1 II Kronieken 26:21 2 B + W bijbel en wetenschap nummer II Koningen 15:8 4 II Koningen 15:13 5 II Koningen 15:17

Transcriptie

1 Hoofdstuk voor Christus Schema 21 De koningen van Juda & Israël De regeringsperioden van Pekah en Jotham gaan op schema 21 verder de tijd in. In Pekah s zeventiende jaar, hebben we gezien, werd Achaz koning over Juda. Pekah werd op deze manier op de tijdsbalk verankerd, regeerde 20 jaar, en komt zo op kaart 21 terecht met de jaren 755/735 v. Chr. Als er dan staat geschreven in 2 Koningen 15:27 dat hij koning werd in het 52ste jaar van Uzzia, dan moeten we de jaren daarvoor zien als een periode van burgeroorlog in het tienstammenrijk waarna hij in het 52ste jaar van Uzzia als koning over Israël door Juda erkend werd. Dit is één mogelijke uitleg. Vast staat dat Jotham koning over Juda werd in het tweede jaar van Pekah 235

2 en dat is op mijn tijdsbalk najaar 754 v. Chr. Jotham regeert dan als coregent met zijn vader Uzzia. Een coregentschap dat de Bijbel ditmaal expliciet vermeldt 1. De schikking van de regeerperiode van Pekah op deze manier is te vinden in een studie van Dr.ir.C.Noorlander 2. De koningen van het tienstammenrijk zijn verder alle verankerd met verschillende regeringsjaren van koning Uzzia van Juda. Dus hier is geen onzekerheid wat plaatsing op de tijdsbalk betreft. Zacharia, de zoon van Jerobeam II, werd koning in het 39ste jaar van Uzzia 3 en regeerde zes maanden. Daarna nam Sallum het over en dit eveneens in het 39ste jaar van Uzzia en regeerde één maand 4. In het 39ste jaar van Uzzia werd Menahem koning en regeerde 10 jaar over het tienstammenrijk 5. Na hem werd Pekahia koning in het 50ste jaar van Uzzia. Verder stellen we op schema 21 een hiaatperiode vast tussen de dood van Jerobeam II en de opvolging van Zacharia. Dit is het gevolg van de verankering van de koningen van het tienstammenrijk met de koningen van Juda. De lijn van Juda gebruik ik als richtsnoer. In de Bijbel vinden we bij de profeet Hosea een verwijzing naar deze periode. Hosea 3:4 Want vele dagen zullen de Israëlieten blijven zitten zonder koning en zonder vorst, zonder offer en zonder gewijde steen, zonder efod of terafim.. 1 II Kronieken 26:21 2 B + W bijbel en wetenschap nummer II Koningen 15:8 4 II Koningen 15:13 5 II Koningen 15:17 236

3 De profeet trad op in de dagen van Jerobeam II en de profetie past dus in deze reconstructie. Het coregentschap van Jotham met zijn vader Uzzia zou ook langer geduurd kunnen hebben. Zo is er een verwijzing in de Talmoed 6 dat Jotham gedurende 25 jaar voor zijn vader de regering uitgeoefend heeft. Wanneer we met dit jaartal op de tijdsbalk werken komt er een interessant gegeven naar voor. Wanneer we 25 jaar van de 52 jarige regeringstijd van Uzzia aftrekken arriveren we in zijn 27 ste jaar, in 775 v. Chr., het stervensjaar van Jerobeam II van het tienstammenrijk. Ik vermoed dat het coregentschap rond deze tijd te maken had met de naderende, maar afgewende, kosmische interactie van de planeet Mars met de aarde in 776 v. Chr. Niet onlogisch dat men dan een coregent aanstelt! Een overzicht van de regeringsjaren van de koningen van Juda en Israël geeft het volgende beeld: Juda 754/739 Jotham 2 Koningen 15:32 803/750 Uzzia 2 Koningen 15:2 Israël 755/735 Pekah 2 Koningen 15:27 752/750 Pekahia 2 Koningen 15:23 763/752 Menahem 2 Koningen 15: Sallum 2 Koningen 15:13 764/763 Zacharia 2 Koningen 15:8 775/764 HIATUS 6 Louis Ginzberg, op. Cit., Vol. IV, p.264 geciteerd door Donald W. Patten in THE LONG DAY OF JOSHUA. 237

4 816/775 Jerobeam II 2 Koningen 14:23 De aard beving van Uzzia De Bijbel leert dat ten tijde van de regering van Uzzia er een kosmische catastrofe heeft plaatsgevonden waarbij de planeet aarde nogal door elkaar geschud werd. De profeet Amos van het Oude Testament bericht als tijdsaanduiding dat hij zijn bediening begon twee jaar voor de aardbeving. En Zacharia 7 verwijst naar de aardschudding van Uzzia wanneer hij de komst van Here HERE beschrijft. De profeet Jesaja begon zijn bediening in de dagen van Uzzia en bericht over een catastrofe die het land getroffen heeft en vergelijkt ze met de catastrofe die Sodom en Gomorra overkwam. In het 24ste hoofdstuk kunnen we lezen dat de gehele planeet aarde getroffen werd. de aarde barst geheel open, de aarde schudt hevig, de aarde...waggelt zeer als een beschonkene en zwaait heen en weer als een nachthut; want haar overtreding drukt zwaar op haar.. Jesaja 24:19-20 (Tussen haakjes. De profeet Jesaja en alle andere profeten wisten dat de aarde rond was en in de ruimte hing! Het verhaal van de platte aarde hebben we(=het Westen) van de Grieken. En dat het Westen, met de Roomse Kerk voorop, tot in de 16de eeuw na Christus aan een platte aarde vasthield was haar eigen keuze.) De historicus Flavius Josephus 8 maakt duidelijk dat de aardbeving te maken had met de melaatsheid van Uzzia en het begin van het coregentschap van Uzzia s zoon Jotham. 7 Zacharia 14:4-5 8 Ant. Bk. IX, x,4 238

5 Groot was mijn verbazing toen ik bij het bestuderen van het werk van Donald W. Patten 9 merkte dat 754 voor Christus bij hem het catastrofejaar was. Deze geleerde duidt drie jaren aan die in aanmerking kunnen komen voor de kosmische catastrofe uit deze tijd: namelijk oktober 754, 756 of 758 v. Chr. Hij doet dit op basis van astronomische berekeningen, rekening houdende met kalender- verschuivingen als gevolg van deze kosmische catastrofes die de aarde in haar omwenteling gestoord hebben. Denk aan het teruggaan van de schaduw in de dagen van Achaz in het vorige hoofdstuk. Donald W. Patten gelooft dan ook dat we in de achtste eeuw voor Christus van een jaar van 360 dagen naar een jaar van 365,25 dagen gegaan zijn met als gevolg de nodige kalenderwijzigingen. Het begin van Jotham's zestienjarige regering is dus op de tijdsbalk verankerd in 754 v. Chr. het jaar van de aardbeving van Uzzia 10. Uzzia verblijft daarop nog vier jaar in afzondering getroffen door melaatsheid. Deze vier jaar zijn het resultaat door vanaf het vierde jaar van Salomons regering al de regeringstijden van de koningen van Juda vooruit te tellen. Meer daarover in hoofdstuk 20. De koningen van Egypte & Libië AMONHOTEP III 9 The Long Day of Joshua and Six Other Catastrophes 1977, - hoofdstuk 5 10 Zacharia 14:

