BÍlYÍi n uli,lwxxggwxxso rm*m*$s*s erx smkss*mxà&*&*

Transcriptie

1 BÍlYÍi n uli,lwxxggwxxso rm*m*$s*s erx smkss*mxà&*&* RLrtse rs N iíso..: YV r* J \-/ kínder pastzegels Wwwffiwffi wwx! ffiffi&wwwwffiwffi

2 Inleiding In dit antwoordenboekje zijn de antwoorden van de kennisvragen te v:inden. De kennisvragen zijn te herkennen aan het symbool met het vraagteken Zowel in de BO versie van het spel (niveau bovenbouw primair onderwijs) als de VO versie van het spel (niveau onderbouw van het voortgezet onderwijs) komen deze vragen voor. De vragen zijn ingedeeld naar niveau (BO of VO) en naar onderwerp (omgeving, meisjes, vrienden, ik). De kaartjes zijn per onderwerp genunmerd van 1 t/m 15. Dit nummer staat rechts onderin op het kaartje vermeld. Met behulp van dit nummer zijn de antwoorden op de vragen te vinden. E le tr.er t-è 5clerneó à 5 te Íarta:èerl.vêr 5.k: E.r nrelsle lit j. kla:!ràa!! ói Ir r i li.lt íi trret lnir..àr i.r lln le grán lè v,rdi!r,r aldlg nj.n r'r! d!\r ian dat. le b.rt barg ant u I!.rk.f.:t uili SFr. ile t. ieeeir irrií re!i da( rc iriel il)ei lrr;..aê. Ce nlrl sr 1 Plratiêg van nêiéi6s lbl \ r - 1.1,arr (t!t Íc,sr 4rr'arr f atn\rort)\ po^ oo.{ Op dc buiterrkant van het kaartje staat met grote lettcrs hct oncleru'erp en links onc{erin het niveau. Op de binnenkant van het kaartie staat rechts onderin het nunmer van het kaartie

3 Inhoudsopgave antwoorden BO - niveau bovenbouw primair Omgeving Ynag 1t/m4 Vraag 5 t/m 9 Vraag 10 t/m 15 onderwijs VO - niveau onderbouw vooítgezet onderwij s Omgeving Vraag 1 t/m5 13 Yraag6 t/m1.0 1"4 pagma Yraag11. t/m Vraag L 2 Meisjes 3 Yraag'1.ï/m4 L6 pagma Meisjes Yraag 1t/m6 YraagT t/m Vraag 5 t/m 8 Yraag9 Í/m1.4 Vraag Vrienden Vraag 13 t/m 15 Yraag 1.t/m2 YraagS t/m7 YraagB t/m Vrienden Yraag Lt:/m3 Yraag4t/m8 Yruag9 t/m12 Vraag 13 t/m IK Vraag 13 t/m 15 Yraag 1t/m3 Ynag4t/m IK Vraag 1 t/m5 Vraag 6 t/m 10 Yraagl1. t/ m Yraag9 t/m1.4 1L Vraag 15 L2

4 BO - Omgeving BO - omgeving BO - niveau bovenbouw primair onderwiis Omgeving (BO) 1. Sonmige volwassenen doen op internet alsof ze jong zijn. Ze proberen dan een afspraakje met een jongere te maken Waar kun je condooms kopen? Condooms kun je kopen bij de drogist, apotheek, in sommige supermarkten, via internet, de condomerie, bij het JIP (Jongeren Informatie Punt), in seksshops, op de toiletten van sommige cafés, in buurthuizen en tankstations. Wat is een condoom en wanneer gebruik je het? 2. Sommige volwassen doen inderdaad op internet net of ze een jongere zijn. Als je wat afspreekt met iemand die je via internet hebt leren kenlen, wees dan ook heel voorzichtig. Neem iemand mee, spreek af in een openbare ruimte waar meerdere mensen zijn en laat je ouders oí anderen weten waar je bent. Vergeet niet je mobiele telefoon mee te nemen, zodat je altijd iemand kunt bellen a1s er iets is! De meeste jongens praten met hun ouders over relaties en verliefd zijn. Een condoom is een soort ballon in de vorm van een piemel die een jongen om zijn stijve penis schuift voordat hij seks heeft met een meisje. Als de jongen dan een zaadjozing heeft (klaarkomt) wordt het sperma hierin opgevangen en kan het niet in de vagina van het meisje komen. Hierdoor wordt voorkomen dat het meisje zwanger raakt. Ook zorgen condooms enoor dat je niet je besmet r.tordl. met een soa, een ziekle die;e door seis kan krijgen. Het is dus verstandig dat de jongen een condoom gebruikt wanneer een jongen en meisje seks met elkaar hebben. Noem twee manieren waarop een meisje kan voorkomen dat zij zwanger wordt. J. De meeste jongens pratcn nrct hun ouders over relaties en verliefd ziin. Het is meestal ook fijn als je hieroveí kunt praten rnet je ouders en met vragen bij hen terecht kunt. Je hoeft er r-ratuurlijk niet met je ouclcrs ovcí tc praten als jij je daarbij niet prettig voelt. Relaties en gevoelens als verliefdheic'l zijn persoonlijke onderwerpen. Jij bepaalt met wie je erover praat. Wanneer kan een jongen een meisje zwanger maken? Een jongen kan een meisje zwilngcr rnal<crr w;.rnneer zijn sperma in haar vagina komt. Dit kan vanaf het monrent clat rlc jongen zijn ce rste zaacllozing heeft gehad (gemiddeld tussen 11 en 16 jaar). Als een jongcn voor he L c('rs[ ('cn z;radlozir.rg heeft dan is hij geslachtsrijp. A1s hij klaarkomt komt er vocht uit zijrr puris waar gtslachtscellen, sperrna, in zitten. Van dit sperma kan een mcisjo zwangt.r' worclt.r.r. Mccstal gcbcurt dit wanneer een jongen met zijn penis in de vagina van ht't nroisjt' korrrt, nra.rr hct karr ook gebeuren als hij of zij haar vagina aanraakt met een vinger wttar sp('rrd riln zit. Als ccn tncisjc dan p;een anticonceptiemiclclel gebru ikt, l<an zi j zwitnllt't' wttrtlctt. 8. Een meisje kan er voor zorgen dat zij niet zwanger wordt van seks door een anticonceptiemiddel te gebruiken. Er zijn verschillende anticonceptiemiddelen: o De anticonceptiepil ook wel de pil genoemd. Deze rnoet een meisje drie weken lang elke dag slikken, dan een week niet en dan begint ze weer opnieuw. In de pil zitten hormonen die er voor zorgen dat het meisje niet zwanger wordt. De anticonceptiering. Dit is een plastic ring met hormonen. Het meisje brengt de ring in haar vagina in. De ring blijft drie weken in haar vagina zitten, dan net als bij de pil een week niet en daarna brengt het meisje hem weer opnieuw in. Anticonceptiepleister. Dit is een pleister met hormonen die het meisje op haar lichaam plakt. Elke week moet het meisje een nieuwe pleister plakken. Het condoom, dit is een soort ballon in de vorm van een piemel die een jongen over zijn stijve penis schuift. Het condoom zorgt dat er geen sperma in de vagina van het meisje kan komen. Het spiraaltje is een soort ankertje met hormonen of koperdraad dat de huisarts in de baarmoeder van het meisje plaatst. Na vijf jaar moet het vervangen worden. Als een jongen besneden is wat is er dan bij hem gedaan? 4. Het is verboden iemand aan te ral<cn als hij oí zij dal nirt wil. Walr of nict waar? Je lijfis vanjou en jij bent clc cnigc rlit'[rt'[r,r,rll n,,rl Ll.r,rlrrrcc g('l\'rll ('rl rvit'lrt'l,rirnlir,rkl. Het is dus verboden iemarrcl aarr [t' rakt,n irls lrij ol zij tl.rl rrit'l u,il. Irr tlt' w,t'l rryolrll tl,rrr gesproken van aanrandin g o i vt'r kr'.rch t i rrt. Bij besnijdenis van een jongen wordt de voorhuid van zijn penis weggesneden waardoor de eikcl volledig zichtbaar is. Soms is de voorhuid te nauw en doet het pijn wanneer een jongen een stijve piemel krijgt. Dan besluit de dokter dat de voorhuid weggesneden moet worclen. Er zijn ook veel landen waar - bijna - a1le jongens besneden worden, soms als baby en soms als ze wat ouder zijn. Vaak is dit om geloofsredenen, maaí soms ook omdat mensen het hygiënisch vinden. 9. Wat is een natte droom? Als een jongen een natte droom heeft gehad dan is hij in zijn slaap opgewonden geworden en heeft hij een zaadlozing gehad. Daardoor is hij nat geworden.

