Wijzigingsvoorstel op het Logisch Model Aquo Waterkeringen

Transcriptie

1 Wijzigingsvoorstel op het Logisch Model Aquo Waterkeringen Indiener Aquagis Datum Kenmerk Bij deze RfC horen de volgende documenten: - RfC_ Bijlage A3 - ERDs.pdf - RfC_ entiteiten.pdf - RfC_ domeinen.pdf

2 Documentbeheer Wijzigingshistorie Datum Auteur Versie Wijziging Reviewers Naam Functie Distributie Exemplaar Naam Locatie Documenten / Bronnen Bronnen: 1. Richtlijn voor het opstellen van een Wijzigingsvoorstel op het LMA, IDsW, maart Aquo versie juni, IDsW, juni QM.050 Kwaliteitsrapport Wijzigingsvoorstel Adventus Waterkeringen, Beheercommissie Adventus, februari Samenvatting reacties ADV batch, BCAD, Wijzigingsvoorstelformulier, Arcadis / Vertis, oktober Intwis module Keringen, wijzigingsvoorstel (met bijlagen), Arcadis / Vertis, oktober van 39

3 Inhoudsopgave DOCUMENTBEHEER 2 VOORWOORD VAN IDSW 4 HANDLEIDING BIJ HET LEZEN VAN DIT RFC 4 MOTIVATIE 5 AANLEIDING 5 BUSINESS CASE 6 BEOORDELING 9 ALGEMENE BEOORDELING IDSW 9 ALGEMENE BEOORDELING BCAD 10 WIJZIGINGSVOORSTEL 11 HOOFDSTRUCTUUR 11 BEHEERSREGISTER 15 LEGGER EN BEHEERSREGISTER 29 GEOMETRIE 30 BIJLAGE 1: OVERZICHT WIJZIGING ENTITEITEN 32 BIJLAGE 2: BEGRIPPEN 34 BIJLAGE 3: OPMERKINGEN OORSPRONKELIJKE WIJZIGINGSVOORSTEL (2001) 37 REACTIE BURO GIS-ZES 37 REACTIE CCV 38 BIJLAGE 4: GEBRUIKTE AFKORTINGEN van 39

4 Voorwoord van IDsW Dit wijzigingsvoorstel (RfC) heeft een lange voorgeschiedenis. Het is in december 2003 voorlopig geïmplementeerd geweest in het LMA cluster WATERKERINGEN_INTWIS. Dit cluster bevatte alle nieuwe entiteiten die in dit RfC voorkwamen (zie bijlage 1). Maar omdat er in december 2003 bij de doorvoering van het wijzigingsvoorstel te weinig tijd was om het RfC goed te integreren met de bestaande clusters WATERKERINGEN.1 en 2, en omdat dit nieuwe cluster door IDsW gezien werd als slechts een tussenstap naar een goed ingebedde wijziging is dit diagram begin 2004 weer uit het LMA verwijderd. Het RfC is daarna door tijdgebrek lange tijd blijven liggen, langer dan gepland, en dit jaar voor de update van december 2006 op de rol gezet. Het is de bedoeling het RfC nu weer op te pakken en te bekijken wat we daarmee willen en het deze keer goed in te bedden in het bestaande LMA. Voor een deel van de wijzigingen is duidelijk dat ze zonder problemen ingepast kunnen worden in het LMA. Van een ander deel van de wijzigingen is nog niet precies duidelijk of ze wel / niet opgenomen moeten worden of in welk cluster ze opgenomen moeten worden. Over het cluster Bekledingen bestaan nog de meeste vragen over de inpassing. Handleiding bij het lezen van dit RfC Het RfC dat nu voorgelegd wordt blijft zoals het oorspronkelijk was ingediend. Het zou ons te veel tijd en inspanning kosten om het weer helemaal aan te passen aan de huidige richtlijn voor het indienen van RfC s op het LMA. Wel zijn de verschillende documenten uit het oorspronkelijke voorstel zoveel mogelijk samengevoegd naar een enkel, nieuw document. De opbouw van het document is als volgt: 1. Motivatie en Business Case. Deze zijn overgenomen uit het oorspronkelijke document 2. Beoordeling door zowel IDsW als de Beheercomissie Adventus (BCAD) op onderdelen. Hierbij is de reactie van IDsW feitelijk een reactie op zowel het oorspronkelijke voorstel als op het commentaar van de BCAD. 3. Wijzigingsvoorstel. Dit bevat de elementen van het oorspronkelijke voorstel, voorzien van commentaar door IDsW en de BCAD waar dat van toepassing is. 4. Begrippen. Hierin zijn alle, gedefinieerde, begrippen uit het wijzigingsvoorstel opgenomen en vergeleken met de huidige AquoLex definities. Gezien de doorlooptijd van het voorstel kunnen hier verschillen in zijn ontstaan. Waar nodig is eea voorzien van een reactie van IDsW van 39

5 Beheersregister Legger Toetsing 3D Zandige Wat Wat RfC Waterkeringen Motivatie Aanleiding In opdracht van de volgende waterschappen, ws Friesland, ws Hunze en Aas, ws Noorderzijlvest, hhrs de Stichtse Rijnlanden, DWR, hhrs van Delfland, ws Zeeuwse Eilanden en Rijkswaterstaat Dienstkring Ijsselmeergebied, wordt een applicatie ten behoeve van het beheer van waterkeringen gebouwd. De andere zienswijze komt voort uit een aantal punten: geografische benadering wijze van toetsing zoals aangegeven door TAW (loopt synchroon wijzigingsvoorstel PC- Toets) 3D benadering van objecten, waardoor de wijze waarop met vakken en profielen wordt omgegaan afwijkt. Praktischer invulling ten behoeve van gegevensbeheer. Dit wijzigingsvoorstel betreft niet 1 wijziging. We hebben daarom de wijzigingen in een aantal clusters opgedeeld: Hoofdstructuur Bekledingvlakken Kunstwerken overige beheer objecten legger Het project Intwis waterkeringen is verdeeld in een aantal blokken, waarbij blok 1 bedoeld is om het datamodel vorm te geven, dat nodig is om de functionaliteit, die in de overige blokken zal worden ontwikkeld, te kunnen ondersteunen. Binnen blok 1 zijn vijf aandachtsgebieden meegenomen: _ Blok 2 _ Blok 2 _ Blok 3 _ Blok 3 _ kust Blok 4 Hierbij is gekeken naar de globale beschrijving van de functionele eisen zoals beschreven in de Business Area Definition Intwis Module Waterkeringen. Bij de definitie van blok 1 is onderkend dat het weinig zinvol en te ambitieus is het complete datamodel uitputtend te definiëren. Daarom is gekozen blok 1 slechts vijf weken te laten duren, waarin het datamodel op hoofdlijnen is doorgewerkt. De definitieve modellering van de verschillende onderdelen zal pas geschieden in de blokken, op het moment dat dit nodig is voor het realiseren van de gewenste functionaliteit. Adventus / Intwis Basis en Watis Er is reeds veel denkwerk rondom het datamodel verricht door de Adventus organisatie, wat voor een groot deel terug te vinden is in het Intwis Basis en Watis datamodel. Het project Intwis waterkeringen start dan ook niet in het luchtledige, maar borduurt voort op het tot nu toe ontwikkelde Adventusmodel. In dit document zal nader worden ingegaan op de overeenkomsten en verschillen tussen Intwis waterkeringen en Adventus. Gevolgde aanpak Bij het ontwikkelen van het datamodel zijn achtereenvolgens de volgende stappen doorlopen: 1. Opstellen filosofie rond de vragen: _ is een waterkering? _ doet het waterschap met een waterkering? van 39