6 Als een gevolg van de plaatsing van Thothmosis IV, de vader van Amonhotep III, op de tijdsbalk in de 8 ste eeuw voor Christus begint de regering van Amonhotep III in 764 v. Chr. op de dertiende dag van de derde Egyptische maand in het seizoen Shemut zijnde juli aan een regeringsperiode die 34 jaar zou duren. Zijn troonnaam was Nub-maat-re wat de heer der waarheid is re betekent. De lijn van afstamming liep ten tijde van de achttiende dynastie via de oudste dochter en de oudste zoon huwde haar om de titel van Farao binnen de familie te houden. Amonhotep III verkreeg het recht op de troon door zijn minderjarige zuster, Sitamon, te huwen. Na dit troonrecht verkregen te hebben huwde Amonhotep III met Tije, de dochter van Joeja en Toeja. Dit was eveneens een marriage de raison. De vader van Tije was een Aziaat en ik postuleer dat hij een Israëliet was. De Aziaat Joeja 11 was de luitenant-generaal van de strijdwagens in het Egyptische leger. Het huwelijk vond plaats aan de beginperiode van Amonhotep s regeringsperiode. Dit is de periode dat koning Uzzia of Azaria van Juda, Egypte controleerde. Tot aan 748 v. Chr. met de aftocht van het leger van Arsu was Amonhotep een vazal van Azaria, de koning van Juda. Betreffende de naam JOEJA wil ik nog opmerken dat Egyptische namen gewoonlijk de god aanduiden onder wiens bescherming de 11 Donald B. Redford, Akhenaten, The Heretic King, 1984, Chapter three 240

7 betreffende persoon geplaatst werd, zoals bij Amonhotep en Thothmosis. In de naam van Joeja zit de naam van de God van Israël in: Joeja zoals in Halleluja. Tot slot wil ik opmerken dat het gemummificeerde lichaam van Joeja heel duidelijk Semitische trekken heeft. Amonhotep III identificeer ik met Rampsinitos, de voorganger van Cheops bij Herodotus. Herodotus schrijft 12 dat Rampsinitos onmetelijk rijk was, bouwwerken liet uitvoeren en het land onder zijn bewind voortreffelijk bestuurd en welvarend is geweest. Verbazend is dat we in de achttiende dynastie bij Amonhotep III hetzelfde commentaar vinden 13. Deze farao, met een voorspoedige regering van bijna veertig jaar, wordt beschreven als onmetelijk rijk, niet als een gevolg van oorlogshandelingen maar als het resultaat van internationale handel en een overvloedige goudvoorraad. Het verband met Herodotus is treffend. Uzzia van Juda: de koning van de herders van Jeruzalem, naar Josephus tegen Apion De soldaten die Egypte ten tijde van de regering van Amenophis binnenvielen werden herders van Jeruzalem genoemd en zij verwoestten de tempels van Egypte en verbrandden hun steden. Offeren aan de goden van Egypte was verboden. Ik meen vanuit de werken van Josephus en uit de Bijbel, deze soldaten met het leger van Uzzia, de koning van 12 Herodotos Boek II, Donald B. Redford, Akhenaten The Heretic King, 1984, chapter: Amenophis the Builder - 241

8 Juda, te kunnen identificeren. De Bijbel leert dat Uzzia s roem zich tot in Egypte verbreidde 14, doordat hij de omringende buurlanden aan Juda onderwierp. Er staat geschreven dat hij opklom tot een toppunt van macht, en dat hij een leger had van soldaten. Ook vervaardigde hij kunstig bedachte oorlogswerktuigen, die op de torens en de hoeken geplaatst werden, om pijlen en grote stenen te kunnen afschieten. Wijd en zijd verbreidde zich zijn roem staat er geschreven. Tegen deze achtergrond wordt het verhaal van Manetho, dat Josephus meent te moeten aanvallen, duidelijk. Josephus beschrijft dan, vanuit Egyptische bronnen, hoe Amenophis, volgens mijn variant duidelijk Amonhotep III, lepralijders, onder wie vele priesters, afzonderde door hen oostelijk van de Nijl in steengroeven te laten werken. Daarna wordt het deze mensen vergund zich in het dan onbewoonde Avaris te vestigen. Hierop stelden deze onfortuinlijke een zekere Osarsiph aan tot leider die daarop hulp in Jeruzalem ging zoeken. Op uitnodiging van deze verbannen Egyptenaren, die zich in het toen verlaten Avaris gevestigd hadden, rukte Uzzia Egypte binnen. Dat Avaris als een daarvoor onbewoonde stad aangeduid wordt pleit voor Velikovsky s identificatie van deze stad met El-Arisj aan de beek van Egypte aan de kust van Sinai. Verder toont hij aan dat de plaats Tharoe, uit de tijd van Horemheb dezelfde plaats is als Avaris. Hij daagt, in zijn boek 15 Eeuwen in chaos, de archeologen dan ook uit om in de buurt 14 II Kronieken 26:8 15 Eeuwen in chaos hoofdstuk II de ligging van Avaris 242

9 van El Arisj te graven. Een van de grootste fortificaties uit de Oudheid ligt daar onder het zand. Farao Amenophis, die Josephus in deze tijdsperiode vermeldt, was de vader van Sethos. Josephus schrijft dat de jonge Sethos op dat moment vijf jaar oud was. Amenophis III heeft dertien jaar in ballingschap in Ethiopië verbleven van 761 tot 748 v. Chr. In dit laatste jaar is hij vanuit Ethiopië naar Beneden- Egypte opgerukt in achtervolging van het terugtrekkende leger van Uzzia. Ik geloof dat de vermelding van de zevende Olympiade, als tijdstip door Josephus, voor het vertrek van het leger van Uzzia correct is en het jaar 748 v. Chr. inderdaad de exodus van het leger van Uzzia zag. Dertien jaar daarvoor, in 761 v. Chr., moet dan de invasie in Egypte hebben plaats gevonden. Het machtscentrum van de troepen van Uzzia moet volgens mij bij Tanis gelegen hebben. Te Tell el Daba werd door archeologen een stad bloot gelegd met een heel duidelijk Aziatische achtergrond. David Rohl maakte een thesis rond aardlaag F te Tell el Daba; hij dateert ze ten tijde van Jozef. Hij wijdt een boeiend hoofdstuk aan het vermeende graf van Jozef in zijn boek A TEST OF TIME. In een vernield beeld van een hoogwaardigheidsbekleder meent hij Jozef zelf te herkennen. De Aziatische trekken zijn nog af te leiden uit de restanten van het beeld. Gunnar Heinsohn 16, een bekende revisionist van de oudheid, stelt echter dat de straatgrafische laag F rond 750/720 v. Chr. gedateerd moet worden. Boeiend wordt het om in dit beeld, wanneer we Heinsohn s 16 Die Sumerer gab es nicht,