5 BO - omgeving BO - Meisjes 10. Wat is sperma? Sperma is de naam voor het doorzichtíge vocht dat uit de penis van een jongen komt als hij klaarkomt. Dit wordt ook wel een zaadlozing genoemd. In dit vocht zitten zaadceller-r. Jongens krijgen hun eerste zaadlozing in de puberteit, als hun lichaam zaadcellen kan aanmaken (tussen 11 en 16 jaar). Dit gebeurt in de ballen van de iongen. VanaÍ dat moment is de jongen vruchtbaaí en kan hij een kind verwekken. Wanneer sperma in de vagina van een meisje komt kan ze zwanger worden. alleen als jij tegen je huisarts zegt dat het mag. Wanneer iouw arts vindt dat jouw ouders of iemand anders moet weten waarvoor iij bij hem of haar bent geweest moet hii/ zlj jott dus eerst vragen of jij het goed vindt. Meisjes (BO) L Het lichaam van een meisje verandert in de puberteit. Noem drie veranderingen. 11. " Wat is het verschil tussen kussen en tongzoenen? Bij tongzoenen zoenen mensen elkaar zo dat hun tongen tegen elkaar aan komen. Beide zoeners hebben dan hun mond open en tong raakt die van de ander. Dit gebeurt niet bij kussen; daarbij tuit je de lippen en drukt deze op de wang, oí op een ander deel van het gezicht/lichaam van cle ander. Wanneer je als 12-jarige een seksboekje leest of een seksfilm kijk! ben je volgens de wet straíbaar. Niet waar Volgerrs de wet mogen 12-jarigen niet in een sekswinkel komen of ergens anders pornoboekjes oí pornofilms kopen. Als een 12-jarige zo'n Í1Il::. zteí of boekje thuis of bij iemancl anders leest is dit niet straíbaar. Het is wel strafbaar wanneer een oudeí iemand een jongen van 12 jaar aanspoort of dwingt clit te doen. De oudere persoon is dan strafbaar. Wat is een soa en waar krijg je die van? 2. J. 4. Meisjes in de puberteit krijgen borsten, schaamhaar en oksell-raar en worden vooí het eerst ongesteld. Wat is ongesteld zijn? Elke rnaand wordt er een eicel rijp in de eierstok van een meisje dat vruchtbaar is (dat betekent: voor het eerst ongesteld is geweest). Wanneer de rijpe eicel niet bevrucht is door mannelijk sperma komt deze eerst 1n de baarmoeder en verlaat daarna het lichaam via de vagina. Hierbij komt bloed en slijm uit de baarrnoeder naar buiten. Dit gebeurt eenmaal in de maand en duurt meestal drie tot zeven dagen. Een ander woord voor ongesteld zijn is menstruatie. Waar kan een meisje last van hebben als ze ongesteld is? Wanneer een meisje ongesteld is, komt er gedurende drie tot zeven dagen bloed uit haar vagina. Net voor of tijdens deze dagen kan zij last hebben van buikpijn of hoofdpijn. Soms zijn rneisjes in deze periode ook wat humeurig of worden (sneller) verdrietig. Waarvoor gebruiken meisjes een tampon of maandverband? Een soa is een ziekte die worclt overgeclr;rgen via seks. Warrneer een jongen of meisje seks heeft met iemand die een soa hccft, kan lrij of zij hct ook krijgen. Door een condoom te gebruiken kun je er voor zorgcrl clat jc nict Lrcsnrct wordt. De condoom houdt het vocht en bloed tegen waar de besnrettelijke skríjcs irr kurrncn zittcn. De meeste soa's kunnen worden genezen door meclicijnen. Allt't.n iritls nit.t, van die ziekte ga je dood. Wat is een anticonceptiemiddel? Een anticonceptiemiddel is een micltlt'l tlli ccrr t'r v(]()r"z()rq[ tl.rt ccrr nrcisjc niet zwangcr wordt. Voorbeelden zijn: de pil, Nuvi-rring, spir;rirlljt't'n t onrloonr. Iit'rr r'onr{oonr is ht'[ enige middel dat ook beschermt tegen s().r's. Als f e bij de huisarts bent geweest en je wilt clat nict llrr jc outlcrs vcrtcllcn, l<unrrcn zc eí achteí komen door hem/haar te bellen. Waar of nict w:rlr? 5-6. Meisjes gebruiken een tanpon of maandverband wanneer ze ongesteld zijn. Een tampon moet in de vagina gestopt worden, maandverband lr,ordt in een slipje gelegd. Hierdoor kan het bloed dat tijdens de ongesteldheid uit hun vagina komt, geen vlekken maken in hun kleding in. Het voordeel van een tampon gebruiken tijdens de ongesteldheid is dat een meisje dan ook kan zwemrnen. Wat vinden veel meisjes het leukst aan het uiterlijk van een jongen? Smaken verschillen natuurlijk, maar uit onderzoek is gebleken dat meisjes vooral als eerste naar de ogen van jongens kijken. Wanneer ze alleen de ogen te zien krijgen, kunnen ze jongens nou van elkaar onderscheiden. Hoe merkt een meisje dat ze zwanger is? Alle artsen hebben een beroepsgeheim. Dit wil zt'ggt'n clal hij ol zij nit'rrrantl arrclcrs, tlus ook jouw ouders niet, rnag vertellen wat dc rcclcn was vcrn jouw bczock. Jouw lruisarts mag dus niets aan jouw ouders vertelltn, ook niet als zij het hem of hirar vragen. Dat mag Als een meisjc zwanger is wordt ze niet meer ongesteld, krijgt ze een dikkere buik en voelt zc zich soms misselijk, vooral in de ochtend. Sommige zwangere meisjes krijgen vaker trek in bepaalde etenswaren, soms zelfs dingen die ze voor de zwangerschap niet Iustten!