6 Het Het RfC Waterkeringen De hier uit voort vloeiende overwegingen zijn vermeld in het document Achtergronden datamodel 2. Opstellen van een ruw datamodel, uitgaande van de antwoorden op bovenstaande vragen, zonder rekening te houden met het Adventus datamodel. 3. Inpassing van het ruwe datamodel in Adventus 4. Verfijnen tot het totale model, voor zover de beschikbare tijd dit toeliet Achtergrond INTWIS is een waterschapsapplicatie, bestaande uit een administratieve en geometrische component voor het beheren van waterschapsobjecten en het geautomatiseerd ondersteunen van diverse waterschapstaken op het gebied van waterbeheer en waterkeringenbeheer. Business Case Voordelen nieuwe modellering Bij de ontwikkeling van Intwis waterkwantiteit is (logischerwijs) alleen gekeken hoe met de legger en het beheersregister moet worden gewerkt vanuit het gezichtspunt van de watergangen. Dit heeft geleid tot de zogenoemde bolletjes methodiek, waarbij aan objecten aan de legger en/of aan het beheersregister toegewezen kunnen worden. Voor waterkeringen wordt een afwijkende methodiek voorgesteld. Geometrisch gezien is de legger van de waterkering per definitie ongelijk aan het beheersregister. Objecten worden dan dus ofwel in het beheersregister ofwel in de legger opgeslagen, er is dus geen overlap. Daarnaast is het zo, dat bij de diverse waterschappen nog flink wordt nagedacht over de opzet van de legger. Hoewel de legger een wettelijke verplichting is, is deze bij veel waterschappen nog niet ingevuld. Gezien deze status van de legger kunnen er nog geen administratieve gegevens voor de legger worden onderkend. Het cleanteam heeft dan ook besloten alleen geografische leggerinformatie vast te leggen. Toetsing Waterkeringen moeten getoetst worden conform de Wet op de Waterkeringen. Dit te toetsen gegevens staan beschreven in de leidraad voor toetsing van veiligheid. De hiertoe te hanteren procedure wordt ondersteund door de applicatie PCToets. Vanuit de ontwikkeling van Adventus is hiermee weliswaar rekening gehouden, maar PC-Toets wijkt op een aantal punten af. Het is waarschijnlijk dat Adventus de wijzigingsvoorstellen die gelanceerd worden vanuit PC-Toets over gaat nemen (zie het document Adventus Waarom zo? ). Het Adventus-datamodel voor toetsing lijkt dus nog niet zodanig uitgekristalliseerd, dat dit binnen het project Intwis waterkeringen éénduidig overgenomen kan worden. Daarom heeft het cleanteam er voor gekozen om eerst aandacht te besteden aan de gegevens, die getoetst moeten gaan worden en vastgelegd worden in het beheersregister. Datamodellering voor de verwerking van toetsgegevens is uitgesteld tot blok 3: Toetsing. 2D / 3D Van oudsher worden gegevens van waterkeringen opgeslagen in het platte vlak (2D), als combinatie van een punt op de kaart met een dwarsdoorsnede van de kering op dat punt (dwarsprofiel). Het Adventus-datamodel is gebaseerd op deze opslagmethode. Recente ontwikkelingen in de techniek (snelle computers met veel geheugen) maken het echter mogelijk geografische waterkeringsgegevens volledig in 3D op te slaan. In de Business Area Definition worden een aantal voordelen van 3Dopslag boven 2D-opslag genoemd: De relatie tussen vlakken en administratieve gegevens is helder, die tussen profielen en _ administratieve gegevens diffuus. _ _ bewaren van de consistentie is simpeler. invoeren van de geometrie vergt minder inspanning van 39

7 Schematisch: Beheersmatig: Theoretisch RfC Waterkeringen _ Als bij de profielopslag de toetsing gedetailleerder uitgevoerd gaat worden, zijn veel extra profielen nodig. De 3D-opslag is nauwelijks gevoelig voor de mate van detaillering van toetsing. Op grond van deze argumenten was er al gekozen voor 3D-opslag. Deze benadering geeft de mogelijkheid om de ligging van te toetsen dwarsprofielen vrij te kunnen bepalen en op een willekeurige locatie een visuele weergave of toetsmatrix te kunnen genereren. Omdat het Adventus-datamodel al voldoende opslagmogelijkheden biedt voor de 2D-variant is hier niets gewijzigd en is door het cleanteam alleen de 3D-variant aan het datamodel toegevoegd. Bij het brainstormen over het converteren van 2D naar volledige 3D-informatie werd al snel duidelijk, dat dit geen triviaal proces is. Hoewel op de locatie waar het profiel is ingemeten wel 3D-info aanwezig is, is dit niet het geval voor de gedeelten tussen de profielen. Hiervoor is aanvullende informatie nodig. Opmerkingen IDsW Gezien de ontwikkeling van informatiemodellen op basis van de NEN3610 zoals IMWA en het UMAquo moet men zich afvragen of het LMA de juiste plaats is voor het onderscheid tussen 2D en 3D of dat dit op dit moment eerder een zaak is van het GIS systeem. Afbakening Met behulp de vragen Wat is een waterkering? en Wat doet het waterschap ermee? is binnen het cleanteam de beeldvorming over waterkeringen gestart. Na diverse discussies is er een opzet gemaakt voor een datamodel voor waterkeringen, zonder rekening te houden met het reeds bestaande Adventus datamodel. Dit ruwe datamodel kan worden onderverdeeld in drie gezichtspunten: _ Hoofdstructuur _ _ ontwerp: Legger Beheersregister Er bestaan geen directe relaties tussen deze gegevensgroepen, er is alleen een geografische relatie. Impact Wel is het zo, dat de 2D- en de 3D-benaderingswijzen naast elkaar kunnen bestaan. Een 2D - waterschap kan de gegevens in de 2D-variant vast leggen, maar kan daarnaast in gedeelten de overstap naar 3D maken. Om het verschil in benadering expliciet tot uitdrukking te laten komen heeft het cleanteam gekozen voor een 3D-uitbreiding van het Adventus-datamodel, waar een wijziging ook mogelijk zou zijn geweest van 39

8 Opmerkingen IDsW De impact van dit voorstel is groot gezien het feit dat twee clusters uit het LMA geheel vervangen zullen worden door nieuwe clusters. Daarnaast is er ook impact op andere clusters en het AquoLex van 39

9 Beoordeling Algemene beoordeling IDsW Het gaat om een omvangrijk wijzigingsvoorstel. Er is toentertijd door de indieners veel informatie voor het RfC aangeleverd: 8 diagrammen, waarvan 1 overzichts diagram en 7 detail diagrammen, en verder allerlei informatie die nodig is voor de nieuwe entiteiten en (domeinen van) attributen. Het is alleen jammer dat niet altijd aangegeven is waar en in welk cluster precies de inpassing van de nieuwe entiteiten plaats moet vinden. Het wijzigingsvoorstel was daarmee, mede door de omvang, voor anderen ondoorzichtig en lastig te beoordelen geworden. In deze rapportage zijn zowel de oorspronkelijke opmerkingen van de Beheercomissie Adventus (BCAD) alsmede die van IDsW aangegeven in kaders volgens onderstaande kleuren. Detailopmerkingen Het is niet altijd expliciet aangegeven of bij gewijzigde entiteiten alle attributen die toentertijd nog niet in de standaard waren opgenomen ook in het LMA toegevoegd zouden moeten worden of dat dit alleen attributen zijn voor de INTWIS entiteiten. Daarom zal voor het doorvoeren van wijzigingen in bestaande entiteiten van het LMA alleen worden gekeken naar met name genoemde attributen in het wijzigingsvoorstel. Definities van en toelichting op attributen ontbreken vaak, maar vaak spreekt een naam van een attribuut ook voor zich. Nieuwe attributen zijn niet altijd goed gecodeerd (8 posities, waarvan 3 posities voor code van de entiteit en 5 posities voor codering van het attribuut). Bij implementatie zal dit gecorrigeerd moeten worden. Veel definities zoals aangegeven in dit voorstel zijn in de loop der jaren veranderd, of er zijn definities toegevoegd aan AquoLex. De reactie op de verschillende definities is daarom niet steeds per definitie gegeven maar deze zijn gegroepeerd in Bijlage 2. Daarmee vormen ze wel een integraal onderdeel van de reactie van IDsW. Advies IDsW Op basis van het voorliggende wijzigingsvoorstel kan geconcludeerd worden dat een aantal wijzigingen zonder meer doorgevoerd kunnen worden. Echter gezien de lange doorlooptijd kan het nodig zijn het voorstel nog eens kritisch te beschouwen en aan te passen naar de nieuwste inzichten in informatiesystemen en wetgeving van 39

