HET INTERNATIONALE KADER en BUITENLANDS BELEID

Transcriptie

1 Hoofdstuk 2 HET INTERNATIONALE KADER en BUITENLANDS BELEID Internationaal kader Het nieuwe millennium wordt steeds meer gekarakteriseerd door de vestiging van structuren voor het vrije internationaal verkeer ven personen en goederen, diensten en kapitaal. Het ingezette proces van globalisatie en liberalisatie zal ingrijpende gevolgen hebben voor ons land en volk. De herstructurering en transformatie van de wereldeconomie als gevolg van revolutionaire technologische ontwikkelingen, met name in de informatietechnologie en de biotechnologie, hebben een enorme invloed op productieprocessen en op de organisatie en het management van industrieën. In elk geval maken deze trends het onmogelijk voor landen als Suriname om hun concurrentiepositie uitsluitend te baseren op de zogenaamde lower order voordelen als natuurlijke hulpbronnen en lage lonen. Ondernemerschap, het ontwikkelen van innovatieve expertise, technologie en markttoegang, versterkt door externe betrekkingen zoals buitenlandse directe investeringen en verschillende vormen van cross border samenwerking, zijn thans de sleutelfactoren. Van bijzonder belang voor de Surinaamse exportproductie en dus voor de sociale en economische ontwikkeling van ons land, is de beïnvloeding door drie belangrijke aan de handel gerelateerde verschijnselen die reeds nu hun invloeden doen gelden. Deze drie factoren betreffen: 1. de implicaties van de Uruguayronde en de oprichting van de WTO; 2. de invloed van regionale blokken, in het bijzonder NAFTA/FTAA, CARICOM en EU- ACP; 3. de globalisatietrend. 27

2 Ad 1. De implicaties van de Uruguayronde en de oprichting van de WTO De resultaten van de Uruguayronde en de oprichting van de WTO kenmerken de fundamentele veranderingen die zich voordoen in het internationale handelssysteem. Suriname is sedert 1978 lidland van de GATT en heeft in april 1994 de slotakte alsmede de oprichtingsovereenkomst van de wereldhandelsorganisatie mede ondertekend. Als volwaardig lid van de WTO heeft Suriname zich verbonden aan alle multilaterale overeenkomsten. Bezien vanuit economisch perspectief is de meest relevante vraag voor Suriname wat de implicaties van de Uruguayronde en de oprichting van de WTO betekenen voor ons en in het bijzonder voor de Surinaamse industrie. Bij beschouwing van de WTO verdragen blijkt dat er behalve voordelen ook nadelen uit voortvloeien. Het is daarom van belang om zo bekwaam mogelijk in te spelen op de mogelijkheden die elk verdrag afzonderlijk biedt aan Suriname. De verdragen inzake Safeguards, Subsidies, Anti-dumping en Dispute Settelementprocedures bieden voldoende bescherming. Echter is bij de toepassing van met name de Safeguards, Subsidies, Anti- dumpingverdragen steeds onderzoek vereist. Met betrekking tot de verdragen inzake technische barrières en sanitaire/fytosanitaire maatregelen is het van belang dat Suriname internationale normen hanteert, ongeacht het lidmaatschap van de WTO, omdat het altijd geconfronteerd zal worden met die normen. Voorts facilieren de verdragen inzake Preshipment, Regels van Oorsprong, Importvergunningenprocedures en Douanewaardering de handel. Zij kunnen onnodige transactiekosten helpen vermijden en kunnen, mits op nationaal niveau adequaat invulling daaraan wordt gegeven, de economische efficiency verhogen. Ad 2. De invloed van regionale blokken in het bijzonder NAFTA/FTAA, Caricom en EU- ACP Door het ontstaan van nieuwe marktconfiguraties, zoals de Caricom, MERCOSUR, de FTAA en andere internationale en regionale regelsystemen, verandert niet alleen het proces van ruil van goederen en diensten, maar ondergaat ook de gehele institutionele omgeving van de handels-, productie- en dienstverlenende processen, ingrijpende wijzigingen. Negatieve gevolgen van de nieuwe marktconfiguraties en marktregimes kunnen zijn: derving van inkomsten door voortgaande verlaging en wegvallen van interne tarieven; 28