6 BO - Meisies BO * Vrienden 7. Hoe lang duurt een zwangerschap? '13. Als meisjes hand in hand lopen met elkaar ziin ze lesbisch. Waar oí niet waar? Een zwangerschap duurt gemiddeld veertig weken (negen maanden). Soms wat langer soms wat korter. Als een meisje voor het eeíst ongesteld wordt dan kan ze zwanger worden van seks. A1s een meisje voor het eerst ongesteld is, is er voor het eerst een eicel gerijpt die met bloed via haar vagina naar buiten komt. Vanaf dat moment weet het rneisje dat de eicellen in haar lichaam rijp worden en bevrucht kunnen worden door een zaadcel. Als er sperma in haar vagina kornt, kan het meisie zwanger worden. Meisjes zijn eerder in de puberteit dan jongens. 14. Meisjes die lesbisch zijn, worden verliefd op andere meisjes. Als twee meisjes hand in hand lopen kunnen ze dat doen omdat ze verliefd op elkaar ztjn, rnaar ze kunnen het bijvoorbeeld ook doen omdat ze goede vriendinnen zijn. Meisjes die net borsten krijgen, voelen zich hier vaak onzeker over. Veel meisjes die net borsten krijgen voelen zich hier onzeker over. Ze vinden dat hun borsten te groot of te klein zijn, of niet de juiste vorm hebben. Of zij hebben nog bijna geen borsten en hun vriendinnen al wel of omgekeerd. Door beelden in de media van víouwen met gíote borsten, krijgen sommige meisjes het idee dat borsten groot horen te zijn. Wat natuurlijk niet zo is: borsten zijn er in alle soorten en maten! Bij meisjes wordt het groeien van de borsten beschouwd als het begin van haar puberteit. Dit kan vanaf ongeveer het negende jaar gebeuren. Van de buitenkant kun je dit een hele tijd nog nauwelijks zien. Bij jongens begint de puberteit zodra hun bal1en beginnen te groeien. Dit is meestal rond hun 11" jaar. Met het woord menstíueíen wordt bedoeld dat een meisje een jongen aan het versieren is, Menstrueren ís een ander woord voor ongesteld zijn. Hoe lang duurt het als een meisje ongesteld is? Gemiddeld duurt het ongestelcl zijn tusst rr clc clrie en zeven dagen. Het kan per keer verschillen en ook per meisjc. Wat is een abortus? Bij een abortus wordt een beginnencle zwirrrgcrschap gcstopt. Als ccn rneisje zwanger is groeit een bevruchte eicel in de baarmoctlcr irr nt'gcr.r nraanclt'n tot cur baby. Eerst lijkt het nog meer op een visje dan op een merrsjc. I'lt'n lrt'vrrrr'htt'r'it'r'1, rxrk wcl t'nrbryo gorocr-ncl, kan lange tijd niet leven buiten dc baarltrocclcr w.trtr ht't in grot'it. ln Nt'clt'rlanti kln u'n vrouw in een speciale kliniek een abortus krijgor tot 22 wt'l<t'n na t{r' [rt'vrlrt lrting. I)aarrr.r mag het niet meer omdat het embryo clan ecn prit'pklcin kine{jo is clat built'n clo baarmoeder kan leven. 15. Wat is een maagd? Een maagd is iemand die nog nooit met een ander seks heeft gehad op zo'n manier dat de penis van de jongen in de vagina van het meisje kwam (geslachtsgemeenschap of neuken). Vroeger werd dit woord alleen gebruikt voor meisjes. Tegenwoordig kun je ook zeggen dat een jongen nog maagd is, als hij nog nooit op die manier seks heeft gehad. Vrienden (BO) Noem drie redenen waarom sommige jongens meeí te vertellen hebben (de baas zijn) in een groep dan anderen? Redenen waardoor een jongen de baas kan zijn ín een groep zijn bijvoorbeeld: - Doordat hij ergens heel goed in is, bijvoorbeeld in voetbal Doordat hij groter of sterker is dan de anderen Doordat hij ouder is dan de rest Doordat hij er stoer uit ziet Doordat hij veel geld heeft oí spullen die anderen ook graag zouden hebben Doordat hij altijd vrolijk is en leuke dingen bedenkt om te doen Aan de voorbeelden kan je zien dat een jongen die de baas is, leuk of niet leuk kan zijn. Een jongen doet zich in een groep vaak stoerder voor dan dat hij is. Een jongen doet zich in een groep vaak stoerder voor dan hij is. Om aan hun vrienden te laten zien wat ze durven, doen jongens in een groep soms iets anders dan dat ze zouden doen wanneer ze alleen zouden zijn. Ze zeggen dan biivoorbeeld dat ze met een meisje seks hebben gehad terwijl ze nog niet eens gezoend hebben. Of ze schelden onder druk van de groep een andere jongen uit voor watje omdat hij nog nooit een meisje heeft

7 BO - Vrienden BO - Vrienden gezoend. Iets wat ze in l-lun eentje nooit zouden doen. Meisjes doen zulke dingen natuurlijk ook wel. 8. Als je niet mee wilt doen met de groep ben je niet langer een goede vriend. Waar of niet waar?.t Veel jongens vinden het in een gtoep moeilijk een andere mening te hebben oveí een meisje dan de rest. Ja, veel jongens vinden het dan moeilijk een andere mening te hebben. Bijvoorbeeld omdat een jonger-r bang is dat de groep niet meer bevriend met hem wi1 ziin als hij zegt dat een rneisje leuk is terwijl zijn vrienden haar niet kunnen uitstaan. Zeker in de puberteit willen jongens (en meisjes) bij een groep horen omdat het een tijd vol onzekerheid en twijíels is. Dan is het fijn a1s je in een groep wordt geaccepteerd. Die kans is het grootst als ie hetzelfde denkt, vindt en doet als de anderen. Als een persoon in een gxoep een meisje pest, is iedereen schuldig, A1s iemand in een groep iets doet, is iedereen schuldig. Als je niets doet terwiil een ander uit de groep een meisje pest, maak jij het mogelijk dat dit gebeurt. Je bent niet medeschuldíg als je de pester tegenhoudt of dit duidelijk probeert. Een groep echte vrienden helpt je als dat nodig is. Als jouw vrienden jou geen hulp bieden a1s jij dat duidelijk nodig hebt of daarom vraagt, kun je je afvragen of zij goede vrienden zijn. Jongens zeggen en doen in een groep eerder dingen die ze alleen nooit zouden doen' Jongens zeggen en doen in een groep eerder dingen die ze alleen nooit zouden doen. Biivoorbeeld omdat ze willen opvallen in cle groep waardoor de anderen hen misschien wel stoer gaan vinden. Zeker in de pubertcit willen veel jongens (en meisjes) bij een groep horen. Het is een tijd vol onzekerlreid en twijfcls en dan kan het fijn ziin als je in een groep wordt bewonderd. Jongens vertellen in een groep gíaag moppen over seks Dat hangt af van de groep waar je mee omgaat. In sommige gíoepen zullen ze je niet langer een goede vriend vinden als.je niet mee wilt doen. In andere groepen word je juist gewaardeerd als je jouw eigen keuzes maakt. Het is aan jou te kiezen in welke groep jij je het prettigst voelt. Jongens scheppen vaak op over wat ze met meisjes hebben gedaan. Vergeleken met meisjes overdrijven jongens veel vaker over hun ervaring met zoenen en seks. Jongens met ervarinpl worden vaak door andere jongens bewonderd. Een jongen zal zelden aan een groep vrienden vertellen dat het hem niet is gelukt te zoenen met dat het leuke meisje. Vaker zullen jongens zeggen dat het geweldig was en dat meisje vond dat hij het zo goed kon. Jongens willen graag weten hoe het lichaam van andere jongens eruit ziet. Ja, jongens zijn vaak benieuwd hoe het lichaam van andere jongens er uitziet. Ze zulilen dít niet zo gauw openlijk zeggen omdat ze dan bang zijn te worden uitgemaakt voor homo. Juíst in de puberteit verandert er van alles met hun eigen lichaam en dat rnaakt veel jongens onzeker. Tijdens het douchen na gym of sport kan het dan filn zijn te zien clat het blote lichaam van andere jongens net zo vcrandert. A1 kan een jongen juist ook onzeker worden wanneer hij ziet dat andere jongens al meer zijn veranderd dan trij. Vaak vergelijkt een jongen, zo onopvallend mogelijk de lengte van zijn piemel met die van andere jongens. Wat is een loverboy? Loverboys zijn jongens die ervoor zorgen dat meisjes vreselijk verliefd op hen worden waatdoor het meisje alles doet wat hij wil. Vaak dwingt hij haar betaalde seks te hebben met andere jongens of volwassen mannen, waarna hij het geld van haar afneemt. Hoewel deze naam anders doet vermoeden, zijn loverboys geen aardige iongens maar criminelen. Ja, r'eel jongens vinden het leuk om moppcn ovcr scl<s tc vcrtcllctr. St:l<s is cctr van clc meest spannende nieuwe dingen in clc pubcrtt'it. I)oor lrt't vt'rtt'llt'n van Ir()lrpcn oi stol'l<c verhalen over seks lijkt het of je er veel van af wcct oí zcll scks Irclrt. Arrcicrcrr kunne n je daarom bewonderen. En dat is natuurlijk fijn, vooral wrlm('r'r jc jc cige nlijk ottzckcr voelt, wat vooí de meeste pubers geldt. t2. Meisjes vinden het soms eng om langs een groep jongens te lopen. Ja rneisjes vinden hct soms eng langs een groep jongens te lopen. Vaak leren n-reisjes dat jongens sterker zijn dan zij. Omdat hun bouw steviger is, klopt dat vaak, maar niet altíjd. En als ze dan een hele groep iongens zien die ook nog eens uitgebreid kijken, fluiten of opmerkingen maken, kan dat best bedreigencl zijn.

