit Den Haag. De resultaten staan in bijlage 3 achterin dit verslag. Aan enthousiasme ontbreekt het niet, maar zonder slag of stoot gaat het opstarten en/of uitvoeren vaak niet. Eén soa-verpleegkundige meldt dat zij meer dan een maand bezig is om een telefoon met abonnement te regelen via haar werk. Blijkbaar heeft de ICT afdeling op haar werk grote problemen met het leveren van een telefoon die specifiek is bedoeld om contact te leggen met sekswerkers. Andere obstakels zijn de (vele) overige werkzaamheden van de soa-verpleegkundigen. Vaak gaan deze voor. Tijd voor internet veldwerk is er dan niet meer. 7

8 Verder is het in sommige regio s lastig om contact te leggen; de telefoon wordt niet opgenomen, het nummer klopt niet of vrouwen werken onder diverse namen met verschillende telefoonnummers. De vraag Hoeveel van de sekswerkers die hebben gereageerd zijn op je spreekuur gekomen? was in de meeste gevallen moeilijk te beantwoorden. Het is nog geen gewoonte om op het spreekuur te vragen hoe de sekswerker er terecht is gekomen. De meeste antwoorden op deze vraag waren dan ook een getal bij benadering of nul. Naar aanleiding van deze resultaten ontstond bij ons team de discussie over wat wij verstaan onder bereiken, succes en effect. En verstaan wij er hetzelfde onder als de diverse soaverpleegkundigen en andere professionals in het land? Hieruit vloeide de eerste opdracht van deze terugkomdag. 3.3 Opdracht 1 Om de dicussie over de betekenis van bereiken, succes en effect op gang te brengen werd een casus voorgelegd. De deelnemers werden in drie groepen verdeeld om over deze casus te discussiëren en definities te formuleren voor bereiken, succes en effect. Casus: 60 mailtjes verstuurd naar sekswerkers op Na 1 week nogmaals 60 mails verstuurd. Tijdsinvestering = 45 minuten (totaal 120 mails). Na 1 ste ronde 10 reacties Na 2 e ronde 5 reacties Van deze 15 is er met 6 een afspraak gemaakt. Tijdsinvestering = 1,5 uur. Er zijn 4 sekswerkers op het spreekuur gekomen. Er is 1 soa gevonden (GO in keel). Discussie Meteen werd duidelijk dat er heel erg verschillend gedacht wordt over wat precies iemand bereiken is. Is dat alleen de sturen, is dat als je zeker weet dat de is aangekomen, of is dat pas aan de orde als je een reactie krijgt? Het zelfde gold voor het definiëren van succes en effect. Succes kan zijn dat de sekswerker de weg naar de testfaciliteit/hulpverlening weet. Succes kun je ook breder zien; het opbouwen van expertise omtrent internet veldwerk. Een groepje vindt dat je bij elke vrouw die bereikt wordt al van een succes kunt spreken. Effect van internet veldwerk kan zijn dat sekswerkers veiliger werken en hun positie verbeterd is. Maar hoe meet je dit? Effect kun je ook zien in het monitoren van de doelgroep en mogelijke missstanden signaleren. Of in het feit dat sekswerkers weten dat de GGD (en andere instanties) ook op internet zitten. Internet veldwerk is een actie gericht op preventie. Preventie kan volgens sommige aanwezigen gezien worden als het effect van internet veldwerk. Een subvraag bij deze opdracht was: Hoe bereik je je doelgroep? Per , per telefoon, per sms, via Facebook of andere soaciale media, via outposts? En waarom op die manier? Is er verschil tussen deze manieren in bereiken? 8