10 stratigrafie volgen, nu Uzzia te herkennen. Ook in Uzzia s geval weten we dat zijn tombe in Egypte niet gebruikt werd. Hij werd namelijk in Jeruzalem met melaatsheid getroffen en terplekke in quarantaine geplaatst. Dynastie XXV PIANCHI Zijn naam en tegelijkertijd geboortenaam Pianchi kennen we van zijn overwinningsstele gevonden te Elephantine in de tempel van Khnum, het huidige Aswan. Zijn naam komt echter niet voor in de koningslijsten van Manetho die via de verschillende kopieerders tot ons kwamen. En met uitzondering van Tefnacht vermeldt Manetho geen enkele van de door Pianchi s stele opgegeven namen 17 van tegenstanders. De overwinningsstele verhaalt hoe Pianchi met zijn leger Egypte binnenrukte nadat in het noorden de Libiër Tefnacht vanuit zijn hoofdstad Saïs de Nijldelta onder zijn controle bracht. Het document is propaganda en heel wat historische details kunnen in vraag gesteld worden. De vaststelling dat Pianchi na zijn zogenaamde verpletterende overwinning op de vorsten van Egypte, met meestal gefabriceerde namen, daarna eenvoudig naar huis in Napata terugkeerde roept vraagtekens op. Bij zijn dood werd hij in El Kurru in een kleine piramide naar Egyptisch model begraven. In het variant dat ik presenteer, meen ik dat er wel degelijk een inval van Pianchi in Egypte geweest is, 17 Cecil Torr, 1896, MEMPHIS AND MYCENAE, Egyptian Chronology: Dynasties XXVI TO XXII 244

11 maar op kleiner schaal dan voorgesteld, en dat Pianchi een bondgenoot van Amonhotep III was. Deze laatste wordt vermoedelijk op de stele als Nimlot aangeduid. Ik vermeldde al dat Amonhotep III een dertienjarige ballingschap in Nubië doorbracht. In 761 v. Chr. vond hij asiel bij Kashta, de eerste farao van de 25 ste dynastie, en wanneer Amonhotep in 748 v. Chr. naar Egypte teruggaat, regeerde Pianchi in Nubië. In mijn reconstructie zijn de Nubiërs bondgenoten van de 18 de Dynastie. Wanneer dan de Libiërs in dezelfde 8 ste eeuw voor Christus Egypte binnenkomen en hun dynastieën vestigen is het met de hulp van de Nubiërs dat Amonhotep III de Libiërs tot vazallen maakt. De voorganger van Pianchi in Nubië was Kashta van wie ik de regeringsperiode laat aanvangen na de kosmische catastrofe van 761 v. Chr. Dynastie XXII De Libische 22 ste dynastie begint met Sheshonk I in deze periode. In een vorig werk 18 toonde ik aan dat het 20ste jaar van Sheshonk I te verankeren is met het jaar dat Zacharia in Israël de troon besteeg en dat het Sheshonk I was die Zacharia op de troon zette. Dit was het begin van een alliantie tussen de Libiërs en het tienstammenrijk. Het is interessant om de marsroute van het leger van Sheshonk I te bestuderen. Te Karnak in Egypte is een muurreliëf met een lijst van veroverde steden bewaard gebleven. Door de rangschikking van deze steden is het mogelijk om de campagne van Sheshonk I in kaart te 18 Kroniek van het oude Israël - hoofdstuk 9 245

12 brengen. Eén en ander blijft weliswaar onduidelijk vanwege beschadigingen van het tempelreliëf en het identificeren van Egyptische plaatsnamen. Het reliëf bevat 155 namen van steden. Enkel zeventien hiervan kunnen met zekerheid op de kaart geplaatst worden. Veertien hiervan in Israël, in het tienstammenrijk. Ik ben er van overtuigd dat het Sheshonk I bedoeling was om orde op zaken te stellen in het tienstammenrijk. Sinds de dood van Jerobeam II in 775 v. Chr. had het land geen koning en was het in anarchie ondergedompeld. Vermoedelijk zaten in steden zoals Shechem, Tirza en Penuel in het Over- Jordaanse gebied usurpators 19 op de troon. Deze drie steden vinden we op de lijst van Sheshonk I terug en zijn alle drie ooit hoofdsteden van het noordelijke rijk geweest. Eén van deze plaatsen zou met het Beth- Arvel van de profeet Hosea 20 kunnen geïdentificeerd. Ik vind het eveneens opmerkelijk dat heel wat namen van Sheshonk s lijst later in de Amarna correspondentielijst terug te vinden zijn. Ten tijde van de regering van Sheshonk I is men ook begonnen met het noteren van het wassen van de Nijl 21. Dit zou vanuit de Velikovskyaanse catastrofes van de 8 ste 19 Hosea 8:4 20 Hosea 10:14 21 Bob de Gryse, KARNAK,

13 eeuw voor Christus verklaard kunnen worden. De opvolger van Sheshonk I was Osorkon I. Van deze laatste farao is een borstbeeld bewaard gebleven van ongeveer 60 cm hoog uit zandsteen. Het beeld bevindt zich tegenwoordig in het Louvre. Het beeld werd gevonden in het oude Byblos. Een anomalie voor de orthodoxie is het feit dat de Fenicische koning Elibaal er een inscriptie liet ingraveren. Tussen beide heersers zitten er conventioneel namelijk meer dan twee eeuwen op de tijdsbalk. Volgens de herziene chronologie van Velikovsky valt echter alles op zijn plaats. Manetho geeft via Africanus negen farao s op voor zijn 22 ste dynastie met een regeerperiode van 120 jaar. De eerste farao was Sheshonk I die 21 jaren regeringstijd meekrijgt gevolgd door Osorkon met 15 jaar. Daarna komt volgens de monumenten Takelot met 25 jaar. Diens opvolger was Osorkon II met blijkbaar een coregentschap van drie jaar. In het derde regeringsjaar van deze farao overstroomde 22 het tempelcomplex in Karnak. Het Nijlwater stond zestig centimeter hoog boven de tempelvloer en het omringende land was een moeras. Deze ongewone waterstand van de Nijl viel in de maand december, terwijl de hoogste waterstand normaal al in augustus bereikt werd. De oorzaak zal dan ook geen grote of late regenval geweest zijn, verder zuidwaarts, maar moeten we veeleer denken aan een stremming van de afvoer in de Nijldelta. Wat we intussen een Velikovskyaanse catastrofe noemen, was de oorzaak van de overstroming. In mijn variant vermeldde ik 22 C. Verburg, Farao nagerekend, 34a 247

14 een cyclus van catastrofen, per dertien jaar en duidde de jaren: 709, 722, 735, 748 en 761 voor Christus aan als catastrofejaren. Wanneer we nu het derde jaar van Osorkon II met 722 v. Chr. verankeren, krijgen we volgend resultaat voor het begin van de 22 ste dynastie: Osorkon II 725/722 = 3 de jaar Takelot I 747/722 Osorkon I 765/747 Sheshonk I 776/765 Hiermee wordt mijn eerdere schikking van Sheshonk I op de tijdsbalk tot op één jaar na bevestigd. De Libiërs hebben volgens Manetho 120 jaar over Egypte geregeerd. Dit brengt ons rekenend van het beginpunt van Sheshonk I regering in 776 v. Chr. tot ca. 650 v. Chr. De conventionele Egyptologie identificeert Sheshonk I met de Bijbelse Sisak en plaatst hem ten tijde van Rehabeam op de tijdsbalk. Wie Sisak werkelijk was heb ik aangetoond. Het was Thothmosis III van de achttiende dynastie. Hierna een opgave van de Libische koningslijsten, vanuit de verschillende bronnen die we hebben: Manetho naar Africanus: Eusebius : 1. Sesonchis 21 Sesonchis 21 (Sheshonk) 2. Osorthon 15 Osorthon 15 3/5. drie andere 6. Takelothis 13 Takelothis 13 7/9. drie andere Totaal: 9 koningen in 120 jaar 3 koningen in 49 jaar Naast Manetho met de lijsten die ons via Eusebius en Africanus bereikten hebben we de vele monumenten 248