8 BO-IK 13. t4. L5. jongens doen in een gíoep soms seksuele dingen, die zij alleen nooit zouden doen. Waar oí niet waar? Om aan hun vrienden te laten zien wat ze durven gaan jongens in een groep soms verder dan dat ze zouden doen wanneer ze alleen zouden zijn. Onder druk van de groep scheldt een jongen bijvoorbeeld een andere jongen uit homo omdat hij a1 14 jaar is en nog nooit een meisje heeft gezoend. Als hij alleen was geweest had hij dat vermoedelijk niet gedaan. Door de groepsdruk is hij voorbij gegaan aan zijn eigen grenzen. Dit gelclt net zo goed voor meisjes natuurlijk. De dader van verkrachting is vaak een bekende van het slachtoffer. Ja, dit is waar. Daders verkrachten vaak iemand die zij goed kennen. Het komt veel minder vaak voor dat iemand verkracht wordt door een onbekende man of vrouw. Het feit dat de dader vaak een bekende ís van het slachtoffer maakt het voor het slachtoffer moeilijk om er met iemand over te praten of naar de politie te gaan. Toch geldt: OveÍkomt het je, praat er dan over met íemand die je vettrouwt. Het is in Nederland sfrafbaar om homo's te discrimineren. In Nederland mag je niemand discrimineren en dus ook homo's niet. Ieclereen mag zelf weten op wie hij verliefcl worclt. Het nraakt niet uit of dit een jongen of een meisje is. Je mag iemand niet anders behandelen omdat hij of zíj een andere seksuele voorkeur heeft darr wat jij vindt hoe het moet ziin. 4. Hoe merk je dat je een meisje leuk vindt? Als je een meisje leuk vindt, kan het zijn dat ie vaak aan haar denkt of een raar gevoel/kriebels, in je buik hebt. Als zij in je buurt is, kun je verlegen worden of wil je juist heel stoer geran doen om haar aandacht te trekken. Het liefst zou je vaak bij haar zijn. Je hoopt dan vaak ook dat je haar tegenkomt als je op plekken komt waar je haar hebt gezien. Het lichaam van een jongen verandert in de puberteit. Noem drie veranderingen. Lichamelijke veranderingen van een jongen in de puberteit zijn: - Baardgroei - Baard in de keel - Eerste zaadtoztng - Croei van de penis - Schaamhaar, okselhaar, overige haargroei Wat wordt bedoeld met'de baard in de keel'? Als een jongen de baard in de keel l-reeft dan is hij bezig een zn aardere stem te krijgen. Dit gaat niet van het een op andere moment; soms wisselen een zware volwassen lnannen stem en een hoge kinclerstem elkaar af. Je stem slaat dan over, zoals dat heet. Hoe groot is de penis in erectie gemiddeld (bij een volwassen man)? De gemiddelde penislengte in erectie van een volwassen man is I5,7 crn. Dit is gemeten vanaf het topje van de eikel tot het schaambeen. Heb je een grotere of kleinere penis, clan is daar helemaal niks mis mee. Net zoals je met een kleine neus net zo goed of slccht kunt ruiken als met een grote, kun je met een grote en kleine pcnis evenveel genieten van scks. rk (Bo) Wat is een zaadlozing? Een zaadlozing is het vocht (sperma) dat uit c1e picmel van een jongen komt wanneer hij klaar komt. In dit vocht zitten zaadcellen. Wanneer een iongen geslachtsrijp is komt er sperma uit zijn piemel als hij klaarkomt. Dit gebeurt tijdens seks met iezelf (masturberen of aftrekken) of met een ander of tijder-rs je slaap (nntte droom). Het is een fijn gevoel. Een ander woord hiervoor is orgasme. Vanaf welke leeftijd kunnen jongens voor het eerst een zaadlozing krijgen? Wat kun je doen als iemand op internet iets vervelends aan je vraagt? Noem twee dingen. wanneer iemand op internet iets ver:velcnds aan je vraapjt kan je verschillende dingen doen: - Antwoorclen datje geen zin hebt om dat te doen en het gesprek beëindigen - Aan de beheerder virn cle profielsite melden dat er iemand vervelend doct - ln ieder geval de gesprckken bewaren i. een apart docurnent, zodat je later bcwijs hebt van de ver:r'elende vragen. Je kunt er dan mee naar je ouders of een vertrouwenspersoon, bijvoorbeeld op school, of naar cle politie gaan om eventueel bedreigingen te melc'len. Jongens kunnen vanaf ongeveer negen jaar voor het eerst een zaadlozing kriigen. 3. Op welke leeftijd zoenen jongens (gemiddeld) voor het eerst met iemand anders? Gemidcleld zoenen jongens op hun 14" jaar votr het ccrst met iem;rnd anders.

9 BO,IK BO-IK 9. Het is ongezond en vies om je piemel te strelen. Er is niets mis met het strelen van je piemel, het is niet ongezond en niet vies. Je geeft jezelf er een lekker gevoel mee. Ook leer je door te masturberen (een ander woord hiervoor) wat jij lekker vindt bij het aanraken van je penis. En dat is handig om te weten als je later seks met een ander hebt. Alleen wanneer je je piemel streelt in aanwezigheid van anderen die er niets mee te maken hebben en het niet willen ziery is dat niet oké. 15. Stoere jongens met een grote mond voelen zich nooit onzeker. De puberteit is een tijd i,r,aarin eigenlijk elke jongen of elk meisje zich wel onzeker voelt ovcr zakcn als uiterlijk, lichamelijke veranderingen, aardig gevonden worden, vrienden, vriendinnen, toekomst, enz. Iedereen gaat anders om met onzekerheid. De een is verlegery de ander stottert of doet iets wat hij zelf nooit zou doen om maar bij een groep te hoïen. Weer andere jongens proberen hun onzekerheid te verbergen met een grote mond oí ander stoer gedrag. 10. Op welke leeftijd is een penis meestal klaar met groeien? 12,15 oí 18 jaar? Gemiddeld is de penis van een jongen op zijn 18" jaar uitgegroeid. 1L. Begint de puberteit bij alle jongens op hun twaalfde? Nee, de puberteit begint bij sommige jongens al wanneer ze negen jaar oud zijn en bij anderen op hun 14' Gemíddeld begint de puberteit bij jongens rond hun 11" jaar. De groei van de ballen geldt 'officieel' als start van de puberteit. 12. Het is raar als je op je tiende al fantaseert over het hebben van seks met iemand, Waar oí niet waar? Het is niet raar wanneer je op je 10" fantaseert over het hebben van seks. Wanneer je lichaam in de puberteit is, krijg je seksuele gevoelens. Door die gevoelens kun je gaan fantaseren over het hebben van seks. Daar is niets mis mee, het hoort bij je lichamelijke en geestelijke ontwikkeling. 13. Puistjes worden veroorzaakt doordat je jezelf niet goed wast en ongezond eet, Waar of niet waar? Puistje komen doordat je huid in de puberteit verandert. Hierdoor komen onder je huid afvalstoífen vrij, zoals talg. Wanneer je huid deze niet goed kan verwerken ontstaan puistjes. Dat heeft niks te maken met wat je eet. A1s je puistjes, bultjes of vlekken krijgt na het eten van een bepaald gerecht, dan kan dit wijzen op een allergie. 74. Alleen meisjes kunnen in de puberteit om niets somber of verdrietig zijn. Jongens hebben daar geen last van. Klopt dat? Ook jongens kunnen somber en verdrietig zijn tijdens de puberteit. Veel van hen schamen zich daarvoor omdat ze denken dat het alleen meisjes overkomt. lt t2