9 Ook deze vraag gaf veel stof tot discussie. Uiteindelijk kwam men tot de conclusie dat in eerste instantie het bereiken van de doelgroep het belangrijkst is. Een andere conclusie was dat er geen eenduidige definitie te formuleren is over wat bereiken precies is. Daarom is het algemene doel van het internet veldwerk als volgt geformuleerd: Het bereiken van de onzichtbare doelgroep sekswerkers v/m Binnen dit doel kan iedere instantie die zich bezig houdt met internet veldwerk het doel groter of kleiner maken; de lat hoger of lager leggen. Enkele ideeën die ter tafel kwamen om de doelgroep te verleiden tot contact en überhaupt ideeën die (mogelijk zouden kunnen) werken: Contact leggen met gastvrouw van club om adres te verkrijgen van niet online aanwezige sekswerkers Contact leggen met webmasters van toegankelijke websites (zie bijlage 4) In de een link naar de informatie op de website van de eigen organisatie plaatsen (met het eigen webbureau KPI afspreken om hits bij te houden) In de middag of avond bellen, nooit in de ochtend ALTIJD MET EEN 06-NUMMER (na)bellen! In plaats van bellen een sms sturen met standaard boodschap Database van je standaard boodschappen maken: 1 ste Vervolgmail Vervolg sms of 1 ste sms Vervolg sms Eventueel standaard voor elk soort sekswerker (thuis, escort) Een incentive bedenken, bijvoorbeeld: Iedere 10 de sekswerker op het spreekuur krijgt een bon te besteden bij Bodyshop/ Marlies Dekkers/ Christine Le Duc/ 3.4 Opdracht 2 Voor opdracht twee werden de deelnemers weer in groepjes verdeeld. De vraag aan hen was om met elkaar te praten over wat helpende en wat belemmerende factoren zijn in het opstarten en uitvoeren van internet veldwerk. Aan de hand van vooropgestelde vragen gingen de groepjes uiteen. Helpende factoren: Hoe ben je te werk gegaan? Wat hielp hierbij? Wat is er gelukt? Hoe heb je dat bereikt? Hoe ga je verder? Wat heb je nodig om verder te komen? Van wie? Etc. 9

10 De uitwerkingen van de drie groepen werden plenair gepresenteerd. Een korte opsomming: Leidinggevenden informeren en enthousiasmeren. Zorg dat je het management mee hebt. ICT regelen voor extra beveiliging. Coördinatie op één plek (SANL). De meeting van 7 februari hielp, goed geïnformeerd zijn. Hulp van bestaande expertise. Goed contact met webmaster / website eigenaar (zie bijlage 4) Gewoon beginnen helpt, je doet zo ervaring op. Eigen ervaring en inzichten zijn vergroot. Zelf tijdstip kunnen bepalen van bellen/mailen/sms. Aparte mobiel, alleen met 06 contact leggen. Excel bestand voor registratie. In het contact zoveel mogelijk spreektaal gebruiken. Het contact persoonlijk maken. 10

11 4. Middagprogramma 4.1 Opdracht 2 vervolg Belemmerdende factoren: Wat wilde je en lukte niet? Waarom? Wat heb je geprobeerd om het wel te laten lukken? Wie en/of wat heb je nodig om internet veldwerk goed te kunnen uitvoeren? Wat heeft extra aandacht nodig? Wat kun je meenemen van de andere GGD s? Etc. Ook van deze plenaire uitwerking een korte opsomming: Nodig: TIJD! Nodig: goede internet verbinding met toegang tot alle websites (seks, porno, etc.). Motivatieverlies door discrepantie tijdsinvestering en rendement. Resultaten lastig meetbaar. Leidinggevende niet meekrijgen. Censuur van websites die juist nodig zijn voor internet veldwerk. Het niet krijgen van een aparte mobiele telefoon. Escorts vaak alleen bereikbaar via bureau. (te) Veel organisaties die via internet dames benaderen. 4.2 Back-up opdracht Tijdens de discussie over helpende en belemmerende factoren werd duidelijk dat het formuleren van de boodschap die je in je zet extra aandacht verdient. Wat is een goed geformuleerde boodschap? Drie voorbeelden van boodschappen werden voorgelegd aan de groep. De opdracht was om de verschillende boodschappen te bespreken en te besluiten wat wel zal werken, wat niet, wat is wervend en uitnodigend? Stel jezelf vragen over; de aanhef de afzender de lay-out de toon van je boodschap de lengte van je boodschap de inhoud van je boodschap de adresgegevens van jouw GGD/instantie Schrijf vervolgens zelf een duidelijke boodschap voor jouw aanbod bij jouw GGD/instantie. 11