10 Algemene beoordeling BCAD Het cleanteam heeft veel tijd gestoken in het definiëren van entiteiten en bijbehorende attributen. Beide zijn goed gedocumenteerd. Helaas is er minder aandacht besteed aan het indienen van het voorstel. Er zijn 8 ER modellen ingediend. De ER modellen zijn opgedeeld in aparte clusters, omdat er sprake is van verschillende functionele gebieden. Helaas is bij het indienen van de ERD s weinig aandacht besteed aan de indeling van de clusters zoals die binnen het Adventus model bekend zijn, bovendien komen entiteiten in meerdere ERD s voor waardoor bij de beoordeling verwarring is ontstaan over tot welk Adventus cluster nieuwe entiteiten zouden moeten behoren. Naast de ER modellen zijn er een viertal tekst documenten opgeleverd, te weten een algemeen deel over datamodellering, een specifiek deel over Kunstwerken en een specifiek deel over Zandige kust en monitoring. Ook hier geldt dat de documenten niet specifiek zijn gericht op de modellering zoals die nu is vastgelegd in Adventus, hoewel de raakvlakken natuurlijk duidelijk aanwezig zijn en soms specifiek de modelering van Adventus wordt besproken. Het vierde document is wel gericht op het Adventus model, maar bevat alleen details omtrent een aantal domein waarden. Met name het ontbreken van samenhang tussen de verschillende teksten en de geringe aandacht die er is besteed om het wijzigingsvoorstel als afgerond geheel in te dienen hebben tot vertraging van de procedure geleid. Het document INTWIS module Waterkeringen Data modellering is geschreven in een vroeg stadium van het project INTWIS waterkeringen. De argumentatie en achtergrond van de voorgestelde wijzigingen goed is beschreven en deels in dit document opgenomen, maar het tijdens de beoordeling van het wijzigingsvoorstel duidelijk geworden dat bepaalde delen van de modellering in een later stadium alsnog zijn gewijzigd. Een voorbeeld van een dergelijke discrepantie is de modellering van de tot het Adventus Cluster Vastgoed.1 behorende entiteit Kabel/Leiding. In de documentatie wordt gezegd dat deze entiteit vooralsnog niet is gewijzigd, terwijl uit het ERD Overige Objecten blijkt dat het wel degelijk is gewijzigd. Bovendien worden er in dit ERD vele Adventus Entiteiten gepresenteerd waarvan niet duidelijk is of er iets gewijzigd is. Advies Aan de hand van voorliggend document wordt geadviseerd het wijzigingsvoorstel Intwis waterkeringen grotendeels goed te keuren en door licentiehouders te laten beoordelen, door dit document samen met de ERD s te versturen. Als achtergrond informatie zou het ingediende wijzigingsvoorstel als geheel, dus met teksten en entiteit/attribuut beschrijvingen, beschikbaar moeten zijn voor degenen die het wijzigingsvoorstel uitgebreider wensen te bestuderen van 39

11 Waterkering Waterkeringstelsel Referentiestelsel Vakindeling RfC Waterkeringen Wijzigingsvoorstel Hoofdstructuur Eén van de manieren om naar een waterkering te kijken is een schematische: een kering kan worden voorgesteld door een lijn op de kaart. Door de lijn in stukken te verdelen kan de kering in hapklare brokken opgedeeld worden. Referentiepunten uit het terrein kunnen als punt op de lijn worden ingevoerd. Deze schematisering van waterkeringen, dijkringen en keringvakken hebben we de hoofdstructuur genoemd. Deze indeling staat los van de indeling in Beheersregister en Legger. De hoofdstructuur is uitsluitend bedoeld als schematisering van de geometrische ligging van de waterkering als geheel. Ruw datamodel figuur: ruw datamodel Entiteitgroepen Dit ruwe datamodel is te verdelen in vier entiteitgroepen: _ _ _ _ Per soort wordt hieronder een korte beschrijving van de entiteiten gegeven. Waterkering Deze groep bestaat uit de entiteiten WATERK. en KERINGSOORT. WATERK.: Schematische weergave van stuk waterkering KERINGSOORT: Type aanduiding van een waterkering van 39

12 Rijksstrandpalenlijn Hectometrering RfC Waterkeringen Centraal in het datamodel staat de entiteit Waterk., de waterkering. Een waterkering is maakt onderdeel uit van een stelsel van waterkeringen, die tezamen een beveiliging vormen tegen overstroming van een gebied. De waterkering wordt schematisch vastgelegd als referentielijn van de waterkering. Als referentie zou men een virtuele of in veld waarneembare referentielijn kunnen nemen, zoals buitenkruinlijn, as waterkering, as weg, strandpalenlijn of een denkbeeldige lijn getrokken tussen de dijkpalen. Een keringsoort geeft aan wat voor type waterkering het betreft: dijk, duin, aansluitingsconstructie, etc. Wij stellen voor om de opdeling in waterkeringen om conform de Leidraad toetsing toe te passen op basis van dijktype. Daarnaast staat het vrij om andere onderverdelingen te hanteren voor de verschillende keringsoorten. Waterkeringstelsel Hieronder vallen WATERKERINGSTELSEL en STRUCTUURINDELING. WATERKERINGSTELSEL: Logische groepering van waterkeringen STRUCTUURINDELING: Combinatie van waterkeringentypen tot structuur Een waterkeringstelsel is opgebouwd uit een verzameling van waterkeringen, die tezamen een gebied beschermen tegen overstroming. Met behulp van de entiteit STRUCTUURINDELING kunnen waterkeringen aan waterkeringstelsels worden gekoppeld. Hiermee kunnen sluitende stelsels worden opgebouwd. Een waterkering kan in meerdere stelsels tegelijkertijd voorkomen, denk hierbij bijvoorbeeld aan een scheidingsdijk. Referentiestelsel Hieronder vallen REFERENTIESTELSEL, REFERENTIESTELSEL INDELING,REFERENTIEPUNT en DIJKPAAL, als onderdeel van KUNSTWERK. REFERENTIESTELSEL: Een virtuele referentie opgebouwd uit logisch gegroepeede punten voor locatie bepaling REFERENTIEPUNT: Punt dat gebruikt wordt als referentie aanduiding DIJKPAAL: Punt dat gebruikt wordt als referentie aanduiding en buiten is weergegeven met een paal en aanduiding REFERENTIESTELSEL INDELING: Combinatie keringen met een of meerdere referentiestelsels In een GIS-omgeving wordt geografische gegevens vastgelegd in een vast X-Y stelsel. In veel gevallen bestaan er van oudsher locale referentiestelsels, die de relatieve ligging van een object ten opzichte van een bepaald beginpunt vermelden. Om deze reeds in gebruik zijnde stelsels te kunnen koppelen aan de geografische informatie, zijn bovenstaande entiteiten opgenomen. Voorbeelden van dergelijke stelsels zijn: _ _ Vakindeling Hieronder vallen VAKGRENS, VAKGRENZEN SET, VAKVERDELINGTYPERING, MAATGEVENDE LOCATIE, VAKINDELING en VAKINDELING SET. VAKGRENS: Een lijn of punt, die over een waterkering gelegd kan worden met als doel de waterkering in vakken te verdelen VAKGRENZEN SET: Een verzameling van vakgrenzen VAKVERDELINGTYPERING: Het gekozen criterium om een vakindeling te maken MAATGEVENDE LOCATIE: Het punt op de waterkering, waarvan de eigenschappen (b.v. hoogte) maatgevend wordt verondersteld voor een gedeelte van de kering: het vak VAKINDELING: Combinatie van vakindeling sets met vakverdelingtyperingen van 39