10 L L L 1ll VO - Omgeving VO - Omgeving VO - niveau onderbouw voortgezet onderwijs 6. Wat betekent'double Dutch'? Omgeving (VO) 1. Waar kun je condooms kopen en hoe weet je of het goede condooms zijn? Condooms kun je kopen bij de drogist, apotheek, in sommige superrnarkten, via internet, bi.j de condomerie, bij het JIP (Jongeren Informatie Punt), in seksshops, op de toiletten van sommige cafés, in buurthuizen en tankstatíons. Stichting Jippy verkoopt goede goedkope conrlooms via internet ( Op de verpakking van goede condooms staat een keurmerk. 2. Veel rneisies komen niet klaar van neuken alleen- 7.,Double Dutch, betekent dat een jongen en een meisie seks hebben, waarbii de jongen een condoom gebruikt en het meisje ook een anticonceptiemiddel (pil, pleister, nuvaring, spiraaltje) gebruikt. Dit is rle meest veilige manier om seks te hebben:je bent beiden beschermcltegen soa- of hiv-besmetting en het meisje kan niet zwangeí worden. Wanneer gebruiken meisjes de morning-afterpil en waar kun je deze krijgen? De morning-after pi1, ook wel noodpíl genoemd, slikken meisjes als ze onbeschermde seks hebben geèd waardoor ze het risico lopen zwanger te ziin. Het kan zijn dat ze helemaal geen voórbehoedsmiddelen gebruikt hebben, de pil vergeten ziin te slikken of orndat het con<loom dat ze gebruikten kapot gíng. De noodpil moet je in ieder geval binnen 72 uur na de onbeschermde seks slikken (hoe eerder, hoe minder risico om zwangeí te worden). De noodpil is zonder recept krijgen bij een apotheek of drogist. il r I ri Veel meisjcs komen niet klaar van neuken alleen. Bij meísjes wordt het meest gevoelige plekje, de clitoris, vaak niet gestimu leerd wanneel ze neuken. Bij een jongen wordt de cikel we1 gestimuleerd. Veel meisies krijgen pas een olgasme wanneel hun clitoris rechtstreeks gestimuleerd wordt, bijvoorbeeld door het nret een of een meer vingers aan te raken. 3. De meeste jongeren praten met hun ouders over seks. De meeste jongeren praten wel met ouclers over verliefdheid en relaties, anticonceptie en condooms maar niet over hun wensen en grerucn op seksueel gelried' 4. Van een pornosite kun je leren hoe je goede seks kunt hebben. waar of niet waar? Op een pomosite zie je vooral fantasiebeelden waarin alles loopt zoals (vooral) mannen zich dit wensen. Pornofilms laten niet zien hoe mannen en vrouwen ontdekken n'at ze wel er-r niet leuk vinden. Vaak wordt er onderscheid gemaakt tussen 'zachte porno' en 'harde porno'. Bii'harcle porno' is alles te zien en worden de seksuele handelingen openlijk getoond of heel precies beschrevcn. Het kan biivoorbeeld gaan om een naakte vrouw met haar benen wíjd of om een close-up v(rn Ècll mjn '11 een vlouw (of twee mannen) die aan het neuken zíjn. Bii'zachte porno' komen de geslachtsdelen niet of naur,t elijks in beeld. 5. fongeren praten vaker met vrienden over seks dan met hun ouders, Dit is gebleken uit het onclerzoek' Seks onder ie 25"' dat in 2005 is gedaan en r.r,aarbij aan ruirn 3000 iongcren onder de 25 iaar deze vraag is gesteld Noem 2 websites waaí je betrouwbare informatie over seks kunt vinden' Zowel jongens als meisjes worden aangerand en verkracht. Jongens worcien ook seksueel lastig gevallery bijvoorbeeld door mannen en soms ook door vrouwen. Het komt minder vaak voor dan bij meisies. Uit het onderzoek onder jongeren in Nederland, 'seks onder je 25,'1 komt naar voren dat 1B% r.an de meisies en 4% van cle jongens wel eens gedwongen is iets op seksueel gebied te doen wat zij niet wilden. Je hoort minder vaak dat jongens slachtoffer zijn omdat veel jongens en mannen die slachtoffer zijn van aanranding of verkrachting zich er (helaas) voor schamen dat dit is gebeurcl. Daarom praten ze er niet zo makkeliik met anderen ovel en gaan ze niet snel naar de politie onl aangifte te doen. In een homoseksuele relatie gaat het alleen maar om seks. Net als in heteroseksuele relaties (tussen mannen en vrouwcn) gaat het in homoseksuele relaties natuurlijk ook om liefde, elkaar helpen en steunen, salnen op vakantie gaan, romantisch uit etcn gaan of lekker stappen met z'n tweetjes. Er zijn ook hornorelaties waarin seks het belangrijkst is maar dat geldt net zo goed voor sonrmige heterorelaties. Denk bijvoorbeeld aan een'one night stand'. l l3

11 l' VO - Omgeving VO - Meisies Een andere naam vooí poínofilm is 'erotische film', ln erotische films worden níet alle blote lichaamsdelen en de seksuele handelingen getoond, maar lijkt het of de acteurs seks met elkaar hebben. Hierdoor wordt de fantasie var-r de kijker geprikkeld en raakt deze -vaak- opgewonden. In pornofilms zie je a1les in detail, vaak ook de geslachtsdelen, het neuken en (vooral ook) de zaadlozing van de mannelijke spelers. Pornofilms mogen volgens de wet niet worden vertoond op de Nederlandse publieke of commerciële zenders, erotische Íilms wel. Mensen die gelovig zijn, vinden seks vies. De opvattingen over seks verschillen per geloof en gelovige. Diverse religies vinden seks iets moois en goeds wanneer dit gebeurt tussen een man eu vlouw dic met elkaar getrouwd zijn. Seks buiten het huweliik keuren de meeste godsdiensten af. of iemancl seks vies dan wel lekker vindt, is persoonlijk en heeft niet te maken met zijn of haar geloof. Als je alleen bij de huisarts bent geweest en je ouders willen weten waarvoor je dat deed, zal de huisarts hen dat vertellen als ze hem of haar dit vragen. 15. Van elke 10 jongens is er minstens één homo. Onderzoeker hebben over deze vraag niet dezelfde mening. Dit hangt af van de maníer waarop het onderzocht wordt. Sornmige onderzoekers vinden dat van elke 25 jongens cr één jongen homoseksueel is, andere onderzoekers vinden dat van elke tien jongens er één homoseksueel is. Ook is het zo dat jongens die seks hebben met jongens of zich seksueel tot iongens aangetrokken voelen, zichzelf niet altijd homo noemen. Bíjvoorbeeld uit angst gepest te worden of vanwege hun geloof. Wanneer een onderzoeker een jongen vraagt of hij homo is, zullen sommige jongens dus nee zeggen. Deze onderzoeker vindt dan lagere aantallen dan een onderzoeker die vraagt of een jongen seks heeft met iongens. Meisjes (VO) 1. Noem drie lichamelijke veranderingen van een meisje in de puberteit. Meisjes in de puberteit krijgen borsten, schaamhaar en okselhaar en wotdcn voor het eerst ongesteld. 2. Leg uit wat ongesteld zijn is, hoe vaak dat gebeurt en hoe lang dit ongeveer duurt. '1.4. Alle artsen en psychologen hebben een beroepsgcheinr, jouw huisarts dus ook. Dit wil zeggen dat hij of zij niemand anders, dus ook jouw ouders niet rnag vertcllerrr wat dc reden was van jouw bezoek, tenzij jij hem of haar hiervoor toestemrning hebt gegevt'rr. Wanneer jouw arts vinclt clat jouw oudcrs of iemand anders moet wetcn waarvoor jij bij hem of haar geweest bent, moet hij/zij jou eerst duidelijk vragen of jij het claatl mee ccr.rs bent. Een situatie waarin het belangrijk kar-r zijn dat anderen \^.eten waalom iemantl een aíts bezoekt is bijvoorbeeld het geval wanneeí iemand besmet is met het virus clat aids veroorzaakt. De mensen met wie cleze persoon seks heeft gehad zullen narnelijk n-roeterr weten dat zij besmettingsrisico hebben gelopen. Jongens hebben het snel door wanneer een meisje het vrijen onprettig vindt. Klopt dat? Dit klopt niet. Meisjes vinden het soms lastig aan te geven wat ze wel en nict willen tijder-rs de seks. Bijvoorbeeld omdat ze denken dat de jongen hen stom vindt of de relatie za1 uitmaken als ze aallíleven dat ze (nog) geen seks r,r,illen. Daarorn kan het voor jongens lastig ziin om nee-sígnalen op te pikken. Ook zijn jongens soms zo bezig met hun eigen opgewonclenheid clat ze vergeten om ook aandacht te hebben r.oor het meisje oí ze kunnen zich niet voorstellen dat het meisje niet net zo opgewonclen is a1s zij zelf. 4. Elke maand wordt er een eicel rijp in de eierstok van een meisje clat vruchtbaar is (dat betekent: voor het eerst ongesteld is geweest). Wanneer de rijpe eicel niet bevrucht is door rnannelíjk sperma komt deze eerst in de baarmoeder en verlaat daarna lret lichaam via de vagina. Hierbij komt bloed en slijm uit cle baarmoeder naar buiten. Dit gebeurt eenmnal in de maand en duurt tneestal drie tot zeven dagen. De clitoris van een meisje is te vergelijken met de eikel van een jongen. Zowel de eikel als de clitoris zijn erg gevoelig voor aanraking en spelen daardoor een belangrijke rol in de seksuele opwinding van mannen en víollwen. wanneer flannen en vrouwen seksueel opgewondcn zijn, worden zowel de eikel a1s de clitoris groteí en gevoeliger doordat er extra bloed naartoe stíoomt. Wat wordt bedoeld als men zegt dat een meisje over tijd is? wanneer een meisje over tijcl is dan is haar ongesteldheid niet gekomen op de dag lt'aarop ze deze verwachtte. Als ze de weken daarvoot onveilige seks heeft gehad, waarbii mogelijk sperma in haar vagina is gekomen, kan dit betekenen dat ze zwanger is. l5 16