12 Boodschap 1: Werk je in de prostitutie? Wel eens een klapper gehad? Of doe je pzc? Doe bij ons gratis en anoniem een SOA test. Doe dit 4x per jaar! Bel: GGD medewerker Boodschap 2: Langs deze weg wil ik je graag informatie geven over de GGD op de Hollandstraat in Holland. Je kunt bij mij terecht voor: * gratis soa-onderzoek * gratis hepatitis B vaccinatie * anticonceptie * een vertrouwelijk gesprek. Ik ben aanwezig op werkdagen van 12 tot 17u. Je kunt me bellen voor een afspraak: Vriendelijke groet, Gerda, soa-verpleegkundige Boodschap 3: Hallo Patricia, Langs deze weg willen we je graag informeren over wat de GGD Holland voor jou kan betekenen. Werken als prostituee houdt in dat je met meerdere mensen seks hebt. De kans een soa op te lopen is groter. Een condoom beschermt goed tegen hiv, maar niet volledig tegen andere soa s. Bovendien kan een condoom kapot gaan of afglijden. Daarom is het verstandig om je regelmatig op soa s en hiv te laten testen en je gratis te laten vaccineren tegen hepatitis B. Bij de GGD Holland kan dit gratis op het spreekuur. Groeten van Jos en Jan GGD Holland Hollandstraat 14 Boodschap 2 had de duidelijke voorkeur (11 stemmen), boodschap 1 kreeg drie stemmen en niemand koos voor boodschap 3. In boodschap 2 zie je in één oogopslag wat deze GGD te bieden heeft. Het is kort, bondig en door de ondertekening persoonlijk. De reden om voor boodschap 3 te kiezen was ook vanwege de bondigheid. Dezelfde tekst zou in een sms passen. Reden om niet voor deze variatie te kiezen was onder andere de termen klapper en pzc ; deze termen zijn niet per se overal bekend. De derde boodschap werd te lang gevonden, te veel tekst, belerend en relevante informatie ontbreekt. 12

13 In de discussie die volgde werd duidelijk dat een persoonlijke aanhef belangrijk is en dat een afzender niet relevant wordt gevonden. Tenzij het echt duidelijk is met wie er een afspraak gemaakt kan worden. Je vermeld dus alleen je naam als jij de enige persoon bent die deze potentiële klant zal treffen. Verder moet in een boodschap in ieder geval worden opgenomen: wat te halen wanneer en waar te halen Andere tips om de boodschap goed over te laten komen: beginnen met een pakkende zin en daarna jezelf voor te stellen. Het kan eventueel helpen om de communicatieafdeling van je instantie bij het schrijven van een boodschap te betrekken. Ook hier was wederom de suggestie een incentive aan te bieden: iedere 10 de sekswerker op het spreekuur krijgt een bon te besteden bij Bodyshop/ Marlies Dekkers/ Christine Le Duc/ Een makkelijk te realiseren manier om sekswerkers te bereiken met je boodschap kwam vanuit GGD Rotterdam-Rijnland. Verstuur na de vier keer per jaar een sms; een zogenaamde SMS-bundel. Dit correspondeert met het advies vier keer per jaar een soa-onderzoek te laten doen. Sms 1 - Voel je veilig, doe een soa-test! Afzender: Sms 2 - Condoomongelukje? Gratis advies en test. Afzender: Sms 3 - Vaginale klachten? Bel voor gratis en anonieme soatest. Afzender: Sms 4 - Soatest? Afzender: 13

14 5. Toekomst 5.1 Toekomst Als afsluiting van de dag stelden wij de vraag Waar ben je over zes maanden? De mensen die al zijn begonnen met internet veldwerk zijn enthousiast om ermee door te gaan, het verder te ontwikkelen. De nieuwe deelnemers hebben inspiratie gekregen om te gaan starten. Het enthousiasme en de inspiratie is terug te lezen in de diverse plannen en voornemens voor over zes maanden: De sms-bundel is geïmplementeerd. Website van de GGD is verbeterd voor sekswerkers. Veldwerk is besproken in de regio. Online boodschap is verbeterd. Pakkende teksten voor boodschap zijn geschreven. Start gemaakt met mailen, bellen en meten van resultaten. Nieuwe website is gelanceerd. Chatprogramma is operationeel/presentatie ervan kan gegeven worden. Voortzetten van internet veldwerk volgens richtlijnen, voor vrouwen en mannen. Bezig met sms bundel en werkprotocol is geschreven. Bij één instantie wordt hopelijk binnenkort duidelijkheid of zij kunnen/mogen starten. Voor het management is er momenteel geen prioriteit. 5.2 Afspraken We maken de afspraak om over ongeveer zes maanden weer een bijneenkomst te organiseren. Mogelijk zal deze worden gecombineerd met een Meet & Greet voor alle (GGD) professionals die zich met prostitutie bezig houden. Twee belangrijke afspraken voor de internet veldwerk praktijk zijn: Maak er een gewoonte van dat je op het spreekuur vraagt hoe men bij jou terecht is gekomen, via welke informatiebron. Als je een tekst maakt voor je standaardboodschap, deze voorleggen aan sekswerkers voor feedback De coördinator houdt bij welke regio s zich bezig houden met internet veldwerk en zal waar nodig medewerkers met elkaar in contact brengen wanneer overlap dreigt. De coördinator zoekt uit of en hoe het mogelijk is om escorts te bereiken die niet met een eigen adres of 06-nummer op internet staan (escortbureaus). De coördinator ontvangt graag rapportage over waar men tegen aanloopt in de opstart en/of uitvoering van het internet veldwerk. Mogelijk kan er vanuit Soa Aids Nederland ondersteuning geboden worden. 14