15 die Egypte rijk is en waarvan we eveneens de verschillende Libische vorsten kunnen aflezen. Het resultaat is het volgende: Monumenten: Manetho : Sheshonk I 21 jaar Sheshonk Osorkon I 36 Osorkon Takelot I 25 Osorkon II 28 Sheshonk II 0 Takelot II 15 Takelot Sheshonk III 53 Pamay 4 Sheshonk IV 37 U merkt dat ook bij deze dynastie het een puzzel is die in elkaar gezet moet worden. Het is de Bijbel die aanwijzingen geeft waar deze dynastie op de tijdsbalk te plaatsen is. DE ASSYRISCHE KONINGSLIJST HERZIEN Wanneer in Juda de regering van Uzzia in het jaar 803 v. Chr. aanvangt vond, volgens het door Velikovsky geïntroduceerde catastrofemodel, in dat zelfde jaar een kosmische catastrofe plaats. Ook de buurvolken noteerden de uitzonderlijke gebeurtenissen aan de hemel. De Assyrische annalen vermelden dat de zon verduisterd werd. Het tiende jaar van Assur Dan III zag een kosmisch fenomeen. Het was echter geen gewone zoneclips als gevolg van de maan maar als het gevolg van een interactie van de aarde met de planeet Mars, de oorlogsgod van de Assyriërs en door hen Nergal genoemd. De Assyrische annalen zeggen alleen dat de zon 249

16 verduisterd werd en dat dit samenviel met pestilentiën en aardbevingen. Dit alles wijst op kosmische catastrofes die vooral tijdens de achtste eeuw voor Christus op aarde hun effect hadden. Het tiende jaar van Assur Dan is gereviseerd nu 803 voor Christus in plaats van het conventionele 763 v. Chr. Het zogenaamde ankerpunt van de orthodoxie - 15 juni 763 met de zonsverduistering van Assur Dan III - is van geen tel meer. De berekening van de zoneclips over Nineveh in 763 voor Christus werd verkregen vanuit het uniformitarisme 23. 'The present is the key to the past' (Het heden is de sleutel tot het verleden). Vanuit deze theorie neemt men aan dat wat men vandaag in de kosmos vaststelt altijd zo geweest is. Wanneer we echter het bericht over het teruggaan van de schaduw van de zon in de dagen van koning Hizkia ernstig nemen, dan moeten we besluiten dat een terugrekenen voorbij 709 v. Chr. zonder rekening te houden met dit fenomeen onjuiste data oplevert. Dat het tiende regeringsjaar van Assur Dan toevallig gelijk loopt met 803 voor Christus is het resultaat van het verankeren van de regeringsjaren van zijn verre voorganger Salmaneser III regeringsjaren, met die van de koningen van Israël. De regeringsjaren van Salmaneser III worden nu verankerd met de Bijbelse gegevens en niet andersom, zoals Dr. Edwin R. Thiele deed. Het was tijdens de regeringsperiode van Achab en Josafat dat de bekende slag bij Karkar plaatsvond. Bekend alleen, omdat de Assyriërs ons 23 Evangelische Omroep, 1980, het ontstaan van de wereld, de zondvloed en de geologische tijdschaal, blz

17 een stele hebben nagelaten met de vermelding over de slag en de deelnemende legers. Koning Achab van het tienstammenrijk wordt hier als een van de leiders van de coalitie tegen Assur vermeld. In het zesde regeringsjaar van Salmaneser III' regering rukte deze Assyrische heerser vanuit Nineveh naar het westen op. Aan de rivier de Orontes, bij Karkar, stuitte hij op een coalitie van twaalf koningen, met een sterke strijdmacht. De Assyrische kroniekschrijver gaf er een gedetailleerde opsomming van: "Ik verwoestte Karkar, zijn Koninklijke residentie, maakte haar met de grond gelijk en stak haar in brand. Hij bracht als hulptroepen in het veld 1200 strijdwagens, 1200 ruiters, voetknechten van Adad'idri van Damascus, 700 strijdwagens, 700 ruiters, voetknechten van Irhu-leni van Hamath, 2000 strijdwagens, voetknechten van Achab, de Israëliet..Ik sloeg van hun krijgslieden met het zwaard, mij op hen stortend als Adad wanneer hij een hagelstorm neer zend. Ik strooide hun lijken overal rond, de gehele vlakte lag bezaaid met de uiteengeslagen, op de vlucht gedode strijders. Met hun bloed kleurde ik de Kur-pa-hu van het district. De vlakte was te klein om al hun zielen te laten afdalen in de onderwereld, het grote slagveld bleek niet toereikend toen zij moesten worden begraven. Met hun lijken maakte ik een dam in de Orontes voor er een brug was." Een kleine anekdote eerst! Ondanks Salmaneser s snoeverij, waarin hij de overwinning opeist, leed hij echter een nederlaag. De opmars van de Assyriërs 251

18 werd gestuit. Een goed voorbeeld van de onbetrouwbaarheid van de Assyrische geschiedschrijving. Het leger van Achab wordt door de koning van Assyrië (vermoedelijk sterk overdreven) beschreven als een gigantisch leger van 2000 strijdwagens sterk. Wanneer we twee paarden per strijdwagen rekenen is het eenvoudig om een totaal van ongeveer 4000 paarden te verkrijgen. Het stallen van deze dieren zal wel geen probleem gegeven hebben, aangezien koning Salomo zeventig jaar daarvoor de nodige stallingen gebouwd had. In Megiddo alleen al werden door archeologen stallen voor 450 paarden te voorschijn gebracht. Vijf zulke steden zouden dus wel alle strijdwagens en paarden van Achab kunnen herbergen. Tenzij de Assyriërs met het aantal van 2000 strijdwagens overdreven. Misschien is het getal 200 realistischer. Dit alles maakt Achab echter wel een van de hoofdrolspelers in het Klein-Azië van die tijd. Het dateren van de gevonden stallingen te Megiddo toont iets van de moedwil van seculiere onderzoekers die met de Bijbel geen rekening wensen te houden. Aangezien een Assyrische bron naar Achab en zijn leger verwijst, wat de Bijbel in dit geval niet doet, worden de blootgelegde stallingen te Megiddo van Salomo, waar de Bijbel naar verwijst, ten tijde van Achab gedateerd. De orthodoxie, die met de Bijbel geen rekening wenst te houden, heeft de slag bij Karkar gedateerd in 853 v. Chr. en dit op basis van een zogenaamde astronomische datering in 763 v. Chr. Al in de 19 de eeuw in het jaar 1840 waren archeologen actief in het gebied van het voormalige Assyrië, toen 252