13 VAKINDELING SET: Een verzameling van vakken, waar een waterkering in verdeeld is Ten behoeve van verschillende doeleinden (toetsing, onderhoud, inspectie) kan een waterkering worden verdeeld in vakken. Een vak wordt begrensd door twee vakgrenzen. De onderverdeling in vakken is gebaseerd op één of meer kenmerken die representatief zijn voor het gehele vak en gebaseerd te zijn op de kenmerken van één maatgevende locatie. Dit geldt echter alleen voor de gekozen vakverdelingtypering (b.v. hoogtetoets). Voor een andere typering kan een andere vakindeling set (een groepering van afzonderlijke vakken) gekozen worden en moeten andere maatgevende locaties worden opgegeven. Indien gewenst kan dezelfde vakindeling set wel voor meerdere typeringen gebruikt worden (een vakindeling voor een hoogtetoets zou bijvoorbeeld ook gebruikt kunnen worden voor een stabiliteitstoets). Inpassing wijzigingsvoorstel Waterkering De entiteit WATERK. is rechtstreeks uit Adventus overgenomen en niet gewijzigd. Daarnaast is KERINGSOORT toegevoegd. Waterkeringstelsel versus dijkring en comp. (waterk.) De entiteiten WATERKERINGSTELSEL en STRUCTUURINDELING vervangen de Adventus-entiteiten DIJKRING en COMP. (WATERK.). Uit de definitie van dijkring en compartiment zoals genoemd in Adventus blijkt alleen een verschil in categorie. Dijkringen worden gevormd door een stelsel van primaire waterkeringen en compartimenten uit keringen, niet zijnde primaire waterkeringen. Het nut om deze als aparte entiteit te definiëren blijkt daar niet uit. Wij stellen voor om een dijkring te betitelen als Waterkeringstelsel. Met als typering tot welke orde deze behoort (primaire of secundaire kering). Referentiestelsel en vakindeling Deze entiteiten zijn niet in Adventus aanwezig en vormen dus een uitbreiding op dat model. figuur: diagram vakgrenzen De wijze waarop vakken momenteel is geïmplementeerd is niet werkbaar. De bewerkelijkheid van het grafisch bijhouden van een dergelijke vakindeling en de beperkte flexibiliteit hebben geleid dat wij de werkwijze van het waterschap Zeeuwse Eilanden hebben overgenomen. Omdat het cluster vakken ook voor waterlopen gebruikt wordt hebben wij hier geen wijziging in aangebracht. Opmerking IDsW: Van deze entiteiten is geen verdere beschrijving gevonden. De entiteiten MAATGEVENDE LOCATIE SET + MAATGEVENDE LOCATIE en VAKGRENS EN VAKGRENS SET zouden in het cluster Vakken opgenomen kunnen worden. Deze nieuwe entiteiten komen ook voor in het algemene diagram, maar met andere onderlinge relaties dan in dit diagram van 39

14 Vraag B3: moet dit inderdaad in het cluster Vakken of toch liever in Waterkeringen.1 of 2 worden opgenomen? Geef aan welk cluster de voorkeur heeft. Vraag B4: moet dit als los blokje en met de relaties zoals in dit diagram worden opgenomen of is er ergens nog een relatie met een andere entiteit in het betreffende cluster? Opmerking BCAD: In het voorstel is deze andere implementatie van vakindelingen gezien als uitbreiding van het Adventus Cluster Waterkeringen.1. Overwogen dient te worden of deze uitbreiding niet binnen het Cluster Vakken valt. Wel valt op dat er een relatie is aangebracht tussen VAKGRENZEN SET en MAATGEVENDE LOCATIE SET, die in geen van de beschrijvingen is terug te vinden van 39

15 Beheersregister Voor het beheersregister kan een waterkering worden gezien als een verzameling afzonderlijke bekledingsvlakken. Deze vlakken hebben onderling geen relatie met elkaar, anders dan een geometrische. Elk vlak wordt opgeslagen in 3D-formaat (Voor de 2D-variant wordt het bestaande Adventusdatamodel gebruikt). Naast de geometrische informatie worden per vlak ook een groot aantal administratieve gegevens opgeslagen. Onder meer de gegevens, die noodzakelijk zijn voor toetsing. Voor de verschillende soorten bekledingsvlakken worden geheel verschillende soorten gegevens vastgelegd, die nauwelijks overlap vertonen. Het cleanteam heeft er dan ook voor gekozen elke soort bekledingsvlakken afzonderlijk te modelleren. Ruw datamodel figuur: datamodel bekledingsvakken De blauw gekleurde entiteit bevat geometrie en is dus niet relevant. De overige witte entiteiten zijn opgevat als wijziging op het Cluster Waterkeringen 1. De argumententatie voor de wijzigingen is enerzijds de noodzaak voor het gebruik van 3D-opslag van gegevens en anderzijds een veranderd inzicht in de opdeling van waterkeringen. De implementatievorm (super/sub) hangt niet af van de 2D- of 3D-geaardheid maar meer de benadering van INTWIS. De implementatie als sub-supertype binnen INTWIS maakt het erg lastig de verschillende entiteiten afzonderlijk te benaderen. We hebben daarom er voor gekozen de entiteiten als losse tabellen te implementeren waar bij voor ieder bekledingstype een afzonderlijke geometrie kan worden opgeslagen. Opmerking IDsW: Nieuwe (= witte) entiteiten: DUINVLAK; KERNOPBOUW; ZINKSTUK; BEKLEDINGTYPE; GRASVLAK van 39

16 GRASSOORT + GRASBEHEERVORM + WORTELDICHTHEID; ASFALTVLAK met subentiteiten ASFALT, BREUKSTEEN ASFALT; BREUKSTEENVLAK; BETONVLAK; STEENZETTINGSVLAK; BASISMATERIAAL met subentiteiten VLIJLAAG, GEOTEXTIEL, FILTER en ONDERLAAG (met de bij ONDERLAAG de subentiteiten KLEI, ZAND, PUINSTEEN, MIJNSTEEN); DOORLATENHEIDSMETING Aangegeven is dat de inhoud van dit diagram specifiek een 3D weergave is voor zaken m.b.t. een profielverdediging en ter onderscheid van de 2D modellering apart wordt opgenomen. Vraag G1: Moet dit deel van het RfC inderdaad als apart cluster in het LMA worden opgenomen? Vraag G2: Kunnen de attributen van de subentiteiten DUIN, GRAS etc. ook gecombineerd worden met de attributen van DUINVLAK, GRASVLAK etc.? Het is immers zo dat de beschrijvende attributen allemaal optioneel zijn, dus voor elke applicatie kan een keuze uit de gewenste attributen gemaakt worden. Bovendien bestaat er veel overlap in de attributen. Vraag G3: Indien de oplossing zoals bij vraag 2 voorgesteld wordt niet toegepast kan worden, is het dan niet veel duidelijker om één superentiteit te gebruiken waarin alle losse entiteiten zoals DUINVLAK, GRASVLAK etc. worden opgenomen? (vergelijk dit ook met PROFIELVERDEDIGING) Opmerking BCAD: Deze uitbreiding is een 3D versie van de huidige (2D) PROFIELVERDEDIGING. Beide modelleringen zijn naast elkaar te gebruiken. Het niet gebruiken van super entiteiten is niet bevordelijk voor de leesbaarheid van het model. Richtlijnen hiervoor ontbreken echter. Gezien de huidige implementatie van het logisch- naar het technisch model van Adventus, waarbij super- en subentiteiten naar één tabel worden vertaald, wordt het voorstel aanvaard. Entiteitgroepen In het bovenstaande model kunnen drie groepen entiteiten worden onderscheiden: Bekledingsvlakken Basismateriaal Overige entiteiten Bekledingsvlakken Hieronder vallen GRASVLAK (met GRASSOORT), DUINVLAK, ASFALTVLAK ( met ASFALT en BREUKSTEEN ASFALT), BREUKSTEENVLAK en STEENZETTINGSVLAK (met BEKLEDINGTYPE). GRASVLAK: Een object dat als vlak wordt weergegeven dat specifiek de waterkering verdedigd in de vorm van een grasmat GRASSOORT: Een verzameling van coderingen van grasmat. DUINVLAK: Object, weergegeven als vlak, dat specifiek is aangeduid voor de waterkeringsverdedigingsvorm duin. ASFALTVLAK: Een object dat als vlak wordt weergegeven dat specifiek de waterkering verdedigd in de vorm van een asfaltlaag. ASFALT: Een object dat als vlak wordt weergegeven dat specifiek de waterkering verdedigd in de vorm van een asfaltlaag. BREUKSTEEN ASFALT: Een object, dat als vlak wordt weergegeven, dat specifiek de waterkering verdedigd in de vorm van breuksteenasfalt. BREUKSTEENVLAK: Een object, dat als vlak wordt weergegeven, dat specifiek de waterkering verdedigd in de vorm van breuksteen STEENZETTINGSVLAK: Een object dat als vlak wordt weergegeven dat specifiek de waterkering verdedigd in de vorm van constructie gevormd uit gezette stenen. BEKLEDINGSTYPE: Een verzameling van typeringen van bekledingstypen van steenzettingen van 39

