VERSLAG PROJECT FAMILIES IN BEELD

Transcriptie

1 VERSLAG 2 e BIJEENKOMST PROJECT FAMILIES IN BEELD 6 april 2005 LOCATIE: FILA TEKNA, SKH, LEUSDEN

2 Bureau MUTANT, april 2005 Wendy Doeleman & Monique van der Kaa Voor meer informatie: Wendy Doeleman, , Het project Families in beeld wordt financieel ondersteund door Stichting Kinderpostzegels Nederland. Bij gebruik van (delen uit) deze publicatie, graag de bron vermelden. Bureau MUTANT, april

3 VERSLAG 2 e BIJEENKOMST FAMILIES IN BEELD 6 april 2005 Aanwezigen: Monique van der Kaa (locatiehoofd, freelance trainer MUTANT, Nederland) Wendy Doeleman (trainer/ontwikkelaar MUTANT, Nederland) Ietje Corman & Sigrid Haarbosch (Korein) Irma Fokker, Will Obbens, José Klepper, Rianne Druiff (Fila Tekna, St. Kinderopvang Humanitas) Martha Sperber & Rikie Donders (Kinderstad) Margie van Essen & Şerife Türk (Wereldkids) Judith Bijvoet & Margreet Stroet (OBS De Meridiaan) Openingsoefening Bij alle aanwezigen ligt een foto van een gezin op de stoel (uit het pakket Familie van VBJK, zie Aan iedereen wordt gevraagd te vertellen: wat zijn jouw indrukken en/of gevoelens bij deze foto? Achteraf blijkt dat telkens twee personen dezelfde foto hebben. Ieder vertelt haar eigen verhaal bij de foto. Hoe je naar een foto kijkt, is bekeken door jouw bril. Soms zie je dezelfde dingen, maar soms verschilt het ook erg. Bovendien is het een momentopname. Kortom: iedereen heeft verschillende associaties bij foto s. Dit betekent dat als je op je kinderdagverblijf, school of peuterspeelzaal met foto s werkt, personen hier ook een verschillende interpretatie aan zullen geven. Als je dit wilt beperken (hoeft niet altijd), dan is het zinvol om een beschrijving aan de foto s toe te voegen. Wat denk en voel ik bij mijn foto? Bureau MUTANT, april

4 Mededelingen Wendy deelt mede dat er goed nieuws is: we hebben de subsidie van Kinderpostzegels voor Families in beeld gekregen! Dit betekent dat er geld is voor het schrijven van een boek, het maken van een DVD, ruimte voor reiskostenvergoeding voor twee deelnemers per pilot voor iedere bijeenkomst en een stimuleringsbijdrage van 250,- voor iedere pilot, bijvoorbeeld te gebruiken voor het maken van een folder, een boekje, de aanschaf van een fototoestel etc. Ook is er geld voor het organiseren van een landelijke conferentie in 2006 om onze ervaringen op landelijk niveau te presenteren. Vanuit het Europese netwerk DECET is het initiatief genomen om een Europese uitwisselingsseminar voor beroepskrachten en ouders te houden in Ook hiervoor is subsidie aangevraagd (uitslag over een paar maanden). Het komende jaar zal in de verschillende landen die aan dit project meewerken echter de nadruk liggen op het ontwikkelen van methodieken. Monique en Wendy zullen starten met het schrijven van een boek. Ook zal er een DVD worden gemaakt. We willen graag weten op welke locaties gefilmd mag worden. Hier komen we later nog op terug. Stand van zaken We maken een rondje om te horen wat de stand van zaken is in de verschillende pilots. Kinderstad: peuterspeelzaal Bereclip en peuterspeelzaal Pinokkio Er is een gezamenlijke startbijeenkomst met alle leidsters geweest waarbij de leidsters zichzelf in beeld hebben gebracht. Verder is een gedicht rond Diversiteit (van Karin Boone) gebruikt als start om te brainstormen over de mogelijkheden binnen dit project. Tijdens de bijeenkomst zijn vervolgafspraken gemaakt. Afgesproken is dat peuterspeelzaal Bereclip zich gaat richten op het in beeld brengen van families en peuterspeelzaal Pinokkio op het in beeld brengen van de peuterspeelzaal. Bereclip Peuterspeelzaal Bereclip zal op de volgende manier de families in beeld gaan brengen: 1. Elke week staat een ander kind centraal als kind van de week. 2. Van dit kind wordt een beeldveld gemaakt. Op het midden van het blad staat het kind centraal (naam of foto) en daar omheen dingen die het kind leuk of belangrijk vindt. Ouder, kind en leidster bepalen samen wat er in dit beeldveld komt. Denk aan foto s van het kind en zijn omgeving, dierbare spulletjes, lievelingseten etc. Bureau MUTANT, april