19 nog onder Ottomaanse heerschappij. Het was echter in de eerste helft van de twintigste eeuw, na de nederlaag van Turkije in de Eerste Wereldoorlog, dat het gebied, onder Brits bestuur, voor archeologen echt toegankelijk werd. De grote vondst was de koningslijst van Khorsabad. Een bijna volledige lijst van Assyrische koningen kwam daar te voorschijn en werd astronomisch verankerd op de tijdsbalk. Het Bijbelse tijdskader dat tot dan gehanteerd werd moest wijken voor de zogenaamde nieuwe vondsten. Men ging er gewoon van uit dat de Assyrische gegevens correct en aldus gezaghebbend waren. Menig Bijbelvorser werd in die tijd in verlegenheid gebracht totdat de Bijbelse archeoloog en geleerde Edwin R. Thiele (1895/1986) een aangepaste Bijbelse koningslijst bracht. Zijn werk The Mysterious Numbers of the Hebrew Kings wordt tegenwoordig algemeen beschouwd als de definitieve Bijbelse chronologie en vindt men in menig Bijbels atlas en naslagwerk terug. Thiele verkorte de regeringsduur van bepaalde koningen van Juda en Israël om deze te laten passen in het Assyrische kader. Met het inkorten van sommige regeerperioden van Israëlitische koningen verdedigde hij de zogenaamde dual dating en paste het enkele malen toe, ook daar waar de Bijbel niet expliciet duidelijk over is. Om de val van Samaria, in het negende regeringsjaarjaar van Hosea, contemporain met het zesde jaar van Hizkia van Juda, te laten passen met de Assyrische gegevens betreffende Sargon II, verkondigde hij dat de Bijbelse gegevens van II Koningen hoofdstukken 17 en 18 foutief waren, als laat en kunstmatig aan de Bijbel toegevoegd, en dus niet door God geïnspireerd. 253

20 Thiele had dus niet als vertrekbasis dat de Bijbel Gods onfeilbaar Woord is en historisch correct. Als een gevolg van mijn loslaten van de verkorte chronologie van Thiele en het terugkeren naar de normale regeringsperiodes van de koningen van Juda en Israël en rekening houdend met vermeldingen van sabbat- en jubeljaren kom ik op een verschil van 35 jaar uit met de Assyrische gegevens. Het moet duidelijk zijn dat het motief van de Assyrische kroniekschrijvers niet altijd het accuraat weergeven van historische gegevens was, maar integendeel het verheerlijken van de dan regerende koning. De muren van het paleis van Tiglath Pileser III te Kalhu waren uitsluitend versierd met een reeks annalen, in drie verschillende revisies op tegels, respectievelijk bestaande uit zeven, twaalf of zestien lijnen. Een latere heerser uit een andere dynastie Essarhaddon recycleerde de tegels voor zijn eigen paleis. Eponiem is afgeleid van het Assyrische woord 'Limmu', waarvan de betekenis in feite onbekend is. Men neemt aan dat het 'ambtenaar' betekent en dat elke gebeurtenis een jaar beslaat. De vermelde campagnes in de eponiemlijsten stemmen ook niet overeen met de recent op het terrein gevonden steles. De laatste 150 jaar hebben geleerden steeds elke verwijzing van een jaar uit de oudheid naar het huidige tijdschema vertaald met de jaarlengte van 365,25 dagen. Velikovsky 24 maakte al duidelijk dat de achtste eeuw voor Christus 24 Werelden in botsing, Achtste hoofdstuk, Jaren van tien maanden de kalenderhervorming 254

21 verschillende kalendercorrecties zag. Zowel uit Bijbelse, Assyrische en Babylonische bron, wordt melding gemaakt van noodzakelijke correcties i.v.m. de jaartelling. Dit had niets te maken met een beter verstaan van de astronomie, maar alleen met het aanpassen van 'de fouten van de hemel'. Tiglath Pileser III De Assyrische koning Tiglath Pileser III wordt in de Bijbel bij naam vernoemd. De historische details uit Assyrische bronnen (of zoals ze geïnterpreteerd worden) in vergelijking met de Bijbelse gegevens zijn echter niet duidelijk. De persoon van Tiglath Pileser is zeer omstreden. Archeologische stukken die gevonden werden duiden de vader van Tiglath Pileser onomwonden aan als Adad Nirari wat de andere Assyrische gegevens betreffende hun gevonden koningslijsten op zijn kop zet. Hierna de betreffende inscriptie zoals door Luckenbill vermeld: 822. Inscribed bricks, a stone inscription and an inscribed duck weight, containing the name and titles of Tiglath Pileser III, were found at Kalat Sherkat. On the brick inscription Tiglath Pileser III is called son of Adad Nirari, king of Assyria KAH,I, Nos Ancient records of Assyria and Babylonia by Daniel David Luckenbill, Chicago, 1926 De orthodoxie verwachte in 1926 bij het publiceren van het werk van Luckenbill dat in de toekomst nog een en ander door de archeologen opgegraven zou worden wat meer licht betreffende de opvolging van Tiglath Pileser III zou geven. Sindsdien blijft de 255

22 tegenstrijdigheid betreffende het zoonschap van Tiglath Pileser III echter bestaan. De orthodoxie vermoedt dat de vader van Tiglath Pileser III Assur Nirari was, maar dit blijft gissen! Daarbij komt nog dat de latere Essarhaddon veel van de annalen handelend over Tiglath Pileser III in zijn tijd al vernield heeft. De naam Tiglath Pileser was een reminiscentie aan de eerste Tiglath Pileser van meer dan drie eeuwen eerder. De usurpator Tiglath Pileser III correspondeerde met Amarna-Egypte onder het pseudoniem Tushratta. Als een gevolg van mijn identificatie van Tiglath Pileser III met de zogenaamde Mitanniheerser Tushratta wordt een en ander duidelijk. Vanuit de correspondentie tussen Tushratta en farao in hun relatie tot Suppiluliuma van Hatti, kunnen ontbrekende puzzelstukjes ingevuld worden. Tushratta was de zoon van Sutarna II die ik identificeer met de Bijbelse koning van Assur: Pul. Na de moord op Artashumara, de oudste zoon van Pul, werd Tushratta alias Tiglath Pileser als troonopvolger door de moordenaar Udhi op de troon geplaatst. Heel deze geschiedenis is omgeven door intriges. Tushratta was ten tijde van deze gebeurtenissen nog erg jong en werd officieel als een puppet op de troon geplaatst. Niettemin slaagde Tushratta erin de moordenaar de pas af te snijden. Dit werd ook door de Hethieten geobserveerd en misbruikt voor hun eigen doeleinden, de controle over Noord-Syrië namelijk. Van deze manipulaties is een Hethietische geschrift bewaard gebleven: het verdrag namelijk 256