17 Basismateriaal Hieronder vallen DOORLATENDHEIDSMETING en BASISMATERIAAL, met VLEILAAG, GEOTEXTIEL, FILTER en ONDERLAAG (met KLEI) als subentiteiten. BASISMATERIAAL: Een constructie opbouw van de toplaag. VLEILAAG: Een materiaallaag dat uitspoelen van deeltjes uit onderliggende lagen voorkomt GEOTEXTIEL: Een doek dat uitspoelen van deeltjes uit bovenliggende lagen voorkomt. DOORLATENDHEIDSMETING: Meetresultaten van de doorlatendheid van geotextiel FILTER: Een laag met doorlatend materiaal dat er voor zorgt voor de waterdruk reductie in de constructie ONDERLAAG: Grondlaag die kern van dijklichaam moet beschermen KLEI: Onderlaagsoort Overige entiteiten Hieronder vallen KERNOPBOUW en ZINKSTUK. KERNOPBOUW: De opbouw van de kern van het dijklichaam. ZINKSTUK: Object ter bescherming van delen van de vooroever. Inpassing wijzigingsvoorstel Omdat bovenstaande entiteiten gebaseerd zijn op een 3D-vlak in de geometrie, zullen ze worden toegevoegd aan Adventus (zie ook de kernbeslissing onder 2D / 3D). figuur: overzicht wijzigingsvoorstel / waterkering structuur Opmerking IDsW: Nieuwe (= witte) entiteiten: WATERKERINGSOORT; WATERKERINGSTELSEL + STRUCTUURINDELING; REFERENTIESTELSEL + REFERENTIEPUNT + REFERENTIESTELSEL INDELING; MAATGEVENDE LOCATIE SET + MAATGEVENDE LOCATIE en VAKGRENS EN VAKGRENS SET van 39

18 Beplanting Natuurlijke vastgoedobjecten in lijnvormig en/of puntvormig voorkomen Hierbij kunnen diverse soorten beplanting zoals bomen ingevuld worden. Beplanting is sub-entiteit van Overig vastgoed element. Beschrijving filterlaag Beschrijving van de eigenschappen van een filterlaag in een profielverdediging van breuksteen Heeft relatie met Breuksteen. Hoe dit technisch geïmplementeerd wordt is nog niet duidelijk. Waarschijnlijk als onderdeel binnen Breuksteen. Bekledingsvlakken Andere implementatie van profielverdediging, waarin de per bekledingstype aparte tabellen worden gedefinieerd. Grondmechanisch aspect Beschrijving van de grondmechanische eigenschappen van een waterkering, met het oog op toetsen van de stabiliteit Kent sub-entiteiten Piping, Stabiliteit Binnentalud en Vooroever Grondmechanisch gegeven diagram: grondmechanisch gegeven Opmerking IDsW: De nieuwe entiteit GRONDMECHANISCH GEGEVEN zou opgenomen kunnen worden in het LMA cluster Waterkeringen.2 omdat daar ook al de entiteit GRONDMECHANISCH ASPECT opgenomen is. Vraag H1: Moet deze entiteit wel/niet opgenomen worden? Vraag H2: Zo ja, is dit de juiste plek in het LMA? Opmerking BCAD: Gezien de zeer beknopte beschrijvingen is aangenomen dat GRONDMECHANISCH GEGEVEN als nieuwe entiteit is toegevoegt. De enige informatie die hierover bekend is, is dat de een entiteit betreft die verwijst naar rapporten en figuren. Aangezien het blijkbaar geheel los staat van andere in Adventus vastgelegde gegevens, lijkt het niet verstandig deze entiteit binnen Adventus op te nemen. Kabels en Leidingen De kabels, buisleidingen en andere elementen onder of boven de grond in gebruik voor transport van energie of materie In het bouwtraject INTWIS waterkeringen is besloten gegevens onder te brengen voor kabels en leidingen. Deze entiteit is in Adventus gemodelleerd en ook in INTWIS ondergebracht. De wijze waarop de entiteit in INTWIS ondergebracht was voldeed niet. Enerzijds omdat geometrie ontbrak en de ligging een essentieel onderdeel is. Daarnaast ook omdat de gegevens die van belang zijn van 39

19 voor de veiligheid, zoals ondermeer beschreven in NEN3650,3651,3652, welke de pijpleidingcode hebben vervangen en ook gebruikt worden in het programma van de heer C. Schrijvers, niet ondergebracht konden worden. De grove indeling van kabels en leidingen is onder te verdelen in 2 typen: te weten kabels en leidingen. Het onderscheid dat gemaakt word in Adventus is v.n.l. naar het medium of de aard van het signaal. Deze is voor wat betreft aspecten rond de veiligheid of beheer niet interessant. De wijze waarop binnen Adventus met geometrie is niet conform de wijze waarop binnen een GIS geometrie gemodelleerd wordt. De wijze waarop de onderverdeling binnen de Keringenmodule is genormaliseerd is naar het aantal eigenschappen dat voor de verschillende type kabels en leidingen van belang zijn eb de gemeenschappelijkheid binnen de verschillende groepen. Deze eigenschappen werden gevormd door de verschillende NEN-normen, welke weer voor de veiligheid van belang zijn. Daarnaast is ook gekeken naar de gegevens zoals deze al in Adventus zaten en welke voor het beheer van belang waren. Relaties naar andere entiteiten zijn niet door middel van optionele administratieve relaties maar door middel van geometrie gelegd. Deze optionele administratieve relaties zijn wel gehandhaafd. Technisch zijn kabels en leidingen als 2 tabellen gemodelleerd, logisch zijn de als 1 entiteit "kabels en leidingen" en 2 sub-entiteiten te weten "kabels" en "leidingen" gemodelleerd." figuur: diagram kabels / leiding Opmerking IDsW: De voorgestelde wijziging voor de entiteit KABEL/LEIDING wordt nog even aangehouden. Het wachten is op het gereedkomen van het Informatie Model Kabels en Leidingen (IMKL), daarna zal een actie ondernomen worden om het LMA aan te passen op de nieuwe inzichten. De wijzigingen in de andere entiteiten gaan om de toevoeging van attributen, o.a. een attribuut Legger type(n). Deze toevoeging van attributen is in het wijzigingsvoorstel niet specifiek aangegeven, maar wel terug te vinden in het diagram. Vraag H3: dit attribuut wel / niet doorvoeren? Opmerking BCAD: De huidige entiteit Kabel/ Leiding is volledig gewijzigd, de argumentatie is plausibel, geen bezwaar van 39