5 Voorbeeld van een beeldveld 3. Ook is er een mandje/koffertje van elk kind. De vraag aan de ouders is om dit samen met het kind te vullen. Het koffertje en het beeldveld komen samen in een kastje te staan. Het bijbehorende koffertje Bureau MUTANT, april

6 4. Om de ideeën van de ouders te peilen, zijn alle ouders uitgenodigd voor een koffieochtend, waarin dit is uitgelegd aan de hand van een beeldveld van de leidster zelf. De leidsters hebben gebruik gemaakt van een eenvoudige uitnodiging met als tekst dat de leidsters graag iets nieuws wilden invoeren waarbij de hulp van ouders hard nodig was. Dit werkte goed, er was een goede opkomst. Alle kinderen komen een keer aan bod. Als alle kinderen aan de beurt zijn geweest, wordt de cyclus herhaald. Elk kind wordt op dezelfde manier op de voorgrond gehaald. De bedoeling is om elke ouder twee weken van tevoren te benaderen om aan te geven dat het kind binnenkort aan de beurt is. Pinokkio Peuterspeelzaal Pinokkio zal gebruik maken van de volgende werkvorm om (de werkwijze van) de speelzaal in beeld te brengen bij families: 1. Er wordt een film gemaakt van een dagdeel op de peuterspeelzaal. 2. Er wordt een ouderavond georganiseerd waarop de film wordt getoond. De video wordt gebruikt als trekker, maar ook om de discussie op gang te brengen. Hoe gaat een ochtend, wat willen ouders van thuis terug zien? Tevens wordt op deze avond aan de ouders gevraagd welke informatie ze willen krijgen over de peuterspeelzaal. Denk aan thema s, liedjes, activiteiten etc. 3. Naar aanleiding van de resultaten van deze ouderavond wordt voor alle peuters een heen en weer boekje gemaakt. In dit boekje worden de wensen van de ouders opgenomen. Het heen en weer boekje gaat elke week mee naar huis. Uitgangspunt: hoe brengen we de peuterspeelzaal in beeld bij de ouders ofwel hoe laat je aan ouders zien wat er gebeurt op de peuterspeelzaal? Het zou leuk zijn als er een interactie op gang komt en ouders ook zelf dingen plakken of schrijven in het boekje. Als valkuil wordt genoemd het beperken tot alleen werkjes van de kinderen, zonder dat daar veel mee duidelijk wordt over de werkwijze van de peuterspeelzaal. Doerak Op elke groep is er een familiemuur. Een vervolgstap is hoe het werken met de familiemuur in de dagelijkse gang van zaken kan worden ingepast. Ietje heeft gemerkt dat de doelstellingen van de familiemuur niet voor iedereen helder zijn. Bovendien is het werken met de familiemuur wat in aan het zakken. De doelstelling van Doerak is dan ook verdieping van de familiemuur door kleine concrete stappen. Ietje probeert de familiemuur o.a. nieuw leven in te blazen m.b.v. video-interactie. Gisteren heeft ze de eerste opname gemaakt. Dat was een prachtig voorbeeld van hoe het niet moet. De kinderen zaten aan tafel terwijl de leidster vertelde over families in de wereld aan de hand van een boek. Ze gebruikte erg stereotype beelden. Eén kindje zat telkens nee te Bureau MUTANT, april