12 VO - Meisies VO - Meisjes Een meisje dat voor de eerste keer seks heeít, bloedt altijd. Veel mensen denken dat een meisje dat nooit seks heeít gehad en nog maagd is altijd za1 bloeden als ze voor het eerst seks heeft. Dit is niet waar. Ongeveer twee van elke tien meisjes bloedt (een beetje) uit haar vagina als ze voor het eerst seks heeft. Dit heeft te maken met de spanling van de spieren rond haar vagina. A1s ze erg gespannen is of niet genoeg opgewonden, spannen deze aan en verkleinen de vagína-ingang. Hierbinnen is de huid gevoelig en deze kan makkelijk bloeden a1s er iets langs wriift, zoals een penis. Als een meisje gespannen is, kan zelfs na oí tijdens de tiende of twintigste keer seks bloed komen uit haar vagina. Om een meisie geen pijn te doen en te laten genieten van de seks moet je dus wachten met neuken tot zii opgewonden is en haar vagina voldoende vochtig is. Als een jongen seks heeft met een meisje dat dit nog nooit heeít gedaan, kan hij aan haar vagina voelen dat ze nog maagd is. Als een jongen tijdens de seks de vagina van het meisje strak om zijn penis voelt, betekent dit niet dat het meisje weinig oí geen seks heeft gehad. Ze is dan niet voldoende opgewonden waardoor de spieren rond haar vagina zich spannen en de vagina-ingang kleiner wordt. Zelfs voor artsen is het erg moeilijk om aan de binnenkant van de vagina te zien of een meisje ooit seks heeft gehad. Als een meisje direct nadat ze seks heeft gehad een anticonceptiepil inneemt kan ze niet zwanger worden. Waar of niet waat? Alleen als een meisje de pil volgens de gebruiksaanwiizing slikt, wordt ze niet zwanger. Voor de meeste pillen geldt dat het meisje elke dag op ongeveer dezelfde tiid een pil slikt gedurende 21 dagen (drie weken). Er mag niet meer dan 36 uur (anderhalve dag) zitten tussen twee opeenvolgende pillen. Na het slikken van de 21" pil stopt ze een week, zeven dagen. In deze week wordt ze ongesteld. We1 kan een meisje na onbeschermde seks, waarbij mogelijk sperma van een jongen in haar vagina is gekomen, een morning-after pil (ook we1 noodpíl geheten) innemen om eívoor te zorgen dat ze niet zwanger wordt. Deze pil kun je, zonder recept, bij een drogist of apotheek kopen. Kan een meisje zwanger worden van speíma dat via een vinger in haar vagina komt? t Veel meisjes vragen zich tijdens seks met een jongen af oí ze niet te ver gaan, Als je leuke seks met elkaar wilt hebben is het zowel als jongen en als meisje belangrijk dat je doet wat je fijn vindt en dat je geen dingen tegen je zin doet. Jongens zijn vaak sneller opgewonden dan meisjes en willen daardoor vaak ook eerder neuken dan een meisje. Meisjes horen vaak van de buitenwereld (ouders, vriendinnen, school, media) dat ze niet sneller moeten gaan dan ze zelf willen en vooral niets tegen hurr zin moeten doen als ze seks hebben. Hierdoor vragen ze zich tijdens de seks met een jongen vaak af of ze niet te ver gaan. Het prettigst is meestal om samen te ontdekken wat je fijn vindt en dit ook aan elkaar te laten weten. Als het neuken minstens tien minuten duurt, krijgen alle meisjes een oígasme. De rneeste meisjes kríjgen geen orgasme van het neuken maar we1 door het direct strelen of aanraken van de clitoris. Als een meisje ongesteld is en er komt sperma in haar vagina kan ze zwanger worden. Vanaf haar eerste ongesteldheid kan een meisje elke dag zwanger worden als er sperma in haar vagina komt. Wanneer zij ongesteldheid is de kans om zwangeí te worden weliswaar iets kleiner maar het kan wel Wat is het lichaamsdeel waar de meeste meisjes bij een jongen naar kijken? Smaken verschillen natuurlijk, maar het schijnt dat veel meisjes vooral naar de ogen van een jongen kijken. Als er tijdens de stopweek van de pil speíma in haar vagina komt, kan een meisje zwangeí worden. Als een meisje de pil volgens de gebruiksaanwijzing heeft geslikt, kan ze niet zwanger worden, ook niet in een stopweek. De werking van de pil gaat door tijdens c1e stopweek en er kan geen eicel bevrucht worden. Ja, een meisje kan zwanger worden van sperma dat via een vinger in haar vagina komt. Sperma overleeft twee uur buiten het líchaam. Als de jongen of het meisje na zijn zaadlozingsperma aan zijn/haar hand heeft en daarmee de vagina van het meisje aanraakt, is het mogelijk dat dit sperma haar zwanger maakt. 14. De meeste meisjes worden net zo opgewonden van porno als jongens. Ze durven het alleen niet te zeggefi. Meisjes raken vooral opgewonden van andere dingen dan seksuele beelden zoals porno. Meer dan jongens zijn meisjes gevoelig voor sfeer, tedere aanrakingery lekkere geurtjes en 1l l8