20 Kunstwerk Een civieltechnisch(e) werk of installatie in en rond het water of een waterkering ten behoeve van het waterkwantiteits-, waterkwaliteits- en/of waterkeringenbeheer De kunstwerk entiteit gebruiken wij zoals de in INTWIS/Basis/Watis is gedefinieerd. Enige subentiteiten zoals dijkpaal, sluis zullen wij wel gebruiken. Vooralsnog zien wij geen redenen om hier belangrijke wijzigingsvoorstellen voor te doen. Een kunstwerk kan bestaan uit onderdelen die apart geschematiseerd dienen te worden. Bijvoorbeeld heeft een sluis uit een sluisdeur met specifieke kenmerken zoals de kerende hoogte. Toegevoegd worden de attributen Samenstellingindicator, Keurvergunning, Risico. Gewijzigd wordt de lengte van archiefnummer tekening (kwkarch) van 24 naar 100. Kunstwerken zijn over het algemeen genomen complexe samenstellingen van onderscheidbare onderdelen. Elk van deze onderdelen heeft zijn eigen set kenmerkende gegevens. Elke onderdeelsoort kan meerdere keren binnen een kunstwerk voorkomen. In het huidige model zijn een aantal van deze gegevens bij elkaar gegroepeerd, waar het wenselijker zou zijn de gegevens apart te modelleren. In het huidige model worden deze gegevens allemaal bij de entiteit sluis opgeslagen. Eén van de gevolgen is dat per sluis slechts twee sets sluisdeuren kunnen worden gespecificeerd, één aan de binnenzijde en één aan de buitenzijde. Dit maakt het erg moeilijk om grote sluizencomplexen met meerdere deurenstelsels op eenduidige wijze vast te leggen. In de werkgroep kunstwerken is besloten om de hierboven geconstateerde beperkingen van de gegevensvastlegging op te heffen, door elk kunstwerk te beschouwen als een verzameling onderdelen. Relevante administratieve gegevens worden op onderdeelniveau vastgelegd. De gegevens voor de reeds in gebruik zijnde kunstwerken, die ook voor keringen van belang zijn (aquaduct, brug, duiker, gemaal, sluis en stuw), worden opgesplitst over deze onderdelen. Door middel van het toevoegen van het attribuut Samenstellingsindicator in de entiteit KUNSTWERK kan worden vastgelegd of een kunstwerk is samengesteld uit onderdelen of dat het juist een onderdeel betreft van 39

21 figuur: diagram kunstwerk Opmerking IDsW: Nieuwe (= witte) entiteiten: AFSLUITMIDDEL GROOT; AFSLUITMIDDEL KLEIN; CONSTRUCTIE; FUNDATIE; GELEIDEWERK; KERENDE WAND; KWELSCHERM; VERANKERINGSVELD met subentiteiten ANKERVELD, GROUTANKERVELD, VERANKERINGSPALEN; WANDCONSTRUCTIE met subentiteiten: DAMWAND, KADEMUUR, DIEPWAND Gewijzigde (=blauwe) entiteiten: KUNSTWERK, attributen toegevoegd ; Attributen toegevoegd aan subentiteiten: DAMWAND, KADEMUUR; Bestaande subentiteiten opgenomen in nieuwe subentiteit WANDCONSTRUCTIE: DAMWAND, KADEMUUR Dit wijzigingsvoorstel voor KUNSTWERK is duidelijk. De uitbreiding van de attributen van KUNSTWERK is helder, de uitbreiding met subentiteiten ook. De uitbreiding met attributen van de andere bestaande subentiteiten is ook duidelijk. De hiaten in de definities en toelichtingen dienen nog verholpen te worden. Opmerking BCAD: Deze wijzigingen zijn niet bezwaarlijk. Het voorstel om samengestelde kunstwerken te definieren is een elegante oplossing. Uitbreiding op de reeds bestaande subentiteiten. De entiteiten DAMWAND en KADEMUUR zijn van attributen voorzien en vormen in dat verband een wijziging ipv een uitbreiding. Geen Bezwaar van 39

22 Meetpunt Een fysiek punt waar een rechtstreekse meting en/of een monstername plaatsvindt Meetpunt heeft een relatie met profielen. Naast een relatie van waterkeringen via meetpunt kan een waterkering volgens Adventus een rechtstreeks relatie met Dwarsprofiel en ander profieltypen Onderhoudlocatie Lokatie waar een onderhoudsmaatregel pakket heeft plaats gevonden. De lokatie verwijst naar het object dat de onderhoudsmaaregel ondergaan heeft. Onderhoud in INTWIS wordt vastgelegd in een aantal entiteiten, te weten: Onderhoudslocatie, Pakket/Maatregel, Onderhoudsmeting/Planning uitvoering, Meting onderhoudsschema, Onderhoudsmaatregel etc. Onderhoudslocatie kan eigen geometrie hebben, daarnaast is het ook mogelijk deze te koppelen aan bijvoorbeeld waterkering, oppervlakte water, kunstwerk en overig vastgoed element. Opstal Betrekking hebbend op het boven de grond gebouwde Subentiteit van Overig vastgoed element. Bestaat uit subentiteiten Afrastering, Bebording en bouwwerken. Overig vastgoed element Verzamelbegrip voor alle vastgoedelementen die niet elders in de gegevensbeschrijving kunnen worden ondergebracht Overig vastgoedelement kent de sub-entiteiten beplanting, afrasteringen, borden en opstallen die van belang zijn voor de waterkeringen. Zie ook kunstwerk. Terrein Een zichtbaar begrensd gedeelte van het aardoppervlak dat niet bedekt is met water. Een terrein kan diverse terreinsoorten bevatten. Schorren en slikken zouden als specifieke terreintypering kunnen worden toegevoegd. Wegen Gebaand gedeelte ten behoeve van het wegverkeer te land Worden overgenomen zoals in Intwis/Adventus Belasting toetsing De belasting die de profielverdediging van een dwarsprofiel ondergaat in het kader van toetsing. Zie randvoorwaarde. Beoordelingsspoor Het geheel van te toetsen object (waterkering/kunstwerk), toetsaspect en belasting van het object. Een beoordelings- spoor resulteert per dwarsprofielsegment in een toetsresultaat In INTWIS en TMA zijn een aantal toetsentiteiten gedefinieerd, zoals Toetsresultaat, beoordelingsspoor. Op dit moment is nog niet geheel duidelijk hoe wij hier mee omgaan. Wel is duidelijk dat het toetsen in PC-toets, of andere daarvoor bestemde programmatuur zal gebeuren. Vanuit de module waterkeringen wordt de input gegenereerd voor het programma PC-Toets. Dwarsprofielsegment Opdeling van een profiel in segmenten waarop een soort profielverdediging aanwezig is, met het oog op toetsing van 39