23 Suppiluliuma-Shattiwaza. Daaruit leren we o.a. dat de Hethietische vorst Suppiluliuma een verdrag had gesloten met een heerser uit Mitanni genaamd Artatama II en rivaal van Tushratta. Artatama identificeer ik met Sardanapallos, de koning van Assur, die niet voorkomt in de Assyrische koningslijst, maar die volgens mijn revisie te identificeren is met de Bijbelse koning van Assur: Jareb, een naam die ook in de Khorsabadlijst niet voorkomt. Sardanapallos alias Jareb alias Artatama, en de intriges en het complot dat de troonsbestijging van de usurpator Tiglath Pileser III omringd worden nu duidelijk. Wat we aan informatie bezitten om Tiglath Pileser op de tijdsbalk te verankeren is fragmentarisch. De orthodoxie geeft Tiglath Pileser III de regeringsperiode: 745/727 v. Chr. Deze jaartallen stemmen niet overeen met de Bijbelse gegevens voor deze periode. In het hier geboden variant worden de historische berichten betreffende Tiglath Pileser aan de Bijbel gelinkt en niet andersom. Tiglath Pileser III regeert herzien vanaf het jaar 761 tot 735 v. Chr. De Bijbelse koningen Menahem en Azaria waren tijdgenoten van Tiglath Pileser III. Een probleem voor Thiele en zijn verkorte koningslijst van Juda en Israël is dat Tiglath Pileser III tribuut van deze koningen claimt op een moment dat beide koningen al gestorven zijn. De Bijbelse gegevens dwingen ons tot een verlengen en herschikken van de regeringsduur van Tiglath Pileser III. Tiglath Pileser begon zijn regering namelijk veel vroeger dan orthodox aangenomen wordt. Ik heb een vermoeden 257

24 dat de Griekse legende 25 betreffende Sardanapallos geen fictief verhaal is maar op ware feiten gebaseerd is. Het historische kader dat de legende schildert bevat teveel details om het uitsluitend, naar mijn mening, als fictief te zien. Volgens het Griekse verhaal waren twee schatplichtige vorsten, namelijk Arbaces van Medië en Belesys van Babylon, in opstand tegen Sardanapallos, de koning van Assyrië, gekomen. Sardanapallos, trok deze opstandelingen met zijn leger tegemoet en hij zou zeker de overwinning over hen behaald hebben, moest er geen muiterij in het Assyrisch leger zijn uitgebroken. Het waren Assyrische soldaten die terugkeerden van Baktrië, die naar de opstandelingen overliepen. Hierop volgde gedurende twee jaar een belegering van Nineveh alwaar Sardanapallos zich had terug getrokken. Het verhaal gaat verder dat in het derde jaar van de belegering, de rivier de Tigris buiten haar oevers trad en de stadsmuur ondermijnde zodat deze over een lengte van twintig stadiën instortte. Hierop heeft Sardanapallos, zijn einde onder ogen ziende, zich om het leven gebracht. Nineveh werd daarop ingenomen en verwoest. Ik postuleer dat het buiten de oevers treden van de Tigris te maken had met de kosmische catastrofe van 761 v. Chr. Ook vanuit Egypte hebben we gelijkaardige berichtgeving over het uitzonderlijk buiten de oevers treden van de Nijl 25 Dr. Arie Dirkzwager hield hiermee al eerder rekening mee. Zie: C&AH Catastrophism and Ancient History - Volume X, part 1 Sardanapallus and Arbaces. & Bijbel en Wetenschap, 13 de jaargang, nr. 116, november 1988, Arbaces, Jareb en de Assyrische chronologie 258

25 ten tijde van zulke catastrofes. De belegering van Nineveh krijgt nu de jaren 764/761 v. Chr. In 761 v. Chr. heeft Tiglath Pileser, als usurpator de macht in Assur gegrepen. Hierna som ik de Bijbelse verwijzingen naar Tiglath Pileser op. De eerste verwijzing naar Tiglath Pileser vinden we in II Koningen 15:29: "In de dagen van Pekah, de koning van Israël, kwam Tiglath Pileser, de koning van Assur, en veroverde IJon, Abel-Beth-Maächa, Janoah, Kedes en Hazor, Gilead en Galilea, het gehele land van Naftali; en hij voerde de bevolking in ballingschap naar Assur. En Hosea, de zoon van Ela, smeedde een samenzwering tegen Pekah, de zoon van Remalia; hij sloeg hem dood en werd koning in zijn plaats in het twintigste jaar van Jotham, de zoon van Uzzia." Het hierboven geciteerde Bijbelgedeelte kan chronologisch correct gedateerd worden. De dagen van Pekah waren van 755 tot 735 v. Chr. In 735 v. Chr. vermoordde Hosea Pekah en zette zich op de troon in Samaria. Toen in het tweestammenrijk Juda, Achaz koning werd kreeg deze te maken met een samenzwering van Pekah met Rezin, de koning van Damascus tegen hem. "Het geschiedde nu in de dagen van Achaz, de zoon van Jotham, de zoon van Uzzia, de koning van Juda, dat Rezin, de koning van Aram, met Pekah, de zoon van Remalia, de koning van Israël, tegen Jeruzalem ten strijde trok; maar hij kon in de strijd daartegen de overhand niet behalen." Jesaja 7:1 259

26 Achaz werd koning in het zeventiende jaar van Pekah. Dit maakt dat slechts drie jaar in aanmerking komen voor de strijd zoals beschreven door de profeet Jesaja. Pekah heerste namelijk gedurende een periode van twintig jaar tot aan zijn dood door de hand van Hosea. De strijd moet gesitueerd worden tussen 739 en 735 v. Chr. Een in het nauw gebrachte Achaz de afgodendienaar, schreef hierop een brief naar de koningen van Assur om hulp. Let op: koningen in het meervoud! "In die tijd zond koning Achaz het verzoek tot de koningen van Assur hem te helpen." II Kronieken 28:16 Het was op het verzoek van Achaz dat Assyrië Aram binnenrukte. "En de koning van Assur gaf hem gehoor; de koning van Assur trok op tegen Damascus, nam het in en voerde de bevolking in ballingschap weg naar Kir; en Rezin bracht hij ter dood. Daarop ging Achaz Tiglath-Pileser, de koning van Assur, tegemoet naar Damascus. II Koningen 16:9 In het Bijbelboek Kronieken wordt over koningen in het meervoud gesproken, maar het is Tiglath Pileser, als koning van Assur in het enkelvoud, die tegen Damascus oprukt. Ik geloof dat Assyrië tijdens deze periode meer dan één leger ter beschikking had en de verschillende koningen dus jaarlijks meerdere campagnes uitvoerden: een reden meen ik om de eponiemlijsten niet als één feit per jaar te hanteren. In 735 v. Chr., het jaar dat ik de hiervoor beschreven Bijbelgedeelten plaats, was Tiglath Pileser III in het 260

27 westen actief, en zijn mederegent Salmaneser elders. De eponiemenlijsten komen, wat jaartallen betreft, niet overeen met de historische gegevens die de Bijbel verstrekt. Alleen het 19 de jaar van Tiglath Pileser III met de vermelding 'naar Damascus' lijkt te passen. Het is ook het eponiemjaar met de vermelding van Salmaneser. Een bewaard gebleven bericht van Tiglath Pileser verwijst naar ontvangen schattingen van Menahem en Uzzia, koningen van het tienstammenrijk en van Juda. Het hierna volgende bericht hebben we van een inscriptie op een bas-reliëf gevonden te Nimrud in het paleis van de koningen van Assur. Het werd gedateerd in het achtste jaar van de regering van Tiglath Pileser III. " Tijdens het verloop van mijn veldtocht (ontving ik) schatting van (Az)riau van Juda zoals (A)zirau van Juda in onschatbaar, tot de hemel reikend, buiten(gewoon groot) met ogen met deze die (kijken) uit de hemel door infanterie aanval hoorde hij van (de naderende) gebundelde (krachten) van Assur en was bang Ik sloeg neer, vernietigde en (verbrandde met vuur) Zij hadden weggenomen voor(azri)au en het versterkt zeer moeilijk was omheind en hoog was gesitueerd en zijn uitgang Ik diepte uit Ik omsingelde zijn beste troepen, tot (zijn sol)daten verplichte ik tot dwangarbeid en zijn groot zoals een pot (verbrijzelde ik (verschillende lijnen ontbreken) liaia ) Azria(u.) zoals mijn koninklijk paleis schatting zoals dat de stad Kul(lani?) zijn geallieerde...ik herstelde het gebied van Assyrië. Ik stelde mijn eigen ambtenaar als district 261