15 6. Coördinatie Piet van der Wiel Programmamedewerker Prostitutie Soa Aids Nederland Keizersgracht 390, 1016 GB Amsterdam Wisselend telefonisch bereikbaar op

16 Bijlagen 1) Richtlijnen internet veldwerk 2) Internet veldwerk pilot GGD Groningen 3) Resultaten internet veldwerk landelijk 4) Brief op aankondiging internet veldwerk 5) Lijst met goed te gebruiken websites 6) Evaluatie 16

17 Bijlage 1- Instructieformulier internet veldwerk Werkwijze internet veldwerk: 1) Voorwaarden - Zorg voor ondersteuning van deze activiteit van je leidinggevende / het management. - Zorg dat je zonder problemen op de sites kunt komen die je nodig hebt voor je werk (veelal sekssites, commerciële sites). - Zorg voor goede afspraken met collega GGD s in jouw provincie; Waar ligt de grens van jouw regio en die van de andere GGD? 2) Eén website! - Kies één website uit de vele die er zijn om jouw internet veldwerk op te doen. - Kies een site waar het aanbod van vrouwen per regio is verdeeld en hou je vervolgens aan je eigen regio. - Websites zoals en uiteraard zijn voorbeelden van websites waar je naar toe zou kunnen gaan. Om mannelijke sekswerkers te vinden is een goede keuze. 3) Contact leggen - Stuur een met jouw standaardboodschap naar het bij het profiel van de vrouw genoemde adres - Vertaal de standaardboodschap in relevante talen voor jouw regio. - Voorbeeld boodschap: (met dank aan P&G292) Langs deze weg willen we je graag informeren over vul in naam van jouw instantie in vul in plaatsnaam van jouw GGD Bij ons kun je terecht voor: soa-onderzoek en hiv-testen, hepatitis B vaccinatie, informatie en advies over je (seksuele) gezondheid vul eigen aanbod in vul eigen aanbod in We zijn geopend van vul in je spreekuur tijden en bereikbaarheid Bel voor een afspraak naar vul in telefoonnummer vul in adresgegevens GGD 3a) Aparte account - Maak een apart account aan op Hotmail of Gmail of vergelijkbaar. - Zorg dat de naam van je adres duidelijk maakt dat je vanuit een instantie een stuurt (transparantie). Bijvoorbeeld GGDBreda@... of zoals Groningen vraagbaakggdgroningen@... - Via dit account lopen al je contacten die je legt in het kader van je internet veldwerk 4) Contact leggen telefonisch Bel de personen die je een hebt gestuurd een aantal dagen later op. De vragen die je dan stelt zijn: - Heb je onze goed ontvangen? - Heb je nog vragen? 17

18 - Zullen we een afspraak maken dat je langs komt (op de GGD)? 5) Registreren Maak in excel een registratieformulier aan. Om te voorkomen dat je mensen (profielen) meerdere keren benadert, registreer je alle benaderde profielen. Voorbeeld van een registratieformulier: (met dank aan P&G292) datum profielnaam mobiel nummer datum gebeld bijzonderheden Nationalitiet 11 jan Hotlips geen Nog een op 15-1 Roemeens 11 jan Mae West (Amsterdam) Controle bij HA. NL 11 jan Tweeling Hing direct op Thai 11 jan Charity Afspraak op 23-1 Latina - Je registreert op profielnaam, datum , datum telefoon contact, bijzonderheden, Nationaliteit en contactgegevens zoals telefoonnummer en/of adres. - Dit is eenvoudig te realiseren in een excel sheet. Websites met lidmaatschap Op en kun je een escort alleen actief benaderen door lid te worden van de website. Beide sites hebben een regio indeling. Werkwijze: (met dank aan P&G292) - Lidmaatschap is 75 euro voor drie maanden. - Je ontvangt een inlogcode als je lidmaatschap is afgesloten. Met deze code kun je rechtstreeks mailen naar een profiel en je krijgt toegang tot de contactgegevens van alle profielen. - Je benadert het profiel alleen als er in het profiel staat dat de persoon haar/zijn diensten in jouw regio aanbiedt. - Jij geeft zelf bij je aanmelding als lid een adres op waarmee je je contacten legt. Zorg hier voor een ander adres (account) dan je werk (zie hierboven punt 3a) - Op jouw internet veldwerk adres ontvang je elke week de profielen van de escorts die nieuw binnenkomen op de website. - Als je net begint met internet veldwerk kun je beginnen met oude of langer bestaande profielen te benaderen. Met hulp van de zoekfunctie op de website kun je de profielen in jouw regio vinden. VOOR VRAGEN EN OPMERKINGEN KUN JE TERECHT BIJ COÖRDINATIEPUNT: pvanderwiel@soaaids.nl 18