7 schudden, omdat dit stereotype beeld niet overeenkwam met zijn werkelijkheid. De leidster zag dit zelf ook, toen ze de videobeelden terugkeek. Om het kindercentrum in beeld te brengen heeft Doerak al een tijd terug een beeldfolder (boekje met foto s) gemaakt. Dit loopt erg goed. Daarnaast gaat elke groep een ouderbijeenkomst houden om te laten zien hoe er op het kindercentrum gewerkt wordt. Tevens wordt tijdens deze ouderbijeenkomst aan ouders gevraagd wat ze van Doerak verwachten. Er is gekozen voor kleine groepen om meer interactie op gang te brengen. Ook wordt er een video gemaakt om de dagindeling in kaart te brengen, omdat ouders hier vragen over hadden. Voor het maken van de video is een ouder benaderd. De oudercommissie heeft even stil gelegen, maar is nu ook weer opgepakt. Tenslotte zijn ze bij Doerak op een groep begonnen met het werken met het kind van de week. Er wordt dan een lijst gemaakt met de naam van het kind en foto s van het kind met teksten erbij. Kind van de week Wereldkids Tijdens een ouderavond is over het project verteld. Om de families in beeld te brengen wordt gewerkt met de familiemuur. Om het kindercentrum in beeld te brengen, willen de leidsters gebruik maken van thema s en deze verder uitdiepen. Voorbeelden van thema s zijn: sociale vaardigheden, zelfstandigheid en leefwereld, hygiëne, het voorjaar over de hele wereld, je eigen identiteit. Er werd al eerder met thema s gewerkt, maar nu worden de thema s nadrukkelijk gebruikt om een link te leggen tussen families en het kindercentrum. Wereldkids heeft hierbij nog enkele vragen: Welke informatie geef je aan ouders? Hoe betrek je ouders bij de thema s? In de toekomst willen de leidsters ook meer gericht gaan filmen op het werken met de thema s en de dagindeling om zo het kindercentrum in beeld te brengen voor ouders. Bureau MUTANT, april

8 Aandachtspunt: uitkijken dat de werkwijze op het kindercentrum geen norm wordt. Ouders ruimte geven om aan te geven wat zij belangrijk vinden. Hier is veiligheid voor nodig. Humanitas Na de startbijeenkomst van het project families in beeld hadden de leidsters diverse ideeën om mee aan de slag te gaan. In een teamoverleg kwamen de andere leidsters met weer andere ideeën. Hier is een keuze uit gemaakt. Er is gestart met een fotoboek van een middag op de NSO (naar aanleiding van de beeldfolder van Doerak). In dit fotoboek komt de indeling van de middag aan de orde, activiteiten en hoe ouders geïnformeerd worden. De achterkant van de bladzijden is leeg gelaten, zodat kinderen ook een bijdrage kunnen leveren aan het fotoboek. Fotoboek Een middag op de NSO Plattegrond van Leusden waarop kinderen met vlaggetjes of stickertjes kunnen aangeven waar ze wonen en waar ze naar school gaan. Bureau MUTANT, april

9 Wereldkaart van Leusden Fotomolen: in plaats van een familiemuur willen de leidsters een kaartenmolen gebruiken om foto s of voorwerpen van de kinderen in te doen. Ouders worden met name bij de activiteiten betrokken tijdens vakanties, omdat tijdens schoolweken leidsters alleen de ouders zien als de kinderen worden opgehaald. Asielzoekersschool de Meridiaan Sommige activiteiten werden al gedaan. Deze activiteiten hebben de leerkrachten nu binnen het project geplaatst. Zo hadden ze bijvoorbeeld al een wereldkaart, maar die wordt nu op een meer centrale plaats opgehangen. Op de wereldkaart komen naamkaartjes van de kinderen (leidend naar het land van herkomst) en daarboven welkom in diverse talen geschreven. Daarnaast is er gebrainstormd over nieuwe activiteiten. De leerkrachten willen bijvoorbeeld een fotobord maken. Als er geen foto is, mogen de kinderen iets anders neerzetten of ophangen, bijvoorbeeld een knuffel van het kind. Eventueel kan er met een digitale camera een foto van het kind op het AZC gemaakt worden. Het maken van het fotobord willen ze tevens aangrijpen om te kijken of ouders op een andere wijze willen en/of kunnen participeren. Daarnaast willen ze een informatieboekje voor ouders maken en een informatieprikbord opgehangen in de hal bij de deur. Bij het maken van een informatieboekje denken ze aan een soort schoolgids wat ze bij de intake aan ouders kunnen meegeven. De beeldfolder van Doerak kan hierbij als voorbeeld dienen. Het boekje zal echter niet in meerdere talen worden gemaakt, omdat er heel veel verschillende nationaliteiten zijn. Er wordt opgemerkt dat het woord familie in sommige gevallen beladen is, met name voor asielzoekers. Is het niet beter om te spreken van kind in beeld? (zie ook later in verslag). Doelen formuleren: SMART Het is belangrijk dat de doelen die we ons stellen goed geformuleerd worden. Voor onszelf, maar ook Stichting Kinderpostzegels Nederland, hecht hier groot belang aan. Bureau MUTANT, april