28 gouverneur over hen personen (verwijderde ik) uit hun steden en plaatste ze in het district van Ku ( ); 1223 personen verplaatste ik naar het district van Ulluba. de schatting van Kushtashpi uit Kummuh, Rezin van Damascus, Menahem van Samaria, (Hiram) van Tyrus, Sibitti bi ili van Byblos, Urikki van Cilicië, Pisiris van Karkemis, I ni lu van Hamath, Panammu van Sam'al, Tarhulara van Gurgum, Sulumal van Melidda, Dadi-ilu van Kaska, Uassurme van Tabal, Ushhitti van Tuna, Urballa van Tuhana, Tuhamme van Ishtunda, Urimme van Hurikna, Zabibe, koningin van Arabia; goud, zilver, tin, metaal, olifantenhuid, ivoor, geborduurde gewaden, linnen gewaden, blauw gekleurde doeken, ebben hout, walnoot hout, allerlei kostbaarheden, schatten (geschikt voor) koningen, bewerkte schapen (huiden) waarvan de wol purper geverfd werd, wilde vogels waarvan de gespreide vleugels purper geverfd, paarden, muilezels, groot en klein vee, mannelijke kamelen, wijfjes kamelen met hun jong ontving ik." Annalen, , In een ander bewaard gebleven inscriptie van Tiglath Pileser is er een vermelding naar het installeren van Hosea als vazal van Assur: "De stad van Hatarikka tot aan de berg Saue de steden Gebal, Simirra, Arga, Zimarra Usnu, (Siannu), Ri'raba, Ri'sisu steden van de Opper (zee) bracht ik (onder mijn controle), zes van mijn ambtenaren stelde in aan (als district gouverneurs over) hun; de stad van Kashpuna aan de kust van de Opper zee (de steden )nite, Gal'za, Abilakka die zich aan de grens van Israel 262

29 bevinden (het uitgestrekte gebied van het territorium van Damascus Bit Haza'ili ) in haar geheel bracht ik aan de grens van Assyrië. Mijn (gouverneur) stelde ik (over hen als district gouverneur). En wat betreft Hanunu van Gaza die gevlucht was voor mijn wapens en weggelopen naar Egypte, de stad Gaza (nam ik in, zijn en zijn bezittingen, zijn goden (voerde ik weg en ik stelde een beeld van de god Assur), mijn heer, en een beeld van mijn eigen koninklijk persoon ( stelde ik op) in zijn paleis en rekende hun tot de goden van zijn land. Ik legde op hen (een zware schatting zilver) Ik rukte uit, zoals een vogel hij vluchte (opnieuw uit Egypte?). Ik plaatste hem opnieuw in zijn paleis en (legde een zware schatting op hem; goud), zilver, zijden kleding groot, ontving ik. Bit Humria 26 het geheel der inwoners (samen met hun bezittingen) bracht ik naar Assyrië. Pekah hun koning verwijderden zij en Hosea zette ik (als koning) over hun. Ik ontving van hun als (schatting?) 10 talenten of goud en (x) talenten zilver en bracht (hen naar Assyrië)." Nimrud Tablet (in Rost, 78-81, lijnen 1-19) De hiervoor beschreven feiten kunnen exact gedateerd worden in het jaar 735 v. Chr. Het jaar dat Pekah in het tienstammenrijk vermoord werd en Hosea de macht greep. En het laatste fragment dat 26 betekent: het huis of de dynastie van Omri. Blijkbaar verwezen de Assyriërs nog altijd naar Omri hoewel sinds de dagen van Jehu deze dynastie uit het tienstammenrijk verwijderd was. 263

30 we van Tiglath Pileser III annalen hebben dateert uit dezelfde periode. Op de hierna vermelde lijst komen we ook Achaz van Juda tegen: "Ik stelde Idibi'il tot poortwachter aan over het land Musri 27. In elk land waar De schatting van Kushtashpi van het land Kummuh, Urik uit het land Qu'e, Sibitti Bi'il uit, Eni il van Hamath, Panammu van Sam'al, Tarhulara uit Gurgum, Su (lumal van Melidda ), Uassurme van Tabal, Ushhitti van Tuna, Urballa van Tuhana, Tuham (me van Ushtunda ) (M)atani-bi'il van Armad, Sanipu uit Beth Ammon, Sallamanu uit Moab, (M)itinti van Ashkelon, Ia u ha zi van ia-u-da-a-a 28, Quashmalaka van Edom, Mus(ri ), Hanunu van Gaza; goud, zilver, tin, ijzer, antimony, geweven linnen gewaden, purperen wollen gewaden uit zijn land allerlei kostbaar, de producten van zee en land, de begeerlijke dingen van hun landen, koninklijke schatten, paarden, muilezels, gebroken tot het juk als mijn verantwoordelijke stelde ik rab-shaqu over de stad Tyrus (om schatting te ontvangen) van Metenna van Tyrus, 150 talenten goud ( ). Nimrud, Zuid oostelijk paleis, Slab inscriptie ( 6-16) Het hierboven vermelde inscriptie bevat een lijst van schatplichtige koningen. Koning Achaz (of Ia u ha zi volgens de Assyriërs) begon zijn regering in Juda in 739 v. Chr. in het zeventiende jaar van de regering van Pekah in Israël. Het was als een gevolg van een actie van Pekah verbonden met Rezin van Damascus 27 Assyrische benaming voor Egypte. 28 Assyrische naam voor Achaz van Juda 264

31 tegen Achaz dat deze laatste besloot om de hulp van de koningen van Assyrië in te roepen. Het hiervoor vermelde inscriptie van Tiglath Pileser III kan dus nauwkeurig gedateerd worden. Zijn laatste regeringsdaad was het offensief tegen Damascus en het schatplichtig maken van Juda. Verwarrend is Tiglath Pileser III' vermelding naar ontvangen schatting van Hananu uit Gaza. In het contemporaine bericht met de aanstelling van Hosea tot koning in Samaria vermeldde de Assyrische kroniekschrijver: ". En wat betreft Hanunu van Gaza die gevlucht was voor mijn wapens en weggelopen naar Egypte, de stad Gaza (nam ik in, zijn en zijn bezittingen, zijn goden (voerde ik weg en ik stelde een beeld van de god Assur), mijn heer, en een beeld van mijn eigen koninklijk persoon ( stelde ik op) in zijn paleis en " Aangezien het schrijven van Achaz naar de koningen van Assyrië, de dood van Pekah, het aanstellen van Hosea, en de val van Damascus met de dood van Rezin, allen in hetzelfde jaar 735 v. Chr. plaatsvond, kan er geen discussie zijn over het eventueel anders dateren van dit Assyrische geschrift. Duidelijk blijkt dat niet alles wat de Assyriërs opschreven historisch accuraat was. Wat historisch gezien plaatsvond kan wel, met o.a. de Bijbel als leidraad, gereconstrueerd worden. Blijkbaar had de Bijbelse Uzzia een coalitie van Klein-Aziatische vorsten tegen het opnieuw opkomende Assyrië gevormd. In 761 v. Chr. bevond het gros van het leger van Uzzia zich nog in Egypte. Het restant van Uzzia's leger en zijn autoriteit in de regio was echter voldoende om de noordelijke 265