19 Bijlage 2 - Pilot internet veldwerk GGD Groningen Ter informatie voor: GGD Groningen GGD Drenthe GGD Friesland Coordinator Sense Noord Collega s team Sense Ambtelijk overleg Prostitutie Betrokkenen GGD Groningen Team Sense Perode Mei, Juni, Juli 2012 Jurjen Witlage preventiewerker Seksuele Gezondheid Kristin Heegstra sociaal verpleegkundige Seksuele Gezondheid Inleiding In februari 2012 hebben wij een bijeenkomst bijgewoond in Amsterdam georganiseerd door Soa Aids Nederland over internetveldwerk. Om velerlei redenen bleek er bij verschillende GGDen behoefte te zijn aan nieuwe manieren om mensen te kunnnen benaderen die seks als werk hebben. In Groningen loopt het aantal sekswerkers achter de ramen terug. Doel van de gemeente Groningen is het sluiten van de Hoekstraat/Muurstraat in de komende jaren Ook zijn er minder sexclubs in de provincie Groningen. Deze tendens blijkt landelijk herkenbaar. Voor 2000 waren er in Nederland 1200 clubs en prive huizen, meer dan 3000 ramen en 8 tippelzones. In 2011 zijn er minder dan 400 clubs en prive huizen, minder dan 1000 ramen en 5 tippelzones. Bovendien wordt er een toename gezien van illegale en onvergunde escort waarbij een onbekend aantal sekswerkers die via internet of mobiele telefonie klanten werven. (bron Soa Aids Nederland) Voor de mannelijke escorts werken we in Groningen al veel langer via internet op chatboxen, maar daar zijn ze soms moeilijk bereikbaar. Vandaar dat wij als team Sense en vertegenwoordigers van de GGD Groningen belang hebben bij het meedoen aan deze landelijk pilot Internet veldwerk. (Sense staat voor laagdrempelige seksualiteits hulpverlening) In de bijlage staat genoteerd hoeveel mannen en vrouwen wij hebben benaderd en bereikt. Hoe het is begonnen Op de expertmeeting Internet Veldwerk in Amsterdam zijn wij gestart met het inventariseren welke sites er zoal zijn voor sekswerkers. We zijn tot de volgende opsomming gekomen; Voor de vrouwen: Girls4u Shemale4u Dreamsanddisires Hotelescort Erotiekadressen Pinkplace Sexjobs 19

20 Ijberenforum.co Dutchescort Escortamsterdam Amsterdambabes Hoerensexgids Topsiteguide Voor de mannen: Boys4u Gay.nl Bullchat (chatbox) Bestaande expertise Hookers.nl bestaat nu 10 jaar. Dit is een site waar referenties gegeven worden over vrouwen door bezoekers. Het lijken voornamelijk prostituanten te zijn die deze site bevolken. Soa Aids Nederland is al jaren actief op een vaste plek op deze site. Inmiddels is er een wederzijds vertrouwen tussen de bezoekers, de beheerder en Soa Aids Nederland. Er wordt voorlichting gegeven volgens de algemene richtlijnen en vragen beantwoord over kansen op soa.. Er is ervaring en expertise op dit gebied door werk bij telefonische hulp lijn en chat. Hoe nu verder? Na deze inspirerende dag (zie ook de bijgevoegde verslag van deze dag fish were the fish are ) hebben wij in de trein terug een concreet stappenplan gemaakt. Stap 1: De verpleegkundige- en de preventiewerker seksuele gezondheid zijn naar onze operationeel leidinggevende en onze divisie leidinggevende gegaan en hebben hen geinformeerd over het plan van aanpak. Zij hebben toestemming gegeven te starten met deze internet pilot. Zij hebben ook de bevoegdheden gegeven voor specifiek seksgericht computer en mobiele telefoon gebruik. Wij willen sekswerkers bereiken via internet. Enerzijds omdat we weten dat er veel vrouwen en mannen zijn die zich op die manier aanbieden. Anderzijds omdat we minder vrouwen treffen achter de ramen en in de clubs. Stap 2: Aanmelding (betaald 75 euro) bij girls4you en boys4you voor 3 maanden. Stap 3: Gekeken is hoe we ons bereik voor de provincie Groningen zo ruim mogelijk konden maken In een straal van 40 kilometer rond de stad Groningen hebben we digitaal via de sites girls4you en boys4you escort werkers gezocht. Insteek hierbij is voor de pilot te werken voor Sense Noord Nederland. Stap 4; Vervolgens zijn er twee standaardmails opgesteld. De eerste mail: Beste.. Langs deze weg willen we je graag informeren over wat de GGD Groningen team sense voor je zou kunnen betekenen. Werken als escort houdt in dat je wisselende seksuele contacten hebt. Daarmee is de kans om een soa op te lopen groter. Een condoom beschermt niet volledig tegen soa s zoals herpes genitalis of genitale wratten. Bovendien kan een condoom kapot gaan of afglijden. Daarom is het verstandig om je regelmatig op soa s en hiv te laten onderzoeken en je gratis 20