13 VO - Vrienden VO - Vrienden andere verwennerij. Jongens worden sneller seksueel geprikkeld door beelden. Natuurlijk zijn er wel meisjes die porno seksueel opwindend vinden, maar de meeste niet. 15. Meisjes kunnen net zo snel opgewonden worden en klaaíkomen als jongens. Onderzoek heeft aangetoond dat het lichaam van meisjes en vrouwen langer tijd nodig heeft om seksueel opgewonden te worden dan dat van mannen. Wanneer een meisje echter zo opgewonden ís dat ze klaarkomt dan gaat die opwinding niet zo snel weg. Hierdoor kunnen meisjes/vrouwen vaak sneller achter elkaar een orgasme krijgen dan iongens en mannen. Vrienden (VO) 1. ]ongens die homo zijry worden seksueel opgewonden van alle jongens die ze kennen. Hornojongens worden niet seksueel opgewonden van elke jongen die ze kennen. Net zoals heterojongens niet seksueel opgewonden worden van elk meisje dat ze kennen Elk lid van een gíoep is verantwoordelijk voor dat wat de groep doet. Waar oí niet waar? Waar- Ook al sta je op de uitkijk terwijl jouw vrienden íets uithalen wat niet mag (stelen, meisjes lastigvallen, tasje van een bejaarde wegrukken, etc.) jij maakt het mede mogelijk dat dit gebeurt. Jij bent ook straíbaar. Zorg er dus voor dat jouw vrienden hun stralbare plannen niet uitvoeren. Want anders ben je schuldig aan wat de groep doet. ]ongens vertellen elkaar niet altijd de waarheid over hun seksuele ervaringen. Jongens overdrijven vaak over hun seksuele ervaring. Jongens die seksueel (zeer) actief of succesvol zijn, scoren beter in de groep. Zo zu1 je jongens zelden aan een groep vrienden horen vertellen dat de seks met dat populaire meisje helemaal niet zo fijn was omdat hij al klaarkwarn tijdens het naakt zoenen (iets dat veel jongens in de puberteit kan overkomen). Of dat de seks niet doorging omdat zij geen zin had. Vaker zullen jongens zeggen dat de seks urenlang duurde, dat zowel hij en zij geweldig klaarkwamen en zrj nog nooit zo had genoten van seks als met hem. Als je verliefd bent op een jongery kun je dat beter verzwijgen in de groep vrienden waar je mee opfrekt, 2. Ook meisjes kunnen (mede) dader zijn van een groepsverkrachting. Als er sprake is van machtsverschil, waarbij meisies sterker zijn, kunnen meisjes zeker (mede)dader zíjn van aanranding oí verkrachting. Het gebeurt dat een meisje op de uitkijk staat bij een groepsverkrachting of dat ze andere meis.ies erin laten lopen oí jongens opstoken een meisje'te pakken'. Het komt ook voor dat me:isjes seksuele handelingen verrichten bij een (veel) jongere jongen, bijvoorbeeld een meisje van 17 dat oppast op een jongen van 11. fongens doen in een gíoep soms seksuele dingen die zij alleen nooit zouden doen. 7. Als het echte vrienden zijn 1n de groep waar je mee optrekt dan accepteren zij je zoals je bent en maakt het hen niet uit of je op meisjes of op jongens valt. Helaas is het zo dat er ook groepen jongeren zijn waarin je dit beter niet kunt verteller-r omdat ze je anders waarschijnlijk zullen buitensluiten of pesten. Als er in een vriendengroep een jongen homo is, zullen de anderen vroeg of laat ook op jongens vallen. Niet waar Homoseksualiteit is niet besmettelijkl En... in een groep vallen alle jongens toch ook niet op het zelfde type meisje! Om aan hun vrienden te ltrten zien wat ze durven, gaan jorrgens in een groep soms verder dan dat ze zouden doen wanneet ze alleen zouden zijn. Onder druk van de groep,scheldt een jongen bijvoorbeeld een andere jongen uit voor horno omdat hij all'4 jaar is en nog nooit een meisje gezoend heeft. Als hij alleen was geweest had hii dat vermoedelíjk niet gedaan. Door de groepsdruk is hij voorbij gegaan aan zijn eigen grenzen. Dit geldt net zo goed voor meisjes natuurlijk. 8. Wanneer een meisje seks heeft met een groep jongens bij haar thuis is dit nooit strafbaar, Wanrreer een meisje een groep jongens bij haar thuis heeft uitgenodigd betekent dat niet clat zij ook seks met die jongens wil. Het is altijd strafbaar r,r,anneer je seks hebt met iemand die dat niet wil en het maakt niet uit waar dat is. Bij het meisje thuis, in een fietsenhok, in de bosjes of ergens anders; wanneer het meisje het niet wil is de jongen (of de jongens) strafbaar. l9 20

14 VO'Vrienden VO - Vrienden 9. Een meisje dat seks heeft met een gíoep jongens kan makkelijk aangeven wanneeí ze moeten stoppen. 13. De jongen die alleen op de uitkijk staat wanneer zijn drie vrienden seks hebben met een meisje, tegen haar wil iry is onschuldig. 10. Doordat de jongens met meeí zijn en daarom de macht in hanclen hebben, is het voor een meisje in een situatie van (gedwongen) seks met een groep jongens erg moeiliik'stop' of 'niet doen' te zeggen. Als ze iets weigert, zouden de jongens boos kunnen worden en haar misschien nog meer pijn doen. Vaak komt gedwongen seks voor een meisje onverwachts en schrikt ze enorm. Zeker als er in cle groep een of meer jongens zijn die ze leuk vindt en vertrouwt en waaívan ze niet had verwacht dat die iets tegen haar zin zouden doen. Wat wordt bedoeld met macho gedrag? Macho gedrag is typisch'stoer' mannengedrag: openlijk flirten met meisjes, opscheppen over sekservaringen, geen verdriet of romantische gevoelens tonen, alles zelf willen cloen, geen hulp of troost accepteren, denken dat je niemand nodig hebt, etc. Rappers a1s S0Cent en Snoop Dogg geclragen zich bíjvoorbeeld typisch als macho's in clips en tijdens interviews. 14. De jongen die op de uitkijk staat bij een groepsverkrachting is ook schuldig. Hij zorgt er immers voor dat de anderen ongestoord hun gang kunnen gaan. In plaats van dat hij de aanranding of verkrachting verhindert, maakt hij deze (mede) mogelijk. Noem drie manieren waarop een jongen de macht kan hebben binnen een groep. Manieren waarop een jongen macht in een groep kan hebben zijn:. Door kennis, bijvoorbeeld doordat hij een taal spreekt die de anderen niet kenr-ren. Door kracht, bijvoorbeeld doordat hij groter of sterker is dan de anderen. Door leeftijd, bijvoorbeeld doordat hii ouder is dan de rest. Door aanzien, bijvoorbeeld omdat hij er stoer uit ziet. Door ge1d, waardoor hij spullen heeft die anderen ook graag zouden hebben. Door karakter, bijvoorbeeld omciat hij altijd vrolijk is en leuke dingen bedenkt on-r te doen 11. Een groep jongens kan iemand seksueel intimideren zonder dat ze geweld te gebruiken. Aan de voorbeelden kun je zien dat macht zowel positief als negatief kan zijn. Ook kur je macht gebruiken voor goecle en foute zaken. 12. Doordat jongens in een groep in de meerderheid zijn ten opzichte van een ander en ook cluidelijk laten zien dat ze een eenheid ziin, bijvoorbeeld door kleding, durft iemand anders die jongens niet tegen te spreken. Stel je maar voor hoe ie je voelt als jíj in je eentje een groep jongens tegemoet loopt die allemaal Feijenoord siaals en petjes dragen terwiil iij een Ajax-shirt aan hebt. Sommige meisjes durvery wanneer ze alleen ziin met een jongen, ook niet te zeggen wat ze graag willen of wat juist niet. Zij voelen zich minder machtig dan de jongen. Veel meisjes hebben geleerd of ervaren dat'jongens altijd sterker zijn'. In beide situaties hebben de jongens dan meer macht. Jongens hebben dit niet altiid door. Het is dus goed een meisje te laten merken dat je niets tegen haar zin wilt doen. fongens die samen één of meer meisjes aanranden of verkrachten, kennen haar meestal. Waar- De meeste daders van aanranding of verkrachting kiezeu hiervoor een slachtoffer dat zij goed of wat minder goecl kennen. 15. Jongens die meegedaan hebben aan een groepsverkrachting weten soms niet dat zij iets strafbaars gedaan hebben. Het is misschien moeilijk te geloven maar sommige jongens die zich aan groepsverkrachting schuldig maken, beseffen niet dat het meisje iets tegen haar zin doet. Bijvoorbeeld orndat hun vrienden (mededaders) hun van tevoïen hebben verteld dat het meisje vaker seks heeft gehad met meerdere jongcns en dat plezierig vindt. Of omdat de jongens haar telkens zeggen dat ze het moet zeggen warlneer ze wil stoppen. Een rneisje dat door rneerdere jongens r.r'ordt lastiggevallen is vaak zo bang d;rt ze niets durft te zeggen of gaat giechelen. Dit betekent niet, wat sommige jongens zeggen, dat het meisje het prettig vindt. In eerl situatie waar jongens in de meerderheid zljn, is het voor een meísje of een paar meisjes erg lastig duidelijk te zeggen wat ze wel en niet willen. In zo'n situatie is er geen sprake van een eerlijke keus vanwege het machtsverschil tussen de jongens en lret meisje/de meisjes