3 toenemende concurrentie niet alleen van de regio maar ook van daarbuiten (in het laatste geval hebben diverse landen in de Caraibische regio en in MERCOSUR een voordeel van eerder gesloten strategische allianties, zoals joint ventures) ; excessieve vormen van kapitaalvlucht en ongecontroleerde bewegingen van externe menskracht en technologie ten koste van de Surinaamse. Aan de andere kant kunnen de nieuwe marktconfiguraties en de liberale regelgeving in bepaalde opzichten processen stimuleren van efficiency verbetering en grotere levensvatbaarheid van onze ondernemingen, als gevolg van meer bewegingsvrijheid voor sommige sectoren en bedrijven en toename van de intra- regionale en misschien internationale handel. Ad. 3. De globalisatie trend Globalisering, waaraan gekoppeld economische liberalisering, is misschien wel de meest fundamentele trend in de recente wereldgeschiedenis. Met name door technologische veranderingen met betrekking tot de productie, informatie en transport, worden er steeds meer wereldindustrieën opgezet. De globalisering zal tot gevolg hebben dat de bestaande landsgrenzen steeds minder belangrijk zullen worden, en dat goederen en diensten en later ook productiefactoren steeds minder belemmeringen zullen ondervinden om van de ene naar de andere plaats van de globe te worden gebracht. In het proces van liberalisering en globalisering moet regionale blokvorming gezien worden als tussenstation naar of defensiemechanisme tegen de globalisering. De gedachte van een toekomstige wereld verdeeld in handelsblokken zal vermoedelijk ook in dat globalisatieproces worden geïncorporeerd. Buitenlands beleid In de diplomatie en de buitenlandse politiek is de prioriteit van de traditionele zorg om de nationale veiligheid verschoven naar economische doelstellingen zoals verwerving van nieuwe markten, vergroting van de internationale concurrentiekracht en schepping van meer welvaart in het algemeen. Er zullen in deze regeerperiode daarom maatregelen worden getroffen die een adequaat inspelen van Suriname en haar burgers op dit proces waarborgen. 29

4 Bij de uitvoering van dit beleid zal nauwe afstemming en samenwerking met het Surinaamse bedrijfsleven plaatsvinden en zullen voor de optimale benutting van kansen in dit kader de structuren van de bevoegde instanties van de Overheid beschikbaar zijn ter behartiging, bevordering en bescherming van de legitieme belangen van de Surinaamse private sector. Het nationale draagvlak voor regionale integratie zal worden verbreed en verdiept. De internationale regels met betrekking tot handel en investeringen zullen nauw gevolgd moeten worden door zowel de Overheid als private sector. Hiervoor zullen structuren en netwerken worden ontwikkeld. Ook zal de Overheid allianties aangaan ter stimulering van buitenlandse investeringen, zoals joint- venture samenwerking in de productieve sector en wetenschappelijke en technische samenwerking. Versterking van de economische diplomatie zal mede door het benoemen van handelsattachés tot stand komen. De uitwerking van de verschuiving naar economische doelstellingen wordt weerspiegeld in de componenten, met namen de agenda voor economische ontwikkeling en de politieke agenda van ons buitenlands beleid. De beleidsuitgangspunten voor de agenda voor economische ontwikkeling voor de regeerperiode zijn: een effectieve participatie in de mondiale economie; het verkrijgen van voldoende financiële middelen voor de ontwikkeling van ons land; veiligstelling van gunstige voorwaarden voor Suriname in handels betrekkingen; ondersteuning van activiteiten van wetenschap en technologie ter bevordering van onze ontwikkeling; uitvoering van activiteiten van Agenda 21 en andere multilaterale overeenkomsten inzake het milieu voor een duurzame ontwikkeling van onze natuurlijke hulpbronnen en ondersteuning van activiteiten voor bereikbaarheid van basisvoorzieningen in onderwijs en gezondheidszorg, permanente educatie en toegang tot ontwikkelingskansen geboden door de moderne technologie. Ten aanzien van de politieke agenda zal de ondersteuning van de ontwikkelingsagenda gestalte krijgen door het aangaan van nieuwe en efficiëntere benutting van bestaande samenwerkingsverbanden met staten en relevante multilaterale organisaties, gericht op de implementatie van de ontwikkelingsagenda. 30