21 te laten vaccineren tegen hepatitis B. De GGD Groningen heeft spreekuren waar je je (gratis) kunt laten testen en vaccineren. Groet Kristin en Jurjen GGD Groningen Hanzeplein 120 Team Sense Een week hierna stuurden we de tweede mail vanuit onze soa.aids mailbox Beste Recent stuurden we je een mail met info over de GGD Groningen. We hopen dat je die goed hebt ontvangen. Wil je meer info over een afspraak maken voor een gratis soa check en/of hepatitis B vaccinatie bel dan met elke werkdag behalve vrijdag tussen 10 en uur. Met vriendelijke groet Kristin en Jurjen GGD Groningen Hanzeplein 120 Team Sense Stap 5: In een werkoverleg hebben we al onze collega s geinformeerd over ons project zodat iedereen weet door wie zij benaderd zouden kunnen worden (via mail en telefoon) en waarom. Stap 6: Ook hebben we onze balie beneden die ook telefoon ontvangt van burgers, de afdeling voorlichting en de afdeling ICT uitgebreid geinformeerd over onze werkzaamheden, ons computer- en telefoongebruik. Tot slot hebben we de collega s in Drenthe en Friesland op de hoogte gesteld van ons project. Escortwerkers die dichterbij Assen Emmen, Leeuwarden of Sneek wonen kunnen immers daar voor onderzoek heen gaan. Stap 7: Elke week zijn we samen gaan zitten en hebben we elk profiel op de site getracht te benaderen via mail of telefoon. Elke week bleken er weer nieuwe profielen op te staan., vooral van mannelijke escorts. Het is een nauwkeurig werkje en veel geklik om een bericht te sturen, een melding te doen in je dossier zodat je weet wie er is benaderd, te zien wie er nieuw is enz. Maar door te doen leerden we snel en ging het steeds makkelijker. Tip is om elke week een vast moment af te spreken met elkaar. Door de hectiek van elke dag is het heel makkelijk het er even bij te laten zitten met als gevolg dat er de volgende keer weer heel veel nieuwe profielen opstaan. Wat hebben we geleerd? Er zijn een aantal escorts die zich al met regelmaat laten checken bij de GGD of de huisarts Er zijn escorts die zich positief uitlaten over het initiatief hen te benaderen Het wordt door escorts gewaardeerd dat er aandacht is voor beroepsrisico Er zijn escorts die daadwerkelijk een afspraak maken bij de GGD Er zijn een aantal vrouwen die via een escortprofiel werken en ook in een club of achter een raam. Er zijn vrouwen die meerdere profielen hebben onder een andere naam 21

22 Er zijn vrouwen en mannen die alleen via een telefoonbox/belservice te bereiken zijn (mail is dan niet mogelijk) Wij krijgen vaak standaard e mails terug (ook via tel box?) niet in u geinteresseerd Mannen werken vaak vanuit huis en voor zichzelf in vergelijking met de vrouwen. De groep mannen die via internet werken op de gebruikte sites is in onze regio aanzienlijk groter dan de groep vrouwen. Wat te doen voor volgende keer? Denken over standaard voice mail maken Denken over standaard sms maken Wat doen we met de belservice? Hoe om te gaan met provincie/land overlap? Is er een al landelijke registratietool die we kunnen gebruiken? De landelijke evaluatie van dit project vindt plaats op woensdag 10 oktober bij Soa Aids Nederland in Amsterdam. Doel van deze bijeenkomst is de pilot te evalueren, kennis en ervaring uit te wisselen, de rol van de coordinatie helder krijgen en tot slot te kijken naar vervolgstappen voor de toekomst. Groningen 4 oktober