15 IK 2. (vo) VO.IK Op hun 16" hebben alle jongens baardgroei. Sommige jongens krijgen pas later baardharen. Hoe groot is de penis in erectie gemiddeld bij een volwassen man? Onderzoek in Nederland heeft uitgewezen dat dit 15,7 cm is, gemeten aan de bovenkant van de penis, van eikel tot schaambeen. De lengte van de penis bepaalt niet het genot. Zowel met een lange als met een korte penis kunnen jongens en mannen evenveel genieten van seks. De meeste vrouwen maakt de penislengte niets uit. In de puberteit fantaseren veel jongens wel eens over seks met een andere jongen. Waar of niet waar Waar Veel jongens fantaseren we1 eens over seks met een andere jongen. Dat wil niet zeggen dat ze homo zijn, het is vaak nieuwsgierigheid. Omdat veel jongens zo negatief reageren op homoseksualiteit, durven jongens hier bijna niet met elkaar over te praten. Het is ongezond om te masturberen. Masturberen is een manier om jezelf een lekker gevoel te geven. Door te masturberen leer je ook wat jij een fijne manier van aanraken van je penis vindt. Dat is handig om te weten als je later seks met een ander hebt. Veel jongens vragen zich tijdens de seks a{ of ze het wel goed doen. Waar, Veel jongens willen graag de perfecte minnaar zijn díe hun vriendin de meest geweldige seks en orgasmen bezorgt. Doordat ze zich hier soms onzeker over voelen, genieten sommige jongens minder van de seks zelf en kan hun stijve penis slap worden. Je zou natuurlijk best tijdens de seks op een leuke manier aan je vriendin kunnen vragen wat zij prettig vindt. Maar veel jongens durven dit niet te vragen omdat ze denken dat ze clit al moeten weten of aanvoelen VO-IK Noem drie lichamelijke veranderingen bij een jongen in de puberteit. Lichamelijke veranderingen van een jongen in de puberteit: - Baardgroei - Baard in de keel - Eerste zaadlozing Groei van de penis - Schaamhaar, okselhaar, overige haargroei In de puberteit kan een jongen een erectie (stijve) krijgen zonder dat hij aan seks denkt. Jongens in de puberteit krijgen vaak een erectie. Vaak omdat ze opgewonden zijn doordat ze aan seks denken of aan het vrijen zijn. Maar vaak ook vanzelf. Het is net of hun lichaam aan het oeíenen is. Wanneer ze ouder worden komen die spontane erecties meestal niet meel vool Bijna elke jongen masturbeert. Voor jongens is het aanraken van hun penis meestal vanzelfsprekend: hun penis is zichtbaar en meestal houden ze hem tijdens het plassen vast. Hierdoor ontdekken ze a1 op ionge leeftijd dat het lekker voelt om hun penis aan te raken. Masturberen is dan een kleine stap. Kleine jongens staan ook vaak met hun hand in hun broek. Voor meisjes is dit anders. De meeste meisies zijn minder vertrouwd met hun vagina. Hun lekkere plekjes liggen verstopt tussen hun schaamlippen en de noodzaak om die aan te raken is veel minder. Meisjes ontdekken vaak per toeval dat het lekker voelt om zich daar te strelen. Leg uit wat er gebeurt bij besnijdenis van een jongen. Bij besnijdenis van een jongen wordt de voorhuid weggesneden waardoor de eikel volledig zichtbaar is. In sommige landen worden jongens om hygiënische redenen besneden en in andere landen uit traditie of om godsdienstige redenen. Ook kunnen er medische redenen zijn om de voorhuid weg te snijden, bijvoorbeeld wanneeí de voorhuid te nauw is en er pijnklachten ontstaan bij een erectie. Wclk anticonceptiemiddel beschermt tegen zwangerschap en soa-besmetting? Zowcl hot nrar.urcr.rcor.rdoom als het -minder bekende- vrouwencondoom beschermen zowt'l lt'1ir.r.r zwlngcrsclrap als tegen een soa-besmetting

16 VO-IK 11.. Iedere jongen fantaseert wel eens over seks, Waar Niet alleen iedere jongen maar iedereen heeft zijn of haar seksuele fantasieën. Seksuele fantasieën kunnen over van alles gaan, bijvoorbeeld over een heel mooi meisje dat je die dag hebt gezien, over hoe iemand jou verleidt maar bijvoorbeeld ook over gedwon ien seks. Fantasie en werkelijkheid zijn verschillende dingen. Het is niet zo dat je al1es wat je fantaseeít ook daadwerkelijk wilt doen. Seksuele fantasieën zijn heel persoonlijk en je hoeft je er absoluut niet voor te schamen. Fantasieën helpen om opgewonden te raken. Opwinding ontstaat niet alleen door wat je lichamelijk voelt, maar ook door wat je derrkt. t2. Het naspelen van seksíantasieën kun je beter laten. Ja, het naspelen van seksuele fantasieën kun je beter laten. Seksuele fantasieën kunnen ook gaan ook over dingen die je in werkelijkheid niet wilt. Zo kan iemand fantaseren over seks met iemand die veel jonger is of ouder, over dwingen of gedwongen worden of over seks met een voorwerp of een dier. Realiseer je dat dit fantaseren normaal is. Houd fantasie en werkelijkheid wel goed gescheiden. Gebruik je fantasie om opgewonden te raken en meer niet. A1s je je seksuele fantasieën niet accepteert, bijvoorbeeld omdat je dit in het echt zo niet zou willen, dan kan dit ertoe leiden dat je moeite krijgt om opgewonden te raken. 13. Kunnen jongens ook maagd zijn? Waarom wel of waarom niet? ja, jongens kunnen ook maagd zijn. Een maagd is iemand die nog geen seks heeft gehad. Zowel een jongen als een meisje wordt ontmaagd alshl1/ zlj voor het eerst met iemancl neukt. De ontmaagding van een jongen werd vroeger 'ontknaping' genoemd. 14. Stoere jongens met een grote mond hebben geen last van onzekerheid. Ook stoere jongens met een grote mond hebben last van onzekerheid. Veel mensen hebben last van onzekerheid en iedereen gaat er andeís mee om. De een is verlegen, de ander bloost of stotteït. Weer een ander probeeít zijn onzekerheid te verbergen door een grote mond of stoer gedrag. Je kunt er vanuit gaan dat iedereen in de puberteit wel eens twijfelt aan zijn eigen uiterlijk of gedrag en zich onzeker voelt. 15. Op welke leeftijd is je penis volgroeid? Rond het 18" jaar is de penis van een jongen volgroeid. 25