10 Het juiste doel formuleren is het halve werk. Om doelen te bepalen kun je gebruik maken van de SMART techniek. Je vraagt je in eerste instantie niet af wat gaan we doen? maar: wat gaan we bereiken?. Als je je doelen SMART formuleert, kun je aan het eind beter bezien of je ze gehaald hebt. Opdracht: Formuleer de doelen die jouw locatie heeft voor het project Families in beeld en probeer dit zo veel mogelijk te doen volgens de criteria van het SMART-model. Je kunt het beste een centraal hoofddoel formuleren (dat ook aansluit bij de visie van je organisatie) en dit hoofddoel doorvertalen naar een of meerdere SMART-doelen, die worden beschreven in termen van echte actie die plaats moet vinden. Bij het formuleren van SMART doelen, zorg je ervoor dat ieder doel Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden is: SMART dus. Specifiek: Formuleer in termen van concrete resultaten en maak duidelijk om welke personen het gaat. Waar ga je je precies voor inzetten en bij wie zal het resultaat zichtbaar zijn? Meetbaar: Zorg dat objectief kan worden vastgesteld hoe ver je bent bij het realiseren van je doel. Dit is het geval als doelen in termen van kwantiteit, kwaliteit of geld worden weergegeven: een aantal (bijv: alle ouders, alle kinderen), een omschrijving van omstandigheden of gedrag bijvoorbeeld. Acceptabel: Het doel moet voor de betrokkenen acceptabel zijn en als zinvol worden beschouwd. Dit bereik je vooral door alle betrokkenen actief te betrekken bij het formuleren van de doelen. Realistisch: De doelen zijn zowel ambitieus als haalbaar. Tijdgebonden: Maak je doel tijdgeboden door vast te stellen in welke periode je het doel gerealiseerd denkt te hebben. Stuur je doelen voor 9 mei a.s. naar w.doeleman@mutant.nl. Voor hulp, zie Oefening: Familiemuur Van te voren hebben Monique en Wendy via de mail gevraagd of iedereen een of meerdere foto s mee wilde nemen. Hiermee willen we vandaag graag een familiemuur maken. Of beter gezegd: we willen het proces van een familiemuur maken aan den lijve ondervinden. In de eerste plaats blijkt dat lang niet iedereen foto s bij zich heeft. Een vraag om foto s mee te nemen moet dus ook duidelijk en opvallend zijn. In ons geval had een apart, opvallend mailtje wellicht goed gewerkt. Misschien had het ook geholpen als we het doel erbij hadden vermeld. Het is vervolgens belangrijk om degenen die geen foto s mee Bureau MUTANT, april