23 REACTIES + BELLEN GGD GRONINGEN Escorts girls4you mails gestuurd : Naomi89 Gebeld. Voic . Sonja (35 jaar) Anoeshka (28 jaar) Amanda4love Kelly35NL Blonde Nymfomane SensualRoos Sara01 Lisa25 (26 jaar) Shante (26 jaar) Joke 41 Cassandra (mails gestuurd) Sensual Julia Site gechecked. reactie, geen intersse auto reactie, geen intersse auto reactie, komt elke 3 maanden bij GGD GEBELD. Niet bereikbaar. reactie, maakt afspraak. Gebeld. Werkt in Butterfly. Net getest. Is op de hoogte. reactie, geen intersse auto Gebeld. Voic . reactie, geen intersse auto Gebeld. Test via huisarts. Kent GGD. reactie, geen intersse auto = Sensual Roos Geen nieuwe escorts mail verstuurd: Rosa 35 (42 jaar) (mail versturen niet mogelijk) Lekkere-Christina (28jaar) Iza-escort (32jaar) Anno (38jaar) (mail versturen niet mogelijk) Kim-Extase Shianti (30jaar) Sexyrina (22jaar) Naomi85 (31jaar) Lulu special (42jaar) Emily4U (26jaar) Geile Monica (47jaar) (mail versturen niet mogelijk) (mail versturen niet mogelijk) (mail versturen niet mogelijk) (mail versturen niet mogelijk) Halsband (45jaar) Miss leonie (18jaar) (mail versturen niet mogelijk) 23

24 Boys4you.nl Mail gestuurd naar: Gideon GroLe Jeremy116 Joost (30 jaar) 87Erwin Hotdatenow Sweetyboy26 Xander85 Mikegroot David2010 Latin_Boy Raoul_Escort Hans28 ( ) belservice belservice Reactie. Bedankt voor de info. Geen telefoonnummer online Geen telefoonnummer online Reactie. Laat zich reeds testen. Wel telefoonnummer, niet bereikbaar. belservice Gebeld, geen gehoor. Geen VM mogelijk. gebled, gheen gehoor. Geen VM ingesproken. Reacire. Geen behoefte. automail belservice gebeld, geen gehoor. Geen VM ingesproken Pjotr Niet meer online op David19 Freezone (34jaar) Bottumboy HungboyXXL Johnny1962 Wil/gaat afspraak maken. Mail verstuurd met info. Gebeld. Geen gehoor. Geen VM ingesproken Benaderd via chatfunctie. Reactie. Bedankt voor de informatie. Reactie. Geen interesse, automail Dutch Twinkk Niet meer online op Loverescort Ricky1993 Paulsdick Heeft geantwoord. Mail terug gestuur. Gebeld, neemt niet op. Twede mail op Gebeld. Geen gehoor. Geen VM ingesproken Reactie. Wil afspraak voor meerdere personen maken Gebeld. Wil graag afspraak. Gaat die maken via Sportymark Niet meer online op Slavebttm Fredericoo belservice Internationale escort uit Ireland : Bovenstaande escorts gebeld / benaderd via chat. Mail gestuurd naar: Privé escortboy (27 jaar) Gebeld. Geen gehoor. Geen VM ingesproken 24

25 Rogger (19 jaar) Escort32 (33 jaar) Wolfman (34 jaar) hjonker1979 Ricklewis1 Geen telefoonnummer online belservice belservice belservice Internationale escort uit Ireland : Bovenstaande escorts gebeld / benaderd via chat : Mail gestuurd naar: Friescheboy (19 jaar) LittleHUNK (22 jaar) Youdontknowme (18 jaar) Site gechecked. Geen nieuwe escorts Mail gestuurd naar: Roybttm (32 jaar) (mail sturen niet mogelijk). Steve (27 jaar) Pietleeuw (22 jaar) JerryJoris (32 jaar) Boyarab (30 jaar) Hoer WesleyMiguel (mail sturen niet mogelijk) (mail sturen niet mogelijk) (mail sturen niet mogelijk) (mail sturen niet mogelijk) (mail sturen niet mogelijk) DJaw (mail sturen niet mogelijk) Aidenromance Pijpkoning(28 jaar) (mail sturen niet mogelijk) (mail sturen niet mogelijk) Anil (33jaar) Henkjan (54jaar) Kingsize (44jaar) Mick27 (37 jaar) (mail sturen niet mogelijk) (mail sturen niet mogelijk) (mail sturen niet mogelijk) Cockboy (49 jaar) Brutes (54 jaar) Rocky1000 (54jaar) (mail sturen niet mogelijk) (mail sturen niet mogelijk) 25