23 Buitenkruinlijn Binnenkruinlijn Teenlijn Insteek Rekenlijn Basiskustlijn RfC Waterkeringen Situatie tekening Een weergave van het afgebakende gebied waarin een bepaald gedeelte van de waterkering wordt weergegeven; voor primaire waterkeringen kan daarbij worden gerefereerd aan het Uniemodel- Legger ten behoeve van primaire waterkeringen Situatietekening wordt niet als zodanig gebruikt en kan komen te vervallen. Kenmerkende profiellijnen waterkeringen In Adventus wordt bij de entiteit Situatietekening gesproken over Buitenkruinlijnen etc. Wij stellen voor om de entiteit kenmerkende profiellijnen waterkeringen op te nemen. Lijnvormige aanduiding of begrenzing haaks of langs de waterkering die fysische relatie aangeeft tussen verschillende punten in het waterkeringen profiel. Hieronder kunnen diverse profiellijnen onder gebracht worden zoals: _ _ _ _ dijk sloot _ _ figuur: diagram kenmerkende profiellijn Lijnen kunnen op verschillende wijze worden opgeslagen. De wijze waarop deze worden vastgelegd is afhankelijk van de geometrie en het gebruik. Bijvoorbeeld De rijksstrandpalenlijn (RSP) is een referentielijn. De Momentane kustlijn, basiskustlijnen en andere voor de zandige kust specifieke lijnen kunnen ondergebracht worden bij kenmerkende profiellijnen. Deze kunnen zowel 3D als 2D opgeslagen worden. Het is echter een andere implementatie van de entiteit SITUATIETEKENING, welke in het cluster Waterkeringen 1 voorkomt. Opmerking IDsW: KENMERKENDE PROFIELLIJN, deze entiteit wordt gezien als vervanging van de entiteit SIT.TEKENING. Opmerking BCAD: Deze entiteit wordt gezien als vervanging van de entiteit SITUATIETEKENING, geen bezwaar. Locatie Aanduiding van de geografische plaats van een object. Zie geometrie Profiel Doorsnede van een object in lengterichting, in dwarsrichting of langs een verticaal, waarbij kenmerken van het object langs de doorsnede worden vastgelegd Kent sub-entiteiten Dwarsprof. Waterkering, Geotechnisch prof., Lengteprof. Waterkering en Prof. opp.water. Profielen binnen Basis zijn op een andere wijze geïmplementeerd dan ons voor ogen staat. Onder profielen vallen ook de raaien zoals bijvoorbeeld gemeten voor het Jarkusbestand. Een profiel kent naast een aanduiding voor de ligging ook een bepaalde weergave van het profiel. Optioneel van 39

24 _ RfC Waterkeringen kunnen ook de hoogtepunten in het profiel opgeslagen worden en kan een verwijzing worden vastgelegd naar bijvoorbeeld een Grondonderzoek, GeoNen-bestand. Profielpunt beschrijving (Beschrijving profielpunt) Beschrijving van een profielpunt De wijze waarop profielpunten in de database opgenomen worden is zowel conform beheersmatige aspecten als ook binnen een GIS omgeving beter te implementeren. In INTWIS is iets opgeneomen zoals IWS_GEO_RAAIEN. Nog uit te zoeken, hoe dit geïmplementeerd is. Profielweergave Weergave van een dwars-/lengte-/geotechnisch profiel Profielweergave wordt overgenomen zoals geïmplementeerd binnen Basis/Watis. Referentiestelsel Toevoegen In een GIS-omgeving wordt geografische gegevens vastgelegd in een vast X-Y stelsel. In veel gevallen bestaan er van oudsher locale referentiestelsels, die de relatieve ligging van een object ten opzichte van een bepaald beginpunt vermelden. Om deze reeds in gebruik zijnde stelsels te kunnen koppelen aan de geografische informatie, zijn bovenstaande entiteiten opgenomen. Voorbeelden van dergelijke stelsels zijn: Rijksstrandpalenlijn Hectometrering Het referentiestelsel heeft tot doel de positie langs de waterkering te bepalen. In Adventus wordt dit administratief bijgehouden door objecten op een bepaalde afstand t.o.v. een dijkpaal te positioneren. In een grafisch systeem is het niet logisch afstanden t.o.v. referentie objecten administratief vast te leggen maar te berekenen indien noodzakelijk. De nieuwe entiteiten zouden binnen het cluster waterkeringen 1 passen. figuur: diagram referentiestelsel Opmerking IDsW: De nieuwe entiteiten REFERENTIESTELSEL + REFERENTIEPUNT + REFERENTIESTELSEL INDELING zouden in het cluster Waterkeringen.1 opgenomen kunnen worden. REFERENTIESTELSEL INDELING heeft een relatie met WATERK.. Vraag B2: moet dit inderdaad in Waterkeringen.1 worden opgenomen? Opmerking BCAD: Is een referentiestelsel specifiek genoeg voor opname binnen Waterkeringen.1? Het door het cleanteam gegeven voorbeeld van hectometrering suggereert bruikbaarheid die breder is dan voor waterkeringen alleen. Referentiepunt Toevoegen van 39

25 Keringmonitoring De entiteit KERINGMONITORING is geintroduceerd omdat de wijze van implementatie van Metingen, zowel in Intwis als ook in Adventus, niet overeen kwam met de wijze waarop wij er mee om wilden gaan. n.l. onderscheid tussen "type" en "groepering/soort" van bepaalde metingen. Daarnaast afwijkende geometrie en geen administratieve relatie met andere objecten. figuur: Keringmonitoring Opmerking IDsW: Van deze entiteiten is geen verdere beschrijving gevonden. Nieuwe (= witte) entiteiten. De nieuwe entiteiten KERINGMONITORING + KERINGMONITORINGREEKS + KERINGMONITORINGTYPE zouden in het cluster Waterkeringen.1 opgenomen kunnen worden. Vraag C1: moet dit inderdaad in Waterkeringen.1 worden opgenomen? Vraag C2: moet dit als los blokje worden opgenomen of is er ergens nog een relatie met een andere entiteit in het cluster? Opmerking BCAD: Uitbreiding op de huidige modellering, geen bezwaar. Waterkeringvak In INTWIS is nu onder Vak (OVK) een dijkvak geïmplementeerd Wij zouden deze als apart Waterkeringvak geïmplementeerd willen zien. Waterkeringvakindeling Een waterkering wordt ingedeeld op basis van een bepaalde indeling in waterkeringvakken. Men kan veronderstellen dat men vakken wilt kunnen opdelen op basis van Toetsingsspoor 1. Randvoorwaarde Uitgebreid met een zestal attributen: Maatgevend hoogwaterstand Golfhoogte Hs Golfperiode Tp Invalshoek Rekenpeil/toetspeil Boezempeil van 39

26 figuur: diagram randvoorwaarde / locatie / vak Opmerking IDsW: 1. Toevoegen van HYDROLOGISCH VAK (zonder attributen) als nieuwe subentiteit aan VAK. En een relatie leggen tussen HYDROLOGISCH VAK en RANDVOORWAARDE. Vraag E1: is dit OK? 2. Toevoegen relatie van LOCATIE met RANDVOORWAARDE Vraag E2: is dit OK? 3. Toevoegen 6 nieuwe attributen aan RANDVOORWAARDE. Opmerking BCAD: De entiteit HYDROLOGISCH VAK bestaat niet als zodanig binnen Adventus, maar aangezien het volgens het ERD geen attributen bevat is het hydrologisch vak als uitbreiding op vakken geen bewaar. Randvoorwaarde: Geen bezwaar Hydrologisch vak: Uitbreiding op VAK, geen bezwaar Dijkringen Wij stellen voor om Dijkringen en Compartimenten samen te voegen tot waterkeringenstelsel. Uit de definitie van dijkring en compartiment zoals genoemd in Adventus blijkt alleen een verschil in categorie. Dijkringen worden gevormd door een stelsel van primaire waterkeringen en compartimenten uit keringen, niet zijnde primaire waterkeringen. Het nut om deze als aparte entiteit te definiëren blijkt daar niet uit. Het cleanteam stelt voor om een dijkring te betitelen als Waterkeringstelsel. Met als typering tot welke orde deze behoort (primaire of secundaire kering). De entiteiten WATERKERINGSTELSEL en STRUCTUURINDELING vervangen de Adventusentiteiten DIJKRING en COMP. (WATERK.) Opmerking IDsW: Huidige entiteiten aanhouden, i.v.m. recente ontwikkelingen Opmerking BCAD: Vanuit de beheerorganisatie is dit geen bezwaar. Dijkringgebieden Een Dijkringgebied is het gebied zoals bedoeld is bij Dijkring. Deze wordt in INTWIS als Geotabel toegevoegd aan Waterkeringstelsel van 39