11 hebben genomen (al dan niet bewust) ook het gevoel te geven dat zij erbij horen. We vragen vandaag aan degenen zonder foto s wat de reden is dat ze niets bij zich hebben en, als dit niet een bewuste keuze is geweest, welke foto s ze anders wellicht wel mee hadden genomen. We maken een rondje en vragen: welke foto s zou jij op een familiemuur willen hebben? Een meegebrachte fotocollage van familieleden Een samenvatting van de verschillende reacties: Er kunnen moeilijke situaties zijn. Iemand is net gescheiden terwijl haar ex op veel foto s staat. Iemand heeft geen partner en/of kinderen en de meeste anderen wel, dit kan een gevoel van gemis oproepen. Er kunnen pijnlijke zaken spelen in een familie: een familielid overleden, een familielid waarmee de relatie moeilijk ligt Niet iedereen vat het begrip familie hetzelfde op. Voor de een is dit man en kinderen, voor de ander ouders, broers, zussen, voor weer een ander dat alles bij elkaar en nog veel meer. Voor weer een ander zijn vrienden en vriendinnen weer zo belangrijk dat die ook een plaatsje op de familiemuur zouden krijgen. Hetzelfde geldt voor huisdieren. Het vinden van een foto van jezelf is soms nog lastig, zeker voor de mensen die zelf meestal degenen zijn die de foto s maakt. Sommige mensen hebben waardevolle foto s in een album zitten en hebben deze niet meegenomen. Een kopie maken zou dan wellicht een oplossing kunnen zijn. Het laten zien van privé-foto s kan een gek en onwennig gevoel geven.. Je geeft toch een stukje van jezelf bloot. Terwijl je ze laat zien, vertel je vaak ook een stukje van je leven. Wel of niet de term families expliciet gebruiken? Bovenstaande punten roepen o.a. de discussie op of de familiemuur wel een familiemuur zou moeten heten en of het project wel Families in beeld zou moeten heten. Gaat het er niet om jezelf in beeld te brengen, met al dan niet je familie, maar ook je vrienden, je huisdieren, dingen die je waardevol vindt? Enkele suggesties voor andere titels: Kind in beeld; Jezelf in beeld; Wie ben ik; In beeld; Leefwerelden in beeld Bureau MUTANT, april

12 Toch is het (h)erkennen van juist het stukje familie rond een kind wel een van de uitgangspunten van het project. Het oorspronkelijke Europese project heet ook Documentations of families in child care centres, oftewel het documenteren of vastleggen van de families. Dit heeft o.a. verband met de doelstelling verstevigen van het positief zelfbeeld van kinderen waarbij de familie een belangrijk deel van de identiteit van kinderen is. Maar ook omdat het er tevens om gaat de familie (waaronder de ouders) een plek te geven in het kindercentrum om zo de pedagogische afstemming te versterken. Wat kun je doen als ouders geen foto s mee brengen? - op een respectvolle (en niet-beschuldigende) manier vragen waarom ze geen foto s mee brengen (vergeten; geen foto s hebben; geen foto s kwijt willen; geen foto s van familieleden willen; religieuze bezwaren rond afbeeldingen van mensen; angst voor voodoo ) - vragen welke vorm wel acceptabel is (bijv. alleen een foto van het kind; een tekening; een voorwerp; een kopie van de foto s) - respect voor de keuze van de ouders/kinderen Ouders betrekken bij besluitvorming We bemerken dat we het moeilijk vinden om ouders heel open te vragen: wat zou jij nou willen als het gaat om families in beeld en kindercentrum/school in beeld? Wat in de praktijk wel goed werkt, is alvast een eerste opzet te maken, zodat er iets concreets ligt, om daarna ouders om hun reactie hierop te vragen. We spreken ook over de mogelijke aanwezigheid van ouders tijdens deze ontwikkelbijeenkomsten. Ouders zullen vooral gemotiveerd zijn om te komen als ze samen met andere ouders zijn en als ze een duidelijke taak en inbreng hebben. Om deze redenen besluiten we dat we begin 2006 een aparte bijeenkomst zullen organiseren met ouders erbij, waarin zij een duidelijke rol zullen krijgen. Overig nieuws Ietje heeft op 30 maart (Kinderopvangcongres) en op 4 april (congres voor asielzoekersscholen) een workshop geleid over Families in beeld. Deze waren heel succesvol. Een overzicht van de inhoud van de workshops volgt nog. In het najaar volgt ondermeer nog een workshop op de Kindvak (door Wendy). Praktische afspraken 14 september 2005 om uur in Medemblik. Maak verslagen, foto s etc. en mail die aan ons en elkaar door! In januari 2006 zal er een bijeenkomst zijn speciaal ook met ouders erbij. Als het internationale seminar doorgaat, zal dit dan gelijk ook de voorbereidingsbijeenkomst zijn. Rondleiding Tenslotte krijgen we een rondleiding door Fila Tekna. Leuk is dat er op de deuren van de groepen net formulieren hangen met daarop de mededeling dat er gefilmd gaat worden Bureau MUTANT, april

13 voor een video over de dagindeling op de groep. Ouders worden gevraagd om aan te geven of zij hier bezwaar tegen hebben. De babygroep Plannen voor een video-opname Bureau MUTANT, april