26 Bijlage 3 Resultaten internet veldwerk landelijk Regio Website Bezig sinds Uren/week s Reacties/nabellen Spreekuur Opmerkingen Amsterdam Mannen boys4u.nl 6 mnd 1, Zijn al 3 jaar bezig voor MSM/msw Amsterdam Vrouwen girls4u 15 mnd 0, ? Onbekend op spreekuur Gelre Ijssel kinky.nl 5 mnd 0, ? Onbekend op spreekuur Den Haag kinky.nl 10 mnd Tot nu toe alleen Spot46 actief (SHOP+Spot46) sexjobs.nl? Mogelijk meer op spreekuur girls4u.nl boys4u.nl sexmarkt.nl twitter Sw zoeken zelf contact via mail facebook Sw zoeken zelf contact via mail Twente speurders.nl 4 mnd Tel.niet opnemen/verkeerd nummer SW onder verschillende namen/nummers Al bekend bij GGD? Onbekend op spreekuur Flevoland?? Wel bezig, maar telefoonprobleem Kennemerland kinky.nl 6 mnd 0, Stuurt alleen sms-jes Hart v. Brabant speurders.nl 4 mnd Heeft doktersass. die de mails verstuurt (Den Bosch/Tilburg) girls4u.nl? Onbekend op spreekuur boys4u.nl Groningen girls4u.nl 4 mnd naast mails, ook gebeld (12x) boys4u.nl 4 mnd al langer bezig voor MSM/msw, ook gebeld? Mogelijk meer op spreekuur Alkmaar speurders.nl 1 mnd nvt nvt nvt nvt Zijn in opstartfase Brabant ZuidOost kinky.nl Zijn nog niet begonnen hookers.nl Wel inloopspreekuur + testen op locatie prostitutie.nl Totaal 11,

27 Bijlage 4 - Brief over internet veldwerk De GGD op Kinky! Goede en betrouwbare bron voor voorlichting over soaonderzoek! Het prostitutie programma van Soa Aids Nederland heeft al sinds 2004 een goede samenwerking met de website (en GGD Het prostitutie programma werkt landelijk ook samen met de hulpverleners die zich bij de GGD s bezighouden met prostitutie. Deze hulpverleners dragen zorg voor de soa en hiv preventie binnen de doelgroep. Dit doen zij door middel van veldwerk en soms door speciale spreekuren voor alleen prostituees. Internet veldwerk De hoeveelheid clubs en raamgebieden in het land nemen af (van 1350 in 2000 naar 400 heden), tippelzones sluiten. Het traditionele veldwerk het bezoeken van clubs, privéhuizen, ramen, massagesalons, etc. verplaatst zich steeds meer naar internet veldwerk. En dus onder andere naar De hulpverleners van de GGD zoeken op Kinky naar vrouwen (en mannen) die in hun regio werkzaam zijn. Doel hiervan is om het aanbod van soa-onderzoek in de regio en voorlichting over veilig werken onder de aandacht te brengen. Geen SPAM Jij kunt via jouw profiel op Kinky door een hulpverlener benaderd worden via of via je mobiele nummer. Dat is dus geen spam, dat is niet stalken, maar dat is om je te laten weten waar en wanneer jij in jouw buurt terecht kunt voor soa-onderzoek, voor vragen over soa s, veilig werken en anticonceptie. Ook kun je bij hen terecht als je vragen hebt over meer maatschappelijke problemen, zoals huisvesting, schulden of als je wilt stoppen met sekswerk. Samen met Midhold Het internet veldwerk op onder andere is met medeweten en goedkeuring van Midhold BV. Samen willen wij zorgen voor een zo gezond mogelijke seks branche. Goede voorlichting over soa s en kennis over waar je terecht kunt om je te laten testen is daarin belangrijk. Laat je testen! Open je s en maak een afspraak met de GGD bij jou in de buurt! 27

28 Bijlage 5 Goed te gebruiken websites etc. 28

29 Bijlage 6 Evaluatie 29