27 De relatie tussen Waterkeringstelsel en Waterkering is een veel op veel relatie. Voor het implementeren wordt een koppeltabel toegevoegd Waterkeringstelselindeling. Waterkeringsoort Soort waterkering (primaire waterkering, boezemkade etc.) i.p.v. domein definiëren als aparte tabel. Geeft gebruiker meer vrijheid om aanvullende soorten te definiëren Standaard de indeling van Intwis/Adventus overnemen. Het cleanteam stelt voor om de opdeling in waterkeringen conform de Leidraad toetsing toe te passen op basis van dijktype. Daarnaast staat het vrij om andere onderverdelingen te hanteren voor de verschillende keringsoorten. Het bestaande attribuut waterkeringtype dient hiermee te vervallen, omdat anders de eenduidige wijze van opslag in het gedrang komt. Opmerking BCAD: Vanuit de beheerorganisatie is dit geen bezwaar. B1 Vraag IDsW: wel/niet doorvoeren? Zonering Een zone gelegen langs/op een oppervlaktewater/ waterkering met een juridische status die uit de keur voortvloeit Een zone maakt onderdeel uit van de legger waterkeringen. Aan zone wordt zowel vlakgeometrie als lijngeometrie gekoppeld. De relatie tussen zonering en waterkering verschilt tussen INTWIS en Adventus. Wij stellen voor om de wijze van Adventus te implementeren. Dat wil zeggen een optionele relatie van Waterkering naar Zonering. Wij zullen de relatie uitsluiten grafisch implementeren. Daarnaast lijkt het onhandig dat de indeling van zoneringen een 1:n relatie is. De omschrijving van 02 Beschermingszone en 03 Buitenbeschermingszone ter verduidelijking uitbreiden met oppervlaktewater. figuur: diagram gebied Opmerkingen IDsW Gewijzigde (=blauwe/groene) entiteiten: GEBIED (zie diagram Overige objecten); ZONERING (WATERSTAATKUNDIG), attribuut GZNSOORT van 39

28 ZONERING (WATERSTAATKUNDIG), attribuut GZNSOORT = Soort zone, 2 omschrijvingen van domeinwaarden aanpassen. Vraag: Moeten de zoneringen niet gelijk gesteld worden aan die van de modelkeur van de UvW? Opmerkingen BCAD Hiertegen is geen bezwaar Gebied De relatie tussen Waterkering en Gebied zou aan beide zijden optioneel moeten worden, conform TMA. Wij gebruiken deze relatie uitsluiten grafisch. Zie ook zonering van 39

29 Legger en beheersregister In de INTWIS Watis kan per object worden aangegeven of het behoort tot de legger of tot het beheersregister. Voor de legger is er nog de mogelijkheid om 14 verschillende legger statussen aan te geven. De aanduiding wordt in Watis ingesteld door het aanvinken per object waartoe het behoort. Een object kan dus behoren tot de legger1,3,5 en tot het beheersregister. In de praktijk is het gebruik van de bolletjes zeer divers. Er zijn waterschappen die de principiële keuze hebben gemaakt alleen de bolletjes te gebruiken. Het beheersregister geeft de werkelijke situatie weer. In Watis worden de watergangen geschematiseerd tot een lijn en de kunstwerken tot objecten. In Waterkeringen zal de waterkering worden beschreven als een verzameling van vlakken en lijnen die behoren tot de waterkering. Het essentiële verschil is dat er in Intwis Waterkeringen in het beheersregister minder geschematiseerd wordt vastgelegd en in Watis wel. Voor de legger ligt het een stuk problematischer omdat nog niet geheel duidelijk is hoe deze in de praktijk voor waterkeringen moet vorm krijgen. De wettelijke verplichting vormt enige noodzaak van de legger waterkeringen. Nog maar enkele waterschappen hebben invulling gegeven aan de legger. De legger als norm voor de kwaliteit van de waterkering (vergelijk legger met beheersregister) wordt min of meer onmogelijk gemaakt door de Leidraad voor toetsing. Via de leidraad is het mogelijk te komen tot een kwaliteitsscore van de waterkering. Echter de Leidraad maakt gebruik van het beheersregister als gegevensbron voor de toetsing. Daar komt nog bij dat er voor waterkeringen diverse constructievormen mogelijk zijn die allen voldoen aan de eisen gesteld in de Leidraad. Met andere woorden zijn er tal van leggerprofielen mogelijk. In de praktijk wordt dan vaak gekozen voor het ontwerp als basis voor de legger. Maar beslist noodzakelijk is dit niet. Voor de legger van waterlopen is het alles een stuk eenvoudiger. Er wordt een profiel ontworpen dat voldoet en dit vormt het legger profiel. Een vergelijk tussen de legger en het beheersregister levert een score voor de kwaliteit van het stelsel van waterlopen. Algemeen kan worden gesteld dat er overeenkomsten zijn tussen Watis en Waterkeringen maar ook grote verschillen als we het hebben over legger en beheersregister. In overleg met de advisory-users ( Marcus Scheafer, Hans Drenkelfort en Mattheu Rutten) is de volgende principeafspraak gemaakt: Een onderdeel van de waterkering in het beheersregister heeft per definitie een andere geometrie dan in de legger. Hiermee kan een object in het beheersregister niet tegelijk in de legger voorkomen omdat de geometrie niet gelijk is. De legger en het beheersregister vormen twee gescheiden stukken. Hiermee zijn de bolletjes zoals ze in Watis zijn geïmplementeerd niet bruikbaar zijn. Er moet wel een mogelijkheid zijn om 2 versies van een legger te maken: een definitieve legger en een ontwerplegger. De ontwerplegger kan een copy zijn van definitieve legger. Na bewerking kan de status worden gewijzigd van 39

30 Bekledingsvlakken Raaien Profiellijnen Referentie Meetpunten RfC Waterkeringen Geometrie Inleiding Geometrie is een belangrijk onderdeel binnen het datamodel. In de geometrie zijn een veel relaties opgesloten die niet impliciet in het datamodel gedefinieerd zijn. In het GW96 zijn een aantal van deze relatie als zogenaamde kaartrelaties aangegeven (in ERD met aanduiding k ). Entiteit Locatie In een aantal gevallen is de ligging vastgelegd door een relatie met de entiteit Locatie. Binnen Intwis wordt deze niet gebruikt omdat INTWIS geometrie opslaat in SDE. De entiteit locatie laten wij derhalve buiten de modellering. Relatie naar systeemconcept INTWIS/SDE Een geometrische entiteit bestaat niet als zodanig. De geometrie moet logisch gezien worden als een attribuut van een entiteit. Een entiteit waterkering heeft naast een lengte ook een ligging. In INWTIS en SDE wordt geometrie opgeslagen in zogenaamde blobs. SDE heeft een eigen tabelstructuur gedefinieerd waarbinnen geometrie opgeslagen wordt. Naast de tabel Waterkeringen wordt een zogenaamde IWS_GEO tabel geplaatst. Dit is een zogenaamde Business Table zoals gedefinieerd in SDE. Aan deze tabel zijn interne SDE tabellen voor het opslaan van geometrie-blobs en indexen gekoppeld. figuur: relatie tussen geometrie en waterkering 3D-geometrie De geometrie van een aantal entiteiten wordt 3-dimensionaal opgeslagen. Door het 3D-opslaan van entiteiten is het naderhand mogelijk op ieder willekeurige locatie hoogte informatie te betrekken uit de objecten die 3D zijn vastgelegd dan wel deze objecten 3D te projecten (ook wel 2½D). Wij stellen voor om de volgende entiteiten 3 dimensionaal op te slaan: _ _ _ (kruinlijn, teenlijn, as, breeklijn, rekenlijn etc.) _ bestanden zoals grootschalige topografie. _ (Flymap) Het opslaan van 3D informatie zal optioneel kunnen worden toegepast Gevolgen voor Intwis Basis Een groot aantal geo-lagen zijn inmiddels al toegevoegd. De in INTWIS Basis/Watis bestaande implementatie van IWS_Geo-tabellen indien gebruikt zullen gecontroleerd worden of deze ook 3D geïmplementeerd zijn. De volgende aanvullende geolagen zijn onderkend: van 39

31 figuur: voorstel entiteiten met 2D en/of 3D geometrie # Entiteit Feature type 2D Gevolgen voor Adventus De entiteit Locatie wordt wel in het model gelaten maar alle relaties van en naar overige objecten zullen optioneel zijn van 39