5 Aandachtspunten in dit kader zijn: Oplossen van grensgeschillen met Guyana en Frankrijk ( Frans Guyana). Nadere regelgeving voor het verkrijgen van de Surinaamse nationaliteit zal worden vastgesteld en de mogelijkheid tot een dubbele nationaliteit worden nagegaan. Goed en vreedzaam nabuurschap. Hierbij zal met landen in de regio, zoals Brazilië, Frans Guyana, Guyana en Venezuela en ander Caraibische en Latijns Amerikaanse landen, onder meer in Caricom en ACS- verband goede betrekkingen worden onderhouden met het oog op nationale veiligheid en economische samenwerking. Internationale samenwerking op bilateraal en multilateraal niveau. Met landen buiten het Amerikaans continent, waaronder die op het Afrikaanse continent, China, India en Indonesië, zullen de hartelijke relaties worden voortgezet en de samenwerkingsverbanden geïntensiveerd.met Nederland en andere staten van de Europese Gemeenschap zullen volwassen relaties worden nagestreefd, waarbij rekening gehouden zal worden met de bestaande historische banden. Integratie in de regio. De integratie van de Surinaamse economie met die van de landen van de Caricom en effectieve participatie in het Vrijhandelsgebied van de Americas ( FTAA) zullen worden nagestreefd en de mogelijkheden tot samenwerking in MERCOSUR- verband worden geëxploreerd. Ondersteuning Surinaams bedrijfsleven.de infrastructuur van het Ministerie van Buitenlandse Zaken zal volledig worden afgestemd op de behartiging, bevordering en bescherming van de legitieme belangen van de Surinaamse private sector. Gerichte uitbouw van de bilaterale betrekkingen zal verwezenlijkt worden via het aanstellen van honorair consuls. Versterking buitenposten. Diplomaten op buitenposten zullen gericht worden getraind en opgeleid in het interesseren van buitenlandse investeerders en het zoeken naar afzetmogelijkheden voor Surinaamse producten. Globalisatie. Voorzieningen zullen worden getroffen voor het adequaat inspelen van Suriname op alle aspecten van het globalisatieproces. 31

6 BELEIDSMATRIX HET INTERNATIONALE KADER EN BUITENLANDS BELEID Programma's MAATREGELEN Start/ duur Invest. in SRG mln GENERAAL TOTAAL 5302 Institutionele versterking BUZA 5302 Opzetten van een nieuw gebouw voor het ministerie van BUZA 5302 Optimale benutting regionale verbanden De diverse secties of deskundigen op het ministerie professionaliseren en institutioneel versterken Adequate bemensing van de buitenposten Het stimuleren van joint - venture samenwerking in de productieve sector. Institutionalisering van het afstemmen en het samenwerken met de private sector en het maatschappelijk middenveld. Versterking economische diplomatie, door het benoemen van handelsattachés. Intensiveren van de samenwerking van private sectoren van Suriname en andere landen voor Institutionele versterking van onze ondernemingen. Stimuleren van handelsovereenkomsten en overeenkomsten inzake wetenschappelijke en technische samenwerking. Implementatie WTO-mechanisme Uitbouwen relatie met Frankrijk op diverse gebieden o.a. overeenkomst m.b.t. French Development Agency Evaluatie vriendschap- en samenwerking Suriname - Venezuela en reactivering Gemengde Commissie Suriname - Venezuela en gemengde Visserij Commissie. Verbreden en verdiepen van het nationaal draagvlak voor regionale integratie. 32

7 Buiten- regionale relaties Voeren van besprekingen met de Caricom over optimale participatie en betrokkenheid van Suriname bij het integratieproces. Opvoeren van de voorlichting over assistentie mogelijkheden uit het Cotonou- verdrag, Caricom en andere overeenkomsten naar de private sector toe. Verder uitbouwen van de samenwerking en regionale integratie van Suriname in ACS verband Reactiveren van de gemengde Visserij Commissie Suriname- Venezuela Uitbouwen van integratie van Suriname in grotere regionale verbanden zoals FTAA, SELA, MERCOSUR. Uitbouwen intensievere same nwerking VSA op diverse terreinen. Uitbouwen intensieve samenwerking met Canada op diverse terreinen Actievere participatie in en benutting van de relatie ACP- EU. Herstel van de relatie met Nederland Evaluatie van de relaties met landen op het Afrikaanse continent, m.n.: Ghana, Nigeria, Zuid- Afrika. Uitbouwen en intensiveren van bilaterale relaties met landen in Europa, m.n.: Verenigd Koninkrijk, Italië, Griekenland, België, Cyprus,Spanje en Duitsland Verdere uitbouw en intensivering van betrekkingen met landen in Azië,m.n.: Volksrepubliek China,India,Zuid-Korea, Indonesië,Japan en Maleisië Technische evaluatie lidmaatschap van Suriname bij de OIC. 33