32 Aziatische vorsten te verleiden om tegen Assur op te komen. PUL Boeiend met deze revisie wordt de identificatie van Pul met Sutarna, als de naam overgeleverd in de Amarnabrieven in de correspondentie tussen Mitanni en Egypte. Sutarna was de zoon van Artatama die ik identificeerde met Sardanapallos, een naam van de Griekse overlevering. Sutarna was dan weer de vader van Tusratta, die ik eerder identificeerde met Tiglath Pileser. Dit maakt dat de Bijbelse Pul, in het Assyrisch de naam Adad Nerari had. Een naam die deleted werd. Zo ook de alsnog onbekende Assyrische naam voor het Griekse Sardanapallos. Waarom? Omdat volgens mij het deze koning van Assur was, die zich als een gevolg van de prediking van de Israëlitische profeet Jona te Nineveh tot de God van Israël bekeerd had. Het optreden van Jona plaats ik aan het einde van de regering van Jerobeam II en rond het jaar 776 v. Chr. wanneer een kosmische ramp in een cyclus van dertien jaar afgewend werd. Zo dadelijk hierover, maar eerste verder met Pul. De Bijbelse koning van Assyrië met de naam Pul en volgens mijn revisie de vader van Tiglath Pileser, was ten tijde van de regering van Menahem 29 al agressief naar buiten getreden en had schatting van het tienstammenrijk in ontvangst genomen. Na de dood van Uzzia kwam aan de anti-assur-coalitie van Klein-Aziatische vorsten een einde, en werden dezelfde koningen 29 II Koningen 15:

33 schattingbetalers aan Tiglath Pileser. Tiglath Pileser, de zoon van Pul volgens mijn revisie, was de mederegent van zijn vader als heerser over Assur. In de Bijbel en volgens Flavius Josephus waren Pul en Tiglath Pileser duidelijk twee afzonderlijke koningen. Maar toen zij ontrouw werden jegens de God hunner vaderen en de goden van de volken des lands, die God voor hen had verdelgd, overspelig naliepen, wekte de God van Israël de geest op van Pul, de koning van Assur, (en) namelijk de geest van Tiglath Pilneser, de koning van Assur, en deze voerde hen weg... I Kronieken 5:25 Hoewel ik als standaard altijd de NBG Vertaling 1951 gebruikt heb, moet ik nu opmerken dat het woordje namelijk niet in de Hebreeuwse grondtekst vermeld staat, wel het woordje en! Hebben de vertalers van de NBG-1951 zich door de Assyriologie laten leiden? De NBV Vertaling van 2004 maakt het nog bonter: I Kronieken 5:26 Daarom zette de God van Israël koning Pul van Assyrië, ook bekend als Tiglatpileser, ertoe aan om hen als ballingen weg te voeren. Hij bracht hen naar Chalach, Chabor, Hara en de rivier van Gozan, en daar wonen ze tot op de dag van vandaag. De Statenvertaling had het nochtans correct: " Zo verwekte de God Israëls de geest van Pul, de koning van Assyrië, en de geest van Tiglath Pilneser, de koning van Assyrië,." En Josephus schrijft het volgende: "Eenmaal op die manier koning geworden bleef Menahem zeventien jaar lang een onbehouwen bruut van de ergste soort. Toen Pul, de koning 267

34 van de Assyriërs, een oorlog tegen hem was begonnen liet hij het echter niet op een krachtmeting en een veldslag met de Assyriërs aankomen, maar wist hij hen ertoe te bewegen zich tegen ontvangst van duizend talenten zilver terug te trekken en zo een einde te maken aan de oorlog. Dat bedrag had het volk voor Menahem bijeengebracht, tegen een aanslag van vijftig drachmen per hoofd van de bevolking. Daarna kwam hij te overlijden? Hij werd begraven te Samaria. Als zijn opvolger in het koningschap liet hij zijn zoon Pekahia na. Deze gedroeg zich al net zo barbaars als zijn vader. Hij regeerde slechts twee jaar en werd toen verraderlijk vermoord tijdens een banket met zijn vrienden. De aanslag was het werk van een zekere Pekah de zoon van Remalia, die een hoge officierspost bekleedde. Deze Pekah behield de leiding over een periode van twintig jaar. Hij toonde geen eerbied voor God en voor de wetten. De koning van de Assyriërs hij heette Tiglath Pileser ondernam een veldtocht tegen de Israëlieten. Hij onderwierp geheel Gilead en het gebied aan de overzijde van de Jordaan en het daaraan grenzende Galilea en Kydisa en Asora, waarbij hij de plaatselijke bevolking krijgsgevangen maakte en naar zijn eigen rijk deporteerde. Daarmee hebben we voldoende gezegd over de koning van de Assyriërs. Joodse Oudheden Boek IX, xi,1 Dus ook bij Josephus zijn Pul en Tiglath Pileser twee afzonderlijke koningen. Pul treedt eerst op tegen Menahem gevolgd door Tiglath Pileser tegen Pekah. Chronologisch lijkt het dat de veldtocht van Tiglath 268

35 Pileser III naar Gilead en omstreken aan het begin van de regering van Jotham plaatsvindt! Dus tussen 761 en 748 v. Chr. Meestal wordt de Bijbelse Pul met de Babylonische Pulu 30 geïdentificeerd. Als een gevolg van het ongedaan maken van Thiele's verkorting van de Judese koningslijst schuift de Bijbelse Pul mee met Menahem op de tijdslijn en komt nu in de periode circa 770/750 v. Chr. terecht. De Babylonische Pulu van de Ptolemeuscanon is een ander persoon en blijft de jaren 731/726 v. Chr. als koning van Babylon behouden. DE PROFEET JONA TE NINEVEH De Bijbel 31 leert dat Jona s bediening als profeet ten tijde van de regering van koning Jerobeam II van het tienstammenrijk liep. En ook de Joodse historicus Flavius Josephus 32 plaatst de bediening van Jona ten tijde van de een en veertigjarige regeringsperiode van Jerobeam II maar geeft verder geen exacte tijdsaanduiding wanneer juist Jona de stad Nineveh bezocht. Beide historische bronnen, de Bijbel en Josephus, brengen een bijzondere geschiedenis over Nineveh, een geschiedenis die echter niet in Assyrische bronnen opgetekend werd: de bekering namelijk van een Assyrische koning tot de God van Israël, en dit naar aanleiding van de oordeelsaankondiging prediking van de Hebreeuwse profeet Jona te Nineveh. Het moet duidelijk zijn dat 30 Een Perzische versie heeft zelfs een verbasterde naam Poros voor Pulu Koningen 14: Joodse Oudheden Boek IX, x,